Tải bản đầy đủ (.pdf) (15 trang)

Tai lieu on thi cap toc GIAI PHUONG TRINH BAT PHUONG TRINH MU VA LOGARIT cua chihao

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (250.31 KB, 15 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

28


<b>Chuyên đề 5: HÀM SỐ MŨ - HÀM SỐ LƠGARÍT </b>



<b> PHƯƠNG TRÌNH VÀ BẤT PHƯƠNG TRÌNH </b>


<b> CĨ CHỨA MŨ VÀ LOGARÍT </b>



<b> </b>

<b> TRỌ</b>

<b>NG TÂM KI</b>

<b>Ế</b>

<b>N TH</b>

<b>Ứ</b>

<b>C </b>



<b>I. KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ HAØM SỐ MŨ </b>



<b>1. Các định nghóa: </b>
• <b>n</b>


<b>n thừa số</b>


<b>a</b> = <b>a.a...a</b> <b>(n Z ,n 1,a R)</b>∈ + ≥ ∈


• <b>a1</b> =<b>a</b> ∀<b>a</b>
• <b>a0</b> =<b>1</b> ∀ ≠<b>a 0</b>
• <b>a</b> <b>n</b> <b>1<sub>n</sub></b>


<b>a</b>


− <sub>=</sub> <sub> </sub><b><sub>(n Z ,n 1,a R / 0 )</sub></b><sub>∈</sub> + <sub>≥</sub> <sub>∈</sub>

<sub>{ }</sub>

<sub> </sub>




<b>m</b>


<b>n m</b>


<b>n</b>


<b>a</b> = <b>a</b> ( <b>a 0;m,n N</b>> ∈ )




<b>m</b>
<b>n</b>


<b>m</b> <b><sub>n m</sub></b>


<b>n</b>


<b>1</b> <b>1</b>


<b>a</b>


<b>a</b>
<b>a</b>




= =


<b>2. Các tính chất : </b>


• <b>a .am n</b> =<b>am n</b>+
• <b>am<sub>n</sub></b> <b>am n</b>


<b>a</b>





=


• <b>(a )m n</b> =<b>(a )n m</b>=<b>am.n</b>
• <b>(a.b)n</b> =<b>a .bn n</b>


• <b>( )a</b> <b>n</b> <b>an<sub>n</sub></b>
<b>b</b> =<b><sub>b</sub></b>


<b>3. Hàm số mũ:</b> Daïng : <b>y a</b>= <b>x</b> ( a > 0 , a≠1 )


• Tập xác định : <b>D R</b>=


• Tập giá trị : <b>T R</b>= + ( <b>ax</b> ><b>0</b> ∀ ∈<b>x R</b> )


• Tính đơn điệu:


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

• Đồ thị hàm số mũ :


<b>Minh họa: </b>


<b>II. KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ HÀM SỐ LƠGARÍT </b>



<b>1. Định nghĩa: </b>Với a > 0 , a ≠1 và N > 0


<b>log N M<sub>a</sub></b> = ⇔<b>dn</b> <b>aM</b> =<b>N</b>



<b> Điều kiện có nghóa: </b> log<i><sub>a</sub></i> <i>N</i> có nghóa khi






>

>


0
1


0
<i>N</i>
<i>a</i>
<i>a</i>




a>1



y=a

x


<i>y</i>


<i>x</i>
1



0<a<1



y=a

x <i>y</i>


<i>x</i>
1


f(x)=2^x


-4.5 -4 -3.5 -3 -2.5 -2 -1.5 -1 -0.5 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5


-3.5
-3
-2.5
-2
-1.5
-1
-0.5
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5


<b>x</b>


<b>y</b> f(x)=(1/2)^x



-4.5 -4 -3.5 -3 -2.5 -2 -1.5 -1 -0.5 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5


-3.5
-3
-2.5
-2
-1.5
-1
-0.5
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5


<b>x</b>
<b>y</b>


y=2x y=


<i>x</i>









2
1


1 <i><sub>x</sub></i>


<i>y</i> <i>y</i>


<i>x</i>
1


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

30
<b>2. Caùc tính chất : </b>


• <b>log 1 0<sub>a</sub></b> =
• <b>log a 1<sub>a</sub></b> =
• <b>log a<sub>a</sub></b> <b>M</b> =<b>M</b>
• <b><sub>a</sub>log Na</b> <sub>=</sub><b><sub>N</sub></b>


• <b>log (N .N ) log N<sub>a</sub></b> <b><sub>1</sub></b> <b><sub>2</sub></b> = <b><sub>a 1</sub></b>+<b>log N<sub>a 2</sub></b>


• <b><sub>a</sub></b> <b>1</b> <b><sub>a 1</sub></b> <b><sub>a 2</sub></b>


<b>2</b>


<b>N</b>


<b>log (</b> <b>) log N</b> <b>log N</b>


<b>N</b> = −



• <b>log N<sub>a</sub></b> α = α<b>.log N<sub>a</sub></b> Đặc biệt : <b>log N<sub>a</sub></b> <b>2</b> =<b>2.log N<sub>a</sub></b>


