Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Giáo án Ngữ văn 11 kì 2 - Giáo viên: Nguyễn Đinh Anh Tuấn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (739.97 KB, 20 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Tuaàn: Ngày soạn: Tieát: Ngaøy daïy: Đọc văn:. Phan Boäi Chaâu A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT -Cảm nhận được vẻ đẹp của chí sĩ cách mạng Phan Bội Châu -Thấy được đặc sắc nghệ thuật của bài thơ B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức : Giúp HS - Thấy được đặc điểm nổi bật của hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ : có hoài bão lớn, có tinh thần hành động, có thái độ lựa chọn dứt khoát khi theo đuổi lí tưởng của đời mình và bao trùm tất cả là lòng yêu nước cháy bỏng. - Cảm nhận được giọng điệu hào hùng, cách dùng chữ mạnh bạo, mạch liên tưởng đầy phóng túng của baøi thô theå hieän roõ phong caùch ngheä thuaät cuûa Phan Boäi Chaâu. 2. Kĩ năng : Rèn kĩ năng phân tích thơ Đường luật 3.Thái độ : sống có lí tưởng hoài bão phấn đấu để dạt được lí tưởng ấy, bồi dưỡng lòng yêu nước nhiệt huyết cách mạng và có trách nhiệm trong xây dựng đất nước - Đàm thoại, Phát vấn phát hiện khơi gợi cho học sinh phân tích và cảm thụ thơ Nôm Đường luật - Nêu vấn đề, học sinh trao đổi nhóm . D.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Oån định lớp : kiểm diện học sinh 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra vở soạn của HS 3. Bài mới : Phan Bội Châu là 1 nhà cách mạng yêu nước đầu thế kỷ XX, đồng thời ông còn là 1 nhà thơ lớn. HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN VAØ HỌC SINH NOÄI DUNG BAØI DAÏY HS đọc phần tiểu dẫn trong sách giáo khoa I. GIỚI THIỆU CHUNG GV : Trình bày những nét chính về cuộc đời Phan 1. Taùc giaû Boäi Chaâu? - Phan Boäi Chaâu (1867 – 1940) Hieäu : Saøo Nam, queâ Học sinh : Đọc và nêu ý chính. Ngheä An. - Laø laõnh tuï cuûa caùc phong traøo Duy Taân, Ñoâng Du, Việt Nam quang phục hội. - Là người có ý thức cách GV : Goïi hoïc sinh neâu 1 soá taùc phaåm tieâu bieåu cuûa mạng từ rất sớm, với ông học hành, thi cử, đỗ đạt là Phan Boäi Chaâu? để có trí thức và uy tín làm cách mạng. Noäi dung thô vaên chuû yeáu cuûa Phan Boäi Chaâu laø gì ? - Là chiến sĩ yêu nước vĩ đại, là nhà văn, nhà thơ tác dụng của những vần thơ ấy HS đọc một số bài thơ đã biết và nhận xét : Yêu lớn của thế kỉ XX nhưng thành công nhất là thơ văn yêu nước, tuyên truyền cổ động cách mạng sôi sục nước, tuyên truyền baàu nhieät huyeát. HS trình bày hiểu biết về loại thơ văn tuyên truyền - Tác phẩm chính : Hải ngoại, huyết thư, Trùng qua tri thức đọc hiểu …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. GV giảng thêm về tác dụng những vần thơ ấy với quang, tâm sử, Việt Nam vong quốc sử, Sào Nam thi thanh niên đương thời taäp…… GV hướng dẫn HS chốt những nét chính về tác giả và taùc phaåm 2. Taùc phaåm: a. Hoàn cảnh sáng tác : GVG : Năm 1905 đỗ giải nguyên. - Sáng tác năm 1905 trong buổi chia tay với đồng Tuy ở Phan Bội Châu sự nghiệp cứu nước không thành nhưng tấm lòng yêu nước của ông vẫn thiết tha chí, bạn bè trước lúc bí mật sang Nhật làm dấy lên phong traøo Ñoâng Du. cháy mãi muôn đời: 1925 bị Thực Dân Pháp bắt cóc tại Thượng Hải đưa về Hà Nội với án tử hình. Trước b. Chủ đề : sức mạnh đấu tranh của nhân dân ta, chúng giam lỏng - Khẳng định chí làm trai. - Quyết tâm hăm hở và ý nghĩa lớn lao của nhà cách ông ở Huế  ra đời “Ôâng già Bến Ngự “ mạng Phan Bội Châu trong buổi đầu xuất dương tìm đường cứu nước. GV : Dựa vào kiến thức lịch sử và SGK nói về cảnh ngộ nước ta đầu thế kỷ XX và trình bày hoàn cảnh saùng taùc baøi thô? HS dựa vào phần tiểu dẫn trả lời GV : Cảm hứng chủ đạo trong bài thơ là gì ? HS nêu chủ đề GV: Hướng dẫn HS đọc bài thơ : Đọc rõ ràng, giọng khaåu khí, haøo huøng, soâi noåi theå hieän nhieät huyeát soâi suïc cuûa taùc giaû. HS : đọc, GV nhận xét, đọc lại. GV : Gọi HS đọc chú thích trong SGK, giải đáp những thắc mắc ( nếu có) của HS.. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc – Hiểu một số từ ngữ khó -Đối chiếu phiên âm dịch nghĩa dịch thơ.. 2. Tìm hieåu vaên baûn a . Hai câu đề : Quan niệm về trí làm trai - Laøm trai : Laï ( laøm neân chuyeän laï) khoâng theå soáng tầm thường, làm nên sự nghiệp lớn lưu lại tiếng * Tìm hieåu vaên baûn thơm muôn đời : Phải xoay chuyển được trời đất. GV : Phan Boäi Chaâu quan nieäm nhö theá naøo veà chí - Há để càn khôn tự chuyển dời : Sống chủ động tích laøm trai? Laøm chuyeän laï laø laøm gì ? cực, làm chủ vũ trụ, chủ động xoay chuyển càn HS : Làm nên chuyện lạ, phi thường… khoân. GV : Quan niệm này có giống gì với các nhà nho  Câu hỏi tu từ vừa khẳng định vừa đối thoại : lẽ đương thời? sống cao đẹp, tiến bộ đầy bản lĩnh. HS : Có nét gần gũi với NCT: “ Đã mang tiếng ở => Tư thế đẹp, khoẻ khoắn, tầm vóc lớn lao, thách trong trời đất. Phải có danh gì với núi sông” thức càn khôn, vũ trụ bởi nhà thơ tin vào đức độ, tài GVG : Làm trai cho đáng nên trai Xuống Đông Đông tĩnh lên Đoài Đoài yên ( Ca dao). năng của mình - Cảm hứng lý tưởng mới mẻ, táo baïo. Phan Bội Châu vừa khẳng định mình vừa đối thoại với tất cả những người làm trai. Câu thơ thể hiện quan b.Hai câu thực : Khẳng định vai trò cá nhân trong xã hội, lịch sử. nieäm veà chí laøm trai gioáng cuûa NCT nhöng coù phaàn * Vai troø baûn thaân : táo bạo vì dám đối mặt với trới đất, vượt lên trên - Trăm năm : Đời người : thời gian hữu hạn. công danh thương gắn với trung hiếu để vươn tới lí - Cần có tớ: ( nguyên văn : ngã : tôi ) : “ Cái tôi” tưởng cao cả, thay đổi thời thế. