NHIỄM KHUẨN hậu sản (điều DƯỠNG cơ sở SLIDE)

NHIỄM KHUẨN HẬU SẢN

1


ĐẠI CƯƠNG
●Là nhiễm khuẩn xuất phát từ cơ quan sinh dục mẹ
trong thời gian hậu sản(6 tuần sau sanh)
●Là một biến chứng sau sanh gây tử vong cho sản
phụ rất cao
● Là một trong 5 tai biến sản khoa có thể phòng tránh
được
2


CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ
1. Do các loại vi khuẩn:
●Hầu hết VK có liên quan là Staphylococus hoặc
Streptococus và nhóm gram âm
2. Đường xâm nhập của vi khuẩn:
Vi khuẩn qua vùng nhau bám ở TC, nhất là khi sót
nhau, sót màng
Từ niêm mạc TC: thường gặp nhất là bế sản dịch
Từ vết thương đường sinh dục: rách, cắt TSM, AĐ,
CTC
3


YẾU TỐ THUẬN LỢI
Vô khuẩn sản khoa

không tốt khi thăm
khám hay thực hiện thủ
thuật

4


YẾU TỐ THUẬN LỢI
Không thụt tháo phân trước

sanh hay rửa âm hộ trước
và sau khi thăm khám
Có thực hiện bóc nhau
nhân tạo hay kiểm soát tử
cung

5


YẾU TỐ THUẬN LỢI
Ối vỡ non, ối vỡ

sớm, chuyển dạ
kéo dài
Nhiễm trùng ối

6


YẾU TỐ THUẬN LỢI

● Tổn thương đường sinh dục không được chăm sóc tốt

7


YẾU TỐ THUẬN LỢI
Sản phụ có viêm nhiễm

đường sinh dục trước
đó
Thể trạng kém(thiếu
máu, CHA thai kỳ,
SDD hoặc bị mệt mỏi
trong khi chuyển dạ

8


Nhiễm khuẩn
âm hộ, TSM,
AĐ, CTC

Viêm phúc
mạc

Các hình
thái nhiễm
khuẩn sau
sanh

Nhiễm khuẩn
tử cung

Nhiễm
khuẩn máu

Nhiễm khuẩn
quanh tử cung
9


Các hình thái nhiễm khuẩn
1. Nhiễm khuẩn tầng sinh mơn, âm hộ, cổ tử cung
 Nguyên nhân
 Có tiền căn viêm nhiễm sinh dục
 Rách âm đạo, tầng sinh môn, cổ tử cung nhưng may
phục hồi không đúng kỹ thuật

10


Các hình thái nhiễm khuẩn
Triệu chứng
Tồn thân mệt mỏi, sốt
Tầng sinh mơn sưng nề, đau
Tử cung co hồi bình thường, sản dịch khơng hơi

Điều trị
Kháng sinh tồn thân
Vệ sinh vùng tầng sinh mơn

Cắt chỉ sớm chỗ khâu nếu có sưng nề
11


Các hình thái nhiễm khuẩn
1. Nhiễm trùng tử cung
 Viêm niêm mạc tử cung
 Viêm cơ tử cung
 Viêm toàn bộ tử cung

12


Các hình thái nhiễm khuẩn
Ngun nhân
Có nhiễm trùng ối
Có thực hiện các thủ thuật ở buồng TC như bóc nhau,

kiểm tra TC
Kỹ thuật mổ lấy thai khơng vơ khuẩn
Sót nhau, màng nhau
Sót gạc sau mổ
Bế sản dịch
13


Các hình thái nhiễm khuẩn
Triệu chứng
Mệt mỏi
Sốt sau sanh vài ngày

Tử cung co hồi chậm, đau
Bế sản dịch và có mùi hôi

14


Sự co hồi tử cung sau sanh

15


Các hình thái nhiễm khuẩn
Điều trị
Dinh dưỡng đầy đủ, nâng thể trạng
Kháng sinh liều cao
Thuốc co hồi tử cung
Vệ sinh vùng sinh dục ngồi
Nạo kiểm sốt tử cung khi tổng trạng khá hơn

trong trường hợp có sót nhau

16


Các hình thái nhiễm khuẩn
3. Viêm phúc mạc tiểu khung
 Nguyên nhân
 Thường do nhiễm trùng tử cung điều trị không

hiệu quả

 Do tổn thương ở tử cung nhưng không phát hiện
được

17


Các hình thái nhiễm khuẩn
Triệu chứng
Xuất hiện thường muộn, tuần thứ hai sau sanh
Mệt mỏi, xanh, vẻ mặt nhiễm trùng
Sốt cao kèm rét run
Đau bụng âm ỉ hay từng cơn
Có thể có rối lọan tiêu hóa
Lay động tử cung đau, tử cung co hồi rất chậm
Sản dịch có mùi hơi, bế sản dịch
18


Các hình thái nhiễm khuẩn
Điều trị
Kháng sinh liều cao
Nâng sức đề kháng
Thuốc co hồi tử cung
Bù nước, điện giải nếu cần

19


Các hình thái nhiễm khuẩn
3. Viêm phúc mạc tồn thể

Ngun nhân
Viêm

phúc mạc tiểu khung điều trị không hiệu quả
Hậu phẫu nhiễm trùng ối
Các tổn thương phức tạp của tử cung
Chạm vào ruột khi phẫu thật
Sót gạc, kỹ thuật vơ khuẩn không tốt

20


Các hình thái nhiễm khuẩn
Triệu chứng
Xuất hiện muộn sau viêm tử cung
Sốt cao 39 – 400 kèm rét run
Vẻ mặt nhiễm trùng
Có thể có rối lọan tiêu hóa
Phản ứng phúc mạc(+), bụng chướng
Tử cung co hồi chậm, rất đau
Khám âm đạo cổ tử cung mở, các túi cùng đau, lay
động tử cung rất đau
21


Các hình thái nhiễm khuẩn
4. Nhiễm trùng huyết
 Là hình thái nhiễm trùng nặng nhất
 Xảy ra sau các nhiễm trùng sinh dục do điều trị

nội không hiệu quả hay phát hiện muộn
 Tỷ lệ tử vong cao

22


Các hình thái nhiễm khuẩn
Triệu chứng
Có hội chứng nhiễm trùng
Sốt cao kéo dài kèm rét run
Vẻ mặt nhiễm trùng
Thể trạng suy sụp nhanh chóng
Chống nhiễm trùng: huyết áp giảm, mạch nhanh
nhỏ, hôn mê

23


Các hình thái nhiễm khuẩn
Hội chứng tan huyết: da xanh, thiếu máu, nước tiểu

có màu hồng
Rối lọan điện giải, nhiễm toan
Có hội chứng nhiễm trùng hậu sản
Có kèm theo những ổ abcès nhỏ ở một số cơ quan
trong cơ thể
Cấy máu có thể phát hiện vi khuẩn gây bệnh

24

Các hình thái nhiễm khuẩn
Xử trí
Nằm phịng riêng
Dinh dưỡng tốt
Theo dõi sát tiến triển bệnh
Kháng sinh liều cao, toàn thân, phối hợp
Hồi sức chống sốc, cân bằng điện giải
Loại bỏ ổ nhiễm trùng

25