Tải bản đầy đủ (.doc) (17 trang)

skkn tao hung thu trong gio hoc lop 4 copy

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (122.45 KB, 17 trang )

“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Với mục tiêu giáo dục hiện nay của trường tiểu học là phải xây dựng mơi
trường sư phạm an tồn, khang trang đảm bảo cho học sinh “ Mỗi ngày đến
trường là một niềm vui”. Cũng như thông qua các hoạt động giáo dục trên lớp
nhằm rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh. Thực hiện tốt phương châm : dạy
chữ kết hợp dạy người, phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự tin, mạnh dạn, dám
nghĩ, dám làm của giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm tạo
bước chuyển mới về chất lượng giáo dục trong nhà trường. Đứng trước yêu cầu
đó, nhiệm vụ đặt ra cho người giáo viên tiểu học là việc bên cạnh truyền đạt kiến
thức thì việc giúp các em phát huy tính chủ động, tích cực sáng tạo trong học
tập, tạo môi trường học tập tích cực, thân thiện cũng vơ cùng quan trọng. Một
trong những việc làm tạo nên môi trường học tập thân thiện là người giáo viên
giúp học sinh biết chủ động, tự giác, say mê, khuyến khích tính tích cực và tinh
thần tự học sao cho các em biết ham học tập, thích tìm hiểu, khám phá, thích
ứng được với thực tiễn xã hội ln phát triển. Nhu cầu này góp phần không nhỏ
trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục dẫn đến sự thay đổi tất yếu về phương
pháp dạy học, trong đó phải kể đến ln “ Tạo hứng thú trong giờ học cho học
sinh lớp Bốn”. Đó là lí do chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi trong năm
học này.
II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
CỦA ĐỀ TÀI:
1) Thuận lợi:
Với phương châm tất cả vì học sinh thân u và có kinh nghiệm giảng dạy
hơn hai mươi năm, trong đó chủ nhiệm lớp 2, lớp 3, lớp 4, lớp 5. Với niềm đam
mê yêu nghề, mến trẻ, tận tâm với nghề, tận tụy với học sinh và giảng dạy nhiều
đối tượng học sinh có nhiều hồn cảnh khác nhau, nhiều trình độ khác nhau.
Đảm nhận lớp ở khu vực trung tâm có, khu vực vùng xa có và thường xuyên gặp
gỡ học sinh đã thành đạt. Mặt khác, sau mỗi ngày dạy học, năm học, tôi thường
tự đánh giá và rút kinh nghiệm hiệu quả đào tạo giảng dạy của chính mình để có
biện pháp khắc phục sửa chũa kịp thời. Nhờ vậy, tơi biết được khơng khí thoải


mái trong giờ học sẽ đem đến hiệu quả giảng dạy lớn như thế nào.
Bên cạnh kinh nghiệm của bản thân đã có, năm học này, tơi chủ nhiệm lớp
Bốn với sĩ số rất ít. Mặt khác, được sự quan tâm của chính quyền, của nhà
1/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
trường, các ban ngành đoàn thể, các mạnh thường quân... đã giúp đỡ các em về
mặt vật chất và tinh thần nên các em đến trường ngày càng đông đủ và vui tươi.
2) Khó khăn:
Khó khăn phần nào ảnh ưởng đến việc thực hiện sáng kiến kinh nghiệm,
đó là sĩ số ít cũng có ảnh hưởng về mặt tổ chức lớp, sự trì trệ trong học tập vẫn
khó khắc phục hơn so với lớp có sĩ số đơng hơn. Học sinh nam nhiều hơn nữ.
Học sinh vùng nông thôn, vị trí địa lí khơng thuận lợi, gia đình các em đều
nghèo, học thì ít, phụ giúp bố mẹ thì nhiều. Do “ cái nghèo nó bó cái khơn”nên
vốn kiến thức tự có của các em hầu như con số không mà chủ yếu nhờ thầy cô
đứng lớp trang bị giúp các em. Bởi lẽ đó mà khi tơi gặp lớp nhận thấy các em rất
rụt rè, nhút nhát, chỉ chú trọng học theo yêu cầu chỉ bảo của tôi, khơng bao giờ
có ý kiến gì, chứ chưa chú trọng đến cách thức học tập sao cho tốt nhất. Thậm
chí có em khi hỏi khơng chịu trả lời. Tơi động viên khá vất vả mới nghe các em
trình bày một câu q đỗi ngắn gọn. Khơng khí học có phần nặng nề, ảm đạm.
Lớp học thì quá trầm lắng. Cả lớp mà chỉ có một em phát biểu.Rất nhiều em quá
nhút nhát trong hành động. Nhìn lớp học rời rạc, có thể trước đó chưa cá thể hóa
hoạt động dẫn đến hiệu quả đào tạo chưa cao. Người ta nói: “Khơng biết thì hỏi,
muốn giỏi phải học”, nhưng học sinh của tơi nếu có hỏi thì hỏi tùy tiện, hỏi ầu ơ,
do lười suy nghĩ với dụng ý hỏi để tôi chỉ hẳn bài nhằm đạt điểm cao. Nhưng tôi
không thể làm vậy vì như thế là đi ngược lại mục tiêu giáo dục tích cực. Việc
này khắc phục cũng khó, vì các em đã thành thói quen từ lâu rồi. Đã là thói quen
xấu thì việc khắc phục khơng thể một sớm, một chiều được mà nó phải trải qua
một quá trình lâu dài, bền bỉ, kiên trì của tôi và cả học sinh mới khắc phục được.

