Bài 21: Nguyên lí làm việc của động cơ đốt trong

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b> Bài giảng Công nghệ 11- Tiết 29-30-31 ( Lớp 11A9, 10,11,12 ) </b>
<b>Bài 21: Nguyên lí làm việc của động cơ đốt trong. </b>

<b>Nội dung </b>
<b>I. Một số khái niệm cơ bản. </b>

<b>1. Điểm chết của Pit-tông: </b>

- Điểm chết của Pit-tông là vị trí mà tại đó
Pit-tơng đổi chiều chuyển động, có 2 điểm
chết.

- Điểm chết dưới: là điểm chết mà tại đó
Pit-tơng ở gần tâm của trục khuỷu nhất
- Điểm chết trên: là điểm chết mà tại đó
<b>Pit-tơng ở xa tâm của trục khuỷu </b>

<b>2. Hành trình của Pit-tơng (S). </b>

- Hành trình của Pit-tơng là quảng đường mà Pit-tơng đi được giữa hai điểm chết (S).
- Khi Pittông dịch chuyển được một hành trình thì trục khuỷu quay 180o.

- Gọi R là bán kính quay của trục khuỷu thì S=2R.
<b> 3, Thể tích tồn phần (Vtp) (Cm3 hoặc Lít). </b>

- Vtp là thể tích Xilanh ( thể tích không giới hạn bởi Xilanh, nắp máy và đỉnh pit-tông khi pittơng
ở ĐCT)

<b>4. Thể tích buồng cháy (Vbc) (Cm3 hoặc Lít). </b>
- Vbc là thể tích xilanh khi pit-tơng ơ ĐCT
<b>5. Thể tích cơng tác (Vct) (Cm3 hoặc Lít). </b>

- Vct là thể tích xilanh được giới hạn bởi 2 điểm chết Vct= Vtp+ Vbc
<b>6. Tỉ số nén </b>

-Tỉ số nén là tỉ số giữa Vtp và Vbc
 = Vtp / Vbc

+Động cơ xăng ε<b> = 6÷10. </b>
+Động cơ Điêzen ε <b>= 15÷21. </b>
<b>7. Chu trình làm việc của động cơ </b>

+Khi động cơ làm việc trong xilanh diễn ra 4 quá trình náp,nén , cháy - dãn nở , thải .4 quá trình
này được lặp đi lặp lại có tính chu kì . 4 q trình đó tạo thành 1chu trình ,tính từ khi bắt đầu
quá trình nạp đến khi kết quá trình thải .

<b> 8 . Kì </b>

-Kì là phần của chu trình diễn ra trong thời gian một hành trình của pit-tơng (tương đương vởi
trục khuyủ quay 1800)

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>II. Nguyên lí làm việc của động cơ 4 kì </b>

<i><b> 1,Nguyên lí làm việc của động cơ Điêzen 4 kì </b></i>
<b> </b>

<b> Kì 1:(Kì nạp) </b>

+ Pít-tơng đi từ ĐCT xuống ĐCD, xupáp nạp
mở, xupáp thải đóng.

+ Pít-tơng được trục khuỷu dẫn động đi xuống,
áp suất trong xilanh giảm, khơng khí trong
đường ống nạp sẽ qua cửa nạp đi vào xilanh
nhờ sự chênh áp suất.

<b>Kì 2:(Kì nén) </b>

+ Pít-tơng đi từ ĐCD lên ĐCT, hai xupáp đều đóng.

+ Pít-tơng được trục khuỷu dẫn động đi lên làm thể tích trong xilanh giảm nên áp suất và nhiệt
độ khí trong xilanh tăng.

+ Cuối kì nén, vịi phun phun một lượng nhiên liệu điêzen với áp suất cao vào buồng cháy.

<b> Kì 3: (Kì cháy-dãn nở) </b>

+ Pít-tơng đi từ ĐCT xuống ĐCD, hai xupáp đều đóng.

