SKKN loại A cấp huyện NH 2018-2019: Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi phát triể trí tưởng tượng sáng tạo qua hoạt động tạo hình

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>MỤC LỤC</b>

<b>Mục</b> <b>Nội dung</b> <b>Trang</b>

<b>PHẦN I</b> <b>ĐẶT VẤN ĐỀ</b> 2

<b>PHẦN II</b> <b>GIẢI QUYẾT VẦN ĐỀ</b> 4

<b>1</b> Lý luận thực tiễn 4

<b>2 </b> Thực trạng 6

<b>a</b> Thuận lợi. 7

<b>b</b> Khó khăn 7

<b>3</b> Các biện pháp giải quyết vấn đề. 8

<b>3.1</b> Biện pháp chung 8

<b>3.2</b> Biện pháp cụ thể. 9

<b>3.2.1Biện pháp 1 </b> <i>Cung cấp và làm giàu cho trẻ một số biểu tượng về thế </i>

<i>giới xung quanh</i> 9

<b>3.2.2. Biện pháp 2</b> <i>Giáo dục cho trẻ lòng say mê và ham được vẽ, cắt dán. </i> 10
<b>3.2.3. Biện pháp 3</b> <i>Tổ chức hoạt động vẽ, cắt dán dưới nhiều hình thức </i>

<i>phong phú để khả năng tưởng tượng sáng tạo của trẻ </i>
<i>được bọc lộ và phát triển.</i>

11
<b>3.2.4. Biện pháp 4</b> <i>Hướng dẫn trẻ sử dụng cùng lượng vật liệu và bài trí </i>

<i>bằng nhiều cách khác nhau tạo ra nhiều sản phẩm mới, </i>
<i>để khả năng tưởng tượng sáng tạo của trẻ được kích </i>
<i>thích phát triển.</i>

12
<b>3.2.5. Biện pháp 5</b> <i>Sử dụng sản phẩm của trẻ vào đời sống sinh hoạt</i> 13

<b>3.2.6. Biện pháp 6</b> <i>Tuyên dương và tổ chức thi đua</i> 14

<b>3.2.7. Biện pháp 7</b> <i>Tác động đến yếu tố tình cảm để kích thích trẻ sáng tạo</i> 15
<b>3.2.8. Biện pháp 8</b> <i>Phối kết hợp với phụ huynh trong quá trình dạy trẻ</i> 16

<b>4</b> <b>Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm</b> 17

<b>PHẦN III</b> <b>Kết luận và khuyến nghị</b> 19

<b>1</b> <b>Kết luận</b> 19

<b>2</b> <b>Kiến nghị</b> 20

<b>PHẦN III</b> <b>Tài liệu tham khảo- phụ lục.</b>

<b>I. ĐẶT VẤN ĐỀ.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

vô vàn các giá trị vật chất và tinh thần, các thành tựu vĩ đại trong mọi phương
diện của cuộc sống và tạo ra nền văn minh nhân loại. Ngày nay, cùng với cuộc

cách mạng khoa học công nghệ, số lượng các bài tốn phức tạp mà lồi người
cần giải quyết tăng vọt trong khi yêu cầu thời gian giải các bài tốn đó phải
được rút ngắn. u cầu cấp thiết đòi hỏi con người cần phải tư duy liên tục và
không ngừng sáng tạo. Muốn đạt hiệu quả cao trong hoạt động sáng tạo đòi hỏi
con người phải bồi dưỡng khả năng tư duy tưởng tượng ngay từ khi còn nhỏ.
Một trong các cách tối ưu nhất là phát triển khả năng tưởng tượng sáng tạo cho
trẻ trước tuổi đi học.

Thực tiễn cho thấy con người có khả năng sáng tạo từ rất sớm: Newton biết
làm trò chơi cơ học khiến mọi người phải ngạc nhiên. Moza 3 tuổi đã tự mình
hịa âm trên đàn, 5 tuổi đã sáng tác nhạc, 8 tuổi đã viết những bản xô nát và giao
hưởng đầu tiên. Êđison khi 7 tuổi đã có phát minh đầu tiên về bóng đèn điện…
Như vậy các nhà giáo dục hồn tồn có thể tin tưởng rằng con người tiềm ẩn khả
năng sáng tạo từ rất sớm. Điều quan trọng là phải sớm phát hiện, động viên,
khích lệ và có biện pháp tác động thích hợp nhằm phát huy khả năng sáng tạo
của mỗi con người.

Trường mầm non là môi trường thuận lợi nhất tạo điều kiện cho sự nảy nở và
phát triển những ý tưởng sáng tạo đang còn ấp ủ trong trẻ nhỏ. Sự hình thành và
phát triển trí tưởng tượng ở trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi là một tiền đề quan trọng đặt
nền móng cho khả năng sáng tạo trong mọi hoạt động sau này của trẻ, đồng thời
tạo điều kiện cho trẻ học tập sáng tạo thông minh ở lứa tuổi học đường.

Đối với trẻ mẫu giáo trí tưởng tượng óc sáng tạo thể hiện trình độ phát
triển trí tuệ nói riêng và tư duy nói chung. Điều này được cụ thể hóa trong mục
tiêu giáo dục mầm non.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

chọn đề tài <i><b>“Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi phát triển trí tưởng tượng sáng</b></i>
<i><b>tạo qua hoạt động vẽ, cắt dán.”</b></i>

<b>II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.</b>

<b>1. Lí luận- thực tiễn:</b>

<i><b>a. Cơ sở khoa học:</b></i>

<i> a. 1: Khái niệm về hoạt động vẽ:</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

người nhằm tạo ra giá trị vật chất và tinh thần cho xã hội. Thông qua các hoạt
động này các khả năng sáng tạo nghệ thuật của cá nhân bộc lộ ra ngoài, được
phát hiện, bồi dưỡng và phát huy.