<b>3. Cơng thức đổi cơ số : </b>


• <b>log N log b.log N<sub>a</sub></b> = <b><sub>a</sub></b> <b><sub>b</sub></b>


• <b><sub>b</sub></b> <b>a</b>


<b>a</b>


<b>log N</b>
<b>log N</b>


<b>log b</b>
=


<b>* Hệ quả: </b>
• <b><sub>a</sub></b>


<b>b</b>


<b>1</b>
<b>log b</b>


<b>log a</b>


= vaø <b><sub>k</sub></b> <b><sub>a</sub></b>


<b>a</b>



<b>1</b>


<b>log N</b> <b>log N</b>
<b>k</b>


=
<b> </b>


<b>4. Hàm số logarít: </b> Daïng <b>y log x</b>= <b><sub>a</sub></b> ( a > 0 , a ≠ 1 )


• Tập xác định : D R= +
• Tập giá trị T R =
• Tính đơn điệu:


* a > 1 : <b>y log x</b>= <b><sub>a</sub></b> đồng biến trên R+
* 0 < a < 1 : <b>y log x</b>= <b><sub>a</sub></b> nghịch biến trên R+


• Đồ thị của hàm số lơgarít:


0<a<1



y=log

a

x



1 <i>x</i>


<i>y</i>


<i>O</i>



a>1



y=log

a

x



1
<i>y</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>Minh họa: </b>


<b>5. CÁC ĐỊNH LÝ CƠ BẢN: </b>


<b> 1. Định lý 1:</b> Với 0 < a ≠1 thì : aM<sub> = a</sub>N<sub> </sub><sub>⇔</sub><sub> M = N </sub>


<b> 2. Định lý 2:</b> Với 0 < a <1 thì : aM<sub> < a</sub>N<sub> </sub><sub>⇔</sub><sub> M > N (nghịch biến) </sub>


<b> 3. Định lý 3:</b> Với a > 1 thì : aM<sub> < a</sub>N<sub> </sub><sub>⇔</sub><sub> M < N (đồng biến ) </sub>


<b> 4. Định lý 4:</b> Với 0 < a ≠1 và M > 0;N > 0 thì : loga M = loga N ⇔ M = N


<b> 5. Định lý 5:</b> Với 0 < a <1 thì : loga M < loga N ⇔ M >N (nghịch biến)


<b> 6. Định lý 6:</b> Với a > 1 thì : loga M < loga N ⇔ M < N (đồng biến)


f(x)=ln(x)/ln(1/2)


-4.5 -4 -3.5 -3 -2.5 -2 -1.5 -1 -0.5 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5


-3
-2.5
-2


-1.5
-1
-0.5
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5


<b>x</b>
<b>y</b>


y=log

2

x



<i>x</i>
<i>y</i>


<i>x</i>
<i>y</i>


f(x)=ln(x)/ln(2)


-4.5 -4 -3.5 -3 -2.5 -2 -1.5 -1 -0.5 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5


-3.5
-3
-2.5
-2


-1.5
-1
-0.5
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5


<b>x</b>
<b>y</b>


<i>x</i>
<i>y</i>


2
1


log
=


1


<i>O</i> <sub>1</sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

32


<b>III. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI PHƯƠNG TRÌNH MŨ THƯỜNG SỬ DỤNG: </b>



<b> 1. Phương pháp 1: Biến đổi phương trình về dạng cơ bản : aM<sub> = a</sub>N<sub> (đồng cơ số) </sub></b>


<b> Ví dụ :</b> Giải các phương trình sau :
1) <b><sub>9</sub>x 1</b>+ <sub>=</sub><b><sub>27</sub>2x 1</b>+ <sub> </sub>


2) <sub>2</sub>x 3x 22− + <sub>=</sub><sub>4</sub><sub> </sub>


<b> 2. Phương pháp 2: Đặt ẩn phụ chuyển về phương trình đại số </b>


<b> Ví dụ </b>: Giải các phương trình sau :


1) <b>32x 8</b>+ <sub>−</sub><b>4.3x 5</b>+ <sub>+</sub><b>27 0</b><sub>=</sub> <sub> 2) </sub><b><sub>6.9</sub>x</b><sub>−</sub><b><sub>13.6</sub>x</b><sub>+</sub><b><sub>6.4</sub>x</b> <sub>=</sub><b><sub>0</sub></b><sub> 3) </sub><b><sub>( 2</sub></b><sub>−</sub> <b><sub>3 )</sub>x</b><sub>+</sub><b><sub>( 2</sub></b><sub>+</sub> <b><sub>3 )</sub>x</b> <sub>=</sub><b><sub>4</sub></b>


4) 2<i>x</i>2−<i>x</i> <sub>−</sub>22+<i>x</i>−<i>x</i>2 <sub>=</sub>3 5) <sub>3</sub><sub>.</sub><sub>8</sub><i>x</i> +<sub>4</sub><sub>.</sub><sub>12</sub><i>x</i>−<sub>18</sub><i>x</i> −<sub>2</sub><sub>.</sub><sub>27</sub><i>x</i> =<sub>0</sub> 6) <sub>2</sub><sub>.</sub><sub>2</sub>2<i>x</i> <sub>−</sub><sub>9</sub><sub>.</sub><sub>14</sub><i>x</i><sub>+</sub><sub>7</sub><sub>.</sub><sub>7</sub>2<i>x</i> <sub>=</sub><sub>0</sub>