+ Nhiên liệu đưpợc phun tơi vào buồng cháy (từ cuối kì nén) hịa trộn với khí nóng tạo thành hịa
khí. Trong điều kiện áp suất và nhiệt độ trong xilanh cao, hịa khí tự bốc cháy tạo ra áp suất cao
đẩy pít-tơng đi xuống, qua thanh truyền làm trục khuỷu quay và sinh cơng. Vì vậy, kì này cịn
gọi là kì sinh cơng.

<b>Kì 4:(Thải) </b>

+ Pít-tơng đi từ ĐCD lên ĐCT, xupáp nạp đóng, xupap thải mở.

+ Pít-tơng được trục khuỷu dẫn động đi lên đẩy khí thải tronh xilanh qua cửa thải ra ngồi.
+ Khi pít-tơng đi đến ĐCT, xupáp lại thải đóng, xupáp lại nạp mở, trong xilanh lại diễn ra kí 1
của chu trình mới.

Trong thực tế để nạp được nhiều hơn và thải được sạch hơn, các xupap được bố trí mở sớm và
đóng muộn hơn ,đồng thời để q trình cháy-dãn nở diễn ra tốt hơn, vòi phun cũng được bố trí ở
phun ở cuối kì nén, trước khi pít-tơng lên đến DCT.

<b> 2,Ngun lí làm việc của động cơ xăng 4 kì </b>

- Ngun lí làm việc của động cơ Xăng 4 kì Tương tự như nguyên lí làm việc của động cơ
Điêzen 4 kì. Chỉ khác ở 2 điểm sau:

-Trong kì nạp ở động cơ Điêzen khí nạp vào là khơng khí, ở động cơ Xăng khí nạp vào là hồ
khí .

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>III. Nguyên lí làm việc của ĐC 2 kì </b>
<b>1. Đặc điểm cấu tạo của ĐC 2 kì : </b>

+ ĐC 2 kì khơng có xúpáp, piston có thêm nhiệm vụ đóng mở của khí trên thành xilanh.
+ Cácte dùng chứa và nén hòa khí trước khi đưa vào xilanh.

<b>2. Nguyên lí làm việc của ĐC xăng 2 kì : </b>
<i><b> a. kì 1 : </b></i>

+ Khí cháy dãn nở đẩy piston đi từ ĐCT xuống ĐCD làm trục khuỷu quay.
+ Piston đi xuống một đoạn thì của thải mở ra để khí cháy thốt ra.

+ Sau đó tiếp tục làm đóng của nạp để nén hịa khí trong xilanh và hịa khí sẽ theo của
qt đi vào xilanh.

<i><b> b. Kì 2 : </b></i>

+ Piston từ ĐCD lên ĐCT để đẩy khí cháy ra ngoài cho đến khi của xả và của quét đóng
lại thì hịa khí trong xilanh bị nén, áp suất và nhiệt độ tăng.

+ Cuối kì này bugi bật tia lửa châm cháy hịa khí trong xilanh.
+ Đồng thời lúc này của nạp mở ra để nạp hịa khí vào cácte.
<b> 3. Ngun lí làm việc của ĐC Diesel 2 kì </b>

Tương tự ĐC xăng 2 kì. Có 2 điểm khác :

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i><b>CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM </b></i>

<i><b>1- Động cơ đốt trong là loại máy dùng để biến đổi : </b></i>

A. Cơ năng thành nhiệt năng C. Nhiệt năng thành cơ năng
B. Nhiệt năng thành điện năng D. Cơ năng thành điện năng

<i><b>2- Số vịng quay của trục khuỷu trong một chu trình làm việc của Đ. Cơ 4 kỳ là </b></i>
<i><b> A. Nửa vòng B. Một vòng C. Hai vòng D. Bốn vòng </b></i>

<i><b>3- Điểm chết dưới là điểm mà tại đó piston : </b></i>

<i><b> A. Dừng lại B. Bắt đầu đi lên C. Bắt đầu đi xuống D. Ở xa tâm trục khuỷu </b></i>
<i><b>4- Không gian trong xilanh giới hạn từ điểm chết dưới đến nắp máy gọi là thể tích : </b></i>
<i><b> A. Buồng cháy B. Cơng tác C. Tồn phần D. Động cơ </b></i>
<i><b>5- Nhiên liệu được phun vào xilanh của động cơ Diesel 4 kì vào thời điểm : </b></i>