<i>a. 2: Đặc điểm hoạt động vẽ của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi.</i>

Hoạt động vẽ là một hoạt động quan trọng trong giai đoạn tuổi mẫu giáo. Vẽ là
một dạng hoạt động sáng tạo tạo ra sản phẩm, cùng với trị chơi nó có vai trò cơ
bản trong sự phát triển tâm lý của tuổi mẫu giáo, không phải chỉ đến tuổi mẫu
giáo trẻ em mới bắt đầu vẽ. Từ khi cầm được bút, trẻ đã có thể vạch ra được
những đường nét xác định ra giấy, nhưng chỉ đến tuổi mẫu giáo hoạt động vẽ
mới trở thành hoạt động đáng chú ý so với lứa tuổi trước. Vào tuổi mẫu giáo
hoạt động vẽ bắt đầu được phát triển đáng kể do nhận thức, kĩ năng kĩ sảo và
kinh nghiệm của trẻ ngày càng phong phú hơn. Trẻ mẫu giáo vẽ rất nhiều, vì
chính q trình vẽ đã làm trẻ ham thích, đồng thời kết quả của hoạt động vẽ gây
thích thú cho trẻ. Trẻ vẽ với sự tự giác và với niềm say mê thực sự bởi điều đó
làm thỏa mãn nhu cầu thực sự của trẻ.

Sản phẩm sáng tạo của trẻ mẫu giáo còn rất khác so vơi sản phẩm của một họa sĩ
thực sự. Hoạt động tạo hình nói chung, hoạt động vẽ nói riêng thể hiện rõ đặc
điểm nhân cách của trẻ đang được hình thành. Hoạt động vẽ của các con khơng
nhằm mục đích tạo nên những sản phẩm phục vụ xã hội, cải tạo xã hội mà thông
qua hoạt động này nhân cách của các em được hình thành và phát triển, tức là

nhằm biến đổi và phát triển chính bản than trẻ. Chẳng hạn khi cho trẻ mẫu giáo
vẽ tranh về chủ đề “Gia đình của em” bức tranh này khơng có gì mới đối với
mọi người nhưng qua đó trẻ thể hiện thái độ tình cảm, nhận thức, và suy nghĩ
của mình về những người thân trong gia đình. Đây là cơ sở để phát triển tư duy
trí nhớ, tình cảm … của trẻ.

<i>a. 3: Khái niệm về hoạt động cắt dán:</i>

Cắt dán là cắt những mảnh giấy màu và xếp, dán các hình mảng đã
được cắt rời tạo bố cục trên mặt phẳng 2 chiều. Mảng giấy ghép được cắt bằng
kéo gọi là tranh cắt dán. Hoạt động cắt dán ở trường mầm non được bắt nguồn
từ các thể loại tranh ghép nghệ thuật. loại hình cắt dán cũng đã có những tác
phẩm nổi tiếng: chiếc ghế của Picaso, tĩnh vật với đĩa hoa của Braque, nỗi buồn
của vua của Matise hay phong cảnh của Nguyễn Hồng Lam.Ở trường mầm non
giáo viên dạy trẻ thể hiện từ những mảnh giấy màu dán trên nền giấy trắng hoặc
giấy màu, hay dán ghép những mảnh cắt riêng chụm vào nhau tạo ra những khối
khác nhau theo đề tài khác nhau.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Trẻ mẫu giáo đặc biệt trẻ trong độ tuổi 4-5 đã có những vận động tinh
tương đối tốt. Khi được sử dụng kéo trẻ đặc biệt hứng thú, say xưa thực hiện
những nhát kéo cắt giấy thú vị. Tuy nhiên để trẻ cắt tạo ra những sản phẩm theo
yêu cầu đối với trẻ là một điều khơng đơn giản. Vì thế các hoạt động cắt dán với
trẻ mầm non cần thực hiện theo đúng nguyên tắc hệ thống từ dền đến khó. Cho
trẻ thực hiện cắt dán những hình cơ bản trước thậm chí cắt theo hình vẽ sẵn dần
dần chuyển sang cắt những hình cơ bản theo tưởng tượng của trẻ sẽ giúp duy trì
hứng thú, kích thích tị mị ham biết của trẻ. Khi trẻ tạo được sản phẩm trẻ rất
vui mừng phấn khởi chính điều này là nền tảng cho trẻ tiếp tục tư duy sáng tạo
trong những hoạt động cắt dán sau này.

a. 5: Đặc điểm của tưởng tượng sáng tạo ở trẻ 4-5 tuổi.

Tưởng tượng sáng tạo của trẻ phát triển nhanh ở độ tuổi mẫu giáo nhỡ cả về
số lượng và chất lượng. Ở thời kì này tưởng tượng của trẻ khơng những phong phú
hơn thời kì trước mà cịn mang tính tích cực và sáng tạo hơn. Muốn cho tưởng
tượng sáng tạo của trẻ phát triển tốt đòi hỏi phải có những điều kiện giáo dục nhất
định, đúng đắn nếu khơng trí tưởng tượng của trẻ sẽ bị ngừng trệ hoặc phát triển
theo hướng không mong muốn. Mà tưởng tượng, sáng tạo của trẻ chỉ phát triển
trong hoạt động, đặc biệt là hoạt động tạo hình. Vì vậy việc tổ chức hoạt động vẽ,
cắt dán cho trẻ có ý nghĩa quyết định ngày càng mang tính chủ động và có ý thức.
<b>b/ Cơ sở thực tiễn.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

khác cũng ít được cơ khuyến khích vào chơi ở góc tạo hình. Từ những hạn chế
về mức độ tưởng tượng và sáng tạo của trẻ lớp tôi dẫn tới trẻ có những hạn chế
nhất định trong phát triển tư duy cũng như sự nhanh nhạy trong các dạng hoạt
động khác điều đó càng thơi thúc tơi thử nghiệm và kiểm chứng các biện pháp
trong đề tài của mình.