<b> Bài tập rèn luyện: </b>


1) (2+ 3)<i>x</i>+(2− 3)<i>x</i> =4 ( ±<sub>1</sub>
<i>x</i> )


2) <sub>8</sub><i>x</i> +<sub>18</sub><i>x</i> =<sub>2</sub><sub>.</sub><sub>27</sub><i>x</i> (x=0)


3) <sub>125</sub><i>x</i><sub>+</sub><sub>50</sub><i>x</i> <sub>=</sub><sub>2</sub>3<i>x</i>+1 (x=0)


4) <sub>25</sub><i>x</i><sub>+</sub><sub>10</sub><i>x</i> <sub>=</sub><sub>2</sub>2<i>x</i>+1 (x=0)


5) x x


( 3+ 8 ) +( 3− 8 ) =6 (<i>x</i>=±2)



6) <sub>27</sub><i>x</i><sub>+</sub><sub>12</sub><i>x</i> <sub>=</sub><sub>2</sub><sub>.</sub><sub>8</sub><i>x</i> (x=0)


<b> 3 Phương pháp 3: Biến đổi phương trình về dạng tích số A.B=0,.. </b>


<b>Ví dụ </b>: Giải phương trình sau :


1) 8.3x<sub> + 3.2</sub>x <sub>= 24 + 6</sub>x <sub> 2) </sub><sub>2</sub><i>x</i>2+<i>x</i><sub>−</sub><sub>4</sub><sub>.</sub><sub>2</sub><i>x</i>2−<i>x</i><sub>−</sub><sub>2</sub>2<i>x</i><sub>+</sub><sub>4</sub><sub>=</sub><sub>0</sub>
<b>IV. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT THƯỜNG SỬ DỤNG: </b>


<b>1. Phương pháp 1: Biến đổi phương trình về dạng cơ bản : log M log N<sub>a</sub></b> = <b><sub>a</sub></b> <b> (đồng cơ số) </b>
<b> Ví dụ :</b> Giải các phương trình sau :


1) 2


2 1


2


1


log log (x x 1)


x = − −
2) log x(x 1) 1<sub>2</sub>

[

]

=


3) log x log (x 1) 1<sub>2</sub> + <sub>2</sub> − =


<b>2. Phương pháp 2: Đặt ẩn phụ chuyển về phương trình đại số. </b>
<b>Ví dụ </b>: Giải các phương trình sau :



1) <sub>2</sub>


2 2


6 4 <sub>3</sub>


log 2x log x+ = 2) log log 1 5 0


2
3
2


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>3 Phương pháp 3: Biến đổi phương trình về dạng tích số A.B=0,..</b>


<b> Ví dụ </b>: Giải phương trình sau : <b>log x 2.log x 2 log x.log x<sub>2</sub></b> + <b><sub>7</sub></b> = + <b><sub>2</sub></b> <b><sub>7</sub></b>


<b>V. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI BẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ THƯỜNG SỬ DỤNG: </b>


<b>1. Phương pháp 1: Biến đổi phương trình về dạng cơ bản : aM<sub> < a</sub>N<sub> (</sub></b><sub>≤ > ≥</sub><sub>, ,</sub> <b><sub>) </sub></b>


<b> Ví dụ </b>: Giải các bất phương trình sau :




3 6x
4x 11


2
x 6x 8



1) 2 1
1


2) 2
2




− −


+ +
>


⎛ ⎞ <sub>></sub>
⎜ ⎟
⎝ ⎠


<b> 2. Phương pháp 2: Đặt ẩn phụ chuyển về bất phương trình đại số. </b>


<b> Ví dụ </b>: Giải các bất phương trình sau :
1) 9<sub>2x 1</sub>x 2.3 3x<sub>x</sub>


2) 5 + 5 4


< +


> +





<b>VI. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI BẤT PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT THƯỜNG SỬ DỤNG: </b>


<b> 1. Phương pháp 1: Biến đổi phương trình về dạng cơ bản : </b>log M log N<sub>a</sub> < <sub>a</sub> <b> (</b>≤ > ≥, , <b>) </b>


<b>Ví dụ </b>: Giải các bất phương trình sau :
1) 2


2 2


log (x + − >x 2) log (x 3)+


2) 2


0,5 0,5


log (4x 11) log (x+ < +6x 8)+


3) 2


1 3


3


log (x −6x 5) 2 log (2 x) 0+ + − ≥


<b>2. Phương pháp 2: Đặt ẩn phụ chuyển về bất phương trình đại số </b>


<b> Ví dụ </b>: Giải bất phương trình sau :
2



2 2


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

34


<b>VII. HỆ PHƯƠNG TRÌNH: </b>


<b>Ví dụ :</b> Giải các hệ phương trình


1)


2 3


9 3


x 1 2 y 1


3 log (9x ) log y 3


⎧ <sub>− +</sub> <sub>− =</sub>





− =


⎪⎩ 6) <sub>⎪⎩</sub>




=

+

= −

4
)
(
log
)
(
log
)
3
1
(
)
3
(
2
2
2
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>

<i>x</i>
2)





=
+
=


25
1
1
log
)
(
log
2
2
4
4
1
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>



7) y


3


3 4 x
( x 1 1)3


x
y log x 1


⎧ <sub>−</sub>
+ − =


⎪ + =

3)
⎪⎩



=
+
+

=
+
<i>y</i>
<i>y</i>
<i>y</i>


<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
2
2
2
4
4
5
2
1
2
3
8)
⎪⎩



=
+
=

2
)
(
log
1152
2
.

