Truyen ngan Nguyen Huy Thiep

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

MC LC

CHÙN TRÊU CÙỈT CỖ...2

CN... 11

GIỔT MẤU... 19

HẨC VÛÂA BAY VÛÂA KÏU THẪNG THƯËT ... 45

KHƯNG CỐ VUA ... 54

KHƯNG KHỐC ÚÃ CALIFORNIA ... 70

KIÏËM SÙỈC ... 81

MÛA ... 89

MÛA NHẬ NAM ... 98

MËI CA RÛÂNG... 110

NGÛÚÂI CON GẤI THU THÊÌN... 118

NHÛÄNG NGÛÚÂI THÚÅ XỄ ... 144

TIÏÅC XOÊ VUI NHÊËT ... 165

TRẤI TIM HƯÍ ... 169

CHÛÚNG CHI ... 172

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

CHÙN TRÊU CÙỈT CỖ

Cha Kiïn Lao lâng Hiïìn Lûúng lâ cha nhỗ. Sû Tõnh úã cha
mưåt mịnh. Nùng hay àïën chúi. Mể Nùng bẫo: Nùng, mây cố dun
vúái nhâ Phêåt àêëy. Nùng cûúâi, khưng nối gị.

Mưåt hưm sû Tõnh bẫo:

- Nây Nùng, con úã gêìn ta sấu nùm. Nghe ta àổc kinh Phêåt cố
hiïíu khưng?

Nùng bẫo:

- Cố chưỵ hiïíu, cố chưỵ khưng hiïíu.
Sû Tõnh baão:

- ÛÂ!

Sû Tõnh bẫo:

- Ngađy xûa, Luơc tưí nghe kinh Kim Cûúng, chó nghe cíu: ûâng
vư súê truơ nhi sinh kyđ tím liïìn khai ngươ. Cíu íịy cô nghơa lađ: Ăûđng
bâm vađo câi gị mađ ăïí lođng vađo. Con cô hiïíu khưng?

Nùng bẫo:

- Con àang nghơ.

Nối thïë nhûng khưng nghơ gị. Sû Tõnh bẫo:

- Nghơ ài.

Hưm êëy cố sû Diïåu Thy úã cha Sng Khấnh àïën nghe
giẫng. Sû Diïåu Thy hún Nùng vâi tíi, qụ úã Thấi Bịnh, àậ hổc
hïët phưí thưng trung hổc. Hỗi vị sao ài tu? Sû Diïåu Thy bẫo:

- Hưìi íịy, trûúđng hoơc tưí chûâc ăi du lõch úê Cưn Sún Kiïịp Baơc.
Ta ăïịn, thíịy câc ni cư ăang ngưìi ăông oăn. Khưng khđ trong lađnh,
cănh chuđa ăeơp ă Lođng ta tûơ dûng rung ăương. Ta ûúâc ao cô ngađy
cng ặúơc nhû nhûơng ngûúđi kia. Thïị lađ vïì nhađ, ta laơy chađo cha meơ
rưìi ăi. Nùm íịy 17 tíi.

Sû Tõnh bẫo:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Nùng nghơ:

- 17 tíi lâ tíi ngưëc nghïëch.

Sû Tõnh ăoơc ặúơc yâ nghô cuêa Nùng. Sû Tõnh băo:
- Khưng ngưịc ăíu.

Nùng àỗ mùåt. Nùng àaä coi thûúâng sû Diïåu Thuãy chùng?
Sû Tõnh bẫo:

- Hưm nay ta kïí chuån nây. Lêìn êëy Lc Tưí àïën cha kia.
Mổi ngûúâi àang nghe giẫng kinh, bưỵng cố ngổn giố thưíi àïën lâm
lay àưång lấ phûúán. Mưåt thêìy tùng nối: Giố àưång. Mưåt thêìy tùng
khấc nối: Phûúán àưång. Thïë lâ mổi ngûúâi àua nhau tranh cậi.. Lc
tưí bêëy giúâ mỳỏi bỷỳỏc lùn noỏi rựỗng. Khửng phaói gioỏ ửồng, cuọng khưng
phẫi phûúán àưång. Chó cố cấi têm ca chû võ àưång mâ thưi. Mổi

ngûúâi bêëy giúâ hïët sûác ngẩc nhiïn, têët cẫ sp lẩy Lc tưí.

Sû Diïåu Thuãy vïì, Nùng cuäng vïì.

Nùng ài qua cấnh àưìng. La sùỉp lïn àông nïn cố mi thúm
ngâo ngẩt. Trúâi nùỉng, thûá nùỉng àêìu ma hẩ, khưng khư mâ dõu.

Thoẩt nhiïn bưỵng mûa bống mêy. Mûa rêët nhanh, âo ẩt, chó
khoẫng àưå nùm mûúâi pht. Giûäa àưìng khưng mưng quẩnh, chùèng
biïët trưën vâo àêu, Nùng ngưìi thp xëng búâ cỗ, thế mâ ûúát àêìu,
ûúát ấo. Nùng nhịn ra xung quanh, mâu la nhû sêỵm xanh hún..

Nùng ăi ăïịn búđ mûúng ngưìi nghó. Khưng nghơ gị, chó nhịn
nhûơng gúơn sông lùn tùn ăïìu ăùơn úê trong lođng mûúng. Nûúâc nhû
ặâng laơi, khưng biïịt chăy ngûúơc hay xi. Tûđ phđa phưị Hơn cô
ba ngûúđi ăi ăïịn.

Nùng nghơ:

- Khưng phẫi ngûúâi lâng.

Ba ngûúđi ngưìi dûúâi gưịc cíy phi lao. Mươt ngûúđi bêo chûđng nùm
mûúi tíi trăi mươt túđ bâo xịng ăíịt, líịy thûâc ùn trong ti xâch ăùơt
lïn. Mươt ngûúđi gíìy cng líịy trong ti ra míịy hươp bia vađ hươp nûúâc
ngoơt. Cođn ngûúđi thûâ ba, thíịp luđn thị ặâng bïn caơnh, cađu nhađu:

- Sao khưng vâo quấn mâ ùn?
Ngûúâi beáo cûúâi:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Ngûúâi gêìy nối:

- Ưng Trổng thấng mûúâi mưåt nây nghó hûu.

- Ăâng l vïì tûđ míịy nùm trûúâc nhûng ưng íịy khai gian l
lõch ăïí kêo thïm vađi nùm, ưng íịy tíi Sûêu bùìng tíi ch Vûúơng
tưi. Thïị mađ ch Vûúơng tưi ă chïịt ặúơc sâu nùm rưìi.

Ngûúâi bếo nối:.

- Ưng Troơng vïì lađ phăi rưìi. Cng ă xíy ặúơc nhađ, con trai
con gâi ăïìu ă líịy vúơ líịy chưìng. Thïị lađ vinh thín phị gia, cô ca
ùn ca ăïí.

Ngûúâi thêëp ln nối:

- Con gấi baõ chừ tửi laõ con dờu ửng Troồng, lờởy thựỗng Àiïín.
Hai vúå chưìng nố àïìu dẩy hổc úã thõ xậ, lẩi cố cûãa hâng úã chúå, thụ
ngûúâi bấn hâng. Sưëng sung tc lùỉm.

Ngûúâi gêìy nối:

- Ưng Trổng vïì nghó hûu thị ai lïn thay chûác ưng êëy?
Ngûúâi thêëp ln nối:

- Chùỉc lẩi ưng Trung vêy cấnh ca ưng êëy thưi.
Ngûúâi bếo nối:

- Tưi àêm ra nghiïån cấi nûúác giẫi khất Coca Cola.

Cíu chơn kêo dađi, mưỵi ngûúđi nôi mươt cíu rưìi hoơ ặâng lïn ăi

vïì phđa Nùng.

Nùng vïì nhađ. Cúm nûúâc xong thị meơ Nùng băo:
- Nùm nay con cô ắnh thi vađo Ăaơi hoơc khưng?
Nùng băo:

- Thưi mể ẩ, con ngẩi hổc lùỉm. Con cng khưng mën xa mể.
Mể Nùng cûúâi:

- Anh tûúãng anh côn bế â. Ài ra àúâi mâ hổc khưn chûá!
Bưë Nùng bẫo:

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Nựng lùn giỷỳõng nựỗm... Giờởc nguó keỏo ùởn dõu ïm vâ nhể
nhâng. Trong giêëc ng, Nùng cẫm thêëy mịnh àang phiïu du úã àêíu
úã àêu..

Bíi sấng, Nùng dêåy ài cùỉt cỗ trêu. Mang theo cấi liïìm vúái
àưi quang gấnh. Dổc theo búâ sưng lâ bậi ngư vúái bậi mđa. Nùng
cng khưng biïët cẫnh vêåt úã àêy àểp hay khưng àểp. Bêy giúâ úã Hâ
Nưåi ngûúâi ta lâm gị, úã New York ngûúâi ta lâm gị, úã Tưk ngûúâi ta
lâm gị? Nùng cẫm thêëy mịnh àậ úã nhûäng núi êëy, thêåm chđ thåc
lâu tûâng khu phưë mưåt. Cùỉt cỗ chó hún tiïëng àưìng hưì. Cỗ mêåt rêët
thúm nhûng trêu khưng ùn. Sao trêu lẩi chó ùn cỗ gûâng cay mâ
khư, chó ùn cỗ cêåt rấp vâ ngûáa, cỗ nhựỗng laõ thỷỏ coó dai ngoaỏch?.

Nựng reọ vaõo cha. Sû Tõnh àang ngưìi mưåt mịnh, tûåa nhû
àang ng. Nùng àùåt nhể gấnh cỗ xëng dûúái gưëc nhận rưìi nhể bûúác
ài vâo mâ sû vêỵn biïët.

Sû Tõnh bẫo:

- Nùng àêëy â?
- Vêng.

Sû Tõnh:
- Ài cùỉt cỗ â?
- Vêng.

Sû Tõnh:

- Coá chuyïån gị khưng?
- Khưng.

Sû Tõnh:

- Àang nghơ gị?

Nùng giêåt mịnh. Nghơ gị? Cố cêìn phẫi nghơ mưåt àiïìu gị
khưng?

Sû Tõnh bẫo:

- Mưỵi giêy nghơ àïìu khưng ngûng trïå. Sưëng. Biïën àưíi. Nhû
dông nûúác. Nhû mêy bay. Nhû mấu chẫy.

Cố khấch àïën. Khấch lâ ưng giấo Hưåi. ưng giấo Hưåi cng lâ
ngûúâi lâng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

- Ưng giấo hưm nay khưng lïn lúáp â?
Ưng giấo Hưåi cûúâi, lưå chiïíc rùng khïính.
Ưng giấo Hưåi bẫo:

- Baơch thíìy, hưm nay tưi khưng cô giúđ. Chùỉng lađ cô chai rûúơu
ca cíơu hoơc trođ mang biïịu. Nghơ ịng rûúơu mươt mịnh bìn nïn
mang lïn chuđa ịng vúâi thíìy. Cô ặúơc khưng aơ?

Sû Tõnh băo:
- Ăûúơc.

ëng rûúåu mưåt lc, ưng giấo Hưåi bẫo:

- Tưi lađ ngûúđi phađm phu, trưng lïn Phíơt kđnh nhi viïỵn chi.
Khưng dâm ăïịn gíìn. Tûêu cng ham, sùưc cng ham, danh lúơi cng
ham. Biïịt lađ xíịu mađ khưng b ặúơc. Bùìng tíi nađy ăau ăúân ï chïì
ă că. Nïịu bùìng tíi thùìng Nùng bíy giúđ, tưi khưng gíìn ăađn bađ -
ăíịy lađ toađn nhûơng bươ xûúng khư. Tưi khưng ăoơc sâch bâo - ăíịy
toađn lađ thuöịc nguê, töi khöng lađm baơn beđ vúâi ai - ăíịy toađn lađ ýu
quâi.

Sû Tõnh cûúâi:
- Thïë ưng lâm gị?

Ưng giấo Hưåi khưng trẫ lúâi, hỗi vu vú:

- Thïë sưëng lâ chẩy àíi theo thối xêëu vúái ngûúâi xêëu â?
Nùng châo sû Tõnh vâ ưng giấo Hưåi vïì nhâ.

Sû Tõnh bẫo:

- Ty dun, sao lẩi phên biïåt tưët xêëu àïí cho àau lông?

Nùng gânh c. Nùng thíịy gânh c mươt bïn nùơng, mươt bïn
nheơ. Ăïí cín bùìng phăi lïơch ăođn gânh mươt bïn. Gânh thïị khưng ăi
xa ặúơc nhûng may tûđ chuđa vïì nhađ chó dùm trùm thûúâc. Tríu
ăang ăúơi c, thíịy Nùng vïì víỵy ăi rưịi rđt. Nùng ăang cho tríu ùn
c thị chõ Thû ăïịn. Chõ Thû lađ th qu ca xôm chn ăi thu tiïìn.
Meơ Nùng ra tiïịp.

Chõ Thû bẫo:

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Meå Nùng cûúâi ngûúång ngõu:

- Cẫ nhâ côn mưỵi 30 ngân àưìng. Hay tao bẫo thựỗng Nựng
mang con gaõ ra chỳồ baỏn?

Chừ Thû bẫo:

- Con gâ nhâ mêëy cên?
Mể Nùng bẫo:

- Lađm gị míịy cín? Con gađ ri trûâng ă cûâ vúơ. Bân gii lùưm
chùưc ặúơc 15 ngađn ăưìng.

Chõ Thû bẫo:

- Thđm bùưt ra ăíy cho châu xem nađo. Ăùng nađo châu cng
phăi ăi chúơ mua thûâc ùn ăi khâch y ban. Nïịu thíịy ặúơc thị châu
dơt ln. Nhíịt cûê lûúơng tiïơn. Khi phăi ra chúơ.

Mể Nùng ài bùỉt gâ.
Nùng bẫo:

- Con ăânh tríu ra ăưìng cađy. Ăûúơc khưng meơ?
Chõ Thû băo:

- Thùìng Nùng ăăm viïơc thíơt. Vïì sau cư nađo líịy ặúơc cíơu íịy
thị sûúâng că ăúđi.

Nùng àỗ mùåt. Nghơ àïën ưng giấo Hưåi bẫo àân bâ lâ àưëng
xûúng khư lẩi bêåt cûúâi. Ngûúâi àân bâ nâo gùỉn vúái sưë phêån ca
Nùng liïåu cố sûúáng khưng?

Nùng vấc cây, àấnh trêu ra àưìng. Nùng nhịn theo dêëu con
trêu bûúác ài chêåm rậi.

<i>Sinh ra lâ kiïëp con trêu </i>

<i>Sët àúâi tùm tưëi dậi dêìu nùỉng mûa </i>
<i>Thên tưi cưí cây vai bûâa </i>

<i>Nâo thûâng båc, nâo mộ khua rưån râng </i>
<i>Xin ưng, ưng xûã nhể nhâng </i>

<i>Tưi xin nưåp à thốc vâng cho ưng </i>
<i>Ch nghế tú cố àưåc chiïëc rùng </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<i>Tưi biïët thên biïët phêån tưi rưìi </i>
<i>Tưi khưng hế miïång nûãa lúâi vúái ai </i>
<i>Gấc sûâng, rổ mộm, vïính lai </i>

<i>Cùỉn rúm cùỉn cỗ lẩy ngâi lûúång cho </i>

<i>Àïm nùm canh tiïët bưën ma </i>

<i>Chìng xiïu, mấi dưåt giố la vêỵn cam </i>
<i>Ai úi bûng bất cúm vâng </i>

<i>Xôt thûúng tríu ặâng bïn ăađng leê loi </i>
<i>Khi nađo tríu giïịt tïị Trúđi </i>

<i>Miïëng thõt buâi nguâi trêu húäi laâ trêu... </i>

Nùng cây rång. Nùng biïët cây hïët thûãa rång cng phẫi quấ
trûa nhûng Nùng khưng vưåi. Nûúác xêm xêëp búâ. Con trêu im lùång,
lêìm luäi nhû àang nghơ ngúåi, khùỉc ài khùỉc àïën. Nùng cng im lùång,
chùm ch vâo viïåc lấi cây cho thùèng. Àêët lêåt sang mưåt bïn thânh
tûâng hâng nhû sống. Nùng cưë gùỉng àïí khưng nghơ ngúåi, khưng xết
àoấn. Chúåt nhỳỏ sỷ Từnh coỏ lờỡn khuyùn rựỗng khửng nùn xeỏt àoấn
hay dúã, àng sai, xêëu tưët. Ta àậ chùỉc gị mịnh úã àêíu, úã àêu?

Nùng cađy mươt mịnh khưng nghó. Ăûâng bông thị xong thûêa
rơng, ăânh tríu xịng sưng tùưm mât. Nùng líịy c kyđ coơ cho tríu.
Con tríu dim mùưt laơi. Nùng búi mươt lât, thíịy ăôi cưìn cađo.

Nùng vïì nhâ. ùn cúm xong thêëy ưng giấo Hưåi ngêåt ngûúäng
xiïu vểo ài vâo. Ưng giấo Hưåi bẫo:

- Cho bấc nghó nhúâ úã àêy mưåt lất. Vïì nhâ thêëy toân nhûäng
khn mùåt c, chấn lùỉm!

Nùng bíơt cûúđi. Nhađ ưng giâo Hươi cô tiïịng nïìn nïịp: vúơ ăăm
ăang, nhûơng ặâa con ríịt ngoan, hiïìn lađnh, nhađ cûêa khang trang,

ngùn nùưp. Ưng giâo Hươi nùìm vng. Ưng giâo Hươi băo:

- Lc nậy úã cha nối chuån vúái sû, giêåt mịnh nghơ lẩi thêëy
mêëy chc nùm nay mịnh ài dẩy hổc, dẩy trễ con toân thûá lấo
khoết. Phen nây xëng ngc A-t lâ chùỉc. Thưi ngây mai bỗ vïì cây
rång.

Ưng giấo Hưåi nối xong thị ng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

giấo Hưåi nối thïë khưng phẫi mưåt lêìn. Cố lêìn ưng giấo Hưåi bẫo
trûúâng hổc lâ núi tu hânh theo lưëi hûúãng lẩc.

Nùng ra ăưìng. Laơi phăi ăi cùưt c cho tríu. Meơ Nùng băo:
- Bưị mađy ra ằnh tûđ saâng. Ngađy mai lađng tïị Thađnh hoađng.
Súâm hưm sau, múâi gađ gây nhađ Nùng ă díơy. Că nhûơng nhađ
bïn cng thïị. Meơ Nùng thưíi xưi, lơc thõt. Nùng tùưm gươi saơch s rưìi
ra ằnh lađng. Hưm nay hươi ằnh, viïơc nađy ă dûúơc chín bõ tûđ hún
thâng trûúâc. Câc cuơ ưng, cuơ bađ úê trong ăươi tïị ă thay âo qìn, tïì
tûơu că. Ăâm thanh niïn gưìm mûúđi tâm trai tín vúâi mûúđi tâm gâi
tín cuđng chín bõ nhíơp hươi tïị.

Nùng cng úã trong sưë nây.

Nùng vađo phođng hôa - trang thay qìn âo. Hươi ằnh nùm nađo
cng diïỵn sûơ tđch ca Thađnh hoađng lađng. Chơn rùìng ngađy xûa
Trúđi lađm haơn hân, úê dûúâi mùơt ăíịt dín tịnh ăôi khưí. Dín lađng theo
mươt chađng trai bùưc thang ăânh Trúđi. Trúđi sai Thiïn Lưi mang síịm
sêt thiïn la ắa vng dânh laơi. Ba líìn chađng trai ăïìu thùưng Thiïn
Lưi. Cịi cuđng Trúđi phăi lađm mûa, dín tịnh thoât khi tai naơn haơn
hân. Chađng trai cuđng dín lađng vui v cađy bûđa, trúê laơi cơc sưịng

bịnh thûúđng. Nhûng Thiïn Lưi ăúơi khi chađng trai khưng ăïì phođng
thị túâi ăânh lên. Khi chađng trai chïịt, dín lađng ă thúđ chađng lađm
Thađnh hoađng.

Khoăng 9 giúđ sâng bùưt ăíìu hươi tïị. Ngûúđi ăưng nghịn nghõt
sín ằnh. Cúđ, hoa, câc mím lïỵ víơt bađy la liïơt. Khưng khđ nâo nhiïơt.
Nùng cuđng ăâm thanh niïn vâc nhûơng câi thang ngùưn ra giûơa sín
ằnh. Ăiïơu ma thang ă ặúơc tíơp lơn cưng phu tûđ míịy thâng
trûúâc. Cíu chơn c ặúơc diïỵn laơi ríịt tao nh, ăeơp mùưt vađ sưi nưíi.
Nùng cíìm thang ặâng trong ăươi ma khi tiïịn, khi luđi, r ngang, r
trâi ăïìu theo nhõp trưịng. Câc ưng giađ ăông vai Thiïn Lưi vađ síịm
sêt cíìm ăao ba, kiïịm kđch cng tiïịn cng luđi, r phăi trâi theo
nhõp trưịng. Tríơn ăânh diïỵn ra theo nhûơng nghi lïỵ ûúâc lïơ. Nùng
thíịy bưị mịnh cng ăông vai mươt tûúâng nhađ Trúđi. Trưng ưng ríịt
hung dûơ, khâc hùỉn vúâi lc bịnh thûúđng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

- Kiïåu bay!

Cåc vui kếo dâi àïën hïët bíi chiïìu. Nùng vïì àïën nhâ thị tưëi.
Nùng tùỉm giùåt, ùn cúm rưìi xëng thẫ trêu.

Trùng non bùỉt àêìu mổc. Giố thưíi nhể. Nùng thêëy lông mịnh
trưëng rưỵng. Nùng dùỉt trêu ra bậi cỗ ven ù rửỡi nựỗm daõi xuửởng vaồt
coó mùỡm. Bờy giúâ múái thêëy ngûúâi àau ï êím, cúãi ấo ra thêëy cố vïët
tđm úã ngûåc trấi: rộ râng vïët ca quẫ chy. Nùng nhịn lïn trúâi cao,
Nùng khưng biïët mịnh àang úã àêíu, úã àêu? Con trêu gùåm cỗ bïn
cẩnh, nhêỵn nẩi bịnh thẫn. Nố àang nghơ gị. Nố àang úã àêíu, úã àêu?

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

CUÁN

I- GÊY CHUYÏÅN

Trong söị ngûúđi quen cuêa tưi, tưi ríịt nïí phuơc nhađ nghiïn cûâu
vùn hoơc K. Anh am hiïíu câc víịn ăïì l lơn vùn hoơc úê ta (lơnh vûơc
mađ th thûơc tưi khưng hiïíu gị míịy). Nhûơng bađi viïịt ca K cô thúđi
ặúơc nhiïìu ngûúđi vđ nhû "ngoơn roi" qịt vađo "con ngûơa sâng tâc
vùn hoơc" gip nô phi nhanh hún vađ khưng tríơt ặúđng.

K ăeơp trai, thưng minh, ăùơc biïơt nhaơy căm vúâi nhûơng câi gị
ăau ăúân, ti cûơc. Nhiïìu líìn ăi chúi vúâi anh, tưi thíịy K thûúđng lăng
trânh nhûơng núi cô ngûúđi ùn mađy hóơc tađn tíơt. Trûúđng húơp khưng
lăng trânh ặúơc, K ríịt bưịi rưịi, tưi thíịy mùơt anh tâi ăi, anh bưịc hïịt
ti cho ngûúđi ùn mađy hóơc ngûúđi tađn tíơt ăô.

Vúâi tưi vađ câc nhađ vùn tr thơc thïị hïơ tưi, K ríịt nghiïm
khùưc. K ăođi hi cao ăiïìu mađ anh goơi lađ tđnh ngûúđi: tinh thíìn lađm
viïơc, ặâc hy sinh, lođng tíơn tuơy, chûơ "tím"... vađ dơ nhiïn că vùn
phaơm nûơa. Sûơ nghiïm khùưc íịy lađm cho tịnh baơn ca 2 chng tưi
khưng phăi lađ khưng sông giô. Tuy nhiïn tưi khím phuơc K.

Nhiïìu khi líín thíín, tưi nghơ rùìng phăi cô 1 lyâ do nađo thíơt
síu xa lùưm múâi ređn nïn ặúơc mươt ngûúđi nhû K. Cô líìn tưi gùơng hi
mi, K tûơ dûng bơt miïơng :

- Cha tưi lađ Cn. Că mươt cơc ăúđi ngùưn ngi ca ưng chó cô
ăươc mươt khât voơng thađnh ngûúđi thïị mađ khöng ặúơc...

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

II- CÊU CHUYÏÅN

Cn biïịt câi chïịt s ăïịn vúâi Cn chó vađi pht nûơa. Chín Cn

ă laơnh, câi laơnh tûđ chín cûâ thïị ngûúơc lïn, bao giúđ câi laơnh ngíịm
ăïịn ẳnh ăíìu lađ hïịt, lađ vơnh biïơt con ngûúđi, vơnh biïơt cơc sưịng...

Cn hấ miïång ra. Khất, khất... Cn thêëy cưí hổng mịnh se lẩi.
Cẫm giấc bõ dưìn, bõ àê bao ph toân thên. Cn biïët lêìn nây Cn
khưng thïí thoất nố. Nố àêëy! Nố thô cấi lûúäi vư hịnh, àen nhû àïm
tưëi liïëm vâo àưi mùỉt Cn rưìi...

Hún chuơc nùm trûúâc, ngûúđi ta thíịy Cn úê mươt câi cưịng bïn
con sưng ăađo ngoaơi ư thađnh phưị. Con sưng ăen ngođm nûúâc thăi, ăíìy
râc, giíịy vuơn vađ nhûơng ăâm beđo Tíy lâ ăíìy buơi bùơm. Câi cưịng
xi-mùng vúơ nùìm ngang con ặúđng ăíịt nh, hûâng giô că úê bïn phđa búđ
sưng, că úê bïn phđa cânh ăưìng. Cn nùìm trong ăưịng tă râch hưi
hâm, că ăíìu că chín tđm ngùưt vị giô. Chùỉng hiïíu sao Cn khưng
chïịt ngay khi íịy? Chùưc vị lo Haơ. Nïịu Cn khưng gùơp lo Haơ, chùưc
Cn ă chïịt ngay rưìi.

Lo Haơ lađ lo ùn mađy úê chúơ. Hưm íịy, khưng hiïíu sao lo Haơ
líìn ra cưịng. Ăûâng trïn ặúđng, lo nghe thíịy tiïịng khôc. Tiïịng
khôc nhû tûđ dûúâi ăíịt voơng lïn, nhû tûđ ím ph voơng lïn. Lo ruđng
mịnh hi súơ. Chiïìu ăang xịng, nùưng ă tùưt, râng míy múơ gađ úê
phđa chín trúđi hùưt xịng mùơt ăíịt 1 vïơt ânh sâng laơnh lo vađ kinh
dõ. Giô bíịc ăíi nhau hun ht quanh câc lïìu chúơ luơp xuơp khưng
bông ngûúđi. Lo Haơ run cíìm cíơp. Quang cănh nađy hưìn ma ríịt dïỵ
hiïơn hịnh. Ăíy lađ thúđi khùưc xịt hiïơn ma qu. Gíìn că ăúđi ngûúđi.
Lo Haơ sưịng nhûng khưng súơ ngûúđi, ngûúđi chó lađm lo ýu hóơc lo
ghêt, thđch hóơc khưng thđch, lo Haơ chó súơ câi gị khưng phăi lađ
ngûúđi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Lo Haơ cịng cìng chaơy xịng vïơ sưng. Lo vûđa chaơy vûđa

ng. Tiïịng khôc nđu lo laơi. Lo nhịn lïn ặođng vađ nhíơn ra ặâa bê
nùìm úê trong cưịng.

Lậo Hẩ dêìn dêìn hoân hưìn. Hốa ra chùèng cố ma qu nâo cẫ!
H hưìn h vđa! Ma qu àậ bỗ mêët mưåt cú hưåi àïí rịnh chưåp lậo!

Lo Haơ bođ vïì phđa cưịng, thođ tay kêo ặâa bê ra. Chín tay nô
laơnh bịt.

Lo Haơ ưm ặâa bê vïì lïìu chúơ. Lo ăùơt tïn nô lađ Cn. Cn lađ
tïn chô khưng phăi tïn ngûúđi. Ăûâa bê nađy thíơt cng chûa phăi lađ
ngûúđi, nô kyđ hịnh dõ daơng, ăíìu nô to tûúâng, hai chín hai tay mïìm
óơt nhû chùỉng cô xûúng, chó húi lïơch troơng tím lađ ngûúđi nô ng
kïình ra ăíịt. Ăiïìu kyđ laơ lađ Cn cô khn mùơt ăeơp laơ luđng.

Cn úê cuđng lo Haơ. Cn khưng chïịt búêi nô cô hai khă nùng
kyđ qúơc. Mươt lađ ăưi mùưt, ăưi mùưt ca nô lađm cho tíịt că moơi ngûúđi
chung quanh ăïìu súơ hi. Hoơ ăi qua Cn mađ mađ khưng b mươt ăưìng
hađo vađo câi nôn râch thị khưng an lođng. Ânh mùưt Cn âm ănh hoơ,
hađnh haơ hoơ sịt ăïm ngađy. Khă nùng thûâ hai cuêa Cuân lađ khaê
nùng chõu ặơng tơt vúđi: nô chõu ặúơc ăôi, ặúơc rêt, nô sưịng trú
trú nhû thín thïí nô ặúơc taơo bùìng thûâc ngn liïơu siïu phađm.

Lo Haơ ăím qy thùìng bê tađn tíơt. Cô nô, lo kiïịm tiïìn ặúơc
dïỵ dađng hún. Lo mang thùìng bê ăi khùưp ăô ăíy kiïịm ùn. Chó
trong mươt hươi Ph Giađy, lo kiïịm ặúơc bùìng míịy nùm lo ăi ùn
xin mươt mịnh. Câch lađm ca lo thíơt ăún giăn. Lo cûâ ăùơt Cn
nùìm ngûêa mươt chưỵ vúâi câi nôn mï giûơa ăâm ăưng ngûúđi. Thïị lađ
xong chơn. Cn s cûơa qơy vađ mùưt nô s lađm viïơc, mùưt nô s
hi moơi ngûúđi:

- Nađy ưng, nađy bađ! Ưng bađ lađ ngûúđi, hy nghơ ăïịn tưi lađ k
chûa ặúơc thađnh ngûúđi...

Lậo Hẩ nêëp úã àêu àêëy, khi thêëy nốn àậ khấ tiïìn thị ra thu
vïì. Thónh thoẫng lậo àt cho Cn mêëy miïëng bấnh àc ngư tûåa
nhû ngûúâi ta àt cho nhûäng con gâ mang bấn úã chúå.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

mï man ăïí ăi ịng rûúơu hay ăi ăânh baơc. Băn thín lo cng ă
bao líìn bõ ăôi, bõ ưịm, bõ rêt nhû thïị. Trong thïị giúâi ùn mađy, ngûúđi
ta cô thïí xûê duơng mươt ặâa bê con trong vađi ba thâng ăïí lađm cúâ xin
ùn. Khi ặâa beâ chïịt, ngûúđi ta vûât nô ra ngoađi ăưịng râc nhû víịt mươt
thûâ víơt hng bịnh thûúđng, nhû câi rưí, câi rïị... Viïơc kiïịm ra mươt
ặâa bê khưng khô. Chó cíìn vađi ba ăưìng baơc, mươt sâi thịc phiïơn,
mươt bươ qìn âo c lađ xong. Ăúđi cođn ăôi rêt. Ăôi rêt bíịt chíịp tíịt că,
că ăaơo l, că tịnh ngûúđi.

Cn lúân díìn lïn, Cn díìn thûâc ặúơc thín phíơn mịnh, bơc
phăi thûâc vïì hoađn cănh mịnh.

Nùm íịy, bíịy giúđ ăang cô chiïịn tranh, nhiïìu ngûúđi chïịt ăôi.
Trúđi ríịt laơnh. Cn vađ lo Haơ nùìm cơn trong hai bao tăi úê mươt
hiïn nhađ câch chúơ Múâi úê ngoaơi ư thađnh phưị chûđng trùm mêt. Lo
Haơ ho dưìn. Lo ta ýịu lùưm, ă míịy ngađy nay lo khưng díơy ặúơc,
thónh thoăng laơi ho ra mâu.

- Cn nađy, mađy ă lúân rưìi... Tao sùưp chïịt rưìi... Mađy sùưp míịt
tao, míịt chưỵ dûơa rưìi... - Lo Haơ thïìu thađo băo Cn - Thûơc ra tao
cng chùỉng phăi chưỵ dûơa ca mađy. Că tao vađ mađy cuđng söịng...
Söịng nhû con giun, con dïị, nhû con ong, câi kiïịn... - Lo ho suđ suơ

rưìi khôc - con ngûúđi sưịng khâc... Trúđi úi, sao trúđi hađnh haơ chuâng
con nhû thïị? Chuâng con muöịn söịng nhû moơi ngûúđi thöi mađ khöng
söịng ặúơc...

Cuân lùưng tai nghe. Cuân mùơc kïơ laôo Haơ nûâc núê rïìn ríỵm mươt
mịnh. Cn chùỉng nôi gị. Cn quen vúâi câi cănh nađy rưìi. Cn líịy
tay co câi bao tăi râch che buơng. Cn thúê dađi... Cn mïơt moêi raê rúđi.
Hún chuơc nùm nay, Cuân ăi ùn mađy, Cn cng chùỉng laơ gị cơc
sưịng con ngûúđi... Ùn mađy lađ ai, ùn mađy lađ ta... Ăoâi cúm râch âo hôa
ra ùn mađy... Cơc sưịng con ngûúđi ăíìy bíịt trùưc vađ vư nghơa, hoơ sưịng
cng nhû Cuân, nhû Laôo Haơ, nhû con giun con dïị, nhû con ong câi
kiïịn... Cn chó ăau ăúân vị Cn khịt tíơt. Cn chûa phăi lađ
ngûúđi, câi gị moơi ngûúđi lađm ặúơc thị Cn ăïìu thíịy khô quâ. Cađng
lúân, Cn cađng thíịy viïơc Cn ặâng vûơng úê trïn mùơt ăíịt thûơc chùỉng
dïỵ gị. Cn cûâ lííy bííy, cûâ ăi ba bûúâc lađ lïơch troơng tím, cûâ thïị ng
quay ra ăíịt. Hai chín hai tay ca Cn khưng tn theo ặúơc
mịnh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

ngûúâi lc nâo cng thúm nûác nûúác hoa, bùng phiïën. Cư Diïåu cố àưi
mùỉt nhỗ vâ hai cấnh mi mỗng dđnh phêåp phưìng. Tđnh cư hay àa,
hay cûúâi. Cư hay goồi Cuỏn laõ "thựỗng hũnh nhờn mựồt eồp".

- Naõy thựỗng hũnh nhờn mựồt eồp! Cho maõy mửồt haõo, sấng mai
mây ra àốn cûãa cho tao. Mây nhû ngưi sao Hốa lưåc úã cấi nhâ nây.
Hưm nâo ài chúå gùåp mây lâ ngûúâi thiïn hẩ xư vâo mua bấn nhû
tranh nhû cûúáp...

Cn cûúđi bn ln. Cn ci xịng nhùơt ăưìng hađo nhûng laơi
chi ngûúđi ng quay ra ăíịt. Ăưìng hađo câch bađn tay Cn ba hađng
gaơch. Cn nhm díơy líịy mươt ăíìu gưịi lađm truơ ăïí giûơ troơng tím.

Cn giú tay vúâi nhûng khưng giûơ ặúơc, laơi ng nghiïng ngûúđi sang
phăi. Ăưìng hađo cođn câch Cn mươt hađng gaơch nûơa. Cư Diïơu cûúđi
nhû nùưc n trïn bíơc thïìm nhađ :

- Caỏi thựỗng hũnh nhờn mựồt eồp naõy ngửồ quaỏ chûâng...! Cưë lïn!
Cưë lïn lêìn nûäa xem nâo!

Cn thđch chđ cûúâi. Trúâi úi, Cn àậ lâm cho nâng thđch. Cn
thêëy sung sûúáng.

Cn nhm díơy, cưị gíơp hai ăíìu gưịi. Ăûúơc rưìi... Thïị, thïị... Chó
cưị thïm mươt tđ nûơa vađ nghiïng ngûúđi sang trâi lađ chaơm ặúơc vađo
ăưìng hađo rưìi. Cn thúê hưín hïín, mưì hưi toât ra. Cn ûúâc lûúơng, Cn
cûúđi. Ăng lc Cn bíơt nghiïng ngûúđi lïn thị Diïơu nhăy thuơp
xịng nhùơt ăưìng hađo ăïí nhđch sang mươt hađng gaơch bïn caơnh. Diïơu
rê lïn cûúđi. Cn bõ míịt ăađ ng xịng nïìn gaơch. Cn ăíơp trân
xịng nïìn gaơch, mâu trong miïơng Cuân trađo ra nhûng Cuân mùơc kïơ.
Cuân hđt vươi vađng câi muđi ăađn bađ qịn r. Chûa bao giúđ Diïơu laơi úê
gíìn Cn nhû thïị.

Cn cỷỳõi sựỗng sựồc. Nùởu Cuỏn biùởt haỏt thũ Cuỏn aọ hất...

Lậo Hẩ ngưìi n trong gốc tûúâng vúä thûúng hẩi nhịn Cn.
Lậo nhỗm dêåy chêåm chẩp àïën cấi chưỵ àưìng hâo, lậo lùéng lùång nhùåt
àưìng hâo cho vaõo tuỏi mũnh.

- Thựỗng giaõ khửởn naồn! - Diùồu bùåt n cûúâi, mưi mđm lẩi àanh
àấ - Àưìng hâo khưng phẫi cho mây àêu àêëy! Rưìi lẩi ài nûúáng vâo
rûúåu cho xem.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Cư Diïåu êëy len vâo àúâi Cn tûâng ngây mưåt.

Cn cûá miïn man suy nghơ. Cn hịnh dung thêëy cư Diïåu ài
lẩi, nối cûúâi, Cn chùèng àïí gị àïën nhûäng tiïëng kïu úá nghển
ngâo ca lậo Haồ nựỗm bùn caồnh Cuỏn. Maọi sau, laọo Haồ hửồc lïn,
nhûäng ngốn tay sêìn si ca lậo bêëu vâo mùåt cuãa Cuán rêët àau Cuán
múái bûâng tónh. Cuán múã mùỉt ra. Cn giêåt mịnh thêëy mùåt lậo Hẩ
biïën dẩng hùèn ài, mùåt lậo trùỉng bïåt nhû sấp, nhên trung lïåch sang
mưåt bïn. Tûâ miïång lậo, mấu àen trân ra ưìng ưåc. Lậo cưë úá nối gị
àố. Bân tay lậo cưë êën vâo tay Cn mửồt caỏi tuỏi con nựỗng nựồng. Cuỏn
boõ nhửớm dờồy. Cn àậ hiïíu ra sûå viïåc: cấi chïët nố àang hiùồn ra
bựỗng xỷỳng, bựỗng thừt ỳó trỷỳỏc mựồt Cuỏn. Nố àêëy. Nố nêëp trong
trông mùỉt sêu hóỉm vâ khưng thêìn sùỉc ca lậo Hẩ àêy. Cn khốc
nûác núã, thïë lâ Cn àậ mêët ài mưåt chưỵ dûåa rưìi, chưỵ dûåa àïí Cn khỗi
lïåch trổng têm úã trïn mùåt àêët mâ chđnh Cn cng chó hiïíu rêët lúâ
múâ...

Sau câi chïịt ca lo Haơ, sưị phíơn Cn cng chùỉng ăưíi thay
míịy. Víỵn ăôi vađ rêt. Trong câi muđa ăưng khng khiïịp nùm íịy,
Diïơu ăi líịy chưìng. Chưìng Diïơu lađ mươt g trai ặa hađng. G cô ăưi
mùưt khư râo hoănh. Mùưt g chùỉng hïì xc ăương trûúâc mươt ăiïìu gị.
Cn theo di tûđng ngađy cơc sưịng ca ngûúđi con gâi. Cn linh căm
rưìi cư s chùỉng ặúơc sung sûúâng gị.

Linh cẫm khưng àấnh lûâa Cn. Ba thấng sau ngây cûúái, gậ
chưìng cư Diïåu cỵm sẩch tâi sẫn ca vúå múái cûúái trưën ài Nam bưå
vúái cư tịnh nhên múái.

Cư Diïơu nhû k hôa rưì. Chó vị nheơ daơ că tin mađ cư míịt hïịt.
Cư ưịm ăïịn hún thâng trúđi, cô lc cư ắnh tûơ víỵn. Ngađy cư Diïơu khi

ưịm, bùưt ăíìu ùn giă bûơa ặúơc lađ mươt ngađy heđ nùưng dõu dađng. Cư
ngưìi trong bìng trưng ra ngoađi phưị. Nùưng rung rinh trïn vođm lâ
bađng, că vođm lâ síịu vađ vođm lâ ăinh lùng nûơa. Nhađ cư ăi vùưng hïịt,
chó cô tiïịng moơt g gai că ngûúđi kïu úê gôc chiïịc t moơt rưỵng khưng.
Cư Diïơu nhúâ chúơ, nhúâ cûêa hađng xên ca mịnh. Liïơu cô bao giúđ cư
múâi cô ặúơc cûêa hađng nhû thïị?