Để tìm hiểu thực trạng cuả hoạt động này ở trường tôi cũng như đưa ra một số
đề suất, biện pháp nhằm phát triển trí tưởng tượng óc sáng tạo của trẻ qua hoạt
động vẽ tôi đã lựa chọn đề tài <i><b>“Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi phát triển trí</b></i>
<i><b>tưởng tượng sáng tạo qua hoạt động vẽ, cắt dán.”</b></i>

<b>2. Thực trạng vấn đề:</b>

- Trường mầm non Quang trung là một trường mầm non mới còn non trẻ
thuộc huyện Gia Lâm thành phố Hà Nội, cơ sở vật chất còn hạn chế.

- Đội ngũ giáo viên nhiệt tình với cơng việc, chất lượng giảng dạy ngày
càng được nâng cao nên thu hút được động đảo phụ huynh quan tâm, tin cậy gửi
con vào trường.

- Năm học 2018 - 2019 tôi cùng với hai giáo viên được phân công phụ
trách lớp nhỡ B1 với tổng số trẻ là 45 cháu. Phần lớn các cháu đã có q trình
học tập tại trường từ các lớp bé nên có nề nếp ổn định khi đến trường.

<i><b>2.1/ Thuận lợi:</b></i>

- Phòng giáo dục huyện Gia Lâm luôn tạo điều kiện mở các lớp tập huấn
hoặc các lớp bồi dưỡng chuyên đề, các buổi kiến tập để chị em tham gia học hỏi
rút kinh nghiệm lẫn nhau để hồn thành cơng việc, vì sự nghiệp giáo dục của
huyện nhà.

- BGH trường luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất cũng như động viên
tinh thần để chị em yên tâm công tác và cống hiến.

- Phụ huynh ln đồng hành, ủng hộ nhiệt tình các hoạt động giáo dục ở
tại lớp và có sự kết hợp một cách đều tay trong mọi hoạt động.

- Các cô giáo ở lớp có trình độ chun mơn cao nhiệt huyết với công việc,
luôn năng động sáng tạo linh hoạt trong mọi hoạt động, yêu nghề mến trẻ, tất cả
vì học sinh thân u.

- Lớp có 3 cơ giáo cùng độ tuổi nên có thể ủng hộ hỗ trợ nhau trong tất cả
các hoạt động giáo dục.

- Trẻ ngoan, ham hiểu biết tìm tịi và sáng tạo, ủng hộ cơ trong q trình
nghiên cứu và thử nghiệm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

- Một số cháu có năng khiếu tạo hình, khả năng tưởng tượng sáng tạo và
tư duy tốt như cháu Kim Giang, Nguyễn Khánh Huyền, Nguyễn Minh Châu,

Xuân Tiến...

<i><b>2.2/ Khó khăn:</b></i>

Tưởng tượng sáng tạo hình thành trong q trình sống, trong hoạt động
của trẻ dưới ảnh hưởng nhất định của điều kiện sống, giảng dạy và giáo dục. Do
vậy muốn phát triển tưởng tượng sáng tạo cần tích lũy kinh nghiệm tương ứng,
mở rộng biểu tượng về thực tại xung quanh. Kinh nghiệm được tích lũy thơng
qua những quan sát cá nhân của trẻ trong quá trình hoạt động, bên cạnh đó
người lớn truyền đạt tri thức cho trẻ về sự vật và hiện tượng xung quanh. Tất cả
những nhân tố đó mang trạng thái khác nhau, trong những thời kì khác nhau.
Chính vì sự ảnh hưởng của nhân tố chủ quan mang tính quyết định nên khi tiến
hành nghiên cứu tơi gặp phải những khó khăn sau:

- Giáo viên còn tư tưởng chủ quan, quan tâm chưa đúng mực đến việc
phát triển trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ.

- Phụ huynh có chưa sự hiểu biết sâu sắc về tầm quan trọng của sự phát
triển trí tưởng tượng óc sáng tạo của trẻ, đơi khi cịn cho đó là những điều phi
thực tế, nên việc phối hợp rèn luyện thêm tại gia đình đơi khi cịn gặp khó khăn.

- Điều kiện về cơ sở vật chất đôi khi cịn chưa cho phép cơ tổ chức các
buổi sinh hoạt tập thể, thăm quan, lễ hội…Để cung cấp kiến thức cho trẻ.

- Do phụ thuộc vào kinh nghiệm và sự nhận biết về thế giới xung quanh
của trẻ nên mức độ và khả năng của trẻ rất khác nhau, không đồng đều.

- Một số trẻ đến lớp mầm non muộn hơn so với các bạn, vốn kinh nghiệm
sống còn hạn chế, biểu tượng được hình thành đơi khi cịn chưa chuẩn mực nên
cịn gây khó khăn cho q trình thực hiện đề tài như cháu Công Thành, Quang

Khôi, Đức Thắng.

- Có cháu Đức Thắng hạn chế về khả năng tưởng tượng sáng tạo, gặp vấn
đề khó khăn trong mơn học tạo hình đặc biệt là sử dụng màu sắc (Chỉ sử dụng
màu trầm cho tất cả các sản phẩm tranh vẽ)

- Với những kinh nghiệm và thực tế kiểm tra tại lớp mình trong quá trình
thực hiện đề tài tôi đã áp dụng một số biện pháp như sau:

<b>3. Các biện pháp đã tiến hành:</b>

<i><b>3.1. Biện pháp chung:</b></i>

Trong quá trình nghiên cứu đề tài và thực hiện thực tế với giáo viên trong
lớp và học sinh, tôi đã thực hiện các biện pháp chung như sau:

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

2. Giáo dục cho trẻ lòng say mê và ham thích được vẽ, cắt dán.

3. Tổ chức hoạt động vẽ, cắt dán dưới nhiều các hình thức phong phú để
khả năng tưởng tượng sáng tạo của trẻ được bộc lộ và phát triển.