3) Số liệu thông kê trước khi thực hiện sáng kiến:

Sĩ số

Hứng thú

9

Ít hứng thú

01

01

Nguyễn Xuân Hinh

Vũ Nguyễn Long Anh

III. NỘI DUNG CHỌN ĐỀ TÀI:
1) Cơ sở lý luận:

2/17

Không hứng
thú
07


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”


Thế giới ngày càng đổi mới không ngừng. Nhân dân ngày càng dân trí.
Coi việc tạo hứng thú trong giờ học là cốt lõi, đã thảo luận và có chỉ đạo giúp
vào. Xã hội đang diễn ra từng ngày, từng giờ trên mọi miền đất nước. Nền khoa
học thế giới ln chuyển động và phát triển đến độ chóng mặt và có sự cạnh
tranh quyết liệt. Nó đang địi hỏi cần có gấp những con người lao động đầy bản
lĩnh, dạn dĩ, dám nghĩ, dám làm, tự tin, quyết đốn, thích ứng với mọi hồn cảnh
của xã hội đang trở mình. Hơn nữa, chúng ta đã biết, nền giáo dục nước nhà trải
qua nhiều lần đổi mới giáo dục. Tơi nhớ khơng nhầm từ năm 1982 giáo dục đã
có đổi mới. Tôi cũng tận hưởng nền giáo dục đổi mới đó nhưng khơng được
nhiều, thậm chí q ít là do chưa đổi mới phương pháp dạy học. Chưa đổi mới
phương pháp dạy học thì chắc rằng làm gì mà tạo khơng khí hứng thú trong học
tập, chưa tạo được khơng khí hứng thú trong giờ học thì làm sao sản sinh ra
những con người, lớp người mạnh dạn... và cịn nhiều thứ khơng thể tạo được.
Có chăng chỉ đổi mới chương trình dạy học. Do đó, cho tận bây giờ, tôi vẫn nhút
nhát trong ứng xử là do hiệu quả của việc đào tạo như trên. Nhưng cũng không
sao, vì hồi mới giải phóng, đất nước cịn nghèo. Đảng và Nhà nước cịn bộn bề
cơng việc phải làm nên việc đổi mới giáo dục như thế cũng ổn rồi. Và rồi có bạn
nghỉ học cũng do một phần hồn cảnh kinh tế, một phần là do cách dạy, ít đem
đến niềm hân hoan, khấn khích trong giờ học. Bởi vậy hồi đó học sinh trang lứa
cùng tơi nghỉ học rất nhiều mà thầy cô không thấy đến động viên, vận động ra
lớp gì cả. Tiếc thay cho một thời đi học. Nếu ta lùi lại thời gian trong những năm
1945, Bác Hồ khẳng định sự nghiệp giáo dục là tất yếu và rất quan trọng. Bác
luôn coi con người là vốn quý nhất, nguồn lực hàng đầu của đất nước, cần coi
trọng và nuôi dưỡng không ngừng. Thử ngược thời gian xa nữa, vào thế kỉ 18,
thời kì vua Quang Trung ( Nguyễn Huệ), xã hội ta là một xã hội học, tất cả đều
ra sức học tập để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngày nay, chúng ta đang sống
vào thời kì đầu của thế kỉ 21, là một thế kỉ cạnh tranh nhau về chất xám là một
kỉ nguyên của công nghệ khoa học, giáo dục hiện nay đã đổi mới về nội dung,
phương pháp tạo ra một xã hội học thì khơng cớ gì mà chúng ta không tạo ra
được một xã hội học mà ông cha ta đã từng làm , để đảm bảo tính cơng bằng

trong giáo giục, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người học ( được học và
được vui chơi ) đúng với quy định về quyền và bổn phận của trẻ em Việt Nam
và Công ước Quốc tế về quyền trẻ em. Một xã hội cùng học sẽ tạo ra một đất
nước văn minh, hiện đại, tiến kịp sự tiến bộ của nhân loại. Muốn vậy, ngay từ
bây giờ, tôi phải ra sức tạo được niềm vui khi các em đến trường học tập, động
3/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
lực hứng thú trong từng giờ học để các em hăng hái, tích cực, đam mê, chiếm
lĩnh kiến thức. Ngoài những thời gian hứng thú trong giờ ra chơi hay tham gia
các hoạt động thể dục thể thao, hoạt động của đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí
Minh hay một số hoạt động mang tính xã hội...Chúng ta cố gắng đem đến các
em những giờ học thú vị, thích thú, vui tươi nhưng hiệu quả cao. Giáo viên bây
giờ là người hướng dẫn, vừa làm trọng tài, vừa làm cố vấn, vừa là người đánh
thức khả năng tiềm tàng ở các em nhằm chuẩn bị tốt cho các em sẵn sàng hịa
nhập và góp phần phát triển cộng đồng, phát triển đất nước. Đó là những cơ sở
để tơi đề ra những biện pháp thực hiện trong năm học này.
2) Nội dung, biện pháp thực hiện:
Mục đích nghiên cứu: Tìm hiểu các dạng Tốn, Tiếng Việt trong chương
trình và các mảng phong trào nhà trường để đưa ra một số biện pháp dạy học
phù hợp, giúp các em vui và thích đi học. Tơi đưa ra một số biện pháp để giúp
học sinh hứng thú trong giờ học thông qua một số phương pháp: phân tích tổng
hợp, quan sát sư phạm, nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực,...
Trước tiên, tơi phải tìm hiểu nội dung sách giáo khoa ở tất cả các mơn học
, nhất là chương trình lớp mà tôi đảm nhận trong năm học này và các mảng
phong trào của nhà trường. Tìm một số trị chơi khởi động, một số hoạt động vui
chơi giữa tiết học của trường tiểu học để thư giãn, chuẩn bị cho tiết học tiếp theo
đạt hiệu quả . Kiểm tra bài cũ phải ngẫu nhiên hay dùng trò chơi học tập...để đưa
ra một số biện pháp dạy học cho phù hợp, hứng thú mỗi giờ học sẽ giúp các em