3


5 <i>x</i> <i>y</i>


<i>y</i>
<i>x</i>
4)
⎪⎩



=
+
=
3
64
4
.
2
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>


9) x 4 y 3 0


log x<sub>4</sub> log y 0<sub>2</sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>BÀI TẬP RÈN LUYỆN </b>




<b>Bài 1:</b>Giải phương trình: 1( ) 1( ) 1 ( )


2 2 2


log x− +1 log x+ −1 log 7−x =1 (1)


<b>Bài giải: </b>
Điều kiện:


x 1 0 x 1


x 1 0 x 1 1 x 7
7 x 0 x 7


⎧ ⎧


⎪ <sub>− ></sub> ⎪ <sub>></sub>


⎪ ⎪


⎪ ⎪


⎪ ⎪


⎪ <sub>+ > ⇔</sub>⎪ <sub>> − ⇔ < <</sub>


⎨ ⎨


⎪ ⎪



⎪ ⎪


⎪ <sub>− ></sub> ⎪ <sub><</sub>


⎪ ⎪


⎪ ⎪


⎩ ⎩


Khi đó:




( ) ( ) ( ) ( )


(

)

( )


( )


1 1 1


2 2 2


2
2


1 1


2 2



2
2


2 2


2


1 log x 1 log x 1 log 7 x 1
1


log x 1 log 7 x
2
1


x 1 7 x
2


2x 1 49 14x x
x 14x 50 0


x 3


x 17


⇔ − + + − − =


⎡ ⎤



⇔ − = ⎢ − ⎥


⎢ ⎥


⎣ ⎦


⇔ − = −


⇔ − = − +


⇔ + − =


⎡ =

⇔ ⎢ = −<sub>⎢⎣</sub>


So với điều kiện ta có nghiệm của pt(1) là x=3


<b>Bài 2:</b>Giải phương trình: ( )2 ( )3 ( )3


1 1 1


4 4 4


3


log x 2 3 log 4 x +log x 6 (1)


2 + − = − +



<b>Bài giải: </b>
Điều kiện:


x 2 0 x 2


6 x 4
4 x 0 x 4


x 2
x 6 0 x 6


⎧ ⎧


⎪ <sub>+ ≠</sub> ⎪ <sub>≠ −</sub>


⎪ ⎪ <sub>⎧− < <</sub>


⎪ ⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ ⎪ ⎪


⎪ <sub>− > ⇔</sub>⎪ <sub><</sub> <sub>⇔</sub>


⎨ ⎨ ⎨


⎪ ⎪ ⎪ ≠ −


⎪ ⎪ <sub>⎪⎩</sub>


⎪ <sub>+ ></sub> ⎪ <sub>> −</sub>



⎪ ⎪


⎪ ⎪


⎩ ⎩


Khi đó:




( ) ( ) ( )


( ) ( )


(

)

[

( )( )

]



( )( )


( ) ( )( )


( ) ( )( )


1 1 1


4 4 4


1 1 1


4 4 4



1 1


4 4


2
2


1 3 log x 2 3 3 log 4 x 3 log x 6
log x 2 1 log 4 x log x 6
log 4 x 2 log 4 x x 6


4 x 2 4 x x 6


x 2 x 8
4 x 2 4 x x 6 x 6x 16 0




4 x 2 4 x x 6 x 2x 32 0 x 1 33


⇔ + − = − + +


⇔ + − = − + +


⇔ + = − +


⇔ + = − +


⎡ ⎡ = ∨ = −



⎡ + = − + <sub>⎢</sub> + − = <sub>⎢</sub>




⇔<sub>⎢</sub> ⇔<sub>⎢</sub> ⇔<sub>⎢</sub>


+ = − − + ⎢ − − = ⎢ = ±


⎢⎣ ⎣ ⎣


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

36


<b>Bài 3:</b>Giải phương trình: ( ) ( )2


1


2 4


2


log x+2 − +3 log x−5 −log 8=2 (1)


<b>Bài giải: </b>


Điều kiện: x 2 0 x 2


x 5
x 5 0



⎧ + > ⎧ > −


⎪ ⎪
⎪ <sub>⇔</sub>⎪
⎨ <sub>− ≠</sub> <sub>⎨ ≠</sub>
⎪ ⎪
⎪ <sub>⎪⎩</sub>


Khi đó:



( ) ( )
( )

[

]


( )
( )( )
( )( )


2 2 2


2 2


2


2


1 log x 2 log x 5 log 8
log x 2 x 5 log 8
x 2 x 5 8



x 5
x 5


x 5


x 3 x 6
x 2 x 5 8 x 3x 18 0


<sub>2</sub> <sub>x</sub> <sub>5</sub>


2 x 5 2 x 5


3 17
x 2 5 x 8 x 3x 2 0 x


2
⇔ + + − =
⇔ + − =
⇔ + − =
>
⎧⎪
⎡ >


⎡⎧⎪<sub>⎪</sub> > <sub>⎢</sub>⎧⎪<sub>⎪</sub> ⎪


⎢<sub>⎨</sub> ⎪<sub>⎨</sub> ⎨<sub>⎪</sub> <sub>= − ∨ =</sub>

⎢<sub>⎪ +</sub> <sub>−</sub> <sub>=</sub> <sub>⎪</sub> <sub>−</sub> <sub>−</sub> <sub>=</sub> <sub>⎪</sub><sub>⎩</sub>