4. Hướng dẫn trẻ sử dụng cùng lượng vật liệu và bài trí bằng nhiều cách
khác nhau tạo ra nhiều sản phẩm mới, để khả năng tưởng tượng sáng tạo
của trẻ được kích thích phát triển

5. Sử dụng sản phẩm của trẻ vào đời sống sinh hoạt.
6. Tuyên dương trẻ và tổ chức thi đua.

7. Tác động đến yếu tố tình cảm để kích thích trẻ sáng tạo.
8. Phối hợp với phụ huynh cùng tác động đến trẻ.

<i><b>3.2. Biện pháp cụ thể:</b></i>

<b>3.2.1/ Biện pháp 1</b><i><b>: Cung cấp và làm giàu cho trẻ một số biểu tượng về</b></i>
<i><b>thế giới xung quanh.</b></i>

Trong quá trình học tập ở trường mầm non trẻ sẽ được đi thăm quan, đi
dạo, xem tranh hoặc ảnh, các bài vẽ, xem một số các sản phẩm của học sinh lớp
lớn, sản phẩm của các cơ...Đây chính là điều kiện thuận lợi để trẻ bộc lộ cảm
xúc và hứng thú cá nhân với những gì chúng nhận thấy bằng "Mắt thấy tai nghe"
điều này đóng vai trị quan trọng với chất lượng sản phẩm tạo hình của trẻ. Trẻ
mong muốn được tái hiện lại hiện thực khách quan theo cách nghĩ, cách nhìn,
cách cảm nhận và khả năng của bản thân mình. Trẻ hứng thú say mê thể hiện
cảm xúc riêng cá nhân. Chính lúc này việc tạo cảm xúc và hứng thú cho trẻ cần
được tiến hành và tiến hành đồng thời song song với việc cung cấp biểu tượng
đúng rõ ràng và phong phú.

Thực tế cho thấy thời gian một giờ học tạo hình có hạn, cô giáo không thể
cung cấp cùng một lúc nhiều biểu tượng có chất lượng cho trẻ, nếu trẻ chỉ quan
sát mẫu vào đầu giờ thì trẻ chỉ có thể phản ánh được những thuộc tính cơ bản
những góc nhìn phiến diện chủ quan, không sâu sắc về đối tượng tạo hình. Do
vậy sản phẩm tạo hình của trẻ sẽ đơn điệu, nghèo nàn về nội dung, dập khn
máy móc theo mẫu của cô giáo hoặc theo sự bắt chước của bạn khác trong lớp.
Để làm giàu ý tưởng tạo hình cho trẻ, tạo cho trẻ sự say mê, hứng thú với tác
phẩm tạo hình của mình thì cần cho trẻ thường xuyên tiếp xúc với đối tượng tạo
hình trong cuộc sống xung quanh ở các góc nhìn các hồn cảnh, các tư thế cũng
như tạo cho trẻ nhiều ấn tượng phong phú về đối tượng tạo hình ở trong những
môi trường thẩm mĩ cho các con.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

không những bởi hình dáng mà cịn về vật liệu màu sắc, cách thể hiện. Việc cho

trẻ ngắm các sản phẩm thật giúp ích rất nhiều cho việc dạy trẻ phương pháp thể
hiện nội dung một cách mạch lạc, ý tưởng phong phú và bố cục rõ ràng của sản
phẩm tạo hình. Trẻ có thể xem sản phẩm tranh vẽ, sản phẩm cắt dán vào mọi lúc
mọi nơi, ngoài giờ học tạo hình hoặc đầu giờ học tạo hình. Khi phân tích vật
phẩm mẫu cho trẻ tơi thường đặc biệt chú ý đến những phương tiện miêu tả
nghệ thuật. Đó là cách sắp xếp bố cục một cách hợp lí, hình tượng nghệ thuật,
màu sắc, song không nên gợi ý trẻ bắt chước mà cần gợi ý để trẻ tự nghĩ ra các
phương pháp thể hiện nội dung khác.

<b>VD: Trước khi cho trẻ vẽ hoặc cắt dán tạo ra những bông hoa đẹp, tôi sẽ</b>
cho trẻ được đi thăm vườn hoa, gợi ý trẻ quan sát kĩ thân, lá, cánh hoa, nhụy
hoa. Sau đó cho trẻ xem tranh ảnh vẽ, sản phẩm hoa mẫu cô đã cắt dán về hoa.
Như vậy để trẻ tự sáng tạo ra một sản phẩm là của riêng mình thì việc giáo viên
cung cấp cho trẻ biểu tượng đầy đủ, có cảm xúc ấn tượng là điều vơ cùng cần
thiết. Điều này khơng có nghĩa là bắt trẻ phải mô tả giống y như thật mà tạo điều
kiện cho các hình ảnh sáng tạo, có tính nghệ thuật sẽ ra đời ở tranh của trẻ, các
vật thật với sự đa dạng và phong phú với những trạng thái khác nhau muôn màu
muôn vẻ sẽ cung cấp cho trẻ nội dung sinh động của nó, kích thích cảm xúc của
trẻ, giúp trẻ ghi nhớ tốt các hình ảnh, tạo đà cho tưởng tượng của trẻ phát triển.
<b> 3.3.2/ Biện pháp 2: </b><i><b>Giáo dục cho trẻ lịng say mê và ham thích</b></i>
<i><b>được vẽ, cắt dán.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

cho trẻ, để khi bắt tay vào thực hiện ý tưởng- tạo sản phẩm trẻ cảm thấy thoải
mái, tự tin như chính mình đang tham gia tạo nên một tác phẩm nghệ thuật thực
thụ.