vui và thích đi học, ở nhà là cảm thấy buồn. Luôn khơi dậy tinh thần học tập một
cách tự tin thông qua một vài mẫu chuyện ngắn hoặc một ý hay trong mẫu
chuyện về các thiên tài của nước ta và của thế giới để kể cho các em nghe vào
thời gian giữa buổi học. Quan trọng nhất là nắm bắt được tâm lí của từng em để
giúp tơi có cách giáo dục tốt. Khi có em nào nghỉ học phải tìm hiểu ngun
nhân vì sao các em khơng thích học, chóng quên kiến thức, hạn chế tham gia các
hoạt động do trường, lớp phát động, đặc biệt chán học, chậm chạp, thiếu niềm
tin, nhút nhát, không chịu phát biểu, hay nghỉ học ở nhà đi chơi,... và tôi đã có
cách khắc phục vần đề nêu trên, đồng thời là phần trọng tâm của đề tài bằng thứ
tự các công việc nhằm thực hiện và hỗ trợ cho đề tài như sau
a) Xây dựng nội quy lớp học là công việc đầu tiên:
Phát triển quyền dân chủ cho học sinh mà tôi học tập được từ Hội Nghị
Diên Hồng của nhà Trần. Muốn xây dựng một ngôi nhà bền vững, chắc chắn
4/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
phải có cái nền kiên cố, vững chắc. Để xây dựng một lớp học thân thiện, học
sinh hòa đồng cũng vậy, ta cũng xây dựng một nề nếp lớp đảm bảo đúng kỉ
cương, tình thương, trách nhiệm. Ở những ngày đầu gặp lớp, ổn định nề nếp lớp
bằng cách phát huy tính dân chủ trong lớp học để các em bình bầu ban cán sự
lớp. Thảo luận nội quy lớp theo Nên- Không nên, thi đua các mặt: học tập, nề
nếp, kỉ luật, vệ sinh. Đặc biệt là mặt học tập, vệ sinh, em nào hăng hái trong giờ
học, hăng say phát biểu thì có hoa điểm 10 vào ngày thứ sáu. Học sinh vừa thi
đua mà ta vừa giáo dục lồng ghép. Về mặt trật tự, tôi cho các em xem một đoạn
phim về Một ngày ở quân đội, kèm theo câu hỏi: “ Các con có muốn làm chú
lính tí hon của Bác Hồ khơng?”. Học sinh trả lời một cách rất hồ hỡi. Như vậy,
bước đầu các em đã có nguồn cảm hứng trong học tập. Các em đã khối chí và
tơi bắt đầu để các em tự thảo luận nề nếp lớp cũng như ở nhà khi ý kiến của các
em được tôn trọng. Đôi khi các em còn nêu được nhiều ý hay cho tơi áp dụng.

Từ ngần ấy thước phim cũng góp mặt thêm niềm đam mê trong những ngày đầu
vừa đến lớp. Qua đó, học sinh nhận thấy việc đến trường của mình có nhiều điều
thú vị, cấn khám phá thơng qua những gì mình được học ở trường.
b) Chăm lo đến đồ dùng học tập của các em vào đầu năm học mới:
Vì nơi tơi dạy là vùng nơng thơn nên ngày tựu trường tơi sẽ tìm hiểu em
nào thiếu những gì, lí do chưa có. Từ đó tơi ra thư viện xin sách giáo khao cũ và
tự mua một số vở bài tập , bìa bao cho các em để khúc dạo đầu tạo ấn tượng đẹp
cho học sinh. Tôi nhận thấy ở đôi mắt và khuôn mặt tuổi ngọc ngà hiện lên niềm
vui vô bờ bến. Thú thật, trong tơi cũng dâng trào niềm sung sướng khó tả. Tơi đã
chắp cánh tương lai cho các em bay giữa bầu trời quang đãng. Các em vui và tiết
ôn tập đầu tiên hơm đó tơi cũng nhận thấy ở các em một nét gì đó có sự vui vẻ
mặc dù chưa nhiều.
c) Tạo khơng khí thoải mái giữa tiết học:
Nghỉ giữa tiết khoảng 5 phút, tôi thường chuẩn bị một câu chuyện nhỏ để
kể cho các em nghe nhằm tạo động lực học tập ở các tiết tiếp theo. Cũng có thể
cho các em khởi động bằng các trò chơi ở trường, như Trời ta- Ta đứng ( học
sinh đứng); Đất ta- Ta ngồi ( học sinh ngồi), có thể làm nhiều lần. Ngày mai,
chúng ta lại đổi hình thức khởi động khác. Chẳng hạn: học sinh hát một bài hát
Nếu có vui xin vỗ đơi tay,....
d) Rèn kĩ năng sống thông qua các tiết học:
5/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
Muốn rèn kĩ năng sống đạt hiệu quả thì chúng ta ln có những phương
pháp dạy học tích cực, tích hợp. Khơng ngừng nghiên cứu đổi mới phương pháp,
chọn lựa các hoạt động, thực hiện tốt và vận dụng cách điều chỉnh dạy học của
năm học trước sao cho phù hợp với tình hình thực tế của học sinh. Tôi biết vận
dụng những điều tốt đẹp của phương pháp truyền thống với phương pháp hiện
tại một cách linh hoạt, làm cho người học khơng chán vì có nhiều thứ mới mẻ