⎢⎪<sub>⎩</sub> <sub>⎢</sub>⎪<sub>⎪</sub><sub>⎩</sub>


⇔ ⇔ <sub>⎢</sub> <sub>⇔ ⎧− < <</sub>


⎢⎧<sub>⎪</sub>− < < <sub>⎢</sub>⎧<sub>⎪</sub>− < <
⎢⎪⎪<sub>⎨</sub> <sub>⎢⎨</sub>⎪⎪
⎢<sub>⎪</sub> <sub>+</sub> <sub>−</sub> <sub>=</sub> <sub>⎢</sub><sub>⎪</sub> <sub>−</sub> <sub>− =</sub> <sub>=</sub> ±
⎢⎪<sub>⎪⎩</sub> ⎪<sub>⎪</sub>
⎣ ⎣⎩
x 6
3 17
x
2


⎢ <sub>⎡ =</sub>
⎢ <sub>⎢</sub>
⎢ <sub>⇔</sub><sub>⎢</sub>
⎢<sub>⎪</sub> <sub>⎢</sub> <sub>±</sub>

⎢<sub>⎪</sub><sub>⎪</sub> <sub>⎢</sub> <sub>=</sub>
⎢<sub>⎨</sub> <sub>⎣</sub>
⎢⎪⎪⎢<sub>⎪⎪⎩⎣</sub>


Vậy nghiệm của phương trình (1) là


x 6
3 17
x


2
⎡ =

⎢ <sub>±</sub>
⎢ =



<b>Bài 4:</b> Giải phương trình: <sub>2</sub> <sub>2</sub> <sub>1</sub>


2


log x− +2 log x+ +5 log 8=0 (1)


<b>Bài giải: </b>


Điều kiện: x 2 0 x 2


x 5
x 5 0


⎧ − ≠ ⎧ ≠
⎪ ⎪
⎪ <sub>⇔</sub>⎪
⎨ <sub>+ ≠</sub> <sub>⎨ ≠ −</sub>
⎪ ⎪
⎪ <sub>⎪⎩</sub>


Khi đó:



( ) ( )( )
( )( )
( )( )
( )( )
2 2
2
2


1 log x 2 x 5 log 8
x 2 x 5 8


x 3 x 6
x 2 x 5 8 x 3x 18 0


<sub>3</sub> <sub>17</sub>


x 2 x 5 8 x 3x 2 0 x


2
⇔ − + =
⇔ − + =
⎡ = − ∨ =

⎡ − + = <sub>⎢</sub> + − = ⎢
⎢ <sub>⎢</sub>
⇔ <sub>⎢</sub> ⇔ <sub>⎢</sub> ⇔ <sub>⎢</sub> <sub>±</sub>
− + = − ⎢ − + = =
⎢ <sub>⎢</sub>
⎣ ⎣ <sub>⎣</sub>



So với điều kiện ta có nghiệm của pt(1) là


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Bài 5:</b> Giải phương trình: <sub>4</sub>( ) <sub>2</sub>


2x 1


1 1


log x 1 log x 2
log <sub>+</sub> 4 2


− + = + + (1)


<b>Bài giải: </b>


Điều kiện:


x 1
x 1 0


1
2x 1 0 <sub>x</sub>


2 x 1
2x 1 1 <sub>x</sub> <sub>0</sub>


x 2 0 <sub>x</sub> <sub>2</sub>


⎧ >



⎧ − > <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>+ ></sub> <sub>⎪ > −</sub>


⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⇔</sub> <sub>⇔ ></sub>


⎨ ⎨


⎪ + ≠ ⎪


⎪ ⎪ ≠


⎪ ⎪


⎪ <sub>+ ></sub> ⎪


⎪ <sub>⎪ > −</sub>


⎪ ⎪


⎩ <sub>⎪⎩</sub>



Khi đó:


( ) ( ) ( ) ( )


( )( )


[

]

[

( )

]



( )( ) ( )


2 2 2


2 2


2


1 1 1 1


1 log x 1 log 2x 1 log x 2


2 2 2 2


log x 1 2x 1 log 2 x 2
x 1 2x 1 2 x 2


x 1
2x 3x 5 0 <sub>5</sub>


x


2


⇔ − + + = + +


⇔ − + = +


⇔ − + = +


⎡ = −



⇔ − − = ⇔


⎢ =
⎢⎣


So với điều kiện ta có nghiệm của pt(1) là x 5
2


=


<b>Bài 6:</b>Giải phương trình: 4log 2x2 −xlog 62 =2.3log 4x2 2 (1)


<b>Bài giải: </b>


Điều kiện: x>0


Khi đó: 4log 2x2 −xlog 62 =2.3log 4x2 2 ⇔ 41 log x+ 2 −xlog 62 =2.32 1 log x(+ 2 )



Đặt t


2


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

38


( )

log 62 2 1 t( )