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. GV: Ở hai câu thực, tác giả khẳng định vai trò của cá hành động đầy trách nhiệm, sống là cống hiến cho đời. nhân trong lịch sử và xã hội như thế nào? * Vai trò của mỗi người : HS : Phaùt bieåu suy nghó ( caùi toâi maïnh meõ, traùch - Muôn thuở : Hậu thế, đằng sau : thời gian vô hạn. nhieäm) GV : Thời gian trăm năm, muôn thuở có ý nghĩa gì ? - Há không ai : Câu hỏi tu từ. + Hoûi mình. Hãy liên hệ bản thân trong thời đại hiện nay ? + Hỏi người, hỏi thời đại. HS : Làm rõ ý thức trách nhiệm cá nhân trước cuộc  Khẳng định sẽ có người làm nên chuyện lạ xuất đời. phát từ niềm tin vào dân tộc, cộng đồng. GVG : Trong neàn vaên hoïc phi ngaõ maø laïi xuaát hieän * Giọng thơ đĩnh đạc , hào hùng : khẳng định vai trò cái ngã , cái tôi sừng sững : Bất ngờ, mới.Tác giả rất của cá nhân : Thúc giục lên đường. tự hào về vai trò của mình trong cuộc đời và trong lịch sử, tự ý thức về cái tôi của mình. Ông khẳng định c.Hai câu luận : Bàn về sự sống – chết, vinh – nhục. - Non soâng cheát >< soáng nhuïc một ý tưởng mới mẻ và vĩ đại mà NCT đã từng nói : - Thánh hiền không còn >< học cũng hoài.( Sách Đã là …… núi sông vở thánh hiền chẳng giúp ích gì trong buổi nước mất GV : Trong hai câu thơ luận, tác giả sử dụng nghệ nhaø tan). thuaät gì ? Phaûi chaêng oâng phuû nhaän saùch thaùnh hieàn?  NT đối lập : Tác giả gắn sự sống chết, công danh HS: Quan niệm cao đẹp, chí làm trai gắn với hoàn của bản thân, cá nhân với sự mất còn, vinh nhục của cảnh đất nước. đất nước : Nhận thức sâu sắc, giọng văn chùng GVG : Taùc giaû khoâng phuû nhaän saùch thaùnh hieàn maø xuoáng : xoùt xa. phủ định cách học cũ kỹ, lạc hậu là đọc sách thánh hiền (Đạo nho) Cách học ấy lạc hậu, không hợp thời, * Thức tỉnh nhắc nhở mọi người quan tâm đến vận mệnh đất nước : Cứu nước Tinh thần dân tộc cao không tiến bộ  Tư tưởng sâu sắc, tiến bộ của Phan độ. Boäi Chaâu. d.Hai câu kết : Tư thế hăm hở, quyết tâm cùa tác giả GV : Em có nhận xét gì về những hình ảnh thơ được xuất dương cứu nước. sử dụng trong 2 câu cuối  ý nghĩa. HS : hình ảnh thơ đẹp, kỳ vĩ tráng lệ ( từ Hán Việt)  - Phiên âm : “ Nguyện trục trường phong đông hải khứ khát vọng lớn lao. Thieân truøng baïch laõng nhaát teà phi” HS trao đổi theo bàn : Mong muốn của tác giả trong + Trường phong : ngọn gió dài . hai câu cuối là gì? Dựa và dịch nghĩa phân tích vẻ + Thiên trùng bạch lãng : Hàng ngàn đợt sóng đẹp hào hùng của hình tượng “ Muôn…theo” ? baïc HS Trình baøy neâu yù kieán sau khi thaûo luaän xong + Nhaát teà nhi : Cuøng bay leân GV giảng : Phần dịch thơ chưa chuyển tải được hết  Hình tượng hùng vĩ đẹp thơ mộng, lãng mạn, vẻ đẹp của nguyên tác, ở phần dịch hình ảnh thơ êm gioïng thô haøo huøng, bay boång. ả như một cuộc đưa tiễn bình thường. Còn ở nguyên  Khát vọng lớn lao, tư thế quyết tâm, hăm hở của tác hình ảnh thơ đẹp, tạo nên một bức tranh hoành tráng hài hoà, con người là trung tâm được chắp cánh nhà cách mạng trong buổi đầu xuất dương cứu nước. bởi khát vọng lớn lao vút bay cao cùng ngọn gió lồng III. Tổng kết : 1 . Nghệ thuật : Thể thơ thất ngôn bát cú đường luật lộng giữa trời biển mênh mông… bằng chữ hán, giọng thơ trang nghiêm đĩnh đại, hào GV tích hợp : theo em vì sao bài thơ có sức lôi cuốn mạnh mẽ đối với thế hệ thanh niên yêu nước đầu thế hùng, mạmh mẽ, lôi cuốn. kæ XX? HS lí giaûi …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. GV : bài thơ có tác động đến bản thân em như thế naøo ? 2. Nội dung : Bài thơ thể hiện một chí lớn phi GV tích hợp giáo dục sống có lí tưởng… thường : Không cam tâm làm nô lệ, quyết đi tìm GV hướng dẫn HS làm bài tập nâng cao đường cứu nước . HS nêu yêu cầu bài tập , xác định vấn đề , nêu ý kiến GV gợi mở hướng dẫn –HS rút ra vấn đề, nhận xét bổ 3. Bài tập nâng cao : sung -Chí làm trai được nhân vật trữ tình khẳng định trên GV chốt theo định hướng cơ sở : + Nhận thấy nó phù hợp với khát vọng khẳng định caùi toâi caù nhaân … + Phù hợp yêu cầu của đất nước, thời đại … + là điều kiện cần thiết để kéo những kẻ bị cầm tù bởi nền học vấn cũ tìm hướng đi mới cho lịch sử -Quan nieäm cuûa PBC coù neùt gioáng quan nieäm caùc nhà nho như NCT, PNL…gắn liền mấy chữ công danh + Nét mới : Với ông điều quan trọng là khôi phục giang sơn đất nước , kẻ làm trai trước hết thấy rõ trách nhiệm của mình với cộng đồng… Thứ hai là phải dứt khoát từ bỏ lối học cũ tìm hướng đi mới thực hiện hoài bão cứu dân cu1u nước. IV. Hướng dẫn tự học -Cảm nghĩ của em về hình ảnh nhân vật trữ tình trong baøi thô ? - Khát vọng cao đẹp, tư thế hăm hở vẻ đẹp của người chiến sĩ cách mạng, người anh hùng ý thức rõ cái tôi trách nhiệm trước sự tồn vong của giống nòi daân toäc - Bút pháp cổ -> tỏ chí – cổ vũ động viên. Nỗi đau niềm lạc quan nhiệt tình … vào câu chữ -> mang đậm dấu ấn cá nhân…-> lên đường -Hoïc thuoäc baøi thô; naém ñaëc saéc ngheä thuaät vaø giaù trò taùc phaåm - Soạn bài Nghĩa của câu. E. RUÙT KINH NGHIEÄM : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Tieáng Vieät. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT -Năm được những nội dung cơ bản về hai thành phần nghĩa của câu: nghĩa sự việc và nghĩa tình thái -Nhận biết và phân tích được hai thành phần nghĩa ccuar câu, biết diễn đạt được nghĩa sự việc và nghĩa tình thái bằng câu thích hợp với ngữ cảnh. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức : Giúp học sinh : - Hiểu được khái niệm “ nghĩa sự việc”, “nghĩa tình thái” – hai thành phần nghĩa của câu . - Bieát vaän duïng hieåu bieát veà nghóa cuûa caâu vaøo vieäc phaân tích vaø taïo laäp caâu. 2. Kĩ năng : nhận diện phân tích nghĩa tình sự việc, nghĩa tình thái trong câu ; kĩ năng viết đoạn văn 3.Thái độ : ý thức vận dụng viết câu văn đoạn văn biểu lộ nghĩa tình thái C. PHÖÔNG PHAÙP Đàm thoại (phát vấn gợi mở, phát vấn phát hiện) trao đổi nhanh, thảo luận nhóm. C TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Oån định lớp : kiểm diện học sinh 2. Kiểm tra bài cũ :Nêu khái niệm và đặc điểm của thể loại thơ? 3. Bài mới: Một câu bao giờ cũng có nhiều nghĩa, đó là những nghĩa nào ?. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Hoạt động thầy trò. Yêu cầu cần đạt. I.Hai thaønh phaàn nghóa cuûa caâu 1.Tìm hiểu ngữ liệu SGK  HS thực hiện bài tập 1! Baøi 1  GV gọi 2 nhóm HS trả lời câu a,b,c,d!2 -câu a1,a2: đều đề cập đến sự việc:Chí Phèo từng nhoùm nhaän xeùt! có thời ao ước có một gia đình nho nhỏnghĩa sự  GV nhận xét và hướng dẫn!(nhấn mạnh vieäc nghĩa sự việc,nghĩa tình thái) -Câu a1:đánh giáchưa chắc chắnNghĩa tình thái -câu b1,b2: đều đề cập đến sự việc:người ta cũng baèng loøng(neáu toâi noùi) -Câu b1:chủ quan của người nóinghĩa tình @HS neâu khaùi nieäm veà nghóa cuûa caâu? thaùi,caâu b2:khaùch quan sö vieäc #GV: nhấn mạnh ghi nhớ 2.Ghi nhớ: -Câu có 2 thành phần nghĩa: nghĩa sự việc và nghĩa tình thaùi -Nghĩa sự việc còn được gọi là nghĩa miêu tả,nghĩa bieåu hieän -Nghĩa sự việc và nghĩa tình thái luôn hòa quyện nhau.Ñoâi khi caâu chæ coù nghóa tình thaùi  HS nghĩa sự việc trong bài tập 2! Ví dụ: Dạ bẩm,thế ra y văn võ đều có tài cả. Chaøchaø! II.Nghĩa sự việc 1.Tìm hiểu ngữ liệu sgk  Câu a: động từ:xuống Baøi 2  Câu b: tính từ:xanh a.Câu biểu hiện hành động : Xuân Tóc Đỏ..  Caâu c: b. Câu biểu hiện trạng thái,đặc điểm,tính chất :Trời thu xanh ngaét… c.Câu biểu hiện quá trình: Lá vàng trước gío khẻ  GV gọi 4 nhómHS lần lượt trả lời,nhận xét! đưa vèo  GV nhận xét và hướng dẫn!( dựa vào các d.Câu biểu hiện tư thế:Lom khom dưới núi tiều vài thành phần trong câu để tìm hiểu nghĩa sự chuù vieäc) e.Câu biểu hiện sự tồn tại:Còn bạc,còn tiền ,còn đệ tử @HS:đọc phần Ghi nhớ SGK? f.Câu biểu hiện quan hệ: Đội Tảo… #GV: Cuûng coá!! 2.Ghi nhớ: -Nghĩa sự việc là nghĩa ứng với sự việc được đề caäp trong caâu. -Nghĩa của sự việc được biểu hiện nhờ các từ ngữ #HS thöc hieän nhanh baøi taäp 3? đóng vai trò chủ ngữ,vị ngữ,trạng ngữ,khởi ngữ… III.Luyeän taäp …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Baøi 3(SGK) -Đáp án: hẳnTình thái khẳng định  HS thực hiện bài tập 1! Baøi 1  Nhoùm 1: caâu 1,2 Câu 1:2 nghĩa sự việc biểu hiện trạng thái  Nhoùm 2: caâu 3,4 Câu 2: 1 sự việc đặc điểm  Nhoùm 3: caâu 5,6 Câu 3: 1 sự việc quá trình  Nhoùm 4: caâu 7,8 Câu 4: 1 sự việc quá trình  GV gọi 4 nhómHS lần lượt trả lời,nhận xét! Câu 5:2sự việc trạng thái- đặc điểm  GV nhận xét và hướng dẫn! Câu 6: 2 sự việc đặc điểm-trạng thái Câu 7: 2 sự việc tư thế Câu 8: 1 sự việc hành động  HS thực hiện bài tập 2  GV gọi 4 HS của 4 nhóm lần lượt trả Baøi taâp 2: lời,nhận xét! a.Từ thể hiện tình thái:kể,thực,đáng->Các từ còn  GV nhận xét và hướng dẫn!( chốt lạikĩ lại:sự việc naêng nhaän bieát nghóa sö vieäc) b. Tình thaùi: coù leõ ##GV: Chốt lại ý thức và kĩ năng nghĩa sự c. từ:dễ,đến chính ngay(mình) vieäc!! IV. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC -Khái niệm nghĩa sự việc, nghĩa tình thái - Học bài: Nắm được nghĩa sự việc và nghĩa tình thái, hoàn thành BT còn lại. - Tiết sau : Soạn bài thao tác lập luận bác bỏ. E. RUÙT KINH NGHIEÄM : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Laøm vaên:. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được yêu cầu và cách sử dụng thao tác lập luận bác bỏ trong văn nghị luận. - Biết bác bỏ một ý kiến sai, thiếu chính xác về xã hội hoặc văn học. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức : Giúp học sinh : - Nắm được yêu cầu và cách sử dụng thao tác lập luận bác bỏ trong văn nghị luận. - Biết bác bỏ một ý kiến sai, thiếu chính xác về xã hội hoặc văn học. 2. Kĩ năng : rèn luyện kĩ năng vận dụng thao tác bác bỏ trong việc viết một đoạn văn, bài văn nghị luận. Rèn luyện trí tuệ và tính trung thực cho HS 3.Thái độ : nhận thức sâu sắc vai trò của thao tác bác bỏ , có ý thức vận dụng sáng tạo hiệu quả vào việc viết văn bản nghị luận . Bài học có ý nghĩa về đạo đức C. PHÖÔNG PHAÙP Đàm thoại (phát vấn gợi mở, phát vấn phát hiện) trao đổi nhanh, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Oån định lớp : kiểm diện học sinh 2. Kiểm tra bài cũ :Vở soạn của HS. 3. Bài mới: Lập luận bác bỏ là một bộ phận không thể thiếu trong kĩ năng làm văn nghị luận HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN VAØ HỌC SINH NOÄI DUNG BAØI DAÏY GV: Em hãy cho biết trong thực tế, em có gặp các ý kiến mà I. Khaùi nieäm mình thấy sai hoặc không tán thành không ? Em thử nêu ví dụ - Bác bỏ là cách lập luận để chứng minh ý kiến đó sai. ? Gặp những trương hợp ấy em cảm thấy như thế nào ? Về 1. Yeâu caàu cuûa thao taùc laäp luaän so saùnh maët chaân lí, coù caàn tieán haønh baùc boû hay khoâng ? - Muốn bác bỏ ý kiến đó sai cần : Học sinh : Trả lời về vai trò của lập luận bác bỏ trong đời + Trích dẫn ý kiến đó một cách đầu đủ soáng GV : Trong cuộc sống thường gặp ý kiến sai, lúc đó trong suy khách quan trung thực + Chæ ra choã sai, vì sao sai : muoán chæ ra nghĩ cần tiến hành bác bỏ để có được nhận thức đúng cho mình ( đúng về logich, đúng với sự thật, thái độ, tư tưởng). Đối chỗ sai phải tuyệt đối tôn trọng sự thật, ý kiến đối phương, không xuyên tạc, bịa với các vấn đề có ý nghĩa trong đời sống cần viết bài bác bỏ. GV : Bác bỏ là gì ? Yêu cầu khi thực hiện lập luận bác bỏ để đặt, tìm bằng chứng. Từ thực tế đó mà phaùt hieän choã sai trong luaän ñieåm, luaän thuyết phục đối phương ? cứ, lập luận …rồi tiến hành bác bỏ HS : Dựa vào SGK trình bày + Dùng lí lẽ và dẫn chứng để phân tích lí GV giảng : Bác bỏ một ý kiến là chứng minh ý kiến đó sai. Sai tức là không đúng sự thật, trái lô gích, là quy kết quá đáng giải vì sao như thế là sai. - Thực tế cái đúng sai không tách hoặc nêu chưa đúng bản chất của sự việc…Nếu chỉ tuyên bố ý …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. kiến nào đó là sai mà không lập luận người ta sẽ không thừa bieät vì vaäy khi vaän duïng thao taùc nhận đó là sai baùc boû caàn caân nhaéc, phaân tích từng mặt để bác bỏ thích hợp và GV : Muốn lập luận bác bỏ có sức thuyết phục thì phải làm đưa ra kết luận thỏa đáng theá naøo? HS dựa SGK trình bày các yêu cầu cơ bản -> Bác bỏ phải trung thực có mức độ và đúng quy cách Hoạt động 2: Cách sử dụng thao tác lập luận bác bỏ GV: Có những cách lập luận bác bỏ nào ? Học sinh : Dựa vào SGK trình bày. 2. Cách sử dụng thao tác lập luận bác GV : Luaän ñieåm laø gì ? boû : HS nhắc lại kiến thức, chỉ rõ tính chất chung của luận điểm ( a. Baùc boû luaän ñieåm : Vaïch ra caùi sai cuûa yêu cầu đúng đắn, mới mẻ, tập trung…) baûn thaân luaän ñieåm ( nhaän ñònh keát luaän) GV : nêu một số luận điểm sai thường gặp ( nói sia sự thật, baèng caùch : nói cực đoan, phiến diện, có luận điểm sai một mặt…) - Dùng thực tế để bác bỏ . - Coù tieàn laø coù taát caû . - Ngô Đức Kế cho rằng” Truyện Kiều là một dâm thư” - Dùng phép suy luận. b. Bác bỏ luận cứ : Vạch ra tính chất sai -> sai lầm, giả tạo trong lí lẽ và dẫn chứng được GVH : Luận điểm trên sai ở chỗ nào ? Em hãy bác bỏ lại ? sử dụng. HS : Trao đổi với nhau theo bàn. - Xem trích dẫn có đúng không, có chân GV: Goïi moät vaøi HS phaùt bieåu. GV giaûng : Neáu Phaïm Quyønh chæ nhaän ñònh “ Truyeän Kieàu laø thaät khoâng, coù bò caét xeùn, xuyeân taïc hay không; lí lẽ có vững chắc không quoác hoa cuûa VN -> khoâng sai - nhưng ông cho rằng “ Một nước…ta” -> phiến diện vì đưa TK c. Bác bỏ cách lập luận : Vạch ra sự mâu thuaãn khoâng nhaát quaùn phi loâ gích trong leân ñòa vò quoác hoa tieâu bieåu nhaát lập luận của đối phương, chỉ ra sự đổi GV: Luận cứ là gì ? Yêu cầu của luận cứ ? thay, đánh tráo khái niệm trong quá trình HS : Luận cứ phải chính xác, đầy đủ, đúng sự thật. laäp luaän. GV:Nêu một số trường hợp sai luận cứ mà SGK dẫn ra cho II.. Luyeän taäp HS phát biểu ý kiến, chỉ ra chỗ sai : Lí lẽ sai, dẫn chứng sai, 1 . Baøi 1 / Trang 16 sai do coá tình xuyeân taïc. - Luaän ñieåm sai do laäp luaän sai -> baùc boû HS nêu thao tác bác bỏ luận cứ caùch laäp luaän. GVH: Laäp luaän laø gì? baùc boû laäp luaän ntn ? - Lập luận của cô vũ nữ chỉ suy luận một HS : lập luận sai thường biểu hiện ở sy luận sai , quy nạp chiều, thiếu toàn diện, bỏ sót mặt thứ hai, thieáu chính xaùc, phaân tích thieáu thuyeát phuïc… do đó kết luận rút ra sai. GV neâu moät soá caùch laäp luaän sai -cách bác bỏ ở đây là lật ngược lại, phơi HS phaùt bieåu yù kieán nhaän xeùt, tìm caùch baùc boû bày khía cạnh mà cô vũ nữ không nhìn ra Hoạt động 3: Luyện tập 2 . Baøi 2/ trang 16 Hướng dẫn HS làm BT - Baùc boû luaän ñieåm “ coù tieàn laø coù haïnh GV chia 4 nhoùm: 2 nhoùm baøi taäp 1, 2 nhoùm baøi taäp 2 HS trao đổi xác định lập luận bác bỏ được vận dụng theo thao phúc” -Khái niệm, yêu cầu, cách sử dụng các taùc naøo? thao taùc laäp luaän baùc boû ? Với bài 2 đưa ra cách lập luận để bác bỏ sai lầm trong luận -Nắm lí thuyết, làm lại bài tập vào vở ñieåm” coù tieàn laø coù haïnh phuùc” - Soạn HS cử đại diện trình bày, HS khác nhận xét bổ sung …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. GV sửa chữa chốt vấn đề. E. RUÙT KINH NGHIEÄM : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Tuaàn: Ngày soạn: Tieát: Ngaøy daïy: Đọc văn:. Tản Đà A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT -Hiểu được ý thức cá nhân, ý thức nghệ sĩ và quan niệm mới về nghề văn của Tản Đà - Thấy được cách tân nghệ thuật đặc sắc của bài thơ.. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức : : Giúp HS - Cảm nhận được tâm hồn lãng mạn độc đáo của thi sĩ Tản Đà ( tư tửơng thoát li, ý thức về “cái tôi”, cá tính “ngông”, ý thức nghệ sỹ thể hiện qua cách hư cấu câu chuyện hầu trời) và những dấu hiệu đổi mới theo hướng hiện đại của thơ ca Việt Nam vào đầu những năm 20 của thế kỉ XX ( về thể thơ, cảm hứng, ngôn ngữ), mối quan hệ giữa chúng với quan niệm mới về nghề văn của ông - Thấy được cách tân nghệ thuật đặc sắc của bài thơ. 2. Kĩ năng : phân tích dấu hiệu thơ Mới về thể thơ, cảm hứng, ngôn ngữ 3.Thái độ : hiểu được khát khao khẳng định mình của thi sĩ C. PHƯƠNG PHÁP:Phát vấn, gợi tìm, phân tích, trao đổi thảo luận nhóm C TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Oån định lớp : kiểm diện học sinh 2. Kieåm tra baøi cuõ : Đọc thuộc lòng bài thơ “ lưu biệt khi xuất dương”. Phân tích vẻ đẹp trong suy nghĩ và hành động của nhà yêu nước PBC thể hiện qua tác phẩm? 3. Bài mới Từ đề tài cảnh tiên, cảnh trời trong văn học dân gian và văn học viết Việt Nam, giáo viên giới thiệu bài thơ Hầu trời của Tản Đà. HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN VAØ HỌC SINH NOÄI DUNG BAØI DAÏY Tìm hieåu chung A. TÌM HIEÅU CHUNG HS đọc tiểu dẫn. 1. Taùc giaû - Teân Nguyeãn Khaéc Hieáu (1889 – 1939). Gv: Nêu những nét nổi bật về tác giả Tản Đà. - Quê quán: Khê Thượng, Bất Bạt, Sơn Tây. HS trình bày nét chính từ tiểu dẫn - Thường sáng tác theo các thể loại cũ nhưng cảm GV nhận xét, chốt lại những ý cơ bản, liên hệ Thi nhân xúc lại rất mới mẻ, cái tôi lãng mạn phóng khoáng ngông nghênh… Việt Nam của Hoài Thanh –Hoài Chân. Con người: xuất thân trong gia đình quan lại phong => Tản Đà là “con người của hai thế kỉ”, thơ văn kiến nhưng lại sống theo phương thức của lớp tiểu tư Tản Đà là một gạch nối giữa hai thời đại văn học: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. sản thành thị “Bán văn buôn chữ kiếm tiền tiêu”, ít trung đại và hiện đại. kheùp mình trong khuoân pheùp nho gia… 2. Baøi thô: Xuất xứ: In trong tập “Còn chơi” HS nêu xuất xứ của bài thơ. Đọc - hiểu văn bản B. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN I Đọc –hiểu chú thích GV hướng dẫn HS đọc bài thơ: giọng vui, hào hứng ở 1 Đọc đoạn đầu và chậm rãi, ngậm ngùi ở đoạn sau. 2. Toùm taét caâu chuyeän. Bài thơ mang tính chất tự sự. Em hãy tóm tắt câu II Tìm hiểu văn bản chuyện được kể trong bài thơ? 1. Cách giới thiệu câu chuyện HS toùm taét, nhaän xeùt, boå sung … - Chuyện kể về một giấc mơ -> không có thực. GV nhận xét, định hướng tóm tắt. - Lời khẳng định của nhà thơ ở 3 câu sau làm cho GV: Nhận xét gì về cách giới thiệu chuyện của nhà thơ câu chuyện hư mà như thực -> hấp dẫn người đọc. ở bốn câu thơ đầu? => Tài hư cấu nghệ thuật độc đáo và có duyên. HS trả lời; Gv nhận xét, định hướng. * Tìm hiểu câu chuyện hầu trời của nhà thơ 2. Câu chuyện hầu trời của nhà thơ: GV: Tản Đà được mời lên thiên đình là để đọc thơ cho a. Cảnh đọc thơ cho trời và chư tiên nghe trời và chư tiên nghe. Buổi đọc thơ đã diễn ra như thế -Không khí : tĩnh túc, pha nứớc -> trang trọng thân nào? (Gợi ý: thái độ đọc thơ của thi sĩ? Thái độ của chư mật gần guĩ tiên và của Trời khi nghe thơ?) - Thi sĩ đọc thơ: HS tìm chi tieát phaân tích Đương cơn đắc ý đọc đã thích Vaên daøi hôi toát ran cung maây!, … GV: Tản Đà nói đến nhiệm vụ truyền bá “thiên lương” -> Rất cao hứng và có phần tự đắc mà trời giao cho là có ý gì? Giọng kể của nhà thơ ra + liệt kê tác phẩm song song : chửa biết con sao? in….möôi” HS trao đổi nhóm -> đại diện trình bày. -> tự hào phô bày tài năng của mình GV gợi mở, uốn nắn, chốt vấn đề chung -Người nghe: + Chư tiên Tâm như nở dạ, Cơ lè lưỡi GV : Chuyện hầu trời bằng tưởng tượng giúp nhà thơ Hằng Nga, Chức Nữ chau đôi mày,… nói được gì về bản thân và nghề văn? -> rất xúc động, tán thưởng và, ngợi khen HS nhận xét : Quan niệm văn chương là một nghề . Chư Tiên ao ứớc dặn : “ anh …trời” kiếm sống mới, ý thức chuyên tâm vào nghề văn -> haâm moä muoán mua thô GV: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là cảm hứng lãng - Trời khen rất nhiệt thành: mạn nhưng trong bài thơ lại có một đoạn rất hiện thực. Văn thật tuyệt, chắc có ít, đẹp như sao băng… -> ca ngợi hết lới cái hay cuả văn Tản Đà Đó là đoạn nào? Nội dung của đoạn thơ? - Tự xưng tên tuổi, thân thế , nhận mình là tiên bị HS trả lời nhận định cá nhân, bổ sung … GV nhận xét, chốt ý: bài thơ có sự đan cài giữa cảm trời đày vì tội ngông hứng lãng mạn và yếu tố hiện thực , điều đó chứng tỏ * Giọng kể: đa dạng, hóm hỉnh khéo léo và có phần ngông nghênh, tự đắc. Tản Đà lãng mạn nhưng không hề thoát li thực tế. Tản Đà là người luôn có ý thức trách nhiệm với đời -> Ý thức về tài năng, táo bạo đường hoàng bộc lộ nhưng cuộc đời – cụ thể là xã hội thực dân nửa phong cái tôi cá nhân , rất ngông khi tìm đến tận trời để khaúng ñònh taøi naêng. kiến – đã đối xử với ông như thế nào? => Khát khao được khẳng định mình giữa cuộc …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. HS trình baøy yù kieán, boå sung … đời GV nhận xét, định hướng: Cảnh sống của Tản Đà b. Lời trần tình của nhà thơ về cảnh sống của cũng chính là cuộc đời của người nghệ sĩ tài hoa trong mình xã hội thực dân nửa phong kiến. (Liên hệ với cuộc đời - Nhà thơ khẳng định nhiệm vụ truyền bá “thiên lương” mà Trời giao cho -> ý thức trách nhiệm với Vuõ Troïng Phuïng, Nam Cao…) đời và khát khao được gánh vác việc đời, lãng GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm ( 5 phút) - Bài thơ giúp em hiểu gì về con người, cá tính củaTản mạn nhưng không thoát li - Cảnh sống: cơ cực, tủi hổ: không tấc đất cắm Đà? ( Nhóm 1,2,3). dùi, thân phận bị rẻ rúng, làm chẳng đủ ăn, bị o eùp nhieàu… -> Bức tranh chân thực về cuộc đời của người nghệ sĩ tài hoa trong xã hội thực dân nửa phong - Những dấu hiệu đổi mới nghệ thuật theo hướng hiện kiến. 3. Những dấu hiệu đổi mới nghệ thuật của bài đại của bài thơ? (Nhóm 4,5,6) Đại diện nhóm trả lời. HS nhóm khác bổ sung. thô GV nhận xét, định hướng. - Thể thơ thất ngôn trường thiên khá tự do. - Ngôn ngữ chọn lọc, tinh tế, gợi cảm và gần gũi. - Cách kể hóm hỉnh, có duyên, lôi cuốn người đọc. - Tác giả vừa là người kể chuyện vừa là nhân vật Đánh giá về giá trị nghệ thuật, nội dung của bài thơ? chính. HS trả lời- GV tổng kết bài học III. TOÅNG KEÁT GV hướng dẫn HS thực hiện bài tập nâng cao IV. Hướng dẫn tự học HS chốt: Cái ngông : Tự cho mình văn hay -Cái tôi cá nhân của Tản Đà trong bài thơ -Không có ai đáng tri âm ngoài Trời, chư tiên -Học một đoạn thơ hoặc những câu thơ trong bài -Xem mình là trích tiên bị đày vì tội ngông maø em thích nhaát. -Nhận mình là người truyền bá thiên lương -Naém ñaëc saéc ngheä thuaät vaø giaù trò taùc phaåm Nét khác NCT : rũ bỏ gánh nặng trách nhiệm sống tự -Soạn: Thao tác lập luận bác bỏ do thoải mái…. E. RUÙT KINH NGHIEÄM : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Tieáng Vieät. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT -Năm được những nội dung cơ bản về hai thành phần nghĩa của câu: nghĩa sự việc và nghĩa tình thái -Nhận biết và phân tích được hai thành phần nghĩa ccuar câu, biết diễn đạt được nghĩa sự việc và nghĩa tình thái bằng câu thích hợp với ngữ cảnh. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức : Giúp học sinh : - Hiểu được khái niệm “ nghĩa sự việc”, “nghĩa tình thái” – hai thành phần nghĩa của câu . - Bieát vaän duïng hieåu bieát veà nghóa cuûa caâu vaøo vieäc phaân tích vaø taïo laäp caâu. 2. Kĩ năng : nhận diện phân tích nghĩa tình sự việc, nghĩa tình thái trong câu ; kĩ năng viết đoạn văn 3.Thái độ : ý thức vận dụng viết câu văn đoạn văn biểu lộ nghĩa tình thái C. PHÖÔNG PHAÙP Đàm thoại (phát vấn gợi mở, phát vấn phát hiện) trao đổi nhanh, thảo luận nhóm. C TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Oån định lớp : kiểm diện học sinh 2. Kiểm tra bài cũ :Nêu khái niệm và đặc điểm của thể loại thơ? 3. Bài mới: Một câu bao giờ cũng có nhiều nghĩa, đó là những nghĩa nào ?. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... Hoạt động thầy trò. Yêu cầu cần đạt.  . HS thực hiện tìm hiểu ngữ liệu SGK!(10) GV gọi 3 đối tượng HS trả lời !. . GV nhận xét và hướng dẫn!(nhấn mạnh biểu hiện thứ nhất của nghĩa tình thái). #GV: nhấn mạnh ghi nhớ.  . HS thực hiện tìm hiểu ngữ liệu SGK!(10) GV gọi 3 đối tượng HS trả lời !. III.Nghóa tình thaùí: Laø 1.Sự nhìn nhận đánh giá và thái độ của người nói đối với sự việc được đề cập đến trong câu *Tìm hiểu ngữ liệu SGK -Nghĩa tình thái:Khẳng định sự việc Ví duï: +Sự thật là dân ta… + Baù Kieán quaû.. -Nghĩa tình thái:Phỏng đóan sự việc Ví duï: +Khi Chí Phèo…Mặt trời chắc đã lên cao.. +Hình nhö trong yù muï… -Nghĩa tình thái: Đánh giá mức độ,số lượng sự vieäc Ví duï: +Với lại,đêm họ chỉ mua…là cùng -Nghĩa tình thái: Đánh giá sự việc:có thực(không thực),Xảy ra(chưa xảy ra) Ví duï: +Nghĩa tình thái: Khẳng định tính tất yếu,sự cần thiết,khả năng sự việc Ví duï: +Trường kì kháng chiến nhất định thắng lợi 2.Tình cảm thái độ của người nói đối với người nghe .Tìm hiểu ngữ liệu sgk -Tình caûm thaân maät,gaàn guõi Ví dụ:Em thắp đèn lên chị Liên nhé? -Thái độ bực tức,hách dịch. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Ví duï:SGK -Thái độ kính cẩn  GV nhận xét và hướng dẫn!(nhấn mạnh Ví duï:SGK biểu hiện thứ hai của nghĩa tình thái) 3.Ghi nhớ: -Nghĩa tình thái thể hiện thái độ,sự đánh giá của #GV: nhấn mạnh ghi nhớ người nói đối với sự việc hoặc đối với người nghe.Nó có thể bộc lộ riêng qua các từ ngữ tình thái trong caâu III.Luyeän taäp  HS thực hiện bài tập 1! Baøi 1 a. -Nghĩa sự việc:hiện tượng thời tiết hai miền(Bắc Nam)-có đặc điểm khác nhau  GV gọi 4 nhómHS lần lượt trả lời,nhận xét! -Nghĩa tình thái: phỏng đóan với độ tin cậy cao(chaéc)  GV nhận xét và hướng dẫn!