hàng ngày đến bên học sinh. Khơng có phương pháp nào là vạn năng. Đó là
điểm mạnh của giáo dục hiện nay với phương châm “Dạy chữ” kết hợp “ Dạy
người”. Rèn luyện khả năng ứng xử hợp lí với các tình huống trong cuộc sống,
thói quen và các kĩ năng làm việc trong nhóm. Đối với các bài dạy, tôi luôn giáo
dục theo chủ đề, chủ điểm hoặc theo nhân vật có tính cách tích cực, loại bỏ
những tính cách khơng tốt thơng qua nhân vật có trong bài học. Giáo dục theo
kiểu tích hợp nhưng phải tích cực bằng các câu hỏi Ở lớp em đã làm gì để tiết
kiệm nước? Hoặc Ở lớp em đã làm gì để giữ gìn lớp sạch sẽ?...Tơi thường hỏi
ở lớp, từ đó tơi biết đích thực là các em trả lời thật hay khơng. Nếu học sinh có
làm thì tơi tuyên dương trước lớp. Sau khi tuyên dương, các em rất vui và hãnh
diện về việc làm có ích của mình. Đó cũng làm niềm vui và hứng thú trong việc
học được nhân lên bội lần. Mỗi ngày, mỗi giờ học, tôi chọn một niềm vui, đem
đến học sinh, đem đến lớp học. Còn đối với các tiết học ngoại khóa, ví như tiết
học về An tồn giao thơng, cho học sinh xem một số hình ảnh về tai nạn giao
thơng và u cầu học sinh nói về hậu quả của nó. Hướng dẫn học sinh biết cách
đội mũ bảo hiểm, ra sức thực hiện tốt An tồn giao thơng. Hỏi trong lớp có em
nào đã thực hiện An tồn giao thơng. Học sinh kể ra từ đó giáo dục các em. Khi
tham gia giao thơng phải có văn hóa, đi về phải đi bên phải, chạy xe hàng một,
qua đường phải biết xem trước, ngó sau, biết giúp đỡ cụ già, em nhỏ khi qua
đường bằng những việc làm cụ thể. Nghĩa là người thật gắn liền với việc thật.
Với tình huống trên, tơi muốn đem đến cho các em biết sống đẹp, có văn
hóa. Từ đó, học sinh học tập được việc làm có ý nghĩa từ người bạn của mình.
Khi học sinh có cảm hứng trong học tập thì học sinh sẽ ra sức quyết tâm chứng
tỏ với tơi là mình khơng thua kém bạn. Nhân rộng thêm ở lớp, các em sẽ sống
“Mình vì mọi người , mọi người vì mình” biết “ Sống có trách nhiệm với bản
thân, gia đình, nhà trường, xã hội, đất nước”. Tơi cịn tổ chức các hoạt động vui
chơi tập thể lành mạnh thơng qua các tiết hoạt động ngồi giờ lên lớp. Ví dụ như
là hoạt động thể thao, để ý các em tự tổ chức chơi thể thao rất vui làm tôi vui lây
và tham gia cùng các em. Khi tham gia các trị chơi bổ ích, tơi để ý và phát triển
6/17



“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
khả năng sở trường từng em. Đây là việc làm hết sức quan trọng để tôi hiểu
được mặt mạnh của từng em, từng nhóm để có biện pháp giáo dục tích cực và
tồn diện, thơng qua những niềm vui, niềm hân hoan hiện rõ trên khuôn mặt
từng em. Khuyến khích tham gia chủ động, tự giác của học sinh.. Muốn làm
được điều này, tôi “ bày trận” ở những tiết hoạt động tập thể, đa dạng về hình
thức. Các em có thể đánh bóng, đá bóng chơi cầu lơng, đọc truyện tranh, chơi
trị chơi dân gian: ơ ăn quan, cờ tướng, chọi cầu ( chọn trò chơi dân gian bổ ích,
thiết thực)...Tơi cịn tạo sân chơi lành mạnh, dựa vào chủ điểm tháng trong
chương trình.
-Tháng 9 tham gia “ Đêm hội trăng rằm”, thi làm lồng đèn, thi kể chuyện
về chị Hằng, chú Cuội, trình bày và chọn những sản phẩm đẹp và có ý nghĩa
giáo dục.
-Tháng 11: Phối hợp với giáo viên mĩ thuật tổ chức vẽ tranh về đề tài
Ngày Nhà giáo Việt Nam . Vật liệu là giấy, bút, màu...Các em tự làm, trình bàytrưng bày- bình chọn. Ban giám khảo là các em, các em tự chọn sản phẩm đẹp,
nhằm phát triển tính sáng tạo, óc thẫm mĩ, thể hiện tình cảm tình thầy trị và
trưng bày ở bảng hoạt động của lớp.
-Tháng 12: Tổ chức vui chơi bằng những lời chúc tốt đẹp. Chọn một học
sinh theo đạo Thiên chúa đóng vai, nhập vai ông già Nô- en để chúc.
-Tháng 1và 2: Thi nói lời chúc năm mới. Qua đó, giáo dục các em đón Tết
Ngun đán lành mạnh, tiết kiệm, an tồn, tâm trạng ai cũng vui như hội. Đối
với những em có hồn cảnh kinh tế khó khăn, tổ chức lớp đến thăm để thể hiện
nét tốt đẹp ngàn đời của dân tộc ta Thương người như thể thương thân.
Tiện đó, tơi muốn giáo dục học sinh tham gia tốt những hoạt động xã hội,
biết đem đến niềm vui cho người khác, các phong trào đó chính là sân chơi lành
mạnh, cần thiết. Nó cịn là tiêu chí để tơi và lớp bình chọn học sinh xuất sắc của
lớp vào dịp giữa học kì và cuối năm học.
đ)Tạo tâm thế bình yên cho học sinh khi vào lớp học:

Trong mỗi chúng ta, ai cũng có niềm vui hay nỗi buồn thì học sinh cũng
vậy. Mỗi ngày các em đến trường đều mang những tâm trạng khác nhau. Nếu bài
hơm đó khó tiếp thu hay nét mặt các em thể hiện sự mệt mỏi. Lúc đó, tơi tổ chức
một trị chơi tại chỗ để các em lấy lại hứng thú. Trị chơi, tơi chuẩn bị khá
nhiều. Ví dụ: Trời ta- Học sinh đáp: ta đứng. Ngắn – dài -cao -thấp ( miệng hôtay làm theo). Cứ như thế , ta cải thiện trò chơi sang ngày khác để tăng phần hấp
7/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
dẫn và hứng thú trong học tập. Ví dụ: Miệng hô: ngắn- dài- cao- thấp, nhưng
động tác từ hai tay của tôi không làm theo vậy. Nghĩa là yêu cầu học sinh làm
theo động tác tôi làm chứ không làm theo lời tơi nói. Em nào làm chậm sẽ lên
giải bài tập. Như vậy, học sinh làm bài một cách rất tự nhiên, thoải mái. Nếu có
em làm bài điểm thấp nên buồn, chán nản thì tơi động viên bằng những câu tục
ngữ, ca dao, thành ngữ có trong chương trình để thổi vào tâm hồn em một luồng
sinh khí nhằm làm xua tan chán nản, đánh thức niềm đam mê trong học tập...
Chẳng hạn:Thua keo này bày keo khác, thất bại là mẹ của thành cơng, chớ thấy
sóng cả mà rã tay chèo,...Như vậy là vừa động viên, vừa giúp các em biết cách
ứng xử bằng những kiến thức đã học vào trong thực tế để giúp câu chuyện trở
nên hấp dẫn, tạo sự hưng phấn cho người nghe. Ví dụ:
Mơn Tập đọc: Kinh nghiệm cho thấy, để giúp các em thích học thì tơi
ln dùng lời động viên hết mình là chính. Trong đó, tơi ln đề cao tính tự học,
tự thi đua giữa các em với nhau thì các em rất thích. Đặc biệt khi luyện đọc đúng
hoặc đọc hay, tôi hay sử dụng câu “ con thi đua đọc với bạn A, B, C,..xem ai đọc
đúng và hay hơn nhé?” thì nét mặt các em vui và sẵn sàng chấp nhận một cách
rất tự nhiên và tích cực. Có em nhanh nhảu tự giác bắt cặp để thi đọc. Lúc đó,
tơi thấy tiết học nhẹ nhàng nhưng học sinh thì làm việc rất nhiều, hiệu quả tiết
dạy rất cao.
Mơn Tốn: Tơi ơn dạng bài cơ bản – đa số là như vậy. Học sinh có nhiệm
vụ giao bài tập cho bạn làm bài rồi kiểm tra nhau. Học sinh thường xuyên tự

kiểm tra những kiến thức mà các em vừa học hoặc học đã lâu để giúp nhau tiến
bộ. Thời gian kiểm tra do các em tự quy định với nhau. Và đặc biệt nên cho các
em phải kiểm tra qua lại với nhau, nhằm tạo tính thân thiện, cơng bằng, khơng
có em nào tự cảm thấy là mình quá tệ . Mà ngược lại, em nào cũng có sự hãnh
diện riêng vì được giúp bạn . Làm thế, tôi thấy các em rất chịu học, vì em nào
cũng muốn thể hiện mình. Cịn đối với phân môn Tập làm văn về phần cây cối,
tôi cho học sinh biết vận với môn Mĩ thuật mà các em đã vẽ tanh chủ đề về
phong cảnh , để làm bài theo yêu cầu. Làm vậy vừa giúp các em bớt căng thẳng,
ta còn chốt được là tả theo kiểu cắt nhỏ bức tranh, tả từng bộ phận trong tranh
theo trình tự hợp lí. Dựa vào bức tranh, ta có thể chốt: Các em tả một bài văn
cũng như vẽ một bức tranh gồm có mảng chính, mảng phụ. Mảng chính, khi các
em cần tả kĩ, lồng tình cảm, biết bày tỏ cảm xúc đúng lúc, hợp lí, biết sử dụng
biện pháp tu từ, so sánh, nhân hóa, liên tưởng vào bài viết. Còn mảng phụ làm
cho mảng chính đẹp hơn.
8/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
e) Chú trọng đề cao kịp thời thành công của trẻ và khen ngợi đúng lúc:
Bên cạnh việc thiết lập được mối quan hệ hợp tác tích cực tốt đẹp giữa
thầy- trò, giữa trò- trò với nhau cũng sẽ tạo hứng thú cho học sinh. Hình thức tổ
chức dạy học hấp dẫn hịa bầu khơng khí thân ái, hữu nghị trong giờ học sẽ tạo
ra sự hứng thú cả thầy và trị. Chính vì vậy, bên cạnh việc giáo dục có mục đích,
tính kỉ luật ý thức trách nhiệm cho học sinh, chúng ta phải tổ chức cho học sinh
có một cuộc sống ở trường thật hấp dẫn, thoải mái, gần gũi, tạo được nhiều niềm
vui, phấn khởi sao cho học sinh mỗi ngày đến trường có nhiều niêm vui. Học
sinh tiểu học rất thích khen và được khen. Nếu hơm ấy, các em học có tiến bộ,
làm bài tập tốt thì tơi tặng cho các em một lời khen. Chẳng hạn: Con học có tiến
bộ, thầy rất vui hoặc con giỏi quá! Con giỏi lắm!...Như vậy, các em sẽ rất thích.
Các em khi mắc phải lỗi lầm hoặc học hành chưa tiến bộ, tơi thường dùng những