(

<sub>2</sub>

)

t


1 t t t log 6 t


2


t t


t t t


2


t t


4 2 2.3 4.4 2 18.9


3 3


4.4 6 18.9 4 18


2 2


3 3



18 4 0


2 2




+


+ <sub>−</sub> <sub>=</sub> <sub>⇔</sub> <sub>−</sub> <sub>=</sub>


⎡ ⎤
⎛ ⎞<sub>⎟</sub> <sub>⎢</sub>⎛ ⎞<sub>⎟</sub><sub>⎥</sub>


⎜ ⎜


⇔ − = ⇔ −<sub>⎜</sub><sub>⎜</sub> <sub>⎟</sub><sub>⎟</sub> = <sub>⎜</sub><sub>⎜⎢</sub> <sub>⎟</sub><sub>⎟</sub><sub>⎥</sub>
⎝ ⎠ <sub>⎣</sub>⎝ ⎠ <sub>⎦</sub>
⎡<sub>⎛ ⎞</sub>⎤ <sub>⎛ ⎞</sub>


⎟ ⎟


⎢⎜ ⎥ ⎜


⇔ <sub>⎢</sub><sub>⎜</sub><sub>⎜</sub> <sub>⎟</sub><sub>⎟</sub><sub>⎥</sub> +<sub>⎜</sub><sub>⎜</sub> <sub>⎟</sub><sub>⎟</sub> − =
⎝ ⎠ ⎝ ⎠


⎣ ⎦


t



t


3 4
2 9


t 2


3 1


(loai)


2 2


⎡⎛ ⎞⎟
⎢⎜<sub>⎜ ⎟</sub><sub>⎜⎢⎝ ⎠</sub><sub>⎟</sub> =


⇔ ⇔ = −


⎢⎛ ⎞
⎢ ⎟⎜<sub>⎜ ⎟</sub><sub>⎜⎢⎝ ⎠</sub><sub>⎟</sub> = −


Với t= −2 ta được nghiệm của phương trình (1) là : x 1
4


=


<b>Bài 7:</b>Giải phương trình:

(

<sub>3</sub>

)

<sub>9x</sub>



3


4


2 log x .log 3 1
1 log x


− − =


− (1)


<b>Bài giải: </b>
Điều kiện:


3


x 0
x 0


1
9x 1 x


9
log x 1 <sub>x</sub> <sub>3</sub>


>
⎧⎪
⎧⎪ <sub>></sub> <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⎪</sub>



⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>≠</sub> <sub>⇔</sub> <sub>≠</sub>


⎨ ⎨


⎪ ⎪


⎪ ⎪


⎪ <sub>≠</sub> ⎪


⎪ ⎪ ≠


⎪⎩ <sub>⎪⎩</sub>


Khi đó:


( )


( )


3 3


3 3 3 3


2 log x 4 2 log x 4



1 1 1 (2)


log 9x 1 log x 2 log x 1 log x


− −


⇔ − = ⇔ − =


− + −


Đặt t=log x (t<sub>3</sub> ≠ −2; t≠1), phương trình (2) trở thành:


2 t 1


2 t 4


1 t 3t 4 0


t 4
2 t 1 t


⎡ = −


− <sub>⎢</sub>


− = ⇔ − <sub>− = ⇔ ⎢ =</sub>


+ − <sub>⎢⎣</sub>



• Với t= −1 ta được pt : log x<sub>3</sub> 1 x 1
3


= − ⇔ =


• Với t=4 ta được pt : log x<sub>3</sub> = ⇔ =4 x 81


So với điều kiện ta được nghiệm của pt(1) là x 1; x 81
3


= =


<b>Bài 8</b>: Giải phương trình:

(

x

)

(

x+1

)



3 3


log 3 - 1 .log 3 - 3 = 6 (1)


<b>Bài giải</b>:


Điều kiện: <sub>3</sub>x − > ⇔<sub>1</sub> <sub>0</sub> <sub>3</sub>x > ⇔ ><sub>1</sub> <sub>x</sub> <sub>0</sub>


Khi đó:

( )

(

x

)

⎡<sub>⎣</sub> +

(

x −

)

⎤<sub>⎦</sub> =


3 3


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Đặt: =

(

x −

)



3



t log 3 1 , pt trở thành:

(

+

)

= ⇔ + − = ⇔ ⎢⎡ =<sub>= −</sub>
⎢⎣


2 t 2


t t 1 6 t t 6 0


t 3


• Với t= −3:

(

x −

)

= − ⇔ x − = ⇔ x = ⇔ =


3 3


1 28 28


log 3 1 3 3 1 3 x log


27 27 27


• Với t=2:

(

x −

)

= ⇔ x − = ⇔ x = ⇔ =


3 3


log 3 1 2 3 1 9 3 10 x log 10


Các nghiệm tìm được thỏa điều kiện.