VD: Khi cho trẻ thực hiện hoạt động vẽ "Phương tiện giao thông đường bộ"
tôi sẽ hỏi ý tưởng của trẻ như sau:

+ Các họa sĩ của lớp B4 thân yêu, các bạn sẽ tặng gia đình nhà mình một

chiếc xe như thế nào?

+ Chiếc xe ấy sẽ mang thơng điệp gì? An tồn, bình n hay tốc độ?

+ Muốn chiếc xe đó an tồn để đưa cả gia đình đến phịng triển lãm của
mình thì con sẽ vẽ chiếc xe đó như thế nào? ....

Việc tạo ra hình tượng đối với trẻ ln gắn liền với sự thể hiện tình cảm,
xúc cảm trong quá trình tạo sản phẩm. Do vậy, việc bồi dường cảm xúc, rèn
luyện kỹ năng vẽ và khơi gợi sự ham thích cho trẻ là vơ cùng quan trọng. Bằng
biện pháp khéo léo và luôn luôn biết kích thích sự hiếu kì , tị mị của trẻ, bằng
những câu chuyện, câu hỏi có liên quan đến nội dung bài tạo hình, bằng việc sử
dụng các bài thơ câu đố, bài hát... tôi luôn làm cho học sinh của mình có được
những tri thức một cách cơ bản nhất, hồn chỉnh nhất trên cơ sở đó biết sáng tạo
và tưởng tượng thêm những yếu tố mới mang tính nghệ thuật. Tránh việc cung
cấp cho trẻ những kiến thức khơ khan, rời rạc dù có mang tính cơ bản và cần
thiết thì cũng khó mà tiếp cận được với trẻ, khơng gị ép trẻ thực hiện theo mẫu
một cách đúng đắn và chính xác vì làm như vậy vơ tình cơ giáo đã biến học sinh
của mình thành những cái máy sao chép một cách buồn tẻ, tiếp nhận kiến thức
một cách chung chung khó nhớ, gây cho trẻ cảm giác căng thẳng nhanh chán.
Điều đó sẽ làm hạn chế khả năng tưởng tượng sáng tạo ở trẻ.

3.2.3/ Biện pháp 3: <i><b>Tổ chức hoạt động vẽ, cắt dán dưới nhiều các</b></i>
<i><b>hình thức phong phú để khả năng tưởng tượng sáng tạo của trẻ được bộc lộ</b></i>
<i><b>và phát triển.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

dụng màu sắc trẻ sẽ diễn tả lại cảm xúc vui sướng, hạnh phúc, và tình cảm của mình
với những gì đã diễn ra.

Trẻ mẫu giáo nhỡ tạo sản phẩm tạo hình theo nhiều chủ đề hơn những lứa

tuổi trước, các chủ đề với nhiều nội dung khác nhau có thể là hiện tượng tự
nhiên, xã hội hoặc có thể tạo sản phẩm tạo hình theo nội dung một bài hát, bài
thơ, câu chuyện kể. Trẻ phải nắm vững mối quan hệ để thể hiện chúng trong tạo
sản phẩm tạo hình. Vì vậy những kiến thức nào trẻ đã nắm vững thì tơi luôn gợi
ý để trẻ tự nhớ lại, những kiến thức nào mới khó nhớ thì tơi sẽ cố gắng hướng
dẫn lại một cách kĩ càng và tỉ mỉ hơn. Tôi luôn dựa vào ý đồ và khả năng của
từng trẻ để có cách hướng dẫn tối ưu, ln ln động viên khen nhợi trẻ, khuyến
khích trẻ có thể kết hợp với các biện pháp thi đua để duy trì được hứng thú của
trẻ đến hết giời hoạt động. Khi trẻ thực sự hứng thú trẻ sẽ thực sự tích cực và tạo
sản phẩm tạo hình một cách sáng tạo, chủ động theo cách riêng của trẻ.

Trẻ lớp tôi vô cùng hứng thú với việc được tạo sản phẩm tạo hình tự do theo
ý thích, trẻ hăng say tạo sản phẩm tạo hình theo ý đồ của mình, thể hiện những cảm
xúc, màu sắc, hình thái nhịp điệu..những tính chất thẩm mĩ mà trong cuộc sống trẻ
thu nhận được, tạo sản phẩm tạo hình theo ý thích tạo điều kiện thuận lợi cho tưởng
tượng sáng tạo của trẻ phong phú và bay bổng.

Bên cạnh đó ở lớp cịn có một số bạn tạo sản phẩm tạo hình theo kiểu
thuộc lịng chuẩn mẫu của cô hoặc dùng màu tự do phi thực tế không liên hệ
được với ý đồ miêu tả của tạo sản phẩm tạo hình. Nếu hiện tượng này kéo dài sẽ
ảnh hưởng tiêu cực tới chất lượng tạo sản phẩm tạo hình và làm hạn chế những
hứng thú, niềm say mê của trẻ đến hoạt động tạo hình. Do vậy tôi luôn cố gắng
để giúp trẻ hiểu hơn về hệ thống chuẩn màu sắc, hướng dẫn trẻ quan sát để thấy
được vẻ linh hoạt trong sự thay đổi màu sắc của các sự vật hiện tượng trong hiện
thực và làm quen với một số nguyên tắc phối màu để trẻ thể hiện một cách sáng
tạo khả năng tưởng tượng của mình qua tranh vẽ.

