ôn tập kiểm tra đánh giá giữa kì 2 khối 9 năm học 2020 2021 thcs chu văn an

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (86.45 KB, 3 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

NỘI DUNG ÔN TẬP GIỮA HK II

MÔN: SINH HỌC – KHỐI 9 - Năm học: 2020 – 2021
PHẦN LÝ THUYẾT:

Câu 1: Mơi trường sống là gì? Có mấy loại?

- Môi trường sống là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh
chúng.

- Có 4 loại mơi trường chủ yếu:
 Mơi trường nước.
 Môi trường trong đất.
 Môi trường trên cạn.
 Môi trường sinh vật.

Câu 2: Nhân tố sinh thái là gì? Có mấy nhóm?

- Nhân tố sinh thái là những yếu tố của mơi trường tác động tới sinh vật.
- Có hai nhóm nhân tố sinh thái:

 Nhóm nhân tố sinh thái vơ sinh. Ví dụ: ánh sáng, độ ẩm, lượng mưa, …
 Nhóm nhân tố sinh thái hữu sinh, bao gồm:

+ Nhân tố sinh thái con người.

+ Nhân tố sinh thái các sinh vật khác. Ví dụ: thực vật, động vật, vi khuẩn,
nấm, …

Câu 3: Giới hạn sinh thái là gì?

- Là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất
định.

- Nằm ngoài giới hạn này, sinh vật sẽ yếu dần và chết.

Câu 4: Các sinh vật cùng loài hỗ trợ hoặc cạnh tranh nhau trong những điều
kiện nào? Cho ví dụ.

- Quan hệ hỗ trợ: xảy ra khi gặp điều kiện thuận lợi (nơi ở có diện tích hoặc thể
tích hợp lý, nguồn sống đầy đủ)  sinh vật được bảo vệ tốt hơn, kiếm được nhiều
thức ăn.

Ví dụ: Các cây mọc gần nhau khơng bị đổ khi có gió thổi mạnh.

- Quan hệ cạnh tranh: xảy ra khi gặp điều kiện bất lợi (thiếu thức ăn, nơi ở chật
chội, số lượng cá thể tăng quá cao, con đực tranh giành con cái, …)  một số cá thể
tách ra khỏi nhóm  làm giảm nhẹ cạnh tranh, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn.

Ví dụ: Các con chó sói tranh giành thức ăn.

Câu 5: Các sinh vật khác lồi có mối quan hệ với nhau như thế nào? 
Các sinh vật khác loài hoặc hỗ trợ hoặc đối dịch với nhau.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- Quan hệ đối địch: một bên sinh vật được lợi còn bên kia bị hại hoặc cả hai
bên cùng bị hại.

Câu 6: Trình bày đặc điểm của các mối quan hệ khác lồi? Cho ví dụ.

Quan hệ Đặc điểm Ví dụ

Hỗ trợ

Cộng sinh Sự hợp tác cùng có lợi
giữa các lồi sinh vật.

- Địa y gồm tảo và nấm
sống chung.

- Vi khuẩn sống trong nốt
sần rễ cây họ đậu.

- Trùng roi sống trong ruột
con mối.

Hội sinh

Sự hợp tác giữa hai lồi
sinh vật, trong đó một bên
có lợi cịn bên kia khơng
có lợi cũng khơng bị hại.

- Cá ép bám vào rùa biển,
nhờ đó cá được đưa đi xa.
- Địa y sống bám trên cành
cây.

Đối
địch

Cạnh

tranh

Các sinh vật khác loài
cạnh tranh nhau thức ăn,
nơi ở và các điều kiện
sống khác của mơi trường.
Các lồi kềm hãm sự phát
triển của nhau.

- Trên một cánh đồng lúa,
khi cỏ dại phát triển thì
năng suất lúa giảm.

- Trên một cánh, đồng dê
và bò cùng ăn cỏ.

Ký sinh,
nửa ký

sinh

Sinh vật sống nhờ trên
cơ thể sinh vật khác, lấy
các chất dinh dưỡng, máu,
… từ sinh vật đó.

- Giun đũa sống trong ruột
người.

- Rận và bét sống trên da

trâu, bò. Chúng hút máu
trâu, bò.

- Cây tầm gửi và dây tơ
hồng.

Sinh vật
ăn sinh vật

khác

Gồm các trường hợp:
động vật ăn thịt con mồi,
động vật ăn thực vật, thực
vật bắt sâu bọ, …

- Kiến vàng diệt bọ rùa.
- Trong rừng hỗ ăn thịt
hươu, nai.

- Cây nắp ấm và cây bèo
đất bắt sâu bọ.

Câu 7: Sự khác nhau giữa quần thể người với quần thể các sinh vật khác?

- Ngoài những đặc trưng chung của một quần thể sinh vật, quần thể người cịn
có những đặc trưng mà quần thể sinh vật khác khơng có. Đó là những đặc trưng về
kinh tế - xã hội như: pháp luật, hôn nhân, giáo dục, văn hóa, …

- Sự khác nhau đó là do con người có lao động và tư duy.

Câu 8: Tháp dân số trẻ khác tháp dân số già như thế nào?

Tháp dân số trẻ Tháp dân số già
- Đáy rộng, cạnh xiên, đỉnh nhọn.

- Tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử đều cao.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Tuổi thọ trung bình thấp. - Tỉ lệ sinh và tỉ lệ tử đều thấp.
- Tuổi thọ trung bình cao.
Câu 9: Ý nghĩa của việc phát triển dân số hợp lý ở mỗi quốc gia?

- Để có sự phát triển bền vững, mỗi quốc gia cần phải phát triển dân số hợp lý.
Không để dân số tang quá nhanh dẫn đến thiếu nơi ở, nguồn thức ăn, nước uống, ô
nhiễm môi trường, tàn phá rừng và các tài nguyên khác.

- Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện Pháp lệnh dân số nhằm mục đích bảo
đảm chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và tồn xã hội. Số con sinh ra
phải phù hợp với khả năng ni dưỡng, chăn sóc của mỗi gia đình và hài hòa với sự
phát triển kinh tế - xã hội, tài nguyên, môi trường của đất nước.

Câu 10: Thế nào là một hệ sinh thái? Cho ví dụ.

- Khái niệm hệ sinh thái: hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực
sống của quần xã (sinh cảnh). Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn
nhau và tác động qua lại với các nhân tố vơ sinh của mơi trường tạo thành một hệ
thống hồn chỉnh và tương đối ổn định.

- Ví dụ: Hệ sinh thái rừng nhiệt đới.

Câu 11: Một hệ sinh thái hoàn chỉnh bao có những thành phần chủ yếu nào?

Các thành phần chủ yếu của hệ sinh thái hoàn chỉnh:

- Các thành phần vô sinh như: đất, đá, nước, thảm mục, …
- Sinh vật sản xuất: thực vật.

- Sinh vật tiêu thụ: gồm các động vật ăn thực vật và động vật ăn thịt.
- Sinh vật phân giải như: nấm, vi khuẩn, địa y, mối đất, ...

Câu 12: Thế nào là một chuỗi thức ăn? Thế nào là một lưới thức ăn?

- Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau.
Mỗi lồi trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích đứng trước, vừa là
sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ.

- Các chuỗi thức ăn có nhiều mắc xích chung tạo thành một lưới thức ăn.

- Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm 3 thành phần chủ yếu là: sinh vật sản xuất,
sinh vật tiêu thụ, sinh vật phân giải.

PHẦN BÀI TẬP:

- Các bài tập có liên quan đến nội dung bài học.

</div>