Vậy pt(1) có hai nghiệm là x = log<sub>3</sub> 28; x =log 10<sub>3</sub>
27



<b>Bài 9</b>: Giải phương trình: log<sub>x</sub> 7x .log x<sub>7</sub> =1 (1)


<b>Bài giải</b>:


Điều kiện: ⎧⎪<sub>⎨ ≠</sub>>
⎪⎩


x 0
x 1


Khi đó:

( )

( )

= ⇔ ⎛<sub>⎜</sub> + ⎞<sub>⎟</sub> =


⎝ ⎠


x 7 7


7


1 1 1


1 log 7x .log x 1 1 .log x 1


2 2 log x


Đặt t=log x<sub>7</sub> , pt trở thành:


>


⎧ <sub>⎧</sub> <sub>></sub>



⎪ ⎪


⎛ <sub>+</sub> ⎞ <sub>= ⇔</sub><sub>⎨</sub> <sub>⇔</sub> <sub>⎨</sub> <sub>⇔ =</sub>


⎜ ⎟ <sub>⎛</sub> <sub>⎞</sub> <sub>+ − =</sub>


⎝ ⎠ <sub>⎪</sub> <sub>⎜</sub> + <sub>⎟</sub> = <sub>⎪</sub><sub>⎩</sub>


⎝ ⎠




2
2


t 0 <sub>t</sub> <sub>0</sub>


1 1


1 .t 1 <sub>1</sub> <sub>1</sub> t 1


t t 2 0


2 t 1 .t 1


2 t


• Với t 1= : log x<sub>7</sub> = ⇔1 x =7 (thỏa điều kiện)
Vậy pt(1) có nghiệm là x =7



<b>Bài 10</b>: Giải phương trình: −

(

+ −

)

+ +

(

)

=


2
2


2x 1 x 1


log 2x x 1 log 2x 1 4 (1)


<b>Bài giải</b>:


Điều kiện:


⎧ < − ∨ >


⎧ <sub>+ − ></sub> <sub>⎪</sub>


⎪ <sub>⎪ ></sub>


− >


⎪ <sub>⎪</sub> <sub>⎧</sub>


>


⎪ <sub>− ≠</sub> <sub>⇔</sub> ⎪ <sub>≠</sub> <sub>⇔</sub> ⎪


⎨ ⎨ ⎨





⎪ <sub>+ ></sub> ⎪ <sub>> −</sub> <sub>⎪⎩</sub>


⎪ ⎪


⎪ <sub>+ ≠</sub> <sub>⎪ ≠</sub>


⎩ ⎪


⎪⎩


2


1
x 1 x


2
2x x 1 0


1
x


2x 1 0 <sub>2</sub> <sub>1</sub>


x
2
2x 1 1 x 1


x 1



x 1 0 x 1


x 0
x 1 1


Khi đó:


( )

[

(

)(

)

]

(

)



(

)



(

)



− +






⇔ − + + − =


⇔ + + + =


+


2x 1 x 1


2x 1



2x 1


1 log 2x 1 x 1 2 log 2x 1 4
1


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

40


Đặt t=log<sub>2x 1</sub><sub>−</sub>

(

x 1+

)

, pt trở thành: + = ⇔ − + = ⇔ ⎢⎡ =<sub>=</sub>
⎢⎣


2 t 1


2


t 3 t 3t 2 0


t 2
t


• Với t 1= : log<sub>2x 1</sub><sub>−</sub>

(

x 1+

)

= ⇔ + =1 x 1 2x 1− ⇔ x =2 (thỏa điều kiện)
• Với t=2: −

(

)

(

)



=



+ = ⇔ + = − ⇔ − <sub>= ⇔ ⎢ =</sub>


⎢⎣



2 2


2x 1


x 0 (loai)
log x 1 2 x 1 2x 1 4x 5x 0 <sub>5</sub>


x
4


Vậy pt(1) có tập nghiệm là S=

{ }

2;5
4


<b>Bài 11</b>: Giải bất phương trình: 1 2 − + ≥


2


x 3x 2


log 0


x (1)


<b>Bài giải</b>:


Điều kiện: − + > ⇔ ⎢⎡ < <<sub>></sub>
⎢⎣


2 0 x 1



x 3x 2
0


x 2
x


Khi đó:




( )

⇔ − + ≥


− +


⇔ ≤


− +


⇔ ≤


<

⇔ ⎢


− ≤ ≤ +


⎢⎣


2



1 1


2 2


2


2


x 3x 2


1 log log 1
x


x 3x 2


1


x
x 4x 2


0


x
x 0


2 2 x 2 2


So với điều kiện ta được nghiệm của bpt(1) là ⎡ −⎢ ≤ <


⎢ < ≤ +


2 2 x 1
2 x 2 2


<b>Bài 12</b>: Giải bất phương trình: ⎛<sub>⎜</sub> + ⎞<sub>⎟</sub><
+


⎝ ⎠


2
0,7 6


x x
log log 0


x 4 (1)


<b>Bài giải</b>:


Điều kiện:


+ +


⎧ <sub>></sub> ⎧ <sub>></sub>


− < < −


⎪ ⎪ <sub>+</sub> <sub>−</sub> ⎡



⎪ + <sub>⇔</sub> ⎪ + <sub>⇔</sub> <sub>> ⇔</sub> <sub>> ⇔ ⎢</sub>


⎨ ⎨ <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>></sub>


+ + <sub>⎢</sub>


⎪ <sub>></sub> ⎪ <sub>></sub> ⎣


⎪ <sub>+</sub> ⎪ <sub>+</sub>


⎩ ⎩


2 2


2 2


2 2


6


x x x x


0 0 <sub>4</sub> <sub>x</sub> <sub>2</sub>


x x x 4


x 4 x 4 <sub>1</sub> <sub>0</sub>


x 2


x 4 x 4


x x x x


log 0 1


x 4 x 4


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>



( )

