Tài liệu tập huấn giáo viên - Dạy học tích cực

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tập huấn giáo viên về </b>

<b>Phương pháp dạy học tích cực ở cấp tiểu học</b>

<b>12/2017</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Bối cảnh GD hiện nay và vấn đề sử dụng </b>

<b>những PP DHTC</b>



_{Mục tiêu chung của DHTC : tích cực hóa hoạt động học}

của HS



DHTC là điều kiện quan trọng để thực hiện mục tiêu GD

Phát triển năng lực của HS



DHTC vừa đáp ứng thực hiện tốt mục tiêu GD theo

chương trình và SGK hiện tại, vừa đáp ứng hướng tới

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>Quan niệm về DHTC</b>



_{DHTC là một quan điểm, một xu thế đổi mới GD của toàn}

cầu từ cuối thế kỷ XX



_{DHTC được hiểu như là một tổ hợp các PPDH nhằm tích}

cực hóa hoạt động học tập của HS. Bản chất của PP DHTC

là tác động để HS học bằng hoạt động và chủ động trong

học tập.



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>Những đặc điểm của DHTC</b>

1. Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh (so sánh

với DH truyền thống)

2. Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học (so sánh với DH

truyền thống)

3. Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác (so sánh với DH

truyền thống)

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Những đặc điểm của DHTC</b>

<b>DH truyền thống</b> <b>DHTC</b>

1. Học là quá trình tiếp thu, lĩnh

hội KT, KN, KX 1. Học là quá trình kiến tạo, HS tự tìm tịi, khám phá để hình thành NL, PC dưới sự hướng dẫn của GV
2. Bản chất của việc DH là

truyền thụ tri thức 2. Bản chất của DH là tổ chức HĐ nhận thức và HĐ sáng tạo
3. Mục tiêu của DH là cung cấp

KT, KN, KX 3. Mục tiêu của DH là phát triển NL, PC cho HS, hướng tới đáp ứng nhu cầu trong cuộc sống của HS

ở hiện tại và tương lai

4. Nội dung học có trong SGK và

những tài liệu GV cung cấp 4. Nội dung học có trong SGK , trong những nguồn khác nhau do HS tự tìm tịi gắn với cuộc sống của HS
(sách, mạng …), gắn với bối cảnh sống của HS,

những điều HS quan tâm
5. PPDH chủ yếu là diễn giảng,

truyền thụ. Môi trường học chủ
yếu là không gian lớp học

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>1. Kỹ thuật đặt câu hỏi</b>



Là việc GV đặt câu hỏi để HS trả lời hoặc để HS dặt

câu hỏi cho GV để nhận thức KT, KN, KX và phát triển

NL, PC



Dùng trong hầu hết các môn học và nhiều loại bài

học (lý thuyết, thực hành)



Dùng trong tất cả các pha của quá trình học (trải

nghiệm để Khởi động, Khám phá, Luyện tập, Vận dụng,

Mở rộng)

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b> Nguyên tắc đặt câu hỏi</b>

1. CH phải hỏi về nội dung cốt lõi của bài học

2. CH sử dụng từ nghi vấn chính xác

3. CH phù hợp với trình độ tư duy của lứa tuổi HS

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

4. CH phải kích thích HS suy nghĩ (khơng nên chỉ nhắc lại thuần

túy)

5. Đặt CH đúng lúc và đúng chỗ (đúng lúc HS đang suy nghĩ, đúng

chỗ có vấn đề trong bài học)

6. Mỗi CH chỉ hỏi 1 vấn đề

7. Dùng từng CH một, không dùng nhiều CH để hỏi cùng lúc

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Một số PP DHTC</b>

<b>2. PP chia nhóm và tổ chức hoạt động nhóm</b>

Clip 4 hoạt động nhóm (phản VD) Tốn

<b> </b>



<b> </b>

Là việc HS được học hợp tác theo nhóm để thực hiện những nhiệm

vụ cụ thể được giao



Nhóm được chia thành nhiều loại tùy thuộc vào mục đích của nhiệm

vụ học tập :

- Nhóm ngẫu nhiên (gồm những HS ngồi gần nhau, hoặc HS ở vị trí

đầu bàn bên phải, ở vị trí đầu bàn bên trái …)

- Nhóm có chủ định : HS cùng trình độ, HS có đủ các trình độ (nhóm

hỗn hợp), HS có cùng sở thích …

Clip 5 - Môn Tiếng Việt 4 về câu cảm

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>Tổ chức hoạt động nhóm </b>



<b>_{Bước 1 :}</b>

_{Làm việc chung cả lớp}

- GV chia nhóm

- GV giao nhiệm vụ

- GV hướng dẫn cách làm việc nhóm



<b>_{Bước 2 :}</b>

_{HS làm việc theo nhóm}

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>Một số PP DHTC</b>

<b>Hướng dẫn cách làm việc trong nhóm bằng một số Kỹ </b>

<b>thuật DHTC</b>

<b> </b>



Kỹ thuật đặt câu hỏi (GV hỏi, HS hỏi)