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Cuân söịng trong traơng thâi bíịt ýn míịy thâng trúđi trong khi
cư Diïơu mang thai. Cn ưịm nùơng, Cn chó súơ nhíịt câi chïịt íơp ăïịn
bíịt ngúđ khi Cn chûa biïịt ặâa con thïị nađo. Cn tha thơn vúâi câi
chïịt, Cn cíìu xin nô tûđng ngađy. Câi chïịt ăưìng yâ cho Cuân chúđ ăïịn
caâi phuât con Cuân ra ăúđi. Nô s thay thïị Cn chaơy tiïịp chùơng
ặúđng dađi trïn mùơt ăíịt.

Ăng ăïm cư Diïơu ă, Cn bođ lï tûđ lïìu chúơ ăïịn cûêa sưí nhađ cư.
Trúđi mûa phuđn, câi laơnh thíịm vađo ngûúđi lađm Cn tï bịt. Ăíìu
Cn nông bûđng, thónh thoăng Cn laơi ngíịt ăi mï man. Chó hún
trùm mêt mađ Cn thíịy xa xưi quâ. Cn cưị gùưng giađnh giíơt tûđng
mêt ặúđng ăi cuđng vúâi câi chïịt. Nô ăííy. Nô ăen nhû lađ ăïm tưịi kia
rưìi. Cn cûâ nhđch lïn lađ nô laơi kêo Cn ng di xịng buđn.

Cuân vûđa lïịt ăi vûđa rïn, maâu tûđ trong tai ri ró chăy ra. Cn
ăïịn ặúơc hiïn nhađ bïn câi cûêa sưí sâng ăeđn thị ngíịt xóu. Khi tónh
laơi, Cn cô căm giâc nhû bõ mươt víơt gị mưng mïnh ăeđ nùơng lïn
ngûúđi.

Cn hâ miïơng ra... Khât, khât. Cn thíịy khât khư cưí hoơng.
Că ăúđi ùn mađy nhoơc nhùìn ca Cn cng chûa bao giúđ bõ khât thïị
nađy. Cn cưị nđn thúê ăïí giûơ sûâc lûơc. Cn chúđ tđn hiïơu ca ặâa con
mịnh. Cn cûâ hïịt mï laơi tónh. Mi ăïịn nûơa ăïm Cn bưỵng giíơt

mịnh vị nhûơng tiïịng kïu rưịi rđt trong nhađ. Coâ tiïịng oa oa cuêa treê
sú sinh... Tiïịng khôc con trai. Cn biïịt nô ăíịy, ặâa con mađ Cuân
chúđ ăúơi nay ăaô ra ăúđi.

Cuán cûúâi sung sûúáng rưìi lõm ngûúâi ài. Cố mưåt lân giố rêët chi
mú hưì lûúát trïn khn mùåt bêët àưång ca Cn.

Cn ă chïịt. Cơc ăúđi thíơt ngùưn ngi, cơc ăúđi ca k chûa
ặúơc thađnh ngûúđi. Ăíịy lađ muđa ăöng nùm 1944.

III- KÏËT CHUYÏÅN

Sau khi viïët xong chuån Cn, tưi mang àïën àổc cho nhâ
nghiïn cûáu vùn hổc, giấo sû tiïën sơ K nghe. Mùåt anh tấi ài theo
diïỵn biïën cêu chuån.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

K lc lổi àêu àố úã trong t sấch vâ anh lêëy ra mưåt têëm ẫnh
mâu. Anh khe khệ cûúâi, húi ngên nga nûäa, bân tay mïìm mẩi chẩm
vâo giûäa huåt Du chđ úã tay tưi:

- Cha tưi lâ Cn nhûng khưng phẫi thïë! Hiïíu khưng? Ẫnh
ca ưng c àêy nây!

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

GIỔT MẤU

1.

"Ăem trơn trùm nùm giúê laơi bađn"
(Tríìn Tïị Xûúng)
Nûêa ăíìu thïị k trûúâc, úê K Noi, hơn Tûđ Liïm, cô ưng

Phaơm Ngoơc Liïn lađ bíơc ăaơi ph. Ưng Liïn xíy nhađ trïn miïịng ăíịt
ăíìu lađng. Miïịng ăíịt nađy bùìng phùỉng, rương ba sađo hai thûúâc. Cô
ngûúđi ăi qua băo rùìng: "Ăíịt nađy ăeơp, hịnh bt, phât vïì vùn hoơc.
Ă phât vïì vùn hoơc thị nûúâc caơn, tađu râo, hiïịm con trai". Ưng Liïn
nghe xong, nđu âo ngûúđi ăô băo: "Tưi bịnh sinh lađ dín cađy cịc,
mong con châu sau nađy cô đt chûơ nghơa múê mùơt vúâi ăúđi. Hiïịm con
châu cng ặúơc, miïỵn lađ cô ặâc, thiïn haơ nïí troơng". Ngûúđi ăô cûúđi:
"Chûơ nghơa cô ùn ặúơc khưng?". Ưng Liïn băo: "Khưng ùn ặúơc".
Ngûúđi ăô băo: "Thïị ăa mang chûơ nghơa lađm gị?". Ưng Liïn băo: "Gị
thị gị, nô víỵn hún cađy cịc". Ngûúđi ăô băo: "Nhiïìu chûơ nghơa thị cô
ặâc ađ?". Ưng Liïn băo: "Phăi". Ngûúđi ăô că cûúđi, hi gị cng khưng
nôi nûơa rưìi phíịt âo ăi. Ưng Liïn giíơn, băo: "Ăưì cìng".

Khấnh thânh nhâ, ưng Liïn mưí hai lúån, mưåt bô, lâm lïỵ tïë trúâi
àêët, bây la liïåt chđn mûúi mêm cưí. Dinh cú quẫ àưì sưå, giûäa lâ nhâ
thúâ ba gian, trẩm trưí long, ly, quy, phûúång. Nhâ tiïìn tïë nùm gian,
cûãa bûác bân, cưåt trôn, gưỵ xoan rûâng. Hai nhâ ngang hai bïn, sên
gẩch Bất Trâng, bịnh phong, bïí nûúác, lẩi xêy tûúâng cao ba mết
xung quanh, trïn cùỉm mẫnh sânh. mẫnh thy tinh. Vûäa lâ vưi cất
trưån mêåt, àùåc quấnh.

Ưng Liïn ngưìi giûäa sên, bẫo cẫ hổ: "Lêëy ngây 12 thấng Giïng
lâm ngây giưỵ tưí. Hổ Phẩm xûa nay trong lâng khưng kếm hổ Àưỵ,
hổ Phan, hổ Hoâng. Chó hiïìm hổ Phẩm lâm rång, bn bấn, chûa
cố ai hổc hânh àưỵ àẩt. Thiïn hẩ coi mịnh lâ thư lêåu. Tûác lùỉm".

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Ưng Liïn sưịng ăïịn 80 tíi. Ưng cô ba vúơ, nùm con trai, sâu
con gâi. Khi ưng bïơnh nùơng, con trûúêng lađ Phaơm Ngoơc Gia lađm
nghïì mưí thõt lúơn, tc trûơc bïn giûúđng gíìn mươt thâng trúđi, mùưt síu
hóưm, ríu moơc tua ta. Bïn giûúđng ưng Liïn lc nađo cng cô

chịi, cam, thõt giođ, ngưìn ngươn khưng thiïịu thûâ gị. Ưng Gia hi:
"Cha theđm ùn gị khưng?". Ưng Liïn băo theđm ùn cúm rau mịng
chíịm tûúng vúâi cađ. Ưng Gia níịu cúm gaơo tâm vađo nưìi ăíịt, ăânh
giíịm canh bùìng lâ chua me, bađy ẵa rau vúâi chên tûúng Bíìn, tûơ
tay bûng lïn cho cha. Ưng Liïn chó hp ặúơc mươt thịa canh rưìi xua
ăi. Ưng Gia ođa khôc. Ưng Liïn băo: "Chùỉng ra gị. Chûơ múâi cíìn".
Nôi xong tùưt thúê. Lc íịy lađ giúđ Tyơ, ngađy 24 thaâng Chaơp, nùm Canh
Tđ (1840).

Ưng Gia bỗ tiïìn lâm ma rêët trổng thïí. Sau ba ngây lâm lïỵ
thânh phc, tìn ba mûúi nhùm ngây rûúác linh lïn cha, tìn bưën
mûún chđn, mưåt trùm ngây thẫy àïìu tûúm têët. Dên lâng ai cng
khen ngúåi lâ ngûúâi cố hiïëu.

Sau àấm ma, ưng Gia cho sûãa lẩi bân thúâ, xêy thïm mưåt gian
nûäa. Côn toân bưå cú ngúi tûâ àố àïën nay vêỵn y ngun. Thúâi gian cố
lâm cho nố c k, mc nất, hû hỗng ài mưåt vâi bưå phêån nhûng vïì
cú bẫn vêỵn khưng thay àưíi.

2 .

Ưng Gia cô mươt ặâa châu ăđch tưn lađ Phaơm Ngoơc Chiïíu tuíịn
tuâ laơ thûúđng. Chiïíu tûđ bê ă sâng daơ. Nùm tâm tíi, cô líìn ưng
Gia cho châu ra K Chúơ thùm phưị phûúđng. Thùìng bê vïì, hđ hoây
líịy cât, líịy ăíịt sêt xíy mươt khu nhađ cô tûúđng bao, laơi líịy lưng gađ
nhơm phíím xanh lađm cíy, hïơt nhû mươt câi sa bađn. Trïn sa bađn
nùơn nhûơng con ruđa ăươi bia ríịt sinh ăương. Ưng Gia vưỵ tay hi:
"Châu nùơn gị ăíịy?". Thùìng Chiïíu cûúđi, lươ hađm rùng sn: "Ăíy lađ
Vùn Miïịu". Ưng Gia giíơt mịnh nghơ: "Trúđi cho hoơ Phaơm phât
ặúđng hoơc víịn úê ặâa bê nađy chùưc?". Hưm sau ưng Gia ra phăn thõt

nhađ mịnh úê chúơ K Noi líịy câi th lúơn nùơng sâu cín hai, laơi băo
con díu thưíi mươt mím xưi gíịc, lơc th lúơn ăùơt lïn, ăươi sang nhađ
Ăưì Ngoaơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Chiïíu ăíy". Ăưì Ngoaơn rûúâc khâch vađo nhađ, múđi ngưìi, vâi líịy vâi
ăïí: "Khưng giíịu gị bâc, tưi thiïín hoơc lùưm. Tưi g ăíìu tr cuông lađ
trođ bõt mùưt thiïn haơ kiïịm gaơo. Thûơc ra nhađ tưi lađ nhađ nhưịt tr ăïí
chng ặđng lïu lưíng, ng xịng ao, bùưt ve síìu, khi chô cùưn thưi.
Bâc rûúâc tưi vïì, súơ thíịt chđ ca bâc". Ưng Gia vûđa bûơc mịnh, vûđa
bìn cûúđi, băo: "Ưng nôi thïị, tưi cng khưng êp. Thín phuơ tưi míịt
ăi chó dùơn lađm sao cho con châu hoơc thađnh tađi, cûúâp câi cúđ tiïịn sơ
vïì dûơng úê sín tûđ ặúđng". Ăưì Ngoaơn ruđng mịnh: "Bâc úi, chûơ nghơa
nô ghï gúâm lùưm. Nô lađ ma ăíịy. ịu bông vđa lađ nô âm mịnh, nô
lađm ăau ăúân thï thăm múâi thưi". Laơi ngưìi thûđ ngûúđi khưng nôi
nùng gị. Vúơ Ăưì Ngoaơn mùơc vây ăuơp, ra laơy ưng Gia hai laơy rưìi băo
chưìng: "L tr ăôi quâ, ưng xin phêp bâc Că ăíy ra chím Mă
Phûúđng rúơ đt khoai lang, líịy rïỵ vïì lơc cho chng ùn". Ưng Gia hi:
"Khoai trưìng bao giúđ mađ thđm ă rúơ?". Vúơ Ăưì Ngoaơn băo: "Em
trưìng cịi thâng Hai". Ưng Gia nhíím tđnh: "Múâi ặúơc nùm mûúi
ngađy, ùn thïị nađo ặúơc mađ ùn?" Vúơ Ăưì Ngoaơn băo: "Nhađ em hïịt gaơo
tâm ngađy rưìi". Ưng Gia thúê dađi: "Thđm b xưi thõt ra cho câc châu
ùn. Doơn mím ra cho tưi vúâi ưng ăưì ịng rûúơu". Nôi rưìi rt trong
caơp qìn ra ct rûúơu ngím tùưc keđ.

Vúơ Ăưì Ngoaơn bûng xưi thõt xịng bïịp, doơn hai mím. Ưng
Gia vađ Ăưì Ngoaơn ngưìi trong nhađ ịng rûúơu. Ngoađi sín, tâm ặâa
con ca Ăưì Ngoaơn ngưìi xm xđt xung quanh meơ, chúđ chia phíìn.

Ăưì Ngoaơn băo: "Tưi nghe úê K L cô öng Bònh Chi, trûúâc lađ
tri phuê Sún Nam, bõ câch chûâc, vïì ngưìi daơy hoơc, ưng nađy kiïịn thûâc

n thím mađ cưịt câch thanh cao lùưm. Hoơc ặúơc ưng Bịnh Chi thị
cúđ tiïịn sơ vïì tay hoơ Phaơm lađ câi chùưc". Ưng Gia gíơt ăíìu. Ùn ịng
xong, xâch câi mím ăưìng vïì, buơng băo daơ: "Phăi ăi K L".

Đt bûơa sau, choơn ặúơc ngađy tưịt, ưng Gia díỵn Chiïíu tịm ặúđng
sang K L ăïịn nhađ ưng Bịnh Chi. Nhađ ưng Bịnh Chi ven sưng Tư
Lõch, cú ngúi cng khâ. Khi ưng Gia ăïịn, ưng Bịnh Chi ăang ngưìi
bịnh vùn vúâi ăâm hoơc trođ. Cô khoăng chuơc ặâa con trai ngưìi xïịp
bùìng trođn trïn chiïịu, ăïìu traơc tíi mûúđi sâu, ặâa nađo trưng cng
thưng minh, nhanh nheơn. Trûúâc mùơt mưỵi ặâa cô mươt qín vùn
ăông bùìng giíịy dô, laơi cô nghiïn mûơc ăïí ngay bïn caơnh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

câi gị tûđa tûơa l phăi. Mịn cho châu hoơc thíìy vị thïị". Ưng Bịnh
Chi băo: "Vùn chûúng cô nhiïìu thûâ lùưm. Cô thûâc vùn chûúng hađnh
nghïì kiïịm sưịng. Cô thûâ vùn chûúng sûêa mịnh. Cô thûâ vùn chûúng
trưịn ăúđi, trưịn viïơc. Laơi cô thûâ vùn chûúng lađm loaơn". Ưng Gia băo:
"Tưi hiïíu rưìi. Tưi lađ nghïì ăưì tïí, tưi biïịt. Cng nhû cô thõt mưng,
thõt th, thõt síịn, thõt doơi, Nhûng cng lađ thõt că thưi". Ưng Bịnh
Chi băo: "Ăng ăíịy. Thïị ưng ắnh cho châu hoơc thûâ vùn chûúng
nađo?". Ưng Gia băo: "Tưi suy rùìng thõt doơi lađ thûâ vûđa phăi, nhiïìu
ngûúđi mua, chùỉng bao giúđ ïị. Víơy cô thûâ vùn chûúng nađo tûúng tûơ
nhû thïị khưng, chó vûđa phăi, nhiïìu ngûúđi theo thị cho châu hoơc".
Ưng Bịnh Chi băo: "Tưi hiïíu rưìi. Ăíịy lađ thûâ vùn chûúng hoơc ăïí lađm
quan". Ưng Gia vưỵ tay reo: "Phăi". Nôi xong, goơi Chiïíu vađo, băo laơy
ba laơy, líịy ra mươt xíịp luơa Hađ Ăưng, nùm xíu tiïìn ăưìng, xin ưng
Bịnh Chi thíu naơp hoơc trođ.

Ùn cúm xong, ưng Gia dùån dô chấu rưìi vïì. Chiïíu chẩy theo,
khốc gổi ưng: "Ưng úi, chấu chùèng hổc àêu. Hổc phẫi xa nhâ, mêët
ưng, mêët cha mể thị hổc lâm gị?" Ưng Gia gẩt nûúác mùỉt, bỗ ài nhû

chaồy. ệng Bũnh Chi dửợ Chiùớu vaõo nhaõ. Thựỗng beỏ mỳ hửỡ hiùớu rựỗng
hoồc oõi vựn chỷỳng laõ noỏ bûúác vâo mưåt cội mâ úã àêëy, nố khưng thïí
nûúng tûåa vâo bêët cûá cấi gị, ngoâi bẫn thên nố.

3.

Hađng thâng, ưng Gia sang K L hai líìn vađo ngađy mưìng
Mươt, ngađy 16 mang tiïìn, gaơo, ni châu ùn hoơc. Chiïíu hoơc ríịt tíịn
túâi, mûúđi tíi ăoơc ặúơc Tûâ Thû, Ng Kinh, mûúđi hai tíi giăng
ặúơc sâch, câc sâch "phâ ăïì", "phâ thûđa", "khúêi giăng", "ăïì tó",
"trung tó" trong kinh nghơa ăïìu thưng thaơo. Ưng Bịnh Chi băo:
"Thùìng nađy hoơc nhû thíìn, tûơa nhû miïịng ăíịt khư, ăưí nûúâc ăïịn
ăíu lađ thíịm". Ưng Gia thđch lùưm, băo: "Hoơ nhađ nađy míịy ăúđi nay
mươt chûơ cùưn ăưi khưng biïịt, chó biïịt cađy ăi, gieo maơ, pha thõt lúơn.
Thùìng nađy rưìi mang vinh haơnh cho că hoơ ăíy". Búêi víơy, Chiïíu
ặúơc chiïìu chơng khưng thiïịu thûâ gị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

lùn, rờởt au. Diùu lờởy mửồt coồng rỳm, o bựỗng chiïìu dâi dûúng vêåt
ca Chiïíu, gêëp ba lẩi, xôe ra, lêëy dao chùåt cổng rúm, rưìi bẫo rûãa
sẩch bựỗng nỷỳỏc muửởi. Thùở laõ khoói, Chiùớu caỏm ỳn lựổm.

Nùm Míơu T (1888), Chiïíu ăưỵ t tađi. Ưng Gia lađm cưỵ khao că
lađng. Cưỵ to lùưm, băy bât, băy ẵa. Băy bât lađ mươt bât mùng, mươt
bât miïịn, mươt bât khoai soơ, hai bât bông thă, hai bât ăíơu nhưìi.
Băy ẵa lađ mươt ẵa thõt gađ, mươt ẵa ngưỵng quay, mươt ẵa thõt lúơn,
mươt ẵa giă haơnh nhín, mươt ẵa nem chaơo, mươt ẵa nươm, mươt ẵa
dûa ghêm. Ưng Bịnh Chi sang dûơ, cûâ nûâc núê khen cú ngúi ăeơp.

Ăïịn nùm sau, öng Gia míịt. Khoăng thúđi gian nađy trûúđng thi
dúđi xịng Nam Ăõnh, nïn Chiïíu phăi xịng ăíịy thi. Ưng Gia chïịt

mùưt múê trûđng trûđng, vịt thïị nađo cng khưng nhùưm. Cô ngûúđi
băo: "Cuơ chúđ tin cíơu Chiïíu". Sau phăi líịy ăa că hú nông, day úê
trïn mùưt mươt lc múâi cuơp mi xịng. ÚÊ nhađ khưng dâm bâo tin cho
Chiïíu vị súơ Chiïíu hng thi. Bíịy giúđ trúđi mûa phuđn, ặúđng phưị
nhúâp nhâp, Chiïíu troơ hoơc trong nhađ mươt cư ăíìu úê phưị Hađng Thao
Nam Ăõnh, sịt ngađy vùn ưn v lơn. Cư ăíìu tïn lađ Thùưm, daơy
Chiïíu ă câc ngôn chúi. Kyđ thi íịy, Chiïíu ăưỵ thûâ ba nhûng bõ ăưí
bïơnh tiïm la, dûúng víơt lc nađo cng cûúng ă, haơ bươ nhûâc nhưịi.

Chõu xong tang ưng nươi, Chiïíu ặúơc bưí lađm tri hơn Tiïn
Du. Tiïn Du lađ hơn lúân, thôc gaơo nhiïìu, con gâi úê Bõu, Lim hât
quan hoơ ríịt hay, lađm quan úê ăíịy thíơt sûúâng nhû trúđi. Chiïíu lađm
quan, nhúâ lúđi thíìy hoơc mịnh dùơn rùìng: "Lađm quan chó lađ nghïì
kiïịm sưịng, khưng kiïịm ặúơc lađ daơi", vị víơy ra sûâc ăuơc khoêt. Sín
cưng ặúđng ăïí mươt câi cuđm gưỵ nghiïịn, trïn cô mươt cưịi ăâ lưỵ ríịt to
chùơn lïn, cô ngûúđi bõ cuđm nât că mùưt câ chín, vïì mûng m, vïịt
thûúng cô giođi, lïn cún ịn vân mûúđi ngađy thị chïịt. Dín súơ lùưm.
Trong hơn ba nùm khưng xăy ra kiïơn câo, trươm cûúâp, cô tiïịng lađ
ýn bịnh, cưng sûâ Bùưc Ninh míịy líìn múđi Chiïíu lïn ùn tiïơc.

Chiïíu cô hai vúơ. Bađ Diïu thíịy chưìng mịnh lađm nhiïìu viïơc
thíịt ặâc, lo súơ lùưm, laơi thíịy că mịnh, că bađ hai ăïìu chùỉng sinh núê
ặúơc muơn con trai nađo, ăeê toađn con gaâi thị ăïm ngađy cíìu Trúđi
khíịn Phíơt, nhađ thúđ tưí úê K Noi khưng lc nađo ngúât khôi hûúng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

"Bấc thêåt phđ têm". Sùỉc bẫo: "Cố gị àêu. Toân lâ ca nhâ lấ vûúân".
Chiïíu giûä Sùỉc úã lẩi ùn cúm.

Khi ùn cúm, Sùưc cûâ thíịy Chiïíu ặâng ngưìi khưng ýn, múâi
hi: "Bâc bõ nhoơt haơch ađ?". Chiïíu băo: "Tưi bõ bïơnh hoa liïỵu". Sùưc

băo: "Tưi quen lang Vođng chûơa bïơnh thíìn tịnh lùưm". Chiïíu băo:
"Tưi khưng tin boơn lang vûúđn, toađn nhăm nhđ, nghe hoơ vûđa míịt
tiïìn, bïơnh laơi khưng khi". Sùưc băo: "Lang Vođng kyđ laơ lùưm. Cô ưng
Ăưì Thưịng bõ căm giô, ngûúđi co laơi nhû con tưm, thịc thang thïị
nađo cng khưng khi. Ngûúđi nhađ vng ăïịn lang Vođng. Lang Vođng
múđi ngưìi, khưng ngưìi ặúơc, băo ặâng, khưng ặâng ặúơc. Lang
Vođng ăíơp bađn quât: "Câi lo nađy, giađ rưìi cođn dï cuơ, ùn ịng vư ăươ,
chúi búđi nhiïìu. Laơi cû xûê thíịt ặâc múâi hôa thïị nađy". Ăưì Thưịng tđm
mùơt, nghơ mịnh sịt ăúđi tùìn tõu, cô biïịt thïị nađo lađ thõt ngon, gâi
ăeơp ăíu, bõ vu nhû thïị thị ịt khưng nôi ặúơc. Lang Vođng bíịt ngúđ
ặâng díơy ăaơp cho mươt câi. Ăưì Thưịng ng lùn ra, nghe "cuơc" mươt câi
giûơa sưịng lûng, thïị lađ khi bïơnh. Bíịy giúđ múâi biïịt Lang Vođng chûôa
meơo, cûâ thïị phuơc xịng laơy nhû tïị sao!". Sùưc laơi kïí: " ÚÊ dûúâi Phưị
Nưịi cô mươt cư cưí ngoeơo sang bïn. Mang ăïịn Lang Vođng, lang băo
qy côt laơi, bùưt cúêi trìng ra, rưìi nhịn vađo câi gûúng nh ăïí trûúâc
mùơt. Bíịt ngúđ, lang Vođng xư côt bûúâc vađo. Cư kia hưịt hoăng, ngưìi
thuơp ngay xịng, quay cưí laơi nhịn. Thïị lađ khi bïơnh". Chiïíu cûúđi:
"Câc trơn bâc kïí ăïìu chó chûơa bïơnh giô mây, nhû tưi lađ bïơnh giô
trùng thị chûơa thïị nađo?". Sùưc băo: "Bâc ặđng lo, lang Vođng chûơa
ặúơc bâch bïơnh". Chiïíu gíơt ăíìu, băo ngûúđi nhađ sùưm lïỵ víơt rưìi cuđng
íịm Sùưc ăi ăïịn nhađ lang Vođng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

"Thíìy nôi víơy, thïị nhû tưi úê cíịp nađo?". Lang Vođng băo: "Cíịp hai".
Chiïíu thúê phađo. Lang Vođng băo: "Cíịp mươt, cíịp hai cng bịnh
thûúđng thưi, quan lúân ặđng lo".

Chûơa khi bïơnh, Chiïíu tđnh tịnh cng cô dõu ăi ăưi cht.
Nùm íịy cho múê hươi Lim ríịt to, múđi lang Vođng vïì lađm thûúơng
khâch. Sau hưm gi hươi, Chiïíu thíịy trúđi vïì chiïìu ríịt ăeơp múâi sai
lđnh bađy tiïơc ra sín cưng ặúđng ịng rûúơu. Dín khưng ai dâm ăi

qua con ặúđng trûúâc cûêa hơn lyơ. Chiïíu ngưìi ngíịt ngûúêng, sau
lûng cô hai lđnh lïơ cíìm quaơt phe phííy. Chiïíu băo: "Ta lađ ngûúđi cô
hoơc ăíìu tiïn ca hoơ Phaơm ăíy. Chó tiïịc lađm quan xa nhađ, chûa
lađm gị ặúơc cho qú cha, ăíịt tưí". Lc íịy, bưỵng nhiïn cô câi kiïơu ăi
qua trûúâc cưíng, Chiïíu tûâc mịnh, mùưng: "Thùìng nađo lâo, qua dinh
quan hơn mađ khưng xịng kiïơu. Chng mađy ra xem nô lađ ai lưi
cưí vađo ăíy". Lđnh chaơy ra giûơ kiïơu laơi. Hôa ra lađ cưị ăaơo Tíy. Chiïíu
ăang say, sai lđnh noơc ra ăânh ba chuơc roi. Cưị ăaơo Tíy bõ ăânh, tûâc
lùưm. Sau vuơ íịy, Chiïíu bõ thíịt sng, câch chûâc vïì vûúđn. Lc bíịy giúđ
bưịn mûúi hai tíi.

4 .

Cưị ăaơo Tíy bõ Chiïíu ăânh tïn lađ Jean Puginier ríịt cô thïị
lûơc. Ăûúđng cưng danh ca Chiïíu thïị lađ ặât gânh giûơa ặúđng,
Chiïíu vïì nhađ, bíịt ăùưc chđ, sịt ngađy nùìm phuơc trong ngưi tûđ
ặúđng úê K Noi. Dín lađng khâo Chiïíu cô chín trong nhôm vùn
thín chưịng Phâp, tri hơn Tiïn Du lađ tûúâng ca ưng Ăïì Nùưm, Ăïì
Thâm trïn n Thïị. Laơi ăưìn Chiïíu lađm quan thanh liïm, khưng
ùn cânh vúâi triïìu ằnh bíịy giúđ ăang voơng ngoaơi tươc, do ăô múâi bõ
bi chûâc. Mươt ăưìn mûúđi, mûúđi ăưìn trùm, tïn tíi Chiïíu trong vuđng
bưỵng thađnh danh giâ. Chiïíu khưng nôi nùng gị, nghiïỵm nhiïn coi
viïơc ăânh cưị ăaơo Tíy lađ cûê chó nghơa khđ nhíịt trong ăúđi lađm quan.
Bíịy giúđ úê Keê Noi ngûúđi ta ặâng ra qn gôp tiïìn baơc ăïí xíy
ặúđng gaơch, Chiïíu nghơ mịnh chûa lađm ặúơc gị cho thưn xôm, beđn
trđch mươt sưị tiïìn lúân ra sûêa ằnh vađ xíy toađn bươ cưíng lađng. Búêi thïị
ngûúđi ta nôi ăïịn Chiïíu nhû nôi ăïịn bíơc thânh nhín. Bíịy giúđ cânh
vùn thín vađ hađo l trong vuđng ăïìu troơng nïí Chiïíu. Chiïíu ngưìi
bìn, thónh thoăng laơi giúê bươ th ngađ ra coi, thúê dađi mi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

Ăưng, bađ Diïu mua nùm chuơc oăn, vađng, hûúng, súâ cíìu tûơ, rưìi ra
thú xe ngûơa ăi. Hưm íịy trúđi mûa phuđn, giô rêt lùưm. Ch xe ngûơa
traơc nùm mûúi tíi, trân thíịp, tûúâng maơo bíìn tiïơn, mùơc că vúâi bađ
Diïu hïơt nhû mươt muơ hađng tưm. Qua Vín Ăịnh, thíịy nhiïìu ngûúđi
cng ăi chuđa Hûúng, câc bađ giađ mùơc âo tûâ thín, khoâc âo túi, ăi
thađnh ăoađn, coâ ăoađn ăïịn ba chuơc võ. Laơi cô míịy cưng tûê ăươi khùn
xïịp, mùơc qìn ưịng súâ cng ăi thađnh nhôm. Lïn búđ ăï, mûa phuđn
líịt phíịt, giô thưíi maơnh, ăoađn ngûúđi cûâ chi vïì phđa trûúâc hïơt nhû
nhûơng toân linh hưìn lang thang trong tđch cheđo cưí. Qua mươt quân
rûúơu ven ặúđng, Chiïíu băo dûđng xe laơi.

Chiïíu vađo quân, goơi rûúơu, thõt chô. Bađ Diïu ngùn chưìng băo
ăi chuđa Hûúng ặđng ùn taơp. Chiïíu cûúđi: "Xûa nay víỵn nôi Phíơt úê
tím, ai nôi Phíơt úê buơng? Thõt chô Vín Ăịnh nưíi tiïịng, khưng ùn lađ
daơi". Bađ Diïu khưng biïịt nôi sao, giúê cúm nùưm ra ùn.

Ch quân bï ra mươt ẵa thõt chô lơc, mươt ẵa dưìi híịp, mươt
ẵa nhûơa míơn, mươt ẵa chă nûúâng, mươt bât xâo xûúng, mươt bât tiïịt
canh, mươt ve rûúơu trùưng. Chiïíu ùn ịng nhưìm nhoađm, hïơt nhû
mươt g trûúng tìn. Bađ Diïu ùn xong, mua mươt cùơp bânh trûng
mang cho ngûúđi ăânh xe ngûơa rưìi ngưìi trong xe ăúơi chưìng.

Chiïíu ăang ùn, thíịy mươt ngûúđi ăươi khùn xïịp, mùơc âo the,
cíìm ư luơc soaơn ăi vađo. Ngûúđi ăô nhịn thíịy Chiïíu, vươi bô ư, chùưp tay
vâi. Chiïíu cíìm ăa chó ngûúđi ăô hi: "Ưng cíìn gị tưi?". Ngûúđi ăô
băo: "Quan bâc khưng nhíơn ra em ađ? Em lađ Hađn Soaơn, trûúâc úê
Tiïn Du, quan bâc cô líìn cûâu em khi tươi". Chiïíu "ađ" mươt tiïịng rưìi
múđi ngưìi. Hađn Soaơn băo: "Hưìi ăô cô boơn trươm úê Cíím Sún bõ lđnh
hơn bùưt, chng vu cho em cíìm ăíìu chng nô. Quan bâc khâm
nhađ, thíịy cô ăưì ùn trươm nhûng lúđ ăi cho". Chiïíu băo: "Phăi rưìi.

Sau ưng lïỵ taơ mươt chuơc nưìi thôc vúâi bươ ẳnh ăưìng". Hađn Soaơn gíơt
ăíìu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

khưng trẫ lúâi, mùỉt nhịn vâo ve rûúåu. Chiïíu biïët , gổi thïm mưåt
sët ùn nûäa.

Hađn Soaơn ùn ịng xong, băo Chiïíu: "Em vưịn cô quen ni cư
Húơ Liïn. Nađng cưịt câch thanh cao, ríịt mï trơn anh huđng nghơa
khđ. Trûúâc nađng nghe trơn Hađm Nghi ra chiïịu Cíìn Vûúng, cng
ă ắnh cùưt tôc căi trang ăi theo. Cha nađng biïịt chơn, giíơn lùưm,
noơc ra ăânh. Sau nađy, võ hưn phu theo ưng Ăïì Thâm, chïịt úê Phc
n, vị víơy múâi phíỵn chđ ăi tu. Viïơc quan bâc ăânh cưị ăaơo Tíy că
nûúâc ăïìu biïịt, ai cng căm phuơc. Nïịu bâc ng thị viïơc tíịt thađnh".
Chiïíu mûđng lùưm, nghơ mươt lc rưìi băo: "Chơn nađy khô. Kêo gâi
ra khi bìng khú thị ta lađm nhiïìu líìn rưìi, khưng súơ, nhûng kêo
gâi ra khi bìng Phíơt thị chõu, chûa lađm bao giúđ". Hađn Soaơn cûúđi:
"Viïơc nađy coâ nùm bûúâc. Em quen hođa thûúơng truơ trò úê chuđa Thiïn
Truđ lađ núi ni cư Húơ Liïn úê ăô. Ăïịn ăíịy, quan bâc giă ăođ ăau buơng
rưìi băo bađ chõ cûâ ăi vađo chuđa Trong trûúâc, quan bâc ặa biïịu hođa
thûúơng mươt laơng vađng, nïịu hođa thûúơng khưng nhíơn thị thưi, coi
nhû hoêng viïơc. Nïịu hođa thûúơng nhíơn, thïị lađ ặúơc mươt bûúâc. Ăïm
ăô hođa thûúơng cho quan bâc nghó ngúi trong trai phođng, quan bâc
ặa cho em mươt laơng vađng ăïí em lo gâc bïn ngoađi, hođa thûúơng múđi
cúm chay, cô ni cư híìu rûúơu. Quan bâc êp ni cư ịng mươt cưịc rûúơu
cô pha thịc mï, nïịu ni cư khưng ịng thị thưi, coi nhû hoêng viïơc.
Nïịu ni cö uöịng, thïị lađ ặúơc hai bûúâc. Doơn mím xong, ni cư say
thịc, hođa thûúơng quay ăi, quan bâc bïị ni cư lïn giûúđng, thïị lađ
ặúơc ba bûúâc. Quan baâc cúêi y phuơc nhađ chuđa ca ni cư ra, mịn
lađm gị thị lađm, thïị lađ bưịn bûúâc. Sâng hưm sau, ni cư tónh laơi, hođa
thûúơng vúâi em vađo, chûêi mùưng quan baâc vúâi ni cư lađm nhuơc cûêa

thiïìn, bùưt quan bâc phăi k vùn tûơ nhíơn ni cư vïì, quan bâc nươp
vađo hođm cưng ặâc mươt laơng vađng xâ tươi, thïị lađ nùm bûúâc". Chiïíu
cûúđi: "Ăûúơc, nhûng ưng anh nôi nhanh quâ, thïị lađ míịy laơng
vađng?". Hađn Soaơn băo: "Ba laơng". Chiïíu nghơ ngúơi: "Ba laơng thị ta
cô thïí mua ặúơc sâu bađ vúơ". Hađn Soaơn băo: "Tuđy quan bâc, nhûng
ni cư Húơ Liïn thị chó cô mươt". Chiïíu băo: "Ưng nôi phăi". Nôi
xong, tră tiïìn rûúơu, díỵn Hađn Soaơn ra xe. Bađ Diïu hi: "Ai ăíịy?".
Chiïíu băo: "Baơn tưi". Hađn Soaơn chađo bađ Diïu ríịt cung kđnh rưìi
ngưìi nêp vađo mươt gôc xe, câi ư ăùơt lïn ăuđi, mùưt nhịn thùỉng, că
chùơng ặúđng khưng nôi nùng gị.

5 .

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

thú mươt ăođ nh cô sâu chưỵ ngưìi, că lûúơt ăi lûúơt vïì mađgiâ chó tûúng
ặúng vúâi nùm ăíịu gaơo. Lâi ăođ lađ mươt cư gâi ríịt xinh, mau mưìm
miïơng. Ăođ lûúât ăi trïn sịi ïm nhû ru, phong cănh hûơu tịnh. Mâi
cheđo ăong ặa r sang hai bïn nhûơng cíy rong vađ cíy lau nûúâc. Vađ
con chìn chìn kim, chìn chìn nûúâc bay theo ăíơu că bïn saơp
ăođ. Vađo chuđa Trịnh, bađ Diïu díng súâ. Chiïíu ặâng ăùìng sau, líìm
ríìm khíịn: "Nïịu Phíơt cho ni cư Húơ Liïn, xin híơu taơ mươt bûơa tiïơc
chay thíơt híơu".

Hân Soẩn thưng thẩo vng nây, ài àïën àêu kïí sûå tđch dïën
àêëy, bâ Diïu rêët khêm phc. Thuìn ài ngûúåc, thuìn ài xi, ai
cng châo nhau thêåt lïỵ àưå. Ài trïn sëi, con ngûúâi nhû thoất tc,
tûå nhiïn thêëy cẫm àưång, múái thêëy mịnh sưëng úã àúâi thêåt bi bùåm.

Ăïịn bïịn Ăâ, lâi ăođ neo laơi ngưìi chúđ. Hađn Soaơn ăi trûúâc, bađ
Diïu vađ Chiïíu ăi theo. Xung quanh Thiïn Truđ chíơt nđch ngûúđi,
khôi hûúng ngađo ngaơt. Ngûúđi bân hađng ngưìi la liïơt. Nhûơng hađng

cúm vađ lïìu troơ dûơng sú sađi bùìng tre nûâa nhûng saơch s. Hađn Soaơn
díỵn Chiïíu vađ bađ Diïu vađo chađo hođa thûúơng truơ trị. Hođa thûúơng bêo
tưịt, hưìng hađo, lưng mađy nhû v, ăưi mùưt lúđ ăúđ trưng nhû mùưt câ,
khưng ăoân ặúơc ăíịy lađ hiïìn hay âc, kiïịn thûâc nưng hay síu. Bađ
Diïu díng lïỵ víơt. Chiïíu thíịy hođa thûúơng gíơt ăíìu, thíu lïỵ víơt ríịt
thaơo vađ nhanh, beđn nghơ buơng: "Viïơc chùưc thađnh". Ngưìi mươt lât,
nôi dùm cíu chơn bíng q, thíịy ni cư Húơ Liïn bûúâc ra chađo,
Chiïíu liïịc mùưt, ngíỵm lúđi Hađn Soaơn nôi quă khưng sai, buơng mûđng
lùưm.

Cng vấi xong, Chiïíu kïu àau bng. Bâ Diïu lâ ngûúâi thêåt
thâ, khưng biïët àêëy lâ mûu ca Hân Soẩn, cûá cëng qut lïn,
Chiïíu vâ Hân Soẩn dưỵ mậi, bâ Diïu múái àïí àưì àẩc lẩi rưìi vâo cha
Trong mưåt mịnh, vûâa ài vûâa ấy nấy khưng n.

Chiïíu úê laơi, cûâ y kïị Hađn Soaơn mađ lađm. Thûúng thay cho ni cö
Húơ Liïn, muöịn ăi tu ăïí qún sûơ ăúđi mađ khưng trôt ặúơc.

Hụå Liïn tïn thêåt lâ Àưỵ Thõ Ninh, vïì lâm vúå ba ca Chiïíu
thị mưåt nùm sau sinh con trai àùåt tïn lâ Phẩm Ngổc Phong.

6 .

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

sưịt, ùn cô nûêa bât cúm rưìi b mûâa. Bađ Diïu sai cư Ninh ăi hâi lâ
hûúng nhu, lâ bûúêi, lâ tre vïì níịu nûúâc xưng. Chiïíu khưng nghe.
Sùĩn nûúâc nông, cư Ninh mang ăi tùưm. Nûêa ăïm, thíịy vúơ ba thúm
tho, Chiïíu nưíi mâu phong tịnh. Sau cơc míy mûa, ngûúđi Chiïíu
cûâ lõm ăi, ăïịn sâng thị míịt. Cư Ninh súơ quâ, khôc íìm lïn. Bađ Diïu
giíơn lùưm, mùưng rùìng: "Ăưì con ẵ. Tu khưng trôt. Bíy giúđ laơi giïịt
chưìng". Cư Ninh ti phíơn, nghơ mịnh bõ lûđa vïì lađm vúơ ba chùỉng

khâc con úê, lađm ă viïơc nhađ, ng vúâi chưìng cng phăi giíịu giïịm,
bíy giúđ mang tiïịng oan giïịt chưìng, thïị lađ ăi tùưt qua ăï ra sưng tûơ
víỵn. ÚÊ nhađ ăang nhíơp quan Chiïíu thị ăâm chađi úê sưng vađo bâo vúât
ặúơc xâc cư ba. Bađ Diïu ăíơp ăíìu xịng ăíịt than rùìng: "Con dím
phuơ thíơt lađ tiïìn oan nghiïơp chûúâng". Hai ăâm tang mươt luâc, aâo
quan chađng ăi trûúâc, aâo quan nađng theo sau. Chơn nađy íìm ơ că
vuđng, ba chuơc nùm sau ngûúđi ta cođn kïí. Cânh hûúng l trong lađng
thíịy cú hươi lađm tiïìn ặúơc, ăođi khâm nghiïơm tûê thi, coi cö Ninh
chïịt do bûâc tûê. Bađ Diïu phăi lo lôt, bân ăi nùm míỵu rơng múâi ýn
chơn.