⇔ ⎛<sub>⎜</sub> + ⎞<sub>⎟</sub>< ⇔ + >


+ +


⎝ ⎠


+ +


⇔ > ⇔ >


+ +


− < < −


− −


⇔ <sub>+</sub> > ⇔ ⎢ <sub>></sub>
⎢⎣



2 2


0,7 6 0,7 6


2 2


6 6


2


x x x x


1 log log log 1 log 1


x 4 x 4


x x x x


log log 6 6


x 4 x 4


4 x 3
x 5x 24


0


x 8
x 4



So với điều kiện ta được nghiệm của bpt(1) là ⎡<sub>⎢ ></sub>− < < −
⎢⎣


4 x 3
x 8


<b>Bài 13</b>: Giải bất phương trình: 3

(

)

+ 1

(

+

)



3


2 log 4x 3 log 2x 3 2 (1)


<b>Bài giải</b>:


Điều kiện:


⎧ >
− >


⎧ ⎪


⎪ <sub>⇔</sub> <sub>⇔</sub> <sub>></sub>


⎨ <sub>+ ></sub> ⎨


⎪ ⎪


⎩ > −





3
x


4x 3 0 <sub>4</sub> <sub>3</sub>


x
2x 3 0 <sub>x</sub> 3 4


2


Khi đó:


( )

(

)

(

)



(

)

[

(

)

]



(

)

(

)



⇔ − ≤ + +


⇔ − ≤ +


⇔ − ≤ +


⇔ − − ≤


⇔ − ≤ ≤


2



3 3


2


3 3


2


2


1 log 4x 3 2 log 2x 3
log 4x 3 log 9 2x 3
4x 3 9 2x 3


16x 42x 18 0
3


x 3
8


So với điều kiện ta được nghiệm của bpt(1) là 3 < ≤x 3
4


<b>Bài 14</b>: Giải bất phương trình:



− <sub>−</sub> ⎛ ⎞ <sub>≤</sub>


⎜ ⎟


⎝ ⎠


2


2 2x x


x 2x 1


9 2 3


3 (1)


<b>Bài giải</b>:
Ta có:




− <sub>−</sub> ⎛ ⎞ <sub>≤ ⇔</sub> − <sub>−</sub> − <sub>− ≤</sub>


⎜ ⎟
⎝ ⎠


2


2 2x x 2 2


x 2x 1 x 2x x 2x


9 2 3 9 2.3 3 0



3


Đặt <sub>=</sub> <sub>x</sub>2−<sub>2x</sub> <sub>></sub>


t 3 (t 0), bpt trở thành: <sub>t</sub>2 −<sub>2t 3</sub>− ≤ ⇔ − ≤ ≤<sub>0</sub> <sub>1</sub> <sub>t</sub> <sub>3</sub>
Do t>0 nên ta chỉ nhận 0< ≤t 3


Với 0 < ≤t 3: <sub><</sub> <sub>x</sub>2−<sub>2x</sub> <sub>≤ ⇔</sub> <sub>2</sub> <sub>−</sub> <sub>≤ ⇔</sub> <sub>2</sub> <sub>−</sub> <sub>− ≤ ⇔ −</sub> <sub>≤ ≤ +</sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

42


<b>Bài 15</b>: Giải bất phương trình:

(

x <sub>+</sub>

)

<sub>−</sub> <sub>< +</sub>

(

x 2− <sub>+</sub>

)



5 5 5


log 4 144 4 log 2 1 log 2 1 (1)


<b>Bài giải</b>:
Ta có:


( )

(

)

(

)



(

)

(

)



(

)










⎡ ⎤


⇔ + − < <sub>⎣</sub> + <sub>⎦</sub>


⎡ ⎤


⇔ + < <sub>⎣</sub> + <sub>⎦</sub>


⇔ + < +


⇔ − + <


⇔ < < ⇔ < <


x x 2


5 2 5


x x 2


5 5


x x 2


x x


x



1 log 4 144 log 16 log 5 2 1
log 4 144 log 80 2 1


4 144 80 2 1
4 20.2 64 0
4 2 16 2 x 4


Vậy bpt(1) có tập nghiệm là S=

(

2; 4

)



<b>BÀI T</b>

<b>Ậ</b>

<b>P T</b>

<b>Ự</b>

<b> LUY</b>

<b>Ệ</b>

<b>N </b>


Bài 1: Giải bất phương trình:


+


⎛ <sub>⎞ ≥</sub>


⎜ <sub>+</sub> ⎟


⎝ ⎠


1 2


3


2x 3
log log 0


x 1


Bài 2: Giải phương trình:



⎛ ⎞


+ = <sub>⎜</sub> − <sub>⎟</sub>


⎝ ⎠


x
3


1 6


3 log 9x


log x x


Bài 3: Giải phương trình:


(

+

)

+ 1

(

)

=


2


2


2 log 2x 2 log 9x 1 1


Bài 4: Giải bất phương trình:


+ <sub>−</sub> + <sub>−</sub> <sub>≤</sub>



2x 1 2x 1 x


3 2 5.6 0


Bài 5: Giải bất phương trình:


− − <sub>−</sub> − − <sub>− ≤</sub>


2 2


2x 4x 2 2x x 1


2 16.2 2 0


</div>

<!--links-->

×