Giáo án Đại số CB 10 - Chương I: Mệnh đề – Tập hợp

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n:19/08/2010 TiÕt 1 - 2 Đ 1: Mệnh đề I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - Nắm được khái niệm mệnh đề, nhận biết được một câu có phải là mệnh đề hay kh«ng. - Nắm được các khái niệm mệnh đề phủ định, kéo theo, tương đương, các điều kiện cần, đủ, cần và đủ, ký hiệu phổ biến  và tồn tại  . - Biết khái niệm mệnh đề chứa biến. 2. VÒ kü n¨ng: - Biết lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề, mệnh đề kéo theo và mệnh đề tương đương từ hai mệnh đề đã cho và xác định được tính đúng - sai của các mệnh đề này. - Biết lập mệnh đề đảo của một mệnh đề kéo theo cho trước. - Biết chuyển mệnh đề chứa biến thành mệnh đề bằng hai cách: hoặc gán cho biến một giá trị cụ thể trên miền xác định của chúng, hoặc gán các ký hiệu  và  vào phía trước nó. - BiÕt sö dông c¸c ký hiÖu  vµ  trong c¸c suy luËn to¸n häc. - Biết cách lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề có chứa ký hiệu  và  . 3. VÒ t­ duy: - Lập các mệnh đề kéo theo 1 cách logíc. - Điều kiện mệnh đề tương đương được thành lập. - Điều kiện để sử dụng ký hiệu  và  . 4. Về thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c , nghiªm tóc. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: - Một số kiến thức mà học sinh đã học ở lớp dưới như: . DÊu hiÖu chia hÕt cho 2, cho 3, cho 4, cho 5... . Dấu hiệu nhận biết tam giác cân, tam giác đều, hình bình hành, hình thoi, hình vuông....để đặt câu hỏi cho học sinh trong quá trình thao tác dạy học. 2. ChuÈn bÞ cña HS: - Cần ôn lại một số kiến thức đã học ở lớp dưới, các định lý, các dấu hiệu. - Đọc trước bài ở nhà. III - Phuơng pháp dạy học: Chủ yếu là phương pháp vấn đáp gợi mở, thông qua hoạt động điều khiển tư duy, đan xen học nhóm. IV - TiÕn tr×nh bµi häc: TiÕt 1 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: - Nªu c¸c dÊu hiÖu chia hÕt cho 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 9 ? ------------------------------------------------------------------------------------------ 1. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- Nêu các dấu hiệu nhận biết tam giác cân ; tam giác đều ? 3. Bài mới: Hoạt động 1: I - mệnh đề. mệnh đề chứa biến H§TP 1: 1. Mệnh đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Thùc hiÖn 1: * Thùc hiÖn 1: - H1: Trong c¸c c©u sau, c©u nµo lµ c©u kh¼ng - Tr¶ lêi H1: 1) Là câu khẳng định đúng. định đúng, câu nào là câu khẳng định sai: 1) Phan-xi-ph¨ng lµ ngän nói cao nhÊt ViÖt 2) Là câu khẳng định đúng. 3) Lµ c©u c¶m th¸n  kh«ng Nam. 2 có tính đúng-sai. 2)   9,86 4) Là câu hỏi thông thường 3) MÖt qu¸ !  không có tính đúng-sai. 4) ChÞ ¬i mÊy giê råi ? 5) C¸c em häc sinh líp 10B6 h·y cè g¾ng häc 5) Lµ c©u cÇu khiÕn  không có tính đúng-sai. thËt tèt ! 6) Là câu khẳng định chắc 6) Cã sù sèng ngoµi Tr¸i §Êt. chắn chỉ có thể đúng hoặc sai - Những câu 1, 2, 6, là mệnh đề. (nhưng nó đúng hay sai đến - H2: Phát biểu cảm nhận về mệnh đề ? nay ta ch­a biÕt). - Gîi ý tr¶ lêi H2: - Chó ý: C¸c c©u hái, c©u c¶m th¸n, c©u cÇu Mỗi mệnh đề phải hoặc khiến không phải là mệnh đề. đúng hoặc sai. Một mệnh đề * Thùc hiÖn 2: không thể vừa đúng, vừa sai. - H3: Lấy ví dụ về MĐ đúng, MĐ sai, không - Mét sè vÝ dô: ... ph¶i lµ M§. - Gäi 2 HS, mét em tù chän c©u, em kia tr¶ lêi tính đúng-sai. H§TP 2: 2. Mệnh đề chứa biến Hoạt động của GV Hoạt động của HS - XÐt c©u “n chia hÕt cho 3”. - Tr¶ lêi H1: C©u “n chia hÕt cho 3” kh«ng lµ - H1: Câu này có phải mệnh mệnh đề. đề không ? - Tr¶ lêi H2: C©u “n chia hÕt cho 3 víi n lµ sè nguyên” là mệnh đề. - H2: C©u “n chia hÕt cho 3 víi n lµ sè nguyªn” cã ph¶i - Tr¶ lêi H3: mệnh đề không ? - H3: Xét tính đúng-sai của Với n = 7 ta được mệnh đề “ 7 chia hết cho 3” mệnh đề ứng với (sai). n = 7, n = 81 ? Với n = 81 ta được mệnh đề “ 81 chia hết cho 3” (đúng). * Thùc hiÖn 3: - H4: Lấy x để “ x > 3” là * Thùc hiÖn 3: mệnh đề đúng ? - Gîi ý tr¶ lêi H4: x = 4; 5; 18 ; 9,33; ... 2 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- H5: Lấy x để “ x > 3” là - Gîi ý tr¶ lêi H5: x = 2; 0; - 18 ; -9,33; ... mệnh đề sai ? - Gîi ý tr¶ lêi H6: - H6: Phát biểu cảm nhận về 1) MĐ chứa biến P(x) là một câu khẳng định mệnh đề chứa biến. rằng phần tử x nằm trong một tập hợp xác định X nào đó, có tính chất P. Tính đúng-sai phụ thuéc vµo biÕn x. Khi cho x mét gi¸ trÞ cô thÓ x = x0 (x0  X) thì P(x0) có tính đúng-sai. Do đó P(x0) trở thành MĐ. Khi đó P(x0) là giá trị của M§ chøa biÕn P(x) t¹i x = x0. 