lời nói nhẹ nhàng nhằm khuyến khích các em là chính, và cần chú trọng về mặt
thành công của trẻ. Đặc biệt là những học sinh yếu, tôi quan tâm nhiều hơn bằng
cách giúp đỡ, lắng nghe các em nói, động viên khen ngợi, khuyến khích các em,
trân trọng những cố gắng, dù vẫn còn nhỏ, phát triển cái ưu. Đối với những em
chưa hồn thành nhiệm vụ được giao, tơi khơng ghi điểm kém mà cho nợ điểm.
Hình thức đó, tạo cho các em có tâm thế bình n trong học tập. Lời khen đúng
nó thật diệu kì, nhưng nên nhớ khơng nên lạm dụng lời khen q mức sẽ có tác
dụng ngược lại. Chuyện là vậy, tôi thường khen ngợi em lớp trưởng và đưa em
lên làm tấm gương cho các bạn noi theo. Thỉnh thoảng tơi có bỏ qua một số lỗi
lầm nhỏ của em. Nhưng đến khoảng một tháng sau lại có chuyện xảy ra. Tơi
nhận thức ý kiến phản ánh của lớp về tính kênh kiếu, thiếu tơn trọng các bạn, có
ý muốn làm đàn anh, đàn chị. Chứng kiến được cảnh bắt nạn bạn trong giờ học
hay giờ ra chơi còn dõng dạc tuyên bố: “ Thầy khơng bao giờ phạt mình đâu, vì
mình làm lớp trưởng.”
Tơi băn khoăn sẽ làm gì để khắc phục chuyện này. Mặc dù em quản lí lớp
rất tốt nhưng cách nói năng và đối xử với các bạn cần xem lại. Làm sao để vừa
giữ được nề nếp của lớp, vừa tiếp tục phát huy năng lực của em lớp trưởng và
giúp em sửa được tính xấu. Cuối cùng, tơi quyết định nói chuyện trực tiếp với
em vào lúc giờ ra chơi. Là một học sinh thông minh, nhạy bén và hiểu vấn đề rất
nhanh nên buổi nói chuyện giữa tôi và học sinh đã khiến em hiểu ra nhiều điều
bổ ích có quanh em. Từ đó, những gì em làm tốt, tơi động viên, khích lệ và
khen ngợi.
9/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
Nhưng với những lỗi em mắc phải, tôi không thờ ơ bỏ qua mà nghiêm túc
nhắc nhở, phân tích và chỉ tận tình cái sai, cái chưa được trong cách làm để em
hiểu. Thế là tôi được một tập thể đoàn kết yêu thương và biết giúp đỡ nhau. Từ
đó, lớp trưởng lấy lại tình cảm của các bạn trong lớp, trở thành một con người

chững chạc, biết yêu cái đẹp, ghét cái xấu, yêu cái đúng, ghét cái sai và sống đầy
trách nhiệm với công việc được giao và giàu lịng tình u thương với bạn bè.
g) Hướng dẫn học sinh học theo hướng tự phát hiện kiến thức:
Từ những vấn đề trên giúp tôi tạo được sự hứng thú trong học tập. Để
hướng dẫn các em học tập theo hướng tự phát hiện kiến thức. Ví dụ: Để học sinh
hứng thú trong phân mơn Tiếng Việt cịn được có thể tạo ra bằng cách kể cho
các em nghe về cuộc đời riêng của tác giả. Ngoài việc, khai thác sự lí thú trong
chính nội dung dạy học. Giờ tập đọc ở bước luyện đọc, tôi không hướng dẫn học
sinh đọc nối tiếp nhau mà đọc theo kiểu “ Gọi nhau” để tất cả học sinh có sự tập
trung, dạy theo kiểu cá thể hóa: lắng nghe, phát hiện cái sai của nhau để giúp
nhau sửa,...Theo tôi, để học sinh có hứng thú trong học tập khơng chỉ có làm tốt
ở phần nội dung của bài mà cịn phải làm tốt các khâu như giới thiệu bài.
Ở phần này để tạo hứng thú cho các em ta cần có nhiều cách giới thiệu bài
khác nhau theo từng ngày, từng tiết để tránh sự nhàm chán.
+ Lấy mục đích, yêu cầu để giới thiệu.
+ Tạo một cuộc hội thoại nhỏ giữa tôi và học sinh về những vấn đề có liên
quan đến nội dung bài học, tạo khơng khí lớp học thân thiện, cởi mở và tích cực.
+ Nêu một vấn đề có liên quan đến nội dung bài để học sinh trải nghiệm,
để huy động vốn hiểu biết của các em vào việc tiếp nhận kiến thức mới.
+ Kể một câu chuyện ngắn có liên quan đến bài mới. Thế là ta khêu gợi
tính tị mị, kích thích sự hứng thú của học sinh đối với việc tìm hiểu bài.
+ Cũng có thể là một trị chơi nhỏ khi dạy bài mới Tính từ, kiểm tra bài
cũ, tơi chơi trò chơi làm theo động tác ngắn- dài; cao- thấp. Sao mỗi lần, động
tác cứ nhanh dần lên để các em làm theo thật là vui và tơi nói: “ Những từ ngắndài; cao – thấp thuộc từ loại gì? Hơm nay các em học bài Tính từ sẽ biết.”
+ Đưa ra “ câu đố” đòi hỏi học sinh làm xong bài sẽ trả lời.
+ Để huy động tối đa sự tham gia tích cực của tất cả học sinh trong q
trình học tập, tơi thường tách nhỏ câu hỏi. Đây là cách dẫn dắt học sinh nhận
thức từng bước, từng chi tiết đến tổng thể. Cách làm này giúp ta thực hiện dạy
10/17