<b>3.2.4/ Biện pháp 4: </b><i><b>Hướng dẫn trẻ sử dụng cùng lượng vật liệu và bài</b></i>
<i><b>trí bằng nhiều cách khác nhau tạo ra nhiều sản phẩm mới, để khả năng tư</b></i>
<i><b>duy tưởng tượng sáng tạo của trẻ được kích thích phát triển</b>.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Ví dụ: dùng một dáng bình hoa và với một nụ và 3 bơng hoa chỉ cần thay
đổi, sắp xếp lại vị trí của các bơng hoa và nụ hoa là sẽ có những bình hoa khác
nhau, ta có thể lựa chọn cách sắp xếp nào mà mình thấy nó đẹp nhất.

Để bé chủ động tự tạo cho mình nhiều sự lựa chọn hơn trong cách hoàn
thiện sản phẩm hơn thế bé sẽ có sản phẩm mình u thích nhất, điều này vơ
cùng quan trọng để bé tiếp tục hứng thú, háo hức, mong mỏi đến những hoạt
động tạo hình sau này. Bằng những gợi ý cho buổi học sau của cô giáo một số
bé ghi nhớ suy nghĩ đến việc mình sẽ làm gì trong buổi tạo hình tiếp theo hoặc
bé có thể trao đổi với người khác về ý định của mình. Vậy là tơi đã kích thích
cho trẻ có sự tưởng tượng từ những buổi trước khi thực hiện tiết học việc làm
này giúp tơi có thể phát hiện những bé có năng khiếu và thực sự say mê với bộ
mơn tạo hình để có định hướng phối hợp cùng phụ huynh động viên, tán dương,
bồi dưỡng tài năng cho bé giúp các bé luôn tự tin vào bản thân và tiếp tục say
mê tưởng tượng sáng tạo.

<b> 3.2.5/ Biện pháp 5: </b><i><b>Sử dụng sản phẩm của trẻ vào đời sống sinh</b></i>
<i><b>hoạt</b></i>.

Sử dụng sản phẩm của trẻ vào các ngày lễ, ngày hội:

Các ngày lễ, ngày hội, góp phần khơng nhỏ vào việc giáo dục và làm giàu cho
tâm hồn trẻ thơ những tình cảm đẹp đẽ (Tình yêu thương con người, yêu quê
hương đất nước), làm cho trẻ thêm phấn khởi, vui tươi tạo cho trẻ những cảm
xúc mới mẻ khác hẳn với những khơng khí của ngày học, trẻ thêm u và gắn bó
với cơ giáo, với bạn bè.

Sử dụng sản phẩm của trẻ vào ngày hội, ngày lễ, tạo cho cho trẻ sự phấn khởi,
mong mỏi, tâm trạng hồi hộp chờ đợi ngày vui sắp đến, trẻ tích cực cùng nhau

chuẩn bị và vui mừng khi tạo được một sản phẩm mà sản phẩm ấy lại có ý nghĩa
đối với tập thể trong những dịp đặc biệt trang trọng như thế. Việc để trẻ cùng
với cô giáo chuẩn bị cho ngày hội, ngày lễ còn giúp trẻ rèn luyện tính độc lập,
sáng tạo tìm tịi, và có những sáng kiến... giúp trẻ tự tin vào bản thân.

- Sử dụng sản phẩm của trẻ vào những cuộc trưng bày nhỏ: Trẻ ngắm sản phẩm
của mình, của bạn. Trẻ so sánh và đánh giá các sản phẩm tìm ra điểm khác biệt mang
tính cá nhân, cá biệt điểm nối bật của bạn, cái riêng chỉ mình mới có, thu nhận các
biểu tượng, phát huy điểm mạnh trong tác phẩm của mình. Đây là điều kiện quan
trọng để trẻ biết cách cảm thụ cái đẹp, yêu thích sự sáng tạo và yêu thích hoạt động tạo
hình.

<b> 3.2.6/ Biện pháp 6: </b><i><b>Tuyên dương trẻ và tổ chức thi đua.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

hiểu so sánh và phát hiện ra những tiến bộ, những sáng tạo tưởng tượng mới của trẻ để
kịp thời nêu gương trẻ. Có thể cháu Hoàng Huyền bài chưa đẹp, chưa thật suất sắc và
đáng khen so với các bạn khác, nhưng so với chính bản thân cháu đã có sự tiến bộ vượt
bậc, một ý tưởng mới mẻ, một yếu tố sáng tạo cũng đáng được cô giáo lưu tâm và khen
ngợi tuyên dương kịp thời, từ đó kích thích cháu tiếp tục cố gắng, tiếp tục tiến lên. Chính
sự phát hiện kịp thời, khen ngợi kịp lúc đã là một động lực thúc đẩy cháu cố gắng và ngày
càng cố gắng. Ngược lại cháu Kim Giang là một trong những cháu có khả năng tạo hình,
thường làm bài nhanh và tốt hơn các bạn, sau khi cháu làm song thường ngồi chơi hoặc
xem các bạn khác làm bài, đối với cháu thì tơi lại động viên khơi gợi các ý tưởng mới
hoặc dùng câu hỏi gợi mở để cháu sáng tạo thêm các tình tiết mới, hoặc phát triển cho
thêm hồn chỉnh các ý tưởng đã thực hiện, từ đó tạo nên bức tranh thật hồn chỉnh, đối
với cháu Kim Giang tơi lại thường chỉ khen cháu khi thực sự có sự sáng tạo mới lạ, hoặc
tác phẩm thực sự có điểm sáng, bởi nếu cháu đó thường xuyên được khen lại gây cho
cháu cảm giác chủ quan bằng lòng với những cái mình làm được mà khơng cố gắng hơn
nữa để khai thác khả năng, phát triển óc sáng tạo của mình. Chính vì vậy khen, chê cũng
phải đúng lúc, đúng chỗ, đúng người mới phát huy được hiệu quả.