Kỹ thuật Chúng em biết 3



Kỹ thuật đóng vai



Kỹ thuật trình bày 1 phút

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>3. Kỹ thuật KWL – KWLH </b>



<b>_{K :}</b>

_{kiến thức / hiểu biết HS đã có;}



<b>_{W :}</b>

_{những điều HS muốn biết;}



<b>_{L :}</b>

_{những điều HS tự giải đáp / trả lời ;}

<b></b>



<b>_{H :}</b>

_{cách thức để HS tìm tịi nghiên cứu mở rộng thêm}

về chủ đề học)

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>Một số kỹ thuật DHTC</b>

Biểu đồ

KWL phục vụ cho các mục đích

tự học sau :

1. Tìm hiểu kiến thức có sẵn của học sinh về bài đọc

2. Đặt ra mục tiêu cho hoạt động đọc

3. Giúp học sinh tự giám sát quá trình đọc hiểu của các em

4. Cho phép học sinh đánh giá quá trình đọc hiểu của các

em.

5. Tạo cơ hội cho học sinh diễn tả ý tưởng của các em vượt

ra ngồi khn khổ bài đọc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>Hướng dẫn HS tự học bài bằng kỹ thuật KWLH</b>

<b>K</b> <b>W</b> <b>L</b> <b>H</b>

- Ghi các từ, cụm
từ có liên quan
đến chủ đề.

- HS thảo luận
hoặc giải thích về
những điều đã ghi

<i><b>GV gợi ý : Các em </b></i>
<i><b>biết gì về … ?</b></i>

- Ghi những điều
HS muốn biết
thành câu hỏi

<i><b>GV gợi ý : </b></i>

<i><b>- Các em muốn </b></i>
<i><b>biết gì về … trong </b></i>
<i><b>bài học này?</b></i>

<i><b>- Em có muốn biết </b></i>

<i><b>thêm gì về một </b></i>
<i><b>điều em ghi ở cột </b></i>
<i><b>K không?</b></i>

Sau khi đọc bài và
suy nghĩ, HS ghi :
- Những câu trả lời
cho câu hỏi ghi ở
cột W

- Những điều em
thích trong bài đọc
- Thảo luận về
những câu trả lời
đã ghi ở cột L

<i><b>GV gợi ý : Câu trả </b></i>
<i><b>lời nào đầy đủ, </b></i>
<i><b>câu trả lời nào cần </b></i>
<i><b>bổ sung gì ?</b></i>

Ghi những thơng
tin trong bài em
muốn tìm hiểu
thêm, cách em sẽ
tiếp tục tìm hiểu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>Một số PP / Kỹ thuậtDHTC</b>

<b>Clip 8 VD tĩnh</b>

<b>Ví dụ về hướng dẫn HS đọc bài </b><i>Chú Đất Nung (Tiếng Việt 4 tập Một). GV dùng kỹ thuật này để </i>

<i>giao nhiệm vụ cho HS chuản bị bài trước khi học.</i>

<b>K</b> <b>W</b> <b>L</b> <b>H</b>

- Những đồ chơi
nặn bằng đất : con
chó, con cá, cái
nồi, búp bê

- Trẻ em ở quê
ngày xưa chơi đồ
chơi nặn bằng đất
có sơn màu xanh,
đỏ, vàng

- Đồ chơi làm bằng
đất nặn khi gặp nước
có bị hỏng khơng?
- Làm thế nào để đồ
chơi bằng đất chơi
được lâu và không
giây bẩn?

- Bây giờ người ta còn
làm đồ chơi bằng đất
nung không? Ở đâu
làm những thứ đó?

- Đồ chơi làm
bằng đất nặn mà
gặp nước thì bị
nhão ra và hỏng
- Để đồ chơi bằng
đất chơi được lâu,
bền thì phải nung
nó bằng lửa

- Tham quan làng nghề gốm
để biết đồ dùng, đồ chơi bằng
đất nặn được nung thế nào.
- Tìm hiểu trên mạng để biết
được có những đồ chơi nào
làm bằng đất nung? Bây giờ
có những người nào dùng thứ
đồ chơi đó?

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>4. Phương phápđóng vai</b>

Clip 9 – Mỹ thuật làm con rối và đóng vai diễn của từng con rối

<b> </b>



<b> Là việc tổ chức cho học sinh thực hành một số cách ứng xử nào đó </b>

<b>trong một tình huống giả định. </b>

_

<b>Ưu điểm : </b>

- HSđược rèn luyện thực hành những kỹ năng ứng xử và bày tỏ thái độ trong

mơi trường an tồn trước khi thực hành trong thực tiễn.

- Gây hứng thú và chú ý cho học sinh.

- Tạo điều kiện làm nảy sinh khả năng sáng tạo của học sinh.

