Giáo án Đại số 10 chương 2 (nâng cao)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. chương II : Hàm số bậc nhất và bậc hai Ngµy so¹n: 12/09/2011 TiÕt 14-15-16. Bài 1: Đại cương về hàm số I>Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: + Chính xác hoá khái niệm hàm số và đồ thị hàm số. + Nắm vững khái niệm khái niệm hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến. + N¾m v÷ng kh¸i niÖm hµm sè ch½n, hµm sè lÎ. + Hiểu 2 cách CM tính đồng biến, nghịch biến của hàm số. + Hiểu các phép tịnh tiến đồ thị. 2.Kü n¨ng: + Biết cách tìm tập xác định của hàm số. + BiÕt c¸ch t×m gi¸ trÞ cña hµm sè t¹i mét ®iÓm. + Biết cách kiểm tra xem một điểm có thuộc đồ thị không. + Biết cách CM tính đồng biến, nghịch biến của hàm số. + BiÕt c¸ch CM tÝnh ch½n, lÎ cña hµm sè. + Biết cách đọc đồ thị. 3.T­ duy: RÌn luyÖn t­ duy m¹ch l¹c, chÝnh x¸c, theo con ®­êng tõ trùc quan sinh động đến tư duy trìu tượng. 4.Thái độ: + Rèn luyện tính tỉ mỉ, cẩn thận khi vẽ đồ thị. + Thấy được ý nghĩa của hàm số và đồ thị trong đời sống thực tế. II> Chuẩn bị phương tiện 1.Thùc tiÔn: + Học sinh đã được học khái niệm hàm số ở lớp dưới. + Học sinh đã biết TXĐ của hàm số. 2. Phương tiện: Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. + SGK, Gi¸o ¸n, b¶ng III> Phương pháp dạy học + Phương pháp gợi mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển t­ duy IV> tiến trình bài học và các hoạt động 1.Các tình huống hoạt động * T×nh huèng 1: Kh¸i niÖm hµm sè vµ sù biÕn thiªn cña hµm sè. H§1: Kh¸i niÖm hµm sè. H§2: Hµm sè cho bëi biÓu thøc vµ đồ thị hàm số. HĐ3: Hàm số đồng biến, hàm số nghÞch biÕn. H§4: Cñng cè. *T×nh huèng 2: H§5: Kh¶o s¸t sù biÕn thiªn cña hµm sè H§6: TÝnh ch½n, lÎ cña hµm sè. H§7: §å thÞ cña hµm sè ch½n, lÎ H§8: Cñng cè. *T×nh huèng 3: HĐ9: Tịnh tiến điểm, đồ thị HĐ10: Tịnh tiến đồ thị của một hàm số. H§11: Cñng cè toµn bµi 2TiÕn tr×nh bµi häc. TiÕt 1 H§1: Kh¸i niÖm hµm sè. H§ cña häc sinh. H§ cña GV Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý - Nghe hiÓu nhiÖm vô - Tr¶ lêi nÕu ®­îc hái ( GV vẽ sơ đồ ven biểu thị hàm sè). Trường THPT Tĩnh Gia 3 CH1: Em nµo nªu VD vÒ mét hµm sè. - Học sinh đưa ra các hàm số cụ thể đã biết học ở cÊp 2 CH2: ThÕ nµo lµ mét hµm sè? Chính xác hoá và dẫn đến khái niệm hàm số. * §N: cho D  R, D   Hàm số f xác định trên D là một quy tắc đặt tương øng víi mçi x  D víi mét vµ chØ mét gi¸ trÞ kÝ hiÖu lµ f(x) + f(x) lµ gi¸ trÞ cña hµm sè t¹i x + D là tập xác định của hàm số. + x là biến số (đối số).. HĐ2: Hàm số cho bởi biểu thức và đồ thị hàm số. H§ cña häc sinh - Nghe hiÓu nhiÖm vô. - VD2: Cho hµm sè y . 1 x( x  1). T×m TX§ cña hµm sè TÝnh f(0),f(5),f(29) -VD3: Cho hµm sè y. x ( x  1)( x  2). H§ cña GV GV: trong thực tế người ta hay cho hàm số dưới d¹ng mét biÓu thøc gi¶i tÝch cã d¹ng y=f(x). * Khi đó TXĐ của hàm số là tập tất cả các giá trị cña x lµm cho f(x) cã nghÜa. * TÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè t¹i x0 lµ ta tÝnh f(x0) - VD1: Cho hµm sè y  2 x  3 T×m TX§ cña hµm sè TÝnh f(0),f(5),f(29) ( GV cïng HS lµm) ( Gäi häc sinh lµm VD2,VD3) * GV nêu ra cách tìm tập xác định của hàm số. y. T×m TX§ cña hµm sè. TÝnh f(2), f(5). 