Không những khen ngợi động viên những tiến bộ của các cháu tại lớp tơi
cịn thường xun trao đổi với phụ huynh để phụ huynh cũng nắm được những
sự phát triển tốt đáng hoan nghênh của con, để khi về nhà có những lời khen,
động viên con, cũng như gợi mở và kích thích con ngày càng hồn thiện hơn
nữa. Bên cạnh đó phụ huynh cũng có thể giúp cơ cung cấp thêm biểu tượng, gợi
mở thêm ý tưởng, thúc đẩy con mình sáng tạo, mang đến những hình dung,
tưởng tượng tốt hơn giúp đứa trẻ phát huy tối đa năng lực của bản thân, trí tưởng
tượng sáng tạo ngày càng phong phú hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

đó trẻ sẽ học được cách cùng hợp tác chia sẻ cũng như bàn bạc, thống nhất đưa
ra ý tưởng chung để cùng thực hiện sao cho tác phẩm phải đồng nhất về nội
dung và thống nhất về ý tưởng. qua đó tưởng tượng sáng tạo của trẻ được phát
huy trên nên tảng là cái chung để hướng tới mục đích cao hơn là hồn thiện tác
phẩm độc đáo và mới lạ để chiến thắng trong cuộc đua. Qua đó tạo điều kiện
cho những ý tưởng sáng tạo, những tưởng tượng phong phú đa dạng của mỗi cá
nhân được phát huy một cách tối đa.

<b> 3.2.7/ Biện pháp 7: </b><i><b>Tác động đến yếu tố tình cảm để kích thích trẻ</b></i>
<i><b>sáng tạo.</b></i>

Trẻ ở độ tuổi này rất tình cảm và ln mong muốn mọi người quan tâm,
yêu thương và "hiểu lòng trẻ", cũng như rất yêu quí muốn gần gũi với mọi
người, mọi vật xung quanh. Vì lẽ đó trẻ tỏ ra vơ cùng thích thú với những hoạt
động nhằm bày tỏ tình cảm yêu thương sự biết ơn, chia sẻ, gần gũi... với mọi
người . Nắm được yếu tố tình cảm đó của trẻ tôi luôn lựa chọn những đề tài
nhằm khơi gợi ở trẻ tình cảm, xúc cảm thơi thúc trẻ vẽ, trẻ tưởng tượng và sáng
tạo, như việc tạo cơ hội để trẻ được trải lịng mình với người thân, cơ giáo, bạn
bè và những sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh trẻ. Chính vì vậy trẻ tỏ ra vơ
cùng thích thú và hưởng ứng nhiệt tình u cầu của cơ, từ đó kích thích được trẻ

lịng

ham thích sáng tạo và được sáng tạo, từ đó từng bước phát triển khả năng tưởng
tượng sáng tạo nơi trẻ.

<b>VD: Sắp tới ngày 8/3, ngày quốc tế phụ nữ, tôi tổ chức cuộc thi làm hoa tặng mẹ</b>
về mẹ để cả lớp tham gia với những sự gợi ý như con hãy thể hiện tình cảm của
con với mẹ của mình bằng cách tạo ra những bơng hoa thật đẹp làm món quà
tặng mẹ trong ngày 8/3, vẽ lại khuôn mặt mẹ, ngày 20/11 tôi cho các bé cùng
làm những bưu thiếp hoa xinh tặng cơ… Hoặc cũng có thể tổ chức cuộc vẽ tranh
về đề tài con vật, đồ vật trong gia đình trong mà em u thích nhất.

<b> 3.2.8/</b><i><b> Biện pháp 8: Phối hợp với phụ huynh cùng tác động đến trẻ.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:</b>

Qua thời gian áp dụng những biện pháp trên cùng sự cộng tác chia sẻ giúp đỡ
của đồng nghiệp, sự nỗ lực cố gắng của bản thân, sự hướng dẫn, góp ý kịp thời
có hiệu quả của ban giám hiệu và đặc biệt là sự ủng hộ hưởng ứng nhiệt tình của
trẻ lớp tơi. Bước đầu tơi đã thu nhận được một số kết quả khả quan như sau:

<i><b>* Đối với giáo viên: </b></i>

- Đa số giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển trí tưởng
tượng sáng tạo cho trẻ mầm non, thấy được sự khác biệt của sản phẩm ở trẻ có
khả năng tưởng tượng tốt với sản phẩm của trẻ chưa được chú ý đúng mức về
việc phát triển trí tưởng tượng óc sáng tạo. Từ đó có cái nhìn đúng đắn, và quan
tâm nhiều hơn tới lĩnh vực này.

- Mạnh dạn tự tin hơn với mỗi lần có người dự giờ thăm lớp, cũng như tổ chức

kiến tập các hoạt động giáo dục, đặc biệt là tiết học tạo hình.

- Hai giáo viên ở lớp đã nhận thức được vấn đề một cách đúng đắn, phối hợp
cùng tôi trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả cao.

<i><b>* Đối với trẻ:</b></i>

- Trẻ hứng thú u thích hoạt động tạo hình đặc biệt là môn vẽ, cắt dán.

- Khả năng sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ thực sự phong phú và đa dạng
hơn rất nhiều so với những năm học trước.

- Sản phẩm của trẻ được sử dụng ở khắp nơi và luôn được quan tâm đánh giá
cao, đồng thời được sử dụng làm tư liệu cho các môn học khác rất ý nghĩa và
phát huy tối đa tác dụng.

- Mức độ khác biệt về khả năng tưởng tượng sáng tạo của trẻ nam và trẻ nữ đã
được rút ngắn hơn.

- Trẻ có thể tự tạo ra nội dung tranh, cũng như sử dụng màu sắc phong phú và đa
dạng hơn đầu năm rất nhiều.

