Giáo án Đại số nâng cao 10 tiết 14: Đại cương về hàm số (2)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Đ1 Đại cương về hàm số TiÕt 14 Theo PPCT (TiÕt sè 3 trong tæng sè 3 tiÕt) Gi¸o viªn: Lª Duy ThiÖn Đơn vị: Trường THPT Lang Chánh Ngµy so¹n 28 th¸ng 8 n¨m 2006 I. Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1> VÒ kiÕn thøc: * Hiểu các phép tịnh tiến một điểm, một đồ thị song song với trục toạ độ. * Cách xác định đồ thị hàm số (G') có được khi ta tịnh tiến đồ thị hàm số (G) song song với trục toạ độ đã cho theo một đơn vị k > 0 2> VÒ kØ n¨ng: * Thành thạo cách xác định toạ độ của điểm M' có được khi tịnh tiến điểm M song song với trục toạ độ. * Thành thạo cách xác định công thức, đồ thị hàm số (g') có được khi tịnh tiến đồ thị hàm số (G) song song với trục toạ độ. * ứng dụng phép tịnh tiến song songvới trục tọa độ để đưa một hàm số đã cho về hµm sè ch½n (lÎ) 3> VÒ t­ duy: * H×nh thµnh cho häc sinh t­ duy logic, t­ duy hµm. 4> Về thái độ: * Suy nghØ, ph¸t biÔu x©y dùng bµi. II. Chuẩn bị phương tiện dạy học. 1> Thùc tiÓn: * Học sinh đã được học khái niệm hàm số, hàm số chẵn, hàm số lẻ và quan hệ song song. 2> Phương tiện: * ChÈn bÞ c¸c t×nh huèng häc t©p. * Chuẩn bị các câu hỏi trắc nghiệm và đáp án. III. Phương pháp dạy học. Cơ bản sử dung phương pháp nêu vấn đề, gợi mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1> Các tình hoạt động tập. * Hoạt động1: Kiểm tra bài cũ thông qua HĐTP 1. H§TP 1: XÐt tÝnh ch½n, lÎ c¸c hµm sè. * Hoạt động2: Hình thành bài mới thong qua các hoạt động. H§TP 2: XÐt vÝ dô h×nh thµnh kh¸i niÖm. H§TP 3: Ph¸t biÕu phÐp tÞnh tiÕn mét ®iÓm. HĐTP 4: Hình thành phép tịnh tiến đồ thị. 1 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> HĐTP 5: Phát biểu phép tịnh tiến đồ thị. HĐTP 6: Củng cố khái niệm phép tịnh tiến đồ thị, hình thành định lý. HĐTP 7: Phát biếu định lý SGK. HĐTP 8: Cũng cố định lý thông. 2/ TiÕn tr×nh bµi häc. a/ KiÓm tra bµi cò: H§TP 1: XÐt tÝnh ch½n, lÎ c¸c hµm sè sau: a> y = 2x4 + x2 ; b> y = x-1- x+1 Hoạt động của học sinh HS1: a> * TX§: D = R * Khi x  D  - x  § * f(-x) = f(x). Vậy hàm số đã cho là hµm sè ch½n HS2: b> * TX§: D = R * Khi x  D  - x  § * f(-x) = - f(x). Vậy hàm số đã cho là hµm sè lÎ.. Hoạt động của giáo viên * Trước khi gọị học sinh làm bài cũ giáo viên cần nhấn mạnh các bước xét tính ch½n, lÎ cña hµm sè. Bước 1: Tìm TXĐ: D Bước 2: Xét khi x thuộc D thì -x có thuéc D kh«ng. Bước 3: Tìm f(-x) và xét vị trí của nó với f(x).. b/ Bµi míi: H§TP 2: xÐt vÝ dô h×nh thµnh kh¸i niÖm. Trong hệ toạ độ trực chuẩn Oxy cho điểm M(1;2).. y 5. M3 (-2;2)2. M4 (1;5). M (1;2) M1 (3;2). x -2. Hoạt động của học sinh * HS 1: Toạ độ điểm M1 là (3;2). * HS 2: Toạ độ điểm M2 là (1;-1). * Toạ đọ điểm M3(-2;2) * Toạ độ điểm M4(1;5). O. -1. 1. 