Sau lêìn êëy, bâ Diïu ưëm nùång, thânh ngûúâi lêỵn lưån, dúã khưn
dúã dẩi.

Phong lúân lïn, hoơc chûơ qịc ngûơ. Tđnh nïịt Phong lưng bưng,
ûúng ngaơnh. Phong ặúơc ùn tûơ că cú ngúi hún chuơc míỵu rơng
nhûng khưng thiïịt, tíịt că giao cho chõ gâi quăn l. Chõ Phong tïn
lađ Cíím, con bađ hai, úê víơy khưng líịy chưìng, tđnh nïịt nhu mị, hiïìn
thuơc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

tûâng hẩt mưåt. Cố mốn canh khïë nêëu thõt nẩc rêët ngon, bâ Cêím
chan vâo bất ếp ùn. Phong giậy nẫy: "Chïët, nhâ em kiïng ùn
hânh". Bâ Cêím àỗ bûâng mùåt. Cúm xong, Phong phẫi ra chúå Kễ Noi
mua hai chiïëc bấnh dây cùåp chẫ cho vúå ùn.

Cư Lan úã nhâ mưåt tuờỡn ờỡu khửng ra khoói buửỡng, chú toaõn
nựỗm oồc sấch. Bâ Cêím súå Phong, cûá nđn nhõn khưng nối nùng gị.
Mưåt hưm cư Lan hỗi bâ Cêím: "Nhâ ta cố bao nhiïu rång?". Bâ
Cêím bẫo: "Hún chc mêỵu. Cêåu Phong bấn ài tấm mêỵu mang tiïìn
ra Hâ Nưåi lâm ùn. Nhâ bêy giúâ côn ba mêỵu. Lẩi côn mưåt phẫn thõt

lúån úã chúå Kễ Noi". Cư Lan hỗi: "Phẫn thõt ai trưng?". Bâ Cêím bẫo:
"Tưi thụ ưng Bónh lâ ngûúâi trong hổ. Vưën mịnh bỗ ra, côn lậi chia
àưi". Cư Lan bẫo: "Tûâ mai tưi trưng coi phẫn thõt". Hưm sau ra chúå
xem xết, bng mang dẩ chûãa nhûng cùỉt àùỉt viïåc àêu vâo àêëy, tiïìn
nong rẩch rôi, bâ Cêím vúái ưng Bónh hậi lùỉm. Ưng Bónh khưng dấm
ùn búát mưåt xu.

Bađ Diïu ngađy cađng ýịu, líỵn lươn, cûâ quanh qín trong bìng,
óa ăâi ngay chưỵ nùìm. Phong băo: "Sao con meơ nađy sưịng dai thïị?".
Cư Lan băo: "Cho liïìu thịc chơt lađ ýn". Phong băo: "Khưng cíìn,
cûâ ăïí ăôi vađi ngađy". Nôi xong quay ra băo bađ Cíím: "Tûđ hưm nay
ặđng cho meơ Că ùn nûơa, tâm mûúi hai tíi rưìi, sưịng lađm quâi gị?".
Bađ Cíím súơ hi: "Cíơu úi, cíơu nghơ laơi ăi, phăi ăïí phc ặâc cho con
châu chûâ?". Phong trûđng mùưt, băo: "Con âc tùơc nađy nô giïịt meơ tưi
chõ cô biïịt khưng?". Bađ Cíím cûâ kïu khưí. Phong khôa cûêa laơi rưìi cíịt
chịa khôa vađo ti âo vêt.

Bađ Diïu bõ nhưịt trong bìng, ăôi khât lùưm, bưịc că phín ùn.
Mưỵi ngađy mươt líìn, Phong múê cûêa khôa xem ă chïịt chûa. Ăïịn hún
nûêa thâng, bađ Diïu víỵn sưịng nhùn rùng. Phong phât hoăng, baêo
vúơ: "Con meơ nađy lađ phuđ thuêy chùưc? Hay nô lơn ặúơc thịc
trûúđng sinh?". Cư Lan ăïịn xem, thíịy cô mươt haơt cúm rúi úê dûúâi
chín giûúđng, cûúđi nhaơt băo rùìng: "Meơ Că anh cođn sưịng líu lùưm.
Khêo nô cođn sưịng ăïí chưn anh vúâi tưi cú ăíịy". Laơi hi Phong: "Chịa
khôa ăïí ăíu?". Phong chó vađo âo vêt treo úê tûúđng. Cư Lan băo:
"Thăo nađo. Anh ặa ăíy ăïí tưi phâ phêp ca con phuđ thy nađy
cho". Nôi rưìi cíìm chịa khôa cho vađo câi vđ xâch tay.

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

Lan bẫo: "Khưí quấ, tưi cûá tûúãng trưåm". Phong gùỉt bâ Cêím: "Chõ
lêìn ra àêy lâm gị?". Bâ Cêím rïn hûâ hûâ, mùåt p vâo bất cúm ngåi

àêìy mấu trïn sêåp guå.

Ba ngađy sau, bađ Diïu míịt. Phong lađm ma tûê tïị, ăùơt tïn hiïơu
lađ Ăoan Thuíơn. Cođn bađ Cíím, vai trođ quăn l lu múđ ăi. Cư Lan
ặâng ra ăiïìu hađnh toađn bươ cưng viïơc. Ăûâa con gâi cư Lan ă ăùơt
tïn lađ Húơ. Cư Lan thú mươt ngûúđi v ăïí trưng nom nô. Con bê lúân
lïn, khâu khónh, nhûng meơ nô khưng thđch nô. Viïơc ni daơy nô
ặúơc giao hoađn toađn cho ngûúđi v vađ bađ Cíím.

7.

Ưng Tên Dên tïn thêåt lâ Nguỵn Anh Thûúâng. Trong lâng
bấo, lâng vùn, ưng khấ nưíi tiïëng. Ngûúâi ta cng cố trấch ưng lâ hay
la liïëm, ùn tham nhû mộ, nhûng viïåc àố khưng can hïå gị. Ưng Tên
Dên bẫo Phong: "Vùn chûúng phaãi bêët chêëp hïët. Ngêåp trong buân,
sc tung lïn, thoất thânh bûúám vâ hoa, àêëy lâ chđ thấnh". Phong
chó gêåt àêìu. Ưng Tên Dên vâ Phong hn vưën lâm ùn, nối lâ lâm
bấo, nhûng thûåc chó bn giêëy.

Mươt hưm, ưng Tín Dín băo Phong: "Tưi vûđa xin ặúơc giíịy
phêp bn mịi. Ch ra tay ăi. Ch xịng Phât Diïơm, úê ăíịy cô
cha Tíịt lađ ngûúđi tưi quen. Viïơc líịy hađng cha Tíịt lo. Ta lïn miïìn
ni bân. Tưi ăi Sún La, tịm lo tri chíu Cíìm Vơnh An bađn baơc".
Phong gíơt ăíìu.

Phong ăïịn Phât Diïơm, tịm ăïịn nhađ thúđ ăâ. Ăíịy lađ mươt khu
ăíịt rương ăïịn vađi ba míỵu gưìm că mươt hïơ thưịng vûđa cưng viïn, vûđa
lùng tíím, vûđa nhađ thúđ, vûđa trûúđng dođng, xíy cíịt ríịt cưng phu.
Phđa trûúâc cô mươt hưì bân ngơt rương, nûúâc trong vùn vùưt, nhịn r
că nhûơng con câ búi lươi tung tùng. Laơi cô că nhûơng ni ăâ giă ăùơt

tûúơng Ăûâc Meơ vađ Cha Giïsu trùưng toât. Phong ặâng nhịn, lođng
ríịt thân phuơc, beđn ngh• thíìm: "Meơ khó, că nûúâc mịnh cô l chó cô
cưng trịnh nađy ặúơc goơi lađ cưng trịnh kiïịn truâc cuêa muön ăúđi. Ăaơo
Thiïn Chuâa lađ thûâ ăaơo gị ghï gúâm víơy?"

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

lûng hêìu quẩt. Phong ëng nûúác, thêëy trâ thúm lûâng. Phong hỗi:
"Thûa cha, viïåc chng con nhúâ cêåy liïåu cố thânh khưng?" Cha Têët
nhỗ nhể: "Kinh Thấnh nối: “Cố ai trong anh em, khi con mịnh xin
bấnh lẩi cho nố hôn àấ khưng?'. Con cûá n têm, cûá úã àêy nghó rưìi
àêu vâo àêëy". Phong xin phếp ra ngoâi nhaõ troồ, Cha Tờởt bựỗng loõng.

Phong nựỡm trùn gaõc nhađ troơ, trúđi mûa tđ tâch. Keđ keđ mươt ti
tiïìn nïn Phong khưng dâm ăi ăíu. Ch quân troơ sịt ngađy cûâ ngưìi
r trûúâc hiïn nhađ trưng ra ngoađi ặúđng. Phong bìn quâ, hïịt
ặâng laơi ngưìi, giúê ăi giúê laơi cịn trơn Trï Côc in trïn giíịy băn,
ăoơc ăi ăoơc laơi. Phong khưng biïịt nhađ nađy coâ bao nhiïu ngûúđi mađ
chùỉng coâ ai ăi ra ăi vađo gị că. Mươt hưm, Phong ăânh liïìu hi ch
quân: "ÚÊ ăíy cô con ăiïịm nađo xinh khưng?". Ch quân gíơt ăíìu.
Phong băo: "Goơi cho tưi mươt ặâa". Ch quân hi: "Ưng thđch loaơi
cođn tín hay ă míịt tín?". Phong vưỵ ăuđi ăânh ăêt: "Cođn tín thị nôi
gị nûơa?". Ch quân ặâng díơy, ăi xịng nhađ ngang, lât sau díỵn lïn
ặâa con gâi traơc mûúđi lùm tíi. Ch quân băo: "Ăíy lađ con gâi tưi".
Phong ịng nûúâc, sut nûơa thị ngheơn.

Ăûâa con gâi múâi lúân, chûa biïịt gị vïì chơn hoa ngơt,
Phong cng thûúng thûúng nhûng rưìi tùơc lûúơi: "Bùn khón lađm gị,
tíịt că rưìi s qua ăi". Phong kêo nô lïn gâc, con bê vûđa ăi vûđa lađm
díịu, miïơng kïu tïn cha.

Ăûúơc vađi ngađy, ưng b giađ ăïịn gùơp Phong băo: "Chơn ca

cíơu cha Tíịt lo xong rưìi. Cíơu vïì Hađ Nươi mađ nhíơn hađng". Phong cíìm
giíịy túđ, giao tiïìn cho ưng b giađ, cûâ thíìm phuơc tay cha cưị tr mùng
mađ lađm viïơc ăíu vađo ăíịy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

trong lông thđch lùỉm. Thiïìu Hoa khếp vẩt ấo bẫo: "Ưng àổc thû ài".
Nối xong móm cûúâi. Phong cêìm thû bẫo: "Xin lưỵi bâ". Thû viïët:

"Kđnh gûêi ưng Phong, baơn armour ca tưi. Tưi ăi Sún La tûđ
hưm 16 thâng Junons. Viïơc bân hađng cho Cíìm Vơnh An ă ăíu
vađo ăíịy, chó chúđ hađng lïn lađ líịy tiïìn. Phiïìn öng lo giuâp viïơc ặa
hađng lïn súâm ngađy nađo hay ngađy íịy. Nïịu cíìn thị ưng líịy míịy tïn
ngûúđi nhađ cu/a tưi ăi theo. Vúâi trđ míỵn tiïơp vađ sûơ thâo vât ca ưng,
tưi tin vaơn sûơ nhû . Bïơnh thíịp khúâp khiïịn tưi khưng vïì lo viïơc
cuđng öng ặúơc. Mong gùơp öng úê Sún La. Chc ưng vúâi gia qịn
bịnh an. Ríịt kđnh troơng öng. Kyâ tïn: Tín Dín".

Phong ăoơc thû xong, cûúđi nhaơt. Thiïìu Hoa hi: "Thûa ưng
Phong, ưng thíịy cưng viïơc ra sao?". Phong baêo: "Thûa bađ, xin bađ
ặđng bíơn tím, chưìng bađ lađ mươt thiïn tađi". Thiïìu Hoa ă mùơt: "Ưng
quâ khen, nhiïìu khi tưi thíịy nhađ tưi đch k ghï gúâm". Phong cûúđi:
"Ăíịy cng lađ mươt tđnh câch thiïn tađi". Thiïìu Hoa băo: "Nhađ tưi ríịt
khen ưng". Phong hi: "Thûa bađ, vïì mùơt nađo?". Thiïìu Hoa băo:
"Nhađ tưi băo ưng lađ mươt gentleman". Phong băo: "Thûa bađ, tưi
mịn múđi bađ mươt bûơa cúm nhaơt úê phưị Hađng Bìm. Nïịu bađ tûđ chưịi
thị tưi khưng xûâng vúâi lúđi khen íịy". Thiïìu Hoa lûúơng lûơ rưìi gíơt
ăíìu.

Phong vïì nhađ ( Phong cô mươt nhađ riïng ngoađi phưị) nghơ ngúơi:
"Lo Tín Dín ăïíu thíơt, vưịn mịnh b ra, bao nhiïu cưng viïơc víịt vă
cng mịnh, lo íịy chó ngưìi hûúêng. Ăûúơc, xem lo íịy hûúêng nhûơng

gị". Beđn ặâng díơy, goơi xe tay băo ặa ăïịn Hađng Bìm ăùơt tiïơc.
Ăïịn hiïơu cao líu, Phong goơi lo hoa kiïìu Vûúng Bịnh ăïịn băo:
"Ngươ lađm cho tưi mươt bûơa ùn ăùơc biïơt hai ngûúđi. Cho nhiïìu thịc
kđch duơc vađo". Vûúng Bịnh gíơt ăíìu.

Bíi chiïìu, Phong àïën àốn Thiïìu Hoa. Hai ngûúâi ùn ëng
vui vễ, àêìu tiïn giûä , vïì sau thëc ngêëm, cûá kïì vai nhau lúi lẫ.
Phong dịu Thiïìu Hoa vâo bìng. Lậo Vûúng Bịnh àống cûãa ngưìi
canh. Sau lêìn êëy, hổ côn ài lẩi vúái nhau vâi lêìn nûäa. Thiïìu Hoa
gùåp Phong trễ trung, thêåt nhû àẩi hẩn gùåp mûa râo. Hai ngûúâi thïì
thưët sệ sưëng vúái nhau.

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

8.

Ăoađn xe ngûơa thưì mịi ăi hún nûơa thâng múâi ăïịn Sún La.
Nhađ Cíìm Vơnh An úê dưịc Băn Maơt, nhađ quan mađ cng chùỉng khâc
gị nhađ nhûơng ngûúđi Thâi khâc, ặúơc câi to hún, gưỵ tưịt hún. Ưng
Tín Dín giúâi thiïơu Cíìm Vơnh An vúâi Phong, An chùỉng toê veê gò ra
mùơt. Phong liïịc nhịn, thíịy An tûúâng ng ăoăn, da d hưìng hađo, mi
mùưt suđm suơp, ăiïơu bươ chíơm chaơp, cô v nhû ngûúđi suy nghơ chíơm.
Phong gíìy rươc ăi sau chịn ăi víịt vă. Thíịy ưng Tín Dín ngađy
nađo cng ba bûơa rûúơu rưìi vâc sng ăi sùn, ngưìi tân nhăm, thị bûơc
lùưm. Ưng Tín Dín băo: "Tưi biïịt ch víịt vă, chịn nađy thị ch
cưng ăíìu". Phong chùỉng nôi nùng gị, lât sau hi xin Cíìm Vơnh An
đt rûúơu míơt gíịu ăïí bôp chín tay.

An hi: "Cô bao nhiïu mịi?". Phong băo: "Tâm tíịn". Ưng
Tín Dín giy ny: "Chïịt, ta tha thơn vúâi nhau nhûơng hai mûúi
tíịn cú mađ". An băo: "Ngûúđi Kinh câc ưng nôi mươt ăùìng lađm mươt
no?". Phong băo: "Tưi giao ăúơt ăíìu tâm tíịn, giao ăïịn ăíu líịy tiïìn

ăïịn ăíịy, sao băo nôi mươt ăùìng lađm mươt no?". An băo: "Ưng Tín
Dín ă líịy tiïìn că hai mûúi tíịn". Ưng Tín Dín băo: "Tưi líịy tiïìn
trûúâc, trđch phíìn li ăïí mua thịc phiïơn mang vïì Hađ Nươi". Phong
băo: "Tưi chùỉng chúi. Nhađ nûúâc cíịm bn thịc phiïơn, khêo mađ tuđ.
Ưng chó nïn líịy sưị li ca ưng mađ mua thưi". Ưng Tín Dín băo:
"Gay thíơt, tưi trôt mua rưìi thị sao?". Phong băo: "Khưng sao că,
ưng ghi cho tưi câi vùn tûơ núơ, cô quan tri chíu úê ăíy ặâng lađm
chûâng". An băo: "Phăi". Ưng Tín Dín tâi mùơt.

Bíi chiïìu hưm êëy oi bûác. Ưng Tên Dên phẫi hoân lẩi sưë tiïìn
mûúâi hai têën mëi chûa lêëy cho Cêìm Vơnh An rưìi ghi vùn tûå núå vúái
Phong. Phong bùỉt ghi rộ thúâi hẩn trẫ tiïìn lâ mưåt thấng, nïëu khưng
thị gấn nhâ riïng. Thëc phiïån trốt mua rưìi, ưng Tên Dên cûåc
chùèng àậ phẫi chõu.

Sâng hưm sau, ưng Tín Dín vươi v thu xïịp vïì xi, băo
Phong cuđng ăi vúâi mịnh. Phong băo: "Ưng ăi trûúâc ăi. Tưi phăi úê laơi
đt ngađy múâi hoađn sûâc ặúơc". Cíìm Vơnh An bađy tiïơc tiïỵn ặa. Phong
kïu mïơt nùìm trong bìn ng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

sai, ba ngây nûäa sưë mën côn lẩi sệ lïn àïën núi". An cng gêåt àêìu.
Phong lẩi nối: "Khi mëi àïën núi, chó lêëy tiïìn mûúâi têën, côn hai
têën xin biïëu àïí nhâ ùn dêìn". An cng gêåt àêìu. Phong lẩi nối: "Tưi
lâm ùn vúái ưng Tên Dên nhûng coi nhû kễ th. Ưng Tên Dên
mang thëc phiïån lâ viïåc khưng hay, xin quan tri chêu nïn bấo vúái
nhâ chûác trấch". An cng gêåt àêìu.

Hưm sau, Cêìm Vơnh An cûúäi ngûåa ài súám. Bíi chiïìu An vïì
bẫo Phong: "Ưng Tên Dên ài àïën n Chêu thị bõ tốm rưìi". Hai
ngûúâi cng cûúâi. An lêëy ra mưåt ti bẩc trùỉng bẫo Phong: "Àêy lâ

tiïìn thûúãng". Phong bẫo: "Quan tri chêu chia lâm ba phêìn. Mưåt
phêìn àïí ph nûä trong nhâ sùỉm qìn ấo múái". An bẫo: "Nhâ tưi
nhiïìu àân bâ lùỉm". Phong bẫo: "Thïë thị chia bưën".

Ngây hưm sau, àoân ngûåa thưì chúã sưë mëi côn lẩi àïën núi,
Phong ra xem xết, thêëy khưng thêët thoất gị, mûâng lùỉm, thûúãng
hêåu hơnh cho bổn phu ấp tẫi. Cêìm Vơnh An hâi lông, tiïỵn Phong ra
vùỡ bựỗng mửồt bỷọa tiùồc rờởt to, thừt mửồt con trêu. Trong bûäa tiïåc, An
nêo Phong ùn mốn nêåm põa ( giưëng nhû phêo trêu ). Phong ùn
nhûng ngêåm trong mưìm rưìi ra àêìu quẫn nhưí toểt xëng sân.

9.

Vïì Hâ Nưåi, Phong bấo cho Thiïìu Hoa biïët viïåc ưng Tên Dên
bõ bùỉt. Thiïìu Hoa hỗi: "Liïåu t bao nhiïu nùm?". Phong bẫo: "Cêìm
Vơnh An hûáa khưng dûúái mûúâi nùm". Thiïìu Hoa bẫo: "Ra t chïët
lâ vûâa".

Phong vïì K Noi bađn vúâi cư Lan viïơc cûúâi Thiïìu Hoa. Cư Lan
tûâc lùưm, nhûng biïịt Phong nhíỵn tím, lùưm th ăoaơn, nïịu cô gíy sûơ
thị chó thiïơt mịnh, vị víơy ăađnh nđn nhõn. Ăâm cûúâi Phong vúâi
Thiïìu Hoa ríịt long troơng. Phong bân cú ngúi ca ưng Tín Dín,
sau khi ưng Tín Dín bõ tn ân vúơ núơ vađ bõ xûê mûúđi nùm tuđ.
Thiïìu Hoa cô mươt ặâa con vúâi ưng Tín Dín, thùìng bê tïn lađ Haơnh,
ăíìu to tûúâng, cô tíơt úê chín, ăi ặâng cûâ nhăy nhû con cađo cađo.

Bíịy giúđ cư Lan ă thïm mươt ặâa con gâi nûơa, ăùơt tïn lađ Cc.
Cođn Húơ, Phong ặa ra Hađ Nöơi úê, sau nađy líịy chưìng tïn lađ Ăiïìm.
Ăiïìm lađ hoơa sơ chn v minh hoơa cho túđ bâo mađ Phong huđn vưịn.
Cha meơ Ăiïìm lađm nghïì bân taơp hôa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

múâi khấch. Hưm êëy trùng sấng, Phong trẫi chiïëu hoa ngưìi bïn hê
nhêín nha ëng nûúác n vậi. Baõ Cờớm nựỗm voọng ru con beỏ Cuỏc, ru
rựỗng:

<i>"Ưng giùng kia ưng úã trïn trúâi </i>
<i>Hỗi ưng cố biïët sûå àúâi cho chùng? </i>
<i>Sûå àúâi nhñt nhñt nhùng nhùng </i>

<i>Nghe ra chùèng biïët maâ rùng nûåc cûúâi. . ." </i>

Dûúâi nhađ ngang, cư Lan ặâng chó băo nhûơng ngûúđi trong hoơ
ăïịn lađm giuâp. Bađ Cíím laơi ru, Ru rùìng:

<i>"Cấi cô ài àốn cún mûa </i>

<i>Tưịi tùm muđ mõt, ai ặa cođ vïì? </i>
<i>Cođ vïì thùm quân cuđng qú </i>

<i>Thùm cha thùm mể, cư vïì thùm ai . . ." </i>

Phong băo: "Mûúđi nùm nûơa, giúđi cho ta sưịng, lađm ùn ặúơc, ta
lïn thûúơng thoơ s khao că lađng". Thiïìu Hoa băo: "Gúâm! Cûâ ùn chúi
lùưm thị liïơu cô sưịng ặúơc nùm nùm khưng?".

Bâ Cờớm laồi ru. Ru rựỗng:

<i>"Laõm giai cho aỏng nùn giai </i>

<i>Ph Xn cng trẫi, Àưìng Nai cng tûâng". </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>

Khoẫng gêìn trûa, cấnh hûúng l trong lâng àïën chaâo. Cuäng
túái hún hai chuåc ngûúâi. Phong múâi cẫ vâo trong nhâ tiïìn tïë, phấo
nưí êìm ơ.

Ưng Tư Phûúng, nhađ bn, ặâng lïn thay mùơt quan khâch
chc mûđng. Vưỵ tay ran lïn. Phong bùưt tay ưng Tư Phûúng, băo:
"Câm ún ưng, câm ún chû võ. Ăûâng úê nhađ mịnh, xung quanh cô vúơ
con, hađng xôm, baơn beđ, ịng mươt cưịc rûúơu cíịt bùìng thûâ gaơo cíịy
trïn mănh rơng nhađ mịnh, thïị lađ sûúâng, díỵu rùìng biïịt ăúđi cng
lađ phuđ du". Moơi ngûúđi gíơt ăíìu. Ùn ịng ăïịn hún ba tiïịng múâi
xong. Sau tiïơc mùơn lađ bânh ga-tư, trïn ẵa bânh nađo cng cô chûơ
Phaơm Ngoơc Phong bùìng bú. Míịy ưng k luơc trong lađng duđng tay
nhôn bânh b vađo mưìm, díy bú ra că ngôn tay, thíịy bíín laơi bưi
xịng chiïịu.

Sau tiïåc, Phong cho Thiïìu Hoa ra Hâ Nưåi trûúác, côn mịnh úã
lẩi Kễ Noi nghó ba thấng. Thúâi gian nây Phong ài thùm th trong
lâng, thêëy cố mưåt sưë nhâ giâu múái lïn nhûng cng cố nhiïìu nhâ
nghêo lùỉm. Nhịn chung, têët cẫ lâ sûå lam l nhïëch nhấc bao trm.
Cố hửm Phong lùn bỳõ ù hoỏng maỏt, nựỗm daõi trùn bậi cỗ xanh mâ
nhịn trúâi cao, thêëy nhûäng cấnh cô thêëp thoấng bay vïì phđa xa.

Mươt hưm, Phong ăang ngưìi trïn ăï thị thíịy mươt ăâm xm
ăưng xm ă. Ăïịn gíìn, thíịy ưng lo xíím kêo nhõ vađ ặâa bê con
ăang hât. Phong lùưng nghe, thíịy lúđi l mú hưì nôi vïì nhín, hiïịu, lïỵ,
nghơa. Bïn caơnh, cô mươt anh ngưìi nùơn nhûơng con giưịng tođ he xanh
ăoê trïn meơt thuâng vúâi nùưm böơt nïịp, nùơn că nhûơng anh huđng ngađy
xûa, võ nađo cng qúưc thûúâc. Phong thíịy cư Chiïm ặâng xem,
gânh c ăùìng sau, mùưt long lanh sâng, ăưi mưi cùưn chó nhay coơng

ăođng ăođng, nhûơng gioơt mưì hưi ăoơng úê hai bïn thaâi dûúng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>

Vađi nùm sau cö Chiïm ăeê ra hai ặâa con trai, ặâa ăíìu ăùơt tïn lađ
Phaơm Ngoơc Phc, ặâa sau ăùơt tïn lađ Phaơm Ngoơc Tím.

10.

Mươt thúđi gian dađi, Phong úê Keê Noi, cöng viïơc ngoađi phöị giao
cho Thiïìu Hoa vađ Ăiïìm quăn l. Mươt hưm Thiïìu Hoa băo Phong:
"Cô tay nhađ thú bân tíơp băn thăo hay hay, tưi ắnh ghi tïn ca ưng
rưìi cho xịt băn". Phong trûđng mùưt băo: "Nhăm nhđ! R chơn
ăađn bađ. Danh hiïơu nhađ thú lađ thûâ danh hiïơu núơm ngûúđi baơc phc.
Thú chó lađ thûâ du dûúng bíịt lûơc. Khi nađo nô vui hún húân thị chùỉng
ra gị". Thiïìu Hoa hi: "Thïị tưi băo nô chûơa laơi rưìi ghi tïn tưi ặúơc
khưng?". Phong băo: "Ăađn bađ khưng cô thú ăíu. Thú lađ nhûơng tím
sûơ lúân. Ăađn bađ thị tím sûơ gị. Thú phăi cao că. Mưỵi thâng câc bađ
hađnh kinh mươt líìn thị cao că gị". Thiïìu Hoa ă mùơt. Chơn nađy
b qua, khưng nôi nûơa.

Mươt hưm, trïn túđ bâo mađ Phong huđn vưịn cô bûâc tranh v mươt
ưng bõ vúơ cùưm câi sûđng hûúu lïn ăíìu, khâch ăi vađo treo m lïn
ăíịy, khn mùơt ngûúđi nađy trưng ríịt giưịng Phong. Phong xem bâo,
dođ hi xem ai v tranh. Nhín viïn trong bâo chưịi quanh, nôi lađ
khưng biïịt. Phong bûơc mịnh, doơa ăíi cưí viïn tri sûơ. Ngûúđi nađy
th thíơt cô k ăïịn ặa tranh cho in, hûâa thûúêng cho tiïìn. Phong
hi: "Chơn tưi moơc sûđng cô ađ?". Ngûúđi nađy băo: "Nghe phong
phanh khi ưng úê qú, cíơu Ăiïìm vúâi bađ Thiïìu Hoa thín míơt lùưm".
Phong cûúđi nhaơt băo: "Câm ún ưng. Ưng vïì lađm viïơc ăi. Líìn sau
nhúâ phăi vị lúơi đch ca ch. Khưng nhúâ ăiïìu íịy thị ặđng lađm bâo".
Ngûúđi nađy bùn khón: "Tưi tûúêng bâo chđ chó phuơng sûơ tûơ do, bịnh

ăùỉng, bâc âi". Phong băo: "Ưng hay ăuđa nhó. Múđi ưng ăi ra, tưi mađ
câu lïn thị ưng ùn cûât".

Phong vïì nhâ, vư cúá àêåp tan cấi gûúng treo tûúâng. Thiïìu Hoa
hỗi: "Ưng chấn cấi mùåt ưng â?". Phong khưng trẫ lúâi. Thiïìu Hoa
bẫo: "Ưng mïåt rưìi, nïn nghó ài". Phong bẫo: "Mai tưi vïì qụ".

Hưm sau trúđi mûa to, bong bông nûúâc nưíi lïình bïình trûúâc
hiïn nhađ. Phong ngưìi gíơp chiïịc thìn giíịy thă theo dođng nûúâc.
Bưỵng ặâng díơy, ăođi ăi vïì qú ngay giûơa lc mûa. Thiïìu Hoa vađ
Ăiïìm ngùn laơi khưng ặúơc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>

Phong cûâ ăíìu tríìn ăi giûơa lođng ặúđng. Mươt chiïịc xđch lư ăi ngang
qua kïu "p, ïịp!".

Phong quay lẩi, khưng gổi cưíng mâ lêëy chịa khốa riïng mỳó
cỷóa vaõo nhaõ. Thiùỡu Hoa vaõ iùỡm ang nựỗm h hđ vúái nhau, thêëy
Phong vïì, mùåt cùỉt khưng côn hẩt mấu.

Phong bùưt Thiïìu Hoa ngưìi rưìi cng ngưìi vađo ghïị. Ăiïìm run
nhû r, ặâng úê trûúâc mùơt. Phong hi: "Hai ngûúđi ng vúâi nhau
míịy líìn rưìi?:. Thiïìu Hoa băo: "Thûa, sâu líìn". Ăiïìm băo: "Mươt líìn
úê vûúđn hoa Bưn-bo lađ băy". Thiïìu Hoa băo: "Líìn íịy vươi vađng thị
tđnh lađm gị". Phong băo: "Băy líìn hay băy băy líìn? Thùìng Ăiïìm,
tao ni daơy mađy mađ mađy traê hiïịu thïị ađ? Mađy quyđ xịng, liïịm
chín vúơ tao vúâi tao khưng thị mađy chïịt".

Ăiïìm quyđ xịng ăíịt, Thiïìu Hoa ruơt chín vađo, liïịc mùưt thíịy
Phong trûđng mùưt laơi ặa chín ra. Ăiïìm ặa tay ăúơ chín Thiïìu
Hoa ặa lïn ngang miïơng rưìi bođ sang phđa chín Phong. Phong ăaơp

chiïịc giíìy bïịt buđn vađo giûơa mùơt Ăiïìm rưìi băo: "Ct ăi".

Phong băo Thiïìu Hoa: "Thùìng heđn nhû thïị mađ ăi hiïịn thín
cho nô". Nôi xong lïn gâc, nùìm lùn ra, p mùơt vađo gưịi mađ khôc.
Chiïìu hưm íịy sưịt li bị. Thiïìu Hoa mươt lođng sùn sôc Phong, ngađy
ăïm tíơn tuơy bïn caơnh khưng lc nađo rúđi. Ăûúơc nûêa thâng thị
Phong khe laơi, trúê nïn đt nôi, tđnh tịnh thay ăưíi, cû xûê vúâi moơi
ngûúđi hïịt sûâc laơnh luđng.

11.

</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>

Bađ Vín băo: "Cô bađ Tưn Nûơ Phûúng úê Húị ra chúi ăang úê nhađ em,
bađ Phûúng gioêi tûúâng söị, bôi toân, ăïí em ặa ăïịn xem híìu ưng
bađ".

Hưm sau bađ Vín ặa ăïịn mươt bađ giađ mùơc âo dađi mađu múơ gađ,
trïn ngûơc âo cô thïu hoa. Bađ Vín băo: "Ăíy lađ bađ Phûúng, ngûúđi
trong hoađng tươc". Phong goơi Thiïìu Hoa ra tiïịp. Bađ Phûúng băo:
"Xem cho ai trûúâc?". Phong băo: "Xem nhađ tưi trûúâc". Bađ Phûúng
ngùưm nghđa Thiïìu Hoa, băo: "Bađ vên tôc mai lïn xem". Laơi băo:
"Bađ cho tưi xem tai phaêi". Laơi baêo: "Bađ ặâng lïn ăi ăi laơi laơi". Nhịn
ngùưm mươt lc rưìi nôi: "Thûa bađ, bađ cưịt câch sang qu, mưng to,
ăíìu nh, ăíy lađ tûúâng bíơc mïơnh phuơ phu nhín, tûđ bê ăïịn lúân
khưng víịt vă gị, ăi ăíu cng ặúơc moơi ngûúđi ýu kđnh. Bađ hai ăúđi
chưìng. Miïơng cûúđi tûúi thùưm lađ chơn thõ phi cô nhiïìu. Nhûng duđ
cô tươi víỵn ặúơc chưìng tha. Trïn trân cô vïơt u tưịi, nhín trung mêo
xïơch, thâng nađy ăaơi haơn, súơ rùìng khô toađn tđnh maơng". Thiïìu Hoa
giíơt mịnh, mùơt tâi ăi, vươi hi: "Liïơu cô câch nađo giăi haơn ặúơc
khưng?". Bađ Phûúng băo: "Thiïn cú bđ míơt. Biïịt nôi ra sao. Sưị ă
thïị nađo. Phăi ai níịy chõu".

Bađ Phûúng băo Phong: "Ưng cho tưi xem tay trâi". Laơi băo:
"Ưng ặâng lïn ăi ăi laơi laơi". Rưìi băo: "Ưng lađ ngûúđi cú mûu, gian
huđng, nhûng lođng rương, troơng nghơa khinh tađi, că ăúđi khưng chõu
thiïịu thưịn tiïìn nong, vinh hoa ph qu ă că. Câi gị ưng cng tinh
tïị. Ưng lađ hưí vađng, ngûúđi ăúđi theo ưng cođn mïơt. Thâng nađy ưng
cng cô haơn, xin ưng giûơ mịnh".

Phong gíơt ăíìu, cng khưng hi thïm. Sau ăô pha trađ, chín
sang nôi vïì Kinh Dõch. Phong hi: "Dõch ch bưịc phïơ. Ăiïìu íịy thïị
nađo?" Bađ Phûúng băo: "Ăng ăíịy. Nhûng xem Kinh Dõch thoât
ặúơc thị hôa thađnh thíìn, khưng thoât thị hôa ma q. Trong vaơn
ngûúđi, cô khi cng khưng cô thíìn, chó cô ma q". Phong thíịy bađ
Phûúng nôi nùng lûu loât múâi hi: "Hưìi trûúâc bađ cô hoơc hađnh gị
khưng?". Bađ Phûúng băo: "Cng cô hoơc hađnh ăưi cht. Sưịng úê kinh
ăư, ngûúđi tađi cô nhiïìu, cng cô câi may, nhûng mađ hoơa nhiïìu hún".
Phong gíơt ăíìu, giûơ bađ Phûúng laơi ùn cúm, sau ăô biïịu mươt sưị tiïìn
ăi ặúđng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>

thùìng Haơnh. Lc íịy nûêa ăïm, thíịy lo Tín Dín ặa cho thùìng
Haơnh mươt thuđng sùưt tíy qua phđa hađng rađo". Phong băo: "Mương mõ
vúâ víín". Nôi thïị nhûng Phong cng ăi xịng nhađ ngang, thíịy
thùìng Haơnh ăang ngưìi trïn ghïị ng gíơt hïơt nhû moơi ngađy, câi ăíìu
to tûúâng guơc úê trûúâc ngûơc, câi chín queđ vùưt ăùìng sau, Phong ýn
tím ăi lïn nhađ.

Ăïm íịy, Phong ăang ng say bưỵng nghe tiïịng kïu. Múê mùưt
thíịy lûêa lem lêm. Phong ăaơp cûêa, thíịy cûêa khôa chùơt. Súơ quâ,
Phong phâ cûêa sưí lao ra, bưỵng thíịy cô mươt bông ăen nhăy ma
nhû con cađo cađo, tay cíìm can xùng tûúâi khùưp núi. Nhíơn ra thùìng

Haơnh, Phong nhăy bưí ăïịn ăeđ ra bôp cưí. Lûêa chây dûơ dươi, rât bng
că ngûúđi. Phong bôp chùơt cưí thùìng bê ăïịn lc thíịy hai mùưt nô lưìi
ra rưìi múâi bng tay. Phong ặâng lïn, trưng thíịy că cùn nhađ hai
tíìng ăang chây buđng buđng. Phong nêm xâc thùìng Haơnh vađo lûêa
rưìi chaơy ra ngoađi thị bõ mươt víơt nùơng giâng vađo ăíìu, ng lùn ra,
mï man khưng biïịt tđ gị.

12.

Chơn lo Tín Dín ra tuđ, ăưịt nhađ Phong ăïí tră thuđ íìm ơ că
lïn. Nghe nôi lo Tín Dín sau ăô trưịn sang Cao Miïn. Thiïìu Hoa
úê trïn gâc hai, khưng xịng ặúơc, bõ chïịt thiïu. Phong bõ bng sau
lûng, phăi nùìm chûơa bïơnh, ríịt khưí súê.

Bêëy giúâ úã Kễ Noi bâ Cêím àậ chïët. Cư Lan thêëy Phong đt vïì
qụ nïn thêåm tht ài lẩi vúái lậo Trûúng cng lâm nghïì bấn thõt.
Thêëy Phong bõ nẩn, cư Lan cng chùèng ra thùm, chó cho ngûúâi
mang tiïìn vâ quâ ra. Vïì sau, nghe tin bïånh Phong nùång lùỉm, lậo
Trûúng ngang nhiïn ài lẩi vúái cư Lan giûäa ban ngây ban mùåt. Ba
mể con cư Chiïm sưëng dûúái nhâ ngang, khưng dấm hế rùng nối gị.

Mươt hưm cô ngûúđi bađ con cuông hoơ Phaơm úê Keê Noi ăïịn thùm
Phong. Ngûúđi nađy băo: "Hoơ Phaơm thíịt lươc rưìi. Bađ Lan vúâi laôo
Trûúng chiïịm nhađ, laôo Trûúng ăaô cho doơn ăưì ăaơc sang kï giûơa
gian tiïìn tïị". Phong vuđng díơy, khaơc ra mươt bi mâu, băo: "Tưi
chûa chïịt ăíu. Hoơ Phaơm míịt nhađ thïị nađo ặúơc. Tưi cođn thùìng
Tím, thùìng Phc cú mađ".

</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>

tíi. Ưng lơt sû băo: "Chađo ưng Phong. Ưng ngưìi xúi nûúâc, chúđ tưi
mươt lât". Phong gíơt ăíìu, ngưìi nghe chơn ca ưng lơt sû vúâi

ngûúđi ăađn bađ. Ăaơi ăïí hai vúơ chưìng cô ặâa con trai mûúđi hai tíi,
thùìng bê ríịt hưỵn, ngûúđi vúơ ăânh con vư qơt phăi hođn dâi thùìng
bê, thùìng bê chïịt, ngûúđi chưìng vưịn cô tû tịnh vúâi mươt bađ khâc,
nhín thïị kiïơn vúơ giïịt con. Ngûúđi vúơ phín bua vư ăă thûúng nïn
con chïịt, ngûúđi chưìng bâc laơi, mịn ghêp vúơ phăi ăi tuđ ăïí ly dõ,
chia ca căi. Ngûúđi vúơ bíy giúđ tịm ăïịn lơt sû gip ăúơ.

Phong nghe chơn, thíịy ưng lơt sû trđch díỵn sâch vúê, ăaơi
ăïí nhû ăiïìu 216, 217 thị ngân ngíím, ặâng díơy vïì. Ưng lơt sû hi:
"Sao ưng laơi vïì!". Phong băo: "Tưi cô câi nhađ úê qú, míịy ặâa khưịn
naơn ắnh chiïịm, mịn nhúđ ưng can thiïơp". Ưng lơt sû băo: "Ăûúơc
thưi, theo ăiïìu 318...". Phong băo: "Câm ún ưng. Chơn nađy
khưng cô ăiïìu lơt nađo ăíu. Tưi xûê líịy thưi".

Chiïìu hưm íịy, Phong cho goơi mươt tïn anh chõ khêt tiïịng tïn
lađ Tûúâc seơo ăïịn băo: "Viïơc thïị nađy... thïị nađy... Bao nhiïu tiïìn?".
Tûúâc seơo băo: "Chng tưi lađm viïơc nghơa, khưng mùơc că nhû boơn
tíìm thûúđng". Phong băo: "Tưi hiïíu rưìi. Ưng cûâ cíìm taơm đt tiïìn cho
tưi ýn lođng. Khưng sao ăíu. Tiïìn baơc lađ mươt viïơc, nghơa cûê lađ mươt
viïơc, tưi nhíìm líỵn thïị nađo ặúơc". Tûúâc seơo hađi lođng ra vïì.