“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
học phân hóa đối tượng học sinh trong lớp và huy động nhiều học sinh tham gia
tìm hiểu bài. Qua đó cũng giúp học sinh tự nhận thức, chiếm lĩnh kiến thức theo
từng bậc, từ dễ đến khó, từ cơ bản đến phức tạp và ln có bổ sung thêm câu hỏi
phụ.
Với bài tập viết đoạn văn ngắn về tả con vật. Tôi muốn học sinh khá, giỏi
trong lớp giúp học sinh yếu có thêm vốn từ ngữ để viết giàu hình ảnh về nội
dung và bước đầu các em tự tin trong viết đoạn. Từ đó, tơi cũng có thể hướng
dẫn học sinh làm sơ đồ tư duy khi tả một con vật mà em thích, dĩ nhiên phần này
tơi phải tích hợp qua mơn Mĩ thuật các em đã học ở tiết trước, vì các em đã biết
vẽ con vật nên các em chỉ dựa vào đó để trình bày bằng lời sau khi đã sử dụng
những nét thẳng, cong, hình khối,...để phác họa con vật.
Cịn ở mơn Tốn. Bài Diện tích hình bình hành. Tơi u cầu học sinh vẽ
hình bình hành như sách giáo khoa, có kí hiệu đáy, chiều cao rồi cắt, ghép hình
theo gợi ý. Việc này là cả lớp cùng thực hiện một cách đồng bộ. Yêu cầu các em
ghép thành chữ hình chữ nhật. Ghép xong, học sinh trao đổi theo nhóm nhỏ với
các câu hỏi :
H : Diện tích hình chữ nhật so với hình bình hành?
H : Chiều dài của hình chữ nhật so với đáy của hình bình hành?
H : Chiều rộng của hình chữ nhật so với chiều cao của hình bình hành?
Học sinh trả lời các câu hỏi trên và nêu cách tính diện tích hình bình hành.
Tiếp theo, nếu đáy của hình bình hành gọi là a và chiều cao của nó là h,
diện tích gọi là s thì cơng thức tính diện tích của hình bình hành được ghi thế
nào?
Học sinh trình bày vào bảng con để tôi đánh giá khả năng làm việc của
các em thế nào. Sau đó, ta đưa ra một cách tổng qt về diện tích hình bình
hành: Diện tích hình bình hành bằng độ dài đáy nhân với chiều cao (cùng một
đơn vị đo).
S=axh

( s là diện tích, a là độ dài đáy, h là chiều cao của hình bình hành)
Với cách học sinh tự phát hiện kiến thức sẽ giúp các em biết dựa trên
những kiến thức đã học ( tức là những hình quen thuộc), tư duy để biết cách tính
diện tích của một số hình.
11/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
Để tạo hứng thứ trong học tập, tơi cịn sử dụng đồ chơi trong học tập. Đồ
chơi là những vật dụng đơn giản, dễ làm từ những băng giấy mà ta có thể hướng
dẫn các em tự rút ra cách tìm hai số khi biết tổng- hiệu của hai số đó.
Điều quan trọng khơng thể thiếu trong một tiết dạy là bước củng cố bài.
Thực tế cho thấy, nếu thực hiện tốt bước củng cố bài, ta sẽ từng bước rèn luyện
cho học sinh phương pháp tích lũy vốn kiến thức. Củng cố kiến phải đảm bảo
hai yếu tố sau: tái hiện và sáng tạo ( vừa củng cố kiến thức đã học vừa có sự liên
quan đến kiến thức ngày mai để khêu gợi tính tị mị, đánh động sự khám phá
hứng thú học tập ở học sinh khá, giỏi ). Trong một tiết học, học sinh có thể thực
hiện nhiều hoạt động, có thể làm nhiều bài tập, các em khó lịng ghi hết những gì
đã học. Do vậy, ta cần giúp các em tự rút ra và tự ghi nhớ một số nội dung cốt
lỏi của bài học cũng như ý nghĩa thực tiễn. Tôi thực hiện nhiều cách làm để
tránh sự nhàm chán. Cụ thể:
+ Chốt theo nội dung, yêu cầu của bài học, khắc sâu kiến thức, kĩ năng mà
bài học yêu cầu.
+ Đưa ra một số câu hỏi về ý nghĩa của bài học, học sinh suy nghĩ và liên
hệ thực tế.
+ Tổ chức một số trò chơi học tập để bước đầu học sinh biết vận dụng,
thực hành kiến thức kĩ năng vừa học.
+ Với phương châm vừa học vừa chơi, trong nội dung trang trí lớp học,
tơi cịn có góc kiến thức mơn Tốn: các cơng thức tính chu vi, diện tích, cách
tính thuận tiện,...Luyện từ và câu, bao gồm các kiểu câu chia theo mục đích nói,

danh từ, tính từ, động từ, các từ biểu thị mức độ,... Chính tả: quy tắc viết đúng
chính tả,...Tập làm văn: những bài văn, đoạn văn hay về nội dung cũng như cách
trình bày để các em có điều kiện tham khảo. Đối với học sinh yếu, việc rèn kĩ
năng nhớ ngay là rất khó nên phải sử dụng đến hoạt động của bảng lớp để các
em hàng ngày thấy và lâu ngày sẽ nhớ để vận dụng. Tôi yêu cầu các em phải
xem các kiến thức ở bảng lớp khoảng 5 phút đến 10 phút mỗi ngày vào thời
điểm trước khi vào học và bắt đầu giờ ra chơi để tạo thói quen. Với cách học
như vậy thì các em yếu mới có cơ hội hòa nhập. Một khi các em đã thuộc bài,
hiểu bài và làm bài được thì mới tạo được sự hứng thú trong học tập của các em.
Kinh nghiệm trong quá trình dạy lớp để áp dụng cho từng năm học và trong năm
học này, bước đầu tôi nhận thấy, các em học sinh lớp 4 có một số chuyển biến
tích cực sau:
12/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
IV) KẾT QUẢ:
Về chuyên cần được theo dõi theo tháng:

Sĩ số: 9

Chuyên cần đi học

Tháng 8 và 9

7em đi học đều (2 em có xin phép nghỉ học một buổi)

Tháng 10

7em đi học đều (1 em có xin phép nghỉ học một buổi,

một em nghỉ một buổi học không có phép)

Tháng 11

8 em đi học đều
(1 em có phép một buổi học)

Tháng 12

9 em đi học đều

Dựa vào số liệu thống kê chuyên cần đi học của các tháng ( từ tháng 8 đến
tháng 12) , nhận thấy các em đi học có đều hơn. Học sinh nghỉ học khơng phải
vì chán học mà do bị bệnh. Có em nhà khơng có điện thoại nên khơng thể liên
lạc với tôi được và cũng không thể ra trường xin phép, vì lí do nhà khơng có ai
giữ em nhỏ.
Về chất lượng khảo sát đầu năm