2) MĐ là MĐ chứa biến, điều ngược lại không đúng. Hoạt động 2: II - Mệnh đề phủ định HĐTP 1: Từ thực tiễn dẫn đến khái niệm Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Nªu vÝ dô. - Là hai câu khẳng định trái - H:Hai câu nói trên có tính đúng-sai như thế ngược nhau, bạn Minh nói nµo ? đúng, bạn Nam nói sai. - Đó là hai mệnh đề phủ định của nhau. HĐTP 2: Dẫn đến khái niệm Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H1: Phát biểu cảm nhận về - Gợi ý trả lời H1: Mệnh đề phủ định của mệnh mệnh đề phủ định ? đề P là P là hai câu khẳng định trái ngợc nhau, nhưng phải thoả mãn tính chất: P đúng khi P sai, P sai khi P đúng. - H2: Để phủ định một - Gợi ý trả lời H2: Để phủ định một mệnh đề, ta mệnh đề ta phát biểu như thêm từ “ không” hoặc “không phải” vào trước thÕ nµo ? vị ngữ của MĐ đó. - Gîi ý tr¶ lêi H3: Sè nguyªn tè vµ hîp sè kh«ng - H3: Sè nguyªn tè vµ hîp là phủ định của nhau (vì hai tập hợp số này đều số có là phủ định của nhau kh«ng cã sè1). kh«ng ? - Gợi ý trả lời H4: Số dương và số âm không là - H4: Số dương và số âm có phủ định của nhau (vì hai tập hợp số này đều là phủ định của nhau không không chứa số 0). ? - H5: LÊy mét vÝ dô vÒ - Gợi ý trả lời H6: Hai mệnh đề P: “7  5” và mệnh đề phủ định ? Q: “7 > 5” là khẳng định trái ngược nhau nhưng - H6: LÊy mét vÝ dô kh«ng không là mệnh đề phủ định của nhau. là mệnh đề phủ định của nhau nhưng là khẳng định tr¸i ngược nhau ? H§TP 3: Cñng cè: Thùc hiÖn 4: ------------------------------------------------------------------------------------------ 3. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H1: Hãy phủ định mệnh đề P - Gợi ý trả lời H1: P : “  là số vô tỷ”. ? - Gợi ý trả lời H2: Mệnh đề P sai. - H2: Mệnh đề P đúng hay sai ? - Gợi ý trả lời H3: Mệnh đề P đúng vì P sai. - H3: Mệnh đề P đúng hay sai - Gợi ý trả lời H4: Q : “ Tổng hai cạnh của ? mét tam gi¸c nhá h¬n c¹nh thø ba”. - H4: Hãy phủ định mệnh đề - Gợi ý trả lời H5: Mệnh đề Q đúng. Q? - Gợi ý trả lời H6: Mệnh đề Q sai vì Q đúng. - H5: Mệnh đề Q đúng hay sai ? - H6: Mệnh đề Q đúng hay sai ? Hoạt động 3: III – Mệnh đề kéo theo HĐTP 1: Từ thực tiễn dẫn đến khái niệm - VÝ dô: XÐt M§: “Nõu líp 10B6 häc giái th× c« Dung rÊt vui”. - M§ cã d¹ng: “Nõu P th× Q” - H: Cho biết mệnh đề P, mệnh đề Q. - Ta gọi đó là MĐ kéo theo. HĐTP 2: Dẫn đến khái niệm - H: Ph¸t biÓu c¶m nhËn vÒ M§ kÐo theo. - Chú ý: 1) Mệnh đề P  Q có thể phát biểu là: “Nừu P thì Q” hoặc “P kéo theo Q” hoÆc “ Tõ P suy ra Q” hoÆc “V× P nªn Q”... 2) Mệnh đề P  Q chỉ sai khi P đúng và Q sai. Do đó: Mệnh đề P  Q đúng khi P sai (bất luận Q đúng hay sai) hoặc Q đúng (bất luận P đúng hay sai). H§TP 3: Cñng cè Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Thùc hiÖn 5: * Thùc hiÖn 5: - H1: Phát biểu mệnh đề P  - Gợi ý trả lời H1: “ Nừu gió mùa đông bắc về Q theo một số cách khác nhau thì trời trở lạnh” hoặc “ Vì gió mùa đông bắc vÒ nªn trêi trë l¹nh”. ? * GV yªu cÇu HS xem vÝ dô - Gợi ý trả lời H2: Các định lý toán học là 4. những mệnh đề đúng. Thông thường ở dạng - H2: Các định lý toán học có mệnh đề kéo theo P  Q. phải là mệnh đề không ? Tính - Gợi ý trả lời H3: P là giả thiết, Q là kết luận đúng-sai như thế nào ? Thông của định lý, hoặc P là điều kiện đủ để có Q, thường ở dạng mệnh đề gì ? hoặc Q là điều kiện cần để có P. - H3: Nêu điều kiện đủ, điều * Thực hiện 6: kiện cần của định lý ? - Gîi ý tr¶ lêi H4: Nõu tam gi¸c ABC cã hai * Thùc hiÖn 6: gãc b»ng 600 th× tam gi¸c ABC lµ mét tam - H4: Phát biểu định lý dưới giác đều. 4 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------d¹ng P  Q ? - Gîi ý tr¶ lêi H5: - H5: Nªu gi¶ thiÕt, kÕt luËn +) Gi¶ thiÕt: Tam gi¸c ABC cã hai gãc b»ng và phát biểu lại định lý này d- 600. ­íi d¹ng ®iÒu kiÖn cÇn, ®iÒu +) KÕt luËn: Tam gi¸c ABC lµ mét tam gi¸c đều. kiện đủ ? +) Tam gi¸c ABC cã hai gãc b»ng 600 lµ ®iÒu kiện đủ để tam giác ABC là một tam giác đều. +) Tam giác ABC là một tam giác đều là điều kiện cần để tam giác ABC có hai góc bằng 600. 4. Cñng cè : - Các khái niệm đã học - Tự cho các ví dụ về các khái niệm đó 5. Hướng dẫn học ở nhà: - Xem l¹i vë ghi - Lµm c¸c bµi tËp 1,2,3 tr.9 SGK. TiÕt 2 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: - Câu hỏi 1: Nêu hai luật lôgic của mệnh đề, cho ví dụ về mệnh đề và mệnh đề chứa biến. Thế nào là mệnh đề phủ định của một mệnh đề. Làm BT 2 (sgk 9). - Câu hỏi 2: Thế nào là mệnh đề kéo theo, tính đúng sai của một mệnh đề kéo theo, cách phát biểu một mệnh đề dưới dạng đk cần, đk đủ. Làm BT 3 với mệnh đề 1(sgk – 9). 3. Bài mới: Hoạt động 1: IV – Mệnh đề đảo – hai mệnh đề tương đương HĐTP 1: Từ thực tiễn dẫn đến kháI niệm Thùc hiÖn 7: Hoạt động của GV Hoạt động của HS a) – H1: Xác định a) – Gîi ý tr¶ lêi H1: mệnh đề P và Q ? +) Mệnh đề P: Tam giác ABC là một tam giác đều. - H2: Phát biểu mệnh đề +) Mệnh đề Q: Tam giác ABC là một tam giác cân. Q  P? - Gợi ý trả lời H2: Mệnh đề Q  P: Nừu tam giác - H3: Xét tính đúng-sai ABC là một tam giác cân thì tam giác ABC là một của mệnh đề Q  P ? tam giác đều. b) – H4: Xác định - Gợi ý trả lời H3: Mệnh đề Q  P là mệnh đề sai. b) – Gîi ý tr¶ lêi H4: mệnh đề P và Q ? - H5: Phát biểu mệnh đề +) Mệnh đề P: Tam giác ABC là một tam giác đều. Q  P? +) Mệnh đề Q: Tam giác ABC là một tam giác cân - H6: Xét tính đúng-sai và có một góc bằng 600. của mệnh đề Q  P ? - Gợi ý trả lời H5: Mệnh đề Q  P: Nừu tam giác ------------------------------------------------------------------------------------------ 5. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------ABC lµ mét tam gi¸c c©n vµ cã mét gãc b»ng 600 th× tam giác ABC là một tam giác đều. - Gợi ý trả lời H6: Mệnh đề Q  P là mệnh đề đúng. HĐTP 2: Dẫn đến kháI niệm Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H1: Phát biểu cảm nhận về - Gợi ý trả lời H1: Mệnh đề đảo của mệnh đề mệnh đề đảo của mệnh đề P  Q là mệnh đề Q  P . P Q? - Gợi ý trả lời H2: Mệnh đề đảo của một mệnh - H2: Nêu tính đúng-sai của đề không nhất thiết là đúng. mệnh đề đảo ? - Nừu cả hai mệnh đề P  Q và Q  P đều đúng - Nªu kh¸I niÖm hai mÖnh ta nói hai mệnh đề tương đương, ký hiệu P  Q . đề tương đương, ký hiệu và - Một số cách phát biểu của mệnh đề tương đmột số cách phát biểu của ương: P tương đương Q, hoặc P là điều kiện cần mệnh đề tương đương. và đủ để có Q, hoặc P khi và chỉ khi Q, hoặc P - H3: Nªu 2 vÝ dô vÒ mÖnh nÕu vµ chØ nÕu Q. đề tương đương ? Hoạt động 2: V – Ký hiệu  và  h®tp 1: 1. Ký hiÖu  : - GV: Nªu vÝ dô 6 vµ c¸ch sö dông ký hiÖu  . - GV: NhÊn m¹nh víi mäi cã nghÜa lµ tÊt c¶. Khi viÕt x  R : x 2  0 cã nghÜa lµ víi tÊt c¶ c¸c sè thùc x th× x2  0. - Thùc hiÖn 8: Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H1: Ph¸t biÓu thµnh lêi mÖnh - Gîi ý tr¶ lêi H1: Víi mäi sè nguyªn n ta đề: " n  Z : n  1  n " ? cã n + 1 > n. - H2: Xét tính đúng-sai của - Gîi ý tr¶ lêi H2: Ta cã: n + 1 – n = 1 > 0 mệnh đề trên ? nên n +1 > n. Do đó mệnh đề đúng. H®tp 2: 2. Ký hiÖu  : - GV: Nªu vÝ dô 7 vµ c¸ch sö dông ký hiÖu  . - GV: NhÊn m¹nh “tån t¹i” cã nghÜa lµ “cã mét” hay “cã Ýt nhÊt mét”. Khi viÕt n  Z : n  0 cã nghÜa lµ cã Ýt nhÊt mét sè nguyªn nhá h¬n 0. - Thùc hiÖn 9: Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H1: Phát biểu thành lời mệnh đề: - Gợi ý trả lời H1: Có một số nguyên x mà x2 = x. " x  Z : x 2  x " ? - Gîi ý tr¶ lêi H2: Ta cã: - H2: Có thể chỉ ra số nguyên đó  x  0 ( Z ) ®­îc kh«ng ? x 2  x  x 2  x  0  x( x  1)  0   - H3: Xét tính đúng-sai của mệnh  x  1 ( Z ) đề trên ? - Gợi ý trả lời H3: Mệnh đề đúng. HĐTP 3: 3. Mệnh đề phủ định của mệnh đề có chứa ký hiệu  và  6 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- GV: Nªu vÝ dô 8 vµ c¸ch sö dông ký hiÖu  ,  . - GV: Nhấn mạnh: Mệnh đề phủ định của mệnh đề: “ x  X , P( x) ” là “ x  X , P( x) ” - Thùc hiÖn 10: Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H: Hãy phát biểu mệnh đề phủ định của mệnh - Gợi ý trả lời H: P : “Tồn tại một đề P: “Mọi động vật đều di chuyển được” ? động vật không di chuyển được” - GV: Nªu vÝ dô 9 vµ c¸ch sö dông ký hiÖu  ,  . - GV: Nhấn mạnh: Mệnh đề phủ định của mệnh đề: “ x  X , P( x) ” là “ x  X , P( x) ” - Thùc hiÖn 11: Hoạt động của GV Hoạt động của HS - H: Hãy phát biểu mệnh đề phủ định của mệnh - Gợi ý trả lời H: P : “Mọi học đề P: “Có một học sinh của lớp không thích học sinh của lớp đều thích học môn m«n To¸n” ? To¸n” 4. Cñng cè : - Các dạng mệnh đề. - Bài 1: Khoanh tròn chữ cáI in hoa đứng trước một mệnh đề sai? 2 A. x  R, x  1  0 B. x  0; , x  1  x  1 C. Nõu tø gi¸c ABCD lµ h×nh b×nh hµnh th× AC = BD. D. Sè 2007 chia hÕt cho 9. §¸p ¸n: Chän C. - Bài 2: Khoanh tròn chữ cáI in hoa đứng trước một mệnh đề phủ định của mệnh đề " x  0;  , x  1  0 " : A. x  0;  , x  1  0 B. x  0;  , x  1  0 C. x   ;0, x  1  0 D. x   ;0, x  1  0 §¸p ¸n: Chän B. 5. Hướng dẫn học ở nhà: *BTVN: Bµi 1-> 7 trang 9 – 10 (sgk). *Xem bµi míi. ----------------------------------------------------Ngµy so¹n: 28/08/2010 TiÕt 3 : Bµi tËp. I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - Củng cố khái niệm mệnh đề, nhận biết được một câu có phải là mệnh đề hay kh«ng. ------------------------------------------------------------------------------------------ 7. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- Củng cố các khái niệm mệnh đề phủ định, kéo theo, tương đương, các điều kiện cần, đủ, cần và đủ, ký hiệu  và  . - Biết khái niệm mệnh đề chứa biến. 2. VÒ kü n¨ng: - Thành thạo cách lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề, mệnh đề kéo theo và mệnh đề tương đương từ hai mệnh đề đã cho và xác định được tính đúng - sai của các mệnh đề này. - Củng cố cách lập mệnh đề đảo của một mệnh đề kéo theo cho trước. - Củng cố cách chuyển mệnh đề chứa biến thành mệnh đề bằng hai cách: hoặc gán cho biến một giá trị cụ thể trên miền xác định của chúng, hoặc gán các ký hiệu  và  vào phía trước nó. - Cñng cè c¸ch sö dông c¸c ký hiÖu  vµ  trong c¸c suy luËn to¸n häc. - Củng cố cách lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề có chứa ký hiệu  và  . 3. VÒ t­ duy: RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, nghiªm tóc. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: - Ph©n d¹ng bµi tËp. - Thước kẻ. 2. ChuÈn bÞ cña HS: - Làm bài tập trước ở nhà. III - Phuơng pháp dạy học: Chủ yếu là phương pháp vấn đáp gợi mở, thông qua hoạt động điều khiển tư duy, đan xen học nhóm. IV - TiÕn tr×nh bµi häc: 1.ổn định lớp 2. Bµi cò: - H1: Nêu khái niệm mệnh đề ? Các dạng mệnh đề đã học, mỗi dạng lấy một ví dô ? - H2: Cho tứ giác ABCD. Phát biểu một điều kiện cần và đủ để a) ABCD lµ mét h×nh b×nh hµnh. b) ABCD lµ mét h×nh ch÷ nhËt. c) ABCD lµ mét h×nh thoi. 3. Ch÷a bµi tËp: Bµi 1: Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Gọi một HS đứng tại chỗ trả a) Là mệnh đề. lêi. b) Là mệnh đề chứa biến. - H: H·y tæng qu¸t ho¸ cho c) Là mệnh đề chứa biến. đẳng thức, phương trình, bất d) Là mệnh đề. Tổng quát: đẳng thức, bất đẳng thức là mệnh phương trình, bất đẳng thức đâu là mệnh đề, đâu là mệnh đề; phương trình, bất phương trình là mệnh đề đề chứa biến ? chøa biÕn. Bµi 2: 8 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Gọi một HS đứng tại a) Là mệnh đề đúng. Mệnh đề phủ định là: “ 1794 chç tr¶ lêi. kh«ng chia hÕt cho 3”. b) Là mệnh đề sai. Mệnh đề phủ định là: “ 2 không là mét sè h÷u tû”. c) Là mệnh đề đúng. Mệnh đề phủ định là: “   3,15 ”. d) Là mệnh đề sai. Mệnh đề phủ định là: “  125  0 ”. Bµi 3: H/® GV Hoạt động của HS - Gäi mét a) - NÕu a + b chia hÕt cho c th× a vµ b chia hÕt cho c. HS đứng - Các số nguyên chia hết cho 5 đều có tận cùng bằng 0. t¹i chç tr¶ - Tam gi¸c cã hai ®­êng trung tuyÕn b»ng nhau lµ tam gi¸c c©n. - Hai tam gi¸c cã diÖn tÝch b»ng nhau th× b»ng nhau. lêi. b) - Điều kiện đủ để a + b chia hết cho c là a và b chia hết cho c. - Điều kiện đủ để một số nguyên chia hết cho 5 là số đó có tận cïng b»ng 0. - Điều kiện đủ để một tam giác có hai đường trung tuyến bằng nhau là tam giác đó cân. - Điều kiện đủ để hai tam giác có diện tích bằng nhau là chúng b»ng nhau. c) - Điều kiện cần để a và b chia hết cho c là a + b chia hết cho c. - Điều kiện cần để một số nguyên có tận cùng bằng 0 là số đó chia hÕt cho 5. - Điều kiện cần để một tam giác cân là tam giác đó có hai đường trung tuyÕn b»ng nhau. - Điều kiện cần để hai tam giác bằng nhau là chúng có diện tích b»ng nhau. Bµi 4: Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Gọi một HS đứng tại a) Điều kiện cần và đủ để một số chia hết cho 9 là tổng chç tr¶ lêi. c¸c ch÷ sè cña nã chia hÕt cho 9. b) Điều kiện cần và đủ để một hình bình hành là hình thoi lµ hai ®­êng chÐo vu«ng gãc víi nhau. c) Điều kiện cần và đủ để phương trình bậc hai có hai nghiệm phân biệt là biệt thức của nó dương. Bµi 5: Hoạt động của GV Hoạt động của HS a )x  R : x.1  x; b)x  R : x  x  0; c)x  R : x  ( x)  0 Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm. Bµi 6: H/® GV Hoạt động của HS - Gäi mét HS a) Bình phương của mọi số thực đều dương. Mệnh đề sai. ------------------------------------------------------------------------------------------ 9. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------đứng tại chỗ trả b) Tồn tại số tự nhiên n mà bình phương của nó lại bằng lêi. chính nó. Mệnh đề đúng (chẳng hạn n = 0). c) Mọi số tự nhiên n đều không vượt quá hai lần nó. Mệnh đề đúng. d) Tồn tại số thực x nhỏ hơn nghịch đảo của nó. Mệnh đề đúng (chẳng hạn x = 0,5). Bµi 7: Hoạt động của Hoạt động của HS GV Gäi 1 HS lªn a) n  N : n không chia hết cho n. Mệnh đề này đúng (n = b¶ng lµm. 0). b) x  Q : x 2  2 . Mệnh đề này đúng. c) x  R : x  x  1 . Mệnh đề này sai. d) x  R : 3x  x 2  1 . Mệnh đề này sai (Vì phương trình x2 - 3x + 1 = 0 cã nghiÖm). 4. Cñng cè : - Nhắc lại các mệnh đề đã học 5. Hướng dẫn học ở nhà : - BTVN: Bµi 1 ->7 trang 7 - 8 (sbt) - Xem bµi “TËp hîp ”. -------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 29/08/2010 TiÕt 4 : $2: tËp hîp I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - HiÓu ®­îc kh¸i niÖm tËp hîp, phÇn tö, c¸c c¸ch cho tËp hîp. - TËp rçng kh«ng cã phÇn tö nµo. - HiÓu ®­îc c¸c kh¸i niÖm vµ tÝnh chÊt tËp con, hai tËp hîp b»ng nhau. 2. VÒ kü n¨ng: - Biết diễn đạt các khái niệm bằng ngôn ngữ mệnh đề. - BiÕt cho tËp hîp b»ng c¸ch liÖt kª c¸c phÇn tö cña tËp hîp hoÆc chØ ra tÝnh chÊt đặc trưng của các phần tử của tập hợp. - VËn dông ®­îc c¸c kh¸i niÖm tËp hîp con, hai tËp hîp b»ng nhau vµo gi¶i bµi tËp. 3. VÒ t­ duy: RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, nghiªm tóc. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: - Một số kiến thức mà học sinh đã học ở lớp dưới để đặt câu hỏi cho học sinh trong qu¸ tr×nh thao t¸c d¹y häc. 2. ChuÈn bÞ cña HS: - Cần ôn lại một số kiến thức đã học ở lớp dưới, các định lý, các dấu hiệu. 10 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- Đọc trước bài ở nhà. III - Phương pháp dạy học: Chủ yếu là vấn đáp gợi mở, thông qua hoạt động ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen häc nhãm. IV - TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. ổn định lớp 2. Bµi cò: - H1: H·y chØ ra c¸c sè tù nhiªn lµ ­íc cña 24 ? - H2: Cã thÓ chØ tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cña x sao cho x >2 ? 