Đt bûơa sau, lo Trûúng vađ cư Lan ăang chín bõ doơn hađng úê
chúơ thị cô mươt boơn ngûúđi khưng biïịt úê ăíu kêo ăïịn gíy sûơ. Lc íịy
ă chaơng vaơng tưịi. Boơn ngûúđi kia xưng vađo ăânh hai ngûúđi, cư Lan
chïịt ngay, cođn lo Trûúng ặa vïì nhađ ba hưm sau cng chïịt. Khi
nhađ chûâc trâch ăïịn xem thị boơn ngûúđi kia ă biïịn míịt tùm.

Cëi nùm êëy, Phong sûác ëu nhiïìu, bên lêìn lûúåt rt vưën
bn bấn úã cấc núi vïì.

13.

Hai ặâa con trai cư Chiïm câch nhau tâm tíi. Thùìng Phc
lïn mûúđi, thùìng Tím lïn hai. Phong cô ắnh cho Phc ăi hoơc, beđn
vïì nhađ bađn vúâi cö Chiïm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>

Nöơi ađ?". Phong băo: "Tao gûêi mađy cho ưng baơn tao lađ giâo sû vùn
chûúng ni daơy". Thùìng Phc ặâng lïn, ăi khùưp câc phođng mươt
lûúơt, lïn că nhađ thúđ, xịng bïịp nhû mịn ghi nhúâ tíịt că nhûơng gị
dđnh lđu ăïịn k niïơm íịu thú ca nô. Sau ăô, nô ngưìi úê cûêa, mùưt
nhịn lïn trúđi, ngông mûa.

Tỷõ phủa ựỗng ửng, mờy en keỏo ùởn uõn uõn. Khưng cố tđ ti
giố nâo. Mưåt vâi hẩt mûa rêët to lưåp àưåp rúi xëng mấi ngối. Cư
Chiïm àang xïëp qìn ấo cho Phc vâo cấi hôm gưỵ trong nhâ.
Phong ngưìi úã trïn sêåp g quẩt cho thựỗng Tờm nguó. Thựỗng Phuỏc
reo lùn "Mỷa aỏ". Reo xong nố chẩy ra ngoâi sên. Bưỵng lôe mưåt cấi,
rưìi mưåt tiïëng sết long trúâi lúã àêët vang lïn. Khối úã ngoâi sên bưëc lïn
mưåt àn àen ngôm khết lểt. Cư Chiïm vâ Phong ngậ lùn ra, mấi
ngối xư êìm êìm.

Lất sau, Phong tónh lẩi, tï dẩi cẫ ngûúâi, thêëy cư Chiïm àang
gâo khốc bïn xaỏc thựỗng Phuỏc giỷọa sờn. Mỷa nhỷ truỏt, nhỷng muõi
kheỏt leồt vờợn nửỡng nựồc. Thựỗng Phuỏc nựỗm cong queo, ngûúâi nhû bõ
rt hïët nûúác, àêìu nố trổc lưëc, khư xếm. Mưåt mẫng sên gẩch Bất
Trâng nất vn.

Phong ưịm liïơt giûúđng sau khi thùìng Phc bõ sêt ăânh chïịt.
Phong khưng ùn ịng, ngûúđi sưịt ríịt cao. Ăang nùìm, Phong mú
thíịy mịnh laơc vađo ắa nguơc. Mươt câi vaơc to lûêa chây buđng buđng,

nhûơng con quyê daơ xoa mùơt ăen toâc dađi ăang chuơm cuêi ăun. Trong
vaơc, nhûơng ngûúđi bõ xđch xiïìn rïn la thăm thiïịt. Phong thíịy mươt
ngûúđi băo: "Ta lađ Phaơm Ngoơc Liïn ăíy". Laơi thíịy mươt ngûúđi băo:
"Ta lađ Phaơm Ngoơc Gia ăíy". Laơi thíịy mươt ngûúđi băo: "Ta lađ Phaơm
Ngoơc Chiïíu ăíy". Laơi thíịy míịy ngûúđi ăađn bađ băo: "Ta lađ Diïu ăíy,
lađ Lan ăíy, lađ Thiïìu Hoa ăíy". Phong giíơt mịnh díơy, thíịy nhûơng
ngûúđi trong giíịc mú ríịt giưịng nhûơng ngûúđi mịnh víỵn thûúđng gùơp,
tûơa nhû ưng Liïn thị giưịng ưng ch sûơ díy thêp, ưng Gia giưịng ưng
lơt sû, ưng Chiïíu giưịng ưng bân bâo, cư Lan giưịng cư bân gaơo,
Thiïìu Hoa giưịng cư bân ặúđng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44>

14 .

Bíịy giúđ ai ăïịn Keê Noi, huýơn Tûđ Liïm víỵn thíịy ngưi tûđ
ặúđng ca dođng hoơ Phaơm. Nô cûâ trú trú trûúâc moơi biïịn ăöơng cuöơc
ăúđi, thúđi gian cô lađm cho nô c k, muơc nât, hû hng ăi vađi bươ phíơn
nhûng vïì cú băn khưng thay ăưíi. Nghe nôi vïì sau cư Chiïm úê víơy
ni Tím, hai meơ con chó trưìng rau, ni lúơn, lađm ăíơu phuơ bân.
Tím lúân lïn, tûơ hoơc, ăoơc nhiïìu sâch vúê, nhûng khưng thi cûê hóơc ăi
lađm gị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>

HẨC VÛÂA BAY VÛÂA KÏU THẪNG THƯËT

Khưng hïì ai biïët hùỉn lâ mưåt thi sơ.

Hùưn ăïịn bïịn ăođ lc 3 giúđ chiïìu, giûơa lc nùưng gay gùưt. Hùưn úê
trïn chiïịc ö tö chaơy than bûúâc xịng, chiïịc ư tư chúê khâch tûđ thõ x
vïì bïịn ăođ rưìi laơi tûđ bïịn ăođ ngûúơc vïì thõ x, mûúđi ngađy mươt bíơn.
Chiïịc ư tư sún ăen cađ khưí, leđn chùơt ặúơc múđi sâu ngûúđi cuđng vúâi ăưì
ăaơc. ưịng khôi xă than gođ bùìng tön úê dûúâi ăuöi xe dûơng ặâng lïn

trúđi.

Khöng hïì ai biïët hùỉn lâ mưåt thi sơ

Hùưn ăươi chiïịc m cât trùưng rương vađnh, chiïịc m ă c ngă
mađu châo lođng. Hùưn khưng cô ăưì ăaơc gị că ngoađi mươt chiïịc hươp sùưt
tíy ặơng bânh bđch quy ă c, sún ă trïn cô v hịnh mươt cư gâi
mùơc vây ăang ma balï. Hùưn cùưp chiïịc hươp úê nâch nhû ưng thíìy
bôi víỵn cùưp trâp sún.

Khưng hïì ai biïët hùỉn lâ mưåt thi sơ.

Hùưn ặâng tíìn ngíìn mươt lât úê giûơa ng ba nhû ăïí nhíơn
ặúđng rưìi ăi la cađ doơc dy phöị chúơ. Hùưn hoêi möơt öng ặâng trûúâc
cûêa tiïơm thịc bùưc.

Thûa ưng, àêy cố phẫi lâ bïën àô Vên khưng?
Ưng nây trẫ lúâi

- Vêng bïën àô Vên.

Hùỉn cấm ún ưng ta rưìi quay ài. Chûâng nhû khưng n têm,
hùỉn lẩi hỗi bâ bấn trêìu cau ngưìi cấch àêëy mưåt àoẩn:

Thûa bâ, àêy cố phẫi bïën àô Vên khưng?
Bâ nây trẫ lúâi:

Vêng, bùởn oõ Vờn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>

Hựổn ựỗng hựổng. Baõ ch quấn giêåt mịnh tónh dêåy, tûúi cûúâi

chẩy ra àốn khấch.

Hùỉn hỗi lẩi cêu hỗi c:

- Thûa bâ, àêy cố phẫi bïën àô Vên khưng?
- Vêng bïën àô Vên.

- Bâ cho tưi mûúån mưåt ct rûúåu, lẩc rang, thëc lâo, mưåt túâ
giêëy trùỉng, mưåt chiïëc bt chị.

Hùưn ngưìi úê chiïịc bađn caơnh cûêa sưí. Hùưn ăïí chiïịc hươp sùưt tíy
ặơng bânh bđch quy trûúâc mùơt.

- Thûa ưng, rûúåu ca ưng àêy! Lẩc rang, thëc lâo... giêëy vúái
bt chị thị chấu khưng cố...

Bâ ch quấn rt rê mang cấc thûá bây lïn mùåt bân.
- Thïë nhâ ta khưng cố ai ài hổc cẫ â?

- Thûa ưng, chùèng cûá nhâ chấu... úã àêy toân ngûúâi thêët hổc.
Ngûúâi ta chó cố biïët mưỵi tiïìn thưi!

Hùỉn cûúâi nhû mïëu. ÚÃ àêy àïìu thêët hổc. Ngûúâi ta chó biïët mưỵi
cố tiïìn thưi.

Khưng hïì ai biïët hùỉn lâ mưåt thi sơ.
Hùỉn nối:

- Bẫy nùm trûúác, tưi àậ àïën bïën àô nây. Hưìi êëy quang cẫnh
vng nây côn thûa thúát lùỉm. Tưi nhúá chưỵ nây ngây xûa lâ mưåt

vûúân cẫi.

- Vêng vûúân cẫi nhâ Tû Sûãu. Nhâ Tû Sûãu bấn àêët cho nhâ
chấu, nhâ chấu múã quấn bấn hâng àåc ba nùm nay.

Bâ ch quấn ài. Hùỉn thúã dâi. Hùỉn àậ nïëm trẫi bao nhiïu
thay àưíi trïn àúâi.

Hùỉn rốt rûúåu. Hùỉn lêëy ngốn tay chêëm vâo ly rûúåu rưìi hùỉn
viïët lïn mùåt bân mêëy chûä nùỉn nốt. Ngốn tay hùỉn run run.

Hùỉn viïët:

<i>"Chến ûáa men lânh, lẩnh ngốn tay"(1)</i>
<i>Khưng hïì ai biïët hùỉn lâ mưåt thi sơ. </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(47)</span><div class='page_container' data-page=47>

bíơc mïơnh phuơ phu nhín. Hai ặâa con ăi theo meơ lađ cư con gâi 18
tíi mùơc âo dađi trùưng vađ cíơu con trai 14 tíi mùơc qìn soôc, âo cươc
tay. Ngûúđi lo bươc lùơc leđ xâch vađo hai chiïịc va-ly.

Phu nhên nối:

- Qua àô lâ vïì àïën nhâ. Mêëy mể con ta vâo àêy nghó àậ.
Hổ vâo quấn. Phu nhên cố vễ thưng thẩo phong thưí vng nây
vị àêy lâ qụ hûúng bâ.

Bâ ch quấn chẩy ra vưìn vậ:

- Con lẩy châo bâ tham... con châo cư, con châo cêåu...
Phu nhên tûúi cúâi:

- Chng tưi châo thđm... cho chng tưi ngưìi chúâ mưåt lất, àúåi
lất nûäa cố ngûúâi ra àốn... thïë vúå chưìng thđm dẩo nây cố khoễ hay
khưng? Lâm ùn thïë nâo?

- Thûa bâ... vúå chưìng con vêỵn khoễ, côn lâm ùn thị kếm lùỉm!
Bâ vúái hai cư cêåu cố dng gị khưng àïí chng con hêìu?

- Khưng... khưng duđng gị... thđm mang cho lo bươc ăíy mươt
cưịc cheđ xanh lađ ặúơc rưìi.

Ba meơ con ngưìi trïn chiïịc ghïị dađi kï úê sât tûúđng. Ngûúđi lo
bươc ngưìi úê bíơc cûêa. Hoơ rđu rđt nôi trơn ăi ặúđng, chơn vïì
nhûơng chiïịc xe tay vađ ngûúđi kêo xe.

Cêåu con trai nối mưåt cêu tiïëng phấp:

<i>Que diable est-ce que tout cela?(1)</i>

Àêëy lâ cêåu mën ấm chó chiïëc hưåp bấnh bđch quy ca ngûúâi
khấch lẩ ngưìi bïn cûãa sưí.

Khưng hïì ai biïët hùỉn lâ mưåt thi sơ.

Hùỉn múã chiïëc hưåp bấnh bđch quy vâ lêëy trong àố ra nhûäng
cấnh bûúám àậ ếp khư lêìn lúåt xïëp lïn baân thaânh chûä "L".

- Ai àêëy?

Phu nhên khệ hỗi bâ ch quấn.

- Dẩ con khưng biïët.

Cêåu con trai khưng cûúäng nưíi tô mô, thưët lïn:

</div>
<span class='text_page_counter'>(48)</span><div class='page_container' data-page=48>

- Khưng, tưi lâm thú!

Hùỉn trẫ lúâi. Hùỉn ngêíng mùåt lïn. Phu nhên súå sïåt vị hùỉn
chùèng nhịn ai cẫ, chùèng cố ai aỏng nhũn, hựổn chú nhũn chựỗm chựỗm
coỏ mửợi cử con gấi bâ.

Cư gấi tấn thûúãng:
- Lâm thú?

Phu nhín lo ngaơi, ặa tay kêo hai ặâa con sât laơi gíìn mịnh.
- Thûa ưng, nghïì nghiïơp ca ưng thíơt nguy hiïím - ngûúđi lo
bươc ruơt ređ nôi.

Hùỉn móm cûúâi. Hùỉn cûúâi vị nhêån ra úã mếp cư gấi cố mưåt nưët
rìi chûá khưng phẫi vị cêu nối ca ngûúâi lậo bưåc.

- Sao lẩi nối thïë? - phu nhên nhể nhâng qã trấch.

- Thûa bâ, con nghe quan chấnh cêím nối vúái ưng nhâ lâ hïỵ
mâ loẩn lâ bùỉt ngay nhûäng ngûúâi lâm thú trûúác àậ.

Phu nhên lùång im. Cẫm thêëy khưng ưín, bâ hỗi dê dùåt:
- Thûa ưng, nghïì nghiïåp ca ưng cố dïỵ dâng khưng?

Hùỉn khưng trẫ lúâi. Hùỉn lẩi huín nhûäng cấnh búám tûâ chûä
"L" sang chûä "N".

Phu nhên hỗi tiïëp:

- Thûa ưng, tưi mën hỗi ưng kiïëm sưëng cố dïỵ dậi khưng?
Hùỉn nối:

- Khưng, tưi lâm thú!

Cêåu con trai cẫm thêëy th võ vïì ngûúâi khấch lẩ. Cêåu hỗi:
- Thûa ưng, lâm thú cố khố hay khưng?

- Khố vúái ngûúâi khưng cố tâi!- hùỉn nối mâ khưng ngêíng àêìu
lïn. Hùỉn lẩi chuín nhûäng cấnh búám tûâ chûä "N" sang hịnh trấi
tim.

Cư gấi àấo àïí:

- Thỷa ửng, ngỷỳõi ta noỏi "chỷọ tờm kia mỳỏi bựỗng ba chûä tâi" lâ
thïë nâo ẩ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(49)</span><div class='page_container' data-page=49>

hỗi tûâ àấy lông cư. Cư xc àưång vị nưỵi u hoâi tï tấi trong àấy mùỉt
hùỉn. Ấnh mùỉt cuóa hựổn nhỷ muửởn noỏi rựỗng:

- Naõy cử gaỏi, cư trễ trung trong trùỉng thïë kia mâ sao cư lẩi ài
hỗi mưåt cêu rùỉc rưëi, rưỵng tụëch ca ngûúâi lúán nhû thïë lâm gị? Àêëy
lâ cêu hỗi ca mưåt cânh cêy khư hếo chûá àêu phẫi ca mưåt bưng
hoa?

- Xin lưỵi ưng - cư gâi bưịi rưịi nôi - tưi khưng mịn hi thïị! Tưi
mịn xin ưng mươt cíu thú ặúơc khưng?

Hùưn băo:
- Ăûúơc!

Hùỉn nhỗm ngûúâi lïn. Phong àưå cûã chó ca hùỉn bưỵng nhiïn
hâo phống nhû mưåt ưng hoâng cho tiïìn bưë thđ. Tuy vêåy, hùỉn khưng
cố giêëy buát nïn hùæn luáng tuáng.

Cêåu con trai tinh yá vưåi mang lẩi mêëy túâ giêëy vâ chiïëc bt
mấy.

Hùỉn gêåt àêìu, hùỉn nối:

- Àïí tùång tiïíu th... tiïíu thû tïn lâ Nhi phẫi khưng?
Cư gấi giêåt mịnh:

- Chïët! sao ưng lẩi biïët tïn tưi...?

Hùỉn khưng trẫ lúâi, hùỉn cúâi tm tóm. Hùỉn viïët:

<i>"Nhûäng mưåt mịnh em ëng rûúåu hưìng..." </i>

Cêåu con trai tấn thûúãng:

- Tơt vúđi! thú hay quâ! tưi cng mịn xin ưng mươt cíu thú
ặúơc khưng?

Hùỉn móm cúâi vui vễ. Hùỉn viïët lïn mưåt túâ giêëy khấc:

<i>"Sông àúâi thua nhùén caã thú ngêy" </i>

Cêåu con trai sung sûúáng cêìm cẫ hai túâ giêëy giú lïn nhû giú
hai bưng hoa, nhû hai bấu vêåt. Vễ hên hoan ca cêåu lâm bâ mể
vưën bẫn tđnh dê dùåt cng phẫi móm cûúâi

Cư gấi trúã nïn bẩo dẩn:

</div>
<span class='text_page_counter'>(50)</span><div class='page_container' data-page=50>

Hùỉn cùỉn mưi lẩi. Ngûúâi con gấi nây chûa biïët thïë nâo lâ nưỵi
cư àún. Nùm nay nâng 18 tíi. Phẫi 18 nùm nûäa nâng múái biïët
"nhûäng mưåt mịnh em" lâ thïë nâo.

Cêåu con trai thưët ra mưåt cêu tiïëng phấp:

<i>I Inest de bonheur que dans les voies communes(1)</i>
.

Thûa ưng, cố phẫi cêu thú ca ưng nhùỉc tưi nhû thïë phẫi
khưng?

Hùỉn khưng nối nùng gị.

- Thûa ưng - bâ mể hỗi - tưi hỗi khđ khưng phẫi, ưng chùỉc
khưng phẫi lâ ngûúâi úã àêy... Thïë ưng úã núi xa xưi àïën núi nây lâm
gị?

Hùỉn nối:

- Tưi ăi ặa díu.

- Thûa ưng, vêåy ưng cố ngúâi quen úã vng nây â?

- Khưng.

- Thûa ưng, víơy ưng ăi ặa díu ai?

- Mưåt ngûúâi con gấi. Tưi àậ hển vúái cư ta tûâ bẫy nùm trûúác...
ngây nây, giúâ nây... lất nûäa àấm cûúái cư ta sệ ài qua àêy...

Cêåu con trai ngẩc nhiïn kïu lïn:
- ưì...ưì thêåt lẩ lng!

Cư con gấi thị thâo vâo tai cêåu con trai:

<i>entre nous... (2)</i> lậng mẩn quấ chûâng...

Bíịy giúđ cô míịy ngûúđi lâi ăođ tûđ dûúâi bïịn sưng ăi lïn cô v nhû
mịn tịm ai. Mươt ngûúđi ặâng úê cûêa quân nôi voơng vađo:

- Thûa cấc bấc, thûa cấc giâ... úã àêy cố võ nâo tïn lâ Hưì Àiïåp,
hay Trang Sinh, hay Àiïåp Lang khưng?

Hùỉn nối:
- Cố àêëy!

Bấc lấi àô mûâng rúä:

- Thûa ưng, cố phẫi ưng nhùỉn ngûúâi thụ chđn chiïëc àô ngang
àïí chúã àấm cûúái hay khưng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(51)</span><div class='page_container' data-page=51>

- Phẫi.

Bấc lấi àô nối:

- Thûa ưng, chng tưi àậ tïì tûåu cẫ dûúái bïën rưìi.
Hùỉn bẫo:

- Ăûúơc, cûâ chúđ!

Mêëy ngûúâi lấi àô kếo nhau xëng bïën. Phu nhên vâ hai
ngûúâi con sûãng sưët. Vễ phêën khđch lâm cho mấ cư gấi vâ cêåu con
trai àỗ ûãng nhû cố than hưìng. Phu nhên hỗi:

- Thûa ưng, tưi lẩi hỗi khđ khưng phẫi nûäa, thïë cấi ngûúâi con
gấi mâ ưng hển bẫy nùm trûúác hịnh dẩng thïë nâo. Chùèng lâ tưi
ngûúâi úã vng nây, nối àïën ai lâ tưi biïët liïìn...

Hùỉn àùm chiïu cau cố:

- Trùưng tro, mưi ă, khư chín gín mùơt, trưng dâng v nhû
ngûúđi ẵ tha. Cô câi nưịt rìi úê chưỵ nađy, chưỵ nađy...

Hùỉn chó àêu àố lïn ngûúâi cư con gấi lâm cư àỗ bûâng cẫ mùåt.
Phu nhên bùn khón.

- Hay nhâ Dung? hay nhâ Oanh?
Bâ ch quấn nối:

- Thưi chïët... àng cư Oanh rưìi... Thûa ưng, cố phẫi ngây xûa
cư êëy chđt khùn mỗ quẩ, mùåc qìn nấi àen phẫi khưng?

Hùỉn bẫo:

- Phẫi.

- Cố phẫi ưng bẫo ngûúâi ta chên qụ hay khưng?
Hùỉn bẫo:

- Phẫi.

Bâ ch quấn khốc oâ lïn:

- Ưng úi, nô chïịt ba, bưịn nùm rưìi, cođn ăíu mađ ăôn ặa díu...
hưìi úê tónh vïì lađ nô chïịt liïìn... Nô tûơ víỵn... Nô ăùưm ăođ... Cíu thú
ưng viïịt cho nô, nô xê úê vaơt âo ra ăïí laơi ăíy nađy...

</div>
<span class='text_page_counter'>(52)</span><div class='page_container' data-page=52>

- Thûa ưng, cố phẫi lâ chûä ca ưng àêy khưng?
Cư gấi vâ cêåu con trai xm lẩi.

Hùỉn thúã dâi nối:
- Àng!

Cêåu con trai àổc:

<i>"Tíi son mấ àỗ mưi hưìng </i>

<i>Bûúác chên vïì àïën nhâ chưìng lâ thưi". </i>

Têët cẫ mổi ngûúâi lùång ài. Tiïëng kïí ca bâ ch quấn xen lêỵn
vúái tiïëng nûác núã:

- Nùm nô chïịt, nô 25 tíi... nô tíi qu sûêu... tíi con tríu...
ba ngađy sau ngûúđi ta múâi mođ ặúơc xâc ca nô úê dûúâi chúơ xi...

Hùưn bûúâc ra ngoađi. Moơi ngûúđi trânh ặúđng cho hùưn ăi ra.
Bông chiïìu xịng díìn. S khưng cô ăâm cûúâi nađo qua bïịn ăođ Vín
hưm íịy.

Mêëy ngûúâi lấi àô khi nậy trúã lẩi quấn ùn:

- Cấi võ tïn lâ Hưì Àiïåp, hay Trang Sinh hay Àiïåp Lang côn úã
àêy khưng? Sao cố àấm cûúái mâ chúâ àïën tưëi cng khưng cố nhó?
Vêåy ai trẫ tiïìn àô cho chng tưi àêy?

- Tưi xin trẫ!- phu nhên nối.

Bâ quay ra bẫo ngûúâi lậo bưåc lêëy thuìn rưìi mang valy xëng
bïën. Cư gấi vâ cêåu con trai chẩy ra ngoâi àï. Hổ thoấng thêëy cố
ngûúâi vûâa phêët tay ấo chêëm mưåt nết lễ loi nghiïng lïåch gốc trúâi.
Vûâa chúáp mùỉt lẩi àậ chùèng thêëy bống ngûúâi êëy úã àêu nûäa. Vûâa
chúáp mùỉt àậ lẩi thêëy chưỵ êëy cố mưåt cấnh hẩc vûâa bay lïn trúâi. Hẩc
vûâa bay vûâa kïu thẫng thưët.

Vïì sau nây, cêåu con trai khi êëy àậ thânh mưåt giấo sû vùn hổc
àậ viïët nhû sau trong mưåt ghi chếp ca mịnh:

</div>
<span class='text_page_counter'>(53)</span><div class='page_container' data-page=53>

kiïu hnh. Chng ta phăi bân tđn bân nghi vïì nhûơng cơc ăúđi bï
bưịi, vúâ víín vađ thï thăm ca ăưi ngûúđi nhûng nhûơng câi gị thiïịu
míơp múđ vađ khùỉng ắnh ặúơc ăíu cô phăi thú?

Je ne peux plus vous faire d autres cadeaux que ceux de
cette lumiere sombre...1

"

Hâ Nưåi thấng 4 nùm 1998

1

</div>
<span class='text_page_counter'>(54)</span><div class='page_container' data-page=54>

KHƯNG CỐ VUA

I.

Cư Sinh vïì lâm dêu nhâ lậo Kiïìn àậ mêëy nùm nay.

Khi vïì, cư Sinh mang theo bưën bưå qìn ấo mỗng, mưåt ấo dẩ
mùåc rết, hai ấo len, mưåt vỗ chùn hoa, bưën cấi xoong nhưm mưåt cấi
xoong bưåt, mưåt cấi phđch hai lđt rûúäi, mưåt cấi chêåu tùỉm, mưåt tấ
khùn bưng, tốm lẩi lâ mưåt àưëng tiïìn, nối nhû bâ mể cư Sinh lâm
nghïì bn gẩo úã chúå Xanh.

Cêåu Cêën chưìng cư Sinh lâ thûúng binh. Hổ quen biïët nhau
trong dõp tịnh cúâ. Hai ngûúâi cng tr dûúái hiïn nhâ trong mưåt trêån
mûa. Chuån nây àậ cố ngûúâi viïët (thïë múái biïët nhâ vùn úã ta xưng
xấo!) Theo àưìn àẩi, àẩi àïí àêëy lâ mưåt “xen” (scêne) vïì tịnh u
giẫn dõ, trong sấng, khưng v lúåi cåc sưëng lâ duy vêåt biïån chûáng,
hâi hôa, àểp, àấng u, v.v....

Cêën lâ con trûúãng. Dûúái Cêën cố bưën em trai, chïnh nhau
mưåt, hai tíi. Àoâi lâ cưng chûác ngânh giấo dc, Khiïm lâ nhên
viïn lô mưí thåc Cưng ty thûåc phêím, Khẫm lâ sinh viïn àẩi hổc,

Tưën, con t bõ bïånh thêìn kinh, ngûúâi teo tốp, dõ dẩng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(55)</span><div class='page_container' data-page=55>

ba líìn mươt ngađy. Dûúơc câi viïơc nùơng Sinh khưng phăi lađm, cô Tưịn
gip ăúơ. Tưịn sịt ngađy lau nhađ, giùơt gi. Nô khưng cô khă nùng
lađm viïơc gị khâc. Cûâ câi xư nhûơa vúâi tíịm gi lau, khoăng vađi tiïịng
nô laơi ịau nhađ mươt líìn. Nô khưng chõu ặúơc bíín. Qìn âo ai thay
ra, nô cng giùơt mađ giùơt ríịt saơch, phúi phông cíín thíơn. Tưịn đt nôi,
nïịu ai hi gị, chó cûúđi bn ln, tră lúđi nhât gûđng. Vûđa lađm, nô vûđa
ti tó hât, khưng hiïíu hoơc ặúơc khi nađo bađi hât ca boơn búơm rûúơu:

<i>A ha... Khưng cô vua </i>
<i>Súâm ăïịn chiïìu say sûa </i>
<i>Thâng vúâi ngađy thoi ặa </i>
<i>Túâ vúâi mịnh díy dûu, </i>
<i>Tịnh vúâi tđnh hay chûa </i>

Tưën hay gip ỳọ Sinh, noỏ cỷ xỷó vỳỏi Sinh bựỗng loõng tửởt vư búâ
bïën. Nhûäng thđch nhỗ nhùåt ca cư, nố thûåc hiïån vúái lông têån ty
cêìm th. Nûãa àïm, nïëu Sinh båt miïång "cố ư mai thị thđch" lâ sệ
cố ngay ư mai. Khưng biïët Tưën lêëy tiïìn úã àêu, ài mua lc nâo,
chuån nây chõu.

ÚÊ trong nhađ Sinh hi nhíịt lo Kiïìn, sau ăïịn Khiïm. Lo
Kiïìn sịt ngađy cau cô. Moơi ngûúđi khưng ai thđch lo. Lo kiïịm ra
tiïìn, lo ci nhau vúâi moơi ngûúđi nhû cúm bûơa, lúđi l ăươc ắa. Nhû
vúâi Ăoađi, lo băo: "Mađy íịy ađ? Cưng chûâc gị mùơt mađy? Lûúđi nhû hi,
chûơ tâc chûơ tươ khưng biïịt, chó gii ăuơc khoêt!" Hay vúâi Khăm, cíơu
sinh viïn nùm thûâ hai: "Ăưì rìi nhùơng! Hoơc vúâi chă hađnh! Ngûúđi
ta daơy dưỵ mađy cng phđ cúm toi”. Vúâi Cíịn, lo cô ăúơ hún, thónh
thoăng cng khen, nhûng lúđi khen laơi quâ lúđi chûêi: "Hay thíơt, câi

nghïì caơo ríu ngoây tai ca mađy, nhuơc thị nhuơc nhûng hâi ra
tiïìn!!l Riïng vúâi Khiïm, lo đt gíy sûơ.

Khiïm to lúán, lûâng lûäng, tđnh nống nêíy. Hâng ngây ài lâm vïí
(Khiïm hay lâm ca àïm), Khiïm àïìu mang vïì khi cên thõt, khi bưå
lông. đt hưm Khiïm vïì khưng. Àoâi hay nối (cng lâ nối sau lûng
Khiïm): "Trûúác sau cng vâo t thửi. Caỏi thựỗng ờởy tửi aọ thờởy
trỷỳỏc tỷỳng lai ca nố. đt cng sấu nùm t. Kïí cng lẩ. Mưåt nùm
nố ùn cùỉp àïën nûãa têën thõt mâ ngûúâi ta àïí n cho nố! "

</div>
<span class='text_page_counter'>(56)</span><div class='page_container' data-page=56>

ngoađi, anh khưng nhíơn thị thưi, tưi ăi hađng khâc, tưi bùưt thùìng
khâc ngoây tai cho tưi... Kịa, cíín thíơn con dao. Ăûđng caơo ca tưi bươ
ria mêp díịy". Cíịn chùỉng biïịt tră lúđi ra sao, phăi nhíơn tiïìn. Sinh
băo chưìng: "Anh nhíơn tiïìn ch íịy khinh cho". Cíịn băo: 'Tưi lađ anh
că, nô khinh töi thïị nađo dûúơc".

Vúâi Ăoađi, Khiïm coi nhû keê thuđ. Nhûng Ăoađi khưn, Khiïm
khưng nôi gị ặúơc. Khi ăi lađm, Ăoađi bao giúđ cng líịy cúm vađo cùơp
lưìng, cho vađo míịy miïịng thõt, míịy miïịng lođng. Ăoađi băo: "Cô cht
ăaơm nađy lađ ă hai nghịn calo ăïí lađm viïơc că ngađy ăíy Cng lađ nhúđ
ch Khiïm nhađ mịnh vûđa khêo vûđa nhanh". Khiïm hi: “Khêo vúâi
nhanh câi gị?" Ăoađi băo: "íịy lađ tưi nôi chuâ kheâo xûê sûơ vúâi ngûúđi,
mađ nhanh xûê sûơ vúâi lúơn”. Khiïm tûâc ngheơn hoơng, suđi boơt meâp.

Sinh loơt vađo gia ằnh nhađ nađy tûơa nhû cún mûa rúi xịng ăíịt
n. Khưng khđ dõu laơi. Vađi thâng ăíìu, lo Kiïìn khưng gíy sûơ gị vúâi
con câi. Cíịn lađ ngûúđi haơnh phc nhíịt. Anh cíìm kêo cùưt tanh tâch,
ăưịi xûê vúâi khâch hïịt sûâc nh nhùơn. Cíịn qịt ắnh níng giâ cùưt
tôc tûđ ba chuơc lïn nùm chuơc, ngoây tai tûđ mươt chuơc lïn hai chuơc,
gươi ăíìu tûđ hai chuơc lïn ba chuơc, caơo ríu tûđ mươt chuơc lïn hai chuơc.

Doanh thu tùng voơt. Mûâc chi tiïu gia ằnh chuê ýịu do Cíịn cíìm cín
năy mûơc cô phíìn rương ri. Ăoađi thíịy mûâc chi tiïu tùng lïn, ban
ăíìu hoăng súơ nhûng khưng thíịy ai hi han gị vïì khoăn ăông gôp
thûúđng lïơ ca mịnh nïn bịnh tím hún. Cođn Khiïm, víỵn y nhû
thâng trûúâc, thâng trûúâc nûơa, khưng chi ra mươt hađo nhûng ăïìu
ăùơn gôp vađo mưỵi hưm mươt cưỵ lođng hóơc mươt hai cín thõt. ùn lođng
lúơn hún chuơc hôm liïìn, Sinh phât súơ, băo chưìng: "Mai ch Khiïm
cô mang lođng vïì thị tưi ặa ra chúơ ăïí ăưíi thûâ khâc ăíịy". Cíịn cûúđi,
mùưt ve vịt thín hịnh mïìm maơi ca vúơ, băo rùìng: "Tuđy âi khanh".

II. BÍI SẤNG

</div>
<span class='text_page_counter'>(57)</span><div class='page_container' data-page=57>

voơng ra: "ÚÊ ăíu khưng biïịt, chûâ úê nhađ nađy thị lâ vađng cođn úê trïn
cíy, lâ xanh ruơng xịng lađ chơn thûúđng tịnh". Lo Kiïìn chûêi:
"Meơ cha mađy, mađy ùn nôi vúâi bưị thïị ađ? Tao khưng hiïíu thïị nađo
ngûúđi ta laơi cho mađy lađm viïơc úê Bươ giâo duơc! " Ăoađi cûúđi: "Hoơ xêt l
lõch, hoơ thíịy nhađ mịnh trìn thưịng, ba ăúđi trong saơch nhû
gûúng". Lo Kiïìn líím bíím: “Chûâ khưng ađ? Chng mađy thị tao
khưng biïịt, nhûng tûđ tao ngûúơc lïn, nhađ nađy chûa cô ai lađm gị thíịt
ặâc". Ăoađi băo: "Phăi rưìi. Mươt miïịng vâ xùm ăâng mươt chuơc nhûng
tûúng lïn ba chuơc thị cô ặâc ăíịy". Lo Kiïìn bao: "Meơ cha mađy, thïị
mađy níng bât cúm lïn miïơng hađng ngađy mađy cô nghơ khưng?"
Khăm rïn ró: "Thưi thưi, anh Ăoađi úi anh thûúng em vúâi, hưm nay
em phăi thi víịn ăâp mưn triïịt hoơc ăíy". Ăoađi băo: "Triïịt hoơc lađ thûâ
xa xó ca boơn moơt sâch. Ch cô thíịy câi chỵi haơt nhûơa ăeo cưí ca
chõ Sinh khưng. Nô lađ triïịt hoơc ăíịy" Khăm khưng tră lúđi. Cùn nhađ
lùơng im ặúơc ăươ mươt tiïịng ăưìng hưì thị laơi nhươn nhõp. Ăíịy lađ bưịn
rûúơi sâng, Sinh díơy níịu cúm.

Sinh díơy níịu cúm, líịy sâu bođ rûúơi gaơo. Cíịn li hi nhùơt rau.

Khăm băo: "Ăeơp ăưi thíơt. Cô viïơc gị ăïí em lađm gip". Sinh băo:
"Chưỵ múơ lođng hưm qua ăíìy kiïịn, ch lađm sao chùưt ặúơc hïịt kiïịn
thị lađm". Khăm băo: "ÚÊ nûúâc mịnh, míơt ăươ lođng lúơn trïn ăíìu ngûúđi
thị nhađ mịnh lađ nhíịt. Em ă thûê thưịng kï, mươt nùm anh Khiïm
mang vïì hai trùm sâu mûúi bươ lođng". Ăoađi băo: "Em giai úi, thùìng
íịy lađ phc thiïơn tinh ca nhađ mịnh ăíịy. Nôi khưng phăi, câi nghïì
ăưì tïí ca nô giâ trõ gíịp mûúđi líìn câi bùìng ăaơi hoơc ca tao vúâi mađy”.

Lo Kiïìn múê cûêa hađng. Mươt bađ cùưp thng xưi ăi qua ngô vađo:
"Múđi bâc xúi quađ sâng”. Lo Kiïìn xua tay qìy qơy: "Giúđi úi, nhađ
lađm ùn, múâi saâng ra ăađn bađ con gâi ă âm thïị nađy thị lađm ùn gị”.
Bađ bân xưi băo: "Chùỉng bao giúđ tưi bân ặúơc mươt hađo xưi cho lo
giađ nađy". Cíịn cíìm dao mađi soađn soaơt vađo miïịng da bođ, líím bíím:
“Hưm nay cùưt ặúơc chuơc câi ăíìu thị hay".

</div>
<span class='text_page_counter'>(58)</span><div class='page_container' data-page=58>

phu tuơc tûê" Khăm cûúđi: "Câc cuơ ngađy xûa chùỉng daơy: "Coâ thûơc múâi
vûơc ặúơc ăaơo" lađ gị?” Lo Kiïìn hi: "Boơn chng mađy bíy giúđ thị vûơc
ăaơo gò?" Ăoađi ùn xong ặâng lïn vûún vai: "Câi nađy phăi tranh lơn
ăíịy. Tưi ăang ngúđ câi ưng ngađy xûa nôi ra cíu íịy chùỉng hiïíu quâi
gị vïì ăaơo. Ăâng ra phăi nôi "Cô thûơc múâi vûơc ặúơc tịnh". Tûâc lađ
tịnh ngûúđi ăíịy, ăưìng bađo aơ". Cíịn cûúđi tm tóm: "Ch thị lùưm tịnh
lùưm". Ăoađi nhịn chùm ch vađo khoăng lm úê ngûơc chõ díu, núi
chiïịc khuy bíịm vûđa tơt ra, bíng q: "Tònh úi tònh, mònh úi
mònh, tònh húê hang lùưm cho mịnh ngíín ngú". Sinh ă mùơt, mươt lât
sau lên cađi khuy âo.

Sinh dổn mêm bất. Lậo Kiïìn ngưìi ëng nûúác. Khẫm mùåc
qìn ấo, qìn bô, ấo phưng, trïn ấo cố ghi dông chûä "Walt Disney
Productions”. Khaãm baão: "Anh Cêën úi, anh cho em nùm chc". Cêën
bẫo: "Tiïìn àêu mâ cho" Khẫm bẫo: "Bưë cho con nùm chc". Lậo

Kiïìn bẫo: "Mây ngưìi vấ cho tao cấi xùm àïí gốc kia kịa, rưìi tao cho
tiïìn". Khẫm nhùn nhố: "Thïë thị mån giúâ hổc côn gị". Lậo Kiïìn
khưng trẫ lúâi, múã t dưì nghïì li hi lâm viïåc. Khẫm dùỉt xe ra cûãa,
nghơ thïë nâo lẩi dûång xe ưm cùåp vâo nhâ. Khẫm múã cûãa bìng,
trưng trûúác trưng sau khưng thêëy ai, múã thng gẩo xc ra bô rûúäi
vâo cùåp rưìi lễn ài ra.

Sinh cíịt nưìi dûúâi bïịp. Ăoađi ăi theo, líịy cúm vađo cùơp lưìng.
Ăoađi ặa tay chaơm vađo lûng Sinh, Ăoađi băo: "Ngûúđi chõ tưi cûâ mïìm
nhû bn". Sinh luđi laơi, hưịt hoăng: "Chïịt, ch Ăoađi, sao laơi thïị"
Ăoađi băo: "Gúâm, ăuđa mươt t ă run bùưn ngûúđi". Nôi xong ăi lïn
nhađ.

Tưën xấch xư nûúác, cùåm ci lau sân, ti tó hất: "A ha... khưng cố
vua... "

Cô ngûúđi ăïịn cùưt tôc, Cíịn hi: "Bâc cùưt tôc kiïíu gị?" Khâch
băo: "Ch cùưt thíịp cho tưi. Cíín thíơn, tưi moơc câi ăíìu ăanh gíìn chưỵ
ẳnh ăíìu”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(59)</span><div class='page_container' data-page=59>

III. NGÂY GIƯỴ

</div>
<span class='text_page_counter'>(60)</span><div class='page_container' data-page=60>

Sinh li hi dûúái bïëp. Trong bìng Sinh, Khẫm àang giúái
thiïåu vúái ba ngûúâi bẩn têåp anbum cố chp nhûäng ẫnh ca Khẫm,
cố cẫ ẫnh hưìi bế têåp lêỵy. Cư My Lan bẫo: "Anh Khẫm hưìi bế b
ghï". Khẫm bẫo: "Con anh sau naây cuäng buå thïë, nhûng xinh hún,
coỏ caỏi nửởt ruửỡi ỳó cựỗm. My Lan oó mựồt, sỳõ vaõo caỏi nửởt ruửỡi cựỗm
mũnh, ờởm thuõm thuồp vâo lûng Khẫm. Viïåt Hng hỗi: "Ẫnh nây
chp hưìi ài thûåc têåp phẫi khưng?" Khẫm bẫo: "ÛÂ!”. Viïåt Hng
khen: "Nết lùỉm". My Lan hỗi: "Cố phẫi hưìi êëy anh ùn trưåm khoai,

bõ dên qn bùỉt khưng"' Khẫm àỗ mùåt bẫo: "Toân nối lùng nhùng,
mùỉc tưåi nối xêëu àưìng àưåi. Thïë nâo túá cng bùỉt àïìn". My Lan hỗi:
“Bùỉt àïìn gị?" Khẫm bẫo: "Àúåi tưëi thị biïët". Mổi ngûúâi cûúâi.