- Kết quả trên trẻ còn được thể hiện rõ trong bảng khảo sát chất lượng trẻ :

<b>Nội dung đánh giá</b> <b>Tổng</b>

<b>số trẻ</b>

<b>Đầu năm</b> <b>Cuối năm</b>
Đạt Tỷ lệ Đạt Tỷ lệ

u thích mơn học tạo hình đặc biệt là

hoạt động vẽ, cắt dán. 45 16 35% 42 90%

Khả năng tưởng tượng, sáng tạo phong

phú 45 15 33% 35 77%

Khả năng tạo hình tốt, sản phẩm đẹp,

sáng tạo. 45 12 26% 33 72%

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

- Phụ huynh ghi nhận và đánh giá cao kết quả đạt được sau khi tôi thực
hiện đề tài, tạo niềm tin và sự sẻ chia từ phía phụ huynh và xã hội.

- Nhận thức đúng đắn vấn đề cần thiết phải phát triển năng lực tưởng
tượng sáng tạo của con em mình từ đó có những phối hợp nhịp nhàng với cô
trong công tác giáo dục, phát triển tài năng cho trẻ.

- Tích cực sưu tầm, cung cấp tư liệu giúp cơ và trị trong q trình học tập
thường xun mang lịch, tranh ảnh, tranh thêu, len, vải, ...phục vụ cho tiết dạy,
đóng góp to lớn vào quả trình giúp học sinh tư duy, sáng tạo và tưởng tượng.

<b>III. KẾT LUẬN & KIẾN NGHỊ.</b>
<b>1/ Kết luận:</b>

1. 1. Tưởng tượng sáng tạo là quá trình hoạt động của con người tạo ra những
giá trị mới về vật chất và tinh thần, có ý nghĩa trên cả bình diện cá nhân và bình
diện xã hội. Nó là khả năng của con người, được hình thành, phát triển và bộc lộ
trong quá trình hoạt động. Do đó mỗi người đều có khả năng tưởng tượng sáng

tạo trong hoạt động với mức độ cao thấp khác nhau. Việc hình thành và phát
triển khả năng tưởng tượng sáng tạo cho trẻ mẫu giáo có ý nghĩa to lớn trong
việc giáo dục trẻ trở thành người có khả năng sáng tạo sau này.

1. 2. Hoạt động vẽ cũng như cắt dán là một hoạt động sáng tạo. Qua hoạt động
này trẻ bộc lộ được khả năng tưởng tượng sáng tạo của mình qua tính nhanh
nhạy, linh hoạt, chi tiết và độc đáo. Những đặc điểm tâm lí đó sẽ bộc lộ trong
suốt q trình trẻ tạo sản phẩm và trong sản phẩm tạo hình của trẻ. Các mức độ
tưởng tượng sáng tạo trong hoạt động tạo hình của trẻ cịn phụ thuộc vào nhiều
yếu tố chủ quan và khách quan.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

khuyến khích vào chơi ở góc tạo hình. Sau thời gian tác động sự khác biệt này
đã được rút ngắn.

<b>2/ Kiến nghị:</b>

Qua quá trình thực hiện đề tài tơi có một số kiến nghị như sau:

<i><b>* Đối với phòng giáo dục:</b></i>

- Cần tổ chức nhiều hơn nữa các buổi tập huấn chuyên môn, kiến tập... về
việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ, cũng như phát triển khả năng tưởng
tượng sáng tạo của trẻ thông qua các hoạt động đặc biệt là hoạt động vẽ, cắt dán
để chị em được học hỏi trao đổi kinh nghiệm cũng như nâng cao trình độ chun
mơn.

- Quan tâm tới đời sống cũng như môi trường làm việc cho chị em bằng
cách đầu tư cơ sở vật chất, trường lớp ngày càng khang trang sạch đẹp để chị em
n tâm cơng tác và cống hiến vì sự nghiệp giáo dục của huyện nhà.

<i><b>* Đối với nhà trường:</b></i>

- Nhà trường và giáo viên cần nhận thức được ý nghĩa tầm quan trọng của
việc bồi dưỡng khả năng tưởng tượng sáng tạo cho trẻ. Quan tâm hơn đến việc
nghiên cứu phát hiện, bồi dưỡng khả năng tưởng tượng sáng tạo cho trẻ đặc biệt
là trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi.

- Nhà trường cần tạo điều kiện cho các con được tiếp xúc, thăm quan, khám
phá, thế giới xung quanh, tích lũy vốn sống bằng cách tổ chức các buổi thăm quan
du lịch các danh lam thắng cảnh, tham gia một số buổi triển lãm tranh thiếu nhi...
Cần có sự đầu tư thích đáng về cơ sở vật chất để trẻ có mơi trường hoạt động
thống mát, có phương tiện học tập phong phú, đa dạng và đầy đủ.

- Thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, trao đổi nâng cao trình độ
chun mơn, nghiệp vụ cho chị em. Tích cực đổi mới một cách động bộ các
khâu của quá trình dạy học từ nội dung, phương pháp dạy học đến nội dung
phương thức đánh giá trẻ theo hướng khuyến khích trẻ tưởng tượng sáng tạo.

<i><b>* Đối với phụ huynh:</b></i>

- Gia đình cần tơn trọng ý kiến của trẻ, tạo điều kiện tốt nhất để các con
có thể học tập và phát huy khả năng tưởng tượng sáng tạo của mình. Đồng thời
phát hiện bồi dưỡng năng khiếu cho con em mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>PHỤ LỤC</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20></div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21></div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22></div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<i><b>Sản phẩm đầu tay của trẻ làm quà tặng mẹ nhân dịp 20/10/2018.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25></div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<i><b>Trưng bày sản phẩm</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27></div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28></div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29></div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30></div>

<!--links-->