1 cã nghÜa  f ( x)  0 f ( x). f (x) cã nghÜa  f ( x)  0 1 cã nghÜa  f ( x)  0 y f ( x). y. VD4: Cho hµm sè y  x 2  x  1 có đồ thị (C) N(1;1) thuéc (C) M(1;3) kh«ng thuéc (C). * §å thÞ hµm sè: Cho hµm sè y=f(x) cã TX§ lµ D Tập hợp G  ( x, f ( x), x  D trên mặt phẳng toạ độ gọi là đồ thị của hàm số.  f ( x)  0. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. HĐ3: Hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến. H§ cña häc sinh. H§ cña GV * HĐ của GV: Trên mặt phẳng toạ độ vẽ các đồ thị - Quan sát các đồ thị vẽ trên bảng sau: y=2x-1(C1); y=-x(C2); y=x2(C3) vµ tr¶ lêi c©u hái. ( Chuẩn bị trước các hình vẽ) Nhận xét gì về các đồ thị sau đó dẫn đến khái niệm hàm số đồng biến, nghịch biến của hàm số. * HS§B: Cho hµm sè y=f(x) X§ trªn K VD5: Xét tính đồng biến, nghịch + Hàm số y=f(x) gọi là đồng biến trên K nếu x1 , x 2  K .x1  x 2  f ( x1 )  f ( x 2 ) biÕn cña hµm sè y=x2 trªn c¸c kho¶ng (;0); (0;) + hµm sè y=f(x) gäi lµ nghÞch biÕn trªn K nÕu x1 , x 2  K .x1  x 2  f ( x1 )  f ( x 2 ). * Nhận xét về mối liên hệ giữa tính đồng biến, nghịch biến và đồ thị. + Hàm số đồng biến trên K thì đồ thị có hướng đi lªn tõ tr¸i qua ph¶i. + Hàm số nghịch biến trên K thì đồ thị có hướng ®i xuèng tõ tr¸i qua ph¶i. TiÕt 2 H§4: Kh¶o s¸t sù biÕn thiªn cña hµm sè: H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - Nghe hiÓu nhiÖm vô, nªu VD. - Gi¸o viªn kiÓm tra bµi cò:. - Tra lêi c©u hái nÕu ®­îc hái. Nêu ĐN hàm đồng biến, hàm nghịch biến? CH1: nếu hàm f đồng biến trên K thì dấu của các biÓu thøc f(x1)-f(x2) vµ x1-x2 nh­ thÕ nµo, trªn c¬ së ĐN hàm đồng biến học sinh có thể trả lời được là chóng cïng dÊu. - Tương tự khi hàm nghịch biến 2 biểu thức đó trái dấu từ đó suy ra ĐK tương đương với định nghĩa.. -Ghi nhËn kiÕn thøc. * Hàm y=f(x) đồng biến trên khoảng K  x1  x2  K ,. - Hướng dẫn học sinh cùng làm. f ( x1 )  f ( x2 ) 0 x1  x2. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý VD1. Trường THPT Tĩnh Gia 3 * Hµm y=f(x) nghÞch biÕn trªn kho¶ng K  x1  x2  K ,. VD2: xét tính đồng biến, nghịch biÕn cña c¸c hµm sè sau: 1) y  2 x  1 2) y  x3 ( Gäi häc sinh lªn b¶ng lµm). f ( x1 )  f ( x2 ) 0 x1  x2. VD1: Kh¶o s¸t sù biÕn thiªn cña hµm sè y=ax2 trªn c¸c kho¶ng ( (;0), (0; ) * H×nh thµnh kh¸i niÖm b¶ng biÕn thiªn cña hµm sè. x.  . 0.  . y. H§5,6: Kh¸i niÖm hµm sè ch½n, hµm sè lÎ H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - Nghe hiÓu nhiÖm vô - Ghi nhËn kiÕn thøc míi - Ghi néi dung ghi b¶ng. * ĐN: Cho hàm số y=f(x) xác định trên D  x  D   x  D  f ( x)  f ( x), x  D. f(x) gäi lµ hµm ch½n trªn D  . x  D   x  D  f ( x)   f ( x), x  D . f(x) gäi lµ hµm lÎ trªn D   VD3: XÐt tÝnh ch½n, lÎ cña c¸c hµm sè sau: 1) y  f ( x)  x  1  x  1 2) y  x  1. Chú ý: nhấn mạnh mệnh đề x  D   x  D tương đương với tập D là tập đối xứng đối với 0. * Tõ §N häc sinh nªu ra c¸ch CM hµm sè ch½n, hµm sè lÎ B1: Kiểm tra xem tập XĐ có đối xứng không B2: KiÓm tra f(x) vµ f(-x) Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý ChØ râ cho häc sinh thÊy hµm sè 2 kh«ng lµ hµm ch½n còng kh«ng lµ hàm lẻ vì TXĐ không đối xứng.. Trường THPT Tĩnh Gia 3 Hµm ch½n,lÎ ph¶i tho¶ m·n c¶ 2 §K nÕu vi ph¹m mét §K lµ kh«ng tho¶ m·n. VD4: xét tính chẵn, lẻ và vẽ đồ thị của các hàm số CH: Mét hµm sè kh«ng ch½n sÏ lµ sau: 1) y  x hµm lÎ, hµm kh«ng lÎ sÏ lµ hµm ch½n 2) y  x Cã hµm sè nµo võa ch½n, võa lÎ Từ đó cho học sinh