Ăoađi ngô vađo, víỵy tay goơi Khăm. Ăoađi băo: "Doơn mím".
Khăm hi: “Ùn rưìi ađ?" Ăoađi khưng tră lúđi Khăm ăi theo Ăoađi xịng
bïịp. Ăoađi hi: "Cư cô câi nưịt rìi lađ ngûúđi ýu mađy ăíịy ađ?" Khăm
băo: "Víng". Ăoađi hi: "Thïị câi võ anh huđng thúm nûâc kia lađ thïị
nađo?" Khaêm cûúđi: "Ăíịy lađ M Trinh, bưị cư íịy lađ ưng aânh saâng ban
ngađy, chuê hiïơu ăiïơn". Ăoađi hoêi: "Thùìng kia vúâi nô thïị nađo?" Khăm
băo: “Chûa cô gị". Ăoađi băo: "Tao chim nô ăíịy". Khăm bï mím,
Sinh băo: "Thiïịu câi gị thị goơi". Ăúơi Khăm ăi khịt, Ăoađi băo:
"Thiïịu mươt t tịnh thưi, Sinh cho tưi xin mươt t tịnh". Sinh băo:
"Núơm. Lïn nhađ trïn mađ băo hai cư baơn ca ch Khăm íịy" Ăoađi
băo: “Hai con ưn víơt íịy bùìng thïị nađo ặúơc Sinh". Sinh băo: "Ăi ra
ăi". Ăoađi băo: “Câi lo Cíịn ca Sinh nhû con cua bíịy mađ laơi hâch
dõch". Sinh băo: "Tưi mâch anh Cíịn ăíịy". Ăoađi băo: "Ăíy chùỉng
súơ". Nôi rưìi xân laơi, hưn cht lïn mâ Sinh. Sinh ăííy ra, Ăoađi hưín
hïín: "Tưi nôi trûúâc, thïị nađo tưi cng ng ặúơc vúâi Sinh mươt líìn".
Nôi xong ăi ra, Sinh bíơt khôc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(61)</span><div class='page_container' data-page=61>

Lo Kiïìn say rûúơu, nùìm ng lú mú trïn giûúđng, nûúâc daôi
ăoơng trïn chiïịu. Ăoađi chađo moơi ngûúđi ăïí ặa ưng V ra bïịn ư tư
cho kõp chịn xe Phc n bíi chiïìu. Khiïm hi: "Thùìng Tưịn
ăíu?" Khăm băo: "Nô loanh quanh ăíu ăíịy, anh ra ùn cúm, chuâng
em chúđ". Khiïm baêo: "Cûâ ùn ăi". Khăm băo: "Ta ùn thưi. Ưng íịy
khô tđnh b meơ". Cư M Trinh băo: “Anh íịy trưng nhû Tâcdùng".

Khiùm xuửởng bùởp hoói Sinh: "Thựỗng Tửởn ờu?" Sinh bẫo: "Tưi
bêån bõu tûâ túâ múâ sấng cng qụn khëy. Khưng biïët ch êëy àêu?"

Khiïm vûát vâo chẩn bất mưåt bao tẫi nùång. Sinh hỗi: "Lẩi lông â?"
Khiïm khưng trẫ lúâi, ài lïn nhâ, ngố vâo bìng Sinh thêëy Cêën
àang ngấy khô khô. Khiïm xư cûãa bỷỳỏc vaõo hoói Cờởn: "Thựỗng Tửởn
ờu?" Cờởn ngửỡi dờồy hoóủ: "Mờởy giỳõ rửỡi?"

Khiùm hoói: "Thựỗng Tửởn ờu? " Cêën bẫo: “Nhâ cố viïåc, àïí nố
ra vâo bêët tiïån. Tưi nhưët nố trong cấi bìng úã cẩnh nhâ xđ". Khiïm
cêìm cấi gẩt tân thëc lấ trïn bân nếm vâo mùåt Cêën. Cêën kïu "ưëi"
mưåt tiïëng rưìi ngậ lùn ra. Khiïm xư vâo àẩp ti bi. Khẫm chẩy vâo
àêíy Khiïm ra. Sinh chẩy lïn hưët hoẫng nối: " Sao lẩi thïë" Khiïm
gẩt Sinh ra..

Cùn phođng caơnh nhađ xđ trûúâc lađ chìng lúơn, nay ăïí than ci.
Cânh cûêa bùìng gưỵ thuđng ăông ghêp. Cô ai múâi lađm thïm chiïịc
khôa bïn ngoađi, hưm qua chûa cô. Khiïm giíơt khôa, khưng ặúơc.
Khiïm cíìm xađ beng phâ khôa. Cûêa múê ra. Tưịn chín tay mùơt mi
ăen nhm ăang nhe rùng cûúđi. Khiïm quât: "Ăi ra". Tưịn lïịt ăưi
chín queđ ăi lïn nhađ. Thíịy nhađ bíín, nô xâch ngay câi xư nûúâc vúâi
tíịm gi lau.

Míịy ngûúđi baơn ca Khăm chađo lđ nhđ rưìi vïì, Khăm dùưt xe ra
theo. Trûúâc khi ăi, Khăm rt vươi míịy ăiïịu thịc lâ trïn bađn cho
vađo ti âo. Lo Kiïìn tónh rûúơu, thíịy nhađ vùưng tanh, hi: “Chng
mađy ăíu că?" Sinh líịy miïịn cho Tưịn ùn. Tưịn ăôi, ùn ba bưịn bât
liïìn, súơi miïịn lođng thođng vûúng ra ăíịt. Khiïm dùưt xe ra cûêa,
khưng ùn ịng gị. Cíịn ưm ngûơc ho suđ suơ, nhưí ra mươt chiïịc rùng
gy, mâu díy bïn khôe mêp. Cíịn giú nùưm ăíịm trûúâc mùơt bưị, băo
rùìng: "Ưng liïơu tưịng thùìng íịy ra khi nhađ nađy, khưng tưi giïịt nô".
Lo Kiïìn băo: "Chng mađy cûâ giïịt nhau ăi, tao cađng mûđng". Nôi
rưìi cíìm chiïịc khôa hng trïn tay, líím bíím: "Míịt că sâng lùưp ặúơc

chiïịc khoâa. Thïị lađ toi trùm baơc".

</div>
<span class='text_page_counter'>(62)</span><div class='page_container' data-page=62>

Cêën hỗi: "Cấi gị?” Sinh bẫo: "Bíi sấng, tưi bỗ cấi nhêỵn vâo
hưåp kim chó, anh cố cêìm khưng?" Cêën bẫo:”Khưng".

Sinh hi: "Cô ai vađo bìng nađy?" Cíịn băo: "Khưng". Ăoađi dùưt
xe vïì nhađ, thíịy ăưì ăaơc lung tung hi: "Chơn gị thïị?" Cíịn cau cô:
“Ch cô vađo trong bìng nađy khưng?" Ăoađi băo: "Khưng". Cíịn băo:
"Chõ Sinh míịt câi nhíỵn". Ăoađi băo: "Hi bưị xem". Lo Kiïìn chûêi:
"Meơ cha mađy. Thïị mađy nghi tao líịy cùưp chûâ gị?" Ăoađi im, nghơ mươt
lât rưìi băo: “Bíi sâng thùìng Khăm vúâi ba ặâa baơn ngưìi trong
phođng nađy. Tưi ngúđ câi thùìng ăeo kđnh, mưi ă nhû son. Mùưt nô ríịt
gian".

Vûđa may lc Khăm vïì. Cíịn băo: "Thùìng baơn mađy líịy cùưp
nhíỵn ca chõ Sinh". Khăm tâi mùơt hi: "Ai băo thïị?" Cíịn băo:
"Mùưt tao trưng thíịy". Khăm băo: ' "Sao khưng bùưt ngay? Vûđa rưìi ăi
chúi nô cûâ nùìng nùơc ăođi vïì. Phăi ăïịn nhađ nô mađ ăođi. Khưng tră thị
ăânh b meơ nô ăi". Cíịn băo: “Tao ăi vúâi mađy". Hai ngûúđi dùưt xe ăi.
Lo Kiïìn băo: "Mang theo câi ba! Ăûđng ăânh vađo ăíìu. Nô chïịt
thị tuđ moơt gưng". Ăoađi lïn giûúđng giúê baâo ra ăoơc. Sinh doơn deơp mươt
lc rưìi xịng ăi tùưm. Sinh xâch hai xư nûúâc vađo trong bìng tùưm,
khêp cûêa laơi.

Lo Kiïìn loay hoay dûúâi bïịp, nghe tiïịng dươi nûúâc úê trong
bìng tùưm, thúê dađi, b lïn nhađ. Ăi vađi bûúâc, lo Kiïìn quay laơi, vađo
trong bïịp, bùưc chiïịc ghïị ăííu, tređo lïn nđn thúê ngô sang bìng tùưm.
Trong bìng tùưm, Sinh ặâng kha thín.

Ăoađi ăang lim dim ng, thíịy Tưịn giíơt âo ngưìi díơy hi: “Câi

gị?" Tưịn xua tay, dùưt Ăoađi xịng bïịp, chó lo Kiïìn ăang ặâng
kiïỵng chín úê trïn ghïị ăííu. Ăoađi cau mùơt tât Tưịn ríịt ăau. Tưịn ng
víơp mùơt xịng câi xư ặơng nûúâc, trïn cô tíịm gi lau. Lo Kiïìn vươi
tuơt xịng ghïị, nêp úê cânh cûêa, lât sau chaơy ra hi: "Sao ăânh nô?"
Ăoađi băo: "Nô vư giâo duơc thị dânh". Lo Kiïìn chûêi: "Thïị mađy cô
giâo duơc ađ?" Ăoađi nghiïịn rùng nôi kh: "Tưi cng vư giâo duơc
nhûng khưng nhịn trươm phuơ nûơ cúêi trìng". Lo Kiïìn im.

</div>
<span class='text_page_counter'>(63)</span><div class='page_container' data-page=63>

lùưm". Ăoađi hi: “Thïị sao khưng líịy vúơ l?” Lo Kiïìn chûêi: "Meơ cha
mađy, tao chó nghơ thín tao, thị l chng mađy ặúơc thïị nađy ađ?"
Ăoađi rôt ra mươt cưịc rûúơu nûơa, tíìn ngíìn: "Bưị ịng rûúơu nûơa
khưng?”. Lo Kiïìn quay mùơt vïì phđa bông tưịi, lùưc ăíìu. Ăoađi nôi:
"Con xin lưỵi bưị". Lo Kiïìn băo: “Bíy giúđ mađy nhû ăađo kêp diïỵn
trïn tivi".

Tưịn lau nhađ, thíịy câi nhíỵn rúi dûúâi gíìm t beđn ặa cho
Sinh. Sinh mûđng quâ. Ăoađi cíìm chiïịc nhíỵn soi ra ânh ăeđn, băo:
"Ăûúơc ăươ nûêa chó lađ cuđng". Sinh băo: "Ăíy lađ ca hưìi mưn meơ tưi
dađnh duơm víịt vă că ăúđi ngûúđi ăíịy". Lo Kiïìn băo: “Chïịt thíơt, chó
súơ thùìng Cíịn gíy sûơ vúâi nhađ ngûúđi ta thị xíịu că mùơt”. Chíơp tưịi,
Cíịn vúâi Khăm vïì. Că hai trưng nhû hai thùìng môc dûúâi cưịng lïn,
nhïịch nhâc bíín thóu. Ăoađi cûúđi: "Chùưc ùn ăođn hă?" Cíịn khưng tră
lúđi. Khăm băo: "Nhađ íịy ni hai con chô bêcgiï khưng sao vađo
ặúơc". Ăoađi baêo: "Cho chïịt, ai bùưt chûa chi ă ắnh giúê thôi cưn
ăưì”. Lo Kiïìn băo: "Tịm thíịy nhíỵn rưìi”. Cíịn hi: "úê ăíu?" Lo
Kiïìn băo. "Vúơ mađy giíịu trong cùơp qìn chûâ ăíu". Cíịn băo: “Ăưì
khưịn naơn". Nôi rưìi tât Sinh mươt câi năy ăom ăôm mùưt. Cíịn ắnh
ăânh thïm, Ăoađi xư Cíịn ra, ặâng chùưn úê trûúâc mùơt Sinh, tay cíìm
con dao lùm lùm rđt kh: "Ct ăi! Anh mađ ăuơng vađo cư íịy lađ tưi
chêm liïìn! " Sinh uâp mùơt vađo thađnh giûúđng, khoâc nûâc núê: “Trúđi úi...

Sao câi thín tưi nhuơc nh thïị nađy?"

Lậo Kiïìn hỗi Khẫm : "Cố mang ba vïì khưng?" Khẫm cấu :
"Tđ nûäa mêët mẩng vúái hai con chố bếcgiï côn ba vúái lẩi kịm gị?"
Lậo Kiïìn bẫo : 'Thïë lẩi toi trùm bẩc".

V. NGÂY TÏËT

Thíịm thóưt ăïịn Tïịt. Rùìm thâng Chaơp, lo Kiïìn ăi ngín
hađng rt li tiïịt kiïơm ặúơc tâm nghịn ăưìng. Lo Kiïìn mua cho
Tưịn câi âo sú mi, mua cho Sinh ăưi bđt tíịt, cođn laơi tiïìn ặa că cho
Cíịn. Khăm băo: “Bưị chó qu con díu, con t".

</div>
<span class='text_page_counter'>(64)</span><div class='page_container' data-page=64>

Cíịn cng ăưng khâch . Tûđ sâu giúđ sâng ăïịn mûúđi giúđ ăïm lc
nađo cng cô ngûúđi chúđ cùưt tôc. Bíi trûa Cíịn ng, Khăm ra cùưt tôc
thay anh. Hưm ăíìu chûa quen, Khăm cùưt phăi tai mươt ưng khăch
lađm chăy mâu. Ưng nađy tûâc, tiïìn cùưt tôc hïịt băy mûúi ăưìng chó tră
cô hai mûúi ăưìng. Cíịn líịy bt chị ghi tiïìn lađm ặúơc hađng ngađy vađo
mươt cịn sưí, mươt trùm ăưìng thị ghi díịu cương, hai trùm ăưìng díịu
khn trođn, laơi v nhûơng hịnh tam giâc trong chíịm mươt câi
chùỉng biïịt lađ k hiïơu gị. Ăoađi băo: “Sưí sâch kïị toân ca ưng nađy
thíơt nhû giân ăiïơp" . Ngađy 23 thâng Chaơp ùn Tïịt ưng Tâo lïn trúđi.
Sinh níịu miïịn, moơi ngûúđi ùn no cùng buơng. Khăm hi : "Sao goơi lađ
ưng Tâo?" Ăoađi băo : "Chơn thïị nađy. Ưng Tâo lađ ba ưng ăíìu rau.
Ngađy xûa cô hai anh em cuđng líịy mươt vúơ. Ngûúđi nađy möơt höm nguê
vúâi anh , möơt höm nguê vúâi em . Khi hoơ chïịt, Ngoơc Hoađng caêm ăương
mưịi tịnh khùng khđt ca hoơ, biïịn mưỵi ngûúđi thađnh mươt ưng ăíìu
rau ăïí lc nađo cng gíìn gùơn. Ta goơi lađ thíìn Bïịp, hay ưng Tâo”.

Sinh bûng mím xịng bïịp. Khăm băo : "Ngađy xûa ặúơc

phong thíìn dïỵ nhó?" Lo Kiïìn băo : "Ăûđng nghe nô". Ăoađi băo: "Laơi
cô chơn thïị nađy. Nhađ kia cô cư con díu, bưị chưìng bôp v cư ta .
Ăûâa con trai hi: " Sao ưng bôp v vúơ tưi?" Ưng bưị băo : "Ăïí trûđ núơ.
Thïị hưìi xûa sao mađy bôp v vúơ tao?”. Nghe nôi nhûơng ngûúđi nađy
cng ặúơc phong thíìn". Cíịn băo: “Chơn ca ch, tưi chùỉng hiïíu
gị" . Lo Kiïìn băo : “Ăûđng nghe nô" .

Ngađy 27, lo Kiïìn gôi bânh chûng. Gôi mươt ýịn rûúơi nïịp,
ặúơc hùm tâm chiïịc bânh. Bânh cô hai loaơi, loaơi nhín ăưỵ, loaơi
nhín ặúđng, loaơi nhín ặúđng ăânh díịu bùìng súơi laơt nhơm phíím
ă.

Sinh lơc bânh chûng. Ăoađi quanh quíín úê bïịp. Ăoađi hoêi :
"Sinh biïịt nhađ nađy tûúng lai thơc vïì ai khưng?" Sinh băo:
"Khưng". Ăoađi cûúđi : "Vïì tưi”. Sinh hi : “Sao thïị?" Ăoađi băo: "Bưị
giađ bưị chïịt. Thùìng Khiïm trûúâc sau cng vađo tuđ. Thùìng Khăm ra
trûúđng khưng ăi Tíy Bùưc thị cng Tíy Ngn. Thùìng Tưịn khưng
nôi lađm gị, vư tđch sûơ". Sinh hi: "Thïị cođn anh Cíịn?" Ăoađi băo:
"Phuơ thơc vađo Sinh. Nïịn Sinh ýu tưi, tưi s gíy sûơ tưịng cưí ra
ặúđng". Sinh băo: "Dïỵ thïị?" Ăoađi băo: "Sinh cođn qịn lịn câi
gị? Lo Cíịn vûđa ngu vûđa heđn, laơi ýịu, bâc sơ băo bõ lnh tinh, líịy
Sinh hai nùm mađ cô con câi gị ăíu?" Sinh ngưìi ýn, nưìi bânh
chûng sưi suđng suơc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(65)</span><div class='page_container' data-page=65>

Sinh vúá con dao, nối khệ: "Ct ài. Anh àïën gêìn àêy lâ tưi giïët
àêëy! " Àoâi cûúâi nhẩt, ài giêåt li, bỗ lïn nhâ, vûâa ài vûâa lêím bêím:
"Àân bâ lâ giưëng ấc qu".

Hai chđn Tïịt, lo Kiïìn ăi chúơ mua vïì mươt cađnh hoa ăađo. Ăïịn
chiïìu ba mûúi, Khiïm mang vïì mươt chíơu qịt to ba tíìng quă vúâi

bânh phâo cưịi dađi sâu mêt. Khăm băo: "Chúi sang quâ ăíịy”. Ăoađi
băo: "Nô cíơy lùưm tiïìn". Khăm băo: "Hai anh em mịnh mang tiïịng
cô hoơc mađ Tïịt nhíịt ăïịn, mươt bươ qìn âo hùỉn hoi khưng cô". Ăoađi
băo: "Chó cô con ặúđng líịy vúơ giađu thöi. Töịi nay mađy ặa tao ăïịn
con öng ânh sâng ban ngađy ăíịy nhê". Khăm băo: "Ăûúơc thưi. Nïịu
anh tân ặúơc thûúêng em câi gị?” Ăoađi băo: "Thûúêng câi ăưìng hưì".
Khăm băo: "Ăûúơc rưìi. Anh ghi cho em míịy chûơ lađm bùìng". Ăoađi
hi: "Khưng tin tao ađ?" Khăm băo: "Khưng". Ăoađi ghi vađo giíịy:
“Ng ặúơc vúâi M Trinh, thûúêng mươt ăưìng hưì trõ giâ ba nghịn
dưìng. Líịy M Trinh, thûúêng 5% ca hưìi mưn. Ngađy... thâng...
nùm... Ngỵn Sơ Ăoađi". Khăm cûúđi cíịt mănh giíịy vađo ti rưìi nôi:
"Câm ún".

Khăm băo: “Hưm qua em nghe anh Khiïm kïí chơn, thïị lađ
ăïịn tưịi gùơp phăi giíịc mú kinh quâ". Ăoađi hi: " Chơn gị?" Khăm
băo: "Anh Khiïm kïí vïì cưng viïơc giïịt lúơn. Hai tay cíìm hai cûơc ăiïơn
dđ vađo thâi dûúng tûđng con. "êc" phât lađ chïịt. Bõ míịt ăiïơn, anh
Khiïm phăi duđng xađ beng qơt vađo gây lúơn. Gùơp con lúơn khe,
qơt chuơc câi khưng chïịt, gây toêt că ra, bìn ng quâ, anh Khiïm
qơt că vađo chín. Mươt ca anh Khiïm giïịt ặúơc hún nghòn con lúơn,
ặúơc khen thûúêng”. Ăoađi hoêi: "Thïị giíịc mú gị?" Khăm băo: "Em
mú thíịy ăi giïịt lúơn, giïịt mi khưng chïịt, con lúơn cûâ nhe rùng cûúđi,
thïị lađ bõ ăíi ăi doơn că mươt bïí cûât. Bïí cûât xíy xi mùng, kđch thûúâc
10x 6 x l, 5 mêt, dung tđch 90 khưịi. Mûa bo ăïịn, bïí cûât trưi phùng
phùng, em ngíơp trong íịy, cûât vađo că mưìm, că lưỵ tai". Ăoađi
băo:”Giíịc mú tưịt ăíịy cođn cưng viïơc ăïí lađm gị. Mađ y chúi xưí sưị ăi,
thïị nađo cng trng. Câc cuơ băo giíỵm vađo cûât lađ cô lươc vïì. Mađy chịm
că ngûúđi trong bïí cûât, cô khi mađy trng xưí sưị ăươc ăùưc cng nïn".
Khăm băo: "ûđ nhó. Anh khưng nôi thị em khưng biïịt". Nôi rưìi húân
húê chaơy ra phöị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(66)</span><div class='page_container' data-page=66>

Khiïm bađy lïn bađn thúđ con gađ mâi tú Sinh lơc tûđ chiïìu, m
ngíơm mươt bưng hoa hưìng. Laơi múê hươp mûât, líịy rûúơu rôt ra ba cưịc,
pha mươt íịm cheđ, bađy că lïn ăíịy. Khiïm băo: " Chõ Sinh ra lïỵ". Sinh
thoa tđ son, mùơc qìn cưn, âo len dađi bïn trong, bïn ngoađi khoâc
âo len cươc ăan kiïíu gilï, khưng cađi khuy, cưí choađng mươt chiïịc voan
mng mađu hoađng ýịn, trưng khâc hùỉn ngađy thûúđng víỵn mùơc bươ ăưì
trong nhađ. Sinh băo: "Ch lïỵ ăi. Tưi ăađn bađ con gâi biïịt khíịn thïị
nađo". Khiïm băo: "Chõ lađ bïì trïn, chõ cûâ vâi ba vâi trûúâc cođn ăíu
tưi khíịn". Sinh băo: "Cng ặúơc". Nôi rưìi ra trûúâc bađn thúđ vâi ba
vâi, ặâng líím nhíím mươt lc, laơi vâi ba vâi nûơa, khưng phăi lađ
ngûúđi khưng biïịt nghi thûâc.

Khiïm bẫo Tưën: "Tao treo bấnh phấo úã cûãa, lc nâo tao khêën
xong thị chêm lûãa àưët". Nối rưìi chêm àiïëu thëc àêìu lổc cùỉm vâo
miïång Tưën. Khiïm bẫo: " Cêìm àiïëu thëc dđ thïë nây nây". Tưën gêåt
àêìu.

Khiïm vấi ba vấi, nối: "Cưång hôa xậ hưåi ch nghơa Viïåt Nam.
Nùm thûá..." Tưën àưët phấo. Cẫ ba nết mùåt rẩng rúä. Trúâi àêët giao
hôa, lông ngûúâi cẫm àưång.

Khiïm bẫo: "Nùm múái, chc chõ Sinh sûác khỗe, may mùỉn.
Mûâng tíi chõ mưåt nghịn, chõ cêìm lêëy àïí cho cố lưåc". Sinh rúám
nûúác mùỉt: “Cho tưi nhiùỡu thùở Tửi cuọng chuỏc chuỏ maồnh khoóe, bựỗng
nựm bựỗng mỷỳõi nựm ngoaỏi. Anh Cờởn giỷọ hùởt caó tiùỡn, tưi chùèng cố
gị mûâng tíi cho ch. Chõ mûâng tíi Tưën mưåt trùm. Àêy lâ lưåc ca
ch Khiïm". Tưën cêìm tiïìn giú lïn ấnh àên, hỗi: "Tiïìn â?" Khiïm
bẫo: "ûâ" Tưën hỗi: "Tiïìn lâ gị?" Khiïm bẫo: "Lâ vua".

Mươt giúđ sâng lo Kiïìn vúâi Cíịn vïì. Mươt lc sau, Ăoađi vúâi
Khăm cng vïì. Că nhađ ngưìi ùn ịng ăïịn ba giúđ, chúơp mùưt ặúơc
nûêa tiïịng, laơi luơc ăuơc díơy lađm cưỵ, khíịn vâi qua loa, laơi ùn ịng.
Ăïịn tâm giúđ, lo Kiïìn băo: "Tao ăi chc Tïịt hađng xôm, vúơ chưìng
thùìng Cíịn ăi theo tao. Khiïm úi, mađy cho bưị đt tiïìn ăïí ăi mûđng
tíi".

</div>
<span class='text_page_counter'>(67)</span><div class='page_container' data-page=67>

Nhađ hađng xôm sang chuâc Tïịt, Ăoađi ra tiïịp. Chuâc mûđng xong
xuöi ngưìi ịng nûúâc nôi chơn phiïịm. Ăoađi băo: "Xin lưỵi bâc,
châu chùỉng biïịt nhađ bâc cô bao nhiïu ngûúđi, tïn lađ gị? " Ưng hađng
xôm cûúđi: "Thị tưi cng thïị". Ăoađi băo: "Ngađy xûa boơn ùn trươm cô
lơt chia ra bưịn loaơi mađ chng khưng líịy: mươt lađ nhađ hađng xoâm,
hai lađ nhađ baơn beđ, ba lađ nhađ ăang cô chơn bìn, bưịn lađ nhađ ăang
cô chơn vui. Cûâ thïị nađy, châu ăi ùn trươm, lú mú phaơm lơt". Ưng
hađng xôm cûúđi: "Thị câc con tưi cng thïị". ịng nûúâc xong, moơi
ngûúđi ra vïì. Ăûâa con ưng hađng xôm băo: " Câi tay Ăoađi cô hoơc mađ
ùn nôi linh tinh". Ưng hađng xôm băo: "Loaơn".

Ba ngađy Tïịt trưi qua, lođng ặúđng ăíìy xâc phâo. Ai cng cô
căm giâc ngađy Tïịt tröi nhanh! Ngađy nađo mađ chùỉng tröi nhanh, húê
giúđi?

VI. BÍI TƯËI

Cëi thấng ba, Sinh tùỉt kinh, thêm ùn ca chua, thónh
thoẫng lẩi nưn oể, ngûúâi cûáng àú, triïåu chûáng cố thai.

Thâng nùm xăy ra viïơc lo Kiïìn ưịm, ăíìu tiïn tûúêng nheơ, ai
ngúđ cûâ nùơng díìn. Ăíìu tiïn lo Kiïìn chó hoa mùưt, nhịn mươt hôa hai,
cûêa khưng ăi cûâ ăím síìm vađo tûúđng. Caê nhađ lo súơ, ặa ăi bïơnh

viïơn Tíy y. Bâc sơ chíín ăoân rưịi loaơn chûâc nùng thíìn kinh, cho
ịng B6. Bâc sơ băo: "Ăíy nađy, díy thíìn kinh thïị nađy, hai díy
chíơp vađo nhau, thïị lađ trưng mươt thađnh hai, trưng gađ hôa cịc”.
Cíịn hi: "Thûa bâc sơ, víơy lađm thïị nađo?" Bâc sơ băo: "Y hoơc ăang
nghiïn cûâu". Nùìm mươt tìn, mùưt lo Kiïìn múđ ăi. Ăoađi băo: "Tưi
ngúđ ăoân nhíìm bïơnh" Ăoađi sang nhúđ ngûúđi quen úê bïơnh viïơn Ăưng
y. Ngûúđi nađy băo: "Tíy y ra quâi gị. Ch vïì ặa ưng cuơ ăïịn ăíy”.
Ăoađi vïì, xin cho lo Kiïìn chín viïơn. Bâc sơ băo: "Ăi lađ khưng trúê
laơi ăíu nhê”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(68)</span><div class='page_container' data-page=68>

lang Toẩi, ch Khẫm mua hïët cố nùm trùm, côn nùm trùm vêỵn
cêìm. Tiïìn thûác ùn thïë nây... thïë nây... Ai chi gị tưi ghi cẫ".

Ăoađi băo: "Tưi nghơ bưị giađ rưìi, mưí cng thïị, cûâ ăïí chïịt lađ
hún". Tưịn khôc hu hu. Cíịn hi: " ch Khăm thïị nađo?" Khăm băo:
"Câc anh thïị nađo thị em thïị". Cíịn hoêi: "Chuâ Khiïm sao im thïị?"
Khiïm hoêi: “Anh ắnh thïị nađo?" Cíịn băo: "Tưi ăang nghơ”. Ăoađi
băo: "Míịt thị giúđ b meơ. Ai ăưìng bưị chïịt giú tay, tưi biïíu qịt
nhê".

Hưm lo Kiïìn mưí no, trûđ Sinh vúâi Tưịn, míịy anh em ăïìu kêo
nhau lïn bïơnh viïơn. Ca mưí kêo dađị bưịn mûúi hai pht. Ngưìi ngoađi
phođng chúđ, Ăoađi băo Khăm: "Ưng cuơ khưng viïịt di chc múâi gay,
sau nađy tađi săn biïịt chia thïị nađo?" Khăm băo: "Lo Cíịn tham lùưm,
anh em mịnh rưìi ra ặúđng thưi". Ăoađi băo: "Sang nùm tao cûúâi M
Trinh, ưng ânh sâng ban ngađy hûâa cho mươt cíy. Mađy băo mươt cíy
mua nưíi nhađ khưng?” Khăm băo: "Vađo tay em, em nhín nô lïn vađi
cíy ngay". Ăoađi băo: "Cô nùng khiïịu kinh doanh thđch thíơt, cođn
câc nùng khiïịu nhû vùn chûúng, nghïơ thơt, v. v... ăïìu vư duơng
că”.

Cíịn vađo gùơp bâc sơ. Mươt lc sau ăi ra lùưc ăíìu: "Bâc sơ băo
khoăng mươt thâng nûơa thị ặa bưị vïì". Hưm ặa lo Kiïìn vïì, lo
Kiïìn ăíìu qịn bùng, hi gị cng khưng nôi, mùưt lúđ ăúđ. Vađo trong
nhađ, Sinh thâo gúơ bùng ra. Ăíìu lo Kiïìn troơc lưịc, nưíi lïn mươt khưịi
u to nhû quă trûâng gađ. Nûêa thâng sau, khưịi u nađy to bùìng nûêa quă
bûúêi, líịy ngôn tay íịn vađo thíịy nhû cô chûâa b díơu úê trong, íịn
maơnh thị lm síu, íịn nheơ thị lm đt. Sinh phuơc vuơ, sùn sôc, ríịt
khưí súê.

Khẫm hỗi Àoâi: "Bïånh nây cố lêy khưng?" Àoâi bẫo:”Cố kiïng
cố lânh. Tao khun mây cêín thêån. Vúå chưìng lậo Cêën côn coỏ tiùỡn.
Thựỗng Khiùm coõn coỏ tiùỡn. Tao vỳỏi maõy lúã bïånh, tiïìn àêu mâ chûäa?"
Đt lêu sau, lậo Kiïìn mï sẫng, cûá rïn ró: “Cho tưi chïët ài, àau àúán
lùỉm". Khưng khđ trong nhâ u ấm, ai cng bìn rêìu. Àïën ngay Tưën
cng bỗ lau nhâ, sët ngây ngưìi thu lu trong cấi bìng vêỵn àïí
than ci cẩnh nhâ xđ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(69)</span><div class='page_container' data-page=69>

bẩn, bâ êëy cố bâi kinh Vư thûúâng, bêy giúâ xin chếp vïì àổc, may ra
ưng êëy sệ ài n ưín". Àoâi bẫo: "Lẩi thïë nûäa".

Bâ Hiïín bùỉt Khiïm àêo lïn phưë, àïën nhâ bâ bẩn àïí chếp
kinh Vư thûúâng. Khiïm mang vïì bẫo Àoâi: "Anh giỗi chûä, anh àổc
ài". Àoâi cêìm túâ giêëy, xoay ngang xoay dổc rưìi lùỉc àêìu: "Chûä nghơa
ch viïët thïë nây thị tưi xin chõu, thêåt quấ sưí sấch kïë toấn ưng
Cêën".

Khiïm vađo ăoơc kinh. Luâc íịy lađ chíơp tưịi. Bađ Hiïín thùưp hûúng
ngưìi caơnh. Lo Kiïìn lc ăíìu víơt v, rưìi nùìm ýn. Mûúđi mươt giúđ
ăïm, moơi ngûúđi ăi ng. Khiïm víỵn ngưìi ăoơc. Ăoơc ăi rưìi laơi ăoơc laơi.

Ăaơi bađi kinh xin ặâc Phíơt giăi tươi cho ngûúđi sùưp chïịt, ăïí nghiïơp
chûúâng cho ngûúđi sưịng chõu, lúđi l khô hiïíu. Sịt ăïm Khiïm ngưìi
ăoơc, laơc că gioơng. Ăïịn bưịn giúđ sâng hưm sau, lo Kiïìn tùưt thúê, trïn
mưi thíịp thoâng nuơ cûúđi, trưng ríịt hiïìn lađnh, trung híơu. Khiïm
vịt mùưt bưị rưìi vađo goơi Cíịn. Că nhađ díơy. Ăoađi băo: "Ưng cuơ ăi rưìi.
Thíơt may quâ. Bíy giúđ tưi ăi mua quan tađi".

VII. NGÂY THÛÚÂNG

Sau hưm giưỵ lậo Kiïìn mưåt trùm ngây, Sinh àễ con gấi. Àốn
Sinh vïì, mổi ngûúâi lâm tiïåc mûâng. Cêën vúái Khẫm ài chúå. Khiïm
nêëu nûúáng. Àoâi vúái Tưën dổn nhâ. Hai cư My Lan vâ M Trinh àïën
dûå, mua cẫ hoa.

Vađo tiïơc, moơi ngûúđi ăïí Sinh ngưìi giûơa, hai cư My Lan vađ M
Trinh ngưìi hai bïn. Sinh ăeơp lương líỵy. Ăoađi rôt rûúơu ra cưịc, ặâng
lïn nôi: "Cưịc rûúơu nađy tưi díng cơc sưịng. Rûúơu vûđa ngoơt vûđa cay.
Ai chíịp nhíơn cơc sưịng thị cíìm lïn cho. Cơc sưịng duđ khó giô
nhûng ăeơp tuýơt vúđi. Vò ặâa treê múâi sinh ra kia, vị tûúng lai ca
nô". Moơi ngûúđi níng cưịc, Ăoađi băo: "Khoan ă. Nhûng nô tïn gị
nhó?" Moơi ngûúđi cûúđi. Cuđng ịng rûúơu vui, Khiïm băo: "Chõ Sinh
úi vïì lađm díu hoơ Sơ nhađ nađy chõ cô khưí khưng?" Khăm băo: "Chõ
phăi nôi thïị nađo cho hai cư My Lan, M Trinh khi súơ". Sinh cûúđi:
"Cûâ thïị nađy thị khưng thíịy khưí". Cíịn hi: "Thïị ngađy thûúđng thị
thíịy khưí ađ?" Sinh băo: "Khưí chûâ. Nhuơc lùưm. Vûđa ăau ăúân, vûđa
chua xoât. Nhûng thûúng lùưm”. Tưịn móm cûúđi ngư nghï nhùưc laơi:
"Thûúng lùưm!"

</div>
<span class='text_page_counter'>(70)</span><div class='page_container' data-page=70>

KHƯNG KHỐC ÚÃ CALIFORNIA

Anh cưị hịnh dung ra cơc sưịng ca cư úê ăíịy. Thađnh phưị.
Nhûơng dy nhađ. Ăûúđng phưị xe ăi nhû mùưc cûêi. Trúđi xanh. Mươt
cuơm míy biïịc mùưc laơi trïn cíy cưịi. Chiïịc cíìu treo nưíi tiïịng thïị
giúâi.

“Tûå tûã trïn cêìu nây - cư nối - vêo mưåt cấi, bẫo àẫm chïët
100%”. Anh cûúâi, lông nhối lïn cẫm giấc xốt xa. Con ngûúâi úã àêu
cng phẫi giấp mùåt vúái cấi chïët.

Em lc nâo cng chúâ àúåi anh. Tịnh u lâ chúâ àúåi bûát rûát, hưìi
hưåp, say mï. Khi gùåp anh... anh â, anh úi... lâ em àậ chúâ àúåi, trong
sûå lûúâi biïëng, khoấi trấ vâ hẩnh phc. Anh khưng hiïíu gị caó... anh
aõ, anh ỳi...anh laõ thựỗng ngửởc 100%.

Thưi ặúơc! Anh lađ thùìng ngưịc. Chùưc chùưn anh lađ thùìng ngưịc
100%. Anh khưng biïịt khi cư gùơp anh lađ úê ăùìng sau cư ă cô mươt
thúđi gian ăùìng ăùĩng, líỵn lươn úê ăíịy bao ăau ăúân vui bìn, bao
chơn sinh tûê. ÚÊ ăíịy, ngûúđi ta khưng noâi thûâ tiïịng Viïơt Nam
man di, moơi rúơ cuêa cư. Cư nôi tiïịng Anh. Chó khi nađo thíịt baơi, chó
khi nađo mươt mịnh, khi nađo nhuơc nh ï chïì lùưm cư múâi bíơt ra tiïịng
nôi meơ ă ca cư. ƯÌ - dơ nhiïn, ăíịy lađ mươt tiïịng chûêi thïì, mươt cíu
tuơc tơu. Anh khưng hiïíu gị că. Anh lađ thùìng ngưịc 100%. Anh ăíu
biïịt cư ă tûđng bõ sưịt ríịt dûơ, ă nưn mûêa, run rííy, thíơm chđ ngíịt
ăi. Cư ă tâi mùơt vị súơ hi... Day dûât, dơ nhiïn rưìi. Cûúđi nhû moơi
ngûúđi. Khôc nhû moơi ngûúđi. Ăoơc sâch nhû hoơ. Lâi xe nhû hoơ. ûâng
xûê vúâi lơt phâp. Vúâi cănh sât. Vúâi ăaơo ặâc. Vúâi khoai tíy. Vúâi câ
thu vađ câ hưìi. Vúâi ăưì lôt.

Niïìm ham mën lúán lao vâ àểp àệ... anh â, anh úi... cẫ hy
vổng sêu xa mën thêëy anh. Giổt nûúác mùỉt trân ngêåp búâ mi... Anh

khưng hiïíu gị cẫ. Bíi chiïìu àố, em rốn rến ài trong nưỵi xc àưång
khưn tẫ trong lông àïí àïën vúái anh, giưëng nhû ngûúâi laâm xiïëc ài
trïn dêy thûâng... anh aâ, anh úi... mưåt con chim nhỗ vt qua, lâm
cho nghển lúâi, thốt tim lẩi, súãn da gâ...

</div>
<span class='text_page_counter'>(71)</span><div class='page_container' data-page=71>

tiïët, vïì cúm niïu, vïì bïånh àêåu muâa, vïì chố dẩi, vïì sưí hốa àún, vïì
qìn ài, vïì 48 thïë vộ “Su mư” ca ngûúâi Nhêåt Bẫn. Anh nghơ gị?
Anh àïën nhâ cư àng lc cư cho con ùn. Ngûúång nghõu, anh do dûå
nhịn mi giây dđnh bi ca mịnh trûúác lc bêëm chng. Cư ra múã
cûãa:

- Thûa ưng, ưng nhêìm rưìi. Tưi àậ úã àêy 24 nùm... Tưi khưng
quen ai thïë cẫ...

Chưìng cư ngố àêìu qua cûãa sưí hêìm hûâ:
- Mưåt tïn trưåm...

Khưng! Khưng phẫi thïë. Cư ra múã cûãa vâ nối:
- Vêng! Thûa ưng, ưng cêìn gị?

- Cêìn gị û! Khưng cêìn gị cẫ! Nhûng mâ em...
- Xin ưng thûá lưỵi, thûa ưng, tưi côn bêån viïåc.

- Vêng, vêng... Xin lưỵi cư... Mâ em... Tưi úã xa àïën, mưåt núi rêët
xa, cư khưng hiïíu xa àïën thïë nâo àêu... nhû tûâ k ûác... Tưi nhêìm,
chùỉc chùỉn thïë...

Anh cûúâi, mùåt nhùn lẩi. Thïë giúái cố hâng t ngûúâi. Trong k
ûác nâo ca cư cố anh?

Anh â, anh úi... Sûå mêåp múâ, qu giấ biïët bao, vị nố chùèng rộ
rïåt gị, chùèng phẫi thïì nguìn, àêìy rêỵy hy vổng... Anh khưng hiïíu
gị vïì nhûäng hy vổng núi ngûúâi àân baâ, núi tha hûúng... Anh aâ, anh
úi... Khi chuáng ta bõ tấch ra khỗi qụn lậng, nhûäng ẫo vổng tuåt
àưëi cng sệ giấ trõ nhû tấch câ phï nây, nhû cêy àên nây, nhû têëm
ấo lốt ngûåc thúm mi da thõt...