3

4 SL

Đọc
Viết

8
2

Tiếng
Việt

Toán

>

%

5

6

7

8

9

1

30.7

1

1

3

2

1


1 13

%

SL

50

11

42.3

3

2

1

11

42.3

13

50

2

4


2

17

65.3

3

3

18

69.2

2 11

42.3

Chất lượng giữa học kì 1

1
Đọc

4
1

<
SL

%


6 23.0

5

6

7

8

9

2

3

2

1

13/17

1

>
SL

%


1 19.2


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
6
Viết
Tiếng
Việt
Tốn

5

1 2

7.6

3

6

23.0

2

2

1 2

7.6


2

2

2

2

5

3

1

1

1

1

19.2
1

11
1

1
10

42.3

38.4

Số liệu thống kê cho thấy mơn Tiếng Việt có tiến bộ. Mơn Tốn đã hạn
chế giảm dần tỉ lệ điểm yếu và tỉ lệ điểm khá, giỏi của bài kiểm tra sau luôn cao
hơn trước( đặc biệt là điểm giỏi)
Một số chuyển biến khác
Sĩ số : 9

Tháng 9

Tháng 10

Mạnh
2 em
dạn - tự
tin

Tỉ lệ:
22,2 %

2 em

Nêu ý
kiến

0 em

Tỉ lệ: 0

1em


Trật tự

5em

9

Tháng 12

Tỉ lệ:
22,2 %

4

6 em

Tỉ lệ:
66,7%

Tỉ lệ:

3

3

Tỉ lệ:

Tỉ lệ:

9em


Tỉ lệ;
100%

Hứng thú
8em ( Nguyễn Hương Trà,
Đào Thị Linh, Nguyễn Thị
Linh, Đỗ Quang Tá,
Nguyễn Thị Yến Nhi,
Nguyễn, Nguyễn Thị
Diễm, Hồng Đức Thịnh,

Tỉ lệ:
44,4%

11,1%

55,6%

Sĩ số

Tháng 11

Tỉ lệ:
33,3%

9em

Tỉ lệ;
100%


Ít hứng thú

01(Đỗ Thị Thu Phương)

Nguyễn Tại tùng

14/17

33.3%
9em

Tỉ lệ;
100%

Chưa hứng thú


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
Số liệu Một số chuyển biến khác trong học tập là dựa trên tình hình học
tập từng ngày của học sinh mà tôi cập nhật được thông qua quá trình tích cực
học tập của các em. Với số liệu thơng kê như vậy, tơi nhận thấy hài lịng về khả
năng học tập của các em vùng sâu, vùng xa.
V) BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Trải qua những năm thực hiện kế hoạch “ Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực’, tơi thấy phần nào mình đã có sự thành công nhất định
với các biện pháp đã đề ra, học sinh thích đi đi học, tự tin, có mạnh dạn, chuyên
cần hơn, làm bài tốt hơn và lễ phép trật tự hơn. Các em biết sống có trách nhiệm,
biết giúp đỡ bạn bè, kính trọng thầy cơ và qua đây tôi muốn chia sẻ những hiệu
quả đạt được, tuy chưa nhiều so với khu vực trung tâm. Nhưng nếu so với khu

vực vùng xa, các em đa phần thuộc gia đình khó khăn, một buổi đến trường, một
buổi phụ giúp bố mẹ , thành quả như thế là đáng ghi nhận. Bản thân tôi không
ngừng học hỏi để tiếp tục tìm ra những biện pháp hữu hiệu hơn nữa để kế hoạch
mà mình đề ra ln đạt hiệu quả tốt nhất.
Nghề dạy học là nghề sáng tạo trong những nghề sáng tạo. Ngồi sáng
tạo, tơi cũng phải rèn luyện tính kiên nhẫn, ln tìm ra những biện pháp phù hợp
với từng đối tượng học sinh. Tại sao ta không biến những điều khơng thể thành
có thể bằng những phương pháp dạy học tích cực?
Tất cả những điều này nếu được đáp ứng, nó sẽ khơi dậy lịng ham học ở
các em, tạo cho các em một sự hứng thú thi đua trong học tập. Chúng ta luôn tạo
một môi trường thuận lợi và tốt nhất cho các em để các em thấy rằng “ Mỗi ngày
đến trường là một niềm vui”. Càng gần gũi các em thì mình sẽ thấy được ở thế
giới quanh các em có nhiều điều thú vị mà mình phải nên làm.

15/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”
TÀI LIỆU THAM KHẢO:

Hoạt động vui chơi giữa tiết học ở trường tiểu học- Nhà xuất bản Giáo
dục – Tác giả: Hồng Long- Trần Đồng Lâm- Đỗ Thuật.
Giáo trình Tâm lí học đại cương- Tác giả: PGS.TS Nguyễn Quang Uẩn
(chủ biên) của Trung tâm đào tạo từ xa Huế 2003.
Giáo trình Tâm lí học Tiểu học – Tác giả: Bùi Văn Huệ của Nhà sản xuất
Đà Nẵng- 2004.
Giới thiệu Cuộc đời và Sự nghiệp các nhà Toán học- Nhà xuất bản TrẻTác giả: GS. Nguyễn Cang-Đại học Khoa học Tự nhiên TP Hồ Chí Minh và
PGS Nguyễn Đăng Phất- Tiến sĩ chuyên ngành Toán học Đại học Sư phạm Hà
Nội.


16/17


“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp 4”

MỤC LỤC
TT

Nội dung

Trang

1

I. Lý do chọn đề tài

1

2

II. Thực trạng trước khi thực hiện các giải pháp của đề tài

1

3

1. Thuận lợi

1


4

2. Khó khăn

2

5

3. Số liệu thống kê trước khi thực hiện sáng kiến

2

6

III. Nội dung đề tài

2

7

1. Cơ sở lý luận

2

8

2. Nội dung biện pháp thực hiện

4


9

IV. Kết quả

12

10

V. Bài học kinh nghiệm

15

11

Tài liệu tham khảo

16

17/17



×