3. M2 (1;-1). Hoạt động của giáo viên * Giao nhiÖm vô cho häc sinh * Gäi hai häc sinh lªn b¶ng. * HS1: Tìm toạ độ điểm M1 khi di chuyển điểm M qua phải 2 đơn vị song song víi trôc Ox. * HS2: Tìm toạ độ điểm M2 khi di chuyển điểm M xuống dưới 3 đơn vị song song víi trôc Oy. * Tương tự các em xác định toạ độ ®iÓm M3, M4 cã ®­îc khi di chuyÓn điểm M lần lượt qua trái 2 đơn vị song song với trục Ox. lên trên 3 đơn vị song 2 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> song víi trôc Oy. H§TP 3: Ph¸t biÕu phÐp tÞnh tiÕn mét ®iÓm (SGK) HĐTP 4: Hình thành phép tịnh tiến đồ thị Hoạt động của học sinh TL1: Vì k là đơn vị đo. TL2: ''C¸c ®iÓm''. Hoạt động của giáo viên * Tr×nh bµy hai c©u hái. H1/ T¹i sao ph¶i cã ®iÒu kiÖn k > 0? H2/ §å thÞ hµm sè gåm tËp hîp...? ( §iÒn vµo dÊu ba chÊm) * VËy nÕu ta tÞnh tiÕn c¸c ®iÓm trªn mét đồ thị song song với trục toạ độ theo cùng đơn vị k > 0 thì ... y HĐTP 5: Phát biểu phép tịnh tiến đồ thị SGK. H§TP 6: Cñng cè kh¸i niÖm, d1 hình thành định lý thông qua ví dụ: d3 Cho ®­êng th¼ng (d): y = 2x + 1. d 7. 3. . 7 2. 3 1O  2 2. x. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên T×m ®­êng th¼nh (d1): * Nêu hai tình huống để học sinh giải quyÕt. * §­êng th¼nh (d1): y = 2x + m. * §­êng th¼nh (d1) ®i qua ®iÓm cã to¹ * T×nh huèng1: T×m ®­êng th¼ng (d1) 7 có được khi tịnh tiến (d) qua trái 3 đơn độ   ;0   m = 7 vị theo phương của trục Ox.  2  * T×nh huèng 2: T×m ®­êng th¼ng (d2) Vậy (d1) có phương trình: y = 2x + 7 cã ®­îc khi ta tÞnh tiÕn (d) lªn trªn 2 hay (d1): y = 2(x+3) + 1 = f(x+3). đơn vị theo phương của trục Oy. T×m ®­êng th¼nh (d2): * CÇn l­u ý cho häc sinh: * §­êng th¼nh (d1): y = 2x + n. * §­êng th¼nh (d1) ®i qua ®iÓm cã to¹ (d ): c¾t Ox t¹i ®iÓm   7 ;0  vµ song   1  2  độ (0;3)  n = 3 Vậy (d2) có phương trình: y = 2x + 3 song với (d). hay (d2): y = (2x + 1) + 2 = f(x) + 2. * (d2) c¾t Oy t¹i®iÓm (0;3) vµ song 3 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> song víi (d). HĐTP 7: Phát biếu định lý SGK. HĐTP 8: Cũng cố định lý thông qua hai ví dụ. Ví dụ 1: Hãy chọn phương án trả lời đúng trong các phương án đã cho sau đây: Khi tịnh tiến Parabol: y = 3x2 xuống dưới 2 đơnvị, ta được đồ thị hàm số: A. y = 3(x+2)2 ; B. y = 3(x-2)2 ; C. y = 3x2 + 2; D. y = 3x2 - 2 y §¸p ¸n: y = 3x2 – 2 VÝ dô 2: Cho hµm sè y = x2 + 2x – 1(C) C1 C’ Ta phải tịnh tiến (C) đơn vị k là bao nhiêu và song song với trục nào để được C. đồ thị hàm số chẵn: y = x2 (C1). x -1. O -2. Hoạt động của học sinh * Tìm đồ thị(C’) hàm số: (C’): y = (x+1)2 * Tìm đồ thị(C’’) hàm số: (C’’): y = x2 Vậy qua hai phép tịnh tiến trên ta có đồ thÞ hµm sè: y = x2 (C1). Hoạt động của giáo viên * Gîi ý cho häc sinh. Biến đổi hàm số: y = (x+1)2 – 2(C) * Tìm đồ thị hàm số (C’) có được khi tịnh tiến đồ thị của hàm số (C) lên trên 2 đơn vị theo phương của trục Oy. * Tìm đồ thị của hàm số (C’’) có được khi tịnh tiến đồ thị hàm số (C’) qua phải 1 đơn vị. c> Còng cè. Câu hỏi 1: Phát biểu cách xác định đồ thị (G1) có được khi tịnh tiến đồ thị (G) song song với trục toạ độ Câu hỏi 2: Chọn phương án đúng trong các phương án sau: Cho Parabol: y = x2 + 2x -3, có đỉnh I(-1;-4). Khi ta tịnh tiến đồ thị hàm số đó lên trên 3 đơn vị theo phương của trục Oy ta được: A. Parabol: y = x2 + 2x – 1, có đỉnh I(-1;-3). B. Parabol: y = x2 + 2x, có đỉnh I(-1;-1) C. Parabol: y = x2 + 2x -3, có đỉnh I(2;-4). D. Parabol: y = x2 + 2x, có đỉnh I(-1;-7) Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi tËp 6 trang 47 SGK. 4 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>