</div>
<span class='text_page_counter'>(72)</span><div class='page_container' data-page=72>

ƯÌ thíơt lađ kyđ, tíịt că viïơc deđ xn cûê chó, lúđi nôi... Ăûúơc gùơp
nhau lađ ăiïìu kyđ diïơu nhíịt tûđ trûúâc túâi nay... Anh ađ, anh úi... Ăiïìu
gị khiïịn anh phiïìn mơn. Víỵn biïịt thûđa nhíơn sûơ kiïìm chïị... Nhaơy
căm vúâi sûơ phiïìn mơn vađ tịnh ýu... Em chùỉng biïịt gị... Cư ăún
khưn tă...

Anh khưng xûâng ăâng vúâi cư. Tím hưìn anh ăen tưịi. Cû xûê
thiïịu dõu dađng, nhiïìu khi thư baơo. Thđch th duơc voơng. Ăaơo ặâc
giă. Anh ă lên ngùưm nïịp âo trïỵ trađng vađ thín hịnh mănh d ca
cư... Mươt tïn trươm... R rađng lađ mươt tïn trươm... Chưìng cư nôi
ăng... Nhûng khi íịy anh laơi nôi vïì Bill Clinton vađ Ăùơng Tiïíu
Bịnh. Ngay nhûơng tïn tíi lûđng danh thïị giúâi lc nađy cng vúâ víín,
nhăm nhđ, chùỉng ra gị.

Anh khưng cô qìn gị... Anh ngúđ lađ că chưìng cư cng chùỉng
cô qìn gị că. Taơi sao hùưn laơi híìm hûđ goơi anh lađ trươm trong khi
chđnh hùưn cng trươm cûúâp chùỉng kêm gị anh? Hùưn ặúơc cư 100%.
Ăíịy lađ may mùưn ca hùưn hay lađ tai hoơa?

Nâo! Hậy kiïn nhêỵn!

Anh biïët, cư vêỵn kïí chuån cưí tđch cho con mịnh nghe.
Mể kïí con nghe:

Xûá ta lâ xûá nhiïåt àúái. Mûa nhiïìu. Nùỉng cng nhiïìu. Lông
ngûúâi hay thay àưíi.

Ngađy íịy, úê rûđng kia cô câi giïịng Tiïn. Giïịng úê núi khịt no.
Nhûơng ăïm trùng, hóơc vị vui v, hóơc vị phiïìn mơn - thûúđng thị
phiïìn mơn nhiïìu hún vui v - câc cư tiïn thûúđng xịng giïịng
tùưm. Khi xịng tùưm, câc cư tiïn thûúđng phăi trt b bươ cânh ăïí laơi
trïn búđ. Ăng rưìi, ûúât cânh thị khưng bay ặúơc. Tûơa nhû mú mương
vađ phiïu lûu, thíơm chđ că lođng cao thûúơng - ríịt súơ nhûơng ắnh kiïịn
vûúâng bíơn cưìng kïình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(73)</span><div class='page_container' data-page=73>

Nâng tiïn xëng tùỉm úã giïëng. Nâng trt bỗ bưå cấnh trùỉng
xốa àïí úã trïn búâ. Châng trai nhịn thêëy, châng rốn rến bô lẩi, lêëy
trưåm bưå cấnh giêëu ài.

Tùỉm xong, nâng tiïn lưåi lïn búâ. Thêëy mêët cấnh, nâng ngú
ngấc ài tịm khùỉp mổi núi. Vûâa lc êëy châng trai tûâ trong chưỵ nêëp
bûúác ra. Nâng liïìn kïu lïn:

- Thêåp thô, thêåp thô, khưng lo thị chïët!

Châng trai khưng phẫi lâ ngûúâi súå chïët! Chïët cố gị àêu (vêo
cấi lâ xong, bẫo àẫm 100%. Sưëng múái khố! Châng trai nhịn nâng
tiïn vâ ấnh mùỉt châng khiïën nâng bưëi rưëi, lo lùỉng).

- Trẫ cấnh cho tưi! - Nâng cêìu khêín - Tưi côn mưåt cåc sưëng
khấc.

- Khưng ặúơc! - Chađng trai tră lúđi - Thïnh thang ngưìi ăâm c

xanh. Bao giúđ nïn ýịn nïn oanh rưìi vïì..

Nađng tiïn theo chađng trai vïì nhađ. Chađng trai giíịu k bươ
cânh rưìi ra sûêa soaơn cúm nûúâc, âo qìn, chùn chiïịu cho nađng. Hoơ
ặâng úê trûúâc bađn thúđ, muđi hûúng sûơc nûâc. Chađng trai nhịn thíịy
nađng tiïn ăng trûúâc aânh ăeđn, gođ maâ ăoê lïn theơn thođ. Hoơ ùn cúm
trong bìng. Nađng ùn nh nheơ vađ nađng nhíơn ra khi cô ngûúđi ýu
thûúng cuđng ùn thị bûơa cúm ngon hún hùỉn bûơa cúm thûúđng. Ăïm
íịy hoơ nùìm bïn nhau. Chađng trai chûa bao giúđ thíịy dïỵ chõu thïị.
Nađng tiïn cng nhíơn ra rùìng khi nùìm mađ b cânh ra thị khưng
vûúâng. Hoơ trođ chơn. Nhûơng ăiïìu hoơ nôi vúâi nhau cô phíìn ngưịc
nghïịch:

- Thïë lâ chng ta thỗa lông mong ûúác, châng cố vui khưng?
- Cố... Nïëu mậi thïë nây...

- Ngưå nhúä cố viïåc gị... Nïëu thiïëp xa châng, châng cố côn
thûúng thiïëp hay khưng?

- Thûúng.

- Thûúng nhiïìu hay thûúng đt?
- Thûúng mậi mậi.

- Thiïëp chïët rưìi, liïåu châng côn thûúng nûäa khưng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(74)</span><div class='page_container' data-page=74>

tûã. Châng khưng nối to ra àiïìu êëy vị châng khưng phẫi lâ ngûúâi tûå
tin.

Thíịm thóưt, hai ngûúđi cô mươt ặâa con. Rưìi chađng phăi ăi xa

nhađ. Trûúâc khi ăi, chađng dùơn:

- Meå con úã nhâ, cố ùn thị ùn àn la vang, rưìi sang àn la
rế, chúá ùn àn la rể, cố tưí ong vô vệ, àưët cẫ mể lêỵn con.

Thûơc ra, chađng trai giíịu bươ cânh ca nađng tiïn úê ăuơn la reơ
nïn nôi thïị thưi. Khi chađng trai ăi rưìi, ặâa con úê nhađ nghõch ngúơm
tịm lưi ra bươ cânh ca meơ trong ăuơn la reơ. Nô thđch th cûúđi.
Nađng tiïn mùưng:

- Cûúđi sùìng sùơc cô khi rùơc cưí, cûúđi ha hă cô khi r xûúng!
Nhịn thíịy bươ cânh ca mịnh, nađng tiïn mûđng rúơ. Nađng lùưp
cânh vađo vađ thíịy ngûúđng ngûúơng. Ă líu khưng bay, nađng căm
thíịy vuơng vïì khi cíịt cânh. Nađng phăi tíơp lơn ríịt líu rưìi múâi
bay ặúơc. Nađng nhúâ laơi núi úê cuô cuêa mịnh.

Sấng hưm sau, nâng tiïn dêåy súám lâm rêët nhiïìu bấnh àïí lẩi
cho con. Nâng nối:

- Con úã nhâ, hïỵ khi nâo àối vâo bìng lêëy bấnh mâ ùn.

<i>Con ặđng ăođi meơ con úi </i>
<i>Meơ cođn cô că bíìu trúđi tûơ do </i>
<i>Thưi con, con chúâ khôc to </i>

<i>Bao cưng viïåc cha sệ lo liïåu gim. </i>

Nâng tiïn àïí lẩi chiïëc vông tay vâ dùån:
- Con nhúá giûä lêëy cho cha.

Dûát àoẩn, nâng vưỵ cấnh bay bưíng lïn trúâi.

Khi châng trai trúã vïì nhâ, khưng thêëy nâng tiïn, chó thêëy
chiïëc vông tay thị àoấn ra nưng nưỵi: con chim trúâi àậ bay vïì tưí c
ca mịnh. Tûâ àêëy hai cha con cưi ct, bú vú.

Mưåt lêìn, nhúá nâng tiïn, châng trai bïë con trúã lẩi giïëng Tiïn.
Rêët may, hổ gùåp mưåt bâ giâ trïn trúâi xấch thng xëng giïëng mc
nûúác. Châng vưåi cêìu khêën:

</div>
<span class='text_page_counter'>(75)</span><div class='page_container' data-page=75>

Châng trai kïí chuån cho bâ tiïn nghe. Châng lêëy ra chiïëc
vông tay lâm tin. Bâ tiïn bẫo:

- Ta biïët rưìi. Nâng tiïn êëy nay úã trïn trúâi. Nâng cng nhúá
chưìng con da diïët. Ta sệ mang chiïëc vông tay nây vïì bấo cho nâng.

Hai cha con chúđ ăïịn hưm sau thị thíịy cô hai ngûúđi tûđ trïn
trúđi xịng. Hoơ mang theo câc thûâ díy ti ăïí ặa hai cha con lïn
trúđi. Hoơ dùơn phăi nhùưm mùưt laơi vađ giûơ im lùơng. Ăïịn giûơa canh
khuya, că boơn bûúâc vađo ci trúđi. Nađng tiïn ra ăoân, mûđng mûđng, tuêi
tuêi..

Hai cha con úã lẩi hai ngây. Lïånh ca Ngổc Hoâng khưng cho
ngûúâi trêìn úã lẩi. Nâng tiïn thûúng chưìng, thûúng con vư hẩn
nhûng cng àânh phẫi chia tay.

Hưm sau, nâng tiïn gẩt nûúác mùỉt trao cho hai cha con mưåt
cấi trưëng, mưåt mo cúm. Nâng dùån: “Hïỵ chên chẩm àêët thị cûá àấnh
ba tiïëng trưëng àïí trïn nây biïët mâ cùỉt dêy thûâng”.

Hai cha con xịng ặúơc nûêa ặúđng thị ă quâ trûa. Thíịy
thùìng bê ăôi, chađng trai dûđng laơi giúê mo cúm ăùơt lïn mùơt tröịng.
Ăûâa con böịc cúm ùn lađm vi cúm trïn mùơt trưịng. Bíịy giúđ cô mươt
ăađn quaơ bay qua beđn sađ xịng mưí líịy mưí ăïí nhûơng haơt cúm rúi
trïn mùơt trưịng. Trïn trúđi, nghe thíịy tiïịng trưịng, nađng tiïn laơi
tûúêng hai cha con ă xịng ăïịn núi, beđn cûâ thïị cùưt díy thûđng. Díy
ặât, hai cha con rúi xịng ăíịt chïịt tûúi. Ăađn quaơ súơ hi bay voơt
lïn trúđi kïu la íìm ơ.

Sûơ viïơc khưng ngúđ xăy ra ăúân ăau nhû víơy. Sau nađy, Ngoơc
Hoađng cho ăoân chađng trai lïn trúđi. Chađng trai ặúơc lađm cưng viïơc
chùn tríu, goơi lađ Ngûu Lang, hay Ngíu Lang. Nađng tiïn goơi lađ
Chûâc Nûơ. Mưỵi nùm, Ngoơc Hoađng cho hai ngûúđi gùơp nhau möơt ngađy
vađo ngađy mưìng Băy thâng Băy. Ăađn quaơ cô lưỵi hưm íịy phăi bùưc
cíìu cho hai ngûúđi gùơp gúơ goơi lađ chiïịc cíìu ư thûúâc. Tûđ ăíịy, cûâ ăïịn
ngađy mưìng Băy thâng Băy, trúđi thûúđng cô mûa, ngûúđi ta goơi lađ
mûa Ngíu. Ăưìn rùìng ăô lađ nhûơng gioơt nûúâc mùưt ca hai ngûúđi. Hoơ
gùơp nhau rưìi laơi ly biïơt chúđ ăïịn nùm sau.

</div>
<span class='text_page_counter'>(76)</span><div class='page_container' data-page=76>

Cö nối:

- Ngûu Lang, Chûâc Nûơ gùơp nhau cođn coâ ắnh kyđ. Cođn em
chùỉng coâ ắnh kyđ nađo că.

Cư thúã dâi. Tiïëng thúã dâi nậo nåt lâm anh tï tấi. Tịnh u
lâ gùåp gúä, lâ chia tay. Vêỵn biïët thïë mâ sao àau lông vêåy?

Tịnh u àưëi vúái qụ hûúng... Anh â...anh úi... lâ thûá tịnh
cẫm lẩ lng, khưng biïët diïỵn àẩt thïë nâo. Thoấng xốt xa, trịu mïën.
Cẫ cùm giêån, tûå hâo: cẫ khinh bó, vui bìn... Têët cẫ mưåt ni cẫm

xc, mưåt bïí cẫm xc trâo dêng... bốp nghểt tim, lâm run rêíy...
mën lâm khuu ngậ ngay khi úã trïn mấy bay bûúác xëng...

Anh im lùång. Anh cẫm àưång nhịn cư hđt thúã rêët sêu khưng
khđ úã trïn cấnh àưìng. Cư kïu to khi nhêån ra mi àêët ẫi nưìng nân
vâ mi rúm rẩ êím ûúát

- Anh...

Cư ặa tay nđu líịy vai anh. Anh hoăng hưịt.

Anh nhêån ra mưåt tia ấnh sấng tûåa nhû lûãa than núi khốe
mùỉt cư. Anh súå. Anh súå àïën toất mưì hưi. Anh nối lùỉp bùỉp vâ nhẫm
nhđ: Tưi... tưi khưng àẩi diïån cho ai... Khưng phẫi àêët nûúác...
Khưng phẫi qụ hûúng... Khưng phẫi chđnh quìn...

Cư cûúđi. Anh hiïíu ra nuơ cûúđi íịy: bíy giúđ duđ anh cô bûúâu cưí,
cô síu rùng, cô búơm bi, laơm phât, rûúơu cheđ, suy thoâi, bn
heroin hay chíơm phât triïín... cư ăïìu tha thûâ cho anh. Anh cô túêm
lúơm cng khưng sao hïịt. Miïỵn lađ... Ăûúơc rưìi. Anh ă mùơt nôi.

- Tưi sệ khưng nhû thïë nûäa.
- Anh hûáa chûá?

- Khöng tröơm cûúâp vađ tham nhng thị khô - Anh cau cô nôi -
Thưi ặúơc, s khưng cođn ăï tiïơn vađ lïu lưíng nûơa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(77)</span><div class='page_container' data-page=77>

tịnh baơn vađ hiïơn thûơc. Anh bõ nhûơng hiïíu biïịt vùn hôa vađ nhûơng
cûê chó ca cư qịn r. Că tiïịng thúê dưịc sau nhûơng cíu nôi dađi ríịt
ăùơc biïơt laơ luđng chó cư múâi cô. Chûa bao giúđ trong anh cô mươt căm

giâc r rïơt ăïịn thïị: chùưc chùưn s cô sûơ míịt mât tûâc khùưc khi thưí lươ
nhûơng lúđi si mï ăiïn cìng. u mađ khưng hiïịn thín, hiïịn thín
mađ khưng sa st vađ tađn taơ, ăiïìu íịy cô thïí ặúơc chùng? Cođn gị nûơa.
Că hai ăïìu súơ hi, ăïìu ghï túêm nïịu sûơ tíìm thûúđng xâm xõt thûúđng
nhíơt xc phaơm. Mươt sûơ gùơp gúơ mađ khưng biïịn chíịt, khưng raơn nûât.
Anh lo lùưng nhịn cư: nhûơng ăau ăúân, sûơ nhaơy căm vïì míịt mât vađ
nhiïìu ăiïìu khâc khưng biïịt goơi tïn lađ gị lađm cư trúê nïn ríịt khô an
i. Anh thíịy ăùưng ngùưt trong lođng vađ căm thûúng ăïịn ûâa nûúâc
mùưt. Trûoâc mùưt anh lađ ngûúđi ăađn bađ khô an i nhíịt hađnh tinh. Cư
s khôc. S khôc míịt. S khôc vïì cănh tha hûúng úê núi ăíịt khâch
qú ngûúđi... S khôc vïì Anh ngûơ vađ Viïơt ngûơ... S khôc vị nhûơng lo
toan trong cănh gia ằnh... S khôc vị chưìng con, baơn beđ... S khôc
vị nhûơng phuđ du, bươi phăn... S khôc cho kiïịp lađm ngûúđi...

- Mẩnh mệ lïn - Anh nối - Khưng khốc úã California.
Khưng khốc úã California.

Khưng khốc.

Khưng khốc úã Louisiana.
Khưng khốc úã qån 13 Paris.
Khưng khốc

Khưng khốc úã Beclin, úã Sydney, úã Tokyo
Nhûäng ngûúâi Viïåt khưng khốc úã California
Em khưng khốc

Em khưng khốc úã California
Em khưng khốc

Kịa mûa rúi, mûa rúi vâ lấ bay
Em laái xe ài

Con ặúđng hun huât vađ mûa bay bay
Kñnh xe múê

</div>
<span class='text_page_counter'>(78)</span><div class='page_container' data-page=78>

Em khưng khốc

Em khưng khốc úã California
Em khưng khốc

ÚÃ chưën xa xùm cëi núi chên trúâi
Núi mể sinh ra gổi lâ qụ hûúng
Em gổi tïn lâ nhúá thûúng

Ngûúâi ta gổi lâ cưåi ngìn

Sao em lêím cêím nhû mưåt bâ giâ
Em sệ khưng khốc

Khưng khốc úã California
Anh ẩ,

Em lúán lïn rưìi, khưng côn thển thng
Em mùåc mưåt chiïëc ấo rưång

Em sệ mua hoa

Xïëp àùåt àưì vêåt trong nhâ
Em u mổi ngûúâi

Mổi ngûúâi khưng khốc
Khưng khốc úã California

Anh ẩ, hưm nay tiïåm câ phï vui hún
Cố ai gêåt àêìu châo em.

Cô phăi anh gíơt ăíìu chađo em rưìi móm cûúđi
Em a tay ra

Biùởt rựỗng anh vỷõa nựổm tay em...
Em thêëy húi êëm

Em thêëy ưín rưìi, rêët ưín...

Em lúán lïn rưìi, khưng côn thển thng
Em soi trong gûúng

</div>
<span class='text_page_counter'>(79)</span><div class='page_container' data-page=79>

Mang cho em mưåt cht giố, mưåt cht nùỉng
Em sûúãi mịnh trong k niïåm

Vâ cûúâi trong mú.

Anh hưn vâo n cûúâi êëy...
N cûúâi xa xùm

Em lúán lïn rưìi, khưng côn thển thng
Em ra siïu thõ

Em xëng trung têm

Em mua mưåt gối kểo nhỗ

Vâ liïëm chiïëc kểo nhû liïëm vïët thûúng
Anh tan biïën trong miïång em

Em cûúâi mưåt mịnh.
Vâ soi trong gûúng
Khưng khốc

Khưng khốc úã California
Cho d cấch xa...

Anh biïịt rùìng anh s khưng an i ặúơc gị. Khưng ai an i
ặúơc ai. Anh biïịt. Anh biïịt chùưc chùưn thïị mađ! Vị sao û? Vị chđnh
anh cng lađ ngûúđi cíìn an i.

Hưm qua úi, em ài rưìi
Hưm nay úi, ta nhúá ngûúâi

Mưåt lân mêy xanh trưi qua àúâi anh
Thûúng thị thûúng

Chưën tha hûúng
Mn dùåm trûúâng
Em ghế lẩi

N cûúâi vêën vûúng
Em ài rưìi

</div>
<span class='text_page_counter'>(80)</span><div class='page_container' data-page=80>

Tấi tï khưng cng...

Anh â...Anh úi...Hưm qua úã àêy cố tuët rúi. Nhûng hưm nay
thị nùỉng. Nấng êëm. Cố lệ California lâ núi àểp nhêët trïn àúâi...

Anh ài...Anh nhúá cư. Cư cố nhûäng têåt xêëu nhûng anh khưng
àïí àïën àiïìu êëy. Cư ln nhùỉc anh phẫi nhúá àïën cư.

- Em. - Anh nôi - Nhûơng bíịt haơnh trong sưị phíơn em cng lađ
nhûơng bíịt haơnh trong sưị phíơn anh. Cô hiïíu khưng? Em cô hiïíu
khưng? Em cô hiïíu ặúơc nhû thù khửng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(81)</span><div class='page_container' data-page=81>

KIẽậM SặC

<i>"Lỳõi rựỗng bẩc mïånh cng lâ lúâi chung" </i>
Nguỵn Du
Trong sưë ngûúâi gêìn gi vúái Thïë tưí Nguỵn Phc Ấnh nhûäng
nùm mûu phc lẩi cú àưì nhâ Nguỵn cố mưåt hâo kiïåt mâ khưng sûã
sấch nâo nhùỉc àïën. Ngûúâi àố lâ Àùång Ph Lên.

Lín qú úê Hûng Hôa, cha lađ Ăùơng Ph Bịnh, trûúâc lađ thơc
tûúâng ca Trõnh Bưìng. Bịnh tđnh ngang tađng, v cưng thím híơu,
thíịy cha Trõnh heđn mađ câch xûê thïị keo kiïơt, khưng xûâng ăâng
vúâi bíơc vûúng giă nïn b Trõnh Bưìng vađo Ăađng Trong. Khi Tíy
Sún nưíi lïn, Bịnh theo Ngỵn Nhaơc, Ngỵn Nhaơc khưng tin
Bịnh, cho Bịnh lađ dín Bùưc Hađ trđ xăo, khưng trung tđn. Nhaơc chó
cho Bịnh lađm mươt chûâc quan v nh úê vuđng sún cûúâc mi tíy Bịnh
Thơn. Bịnh bíịt ăùưc chđ, sịt ngađy ịng rûúơu, nhiïìu khi say quâ,
cûâ trưng vïì phđa trúđi Bùưc mađ khôc hu hu. Lín can thïị nađo cng
khưng ặúơc. Vïì sau Bịnh ng nûúâc, ríu tôc ruơng hïịt, gíìy toơp ăi, da
vađng nhû nghïơ, chó nùìm chúđ chïịt. Bịnh cô mươt thanh kiïịm gia

trìn, sùưc nhû nûúâc, sưịng kiïịm ăưí chị, sûâc chêm khng khiïịp.
Trûúâc khi chïịt, Bịnh trao thanh kiïịm laơi cho Lín, băo rùìng: "Con
úi, nûúâc ăang cô loaơn. Tíy Sún bíy giúđ ăang lïn nhû thïị cheê tre.
Nhûng ta thíịy sûâc chúi cuêa boơn ngûúđi nađy bíịt quâ chó nhû troơc
ph nhađ giađu, gÂnh vâc giang sún sao ặúơc? Ta ăưì rùìng mïơnh Tíy
Sún cô haơn. Hiïơn Gia Ăõnh cô Ngỵn Phc Ânh lađ nođi vûúng giă,
con gùưng vađo ăíịy tịm xem". Lín khôc, mùưt chăy cô mâu. Bịnh giy
míịy câi, mưì hưi toât ăíìm ằa, ngûúđi cûâ laơnh díìn rưìi chïịt. Lín líịy
kiïịm ăađo hơt chưn cha; tịm ặúđng vađo Gia Ăõnh theo Ngỵn
Phc Ânh. Lc bíịy giúđ Lín múâi hai mûúi tâm tíi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(82)</span><div class='page_container' data-page=82>

hún lâ thđch Ấnh. Ấnh ài àïën àêu nghe nối cng coỏ mờy en cuửỡn
cuửồn bay ựỗng trỷỳỏc, dờn cỷ thêëy cố mûa lâ biïët Ấnh vûâa ài qua.

Lín gùơp Ânh. Ânh thíịy Lín khưi ngư, ùn nôi khoan hođa mađ
th ăoaơn tâo baơo thị thđch lùưm, cho úê ln bïn mịnh. Mươt líìn
thìn Ânh qua cûêa Tiïìn Giang, cô bưịn ngûúđi ăi theo, trong ăô cô
Lín. Bíịy giúđ cô con câ síịu ríịt to cûâ búi theo, ăíi thïị nađo cng
khưng ặúơc. Moơi ngûúđi lo súơ, thíịy phăi cô ngûúđi nhăy xịng lađm
mưìi cho câ síịu thị múâi thoât.

Ấnh hỗi: "Ai vị nûúác Viïåt mâ chïët?"

Ba ngûúâi kia tịnh nguån chïët, chó cố Lên ngưìi im. Ấnh
trûâng mùỉt hỗi Lên:

"Trûúång phu qu mẩng sưëng thïë â?"

Lín chùưp tay: "Cha cưng ặđng giíơn. Nûúâc Viïơt thị khưng ai
haơi ặúơc. Cođn thoât hađm câ síịu, cíìn gị phđ mươt maơng ngûúđi!"

Nối rưìi nhùåt hôn àấ úã mẩn thuìn nếm con võt giúâi bay qua.
Võt giúâi rúi xëng nûúác, cấ sêëu thêëy vêåy vưåi bỗ thuìn lao àïën chưỵ
võt giúâi. Ấnh cûúâi ha haó baóo rựỗng: "Thùở naõy thũ nghiùồp ta thùở nâo
Trúâi cng cho thânh".

Ânh ăi ăíu cng cho Lín ăi theo, cng nhiïìu khi Ânh xem
Lín ăïí liïơu xûê thïị vúâi ngûúđi, líìn nađo cng trng. Cô líìn, lc nađy
thïị Ânh nhû diïìu gùơp giô, trûúâc Tïịt Ngn ăân, câc tûúâng lơnh,
câc nhađ hađo ph quanh vuđng, că dín chng Gia Ăõnh nûơa cng
mang lïỵ víơt ăïịn mûđng, Ânh cho Lín ra nhíơn lïỵ víơt. Lín ra nhíơn,
cho râo vađo că mươt kho. Khâch ăïịn chc mûđng Ânh, chó ăi chín
tay khưng mađ vađo. Boơn Lï Vùn Dơt, Ngỵn Vùn Thađnh, V
TÂnh thíịy lïỵ víơt ca mịnh cng bõ xïịp cuđng vúâi lïỵ víơt nhûơng
ngûúđi khâc thị cùm tûâc. Boơn nađy phađn nađn vúâi Ânh, trâch Ânh
ăïí tă hûơu coi thûúđng mịnh. Ânh cûúđi băo rùìng: "Lín lađ ngûúđi cô
vùn, cô v, laơi cûúng trûơc, trung thađnh vúâi ch, cûâ ăïí hùưn khu xûê.
Hùưn cô câch khu xûê ca hùưn. Nhûơng ngûúđi gíìn ta khưng phăi k
tíìm thûúđng ăíu".

</div>
<span class='text_page_counter'>(83)</span><div class='page_container' data-page=83>

mịnh phăi cưị gùưng". Ânh băo: "Cng phăi". Ngưìi mươt lc Ânh nôi:
"Chó e ngûúi cùn cú quâ chùng?" Lín ăâp: "Ăíìy túâ khưng cùn cú cô
haơi cho ch". Ânh băo: "Ngûúi lađ dín Bùưc Hađ; Ngûúi khưng hiïíu
dín Ăađng Trong nhû ta ặúơc. Ngûúi tûúêng lađm thïị lađ chu toađn,
nhûng bíơc vûúng giă thđch sûơ tiïơn lúơi hún că". Lín băo: "Cha
cưng nôi phăi, cùn cú chó húơp vúâi bíìn tiïơn, nhûng ăíịt ca Cha
cưng bíy giúđ nhiïìu hún ăíịt ca Tíy Sún hay ca Tíy Sún nhiïìu
hún?" Ânh cau mađy ăâp: "Ta chó vn veơn cô ba thûúâc ăíịt chưn thíy
thưi". Lín băo: "Khưng phăi thïị. Cha cưng ặúơc lođng trúđi ăíịt, chó
cíìn Cha cưng thađnh tím". Ânh ngưìi im, lât sau laơi hi: "Nhaơc

khưng nôi lađm gị. Lûơ khưng nôi lađm gị. Húơ cô câch gị mađ gii
giang thïị?" Lín ăâp: "Húơ gii duđng ngûúđi tađi nhûng khưng gii
duđng ngûúđi thûúđng. Cha cưng khâc Húơ". Ânh ngưìi im khưng nôi
nùng gị.

Khi Ngỵn Húơ chïịt, con trai lađ Ngỵn Quang Toăn lïn
ngưi, Tíy Sún nùm beđ băy mưịi. Ânh mûđng lùưm sai múê tiïơc mûđng.
Lín ặâng ra can: "Cha cưng ặđng lađm thïị, dín chng nhịn vađo
khưng cho ta lađ ngûúđi ăaơi lûúơng". Ânh băo: "Húơ coi ta lađ qịc thuđ,
hõch trìn khùưp núi, lúđi l bíín thóu lùưm. Ta vúâi Húơ khưng ăươi
trúđi chung. Nô chïịt ta cûúđi cng khưng ặúơc û?" Lín ăâp: "Húơ
khưng cô tươi gị, chó lađ mươt ngûúđi tađi, bõ trúđi hađnh, cng nhû Cha
cưng víơy. Nhûng lûơc lûúơng ca Húơ khưng ặúơc hûúêng phc líu
dađi, thïị lađ Húơ dùm băy ặúđng thiïơt. Ta líịy lươc ca k ặúơc hûúêng
phc trúđi mađ cû xûê, trúđi thíịy ta phăi, ngûúđi cng thíịy ta phăi".
Ânh nghe Lín nhûng nghiïịn rùng nôi: "Khi nađo ta thađnh nghiïơp
lúân, ta phanh thíy nô, ta chưn ba hoơ nô". Lín băo: "Chùỉng líu ăíu,
Cha cưng cûâ nhõn cûúđi, lc íịy cûúđi mươt thïí". Quă nhiïn sau nađy
khi Ânh chiïịm Thùng Long, thưịng nhíịt giang sún, Ânh tră thuđ
Tíy Sún ríịt thăm khưịc.

Khi Ânh chiïịm Ph Xn, cûúâp ặúơc mươt ca nûơ xinh ăeơp laơ
luđng, tïn lađ Ngö Thõ Vinh Hoa, vûđa trođn mûúđi tâm tíi. Vinh Hoa
hât hay, ăađn gii, ăiïơu bươ ríịt dn dâng. Mươt ăïm, Ânh hûâng
khúêi, sai Lín ặa Vinh Hoa vađo bađy tiïơc, ngưìi nghe hât. Lín băo:
"Hât bađi Triïìu Thiïn Tûê". Vinh Hoa ưm ăađn hât:

<i>Kịa xanh xanh </i>
<i>Mêëy n non </i>
<i>Mêëy lấ non </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(84)</span><div class='page_container' data-page=84>

<i>Nhúâ giố xn mang khđ thưí cho </i>
<i>Nhúâ àêët mang lûúng thûåc cho </i>
<i>Chùèng chõu cho ai hấi </i>

<i>Câng lúán, nhan sùỉc câng m miïìu </i>
<i>Câng lúán, phêím hẩnh câng thanh sẩch </i>
<i>Câng lúán, câng cẫ thển </i>

<i>Thú nađo tă ặúơc v ăeơp nađy </i>
<i>Bt nađo veô ặúơc yâ tûâ nađy </i>
<i>Ai tûúng tû mađ chau mađy </i>
<i>Ng thị thưi, tónh laơi nhúâ </i>
<i>íịy lađ trúđi cho </i>

<i>Vễ àểp hoân hẫo </i>
<i>Vễ àểp thiïn kim. </i>

Ấnh vưỵ tay reo: "Hất hay quấ". Lên lẩi bẫo:" Hất bâi Tịnh
Sưng Ni". Vinh Hoa ưm àân hất:

<i>Kịa ni cao cao </i>
<i>Kịa sưng xanh xanh </i>
<i>Ni do ăíu mađ ra </i>
<i>Sưng do ăíu mađ ra </i>
<i>Trâng sơ xa nhađ </i>
<i>Lùơn lươi trïn ặúđng </i>
<i>Núi cưị hûúng </i>

<i>Mể giaõ baồc ờỡu </i>

<i>Gaỏi quyỏ ùm nựỗm trựỗn troồc </i>
<i>Lờởy gị trẫ nghơa tịnh </i>

<i>ëng chến rûúåu sêìu </i>
<i>Múâi ni cao mưåt chến </i>
<i>Lẩy thiïn tûã ba lẩy </i>

<i>Chùèng qụn tịnh sưng ni </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(85)</span><div class='page_container' data-page=85>

Ânh cau mađy: "Hât hay nhûng bìn quâ". Vinh Hoa q
xịng laơy: "Tiïơn thiïịp lađm ríìu lođng ngûúđi trúđi". Lín ăúơ díơy, băo
rùìng: "Ngûúđi chúâ lo, Cha cưng lođng rương, nhûơng thûâ tịnh căm
sûúât mûúât ca boơn ngûúđi thûúđng khưng húơp vúâi Cha cưng ăíu".
Nôi xong, Lín suơp xịng laơy Ânh: "Ngađy mai Cha cưng ra tríơn
vui th đt thưi, cíìn nghó ngúi". Ânh thúê dađi ặâng lïn: "Cng phăi
ngûúi êp ta, ăïịn nay lađ chđn nùm rưìi, ta cođn nhúâ. Tûđ khi ngûúi cùưp
gûúm híìu ta, ùn ng cng phăi tđnh giúđ. Xûa kia ta ăíu phăi víơy?"
Lín ăâp: "Cha cưng chõu mïơnh trúđi, gÂnh nùơng hún ngûúđi". Ânh
băo: "Ta chó thđch nhû ngûúđi thûúđng thưi!" Tuy nôi thïị nhûng cng
r âo vađo trûúâng. Vinh Hoa ưm ăađn lui ra. Hưm sau, Ânh băo Lín:
"Ta ăi mađ cûâ vùng vùỉng tiïịng hât ca nûơ bïn tai, tiïịng giô thưíi,
tiïịng gûúm dao khưng ât ặúơc". Lín băo: "Cha cưng cođn nhiïìu cú
hươi nghe hât, nhûng cú hươi diïơt Tíy Sún chó cô mươt".

Ânh hoơp câc tûúâng, bađn kïị hoaơch ăânh ra Thùng Long. Lï
Vùn Dơt tíu: "Bùưc Hađ cô nhiïìu danh sơ tađi gii. Sao cho cúđ ca
ta ăïịn ăíu, boơn khưịn naơn nađy mađ theo thị dín chng cng phăi
theo thưi". Ânh băo: "Khưng ặúơc. Ta y mïơnh trúđi, cíìn gị mua
chơc ai? Ta ăïịn ăíu, ăađo hưị ăïịn ăíịy, chưn chng nô xịng, dín

chng khưng theo khưng ặúơc". Quan tûúâng ai cng thíịy phăi,
ngưìi ýn lùơng că.

Ăïm íịy Ânh thao thûâc khưng ng ặúơc, goơi Lín ăïịn băo ma
kiïịm cho xem. Lín cíìm thanh kiïịm gia trìn, ma loang loâng,
nghe nhû cô giô thưíi bưịn bïì. Ânh nhịn toât că mưì hưi, ăoaơn băo
ặa kiïịm cho xem. Ânh cíìm thanh kiïịm hai tay, phât ặât mươt cíy
hoa daơi vođng gưịc nhû cươt nhađ mađ chó bùìng mươt nhât. Nhûơa cíy
phun ra nhû mâu trùưng. Ânh hi: "Kiïịm ca ngûúi sao sùưc bên
víơy?" Lín băo: "Ăíy lađ kiïịm thíìn, khưng r xịt xûâ, tưí phuơ trìn
laơi". Ânh hi: "Sao bíy giúđ ta múâi thíịy nô?" Lín băo: "Trûúâc Cha
cưng chó thíịy ăíìu rúi dûúâi kiïịm, bíy giúđ múâi nhịn r kiïịm. Thïị lađ
sùưp thanh bịnh thõnh trõ rưìi ăô". Ânh cíìm thanh kiïịm khöng
muöịn rúđi tay.

</div>
<span class='text_page_counter'>(86)</span><div class='page_container' data-page=86>

sang cho chuâa cưng". Ânh băo: "Ta khưng tin boơn nô theo ta.
Chng nô quen tó tï vúâi chûơ nghơa thị s coi ta lađ vư ăaơo, khưng cô
tím thïị. Rûêa ăíìu ôc chng nô mïơt lùưm". Lín băo: "Thïị lađ cha
cưng víỵn quen duđng ngûúđi thûúđng, úê bíơc cao nhín cođn gị cođn
chơn vư ăaơo, hûơu ăaơo? Tím úê sûơ thađnh, ăíu phăi úê lođng? Chng
khưng chõu hiïíu lađ lưỵi úê chng. Ă ai hiïíu viïơc cha cưng duđng Bâ
Ăa Lươc, duđng ngûúđi ngoaơi qịc? Chc cưng cođn phăi mang tiïịng ba
trùm nùm". Ânh lo súơ nôi: "Phăi lađm sao?" Lín băo: "Chùỉng lađm
sao ặúơc, nhûng bïn caơnh cha cưng cô vađi ngûúđi nhû Ngư Thị
Nhíơm thị khưng sao că".

Ânh băo: "Ta muöịn cho ngûúi ăi trûúâc, chiïu möơ ăöi ba
ngûúđi, thïị lađ cưng to lùưm". Lín suơp laơy: "Ăûúơc thïị cođn gị bùìng, Lín
cng khưng theơn mùơt vúâi núi sinh ra mịnh". Ânh băo: "Ta giûơ
thanh kiïịm nađy ăïí khi ngûúi quay vïì, cô tin hay, ta cô cúâ mađ khen

thïm. Cođn khưng ặúơc viïơc, ta cô linh khđ mađ trûđng phaơt". Lín tâi
mùơt nhûng ăađnh phăi chõu.

Đt bûơa sau, Lín ci trang, giùưt theo ñt vađng baơc, tòm ặúđng ra
Bùưc Hađ. Luâc nađy Bùưc Hađ nhưịn nhâo lùưm, triïìu ằnh Tíy Sún nhû
trûâng ăïí ăíìu ăùỉng. Boơn tûúâng ca Tíy Sún tranh giađnh nhau,
chùỉng cođn biïịt giûơ gịn tiïịng tùm nûơa. Lín thín cư, thïị cư, lang
thang ăíy ăô, ăi khùưp núi tịm ngûúđi tađi gii nhûng khưng thíịy ai
ûng .

Mươt hưm, Lín vađo nghó úê mươt quân troơ ven ặúđng, thíịy cô
mươt ngûúđi cưịt câch hiïìn lađnh, dâng ăiïơu bưìn chưìn ăang ngưìi ịng
nûúâc cheđ sng. Hai ngûúđi nôi chơn. Lín ngaơc nhiïn thíịy ngûúđi
nađy trong tro laơ thûúđng, tím hưìn saơch nhû nûúâc úê sịi ra. Lín cưị
múđi rûúơu, ngûúđi nađy chó ịng mươt tđ ă ă mùơt. Con gâi ch quân
ríịt xinh ặâng ra híìu rûúơu. Ngûúđi tr tíi băo: "Khâch úê núi xa
ăïịn, mïơt mi vị cưng danh khưng ăíu, chûa biïịt thïị nađo lađ ặúđng
ăi lưịi laơi, cư Cíìm hât mươt bađi cho nghe ăi". Lín thoâng ngaơc nhiïn,
rưìi bịnh tím laơi, víơt nađi mi, cư con gâi ch quân beđn ưm ăađn ra
ặa cho ngûúđi tr tíi. Ngûúđi tr tíi găy ăađn, cưịt câch ríịt û
thanh lõch. Cư con gâi ch quân hât:

<i>Kịa trùm nùm </i>
<i>Tâi mïånh lâ gị </i>
<i>Chó thêëy àúán àau </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(87)</span><div class='page_container' data-page=87>

<i>Nhúâ àêët mang lûúng thûåc cho </i>
<i>Chùèng chõu cho ai hấi </i>

<i>Ai hấi cng phđ </i>

<i>Nhan sùỉc m miïìu cng qua thưi </i>

<i>Phêím hẩnh thanh sẩch cng nhẩt thưi </i>
<i>Câng lúán câng cẫ thển </i>

<i>Cưị tă ặúơc v ăeơp nađy </i>
<i>Gùưng v ặúơc tûâ nađy </i>
<i>Ai tûúng tû cho ríìu lođng </i>
<i>Ng thị thưi, tónh laơi nhúâ </i>
<i>ÍỊy lađ trúđi bơc </i>

<i>Cư quẩnh vị nâng </i>
<i>Ta ài sùn, ài cêu </i>
<i>Vễ àểp hoân hẫo </i>
<i>Vễ àểp thiïn kim </i>
<i>Bao giúâ bưëc mưå </i>

<i>Nhỗ cho mưåt giổt nûúác mùỉt </i>
<i>Kịa trùm nùm </i>

<i>Tâi mïånh lâ gị </i>
<i>Chó thêëy àúán àau </i>

Lín nghe xong, thúê dađi trađo mâu ra tûđ ng khiïịu. Lín kïu
to: "Trúđi húơi trúđi, sao giưịng bađi Triïìu Thiïn Tûê víơy?" Cư con gâi
ch quân cûúđi cûúđi chó tay vađo ngûúđi tr tíi: "Bađi nađy khưng cô
tïn, do ngûúđi nađy lađm ra, chó ăïí riïng cho Cíìm hât". Lín thúê dađi
nôi: "Bađi hât hay quâ, thíơt Lín nađy chûa biïịt thïị nađo lađ ặúđng ăi
lưịi laơi". Nôi rưìi Lín câo tûđ vađo trong nùìm nghó. Hưm sau Lín díơy

súâm, b ăi khưng chađo ch quân, cng khưng hi ngûúđi khâch tr
tíi vúâi cư Cíìm, con gâi ch quân.