( dựa vào các b.Nghĩa sự việc:tấm ảnh của mợ Du và thằng Dũng thành phần trong câu để tìm hiểu nghĩa sự -Nghĩa tình thái:Khẳng định sự việc ở mức độ vieäc) cao(roõ raøng laø) c.Nghĩa sự việc:cái gông to nặng tương xứng với #GV: Cuûng coá!! tội án tử tù -Nghĩa tình thái: thái độ mỉa mai (thật là) d. (câu 1): Nghĩa sự việc:nghề cướp giật của Chí Pheøo,Nghóa tình thaùi:nhaán maïnh(chæ) #HS thöc hieän nhanh baøi taäp 2? (caâu 3):.. Baøi 2 a.nói của đáng tội  HS thực hiện bài tập 3! b.coù theå  Nhoùm 1: caâu a c.những  Nhoùm 2: caâu b d.kia maø  Nhoùm 3: caâu c Baøi taâp 3  Nhoùm 4: caâu d a. hình nhö  GV gọi 4 nhómHS lần lượt trả lời,nhận xét! b. deã  GV nhận xét và hướng dẫn! c. taän Baøi 4:  HS thực hiện bài tập 4 -Nó không đến cũng chưa biết chừng  GV gọi 4 HS của 4 nhóm lần lượt trả -Bây giờ chỉ 8 giờ là cùng lời,nhận xét!  GV nhận xét và hướng dẫn!( chốt lạikĩ năng -… IV. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC nhaän bieát nghóa tình thaùi) -Khái niệm nghĩa sự việc, nghĩa tình thái ##GV: Chốt lại ý thức và kĩ năng nghĩa - Học bài: Nắm được nghĩa sự việc và nghĩa tình tình tháinghĩa sự việc!! thái, hoàn thành BT còn lại. - Tieát sau : Voäi vaøng …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 6.Ruùt kinh nghieäm:. Tuaàn: Ngày soạn: Tieát: Ngaøy daïy: Đọc văn:. Xuaân Dieäu. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. - Cảm nhận được lòng ham sống bồng bột và mãnh liệt của cái tôi hiện đại cùng với một quan niệm mới về thời gian, tuổi trẻ và hạnh phúc. - Nhận ra sự kết hợp nhuần nhị giữa mạch cảm xúc dồi dào và mạch triết luận sâu sắc trong tổ chức văn bản của bài thơ, cùng những sáng tạo mới lạ trong hình thức thể hiện. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức : Giúp HS - Cảm nhận được lòng ham sống bồng bột và mãnh liệt của cái tôi hiện đại cùng với một quan niệm mới về thời gian, tuổi trẻ và hạnh phúc. - Nhận ra sự kết hợp nhuần nhị giữa mạch cảm xúc dồi dào và mạch triết luận sâu sắc trong tổ chức văn bản của bài thơ, cùng những sáng tạo mới lạ trong hình thức thể hiện. 2. Kĩ năng : phân tích thơ trữ tình, thơ mới 3.Thái độ : ham sống, sống có ich không phí hoài tuổi trẻ C.PHÖÔNG PHAÙP Phát vấn phát hiện và tổng hợp kiến thức, diễn giảng, thảo luận nhóm C TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 1. Oån định lớp : kiểm diện học sinh 2. Kieåm tra baøi cuõ Yù thức cá nhân trong Hầu trời của Tản Đà . 3. Bài mới : Là nhà thơ lãng mạn nhất trong những nhà thơ lãng mạn, Xuân Diệu yêu cuộc sống, sống hết mình, khao khát được tận hưởng tất cả những gì tươi đẹp cho cuộc sống này, bài thơ “Vội vàng” thể hieän raát roõ quan nieäm aáy… HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN VAØ HỌC SINH. NOÄI DUNG BAØI DAÏY. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Tìm hieåu chung I. GIỚI THIỆU CHUNG GV : Gọi HS đọc phần tiểu dẫn và nêu vài 1. Taùc giaû: Xuaân Dieäu nét về xuất xứ bài thơ ? 2. Taùc phaåm GVDG : Bài thơ thể hiện tâm trạng yêu đời tha a. Xuất xứ. thiết, say mê với cuộc sống của XD, nó được thể - Được rút từ tập“Thơ thơ”, tâp thơ đầu tay của X hiện ở những cung bậc khác nhau : Lúc sôi nổi , Dieäu. cuồng nhiệt, lúc uất ức, luyến tiếc để thể hiện - Là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của loøng ham soáng, yeâu cuoäc soáng cuûa nhaø thô. Xuân Diệu trước cách mạng tháng 8. b . Chủ đề . - Lòng yêu đời, yêu cuộc sống đến độ say mê, cuồng nhieät cuûa taùc giaû. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN Đọc –hiểu văn bản : 1. Đọc – Hiểu một số từ ngữ khó GV : Gọi HS đọc với giọng diễn cảm, nhịp thơ soâi noåi, gaáp gaùp, cuoáng quyùt voäi vaøng 2. Tìm hieåu vaên baûn HS : Đọc, GV nhận xét, đọc lại. a . Đoạn 1 : Câu 1 đến câu 30 : Niềm ngất ngây GV : Gọc HS đọc chú thích sgk, giải đáp những trước cảnh sắc trần gian. thaéc maéc cuûa HS. *4 câu đầu : GV : Trong 4 câu đầu, tác giả thể hiện mong Toâ i muoán taét naéng ñi…. muoán gì ? Mong muoán aáy coù laï khoâng ? Vì sao? - Toâi muoán buoäc gioù laïi. HS : Tác giả mong muốn đoạt quyền tạo hóa,  Điệp ngữ, từ ngữ “muốn” độc đáo, mạnh : Thái độ đây là một ước mơ rất táo bạo thông qua các oai nghiêm, mệnh lệnh như muốn đoạt quyền tạo hóa điệp từ kết hợp với các động từ mạnh và thức để giữ lại màu sắc tươi đẹp, thơm ngát của thiên nhiên meänh leänh Theå hieän loøng yeâu cuoäc soáng thieát  Hưởng thụ thiên nhiên ở độ tròn đầy, sung mãn. tha muốn hưởng thụ thiên nhiên ở độ viên mãn * Caâu 5 – 14. nhaát. - Naøy ñaây…… - Này đây …. Điệp ngữ : Sự phong phú, bất tận của GV: Trong đoạn 2, tác giả sử dụng biện pháp tu thiên nhiên như những món quà trao tặng con người. từ nào ? Tác dụng của biện pháp tu từ ấy trong - Tuần tháng mật , đồng nội xanh rì , cành tơ phơ phất việc biểu đạt nội dung ? , khúc tình si của yến anh……  Từ ngữ vui tươi, trong HS : Sử dụng điệp ngữ “Này đây…” : Phơi bày sáng, rực rỡ : Thiên nhiên đẹp, đầy hương sắc thể thiên nhiên hữu tình , phong phú, đẹp, đáng yêu hieän nieàm vui soáng cuûa nhaø thô.  Tâm hồn lãng mạn, yêu đời. - Thaùng gieâng ngon nhö moät caëp moâi gaàn : So saùnh bất ngờ, thú vị, độc đáo  Tâm hồn yêu đời, yêu cuộc GV : Ngon : Aån dụ chuyển đổi cảm giác : Yêu sống đến cuồng nhiệt của Xuân Diệu. đời cuồng nhiệt. GV: Đang say đắm nhà thơ chợt khựng lại : Đang - Tôi sung sướng . Nhưng vội vàng một nửa Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân. ở mùa xuân, đang ở tuổi trẻ mà tác giả đã cảm  Dấu chấm giữa dòng rất mới lạ, độc đáo : Niềm vui thaáy tieác muøa xuaân, tieác nuoái tuoåi treû. không trọn vẹn  Cảm thức của nhà thơ về thời gian, GV : Dấu chấm giữa dòng được tác giả sử dụng về mùa xuân, tuổi trẻ rất hồn nhiên, mới mẻ. với chủ ý gì ? Nó thể hiện cảm nhận gì của nhà * Caâu 15 – 30 thô ? - Xuân đương tới – Xuân đương qua HS: Nieàm vui khoâng troïn veïn. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Xuaân coøn non – Xuaân seõ giaø GV : Tâm trạng của tác giả trong đoạn 3 là gì ? Xuaân heát – Toâi cuõng maát. HS: Tiếc nuối, dỗi hờn vì sự ngắn ngủi của cuộc  Lặp cấu trúc, hình ảnh thơ tương phản, đối lập, sống con người. giọng thơ sôi nổi : Giải thích quy luật tuần hoàn của GV : Quan niệm về thời gian trong đoạn 3 được thiên nhiên bằng giọng điệu dỗi hờn  Tâm trạng taùc giaû theå hieän nhö theá naøo ? tiếc nuối, uất ức trước hiện thực thô bạo, phũ phàng : HS trả lời : Trước đây người ta thường nói : Mùa xuân tuổi trẻ rồi sẽ qua đi . Qua đó, tác giả muốn Thời gian là vàng ngọc. khaúng ñònh moät chaân lí, moät trieát lí : Tuoåi xuaân moät ñi Thời gian như bóng câu qua của sổ. không trở lại  Phải quý tuổi xuân. Nhưng ở đây XD lại có cách nói mới lạ và độc - Lòng tôi rộng – Lượng trời chật đáo hơn. Xuân tuần hoàn – Tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại Còn trời đất – Nhưng chẳng còn tôi  Hình ảnh thơ đối nhau : Thiên nhiên trở nên đối GV: Cảnh thiên nhiên được miêu tả qua những câu thơ này như thế nào ? Thiên nhiên ở đây còn kháng với con người  Tha thiết với cuộc sống hơn. - Tháng năm - rớm vị chia phôi mang màu sắc vui tươi như ở đoạn 2 không ?Vì Soâng nuùi - Than thaàm tieãn bieät sao ? Gió xinh hờn – phải bay đi HS: Thiên nhiên đã có sự thay đổi, không còn Chim đứt tiếng – sợ độ phai tàn. vui tươi trong sáng, rực rỡ nữa mà mang sắc thái  Nhân hóa, câu hỏi tu từ : Cảnh không còn tươi đẹp chia li, phai taøn. nữa mà đang ở cảnh chia li, phai tàn  Cái nghịch lí giữa mùa xuân, tuổi trẻ với thời gian. - Chẳng bao giờ / ôi / chẳng bao giờ nữa GV: Trước cảnh thiên nhiên phai tàn theo quy Mau ñi thoâi / muøa chöa ngaû chieàu hoâm. luật của thời gian, tâm trạng của tác giả như thế  Cách ngắt nhịp biến hóa : Tâm trạng vừa băn naøo ? khoăn lo lắng vừa tiếc nuối , bâng khuâng của nhà thơ trước hiện thực  Sự tuyệt vọng ảo não đã lên đến tột cùng. GV : cho HS trao đổi nhóm vấn đề sau: b . Đoạn 2 Còn lại : Niềm ham muốn tận hưởng Tâm trạng của XD ở đoạn cuối có gì thay đổi ? höông saéc traàn theá. Những từ ngữ, hình ảnh nào cho ta thấy rõ điều - Ta muoán oâm …… đó. Theo em ở đoạn cuối, bên cạnh thể hiện Ta muoán rieát …… nieàm say meâ cuoäc soáng, taùc giaû coøn muoán theå Ta muoán say……… hiện một quan niệm sống tốt đẹp, đó là gì? Ta muoán thaâu…… Ta muoán caén… HS trao đổi trong 5 phút trình bày nội dung, HS  Nghệ thuật trùng điệp, các động từ mạnh, giàu màu nhoùm khaùc nhaän xeùt boå sung: Chæ ra ngheä thuaät trùng điệp cấu trúc + các động từ mạnh ….: Diễn sắc, cảm giác, xúc giác rạo rực, lời thơ mạnh mẽ giục giã : Đón nhận cuộc sống bằng tất cả sự say mê của tả tâm trạng yêu đời cuồng nhiệt của tác giả. tuoåi treû theå hieän tình yeâu cuoäc soáng noàng naøn maõnh Khẳng định đó là quan niệm biết sống có ích, liệt, tình yêu thiên nhiên say đắm, thèm được sống, biết quý trọng thời gian và tuổi trẻ. được hưởng thụ khi ý thức được cái vô hạn của thiên GV choát yù nhiên , đất trời và cái hữu hạn của đời người  Biết Luyeän taäp quý trọng thời gian, tuổi trẻ, biết sống để yêu : Một GV hướng dẫn HS: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giaùo vieân: Nguyeãn Ñinh Anh Tuaán ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. -Sáng tạo những hình ảnh thơ độc đáo trong bài quan niệm nhân sinh tích cực, mới mẻ. thô III). Toång keát. ( Tháng giêng ngon…, Mùi tháng năm…, Hỡi xuân 1 . Ngheä thuaät. hoâng ta muoán caén vaøo ngöôi.) - Hình aûnh thô choïn loïc, ñaëc saéc - Phân tích cách liên tưởng của thi sĩ trong việc - Gioïng thô soâi noåi, daâng traøo loâi cuoán, haáp daãn. taïo hình aûnh thô. - Nhịp thơ, lượng thơ thay đổi linh hoạt. - Chú ý đến tính chất của những cảm giác mà - Các biện pháp tu từ được sử dụng độc đáo, sáng tạo nhà thơ huy động để diễn tả đối tượng, chú ý ñaëc bieät laø bieän phaùp ñieäp. những động thái của chủ thể. 2 . Noäi dung. - Chú ý thủ pháp chuyển đổi cảm giác khi thể - Lòng yêu đời, yêu tuổi trẻ, mùa xuân, thèm được hieän caûm giaùc trong vieäc dieãn taû hình aûnh. sống và thích sống, khẳng định lối sống tích cực mang - Trên cơ sở đó, liên hệ với nhiều hình ảnh tương đậm tính nhân văn của nhà thơ Xuân Diệu. tự rất phong phú trong thơ Xuân Diệu để tổng 3. Baøi taäp naâng cao hợp thành đặc điểm. IV. Hướng dẫn tự học -Đánh giá lại nội dung và nghệ thuật của bài thơ ? Qua biện pháp nghệ thuật mà Xuân Diệu sử dụng trong bài thơ thể hiện được nội dung gì của bài thơ ? - Nhận xét giọng thơ, nhịp thơ, biện pháp tu từ. -Hoïc thuoäc baøi thô; naém ñaëc saéc ngheä thuaät vaø giaù trò taùc phaåm -Soạn đọc thêm Thơ Duyên, Đây mùa thu tới. E. RUÙT KINH NGHIEÄM : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... Giáo án: Ngữ Văn 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>

×