3. Bµi míi: Hoạt động 1:I - Khái niệm tập hợp H§TP 1: 1. TËp hîp vµ phÇn tö Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Thùc hiÖn 1: * Thùc hiÖn 1: - H1: Nªu vÝ dô vÒ tËp - Gîi ý tr¶ lêi H1: VÝ dô vÒ tËp hîp: tËp hîp sè tù hîp ? nhiªn N, tËp hîp sè nguyªn Z, tËp hîp sè h÷u tû Q, - H2: Dïng c¸c ký hiÖu tËp hîp sè thùc R...  và  để viết các mệnh - Gợi ý trả lời H2: a) 3  Z. đề sau: a) 3 lµ mét sè nguyªn. b) 2  Q. b) 2 kh«ng lµ sè h÷u - Gîi ý tr¶ lêi H3: TËp hîp (tËp) lµ mét kh¸i niÖm c¬ tû. b¶n cña To¸n häc. §Ó chØ a lµ mét phÇn tö cña tËp - H3: Nêu khái niệm tập hợp A, ta viết a  A (đọc là a thuộc A). Để chỉ a hîp, phÇn tö cña tËp hîp kh«ng ph¶i lµ mét phÇn tö cña tËp hîp A, ta viÕt a  A (đọc là a không thuộc A). ? HĐTP 2: 2. Cách xác định tập hợp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Thùc hiÖn 2: * Thùc hiÖn 1: - H1: Dùng ký hiệu nào để - Gợi ý trả lời H1: Khi liệt kê các phần tử của chØ c¸ch liÖt kª c¸c phÇn tö mét tËp hîp, ta viÕt c¸c phÇn tö cña nã trong hai cña tËp hîp ? dÊu mãc ......... - H2: LiÖt kª c¸c phÇn tö - Gîi ý tr¶ lêi H2: A  1,2,3,5,6,10,15,30 cña tËp hîp A lµ c¸c ­íc - Gợi ý trả lời H3: Nghiệm của phương trình nguyên dương của 30 ? 2x2 - 5x +3 = 0 lµ x = 1 vµ x = 3/2. * Thùc hiÖn 3: 3 - Gîi ý tr¶ lêi H4: B  1;  . - H3: T×m nghiÖm cña ph 2 ương trình 2x2 - 5x +3 = 0 ? - Gợi ý trả lời H5: Có thể xác định tập hợp bằng - H4: LiÖt kª c¸c phÇn tö mét trong hai c¸ch: cña tËp hîp B ? a) LiÖt kª c¸c phÇn tö cña nã. - H5: Có bao nhiêu cách để b) Chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của xác định tập hợp ? nã. - Nêu biểu đồ Ven. - Biểu đồ Ven dùng để minh hoạ cho tập hợp b»ng mét h×nh ph¼ng ®­îc bao quanh bëi mét ®------------------------------------------------------------------------------------------ 11. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------­êng kÝn. H§TP 3: 3. TËp hîp rçng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh * Thùc hiÖn 4: * Thùc hiÖn 4: 2 - H1: Giải phương trình x + x + 1 = 0 ? - Gợi ý trả lời H1: Phương trình - H2: Tập nghiệm có bao nhiêu phần tử x2 + x + 1 = 0 có  = -3 nên phương ? tr×nh v« nghiÖm. - Khi đó ta nói tập hợp các nghiệm của - Gợi ý trả lời H2: Tập nghiệm không phương trình này là tập rỗng. cã phÇn tö nµo. - H3: Nêu cảm nhận về định nghĩa tập - Gợi ý trả lời H3: Tập hợp rỗng là tập hîp rçng ? hîp kh«ng cã phÇn tö nµo, kÝ hiÖu: . - ChÝnh x¸c hãa vµ nªu ký hiÖu. - Gîi ý tr¶ lêi H4: NÕu A kh«ng ph¶i - H4: NÕu A kh«ng ph¶i lµ tËp hîp rçng lµ tËp hîp rçng th× A cã Ýt nhÊt 1 phÇn th× A cã bao nhiªu phÇn tö ? Ph¸t biÓu tö: A    x : x  A . dưới dạng mệnh đề ? Hoạt động 2: II - Tập hợp con Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H§TP 1: Tõ thùc tiÔn * Thùc hiÖn 5: * Thùc hiÖn 5: - Gîi ý tr¶ lêi H1: Theo h×nh 2, cho - H1: Theo h×nh 2, cho a  Z, hái a cã a  Z th× a  Q. thuéc Q kh«ng ? - Gîi ý tr¶ lêi H2: Theo h×nh 2, cho - H2: Theo h×nh 2, cho a  Q, hái a cã a  Q, ch­a ch¾c a thuéc Z. thuéc Z kh«ng ? - Gîi ý tr¶ lêi H3: Mçi sè nguyªn lµ - H3: Mçi sè nguyªn lµ mét sè h÷u tû mét sè h÷u tû. - Gîi ý tr¶ lêi H4: §Þnh nghÜa tËp kh«ng ? con: NÕu mäi phÇn tö cña tËp hîp A HĐTP 2: Dẫn đến khái niệm - Khi đó ta nói tập Z là tập con của tập Q. đều là phần tử của tập hợp B thì nói - H4: Nêu cảm nhận về định nghĩa tập con A là tập hợp con của B, kí hiệu là A ?  B hoÆc B  A. Nh­ vËy: - Chính xác hóa và nêu ký hiệu, biểu đồ A  B  x (x  A  x  B). Ven. - TiÕp nhËn kiÕn thøc. A. B. A. B. - Gîi ý tr¶ lêi H5: Cho tËp B = 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8, mét sè AB tËp con cña B: A = {1, 2, 3, 4, 5} - Nªu ký hiÖu A kh«ng lµ tËp con cña B. B = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8} - Nªu tÝnh chÊt cña tËp con. C = {3, 6, 8} H§TP 3: Cñng cè - H5: Cho tËp B = 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8, chØ ra D =  AB. 12 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------mét sè tËp con cña B ? Hoạt động 3: III - Tập hợp bằng nhau Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H§TP 1: Tõ thùc tiÔn * Thùc hiÖn 6: * Thùc hiÖn 6: - Gîi ý tr¶ lêi H1: n  6 nªn n  - H1: Nªu tÝnh chÊt cña mçi phÇn tö cña tËp A 3 vµ theo gi¶ thiÕt n  4. VËy n  ? 12. - H2: Nªu tÝnh chÊt cña mçi phÇn tö cña tËp B - Gîi ý tr¶ lêi H2: n  12. ? - Gîi ý tr¶ lêi H3: Theo trªn ta cã A  B vµ B  A - H3: Chøng minh A  B vµ B  A ? HĐTP 2: Dẫn đến khái niệm - Gîi ý tr¶ lêi H4: §Þnh nghÜa - Khi đó ta nói A và B là hai tập hợp bằng hai tập hợp bằng nhau: Khi A  nhau. B vµ B  A ta nãi tËp hîp A - H4: Nêu cảm nhận về định nghĩa hai tập hợp bằng tập hợp B, ký hiệu A = B. b»ng nhau ? Nh­ vËy: - ChÝnh x¸c hãa vµ nªu ký hiÖu. A = B  x (x  A  x  B). H§TP 3: Cñng cè - TiÕp nhËn kiÕn thøc. 2 2 - H5: Cho A={xR:(2x– x )(2x –3x– - Gîi ý tr¶ lêi H5: A = B. 2)=0} vµ B ={0; -1/2; 2}. Hai tËp hîp cã b»ng nhau kh«ng ? 