</div>
<span class='text_page_counter'>(88)</span><div class='page_container' data-page=88>

Lín gùơp Ânh xin chõu tươi vị khưng lađm ặúơc viïơc. Ânh ngưìi
trïn ngai vađng, tă hûơu gûúm giâo sâng qúưc hai bïn. Lín tûơ trôi
mịnh, q xịng sín rưìng. Ânh băo: "Ngûúi theo híìu ta thïị lađ chđn
nùm mươt trùm ngađy. Chđn nùm khưng lađm hng viïơc gị, cođn mươt
trùm ngađy thị hng viïơc, vư tđch sûơ. Thïị lađ tređo lïn cíy mađ khưng
hâi ặúơc quă, ăâng tươi chïịt". Lín khưng nôi nùng gị, vûún cưí ra
chõu chêm. Nghe nôi Ngỵn Ânh ă sai ăao ph duđng thanh kiïịm
gia trìn ca Lín ăïí chêm ăíìu Lín. Khi chêm ăíìu, mâu phun ra
khưng ă mađ trùưng nhû nhûơa cíy, mươt lc sau thị bïịt laơi.

<i>Àoẩn Kïët </i>

Tưi, ngûúđi viïịt trơn nađy, gíìn ăíy lïn Ăađ Bùưc, ăïịn Tu Lyâ úê
trong nhađ möơt ngûúđi Mûúđng. Ch nhađ tïn lađ Quâch Ngoơc Minh cô
cho xem bađi võ thúđ tưí tiïn. Tưi hïịt sûâc ngaơc nhiïn khi ưng Quâch
Ngoơc Minh cho biïịt tưí tiïn ưng lađ ngûúđi Kinh. Ưng Quâch Ngoơc
Minh cô nôi tưí phuơ ưng tïn lađ Ăùơng Ph Lín, cô vúơ tïn lađ Ngư Thõ
Vinh Hoa vưịn lađ mươt ca nûơ. Lín vađ Hoa trưịn vua lïn Ăađ Bùưc, giă
lađm ngûúđi Mûúđng, vïì sau líơp traơi, sinh con ă câi úê ăíy. Ưng
Quâch Ngoơc Minh cô nôi tưí phuơ ưng sinh thúđi tûđng gùơp Ngỵn
Du, tâc giă cịn Ăoaơn Trûúđng Tín Thanh nưíi tiïịng. Tưi cođn ặúơc
con gâi ưng Quâch Ngoơc Minh tïn lađ Quâch Thõ Trinh hât cho
nghe mươt bađi hât xûa, lúđi l ríịt thanh tao vïì nhûơng chưìi cíy xanh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(89)</span><div class='page_container' data-page=89>

MÛA

<i>Phong vêån k oan ngậ tûå cû 1 </i>

(Nguỵn Du)

Em,

Anh bùỉt àêìu truån ngùỉn nây lc 8 giúâ sấng trong mưåt quấn
câ phï tưìi tïå nhêët thânh phưë. Quấn vùỉng khấch, khưng ai qëy rêìy
anh. Trúâi àang mûa.

Anh ngưìi viïët... Khn mùåt em hiïån ra trong anh. Em àang úã
xa. Em àang úã àêu? Nhûäng nghơ ca anh hûúáng cẫ vïì em. Em
hiïín hiïån. Em ngưìi bïn cẩnh vâ sùỉp xïëp nhûäng con chûâ rúâi rẩc.

Hưm íịy trúđi cng mûa, mûa nhû trt. Anh vađ em ngưìi trong
xô tưịi. Trûúâc mùơt chng ta cô hai phuơ nûơ, mươt ngûúđi thíịp, mươt
ngûúđi cao, că hai ăïìu ăeơp. Anh nhùưc em ch ăïịn cư gâi cao, ăïí
tôc xa, mưỵi khi cûúđi laơi hay ngă ngûúđi vađo ghïị. Em hi anh tïn
ngûúđi íịy. Anh băo: "Goơi gị mađ chùỉng ặúơc! Tïn ngûúđi cng lađ mươt
thûâ k hiïơu thưi. Anh goơi cư ta lađ N." Em băo: "Thïị ngûúđi ngưìi
caơnh lađ M. ađ?" Anh băo: "Phăi ".

- Mịnh biïịt khưng? - M. nôi - Mịnh chùỉng hiïíu gị vïì hùưn. Ăúđi
mịnh s tan nât vị hùưn míịt thi. Túâ van mịnh, mịnh ặđng ýu
hùưn!

- Khưng, túâ chùỉng ýu ăíu. Túâ chùỉng daơi... - N. cíìm mươt bưng
hoa trïn bađn xê nh. - Nhûng hùưn hiïìn lađnh vađ thưng minh lùưm.
Gíìn hùưn, túâ s hoơc ặúơc câi gị chùng?.

- Vúâi boơn ăađn ưng thị ngûúđi phuơ nûơ chùỉng hoơc ặúơc câi gị
ăíu. Chng chó chùm chùm mươt viïơc lađ ăeđ mịnh ra giûúđng rưìi t tï

nhûơng lúđi ặúđng míơt. Chng mịnh tûúêng búê, chng mịnh tûúêng
ăíịy lađ tịnh ýu, lađ tđnh ngûúđi. Thïị lađ hïịt ăúđi!

</div>
<span class='text_page_counter'>(90)</span><div class='page_container' data-page=90>

N. noái:

- Hùưn ăoơc thú, bùìng mươt gioơng tríìm, hay khưng tă ặúơc.
- Laơi thú nûơa! Thùìng ăađn ưng nađo khi qịn r ăađn bađ mađ
chùỉng lađm thú? Chuâng lađm thú suöịt tûđ thúđi ngûúđi vûúơn nguýn
thuêy ăïịn nay, ặúơc nhûông bưịn nghịn nùm rưìi.

- Mịnh hưm nay thïë nâo êëy. Thïë mịnh lêëy chưìng, mịnh cố
hẩnh phc khưng?

- ÛÂ, ûâm... khưng biïët. Nhûng mâ chùỉc cố àêëy. Cố àiïìu tay
chưìng túá àïíu kinh khng. Túá biïët hùỉn lûâa têët cẫ mổi ngûúâi. Thïë
mâ trûúác khi lêëy hùỉn, khưng hiïíu sao túá thêëy hùỉn cao thûúång thïë!

N. cûúâi khệ. Khi cûúâi, mấi tốc xộa úã bïn thânh ghïë.

- Mịnh cho túá xin mưåt àiïëu thëc lấ. Tûâ khi lêëy chưìng, túá phẫi
ht trưåm... Chưìng túá thêëy, hùỉn sệ àấnh túá.

- Tẩi mũnh caó thửi. Tỳỏ aọ baóo ờởy laõ mửồt thựỗng àân ưng àï
tiïån cú mâ!

- Túâ ríịt ghêt chưìng mịnh, túâ chûa bao giúđ thíịy chưìng mịnh
nôi thíơt bao giúđ. Thưi, sưị kiïịp că. Lađm sao ặúơc? Thín túâ thïị lađ coi
nhû xong rưìi ăíịy. Rưìi túâ s ă con, vađo bïơnh viïơn, khưng hiïíu sao
túâ nghô sau nađy túâ seô bõ liïơt, thïị lađ hïịt dúđi. Nhûng mađ mònh, túâ van
mònh, mònh ặđng ýu hùưn!

- Khöng, túá chùèng yïu àêu. Túá chùèng dẩi...

- Mịnh thïì ăi. Túâ van mịnh. Mịnh ặđng ýu hùưn!

Em hoêi: "Sao thïị nhó? Sao ngûúđi ta laơi ăi can giân tịnh ýu?"
Anh băo: "Em ặđng sưịt rơt. Mươt ngûúđi ăâng kïí thïị kia thị chùỉng
bao giúđ thïì thưịt gị ăíu".

M. ngưìi ht thịc. Ânh lûêa úê ăíìu ăiïịu thịc ă rûơc.
- Túâ van mònh. Mònh ặđng ýu hùưn. Mònh thïì ăi!
- Khưng! Mịnh ặđng bùưt túâ thïì. Bìn cûúđi lùưm!.

- Mịnh cố hiïíu mưåt ngûúâi nhû hùỉn tïå hẩi àïën thïë nâo khưng?
Hùỉn thđch gị hùỉn sệ lâm nêëy. Hùỉn cố thïí àấnh nhau àêëy!

- ÛÂ...

</div>
<span class='text_page_counter'>(91)</span><div class='page_container' data-page=91>

- Nhûng hùỉn àưëi xûã vúái túá rêët tưët... Dïỵ thûúng nûäa.

- Mịnh chùèng hiïíu gị cẫ! Ai mâ hùỉn chùèng tưët! Hùỉn bõp búåm
àêëy! Hùỉn chùèng coi cåc sưëng ra gị. Mịnh cố thêëy cấch chi tiïu ca
hùỉn khưng? Nïëu cố mưåt qëc gia trong tay thị hùỉn cng chó chi
tiïu trong nùm pht.

- Thú ca hùỉn lẩ lùỉm!

- Laơi thú! Mịnh cûâ mú mương thïị lađ chïịt ăíịy! Hùưn ham chúi
lùưm, mịnh ă thíịy hùưn ăâ cíìu vúâi mươt thùìng bê con sâu tiïịng ăưìng
hưì! Mịnh cûâ tûúêng tûúơng xem, sâu tiïịng ăưìng hưì ngûúđi ta lađm

ặúơc bao nhiïu lađ viïơc! Ngươ nhó?

- Ngưå gị mâ ngưå? Cố mâ àiïn!

Hổ lẩi ngưìi im lùång. Nghe roä tiïëng mûa rúi.

- Túá van mịnh. mịnh cêín thêån àêëy! Mịnh cố hiïíu tịnh u
ca mưåt tay àân ưng nhû thïë thị thïë nâo khưng?

- Khưng... Túâ biïịt sao ặúơc.

- Nố sệ lâm lông dẩ mịnh tan nất nhû chúi...

- Mịnh chùèng hiïíu gị cẫ... Hùỉn chó lâm mổi viïåc theo hùỉn
thđch mâ thưi. Khi hùỉn u hùỉn sệ qụn hïët... Mâ nhû thïë thị khưí
lùỉm... mâ ngûúång lùỉm!

- Sao lẩi ngûúång?

- Thïë mịnh chó sưëng cố mưỵi mưåt mịnh thưi â? Mịnh côn cố
bẩn bê, bưë mể, lẩi côn bâ, rưìi côn sûå nghiïåp nûäa.

- ÛÂ, bâ thị rùỉc rưëi lùỉm!

- Chûá côn gị nûäa? Hùỉn sệ gẩt têët cẫ sang bïn. Hùỉn sệ cûúâi
vâo mi têët cẫ, cûúâi rêët khẫ ưë... Hùỉn chùèng coi mổi sûå lâ cấi gị àêu!
Túá cêëm mịnh u hùỉn àêëy!

- ÛÂ!

- Túâ van mịnh... Mịnh ặđng ýu hùưn...

- Thú ca hùỉn rêët lẩ... chùèng cố àêìu cố cëi gị cẫ. Nây nhế:
"Chđnh búãi thïë mâ nûãa àïm ta dêåy

Lang thang khùỉp phưë phûúâng."
- Búãi cấi gị?

</div>
<span class='text_page_counter'>(92)</span><div class='page_container' data-page=92>

Hùỉn cûúâi, hùỉn cng khưng biïët nưët. Hùỉn chó lïn trúâi...
- Lẩi thïë nûäa... Thïë lâ àiïn rưìi àêëy!

- Mâ côn thïë nây nûäa:
"Ta nhưí mưåt cấi lưng chên

Àem so xem nố cố giưng lưng trêu khưng?
Ta k mưåt húp àưìng

Vâ ra sûác la giố vïì

Trong cùn phông trưëng trẫi cuãa ta..."
M. nhoãm ngûúâi lïn:

- Kyá húåp àưìng vúái ma qu àêëy! Chùỉc chùỉn thïë! Túá biïët mâ...
Hùỉn khưng chúi vúái ngûúâi àêu, hùỉn chó chúi vúái ma qu thưi...

- Hùỉn cố thïí chïët búãi nhûäng àiïìu rêët vúá vêín... Mâ hùỉn cẫ tin
lẩ lng.

- Thưi ăi... Túâ van mịnh. Mịnh ặđng mú mương nûơa. Că tin vúâi
khưng că tin. Tíịt că ăïìu mươt giơc!

- Quẫ thûåc, túá chûa thêëy ngûúâi nâo àấng kïí nhû hùỉn. Hïët sûác
nưìng nhiïåt, tưëi tùm nhû àïm tưëi chđnh trûåc nûäa...

- Mịnh ëu àëi lùỉm!

Hoơ laơi ngưìi im lùơng. Nghe r tiïịng mûa rúi.
Nađy, túâ van mịnh... Mịnh ặđng ýu hùưn...
- ÛĐ...

Em hoêi: "Tònh ýu lađ gị.?" Anh băo: "Ăíy lađ nêt phong nh
bíơc nhíịt ca ặâc haơnh. Khưng phăi ngûúđi nađo cng hiïíu ặúơc ăíu
". Em hoêi: "Sao khi ýu nhau ngûúđi ta lađm thú?" Anh băo: "Tịnh
ýu sinh ra tađi nùng. Thú lađ thûê tađi nùng tíìm thûúđng nhíịt" Em
băo: "Tađi nùng nađo mađ chùỉng tíìm thûúđng..." Anh băo: "Cô mươt thûâ
tađi nùng khưng tíìm thûúđng". Em hi: "Anhbiïịt ađ?", Anh băo:
"Biïịt". Em hi: "Anh cô nô khưng?" Anh băo: "Cô". Em băo: "Thïị
thị em ýu anh".

- Nađy, túâ van mònh... Mònh ặđng ýu hùưn...
- ÛĐ...

</div>
<span class='text_page_counter'>(93)</span><div class='page_container' data-page=93>

thuơc lađ thïị nađo khưng? Mưi cư ta lc nađo cng thùưm ă. Ăây mùưt
cư ta ânh xanh nhû v trûâng chim sâo. Cư ta ặúơc ni dûúơng
bùìng trơn cưí tđch vađ toađn cúm tâm giođ chă. Mươt thiïịu nûơ ặúơc
ni nhû thïị thị da trùưng hưìng.

- Thưi, mịnh bỗ trô miïu tẫ êëy ài. Khố chõu lùỉm. Mưåt thiïëu
nûä trinh thc lâ rêët khố chõu...

- ÛĐ thíơt thïị ăíịy. Hùưn ăïịn... liïơu hùưn cô biïịt thûâ quađ tùơng gị
ăưịi vúâi cư ta cô thïí lađm chïịt ngûúđi nhû lađ tịnh ýu ca hùưn hay
khưng? Túâ cng tin hùưn ýu say ăùưm. MDt Cư gâi nhû thïị thị sao
laơi khưng ýu ặúơc? Cô thïí khi ăïịn vúâi cư ta, lođng hùưn s ýn tơnh
laơi, s khưng sưi rêo nûơa. Hùưn s tu th, hùưn khưng du cưn vađ lïu
lưíng nûơa. M. im lùơng, cư ta laơi chím mươt ăiïịu thịc lâ. âh lûêa úê
ăíìu ăiïịu thịc ă rûơc. Nghe r tiïịng lûa rúi...

Thïị... Khưng thïí nôi rùìng hùưn lađ k vư giâo duơc ặúơc. Hùưn
chó húi dâm ăïịn gíìn cư ta. Khưng phăi lađ hùưn ýu ăíu, hùưn chiïm
ngûúơng, hùưn thúđ phuơng cư ta nhû thïí ngûúđi ta thúđ phuơng Ăûâc
thânh Tríìn.

- Sao laơi Ăûâc thânh Tríìn?

Taơi vị ăíy lađ thûâ tịnh ýu chùỉng cô hưn hđt gị că. Chó cô tịnh
ýu vúâi Ăûâc thânh Tríìn múâi nhû thïị chûâ...

- ÛÂ Túá hiïíu rưìi. Kïí cng k lẩ àêëy. Hịnh nhû bêy giúâ hùỉn àậ
bẩo hún...

- Mịnh im ăi Túâ van mịnh, mịnh khưng ặúơc nghơ gị vïì hùưn
nûơa ăíịy.

- ÛÂ

- Thïë... hùỉn vúái cư ta nhû thïí hai ngûúâi trong mưång. Cư ta
hếo hùỉt ài vị hùỉn. Mịnh tûúãng tûúång xem... Mưåt cư gấi múái lúán, lêìn
àêìu tiïn biïët u. Côn hùỉn, mưåt con dï xưìm mưì hưi dêíu, cûúâi nối
thẫn nhiïn nhû cưn àưì. Hùỉn cố thïí trưìng êêy chëi trûúác mùåt bưë

mể cư ta. Bưë cư ta lâ mưåt trđ thûác, ưng treo ẫnh danh nhên trïn
tûúâng, u thđch vùn hổc cưí àiïín, nhẩc cưí àiïín vâ chđnh trõ cưí iùớn.
Coõn hựổn, hựổn biùớu diùợn ờm nhaồc bựỗng caỏch thổc hai ngốn tay vâô
miïång...

- Ngưå nhó?

</div>
<span class='text_page_counter'>(94)</span><div class='page_container' data-page=94>

Thûúơng tíng kiïịn trc lađ ăíìu, haơ tíìng cú súê lađ chín, khc ăi lađ
daơo ặâc.

Hùưn cho rùìng ăaơo dûâc ruơng rưìi laơi moơc, ăaơo ặâc cô thïí ngoe
ngíy mươt mịnh, cođn toađn bươ sûơ sưịng chìn míịt...

- Thêåt quấ qúỉt!

- Ăíịy Mịnh băo nhû thïị thị ai chõu ặúơc.
- Khưng chõu ặúơc thíơt...

- Túâ van mịnh... Mịnh ặđng ýu hùưn!

- Ăûúơc rưìi.: Thïị tịnh ýu ca hùưn vúâi cư gâi kia thïị nađo?
- Hùưn qịn r cư ta, hay lađ cư ta qịn r hùưn... Cng
chùỉng biïịt ặúơc. Hoơ say mï, quýịn luýịn nhau... Xa cö ta mươt
ngađy lađ hùưn gíy sûơ. Kïí ra cng khưng thïí phađn nađn gị vïì mươt tịnh
ýu nhû thïị. Quă thûơc, nïịu ăíịy khưng goơi lađ tịnh ýu thị túâ cng
khưng biïịt thïị nađo lađ tịnh ýu nûơa...

- Túá hiïíu rưìi... Túá biïët rêët rộ.

Mịnh lẩi nghơ àïën hùỉn phẫi khưng? Túá cêëm àêëy Túá van

mịnh... Mịnh dûâng u hùỉn...

- ÛÃ Mịnh kïí tiïëp ài.

M. lẩi ht thëc. Im lùång. Nghe rộ tiïëng mûa rúi.

Em hỗi: Cåc sưëng cú bẫn lâ bìn, phẫi thïë khưng " Anh bẫo:
Khưng cố tịnh u bìn . Em hỗi: l,Hai cư gấi kia thị ai hẩnh phc
" Anh bẫo: Mưåt cưë vûâa àấnh båt mêët hẩnh phc. Côn cư kia àang
cố hẩnh phc trong tay, nhûng khưng khếo cng àấnh uåt mêët l"

M. kïí tiïëp:

- Hổ u nhau. Hùỉn àđnh hưn vúái cư ta. Mổi ngûúâi ngùn cẫn.
Hùỉn khun cư ta trưën...

- Trưën ài àêu?

- Chùỉc lâ phẫi trưën àïën núi nâo thêåt lẩc hêåu.
- Sao thïë

- Thị nhûơng núi vùn mịnh ai chûâa ặúơc mươt ngûúđi nhû hùưn?
Khưng cô gị vúâi hùưn lađ quâ cao, cng chùỉng cô gị vúâi hùưn lađ quâ
thíịp...

</div>
<span class='text_page_counter'>(95)</span><div class='page_container' data-page=95>

- àng vâo pht cëi cng thị hổ tûâ bỗ dõnh, tûã lỗ lúâi thïì.
- Khưën kiïëp?

- ÛÃ.

- Hùỉn cố quay lẩi khưng?

- Mưåt ngûúâi nhû hùỉn thị dúâi nâo quay lẩi?

Lông cao thûúång ca hùỉn lâ lông cao thûúång ca qu chûá àêu
phẫi ca ngûúâi! Hùỉn biùởt rựỗng chú vũ mửồt cử gaỏi thũ khửng aỏng ùớ
hựổn hi sinh cuửồc ỳõi, duõ rựỗng ờởy laõ mưåt cư gấi trinh thc, mưi lc
nâo cng dỗ thùỉm, da trùỉng hưìng...

Hùỉn ài ln â?

- Phẫi! Hùỉn ài ln... mêët tùm mêët tđch. Hùỉn àùåc biïåt nhẩy
cẫm vúái sûå nhc mẩ...

- Sau dố thị sao?

- Cư ta ưëm lùn lốc nhûng khưng chõu ëng thûá thëc hùỉn gûãi
àïën, thëc mâ lâm gị... Thúâi gian trưi ài Cư ta bùỉt dêìu tiïu phđ dỳõi
mũnh. Cử ta hiùớu rựỗng khửng coỏ mửồt ngỷỳõi àân ưng thûá hai nhû
thïë...

Hoơ laơi ngưìi im lùơng. Nghe roô tiïịng mûa rúi. - Nađy... Túâ van
mịnh. Mịnh ặđng ýu hùưn. Hùưn khưng cô lođng ăaơi lûúơng. Hùưn
khưng tha thûâ cho ai... Mịnh, mịnh ặđng ýu hùưn. Hùưn lađ quyê sûâ!

N. luåc loåi àêu àố trong ti rưìi àùåt lïn bân mưåt têëm ẫnh nhỗ.
- Ẫnh hùỉn àêëy...

- Mịnh... túâ van mịnh... Mịnh ặđng ýu hùưn.
Mịnh hy ăïịt tíịm ănh íịy ăi... Hy xê ăi...

- Mịnh...

- Khưng! Phẫi tûå tay mịnh! Mịnh xế nố ài!
N. cêìm bûác ẫnh trïn bân lùång lệ xế nhỗ.

Chúáp lốe sấng. Cố tiïëng sêëm rïìn. Nghe rộ tiïëng mûa rúi.
- Khưën nẩn!

Mịnh bẫo ai khưën nẩn?

</div>
<span class='text_page_counter'>(96)</span><div class='page_container' data-page=96>

- Cư ta côn sưëng â?

- Khưng, cư ta chïët rưìi! Têm hưìn cư ta chïët ưìi Cư ta chó côn
hịnh hâi. Cư ta thânh kễ àï tiïån. Cư ta lêëy chưìng. Chưìng cư ta
cng àï tiïån nưët. Hùỉn ùn cùỉp rêët giỗi. Hùỉn àấnh cư ta mưỵi khi cư ta
ht thëc.

- Túá khưng hiïíu... Thïë lâ thïë nâo?

Mịnh... Túá xin lưỵi mịnh... Mịnh àậ xế têëm ẫnh ài rưìi... Mịnh
àậ lâm àiïìu mâ túá mong mën... Hổ ngưìi n lùång. Nghe rộ tiïëng
mûa rúi. Bưỵng nhiïn cẫ hai khốc ôa. M. nối, giổng àêìm nûúác mùỉt:

- Túá xin lưỵi mịnh... Thïë mònh tûúãng túá tha thûá cho mònh vò
mlnh xế têëm ẫnh ài û?

- Mịnh... mịnh sao thïë?

- Mịnh chùèng hiïíu gị cẫ? Mịnh tûúãng túá kïí nhû vêåy lâ lông túá
thû thấi hay sao? Sệ thanh thẫn hay sao? Mịnh khưng biïët túá àậ

rûát tûâ tim túá tûâng mẫnh thõt mưåt...

- Mịnh... mịnh... Sao thïë mịnh...

- Mịnh tûúêng túâ s tha thûâ cho mịnh vị mịnh ăươc âc thïị ađ?
Khưng, mịnh hiïíu khưng? Nïịu cíìn, túâ s b chưìng, b hïịt ăïí ăi
theo hùưn. Hùưn vađo tuđ thị túâ ặa cúm. Túâ s theo hùưn cuđng trúđi cịi
ăíịt... Chó cíìn hùưn quay laơi... Nhûng hùưn s khưng bao giúđ quay laơi.

- Giúâi ẩ. Sao mịnh lẩi kïí, sao mịnh lẩi kïí?

- Vị sao û? Vị túá khưng mën... Mịnh hiïíu khưng, túá khưng
mën hùỉn rúi vâo tay mưåt ngûúâi àân bâ nâo khấc, rúi vâo tay
mịnh.

N. ặâng díơy ăi ra ngoađi trúđi. Mươt lc sau, M. cng ăi ra nưịt.
Nghe r tiïịng mûa rúi. Tiïịng mûa rúi bìn khưng tă ặúơc.

Em hỗi anh: "Cåc sưëng cú bẫn lâ phẫi thïë khưng?" Anh bẫo:
"Khưng". Em hỗi: "Ngûúâi àân ưng mâ hai ngûúâi nối chuån êëy lâ
ai?" Anh bẫo: Khưng biïët".

</div>
<span class='text_page_counter'>(97)</span><div class='page_container' data-page=97>

ẫnh in trïn túâ bấo. Chùỉc lâ mưåt nhâ chđnh trõ". Anh bẫo: Khưng
biïët". Em bẫo: Hùỉn thêåt àấng kïí.

Mûa.

Ngoâi trúâi kia vêỵn mûa. Khn mùåt em hiïån ra trong anh.
Em àang úã xa. em úã àêu Nhûäng yá nghôa cuãa anh hûúáng cẫ vïì em.
Bêy giúâ lâ hai giúâ chiïìu. Anh àậ ngưìi viïët truån ngùỉn nây sấu

tiïëng àưìng hưì. Sấu tiïëng àưìng hưì liïìn.

Sấu tiïëng àưìng hưì. Nhên vêåt chđnh trong truån ca anh àấ
cêìu saỏu tiùởng ửỡng hửỡ. Caỏi thựỗng vử laồi ờởy! Mửồt tïn cao cêìu bêët h!

Em úã àêu?

Ngoâi kia trúâi mûa

</div>
<span class='text_page_counter'>(98)</span><div class='page_container' data-page=98>

MÛA NHAÄ NAM

ÚÃ Nhậ Nam, thấng Tû cố mûa.

Tưi sệ kïí chuån nây cho anh, vị anh, anh bẩn búãi àïën nùm
mûúi tíi anh sệ thânh ưng lậo.

Tưi sệ kïí chuån nây cho chõ, vị chõ, chõ bẩn ẩ, búãi àïën bưën
mûúi tíi chõ sệ trúã thânh bâ lậo.

Tưi sệ kïí chuån nây cho cêåu, cêåu cờm miùồng, cờồu coõn treó
quaỏ, cờồu laõ thựỗng ngửởc.

Tưi sệ kïí chuån nây cho cư, vị cư sệ ài lêëy chưìng. Lc êëy chó
toân nhûäng nhổc nhựỗn thửi, khửng ai kùớ chuyùồn cho cử nghe caó.

ÚÃ Nhậ Nam, thấng Tû cố mûa. Chuån thïë nây...Mưåt cêu
chuån nhỗ vïì Hoâng Hoa Thấm.

Tưi khưng chùỉc ưng Hoâng Hoa Thấm, tûác Àïì Thấm, tûác
Hm xấm n Thïë trong lõch sûã cố giưëng ưng Àïì Thấm mâ tưi kïí

khưng? Côn ưng Àïì hấm nhû tưi biïët (tưi biïët rộ ưng ta): ưng ta lâ
mưåt anh hng, cng lâ mưåt ngûúâi nhu nhûúåc.

Àêëy lâ khoẫng nùm..., thúâi k ngûúâi Phấp giẫng hôa vúái Àïì
Thấm. Vưën hay àa nhẫ trong chđnh trõ, ngûúâi Phấp thónh thoẫng
cố múâi Àïì Thấm vïì Hâ Nưåi hóåc Bùỉc Giang chúi. Lêìn êëy, thưëng sûá
Bùỉc K lâ ưng Mưren thưng qua cưng sûá Bùỉc Giang cố múâi Àïì
Thấm àïën Bùỉc Giang dûå mưåt bíi tiïëp tên.

Că Dinh díỵn ngûúđi ặa thû ăïịn gùơp Ăïì Thâm.

- Cố nïn ài khưng? - Àïì Thấm hỗi cấc th hẩ ca mịnh.
- Ài chûá! - Nhûäng ngûúâi giâ quẫ quët.

Thïë àêëy, nhûäng ngûúâi giâ! Vúái hổ chùèng cố viïåc gị lâ àấng kïí.
Trûúác mùåt hổ lâ cấi chïët. Nhûäng cú hưåi tưët nhêët trong àúâi hổ bỗ lúä
cẫ rưìi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(99)</span><div class='page_container' data-page=99>

hổ, khưng cố ai àïí bân bẩc, khưng cố ai àấng bân bẩc, hổ phẫi tûå
gấnh lêëy trấch nhiïåm ca hổ, nghơa v ca hổ, giấ trõ ca hổ.

Thïë côn bâ? - Àïì Thấm hỗi bâ Ba Cêín. Bâ Ba lâ ngûúâi ph
nûä àấng kïí nhêët trong cåc àúâi Àïì Thấm. Bâ lâ ngûúâi ph nûä duy
nhêët cố mùåt núi nây, giûäa nhûäng tïn tíi hâo kiïåt lûâng danh ca
phong trâo nưng dên n Thïë.

- Ưng nïn lâm àiïìu cố nghơa, - Bâ Ba trẫ lúâi rưìi thúã dâi. Bâ cố
têåt nhû thïë khi phẫi bùn khón, lûúäng lûå àiïìu gị.

Àïì Thấm bẫo mổi ngûúâi lui ra àïí ưng ngưìi lẩi mưåt mịnh. Ưng

nghơ. Nhûäng nghơ ca ưng bùỉt àêìu phiïu lậng. Thûúâng nghơ
ca ưng bùỉt àêìu tûâ mưåt vêåt gị àố c thïí, tûác thúâi àêåp vâo mùỉt ưng.
Thđ d tûâ bưng hoa hưìng.

<i>Nây bưng hoa hưìng </i>

<i>Giấ trõ ca mây lâ khoẫnh khùỉc </i>
<i>Ai biïët mây khi àang hïët n? </i>
<i>Ai àïí mây khi mây a tân? </i>
<i>Ưi hoa hưìng, hoa hưìng </i>

<i>Pht giêy nây thêåt tuåt vúâi </i>

<i>May cho k tịnh nhín gùơp mađy lc nađy </i>
<i>Mưi hưìng ca thiïịu nûơ cng thua mađy </i>
<i>Hûúng tríìm kia sânh sao ặúơc </i>

<i>Võ thúm núi nhy hoa? </i>

<i>Vâ nhûäng cấnh mỗng mõn mâ kia, </i>
<i>khiïën têët cẫ vêåt khấc thânh phâm tc </i>
<i>Hoa hưìng! Ưi hoa hưìng! </i>

<i>Ta tiïëc cho kễ vư tịnh qụn bùéng mây </i>

<i>Vâ giêåt mịnh ghen tõ vúái kễ vư danh nhanh tay </i>
<i>Khưng biïët ai hấi mây hưm qua </i>

<i>Kễ êëy cû xûã ra sao vúái mây? </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(100)</span><div class='page_container' data-page=100>

<i>Cố à chưỵ cho mây ng khưng? </i>
<i>Trấi tim êëy cố à mấu khưng? </i>
<i>Ûúác khưng cố giưng bậo lổt vâo àêëy </i>

<i>Rưìi mây cng nất tan thưi, em ẩ, cư em ẩ, </i>
<i>Hùỉn khưng àấng kïí gị, hùỉn khưng biïët cấch </i>
<i>Chúi hoa nâo àậ mêëy ngûúâi biïët hoa“... </i>

Àïì Thấm khưng nghơ nhû thïë, dơ nhiïn rưìi. Cố àiïìu, hưm êëy
trong àưìn Phưìn Xûúng ưng àậ cêìm lïn tay mưåt bưng hoa hưìng. ưng
nghơ vïì àiïìu khấc. Ưng àùåt mịnh vâo võ trđ ca Mưren, vâo võ trđ
ca nhûäng ngûúâi Phấp. ửng cho rựỗng buửới tiùởp tờn chựống quan
troồng gũ vâ sûå cố mùåt hay khưng cố mùåt ca ưng àïìu chûáa hiïím
hổa. ưng sệ mang tiïëng hên nhất nïëu ưng tûâ chưëi. ưng sệ thânh lưë
bõch nïëu ưng cố mùåt. Thïë lưë bõch hún hay hên nhất hún? - Àïì
Thấm tûå hỗi. - Thưi thị lưë bõch côn hún hên nhất!

Tưi s ăi, ăi mươt mịnh, ăi ngûơa... S ùn mùơc nhû mươt chađng
rïí...- Ăïì Thâm vûđa nôi vúâi bađ Ba Cíín vûđa ăươi lïn ăíìu chiïịc khùn
xïịp trûâ danh thûêa mi tíơn phưị Hađng Loơng Hađ Nươi, chiïịc khùn
quâi ăăn: khưng thïí duđng lađm m, cng khưng thïí duđng ăïí lau
mùơt ặúơc.

- ưng mën ài ngûåa thị ài...nhûng àïën Bùỉc Giang tưi sệ cho
phu kiïåu àốn. - Bâ Ba nối vêåy rưìi lẩi thúã dâi. Àïì Thấm bûåc mịnh:
ưng khưng thđch ngûúâi ta quan têm nhiïìu quấ àïën mịnh. ưng bẫo:

- Ăûđng lađm phiïìn tưi.

- Nhûng ưng lâm phiïìn mổi ngûúâi. - Bâ Ba bễ lẩi.

Sûå àúâi lâ thïë. Bâ Ba cố l ca bâ Ba, cng nhû bâ Cẫ cố l
ca bâ Cẫ vêåy.

Àïì Thấm giêåt cûúng, thc con ngûåa ư ra khỗi cưíng àưìn Phưìn
Xûúng. ưng cho ngûåa ài bûúác mưåt, lang thang trong rûâng. ưng
thđch nhû thïë.

</div>
<span class='text_page_counter'>(101)</span><div class='page_container' data-page=101>

Àïì Thấm ài miïët. Cố thïí ưng nghơ gị àêëy vïì tíi êëu thú àùỉng
cay ti nhc, nhûäng ngây ưng phẫi ài úã têån mậi Tiïn Lûä, Hûng
n. Cố thïí ưng nghơ vïì Àïì Nùỉm (Lûúng Vùn Nùỉm), ngûúâi àậ trao
quìn cho ưng úã vng n Thïë, Nhậ Nam nây. Cố thïí ưng nghơ vïì
cấi mâ ta vêỵn gổi lâ “trûúâng tranh àêëu”, sûå sưëng hóåc cấi chïët.

Àïì Thấm ài xun qua rûâng múä, rûâng dễ, rûâng lim vâ rûâng
nhưåi gai. ưng trưng thêëy mưåt cổn phûúång hoâng bay qua trûúác mùåt.
ưng nối:

- Nïëu ta nhịn thêëy mây hai mûúi nùm trûúác thị thđch.

Ăïịn giûơa trûa thị Ăïì Thâm r vađo nhađ mươt ngûúđi quen úê gíìn
Kïị. Ăíy lađ nhađ ưng ăưì Hoaơt. ưng ăưì Hoaơt cô nhađ. Câc ưng ăưì
thûúđng chùỉng ăi ăíu că: câc ưng úê trong bưín phíơn mịnh, trong
kiïịn thûâc ca mịnh (thûơc ra lađ ca nhûơng con th to hún), trong
thađnh kiïịn ca mịnh, trong giâ trõ ca mịnh. Ưng Ăưì Hoaơt lađ
ngûúđi hay chûơ, hay thú. Vađ nhû thïị, nghơa lađ ưng chùỉng giađu cô gị.
úê nhađ ưng ăưì, Ăïì Thâm ặúơc ăôn tiïịp nhû ngûúđi nhađ. Thóưt câi, ă
thíịy bađ ăưì Hoaơt bûng lïn mươt mím lođng lúơn, cô că mươt ăa pheđo
nn nađ. Muđi mùưm töm chanh, muđi rau huâng thúm lûđng. Bađ ăưì
Hoaơt cûúđi băo Ăïì Thâm:

- Chõ vêỵn biïët ch thđch mốn nây!
Ưng àưì Hoẩt nối:

- Baõ goồi ửng Luọy vỳỏi thựỗng Hoaồt ra ờy cng ngưìi.

Ưng Ly lâ ưng hâng xốm, ngûúâi nưíi tiïëng vïì tâi ùn trưåm
trêu bô ca bổn hâo l trong vng. Hoẩt lâ con trai duy nhêët ca
ưng bâ àưì, bõ khoêo tay, tđnh tịnh e thển.

Bûäa rûúåu vui vễ, thên mêåt. Mổi ngûúâi àïìu ca thấn vïì nẩn
sûu thụë, thối nhng lẩm, thấi àưå mêët dẩy ca bổn quan liïu.

Thúâi dẩi chố mấ!

Mổi ngûúâi àïìu thêëy àng lâ thúâi àẩi chố mấ.

Hoơ dưịc vađo hoơng thûâ rûúơu níịu bùìng sùưn, thûâ rûúơu maơnh ăïịn
nưỵi cô thïí chím lûêa ăưịt chây ặúơc, ăïí hođng lađm dõu ăi nưỵi phiïìn
mơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(102)</span><div class='page_container' data-page=102>

Àang cêu chuån, Àïì Thấm hỗi ưng Ly:
- Ưng cố à thõt ùn khưng?

- Nhúâ giúâi, - tay trưåm trẫ lúâi, - khưng phẫi lc nâo cng ùn
thõt bô, nhûng thõt gâ thõt võt cng ngon.

Àïì Thấm nối:

- Nïëu ưng úã chưỵ tưi, tay Ba Biïìu sệ nïån cho ưng mưåt trêån rưìi

tưëng ưng vâo trẩi. Tưi khưng thđch trưåm cùỉp vùåt vậnh.

Ưng Ly bẫo:

- Tưi khưng ăïịn chưỵ ưng vị thïị, tưi biïịt tưi chùỉng ra gị vị
vûúâng núơ ăúđi. Tưi giađnh cưng bùìng theo lưịi tríu bođ gađ võt chûâ
khưng phăi theo lưịi con ngûúđi. Chó xin öng ặđng khinh töi.

- Töi khöng khinh öng, - Àïì Thấm nối, - nhûng cng chùèng
trổng.

- Ăa taơ ưng. - ưng Ly ặâng díơy chùưp tay vâi. - Ưng vađ bâc ăưì
cho tưi lưỵi phêp.

Ưng Ly ài ra. Mêm rûúåu côn lẩi ba ngûúâi. Ưng àưì Hoẩt nối:
- Anh Àïì ẩ, cấi àêìu anh thêåt kiïu hậnh, thêåt àấng giấ. Toân
quìn Àưng Dûúng(2) thêåt hâ tiïån khi àùåt giấ àêìu anh 30 ngân
quan.

Àïì Thấm cûúâi:

- Bấc vêỵn lâm thú àêëy chûá?

- Vêỵn lâm...Thïë múái àï tiïån. - ưng Hoẩt àỗ mùåt. - Côn anh,
anh cng lâm thú theo lưëi ca anh phẫi khưng?

Àïì Thấm nối:

- Khưng...Tưi khưng biïët chûä.
Ưng Àưì Hoẩt lùỉc àêìu:

- Mùơc xâc anh! Anh víỵn lađ mươt nhađ thú ăâng kïí nhíịt! Ai băo
anh sưịng thïị? Anh lađ mươt tïn thi sơ ma vûúng.! Anh lađm sao trânh
ặúơc danh hiïơu ăâng súơ íịy! Anh ă lađm nhûơng ăiïìu mađ boơn vùn
chûúng suöịt ăúđi theđm muöịn. Chuâng khöng lađm sao biïịn ặúơc ngoơn
buât cuêa chuâng thađnh ngoơn giâo hay câi cíu liïm!

</div>
<span class='text_page_counter'>(103)</span><div class='page_container' data-page=103>

<i>Àiïìu êëy, nâo, bấc Cẫ </i>

<i>Bấc biïët lâ àiïìu gị khưng? </i>

<i>Àêu lâ giấ trõ tinh thêìn, vêåt chất núi bấc? </i>
<i>Chng ta chó vễn vển cố mẩng sưëng nây thưi </i>
<i>Trùm nùm lâ ngùỉn, mưåt ngây dâi ghï </i>

<i>Nhûơng con ặúđng chng ta ăi qua </i>
<i>Tíịt că ăïìu xâm xõt líìm buơi </i>

<i>Mưỵi cung ặúđng, mưỵi víơn haơn </i>
<i>ăïìu xâm xõt, líìm buơi </i>

<i>Mâ vêìng trùng kia xa lùỉc </i>

<i>Vêìng trùng kia lú lûãng trïn àấu </i>
<i>Cố àưi mùỉt nâo múã to trong tim ta </i>

<i>Vâ mưỵi cấi chúáp mùỉt àïìu khiïën ta nhối lông </i>
<i>Sệ phẫi khúãi nghơa thưi </i>

<i>phẫi tranh àêëu cng sưë phêån </i>

<i>Trùm nùm trûúác cng thïë </i>
<i>trùm nùm sau cung vêåy </i>

<i>Ta phaãi dêën thên, phẫi àưët lûãa </i>

<i>Ngoơn cúđ ta phíịt lïn lađ giâ trõ cơc ăúđi </i>
<i>Bâc Că, cơc chiïịn nađy thíơt khưịn naơn </i>
<i>Bâc cô chưịi cng chùỉng ặúơc </i>

<i>Lâm ngûúâi chó cố mưåt lêìn </i>
<i>lâm ngûúâi thêåt khố... </i>

Àïì Thấm hỗi:

- Thựỗng Hoaồt bao giỳõ lờởy vỳồ?