nhận xét về đồ thị của hàm số kh«ng? ch½n vµ §T cña hµm sè lÎ Gi¸o viªn chuÈn ho¸ kiÕn thøc vµ CM: * ĐT hàm số chẵn nhận trục oy làm trục đối xứng * ĐT hàm số lẻ đối xứng qua gốc toạ độ. TiÕt 3. HĐ7: Tịnh tiến điểm, đồ thị: H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - L¾ng nghe, ghi nhËn kiÕn thøc. - Yêu cầu học sinh tìm toạ độ của các điểm M tương ứng.. Trong mặt phẳng toạ độ oxy cho điểm M(x0;y0) và sè k>0 + Dịch chuyển điểm M lên trên theo phương song song với trục oy k đơn vị thì đượcđiểm M1 + Dịch chuyển điểm M xuống dưới theo phương song song với trục oy k đơn vị thì đượcđiểm M2 + Dịch chuyển điểm M sang phải theo phương song song với trục ox k đơn vị thì đượcđiểm M3 + Dịch chuyển điểm M sang trái theo phương song song với trục ox k đơn vị thì đượcđiểm M4 Khi dÞch chuyÓn ®iÓm M nh­ thÕ ta nãi tÞnh tiÕn điểm song song với các trục toạ độ.. HĐ8: Tịnh tiến đồ thị: Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - Nghe hiÓu nhiÖm vô. - Ghi nhËn kiÕn thøc VD1: cho y=2x-1 gäi lµ (G) Nếu tịnh tiến sang phải 3 đơn vị ta được đồ thị hàm số y=2(x-3)1=2x-7. VD2: Cho (H) là đồ thị hàm số y. 1 x. Muốn có đồ thị hàm số y . 2 x  1 x. Trong mp toạ độ cho số k>0 và đồ thị (G) + TÞnh tiÕn tÊt c¶ c¸c ®iÓm cña §T (G) lªn trªn k đơn vị thì được ĐT (G1) + Tịnh tiến tất cả các điểm của ĐT (G) xuống dưới k đơn vị thì được ĐT (G2) + TÞnh tiÕn tÊt c¶ c¸c ®iÓm cña §T (G) sang ph¶i k đơn vị thì được ĐT (G3) + TÞnh tiÕn tÊt c¶ c¸c ®iÓm cña §T (G) sang ph¶i k đơn vị thì được ĐT (G4) * ĐL: Cho hàm số y=f(x) có đồ thị (G) + Nếu tịnh tiến đồ thị (G) lên trên p>0 đơn vị thì được đồ thị hàm số y=f(x)+p + Nếu tịnh tiến đồ thị (G) xuống dưới p>0 đơn vị thì được đồ thị hàm số y=f(x)-p + Nếu tịnh tiến đồ thị (G) sang phải p>0 đơn vị thì được đồ thị hàm số y=f(x-p) + Nếu tịnh tiến đồ thị (G) sang trái p>0 đơn vị thì được đồ thị hàm số y=f(x+p). ta ph¶i tÞnh tiÕn (H) nh­ thÕ nµo? H§9: Cñng cè + Cần lắm chắc các khái niệm đã học. + Thành thạo giải các bài toán xét tính chẵn, lẻ, tính đồng biến, nghịch biÕn cña hµm sè. +BTVN:1,2,3,4,5,6. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. Ngµy so¹n: 15/09/2011 TiÕt 17-18-19. hµm sè bËc nhÊt I>Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: + Tái hiện và củng cố các T/C và đồ thị hàm số bậc nhất + Hiểu và vẽ được đồ thị hàm bậc nhất khi cho bởi nhiều biểu thức. 2.Kü n¨ng: + Khảo sát thành thạo hàm số bậc nhất và vẽ đồ thị của chúng. + Biết vận dụng các T/C của hàm bậc nhất để khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm bậc nhất chứa giá trị tuyệt đối. 3.T­ duy: + Phá trị tuyệt đối, xét khoảng để đưa hàm bậc nhất có chứa giá trị tuyệt đối về hàm bậc nhất chứa nhiều biểu thức. 4.Thái độ: + RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khoa häc khi gi¶i to¸n. II> Chuẩn bị phương tiện 1.Thùc tiÔn: + Học sinh đã được học hàm số bậc nhất khá cẩn thận ở lớp dưới. Cần nhấn mạnh hàm bậc nhất chứa giá trị tuyệt đối. 2. Phương tiện: SGK, GA, SBT và các tài liệu tham khảo. III> Phương pháp dạy học - Phương pháp gợi mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển t­ duy IV> tiến trình bài học và các hoạt động 1.C¸c t×nh huèng * T×nh huèng 1: H§1: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm hµm bËc nhÊt. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3 H§2: Hµm bËc nhÊt trªn tõng. kho¶ng H§3: §å thÞ vµ tÝnh biÕn thiªn cña hµm y  ax  b :. *T×nh huèng 2: HĐ4: Cách xác định hàm bậc nhất, sự tương giao HĐ5: Vẽ đồ thị. 2TiÕn tr×nh bµi häc TiÕt 1 H§1: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm hµm sè: H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - Nghe, hiÓu nhiÖm vô.. * GV hái kh¸i niÖm hµm bËc nhÊt vµ chÝnh x¸c ho¸ kh¸i niÖm. - Hµm sè cho bëi y=ax+b(a  0 ) gäi lµ hµm bËc nhÊt. - TX§ D=R - ChiÒu biÕn thiªn + a>0 hàm số đồng biến + a<0 hµm sè nghÞch biÕn. - Tr¶ lêi nÕu ®­îc hái.. x  - Lµ ®t kh«ng song song víi c¸c b trục toạ độ cắt ox tại  ;0  cắt  a. . oy t¹i (0;b) - Trong thùc tÕ cßn xÐt c¸c ®t song song với các trục toạ độ. . tt cho th a<0. . y . Nhận xét gì về đt y=ax+b với các trục toạ độ. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý +song song hoÆc trïng víi ox lµ y=b +song song hoÆc trïng víi o lµ x=b VD1: Cho học sinh vẽ đồ thị của 2 hµm sè y=2x vµ y=2x-1 trªn mét hÖ trôc. Trường THPT Tĩnh Gia 3 GV Cho y=ax+b vµ y=a’x+b’ nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ tương đối của các đường + d c¾t d’  a  a ' a  a ' b  b ' a  a ' +d trïng víi d’   b  b '. +d song song víi d’  . H§2: Hµm sè bËc nhÊt trªn tõng kho¶ng.. H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - Nghe, hiÓu ghi nhËn kiÕn thøc.  x  1, 0  x  2  1 GV ®­a ra hµm sè y   x  4, 2  x  4 2  2 x  6, 4  x  5. §©y cã ph¶i lµ hµm bËc nhÊt kh«ng? kh«ng ph¶i? lµ hµm t¹o thµnh bëi sù l¾p ghÐp cña nhiÒu hµm bËc nhất trên từng khoảng xác định. *GV đưa ra cách tìm tập xác định của loại hàm này là hợp của các khoảng tương ứng. - ĐT của hàm số gồm 3 phần đt tương ứng ( cùng học sinh khảo sát và vẽ đt tương ứng) HĐ3: đồ thị và sự biến thiên của hàm số y  ax  b H§ cña häc sinh - Nghe, hiÓu nhiÖm vô - Ghi nhËn kiÕn thøc - Tr¶ lêi nÕu ®­îc hái  x, x  0 x    x, x  0. H§ cña GV - GVb với x ta có x  ? dẫn đến hàm số y  ax  b  ax  b ax  b  0  ax  b ax  b  0. cã thÓ viÕt thµnh y   - TX§ D=?. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý - Lµ hµm bËc nhÊt trªn tõng kho¶ng c¸ch xÐt sù biÕn thiªn vµ vÏ ®t nh­ VD trªn.. Trường THPT Tĩnh Gia 3 VD2: Kh¶o s¸t sù biÕn thiªn vµ vÏ ®t c¸c hµm sè sau: 1) y  2 x  1  1 2) y  x  1  x  2 ( Gäi häc sinh kha lªn vÏ vµ yªu cÇu hs cïng lµm). TiÕt 2:Bµi tËp HĐ4: Cách xác định hàm bậc nhất. H§ cña häc sinh. H§ cña GV. - Nghe hiÓu nhiÖm vô Bài 1: viết pt đt trong các trường hợp sau: a) ®i qua A(1;2), B(3;4) b) ®i qua A(3;4) vµ song song víi ®t y=2x+1. Lªn b¶ng lµm nÕu ®­îc gäi. Bµi 2: Trong c¸c cÆp ®t sau cÆp nµo c¾t nhau, song song, vu«ng gãc víi nhau. 3 x  1, y  2 x 3 1 x  1, y  2 x b) y  2 c) y  7 x  8, y  x  10. a) y . d) y . 1 2 x  2, y  x9 2 2. HĐ5: Vẽ đồ thị H§ cña häc sinh - Nghe, hiÓu nhiÖm vô. H§ cña GV Bài3: Xác định toạ độ giao điểm và vẽ đt các hàm Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý - Lªn b¶ng lµm nÕu ®­îc gäi Bµi 5: Kh¶o s¸t sù biÕn thiªn vµ vÏ ®t hµm sè 1) y  2 x  1. Trường THPT Tĩnh Gia 3 sè sau trªn cïng hÖ trôc y=2x+3 vµ y=-x+6 Bài4: Tìm tập xác định và vẽ đt hàm số 2 x  4 2  x  1  y   2 x 1  x  1  x 3 1 x  3 . H§6: Cñng cè. + Lµm tèt c¸c bµi cßn l¹i + Chú ý xem kĩ lại các bài vẽ đt hàm số chứa trị tuyệt đối + ChuÈn bÞ bµi