4. Cñng cè : - TËp hîp con, hai tËp hîp b»ng nhau. - Gäi HS lµm: Bµi 1: LiÖt kª c¸c phÇn tö cña tËp hîp: A = {xR: (2x– x2)(2x2–3x–5)=0} C = {xZ:x < 3}. Bµi 2: TËp nµo lµ tËp con cña tËp nµo? A = {1, 2, 3}; B = {xN: x < 4}; C = x  R | x  0; D = {xR: 2x2 – 7x + 3 = 0}. 5 .Hướng dẫn học ở nhà: - Bµi 1 -> 3 (trang 13) - Bµi ra thªm: Bµi 1: T×m tÊt c¶ c¸c tËp X sao cho: {1, 2}  X  {1, 2, 3, 4, 5}. Bµi 2: Cã bao nhiªu tËp con gåm 2 phÇn tö cña tËp A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}.. TiÕt 5:. ----------------------------------------------------------------Ngµy so¹n:30/08/2010 $3: c¸c phÐp to¸n tËp hîp. I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - N¾m v÷ng kh¸i niÖm hîp, giao, hiÖu, phÇn bï cña 2 tËp hîp. ------------------------------------------------------------------------------------------ 13. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- N¾m ®­îc c¸c tÝnh chÊt cña c¸c phÐp to¸n. 2. VÒ kü n¨ng: - Sử dụng đúng các kí hiệu , , , ,  , , , A \ B, C E A. - Thùc hiÖn ®­îc c¸c phÐp to¸n lÊy giao cña hai tËp hîp, hîp cña hai tËp hîp, hiÖu cña hai tËp hîp, phÇn bï cña mét tËp con. - Biết dùng biểu đồ Ven để biểu diễn giao, hợp của hai tập hợp. - Vận dụng các phép toán để giải các bài toán về tập hợp. 3. VÒ t­ duy: - CÈn thËn chÝnh x¸c, tÝch cùc tham gia häc tËp. - BiÕt ®­îc to¸n häc cã øng dông trong thùc tiÔn. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: - Một số kiến thức mà học sinh đã học để đặt câu hỏi cho học sinh trong quá trình thao t¸c d¹y häc. - H×nh vÏ 5 -> 8 sgk. 2. ChuÈn bÞ cña HS: - CÇn «n l¹i kiÕn thøc vÒ tËp hîp. - Đọc trước bài ở nhà. III - Phương pháp dạy học: Chủ yếu là vấn đáp gợi mở, thông qua hoạt động ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen häc nhãm. IV - TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái 1. Cã nh÷ng c¸ch cho tËp hîp nµo? Nªu mét vÝ dô vÒ nh÷ng c¸ch cho tập hợp đó. x  A đúng hay sai? x  B. Cho A  B. Hái r»ng x  A kÕt luËn . C©u hái 2. Cho A  B. Hái r»ng: Với mọi x  B thì hoặc x  A hoặc x  B, đúng hay sai. 3. Bµi míi Hoạt động 1: I - Giao cña hai tËp hîp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H§TP 1: Tõ thùc tiÔn * Thùc hiÖn 1: * Thùc hiÖn 1: - Gîi ý tr¶ lêi H1: A  1,2,3,4,6,12 - H1: LiÖt kª c¸c phÇn tö cña A ? - H2: LiÖt kª c¸c phÇn tö cña B ? - Gîi ý tr¶ lêi H2: - H3: LiÖt kª c¸c phÇn tö cña C ? B  1,2,3,6,9,18 HĐTP 2: Dẫn đến định nghĩa - Gîi ý tr¶ lêi H3: C  1,2,3,6 - Ta nãi C lµ giao cña hai tËp hîp A vµ B. - Gîi ý tr¶ lêi H4: Giao cña 2 tËp - H4: Nêu cảm nhận về định nghĩa giao của hợp A và B là một tập hợp gồm hai tËp hîp ? c¸c phÇn tö võa thuéc A, võa - Chính xác hóa và nêu ký hiệu, vẽ biểu đồ 14 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------Ven. thuéc B, kÝ hiÖu A  B. H§TP 3: Cñng cè Tøc lµ: - H5: A  A  ?; A    ? A  B = x | x  A vµ x  Bhay Chọn phương án đúng x  A xAB  . - Bµi 1: Cho D  A  B  C x  B  a) x  D  x  A ; b) x  B  x  D ; - Gîi ý tr¶ lêi H5: c) x  C  x  D ; d) x  A  x  D . A  A  A; A     . - Bµi 2: Cho A = {1;2;3;4}, - Bài 1: Chọn phương án a) B = {3,4,5,7,8}, C = {3,4}. - Bài 2: Chọn phương án a) a) A  B  C ; c) A  C  B ; b) C  B  A ; d) A  B . Hoạt động 2: II- Hợp của HAI tập hợp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H§TP 1: Tõ thùc tiÔn * Thùc hiÖn 2: * Thùc hiÖn 2: - Gîi ý tr¶ lêi H1: Cã thÓ chän - H1: H·y chän bÊt kú mét HS hoÆc giái To¸n bÊt kú mét b¹n thuéc tËp A hoÆc hoÆc giái V¨n ? tËp B. - H2: Xác định tập hợp C ? - Gîi ý tr¶ lêi H2: - H3: NhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn Minh, Nam, Lan, Hång, NguyÖt, C   tö cña tËp hîp A, B, C ?  Cường, Dũng, Tuyết, Lê  HĐTP 2: Dẫn đến định nghĩa - Ta nãi C lµ hîp cña hai tËp hîp A vµ B. - Gîi ý tr¶ lêi H3: Mçi phÇn tö - H4: Nêu cảm nhận về định nghĩa hợp của hai thuộc C thì hoặc thuộc A hoặc tËp hîp ? thuéc B. - Chính xác hóa và nêu ký hiệu, vẽ biểu đồ Ven. - Gợi ý trả lời H4: Hợp của 2 tập H§TP 3: Cñng cè hîp A vµ B lµ tËp hîp gåm c¸c - H5: A  A  ?; A    ? phÇn tö thuéc A hoÆc thuéc B, kÝ - H6: Cho D  A  B  C . Chọn phương án đúng hiÖu A  B. Tøc lµ: x  A A  B = x | x  A hoÆc x  Bhay a) x  D   x  B x  A x  C x  A  B   x  B .  b) x  D  x  A c) - Gîi ý tr¶ lêi H5: A  A = A; x  D  x  B A   =A x  A d) x  D   hoÆc x  C - Gợi ý trả lời H6: Chọn phương x  B ¸n d) Hoạt động 3: III - Hiệu và phần bù của hai tập hợp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H§TP 1: Tõ thùc tiÔn * Thùc hiÖn 3: * Thùc hiÖn 3: - Gîi ý tr¶ lêi H1: C  Minh, Bả o, Cường, Hoa, Lan - H1: Xác định tập C ? - H2: NhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn - Gîi ý tr¶ lêi H2: Mçi phÇn tö ------------------------------------------------------------------------------------------ 15. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------tö cña tËp hîp A, B, C ? thuéc C th× thuéc A nh­ng HĐTP 2: Dẫn đến định nghĩa kh«ng thuéc B. - Ta nãi C lµ hiÖu cña hai tËp hîp A vµ B. - Gîi ý tr¶ lêi H3: HiÖu cña 2 - H3: Nêu cảm nhận về định nghĩa hiệu của hai tập hợp A và B (theo thứ tự tËp hîp ? nµy) lµ mét tËp hîp gåm c¸c - Chính xác hóa và nêu ký hiệu, vẽ biểu đồ phần tử thuộc A nhưng không thuéc B, kÝ hiÖu A\ B. Tøc lµ: Ven. H§TP 3: PhÇn bï cña B trong A A\ B = x | x  A vµ x  Bhay - Khi B  A th× A\ B gäi lµ phÇn bï cña B x  A x  A\ B   . trong A, ký hiÖu C A B . x  B  - Vẽ biểu đồ Ven. - TiÕp nhËn kiÕn thøc phÇn bï H§TP 4: Cñng cè cña B trong A. - H4: C A B chØ tån t¹i khi nµo ? - Gîi ý tr¶ lêi H4: C A B chØ tån - H5: Mệnh đề nào đúng, mệnh đề nào sai: t¹i khi B  A. x  A x  A a ) x  A \ B   ; b) x  B \ A   - Gîi ý tr¶ lêi H5: x  B x  B a) đúng; b) đúng; c) sai; d) sai; x  A  B x  A   e) đúng c) x  A \ B  ; d ) x  A \ B   x  A  B.  x  B. e) A \ B  B \ A. 4. Cñng cè toµn bµi - Định nghĩa giao, hợp, hiệu, phần bù của hai tập hợp. Trong mỗi trường hợp minh họa bằng biểu đồ Ven. 5 .Hướng dẫn học ở nhà: - Lµm c¸c bµi tËp 1 – 4 SGK tr.15 - Đọc trước bài “các tập hợp số” -------------------------------------------------------Ngµy so¹n : 04/09/2010 TiÕt 6: $4: c¸c tËp hîp sè. I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - Hiểu được các kí hiệu N*, N, Z, Q, R và mối quan hệ giữa các tập hợp đó. - Hiểu đúng các kí hiệu (a;b); [a;b]; (a;b]; [a;b); (-  ;a); (-  ;a]; (a;+  ); [a;+  ); (-  ;+  ). - Cñng cè kh¸i niÖm hîp, giao, hiÖu, phÇn bï cña 2 tËp hîp. - Cñng cè c¸c tÝnh chÊt cña c¸c phÐp to¸n. 2. VÒ kü n¨ng: - BiÓu diÔn c¸c kho¶ng, nöa kho¶ng, ®o¹n trªn trôc sè. - Có kĩ năng xác định các phép toán: hợp, giao, hiệu của các khoảng, đoạn, nửa kho¶ng. - Vận dụng các phép toán để giải các bài toán về tập hợp số. 16 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------3. VÒ t­ duy: - CÈn thËn chÝnh x¸c, tÝch cùc tham gia häc tËp. - BiÕt ®­îc to¸n häc cã øng dông trong thùc tiÔn. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: - Một số kiến thức mà học sinh đã học để đặt câu hỏi cho học sinh trong quá trình thao t¸c d¹y häc. - H×nh vÏ 11 sgk. - Vẽ biểu đồ minh họa quan hệ bao hàm của các tập hợp số đã học. 2. ChuÈn bÞ cña HS: - CÇn «n l¹i kiÕn thøc vÒ tËp hîp. - Đọc trước bài ở nhà. III - Phương pháp dạy học: Chủ yếu là vấn đáp gợi mở, thông qua hoạt động ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen häc nhãm. IV - TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò : C©u hái 1. H·y lÊy vÝ dô vÒ hai tËp hîp c¸c sè thùc mµ cã giao. Câu hỏi 2. Cho A = [1, 3); B = (m, 5). Xác định m để A  B  . Câu hỏi 3. Cho A, ở trên. Tuỳ theo m hãy xác định A \ B. 3. Bµi míi Hoạt động 1: I - các tập hợp số đã học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS H§TP 1: Thùc hiÖn * Thùc hiÖn : - Treo biểu đồ minh họa quan hệ bao hàm của các tập - Gợi ý trả lời H1: hợp số đã học. N*  N  Z  Q  R . - H1: Nªu mèi quan hÖ cña c¸c tËp hîp sè trong biÓu 1. TËp hîp c¸c sè tù đồ ? nhiªn N H§TP 2: 1. TËp hîp c¸c sè tù nhiªn N - Gîi ý tr¶ lêi H2: - H2: ChØ ra tËp hîp sè tù nhiªn N ? N = {0, 1, 2, 3, ...} - H3: ChØ ra tËp hîp sè tù nhiªn kh¸c kh«ng N* ? - Gîi ý tr¶ lêi H3: N*= - H4: Mệnh đề nào đúng, mệnh đề nào sai: {1, 2, 3, ...} a) TËp N* lµ tËp con cña tËp N - Gîi ý tr¶ lêi H4: b) TËp N lµ tËp con cña tËp N* Mệnh đề nào đúng: a) c) TËp A = {0,7,9} lµ tËp con cña tËp N vµ c) d) TËp B = {0,7,9} lµ tËp con cña tËp N* Mệnh đề nào sai:b)và d) H§TP 3: 2. TËp hîp c¸c sè nguyªn Z 2. TËp hîp c¸c sè - H5: ChØ ra tËp hîp sè tù nhiªn Z ? nguyªn Z - H6: ChØ ra tËp hîp c¸c sè ©m ? Z gåm c¸c tËp nµo ? - Gîi ý tr¶ lêi H5: - H7: Chọn phương án sai Z = {..., -3, -2, -1, 0, 1, a) x  N th× x  Z 2, 3 ...} b) x  N * th× x  Z - Gîi ý tr¶ lêi H6: ------------------------------------------------------------------------------------------ 17. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------c) x  Z lu«n tån t¹i x’  Z sao cho x + x’ = 0. Tập hợp các số âm là: d) Cả ba câu đều sai. 1, -2, -3, ... Do đó Z gồm các số tự H§TP 4: 3. TËp hîp c¸c sè h÷u tû Q - Nªu kh¸i niÖm sè h÷u tû, hai sè h÷u tû b»ng nhau nhiªn vµ c¸c sè nguyªn ©m. khi nµo. - Nêu một vài ví dụ về số hữu tỷ biểu diễn dưới dạng - Gợi ý trả lời H7: Chọn phương án d) sè thËp ph©n h÷u h¹n, v« h¹n tuÇn hoµn. 3. TËp hîp c¸c sè h÷u - H8: Chọn phương án đúng a a) Cho a, b là những số nguyên, khi đó lu«n lµ sè tû Q b - TiÕp nhËn kiÕn thøc. h÷u tû; - Gîi ý tr¶ lêi H8: Chän a phương án b) b) Cho a, b là những số nguyên (b khác 0), khi đó b. lu«n lµ sè h÷u tû; c) Cho a, b là những số nguyên (b khác 0), khi đó. a b. lu«n lµ sè nguyªn; d) Cả ba câu đều sai. H§TP 5: 4. TËp hîp c¸c sè thùc R - Nªu kh¸i niÖm tËp hîp c¸c sè thùc, sè v« tû. - Nêu một vài ví dụ về số thực biểu diễn dưới dạng