Giáo án Tin học lớp 11 - Bài 4: Một số kiểu dữ liệu chuẩn - Bài 5: Khai báo biến

<span class='text_page_counter'>(1)</span> Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. mét sè kiÓu d÷ liÖu chuÈn. Bµi 4:. Khai b¸o biÕn. Bµi 5:. Ngµy so¹n: 14/09/2007 Líp d¹y: A1, A2, A3, A4, A5 Ngµy ®¨ng ký gi¸o ¸n: ......................................... Người duyệt giáo án (TTCM duyệt, BGH duyệt): ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Bµi 4:. mét sè kiÓu d÷ liÖu chuÈn. I. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: 1. KiÕn thøc - BiÕt ®­îc mét sè kiÓu d÷ liÖu chuÈn - BiÕt ®­îc cÊu tróc chung cña khai b¸o biÕn. 2. Kü n¨ng - Sử dụng được kiểu dữ liệu và khai báo để viết một chương trình đơn giản II. §å dïng d¹y häc:. 1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: - Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y - Máy vi tính và máy chiếu projector dùng để chiếu các ví dụ. 2. ChuÈn bÞ cña häc sinh: - S¸ch gi¸o khoa. III. Hoạt động giảng dạy. 1. Hoạt động 1: ổn định lớp và kiểm tra bài cũ 1. ổn định lớp 2. Bµi cò Câu hỏi: Nêu các thành phần của chương trình? GV: Gäi HS lªn b¶ng tr¶ lêi HS tr¶ lêi GV: Giáo viên nhận xét, đánh giá, chuẩn hoá lại câu trả lời và cho điểm 2. Hoạt động 2: Tìm hỉểu một số kiểu dữ liệu chuẩn a. Môc tiªu: - BiÕt ®­îc tªn cña mét sè d÷ liÖu chuÈn, biÕt ®­îc giíi h¹n biÓu diÔn cña mçi kiÓu d÷ liÖu. b. Néi dung: - KiÓu sè nguyªn: Byte: 0 255 Integer: - 32768  32767.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. Word: 0  65535 Longint: - 2148473648  2148473647 - KiÓu sè thùc: Real: 2.9E - 39 .. 1.7E38 Extended: 3.4E-4932  1.1E4932 - Kiểu ký tự: Là các ký tự thuộc bảng mã ASCII , gồm 256 ký tự đươc đánh số tõ 0  255. - KiÓu logic lµ tËp hîp gåm 2 gi¸ trÞ True vµ False, lµ kÕt qu¶ cña phÐp so s¸nh. hoạt động của giáo viên. hoạt động của học sinh. GV: Khi viết chương trình quản lý học Suy nghĩ, trả lời câu hỏi sinh ta cÇn ph¶i xö lÝ th«ng tin ë d¹ng Nghe gi¶ng nµo? GV: Ph©n tÝch c©u tr¶ lêi cña häc sinh vµ ®­a ra mét sè d¹ng th«ng tin sau: - Hä tªn cña häc sinh lµ nh÷ng th«ng tin d¹ng v¨n b¶n hay kÝ tù - §iÓm sè cña HS lµ c¸c sè thùc - Sè thø tù HS lµ c¸c sè nguyªn - Mét sè th«ng tin kh¸c l¹i chØ cÇn biÕt đúng hay sai GV: Dữ liệu vào và kết quả ra thường thuéc d¹ng quen thuéc nh­ sè nguyªn, số thực, kí tự … và khi người lập trình sử dụng các kiểu dữ liệu đó thường gặp một số hạn chế nhất định liên quan đến các yếu tố như dung lượng bộ nhớ, khả n¨ng xö lÝ cña CPU… GV: NNLT nµo còng ®­a ra mét sè kiÓu dữ liệu chuẩn đơn giản, từ những kiểu đơn giản này ta có thể xây dựng thành nh÷ng kiÓu d÷ liÖu phøc t¹p h¬n. Ta xÐt mét sè kiÓu d÷ liÖu chuÈn trong Pascal: Ng«n ng÷ lËp tr×nh Pascal cã mét sè kiÓu d÷ 1. KiÓu nguyªn liÖu chuÈn sau: KiÓu nguyªn, kiÓu thùc, kiÓu GV: ThuyÕt tr×nh ®­a ra mét sè bæ sung: logic, kiÓu kÝ tù... - Tuú thuéc vµo tõng NNLT mµ tªn c¸c Byte, Interger, Word, LongInt…….. kiÓu d÷ liÖu, miÒn gi¸ trÞ c¸ kiÓu d÷ liÖu nµy còng kh¸c nhau Bé nhí l­u Ph¹m vi gi¸ trÞ H: Trong NNLT Pascal, cã nh÷ng kiÓu KiÓu tr÷ 1 gi¸ trÞ số nguyên nào thường dùng, phạm vi Byte 1byte Từ 0 đến 255 biÓu diÔn cña mèi lo¹i? 2byte Từ -215 đến 215 - 1 GV: C¸c kiÓu sè nguyªn ®­îc l­u tr÷ vµ Interger 3byte Từ 0 đến 216 – 1 kết quả ttính toán là số đúng, nhưng có Word 4byte Từ -231 đến 231- 1 h¹n chÕ vÒ miÒn gi¸ trÞ. TËp sè nguyªn LongInt là vô hạn và có thứ tự, đếm được nhưng.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. trong m¸y tÝnh th× kiÓu sè nguyªn lµ h÷u h¹n, cã thø tù - Sö dông kiÓu Byte VD: Mét bµi to¸n kÕt qu¶ cuèi cïng cã gi¸ trÞ lµ 1000 th× khai b¸o biÕn Interger. 2. KiÓu thùc H: Trong NNLT Pascal, cã nh÷ng kiÓu số thực nào thường dùng, phạm vi biểu diÔn cña mèi lo¹i? GV: C¸c kiÓu thùc ®­îc l­u tr÷ vµ kÕt quả tính toán chỉ là gần đúng với sai số không đáng kể, nhưng miền giá trị được më réng h¬n so víi kiÓu nguyªn. Còng nh­ sè nguyªn, sè thùc trong m¸y tÝnh còng lµ rêi r¹c vµ h÷u h¹n PhÐp to¸n chøa c¸c to¸n h¹ng gåm c¶ kiÓu nguyªn vµ kiÓu thùc sÏ cho ta kÕt qu¶ kiÓu thùc. Bé nhí l­u tr÷ 1 Ph¹m vi gi¸ trÞ KiÓu gi¸ trÞ 0 hoÆc cã gi¸ trÞ tuyệt đối nằm Real 6 byte trong ph¹m vi tõ 10-38 đến 1038 0 hoÆc cã gi¸ trÞ tuyệt đối nằm Extended 10 byte trong ph¹m vi tõ 10-4932 đến 104932. 3. KiÓu kÝ tù Trong lËp tr×nh nãi chung th× kiÓu kÝ tù thường là tập các kí tự trong các bảng m· kÝ tù, trong c¸c b¶ng m· ho¸ kÝ tù người ta quy định có bao nhiêu kí tự kh¸c nhau vµ mçi kÝ tù cã mét m· thËp phân tương ứng. Để lưu các giá trị là kí tự thì phải lưu mã thập phân tương ứng cña nã GV: §Æt c©u hái: Em biÕt nh÷ng b¶ng m· nµo? GV: L­u ý HS NNLT Pascal chØ sö dông b¶ng m· ASCII cho kiÓu kÝ tù 4. KiÓu l«gic Gi¸ trÞ kiÓu logic trong Pascal lµ True, False nh­ng mét sè ng«n ng÷ kh¸c l¹i m« t¶ lµ 0 – 1, .. cã ng«n ng÷ l¹i kh«ng có kiểu logic mà người lập trình phải tự tìm cách để thể hiện giá trị này. - Tªn kiÓu: CHAR - MiÒn gi¸ trÞ: lµ c¸c kÝ tù trong b¶ng m· ASCII gåm 256 kÝ tù - C¸c kÝ tù cã quan hÖ so s¸nh. HS: Sẽ đưa ra bảng mã đã biết là bảng mã ASCII. Tªn kiÓu: Boolean Miền giá trị: chỉ có 2 giá trị là TRUE (đúng), FALSE (sai) Mét sè ng«n ng÷ kh¸c l¹i cã c¸ch m« t¶ c¸c gi¸ trÞ logic b»ng nh÷ng c¸ch kh¸c nhau.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y Bµi 5:.  Bé m«n: Tin häc 11. Khai b¸o biÕn. I. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: - Học sinh biết được rằng mọi biến dùng trong chương trình đều phải được khai báo tªn vµ kiÓu d÷ liÖu. - Häc sinh biÕt ®­îc cÊu tróc chung cña khai b¸o biÕn trong ng«n ng÷ Pascal, khai b¸o ®­îc biÕn khi lËp tr×nh. 2. Kü n¨ng - Sử dụng được kiểu dữ liệu và khai báo để viết một chương trình đơn giản II. chuÈn bÞ:. 1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: - Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y - Máy vi tính và máy chiếu projector dùng để chiếu các ví dụ. 2. ChuÈn bÞ cña häc sinh: - S¸ch gi¸o khoa. B. Hoạt động dạy – Học:. 1. Néi dung: Trong ng«n ng÷ lËp tr×nh Pascal, cÊu tróc chung cña khai b¸o biÕn lµ: var <Danh s¸ch biÕn>: <kiÓu d÷ liÖu>; + Danh s¸ch biÕn cã thÓ lµ mét hoÆc nhiÒu tªn biÕn vµ c¸c biÕn ph©n c¸ch nhau b»ng dÊu phÈy + Kiểu dữ liệu là một trong các kiểu chuẩn hoặc kiểu dữ liệu do người lập trình định nghÜa cña NLT Pascal. 2. C¸ch tiÕn hµnh: hoạt động của giáo viên. hoạt động của học sinh. GV: Mọi biến dùng trong chương trình cÇn khai b¸o tªn vµ kiÓu d÷ liÖu. Khai báo biến để cấp phát bộ nhớ cho biÕn. Sau khai b¸o sÏ cã mét vïng nhí danngf cho biến này với kích thước đúng bằng kích thước kiểu của nó để lưu trữ gi¸ trÞ cña biÕn. §Þa chØ ®Çu cña vïng nhớ này được gọi là địa chỉ đầu của biÕn. Khai báo biến nhằm mục đích đưa tên biến vào danh sách các đối tượng cần được quản lí của chương trình. Kiểu của biến giúp chương trình dịch biÕt c¸ch tæ chøc l­u tr÷, truy cËp gi¸ trÞ cña biÕn vµ ¸p dông c¸c thao t¸c thÝch hợp trên biến đó. H: Nªu cÊu tróc chung cña khai b¸o biÕn Có ph¸p:.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. Var <Danh s¸ch biÕn>: <kiÓu d÷ liÖu>; Trong đó: - Danh s¸ch biÕn: Lµ mét hoÆc nhiÒu tªn biÕn ®­îc viÕt c¸ch nhau bëi dÊu phÈy. - Kiểu dữ liệu: Thường là các kiểu dữ liệu GV: §Æt c©u hái: chuẩn hoặc người lập trình định nghĩa. 1. Giả sử chương trình cần các biến thực VD: m, n vµ biÕn nguyªn a, b ta khai b¸o nh­ Var m, n: real; thÕ nµo? a, b: integer; trong NNLT Pascal?. 2. Chương trình cần các biến kí tự A, B HS: Trả lời câu hỏi ta khai b¸o nh­ thÕ nµo? Var A, B: char; GV lÊy mét sè VD vÒ sö dông biÕn ch­a đúng trong Pascal như đặt tên biến sai với quy tắc đặt tên, các biến không phân c¸ch nhau bëi dÊu phÈy, tªn biÕn trïng nhau, sö dông biÕn ch­a khai b¸o, c¸c biÕn trßn danh s¸ch kh«ng cïng kiÓu, … GV: Gi¶i thÝch thªm nh÷ng chó ý khi * Mét sè chó ý: khai biÕn - Đặt tên biến gợi nhớ đến ý nghĩa của biến - Không nên đặt tên biến quá ngắn hoặc dài. - Khi khai báo cần lưu ý đến phạm vi sử dụng gi¸ trÞ cña nã.. iV. Cñng cè:. + Một số kiểu dữ kiệu chuẩn và miền xác định của từng kiểu + C¸ch khai b¸o biÕn.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>