míi Ngµy18 th¸ng 09n¨m 2011 TiÕt20-21-22. Hµm sè bËc hai. 1.Môc tiªu: a) VÒ kiÕn thøc: Hiểu quan hệ giữa đồ thị của hàm số y = a x 2 +bx + c và đồ thị của hàm số y = a x 2. .. HiÓu vµ ghi nhí c¸c tÝnh chÊt cña hµm sè y = a x 2 + bx + c. b) VÒ kÜ n¨ng: Khi cho một hàm số bậc hai, biết cách xác định toạ độ đỉnh, phương trình của trục đối xứng và hướng của bề lõm của pa ra bol (đồ thị của hàm số bậc hai ấy). Vẽ thành thạo các pa ra bol dạng y = a x 2 + bx + c bằng cách xác định đỉnh, trục đối xứng và một số điểm khác. Qua đó suy ra được sự biến thiên, lập bảng biến thiên của hàm số và nêu được một số tính chất khác của hàm số (xác định các giao điểm của parabol với các trục toạ độ, xác định dấu của hàm số trên một khoảng đã cho, tìm giá trị lín nhÊt hay bÐ nhÊt cña hµm sè ). Biết cách giải một số bài toán đơn giản về đồ thị của hàm số bậc hai. c) Về thái độ: Rèn luyện tính tỉ mỉ, chính xác khi vẽ đồ thị. 2.Chuẩn bị phương tiện dạy học: a) Thùc tiÔn: Học sinh đã hàm số bậc hai dạng y = a x 2 (a  0 ) (Định nghĩa, tính chất, đồ thị ) b) Phương tiện: ChuÈn bÞ phiÕu häc tËp. Chuẩn bị bảng kết quả cho mỗi hoạt động ( dùng để treo ) 3.Gợi ý về phương pháp dạy học: Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. Cơ bản dùng phương pháp gợi mở vấn đáp trực quan, thông qua các hoạt động điều khiển tư duy đan xen với hoạt động nhóm. 4. TiÕn tr×nh bµi häc a) C¸c t×nh huèng häc tËp. T×nh huèng 1 GQVĐ thông qua các hoạt động: H§1: §Þnh nghÜa hµm sè bËc hai . HĐ2: Nhắc lại đồ thị hàm số y = ax2, ( a  0) H§3: §å thÞ hµm sè y = a x 2 + bx + c, ( a  0). HĐ4: Cách vẽ đồ thị hàm số bậc hai HĐ5: Hoạt động củng cố. T×nh huèng 2 GQVĐ thông qua các hoạt động H§6: Sù biÕn thiªn cña hµm sè bËc hai . H§7: §å thÞ cña hµm sè y= ax 2  bx  c , a  0 b) TiÕn tr×nh bµi häc TiÕt 1 H§1: §Þnh nghÜa hµm sè bËc hai Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Ghi nhËn kiÕn thøc míi - Cung cấp định nghĩa - Nghe, hiÓu nhiÖm vô - CH: TX§ cña hµm sè bËc hai ? - CH: LÊy vÝ dô vÒ hµm sè bËc hai HĐ2: Nhắc lại đồ thị hàm số y = ax2, ( a  0) Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Nghe, hiÓu nhiÖm vô - Cho hàm số y = ax2, ( a  0) có đồ thị là - Ph¸t biÓu nÕu ®­îc gäi. parabol (P0) - CH: Toạ độ đỉnh, phương trình trục đối xứng, hướng bề lõm của (P0)? - Cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.16, 2.17 H§3: §å thÞ hµm sè y = a x 2 + bx + c, ( a  0). H§TP1 Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên 2 - Ph©n tÝch b  b 2  4ac  2 x     ax + bx + c = a 2a 4a . §Æt   b 2  4ac, p   Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com. b  ,q   2a 4a. .

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. - Nghe, hiÓu nhiÖm vô. Ta cã hµm sè y = a(x-p)2 + q - Nhớ lại kiến thức về tịnh tiến đồ - CH: Tịnh tiến đồ thị (P0) như thế nào để có thị song song với trục toạ độ. được (P1) là đồ thị của hàm số y = a(x-p)2 ? - Tr¶ lêi nÕu ®­îc gäi. - CH: Tịnh tiến đồ thị (P1) như thế nào để có được (P) là đồ thị của hàm số y = a(x-p)2 + q ? Khẳng định (P) chính là đồ thị của hàm số y = - Trß nhËn biÕt (P0) vµ (P) “gièng ax2 + bx + c , ( a  0). hệt nhau” chỉ khác nhau về vị trí. - CH: Nhận xét gì về hai đồ thị (P0) và (P)? Hoạt động củng cố: CH: Cho hàm số y = -3x2 – 12x + 9, hãy viết hàm số