<i><b> A. Đầu kỳ cháy-dãn nở B. Cuối kì nén C. Cuối kỳ nạp D. Đầu kì nén </b></i>
<i><b> 6. Cửa khí của ĐC 2 kì được đóng mở nhờ : </b></i>

A. Xú-páp B. Cam C. Lò xo xú-páp D. Piston

<i><b> 7. Piston đi từ điểm chết trên đến điểm chết dưới, xúpáp nạp và thải đều đóng là ở kì : </b></i>
A. Nạp B. Nén C. Cháy dãn nở D. Thải

<i><b>8. Khi piston chuyển động một hành trình thì trục khuỷu quay được: </b></i>

<i><b> A. Nửa vòng B. Một vòng </b></i> C. Hai vòng D. Bốn vòng
<i><b>9. Xe gắn máy, xe mô-tô 2 bánh dùng ĐC xăng 4 kỳ vì ưu điểm của nó là : </b></i>

A. Nhỏ gọn, dễ khởi động, bền B. Công suất lớn, cấu tạo đơn giản
C. Công suất lớn, tuổi thọ cao D. Nhỏ gọn, công suất lớn, giá thành rẻ
<i><b> 10. Piston đi lên, cửa thải mở, đó là kỳ nào trong chu trình làm việc của ĐC 4 kỳ? </b></i>

A. Kỳ nạp B. Kỳ nén C. Kỳ cháy-dãn nở D. Kỳ thải
<i><b>11. Ở ĐC 2 kỳ, khi piston đi lên sẽ làm cho: </b></i>

A. Cửa nạp và thải mở, của quét đóng B. Cửa quét và thải đóng, cửa nạp mở
C. Cửa quét và thải mở, cửa nạp đóng D. Cửa quét và nạp mở, cửa thải đóng
<i><b>12. Ở kỳ nạp của ĐC xăng 4 kỳ sẽ nạp vào xilanh: </b></i>

A. Xăng trộn với khơng khí B. Khơng khí và dầu C. Xăng D. Xăng và dầu bơi trơn
<i><b>13. ĐC nào có cấu tạo đơn giản nhất? </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i><b>14. Thứ tự đúng của chu trình làm việc của ĐC 4 kỳ: </b></i>

A. Nạp – Nén – Phun nhiên liệu – Thải
B. Nạp – Nén – Cháy, dãn nở – Thải

C . Nén nhiên liệu – Đánh lửa – Cháy, sinh công - Thải
D. Nạp – Nén – Phun nhiên liệu – sinh công – Thải

<i><b>15. Ai là người đầu tiên chế tạo thành công ĐCĐT chạy bằng nhiên liệu nặng? </b></i>
A. LơNoa ; B. Điezen ; C. Otto và Lăng Ghen ; D. Đemlơ
<i><b>16. Xe máy thường sử dụng loại ĐCĐT: </b></i>

A. Động cơ xăng 2 kỳ C. Động cơ Điêzen

B. Động cơ xăng 4 kỳ D. Động cơ xăng 2 kỳ và 4 kỳ.

<i><b>17. Ai là người đầu tiên chế tạo thành công ĐCĐT chạy bằng nhiên liệu xăng? </b></i>
A. LơNoa ; B. Điezen ; C. Otto và Lăng Ghen ; D. Đemlơ
<i><b>18- Điểm chết trên là điểm mà tại đó piston : </b></i>

<i><b> A. Dừng lại B. Bắt đầu đi lên C. Bắt đầu đi xuống D. Ở gần tâm trục khuỷu </b></i>
<i><b>19- Không gian trong xilanh giới hạn bởi hai điểm chết gọi là thể tích : </b></i>

<i><b> A. Buồng cháy B. Công tác C. Toàn phần D. Động cơ </b></i>
<i><b>20. Ở kỳ nạp của ĐC Đieen 4 kỳ sẽ nạp vào xilanh: </b></i>

A. Dầu điezen trộn với khơng khí B. Khơng khí và dầu điezen
C. Khơng khí D. Xăng và khơng khí

</div>

<!--links-->