số thËp ph©n h÷u h¹n, v« h¹n tuÇn hoµn vµ v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn. - H9: Chọn phương án đúng a) Mọi số vô tỷ bao giờ cũng tồn tại số đối của nó là sè h÷u tû. b) TËp Q lµ tËp con cña tËp c¸c sè v« tû. c) TËp c¸c sè v« tû lµ tËp con cña tËp Q. d) C¶ ba c©u trªn lµ sai. H§TP 6: Cñng cè l¹i mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp: - H10:Mệnh đề nào đúng, mệnh đề nào sai a) TËp N lµ tËp con cña Z b) TËp R lµ tËp con cña A={0, 1, 2, 3, 4, 5} c) TËp Q lµ tËp con cña tËp R* d) x  N  x  Z e) x  Z  x '  Z ; x  x '  0 f) x  N  x '  N ; x.x '  1 g) Mọi số vô tỉ luôn tồn tại số đối là số hữu tỉ h) Hai sè. 4. TËp hîp c¸c sè thùc R - TiÕp nhËn kiÕn thøc. - Gîi ý tr¶ lêi H9: Chän phương án d). - Gîi ý tr¶ lêi H10: Mệnh đề đúng: a); d); e). Mệnh đề sai: b); c); f); g); h).. a c ; , (a, b, c, d  Z ) lu«n kh¸c nhau b d. Hoạt động 2: II - các tập hợp số thường dùng của r Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS 18 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- Nªu c¸c kho¶ng vµ yªu cÇu HS biÓu diÔn trªn trôc sè - HiÓu kho¶ng, ®o¹n, (a, b)  {x  R | a  x  b} nöa kho¶ng lµ tËp hîp sè. (a, )  {x  R | a  x} - HiÓu vµ nhí c¸ch (, a )  {x  R | x  a} cho - Nªu ®o¹n vµ yªu cÇu HS biÓu diÔn trªn trôc sè kho¶ng, ®o¹n, nöa [a, b]  {x  R | a  x  b} - Nªu c¸c nöa kho¶ng vµ yªu cÇu HS biÓu diÔn trªn trôc kho¶ng b»ng c¸ch chØ ra tính chất đặc trưng sè cña tËp hîp. [a, b)  {x  R | a  x  b} - BiÓu diÔn c¸c (a, b]  {x  R | a  x  b} kho¶ng, ®o¹n, nöa [a, )  {x  R | a  x} ®o¹n trªn trôc sè. (, a ]  {x  R | x  a}. - Nêu cách viết tập số thực dưới dạng khoảng R= (; ). Hoạt động 3: III - Cách biểu diễn giao, hợp, hiệu của các kho¶ng , nöa kho¶ng, ®o¹n trªn trôc sè 1. T×m giao: Muèn t×m giao (a;b)  (c;d) ta biÓu diÔn kho¶ng (a;b) vµ (c;d) trªn trôc sè. PhÇn kh«ng g¹ch lµ kÕt qu¶ ph¶i t×m. VÝ dô: T×m (-1;2]  [1;3) = ? ( [ ] ) -1 1 2 3 Do đó: (-1;2]  [1;3) = [1;2]. 2. T×m hîp: Muèn t×m hîp (a;b)  (c;d) ta t« ®Ëm mçi kho¶ng (a;b) vµ (c;d) trªn trôc sè. TÊt c¶ c¸c phÇn t« ®Ëm lµ kÕt qu¶ ph¶i t×m. 1 VÝ dô: T×m  ;2  (1;4)  ? 2 . 3. T×m hiÖu: Muèn t×m hiÖu (a;b) \ (c;d) ta t« ®Ëm kho¶ng (a;b) vµ g¹ch bá kho¶ng (c;d) trªn trôc sè. PhÇn t« ®Ëm (kh«ng g¹ch) lµ kÕt qu¶ ph¶i t×m. 1 VÝ dô: T×m  ;2 \ (1;4)  ? 2 . Hoạt động 4: Chữa bài tập Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Bµi 1: Bµi 1: - Gäi 5 HS lªn b¶ng lµm. - BiÓu diÔn trªn trôc sè - Cho HS kh¸c nhËn xÐt. - KÕt qu¶: a) [-3;4]; b) [-1;2]; c) (-2;+  ); d) [-1;2); - ChÝnh x¸c hãa kÕt qu¶. e) (-  ;+  ). Bµi 2: Bµi 2: - Gäi 4 HS lªn b¶ng lµm. - BiÓu diÔn trªn trôc sè - Cho HS kh¸c nhËn xÐt. - KÕt qu¶: - ChÝnh x¸c hãa kÕt qu¶. a) (-1;3]; b)  ; c)  ; d) [-2;2]. Bµi 3: Bµi 3: ------------------------------------------------------------------------------------------ 19. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Chương I : mệnh đề – tập hợp ------------------------------------------------------------------------------------------- Gäi 4 HS lªn b¶ng lµm. - BiÓu diÔn trªn trôc sè - Cho HS kh¸c nhËn xÐt. - KÕt qu¶: - ChÝnh x¸c hãa kÕt qu¶. a) (-2;1]; b) (-2;1); c) (-  ;2]; d) (3;+  ). 5 .Hướng dẫn học ở nhà:-Làm các bài tập sau : Bµi 1: ViÕt mçi tËp hîp sau b»ng c¸ch liÖt kª c¸c phÇn tö cña nã:.  b) B  n  N. . a ) A  x  R | (2 x  x 2 )(2 x 2  3 x  2)  0 *. . | 3  n  30 2. Bài 2: Viết mỗi tập hợp sau bằng cách chỉ rõ các tính chất đặc trưng cho các phần tö cña nã: a ) A  2;3;5;7;. b) B   3;2;1;0;1;2;3;. c)  5;0;5;10;15. Bµi 3: Cho A = [-5;1] vµ B = (-3; 2). T×m A  B vµ A  B.. - §äc phÇn “B¹n cã biÕt”. - Đọc trước $5. --------------------------------------------------Ngµy so¹n : 12/09/2010 TiÕt 7 : Đ 5: số gần đúng. sai số. bài tập I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - Nắm vững các khái niệm số gần đúng, sai số tuyệt đối, độ chính xác của một số gần đúng. - BiÕt vÒ sè quy trßn. 2. VÒ kü n¨ng: - Biết ước lượng được sai số tuyệt đối. - Biết cách viết số quy tròn của số gần đúng căn cứ vào độ chính xác cho trước. - Biết sử dụng máy tính bỏ túi để tính toán với các số gần đúng. 3. VÒ t­ duy: - CÈn thËn chÝnh x¸c, tÝch cùc tham gia häc tËp. - BiÕt ®­îc to¸n häc cã øng dông trong thùc tiÔn. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: - Một số kiến thức mà học sinh đã học để đặt câu hỏi cho học sinh trong quá trình thao t¸c d¹y häc. 2. ChuÈn bÞ cña HS: - CÇn «n l¹i kiÕn thøc vÒ lµm trßn sè. - M¸y tÝnh cÇm tay. - Đọc trước bài ở nhà. III - Phương pháp dạy học: Chủ yếu là vấn đáp gợi mở, thông qua hoạt động ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen häc nhãm. IV - TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò : 20 ------------------------------------------------------------------------------------------. Trường PTTH Lê Hữu Trác II Giỏo viờn: Lê Hương Giang Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>