dưới dạng y = a(x-p)2 + q Từ đó hãy cho biết đồ thị của nó có thể được suy ra từ đồ thị của các hàm số nào nhờ các phép tịnh tiến đồ thị song song với các trục toạ độ. HĐTP2: Xác định toạ độ đỉnh, phương trình trục đối xứng, hướng bề lõm của (P) Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - CH: Toạ độ đỉnh, phương trình đối xứng, - Trò: Căn cứ vào đồ thị tìm câu hướng bề lõm của (P1) - CH: Suy ra toạ độ đỉnh, phương trình đối tr¶ lêi. xứng, hướng bề lõm của (P)? - Ph¸t biÓu nÕu ®­îc gäi. - GV chÝnh x¸c ho¸ c©u tr¶ lêi cña häc sinh vµ kÕt luËn. HĐ4: Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 + bx + c , ( a  0). GV cung cấp các bước vẽ đồ thị. HĐ5: Hoạt động củng cố BT1: Vẽ đồ thị của các hàm số y = 2x2 – 4x + 1, y = - x2 – 3x + 3. Học sinh làm theo các bước đã được học ở phần HĐ4. BT2: Tìm hệ số a, c của hàm số y = ax2 + c biết đồ thị có đỉnh là I(0;3) và cắt trôc hoµnh t¹i ®iÓm A(2;0). BT3: Xác định hệ số a, b, c của hàm số y = ax2 + bx + c biết đồ thị hàm số đi qua 3 ®iÓm A(1;4), B(-1;6), C(2;9) Cñng cè toµn bµi. TiÕt 2 H§6: Sù biÕn thiªn cña då thÞ hµm sè bËc hai CH: Từ đồ thị hàm số y = ax2 + bx + c , ( a  0) hãy lập BBT của hàm số bậc hai ? Trß nghe, hiÓu nhiÖm vô. GV kết luận về tính đồng biến, nghịch biến của hàm số , GTLN, GTNN của hàm số . HĐ7: Hoạt động củng cố. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. BT4: Cho hàm số y = -x2 + 4x – 3 có đồ thị là (P). a) Xác định toạ độ đỉnh, phương trình đối xứng, hướng bề lõm của (P)? b)Kh¶o s¸t sù biÕn thiªn cña hµm sè c) Vẽ đồ thị hàm số . d) Dựa vào đồ thị hàm số tìm tập hợp x sao cho y>0. HĐ8: Cách vẽ đồ thị hàm số y = Hoạt động của học sinh - Trß nhí l¹i kiÕn thøc ax 2  bx  c , a  0. - Đưa ra cách vẽ tương tự.. Hoạt động của giáo viên - CH: Từ đồ thị hàm số y = ax + b vẽ đồ thị hµm sè y ax  b ? - CH: Tương tự phát biểu cách vẽ đồ thị hµm sè y = ax 2  bx  c , a  0 ? - GV chÝnh x¸c ho¸.. Hoạt động củng cố: BT5: Vẽ đồ thị hàm số y =  x 2  4 x  3 , sau đó lập BBT của hàm số. GV hướng dẫn học sinh làm BT5 VÏ parabol (P1): y = -x2 + 4x – 3 Vẽ parabol (P2): y = -(-x2 + 4x – 3) bằng cách lấy đối xứng (P1) qua Ox. Xoá đi các điểm của (P1) và (P2) nằm phía dưới trục hoành. BT6: Vẽ đồ thị hàm số y = -x2 + 4 x -3 GV hướng dẫn học sinh làm BT6. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Nghe, hiÓu nhiÖm vô - CH: Phá dấu gtá trị tuyệt đối. NhËn xÐt vÒ tÝnh ch½n lÎ cña hµm sè Suy ra tính chất đối xứng của đồ thị. - Vẽ đồ thị hàm số theo các bước. - GV nêu cách vẽ đồ thị VÏ parabol (P1): y = -x2 +4x – 3 Xo¸ ®i c¸c ®iÓm cña (P1) ë bªn tr¸i Oy Lấy đối xứng phần đồ thị còn lại qua Oy. - TQ: Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 + b x +c Cñng cè toµn bµi. BTVN: SGK tr.58,59,60 + SBT TiÕt 3(luyÖn tËp) Môc tiªu cña bµi - Củng cố các kiến thức đã học trong Đ3 về hàm số bậc hai . - Củng cố kiến thức và kĩ năng về tịnh tiến đồ thị đã học ở bài trước.. ax 2  bx  c , a  0. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. - Rèn luyện các kĩ năng :Vẽ đồ thị hàm số bậc hai , hàm số y = , 2 hàm số y = ax + b x +c, a  0 .Từ đó lập được BBT và nêu được tính chất của các hµm sè nµy. - Träng t©m: C¸c bµi 32, 33, 34, 35. - Các bài khác có thể cho học sinh trả lời miệng hoặc trao đổi nhóm. H§1 KiÓm tra bµi cò Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Trß nghe, hiÓu nhiÖm vô. - §å thÞ, SBT cña hµm sè bËc hai ? ax 2  bx  c , a  0 - Nhí l¹i kiÕn thøc - Cách vẽ đồ thị hàm số y = - Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 + b x +c. HĐ2: Hướng dẫn h/s chữa bài tập. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Nghe, hiÓu nhiÖm vô. Gäi 2 h/s lªn lµm BT32. - Lªn b¶ng nÕu ®­îc gäi. - L­u ý: TËp hîp c¸c gi¸ trÞ cña x sao cho y>0 là tập các giá trị của x sao cho đồ thị hµm sè n»m phÝa trªn trôc hoµnh. - Hướng dẫn h/s làm bài 33. CH: Hàm số bậc hai đạt GTLN, GTNN khi nào? GTLN, GTNN đó bằng bao nhiêu, đạt được tại giá trị nào của x? Trß : C¨n cø vµo BBT t×m c©u tr¶ lêi. §iÒn vµo b¶ng trong bµi 33. - Hướng dẫn làm bài tập 34. CH: Vị trí tương đối của parabol và Ox?. Hãy xác định hệ số a và biệt số  trong mỗi trường hợp trên. - Gọi 3 h/s lên làm bài tập 35 : Vẽ đồ thị các hàm số a) y = x 2  2 x b) y = -x2 + 2 x + 3 c) y = 0,5x2 - x  1 +1 - Gv hướng dẫn h/s làm câu c Phá dấu giá trị tuyệt đối. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. VÏ parabol: y = 0.5x2 – x + 2 trªn miÒn [1;+  ] VÏ parabol: y = 0,5x2 + x trªn miÒn (-  ;1) - Hướng dẫn h/s làm các bài toán khác. Bài 36: Vẽ đồ thị trên từng miền. Bài 37, 38: Thực chất là tìm hệ số của hàm số bậc hai biết đồ thị đi qua 3 điểm. Cñng cè toµn bµi. Ngµy 20 th¸ng 09 n¨m 2011 TiÕt 23. ôn tậpchương II I/. Môc tiªu: Qua tiÕt «n tËp, häc sinh ®­îc cñng cè: 1/. VÒ kiÕn thøc: - Các khái niệm : Hàm số, đồ thị hàm số,hàm số đồng biến ,nghịch biến trên một kho¶ng, hµm sè ch½n, hµm sè lÎ. - Sự biến thiên, đồ thị và tính chất của hàm số bậc nhất và bậc hai. 2/. VÒ kü n¨ng: - Vẽ đồ thị hàm số bậc nhất, hàm số bậc nhất trên từng khoảng và hàm số bậc hai. - Nhận biết được sự biến thiên và một vài tính chất của hàm số thông qua đồ thị cña nã. - Biết cách áp dụng tính chẵn - lẻ để vẽ đồ thị hàm số. 3/. Về thái độ: - Rèn luyện tính cẩn thận, kiên trì, khoa học khi khảo sát và vẽ đồ thị hàm số. - Thấy được ý nghĩa và tầm quan trọng của hàm số và đồ thị hàm số trong đời sèng. II/. Chuẩn bị phương tiện dạy học: 1/. Thùc tiÔn: - Học sinh đã nắm được đầy đủ nội dung kiến thức của chương. 2/. Phương tiện: - Giáo viên chuẩn bị thước để vẽ đồ thị hàm số. - Học sinh chuẩn bị thước kẻ, bút chì và giấy kẻ ô vuông(nếu có) để vẽ đồ thị hàm sè. III/. Phương pháp dạy học: Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực hoá hoạt động của học sinh như : - Gợi mở, vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. - Đan xen hoạt động nhóm. IV/. Tiến trình bài học và các hoạt động: A/. C¸c t×nh huèng häc tËp: Tình huống 1: Luyện tập về sự đồng biến ,nghịch biến của hàm số, các tính chất của hàm số bậc hai, đồ thị của hàm số bậc nhất và bậc hai thông qua các hoạt động: * Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ. *Hoạt động 2 Học sinh tiến hành nhiệm vụ có sự hướng dẫn , điều khiển của giáo viªn. T×nh huèng 2: LuyÖn tËp vÒ sù vËn dông tÝnh chÊt ch½n,lÎ vµ c¸c tÝnh chÊt cña hµm sè có chứa giá trị tuyệt đối để vẽ đồ thị hàm số thông qua các họat động: *Hoạt động 3: Tìm hiểu nhiệm vụ. *Hoạt động 4: Học sinh tiến hành nhiệm vụ có sự hướng dẫn, điều khiển của giáo viªn. B/. TiÕn tr×nh bµi häc: 1/. Kiểm tra kiến thức: lồng vào các hoạt động của giờ học. 2/. Bµi míi:. *Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ. §Ò bµi tËp: Bµi 1: Cho hµm sè : y=ax2 + bx + c 3 1 a)Xác định các hệ số a,b,c để hàm số đạt giá trị nhỏ nhất bằng khi x= vµ nhËn gi¸ 2 trị bằng 1 khi x=1. Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị hàm số đó. 4 b) Xác định toạ độ giao điểm của đồ thị hàm số vừa vẽ ở câu a) với đường thẳng y=2x+1. Bài 2: Vẽ đồ thị hàm số sau rồi lập bảng biến thiên của nó: 2x ,nÕu x<0. y= x2-x,nÕux  0. Hoạt động của học sinh -NhËn nhiÖm vô. -§äc vµ nªu th¾c m¾c vÒ ®Çu bµi( nÕu cã). -Định hướng cách giải bài toán.. Hoạt động của giáo viên -Chép đề bài lên bảng. -Giao nhiÖm vô cho häc sinh. -Yªu cÇu 2 häc sinh lªn b¶ng thùc hiÖn lêi gi¶i, các HS khác thực hiện lời giải ở dưới lớp. Theo dâi vµ nhËn xÐt khi cã yªu cÇu cña gi¸o viªn.. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý *Hoạt động 2: cña gi¸o viªn.. Trường THPT Tĩnh Gia 3. Học sinh tiến hành thực hiện nhiệm vụ có sự hướng dẫn, điều khiển. Hoạt động của học sinh -Thùc hiÖn nhiÖm vô. -NhËn xÐt lêi gi¶i khi cã yªu cÇu. -ChÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶( ghi lêi gi¶i chÝnh x¸c cña bµi to¸n).. Hoạt động của giáo viên -Giao nhiÖm vô cho HS vµ theo dâi c¸c ho¹t động của HS, hướng dẫn khi cần thiết. -§¸nh gi¸ kÕt qu¶ hoµn thµnh nhiÖm vô cña HS. Chú ý các sai lầm thường gặp. -§­a ra lêi gi¶i ng¾n gän nhÊt( nÕu cÇn). T×m hiÓu nhiÖm vô.. *Hoạt động 3: §Ò bµi tËp: Bài 3: a) Vẽ đồ thị hàm số sau rồi lập bảng biến thiên của nó: 1 3 y= x 2  x  (C) 2 2 b) BiÖn luËn sè giao ®iÓm cña (C) víi ®­êng th¼ng y=2m-1. Bài 4 a) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị hàm số y=-4x2 + 4x – 1. ( C1) b) Vẽ đồ thi hàm số y=-4x2 +4 x -1. ( C2) c) Xác định m để đường thẳng y=2m+3 cắt đồ thị hàm số ( C2) tại 4 điềm ph©n biÖt. Hoạt động của học sinh -Thùc hiÖn nhiÖm vô. -NhËn xÐt lêi gi¶i khi cã yªu cÇu. -ChÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶( ghi lêi gi¶i chÝnh x¸c cña bµi to¸n).. Hoạt động của giáo viên -Giao nhiÖm vô cho HS vµ theo dâi c¸c ho¹t động của HS, hướng dẫn khi cần thiết. -§¸nh gi¸ kÕt qu¶ hoµn thµnh nhiÖm vô cña HS. Chú ý các sai lầm thường gặp. -§­a ra lêi gi¶i ng¾n gän nhÊt( nÕu cÇn).. *Hoạt động 4: Học sinh tiến hành thực hiện nhiệm vụ có sự hướng dẫn, điều khiÓn cña gi¸o viªn. Hoạt động của học sinh -Thùc hiÖn nhiÖm vô. -NhËn xÐt lêi gi¶i khi cã yªu cÇu. -ChÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶( ghi lêi gi¶i chÝnh x¸c cña bµi to¸n). Cñng cè:. Hoạt động của giáo viên -Giao nhiÖm vô cho HS vµ theo dâi c¸c ho¹t động của HS, hướng dẫn khi cần thiết. -§¸nh gi¸ kÕt qu¶ hoµn thµnh nhiÖm vô cña HS. Chú ý các sai lầm thường gặp. -§­a ra lêi gi¶i ng¾n gän nhÊt( nÕu cÇn).. Qua bµi häc c¸c em cÇn: Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o viªn NguyÔn V¨n Quý. Trường THPT Tĩnh Gia 3. - N¾m v÷ng c¸c tÝnh chÊt c¬ b¶n cña hµm sè, hµm sè bËc nhÊt vµ hµm sè bËc hai. - Biết vận dụng và vận dụng thành thạo các tính chất của hàm số, đặc biệt là tính chẵn, lẻ để vẽ đồ thị hàm số có quan hệ với hàm số bậc nhất và hàm số bậc hai. Bµi tËp vÒ nhµ: C¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK.. Gi¸o ¸n §¹i sè 10 N©ng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>