- Khích lệ sự thay đổi thái độ, hành vi của học sinh theo chuẩn mực.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>Một số PP / kỹ thuật PP DHTC</b>

<b>Cách tổ chức HS đóng vai</b>

<b>- Bước 1 : </b>

GV giao nhiệm vụ cho HS : yêu cầu

đóng vai cho nhóm, thời gian cho việc chuẩn bị đóng

vai

<b>- Bước 2 : </b>

Các nhóm chuẩn bị đóng vai : phần lời

của từng vai cần nhớ, phần diễn của từng vai, phối hợp

diễn thử các vai

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>Một số kỹ thuật DHTC</b>

-

<b>Bước 4 : </b>

Nhận xét / thảo luận về việc đóng vai theo các

tiêu chí về lời và hành động diễn có thể hiện đúng nội dung

chính của bài và gây cảm xúc tích cực cho người xem không.

-

<b>Bước 5 : </b>

Kết luận được rút ra từ nhiệm vụ đóng vai tập

trung vào hiểu, vận dụng kiến thức kỹ năng mới của bài vào

thực tiễn.

<b>Bước 4, 5 quan trọng hơn cả</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>5.</b>

<b>Kỹ thuật Trình bày một phút</b>

_

Kỹ thuật này dùng trong quá trình HS học bài trên lớp vào cuối mỗi

bài để HS ghi nhớ nội dung cốt lõi của bài và điều thu hoạch được từ

bài học.

_

<b>Cách thực hiện :</b>

- GV đặt câu hỏi : Bài này các em đã học được cái gì mới? Có điều

quan trọng gì các em muốn giải đáp thêm?

- HS suy nghĩ, viết ra giấy ý kiến của cá nhân

- Mỗi HS được trình bày ý kiến của mình trong 1 phút

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>6. Kỹ thuật Chúng em biết 3</b>

<b> </b>



Kỹ thuật này dùng trong thảo luận nhóm nhằm tập hợp

những thơng tin được chọn lọc từ thảo luận. Nó tạo cơ

hội cho HS khá hỗ trợ HS trung bình hoặc yếu.



Cách thực hiện :

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

-

<b>Bước 2 : </b>

Mỗi nhóm 3 (có thể hơn 3) HS sẽ chia sẻ

những điều các em biết rồi chọn ra 3 điều quan trọng

nhất

-

<b>Bước 3 : </b>

Đại diện mỗi nhóm trình bày 3 điều nhóm đã

chọn

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>7. Kỹ thuật Đọc tích cực</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

Cách tiến hành :

-

<b>Bước 1 : </b>

GV nêu yêu cầu định hướng HS đọc bài/phần

đọc.

-

<b>Bước 2 : </b>

HS làm việc cá nhân

+ Đoán trước khi đọc: HS đọc lướt qua bài đọc để tìm ra

những gợi ý từ hình ảnh, tựa đề, từ/cụm từ quan trọng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

+ Tìm ý chính của bài qua việc tập trung vào các ý

quan trọng hoặc các đề mục

+ Tóm tắt bài dựa trên ý chính, đề mục.

<b>- Bước 3 : </b>

HS chia sẻ kết quả đọc của mình theo

nhóm 2, hoặc 4 và giải thích cho nhau thắc mắc (nếu

có), thống nhất với nhau ý chính của bài đọc.

+ HS nêu câu hỏi để GV giải đáp (nếu có)

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<b>Một số PP / kỹ thuật DHTC</b>

<b>8. Kỹ thuật Viết tích cực</b>

Kĩ thuật này có thể sử dụng sau tiết học để tóm tắt nội dung đã học, để HS

phản hồi cho GV về việc nắm kiến thức của các em và những chỗ các em còn

hiểu sai.

<b>Cách thực hiên : </b>

- Bước 1 : GV đặt câu hỏi và dành thời gian cho HS tự do viết câu trả lời. Hoặc

GV yêu cầu HS liệt kê ngắn gọn những gì các em biết về chủ đề đang học trong

khoảng 2-3 phút .

- Bước 2 : GV yêu cầu một vài HS chia sẻ nội dung mà các em đã viết trước lớp.

Clip 15 – Tiếng Anh My Grade 3

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>Cách dùng những PP / Kỹ thuật DHTC</b>



Khơng tuyệt đối hóa kỹ thuật DHTC nào vì mỗi

kỹ thuật có ưu thế trong DH một số nội dung



Phối hợp nhiều kỹ thuật DHTC trong một hoạt

động học tập, trong một bài học để thay đổi

hình thức hoạt động học tránh nhàm chán, tăng

hứng thú trong học tập

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>Cách dùng những PP / Kỹ thuật DHTC</b>



Cần chuẩn bị đồ dùng, thiết bị cho HS để HS

hoạt động theo các kỹ thuật DHTC : bảng nhóm,

phiếu học cá nhân, dụng cụ cần cho đóng vai,

dụng cụ thí nghiệm, tài liệu đọc thêm, máy tính

có nối mạng, vật liệu tiêu hao (giấy vẽ, bút dạ,

bút màu) …

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28></div>

<!--links-->