- Chực noõ úê víơy. - ưng ăưì thúê dađi. - Khưng hiïíu sao ăađn bađ chó
thđch nhûơng tïn ăađn ưng nhùng nhđt, dï cuơ, khă ưị, ăïíu
câng...Thùìng Hoaơt nhađ tưi laơi ặâng ăùưn quâ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(104)</span><div class='page_container' data-page=104>

- Tưi nhúá tưi àậ ùn lïỵ dẩm hỗi úã nhâ nây rưìi. Thựỗng Hoaồt seọ
laõm rùớ Chaỏnh Trỷỳng cỳ maõ?

- Ăng víơy. - ưng ăưì gíơt ăíìu. - Tưi ă hi con bê Xoan cho nô.
Tríìu cau ặa rưìi, cịi nùm nay cûúâi nhûng Chânh Trûúng laơi
mịn chaơy lađng, ắnh gă con Xoan cho lo nghõ Trûúđng. Lo íịy
gôa vúơ, nhađ giađu nûât ăưị ăưí vâch.

- Tửi biùởt nghừ Trỷỳõng, - ùỡ Thaỏm noỏi. - Thựỗng giâ êëy lêím
cêím lêỵn lưån, khưn nhû cấo, nối chuån vúái ai cng chó gêåt àêìu.

- Anh Ăïì! Anh hy gip ăúơ chng tưi. - ưng ăưì nùn nó. - Anh
vưịn hađo hiïơp...Anh ặđng ăïí con trai tưi xưíng con bê íịy.

Ăïì Thâm nhịn Hoaơt. Cíơu thanh niïn e theơn thúê dađi. Ngoađi
cưíng xưn xao, trưng ra ă thíịy Thưịng Lơn, Bang Kinh vađ míịy
phu kiïơu thíơp thođ ặâng ăôn. Bađ Ba Cíín khưng qún lúđi hûâa. Ăïì
Thâm biïịt rùìng bađ Ba ă ăng trong trûúđng húơp nađy: Ưng khưng
thïí vađo dinh cưng sûâ Bùưc Giang nhû mươt phíìn tûê cûơc ăoan lng
maơn, ưng bơc phăi tiïìn hư híơu ng nhû mươt ăaơi diïơn cho nhiïìu
ngûúđi.

Àïì Thấm lïn kiïåu. ưng bẫo ưng àưì:
- Tưi sệ gùỉng lâm hïët sûác.

Hoẩt châo Àïì Thấm, àưi mùỉt chûáa chan hy vổng.
Àïì Thấm nối vúái Bang Kinh:

- Mang con ngỷồa ử i theo. Khi vùỡ tửi vùỡ bựỗ ng ngûåa.

Băy giúđ tưịi, Ăïì Thâm ăïịn dinh cưng sûâ Bùưc Giang. Câc quan
chûâc vađ sơ quan Phâp ăi ra ăôn ưng. Hoơ ngaơc nhiïn trûúâc ngûúđi
anh huđng nưíi tiïịng, ngûúđi ặúơc coi lađ “ ăaơi diïơn cho tím hưìn An
Nam” trưng y hïơt mươt tay ắa ch nưng thưn hoơ víỵn thûúđng gùơp:
cng khùn xïịp ăen, âo lûúng, qìn trùưng, ăi giađy Gia Ăõnh. Ăïì
Thâm khâc ngûúđi lađ úê thíìn thâi, úê tinh thíìn tûơ ch cao, nhn
quan bao quât rương, nïịu cô kïí thïm thị ăíịy lađ sûơ bìn năn thíịt
voơng vïì phíím câch con ngûúđi nôi chung thónh thoăng lươ ra úê khôe
nhịn vư hưìn núi ưng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(105)</span><div class='page_container' data-page=105>

ăa phíìn ngûúđi Phâp “thûơc dín” cođn laơi trong câc gìng mây cai trõ
cưìng kïình, laơi vûđa ngu vûđa âc. Bíìu khưng khđ tinh thíìn ca thúđi
“thơc ắa nûêa phong kiïịn” íịy ăaơi ăïí nhû sau: thôi ham tiïìn hâm
ca trươn líỵn vúâi lođng theđm khât khoâi laơc vui chúi, chïị dươ nư lïơ tađn
baơo bađy ra trùưng trúơn úê câc híìm m, ăưìn ăiïìn; ăâm nha laơi ngûúđi
Viïơt coi thúị lađ ngìn thu ch ýịu ăïí xíy lúơp mâi nhađ Tưí qịc, cô
chưỵ xíy lúơp bùìng ăâ thíơt, cô chưỵ xíy lúơp bùìng câc túđ bâo lâ căi vađ
chûâng tûđ kïị toân giă maơo, “con rưìng tre An Nam” tịm câch nhăy
chưìm lïn trong tiïịng tom chât úê câc ưí chûâa vađ tiïịng vưỵ tay trong
câc hươi ăoađn, thónh thoăng laơi giíơt mịnh co laơi búêi tiïịng sng kđp
hóơc sng ha mai tûơ chïị ngoađi biïn giúâi...Viïơt Nam ăíìu thïị k
XX lađ mươt ăíịt nûúâc ngheđo nađn, gíìn nhû moơi rúơ...

Bíi tiïëp tên khưng lâm Àïì Thấm th võ cht nâo. Lûåa dõp
thån tiïån, Àïì Thấm nối vúái Chấnh Trûúng:

- Tưi mën nối chuåh vúái con gấi ưng.

Tưi khưng biïët Àïì Thấm àậ nối vúái Xoan nhûäng gị hưm êëy,
chú biùởt rựỗng cử rờởt bửởi rửởi xuỏc ửồng.

Cử gấi, lúâi nối nâo lâm cư bưëi rưëi xc àưång?
Nhûäng lûúäi dao cûáa vâo sơ diïån cư û?

- Khưng phẫi!

Nhûäng lúâi tấn tónh rûúâm râ hoa mơ û?
- Cng khưng phẫi nưët!

<i>Ngưn ngûä trúã nïn ghï túãm, </i>

<i>Nhúáp nha trïn miïång bổn tiïíu nhên </i>
<i>Tưi biïët mưåt thûá ngưn ngûä giẫn dõ nhû àêët </i>
<i>Thûá ngưn ngûä mưåc mẩc, thùèng bùng </i>

<i>Tûåa nhû tiïëng t vâ </i>
<i>Nhû tiïëng kên àưìng </i>

<i>Nhû tiïëng chng vổng... </i>

<i>Cố mưåt thûá ngưn ngûä thûác tónh con ngûúâi </i>
<i>Båc hổ soi vâo lông mịnh </i>

<i>nhû soi mùåt xëng lông hưì </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(106)</span><div class='page_container' data-page=106>

<i>ca ngûúâi chđnh trûåc </i>

<i>Nô lađm ta bưịi rưịi xc ăương </i>
<i>Ta khưng trôn ặúơc </i>

<i>Thûá ngưn ng khưng hïì ph phiïëm </i>
<i>cng chùèng tên k </i>

<i>Thûá ngưn ngûä ca giưëng nôi lruìn lẩi </i>
<i>Thûá ngưn ngûä ca lûúng tri </i>

<i>khưng bao giúâ mêët... </i>

Àïì Thấm ra vïì trûúác khi bíi tiïåc kïët thc.

Khưng cô bíịt trùưc gị xăy ra cho ưng vađ câc th haơ ăi theo. Ăïì
Thâm chia tay vúâi moơi ngûúđi úê triïìn ăï sưng Thûúng, ưng lïn con
ngûơa ư rưìi theo con ặúđng mođn r vađo rûđng, úê ăíịy cô lưịi ăi tùưt vïì
Nh Nam. Ăïì Thâm ăïịn cûêa rûđng thị thíịy Xoan ặâng ăô. Sûơ biïịn
ăương trong tinh thíìn khiïịn khn mùơt vưịn trùưng hưìng ca cư gâi
tâi nhúơt hùỉn ăi.

Xoan nối:

- Em van ưng... Ưng hy cho em ăi theo. Ăi ăíu cng ặúơc...
- Cư phăi vïì ăi, - Ăïí Thâm nôi. - Cư phăi choơn Hoaơt.

- Khưng.. - Xoan nûác núã.

Àïì Thấm àốn Xoan lïn con ngûåa ư rưìi thc con ngûåa vâo
rûâng. Àïm trong rûâng mïnh mưng vâ hû ẫo lùỉm. Tiïëng cưn trng
ró rùỉc. Mi hûúng rûâng nưìng nân. Bống tưëi sêỵm àen trïn cấc tấn lấ
cêy, sêỵm àen núi hưëc àấ, sêỵm àen eẫ trïn mùåt àêët. Rûâng vư tịnh,
vư cẫm, thẫn nhiïn, lẩnh lng, tân nhêỵn. Rûâng mn àúâi lâ thïë.
Thiïn nhiïn mn àúâi lâ thïë: vư tịnh, vư cẫm, thẫn nhiïn, lẩnh
lng, tân nhêỵn. Têët cẫ àïìu àêíy con ngûúâi vïì núi têån cng thûác cấ
nhên chđnh nố. Con ngûúâi tûå co lẩi nhû con sêu, cấi kiïën, thc th
trong phêìn sinh linh vûâa bế mổn, vûâa cư àún, vûâa bêët lûåc; nố chúáp
àưi mùỉt phêëp phỗng lo êu trong têm hưìn nố vâ tûå hỗi mịnh: lâ ai?
ài àêu? thïë nâo? lâm gị? tiïën àïën àêu? bao giúâ thânh tûåu? bao giúâ
kïët thc?

</div>
<span class='text_page_counter'>(107)</span><div class='page_container' data-page=107>

mûa liïìn, khưng sao lûúđng ặúơc. Bùưt ăíìu tûúêng lađ cún mûa bông
míy khưng phăi ngaơi gị, bưỵng thóưt lađ mûa ăâ, síịm rïìn, sêt nưí.
Mûa nhû roi qịt, tađn baơo, hung hn. Míy ăen cìn cơn, giô giíơt

liïn hưìi rưìi mûa nhû nhûơng thâc nûúâc trïn cao ăưí xịng ađo ađo.
Con ngûơa khưng thïí ăi ặúơc vađo trong hm ni. Ăïì Thâm gíìm lïn
mươt tiïịng nhû lúđi chûêi ra, cng gíìn nhû lúđi than thúê rưìi thc ăíìu
gưịi vađo ûâc phăi con ngûơa cho nô chaơy xịng cânh ăưìng, ngă r vïì
Kïị. Mươt lc sau, hai ngûúđi ă úê trong nhađ ưng ăưì Hoaơt.

- Ta àậ biïët mâ, - ưng àưì bẫo Xoan. - Ta biïët con sệ lâ mưåt con
ngûúâi con dêu thẫo hiïìn, tđn nghơa...

Bâ àưì cëng cìng gic Xoan ài thay ấo qìn kễo lẩnh. Hoẩt
vung vêíy cấnh tay khoêo, khn mùåt trân trïì hẩnh phc.

- Anh Àïì! - ưng àưì nùỉm lêëy vẩt ấo Àïì Thấm. - Anh hậy úã lẩi
àïën mai hậy vïì...

Khưng! - Àïì Thấm lùỉc àêìu. Nhûäng giổt nûúác mûa mùån chất
ûúát àêìm trïn khn mùåt ưng. Ưng nhẫy lïn ngûåa rưìi phống thùèng
vâo trong mân mûa dây àùåc, mân àïm dây àùåc.

<i>Mûa nhû thïë, bùỉt àêìu tûâ lêu rưìi </i>

<i>Trïn mùåt àêët, nhûäng con bổ cûã bô lưím ngưím </i>
<i>Tưi khưng biïët con ngûúâi khất khao </i>

<i>Àiïìu gị trong cội sưëng nây. </i>
<i>Hịnh nhû àiïìu thiïån bùỉt àêìu tûâ </i>
<i>Tịnh u phẫi khưng? </i>

<i>Àiïìu thiïån bìn tễ vị nố nhẩt nhệo </i>
<i>Àiïìu thiïån têìm thûúâng vị nố an toân </i>

<i>Àiïìu thiïån tïå hẩi vị nố giïët ài àam mï </i>
<i>Anh cố súå àiïìu thiïån khưng? </i>

<i>Chõ cố súå àiïìu thiïån khưng? </i>
<i>Vâ em nûäa? </i>

<i>Em cố bao giúâ ghù tỳóm iùỡu thiùồn </i>
<i>bựỗng nhỷ iùỡu aỏc? </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(108)</span><div class='page_container' data-page=108>

<i>Xốa têët cẫ, rûãa ài têët cẫ </i>
<i>Ngûúâi ta sệ rûãa chng ta ài </i>
<i>nhû rûãa xûúng khi bưëc mưå </i>

<i>Trong àïm khưng cố ấnh mùåt trúâi </i>

<i>Chng ta bõ rûãa ài nhû rûãa xûúng khi böëc möå </i>
<i>Têët cẫ xûúng ngûúâi àïìu nhû thïë. </i>

<i>Têët cẫ àïìu rúâi rẩc, àen àa, khư khan </i>

<i>Chng ta bõ rûãa ài nhû rûãa xûúng khi bưëc mưå </i>
<i>Cố cún mûa nâo. </i>

<i>Cố àưi mùỉt nâo nhôa ûúát cho anh? </i>

Àïì Thấm phống ngûåa vâo rûâng. Mûa qët vâo mùåt ưng bỗng
rất. ưng bưỵng ôa khốc. ưng ôa khốc cho mịnh, cho ngûúâi, cho têët cẫ
nhûäng hûäu hẩn ca chđnh mịnh, ca mưỵi ngûúâi. Àïì Thấm st si
nhû mưåt ngûúâi thûúâng: mưåt anh bấn bấnh àa mêåt úã chúå Kïë, mưåt
viïn cưng chûác quên, mưåt châng thúå bẩc vng vïì, mưåt ưng giấo

nghêo... Ưng khốc nhû mưåt ngûúâi nhu nhûúåc nhêët àúâi, mưåt ngûúâi
sët àúâi thỗa hiùồp, khửng bao giỳõ daỏm bỷỳỏc qua lựỗn ranh bửớn
phêån, nghơa v, cûúng tỗa. Ưng khốc nhû chûa bao giúâ lâ mưåt anh
hng, mưåt ngûúâi khúãi nghơa.

Àïì Thấm ài sët àïm mûa trong rûâng. Ngûúâi ta kùớ rựỗng
saỏng sỳỏm hửm sau ửng cờỡm ờỡu mửồt toấn qn àấnh dưìn binh
Phấp úã Kếp, têët cẫ binh sơ trong àưìn àïìu bõ gđïët sẩch. Tûâ àêëy chêëm
dûát thúâi k hôa hoận giûäa ưng vâ ngûúâi Phấp.

Mêëy nùm trûúác tưi gùåp bâ c Xoan úã huån l n Thïë gêìn
àưìn Phưìn Xûúng, núi bêy giúâ trúã thânh mưåt phưë chúå sêìm sët. Bâ
c giúâ 84 tíi , tốc bẩc trùỉng, trưng rêët hiïìn lânh. Tưi hỗi bâ c vïì
cåc àúâi bâ c trẫi qua, bâ c kïí lïí khưëng biïët bao nhiùu nhỷọng
iùỡu cỳ cỷồc nhoồc nhựỗn xaóy ra trong cåc àúâi mịnh: nâo ngûúâi chưìng
tđnh nïët dúã húi thư bẩo, nâo àối kếm, nâo con, nâo chấu, nâo têåt
bïånh, nâo chiïën tranh...

</div>
<span class='text_page_counter'>(109)</span><div class='page_container' data-page=109>

ấo cho tưi xem têëm ngûåc trêìn hom hem vúái àưi v teo tốp rùn reo.
Bâ c nối:

- Ưng êëy mën thïë...Tưi khưng ph lúâi tưi hûáa... Ưng êëy lâ
ngìn an i sët cåc àúâi tưi...

- Ưng êëy lâ ai hẫ c?
- Ưng êëy kia kịa...

Bađ cuơ chó vïì bûâc tûúơng xi mùng cưịt thêp ặâng trïn ẳnh ăưìi úê
gíìn di tđch Phưìn Xûúng.

- ưng êëy chùèng hïì nối nùng gị cẫ...

Tưi biïët Àïì Thấm àậ khưng hïì nối nùng gị cẫ tûâ nùm 1913,
hún 80 nùm rưìi...

Hưm tưi úã Nhậ Nam trúâi cng mûa, nhûng lâ cún mûa bống
mêy, mưåt thûá mûa xoâng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(110)</span><div class='page_container' data-page=110>

MËI CA RÛÂNG

Sau Tïët Ngun àấn mưåt thấng lâ thúâi gian thđch nhêët úã
rûâng. Cêy cưëi àïìu nh lưåc non. Rûâng xanh ngùỉt vâ êím ûúát. Thiïn
nhiïn vûâa trang trổng, vûâa tịnh cẫm. Àiïìu êëy mưåt phêìn lâ do mûa
xuên.

Khoaêng thúđi gian nađy mađ ăi trong rûđng, chín díỵm lïn lúâp lâ
ăi muơc, hđt thúê khưng khđ trong loơc, thónh thoăng laơi ặúơc thôt
mịnh búêi mươt gioơt nûúâc trïn cíy r xịng vai tríìn thị thíơt tơt
th. Tíịt că nhûơng trođ nhưị ăï tiïơn víịp phăi hađng ngađy hoađn toađn
cô thïí r saơch búêi mươt c nhăy ca con sôc nh trïn cađnh díu da.

Chđnh dõp àố ưng Diïíu ài sùn.

nghơ ăi sùn năy sinh khi thùìng con hoơc úê nûúâc ngoađi gûêi vïì
biïịu ưng khííu sng hai nođng. Khííu sng tơt vúđi, nheơ bưỵng, hïơt
nhû mươt thûâ ăưì chúi, thíơt nùìm mú cng khưng thây ặúơc. úê tíi
sâu mûúi, vúâi khííu sng múâi, ăi sùn trong rûđng vađo mươt ngađy
xn kïí cng ăâng sưịng.

Ưng Diïíu nai nõt, mùåc qìn ấo êëm, àưåi m lưng vâ dêån àưi

giây cao cưí. Àïí cho cêín thêån, ưng côn mang theo cẫ nùỉm xưi nïëp.
Ưng ài men theo sëi cẩn, cûá thïë ngûúåc lïn mố nûúác dêìu ngìn.
Cấch mố nûúác mưåt dùåm lâ vûúng qëc ca hang àưång àấ vưi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(111)</span><div class='page_container' data-page=111>

Dy ni ăâ cao ngíịt huđng vơ. Ưng Diïíu ngùưm nhịn ăïí lûúơng
sûâc mịnh. N ặúơc mươt ch khó hóơc ch sún dûúng thị thíơt ăí
ăúđi. Sún dûúng thị khô, ưng Diïíu biïịt thïị. Giưịng nađy bùưn ặúơc chó
nhúđ úê ngíỵu nhiïn thưi. Ưng Diïíu khưng tin víơn may s ăïịn.

Cên nhùỉc k, ưng tđnh ài men chên ni àấ vưi sang rûâng dêu
da sùn khó. Chùỉc ùn hún mâ àúä tưën sûác. Àêy lâ Hoa Quẫ Sún,
Thy Liïm Àưång ca thung lng nây.

ÚÊ rûđng díu da, khó cô hađng bíìy. Viïơc bùưn ặúơc mươt ch khó
vúâi ưng khưng khô. Ưng Diïíu dûđng laơi mư ăíịt cô cíy díy leo.
Khưng biïịt thûâ cíy nađy lađ thûâ cíy gị, lâ baơc phïịch giưịng nhû lâ
nhôt, nhûơng bưng hoa vađng nhû hoa tai r xịng tíơn ăíịt. Ưng
ngưìi ăíịy lùơng l quan sât. Cíìn xem boơn khó cô úê ăíy khưng? Loađi
th nađy khưn tûơa ngûúđi, khi kiïịm ùn bao giúđ cng cô canh gâc.
Con gâc ríịt thđnh. Khưng thíịy nô, ặđng cô hođng cơc sùn thùưng
lúơi, ặđng cô hođng bùưn ặúơc con ât ch bađi. Con ât ch bađi cng lađ
khó thưi. Nhûng ăíy lađ con khó ca ưng, lađ con íịy chûâ khưng con
khâc. Vị víơy ưng phăi chúđ, phăi cô câch thị múâi bùưn ặúơc.

Ưng Diïíu ngưìi im dïỵ àïën nûãa giúâ. Mûa xn mỗng vâ mõn.
Thúâi tiïët êëm. Dïỵ àïën rêët lêu ưng Diïíu múái lẩi cố dõp ngưìi n thïë
nây, khưng nghơ gị khưng bìn khưng vui, khưng lo lùỉng, cng
khưng tđnh toấn. Sûå tơnh lùång bịnb thẫn ca rûâng xun sët qua
ưng. Âo mưåt cấi, tûâ trong rûâng dêu da bưỵng nhû cố tiïëng qỵy àưång
ca mưåt con vêåt khưíng lưì. Ưng Diïíu biïët lâ con àêìu àân àậ àïën.

Con khó nây cng gúám lùỉm àêy. Nố xët hiïån vúái mưåt nghi lïỵ
vûúng ch. Tûå tin àïën thư bẩo. Ưng Diïíu móm cûúâi vâ chùm ch
nhịn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(112)</span><div class='page_container' data-page=112>

m vâ ấo bưng ra dùåt dûúái lm cêy. Ưng àïí cẫ nùỉm cúm xëng àêët.
Ưng tûâ tûâ dõch chuín sang chưỵ àêët trng thêëp hún. Ưng nhịn k
vâ thêëy con khó canh gấc lâ con khó cấi. Thïë lâ thån lúåi rưìi. Búãi
giưëng cấi bao giúâ cng dïỵ phên têm. Àêëy, thêëy chûa? Àang canh
gấc mâ ài bùỉt rêån úã ngûúâi thị côn gị nûäa? Vúái giưëng cấi thị thên
thïí mịnh lâ quan trổng nhêët. Àiïìu êëy thêåt giẫn dõ vâ àểp. Nhûng
àiïìu êëy lẩi àêìy xốt xa...

Ưng Diïíu tđnh toân rưìi lìn theo hûúâng ngûúơc giô vúâi con khó
câi canh gâc. Phăi tiïịp cíơn ăađn khó ăïịn hai chuơc mêt thị múâi bùưn
ặúơc. Ưng bođ nhanh vađ ríịt khêo lêo. Xâc ắnh ặúơc con mưìi rưìi lađ
ưng chùưc chùưn thađnh cưng. Thiïn nhiïn ă dađnh cho ưng chûâ
khưng ai khâc chđnh con khó íịy. Thíơm chđ ưng biïịt duđ ưng cô ăi
maơnh chín mươt cht, gíy nïn mươt sûơ bíịt cíín nhưị nhùng nađo ăô
cng chùỉng hïì gị Ăiïìu íịy tûúêng nhû phi l mađ thíơt bịnh thûúđng.
Tuy nghơ víơy nhûng mađ ưng Diïíu víỵn cûâ tiïịp cíơn ăađn khó mươt
câch thíơn troơng. Ưng biïịt thiïn nhiïn ăíìy ríỵy bíịt ngúđ. Thíơn troơng
chùỉng bao giúđ thûđa. Ưng Diïíu tyđ sng vađo mươt chaơc cíy. Câi bươ ba
trong gia ằnh khó khưng hïì biïịt rùìng tai hoơa ăïịn gíìn. Con khó bưị
vùưt vo trïn cíy bûât quă nêm xịng dûúâi ăíịt cho hai meơ con.
Trûúâc khi nêm, bao giúđ nô cng choơn quă ngon chên trûúâc. Hađnh
ăương íịy thíơt lađ ăï tiïơn. Ưng Diïíu bôp cođ. Tiïịng sng dûơ dươi ăïịn
nưỵi ăađn khó lùơng ăi dïỵ ăïịn mươt pht. Con khó ặơc bng tay ng
nhađo xịng ăíịt nùơng nïì. Sûơ hưỵn loaơn ca că ăađn khó khiïịn cho ưng
Diïíu súơ hi run lïn. Ưng vûđa lađm ăiïìu âc. Chín tay ưng rn ra,
giưịng căm giâc nhû ngûúđi vûđa múâi lađm xong viïơc nùơng. Ăađn khó

thóưt biïịn vađo rûđng. Con khó meơ vađ con khó con cng chaơy theo
ăađn. Ăûúơc mươt ăoaơn, con khó meơ bưỵng quay trúê laơi. Con khó ặơc bõ
ăaơn vađo vai, nô gûúơng díơy, nhûng laơi víơt xịng.

Con khó câi tiïịn ăïịn gíìn con khó ặơc mươt câch thíơn troơng, nô
nhịn ngô xung quanh. Sûơ im lùơng nađy thíơt ăâng ngúđ. Nhûng rưìi
con khó ặơc cíịt tiïịng goơi nô, tiïịng goơi bìn thăm ăau ăúân. Noâ
dûđng laơi lùưng nghe vúâi veê khiïịp súơ hoăng loaơn.

- Chẩy ài!

Ưng Diïíu rïn lïn khe kh. Nhûng con khó câi tìng nhû
mịn liïìu thđ maơng, nô ăïịn gíìn níng con khó ặơc nhm lïn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(113)</span><div class='page_container' data-page=113>

Ăưì gian dưịi, mađy chûâng minh tíịm lođng cao thûúơng hïơt nhû
mươt bađ trûúêng giă! Sûơ tan r ăaơo ặâc bùưt ăíìu tûđ nhûơng tíịn kõch
thïị nađy, lûđa ưng sao ặúơc? Khi ưng Diïíu chín bõ bôp cođ thị con
khó câi quay laơi nhịn ưng. Ăưi mùưt nô súơ hi kinh hoađng. Nô vûât
phõch con khó ặơc xịng ăíịt rưìi chaơy biïịn ăi. Ưng Diïíu thúê phađo
rưìi kh bíơt cûúđi. Ưng như hùỉn ngûúđi ra khi chưỵ níịp.

- Sai lêìm rưìi!

Ưng Diïíu ra thíìm vị ưng vûđa bûúâc ra thị con khó câi quay
laơi tûâc thị. "Nô biïịt mịnh lađ ngûúđi thị thưi hng viïơc! " Y nhû rùìng,
con khó câi vûđa lên nhịn ưng vûđa lao ăïịn chưỵ con khó ặơc. Nô ghị
líịy con khó ặơc vađo lođng ríịt nhanh vađ khêo. Că hai lùn trođn trïn
ăíịt. Bíy giúđ thị con khó câi chùưc chùưn s ăiïn cìng nhû mươt muơ
ngưịc. Nô s cìng nhiïơt hy sinh búêi lođng cao thûúơng ca nô s ặúơc
thiïn nhiïn tđnh ăiïím. Ưng ă lươ mùơt lađ tïn âm sât! Duđ chïịt nô

víỵn nhe rùng ăïí cûúđi. Bíịt lơn thïị nađo ưng cng s ăau ăúân, s
thao thûâc, thíơm chđ ưng s chïịt súâm hai nùm nïịu ưng bùưn nô lc
nađy. Tíịt că chó vị ra khi chưỵ níịp súâm míịt hai pht.

- Thưi Diïíu úi... - ưng bìn bậ nghơ, - vúái àưi chên thêëp khúáp
thïë nây thị lâm sao mây chaồy nhanh bựỗng loõng tờồn tuồy, thuóy
chung cuóa khú? Nhû trïu ngûúi, hai con khó vûâa chẩy vûâa dịu lêëy
nhau, con khó cấi thónh thoẫng lẩi h h àưi chên vông kiïìng
trưng vûâa tûác cûúâi lẩi vûâa àïíu cấng. Ưng Diïíu bûåc mịnh lêëy àâ
nếm mẩnh khêíu sng vùng vïì phđa trûúác. Ưng mong mën con vêåt
hoẫng súå bng mưìi.

Tûâ mư àấ, bưỵng nhiïn con khó con xët hiïån. Nố tm lêëy dêy
sng ca ưng kếo lï trïn àêët. Ba con khó vûâa bô vûâa chẩy cëng
cìng. Ưng Diïíu ngúá ra mưåt lất rưìi phấ lïn cûúâi: tịnh thïë ca ưng
thêåt lâ lưë bõch!

Nhùơt ăíịt ăâ nêm theo l khó, ưng Diïíu vûđa ăíi vûđa la. L
khó hïịt sûâc kinh hoađng, hai con chaơy vïì phđa ni, cođn con khó nh
chaơy vïì phđa vûơc. “Míịt sng thị hng". Ưng Diïíu nghơ thïị vađ ăíi
theo con khó nh. Khoăng câch rt ngùưn ăïịn mûâc nïịu khưng vị
mùưc nïìn ăâ lúêm chúêm, ưng lao nhoađi ra lađ tôm ngay ặúơc khííu
sng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(114)</span><div class='page_container' data-page=114>

Ưng Diïíu tâi mùơt, mưì hưi toât ra nhû tùưm. Ưng ặâng trïn
miïơng vûơc nhịn xịng ruđng mịnh. Tûđ dûúâi síu hun huât vang lïn
tiïịng ruâ thï thaêm cuêa con khó nh. Trong k ûâc ca ưng chûa hïì cô
tiïịng r nađo tûúng tûơ thïị nađy. Ưng Diïíu luđi laơi kinh hoađng. Tûđ
dûúâi miïơng vûơc, sûúng muđ díng lïn cìn cơn, trưng vûđa kinh dõ,
vûđa ăíìy tûê khđ. Sûúng muđ len vađo tûđng chín buơi cíy vađ xôa ríịt

nhanh cănh víơt. Ưng Diïíu chaơy luđi trúê laơi. Phăi líu lùưm, cô l tûđ
thúđi thú íịu, ưng Diïíu múâi laơi cô líìn chaơy nhû ma ăíi thïị nađy.

Ăïịn chín ni ăâ, ưng Diïíu kiïơt sûâc. Ưng ngưìi phïơt xịng
nhịn vïì phđa vûơc. Bíy giúđ sûúng muđ ă truđm kđn nô. Ưng sûơc nhúâ
ra ăíy lađ khu vûơc ăâng súơ nhíịt trong thung lng, khu vûơc mađ
caânh thúơ sùn ăùơt tïn cho lađ Hm Chïịt. úê hm síu nađy, gíìn nhû
ăïìu ăùơn, nùm nađo cng cô ngûúđi bõ sûúng muđ giùng bíỵy lađm cho
toi maơng. “Hay lađ ma? - ưng Diïíu nghơ. - Cư hưìn ca nhûơng bađ cư
ưng mnh thûúđng biïịn thađnh hịnh khó trùng?" Con khó nađy mađu
trùưng. Nô ăoaơt sng ca ưng bíịt thûúđng ăïịn nưỵi ưng cng ngúđ vûơc
lađ sao sûơ thûơc cô thïí giăn ăún nhû víơy? - "Ta cô mï khưng? - ưng
Diïíu nhịn quanh. - Tíịt că nhû trong mương mõ?" - ưng ặâng díơy
nhịn lïn vâch ni bađng hoađng. Phđa ni ăâ ngûúơc chiïìu Hm Chïịt,
bíìu trúđi quang ăng khưng hïì vûúâng gún sûúng muđ, tíịt că cănh
víơt lươ r tûđng ặúđng nêt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(115)</span><div class='page_container' data-page=115>

khó vâ thêëy nố nống hêìm hêåp. "Dïỵ àïën hún ën... " ưng Diïíu lìn
tay xëng dûúái ngûåc con khó nêng lïn ûúác lûúång.

Tûđ trong ngûơc nô phât ra tiïịng "hûđm" nho nh nghe ríịt ăâng
súơ, tûơa nhû thíìn Chïịt bûơc mịnh câu kónh vị sûơ can thiïơp ca ưng
vúâi nô. Ưng Diïu rt phùưt tay laơi. Con khó run bùưn, nô ặa ăưi mùưt
ăúđ daơi nhịn ưng cíìu khíín. Ưng Diïíu bưỵng thíịy thûúng haơi. Viïn
ăaơn phâ vúơ bă vai ca nô, lađm trưìi ra hùỉn ăoaơn xûúng dađi ăïịn bưịn
phín. Mưịi khi ăoaơn xûúng va chaơm, con khó qúìn quaơi trưng ríịt
ăau lođng.

- "Àïí thïë khưng ưín! " - ưng Diïíu vú lêëy mưåt nùỉm cỗ Lâo vô
nất. Ưng cho vâo miïång nhai k. Ưng àùỉp nùỉm lấ vâo miïång vïët

thûúng con khó. Nùỉm lấ sệ cố tấc dng cêìm mấu cho nố. Con khó co
rm ngûúâi lẩi vâ nghiïng àưi mùỉt ûún ûúát nhịn ưng. Ưng Diïíu
trấnh nhịn vâo àưi mùỉt nố. Mưåt lất, con khó rc hùèn vâo hai lông
tay ưng Diïíu. Miïång nố phất ra êm thanh lùỉp bùỉp nghe nhû tiïëng
ca trễ con. Ưng biïët nố àang van xin vâ tịm mưåt sûå gip rêåp. Ưng
rêët khố chõu. "Thâ mây chưëng cûå thị tưët cho tao, - ưng Diïíu nhịn
vâo cấi àêìu ngoan ngoận ca con khó nhỗ cau mây. - Mịnh àêm giâ
rưìi... Nố biïët ngûúâi giâ thị dïỵ mi lông. Bêy giúâ tao biïët lêëy gị bùng
bố cho mây húã khó?" Ưng Diïíu suy nghơ. Ưng àânh cúãi chiïëc qìn
lốt àang mùåc. Ưng dng chiïëc qìn lốt êëy àïí bùng vïët thûúng cho
nố. Vïët thûúng cêìm mấu, con khó khưng côn rïn nûäa.

Cûâ thïị tríìn trìng, ưng Diïíu vûđa bïị vûđa ăúơ con khó tịm
ặúđng tuơt xịng chín ni. Thóưt nhiïn, ăíịt ăâ tûđ lûng chûđng ni
suơt xịng rađo rađo nhû cô sûâc maơnh nađo ăíịy xư ăííy.

Ni lúã!

Ưng Diïíu thôt mịnh vađ bâm thíơt chùơt vađo tăng ăâ kinh hi.
Ăoaơn ặúđng mađ ưng leo lïn lc ny loâng câi chó cođn mươt vïịt chêm
thùỉng phùỉng lị. Ưng Diïíu khưng cođn thíịy cíy dịi ăïí qìn vađ giađy
ăíu nûơa. Ăi xịng ặúđng íịy bíy giúđ thíơt nguy hiïím. Ăađnh phăi
vođng ra sau nuâi. Xa hún nhûng laơi an toađn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(116)</span><div class='page_container' data-page=116>

múái àỗ au, trïn àêëy àêìy nhûäng cấnh mưëi ûúát ri. Khưën nẩn, dêy
vâo tưí mưëi thị nhûäng àưì vêåt ca ưng thânh cấm! Thúã dâi thêët vổng,
ưng Diïíu quay lẩi bïë con khó lïn.

"Chùỉng l laơi cûâ nưìng nưỵng thïị nađy vïì nhađ thị thíơt khă ưị -
ưng Diïíu bûơc mịnh. - Mịnh s thađnh mươt trođ cûúđi cho thiïn haơ

míịt... " ưng cûâ vûđa ăi vûđa nghơ vađ ăím loanh quanh mươt lc múâi
nhíơn ra con ặúđng. "Thị ă sao nađo - ưng bưỵng bíơt cûúđi. - Hi ai
bùưn ặúơc con khó thïị nađy? Phăi ýịn rûúơi thõt... Lưng vađng nhû
nhơm... Bùưn ặúơc con víơt nhû thïị nađy thị díỵu mănh giâp khưng
cođn cng ăâng! Cô tiïịng ăương kh ăùìng sau. Ưng Diïíu giíơt mịnh
quay laơi vađ nhíơn ra con khó câi. Thíịy ưng, nô thóưt biïịn vađo buơi
ríơm. Hôa ra con khó câi theo öng tûđ khi öng úê trïn nuâi mađ öng
khöng biïịt. Ưng thíịy lađ laơ. Ăi ặúơc mươt qung, ưng Diïíu quay laơi
thị víỵn thíịy nô lo ăo ăùìng sau. Thíơt khưịn naơn quâ! Ưng Diïíu
ăùơt con khó ặơc xịng ăíịt rưìi nhùơt ăíịt ăâ ăíi con khó câi. Nô kïu
the thê rưìi chaơy biïịn ăi. Chó ặúơc mươt lc, ưng Diïíu ngô laơi thị víỵn
thíịy nô lùĩng nhùĩng bâm theo. Câi bươ ba íịy cûâ thïị líìm li xn
rûđng. Con khó câi cng thíơt kiïn trị. Ưng Diïu bưỵng thíịy bõ xc
phaơm ghï gúâm. Tûơa nhû ưng bõ theo di, bõ ăođi ùn vaơ.

Bíy giúđ, că con khó ặơc cng ă nhíơn ra tđn hiïơu víỵy goơi ca
ăưìng loaơi nô. Nô cûâ giy giuơa, nô lađm cho ưng khưí vư cuđng. Ưng
Diïíu mïơt lă, ưng khưng cođn sûâc giûơ con khó nûơa. Hai tay con khó
cađo trïn ngûơc ưng tôe mâu. Cịi cuđng, khưng thïí chõu nưíi, ưng
ăađnh tûâc giíơn nêm nô xịng ăíịt. Con khó ặơc nùìm dađi trïn vaơt c
ûúât. Ưng Diïíu bìn b ngưìi nhịn. Câch ăô khưng xa, con khó câi
cng thíơp thođ sau mươt gưịc cíy theo di.

Ưng Diïíu thíịy bìn tï tâi ăïịn tíơn ăây lođng. Ưng nhịn că hai
con khó vađ thíịy cay cay sưịng mi. Hôa ra úê ăúđi, trâch nhiïơm ăeđ lïn
lûng mưỵi sinh víơt quă thíơt nùơng nïì. "Thưi tao phông sinh cho mađy!
" - Ưng Diïíu ngưìi ýn mươt lât rưìi bưỵng ặâng díơy nhưí bi nûúâc boơt
xịng dûúâi chín mịnh. Lûúơng lûơ giây pht rưìi ưng vươi v b ăi.
Hịnh nhû chó chúđ cô thïị, con khó câi voơt ngay ra khi chưỵ níịp, chaơy
vươi ăïịn chưỵ con khó ặơc nùìm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(117)</span><div class='page_container' data-page=117>

tùm, ngûúâi ta vêỵn gổi hoa nây lâ mëi ca rûâng. Khi rûâng kïët
mëi, àêëy lâ àiïìm bấo àêët nûúác thanh bịnh, ma mâng phong tc.

Ra khỗi thung lng, ưng Diïíu ài xëng cấnh àưìng. Mûa xn
dõu dâng nhûng rêët mau hẩt. Ưng cûá trêìn trìng nhû thïë, cư àún
nhû thïë mâ ài. Chó mưåt lất sau, bống ưng nhôa vâo mân mûa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(118)</span><div class='page_container' data-page=118>

NGÛÚÂI CON GẤI THU THÊÌN

TRUÅN THÛÁ NHÊËT
"CẤI TỊNH CHI

<i>Mûúån mâu son phêën ra ài..." </i>
(Lúâi hất cưí)
Chùỉc nhiïìu ngûúâi côn nhúá trêån bậo ma hê nùm 1956.

Tríơn bo íịy, úê bi Nưíi trïn sưng Câi, sêt ăânh cuơt ngoơn cíy
mỵm ăaơi thuơ. Khưng biïịt ai nôi trưng thíịy cô ăưi giao long cịn
chùơt líịy nhau víỵy vuđng lađm ăuơc că mươt khc sưng. Taơnh mûa,
dûúâi gưịc cíy mỵm, cô mươt ặâa bê múâi sinh ăang nùìm. Ăûâa bê íịy
lađ con thy thíìn ăïí laơi.

Dín trong vuđng goơi ặâa bê íịy lađ Meơ Că. Ai ni Meơ Că, tưi
khưng biïịt, nghe phong thanh ưng tûđ ăïìn Tđa ăôn vïì ni. Laơi ăưìn
thđm Mođng trïn phưị chúơ ăôn vïì ni. Laơi dưìn câc xú trong nhađ tu
kđn ăôn vïì, ăùơt tïn thânh cho Meơ Că lađ Gianna Ăoađn Thõ Phûúơng.
Chơn Meơ Că âm ănh tưi sịt thúđi niïn thiïịu. Mươt bíơn, meơ
tưi ăi chúơ Xi vïì, kïí chơn Meơ Că cûâu hai cha con ưng Hươi bïn
Ăoađi Haơ. Ưng Hươi lađm nhađ, mang ặâa con gâi tâm tíi ăi ăađo cât.

Hưị cât khoêt hađm ïịch, suơt xịng, vuđi líịp că hai cha con. Meơ Că
ăang búi trïn sưng, trưng thíịy hôa phêp thađnh con raâi caâ ra sûâc
ăađo búâi, cûâu ặúơc hai ngûúđi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(119)</span><div class='page_container' data-page=119>

Chuån Mể Cẫ lung tung lùỉm, nûãa hû nûãa thûåc. Tíi thú ca
tưi u bìn vâ bïì bưån viïåc, mâ viïåc nâo cng vêët vẫ cẫ, tưi cng
chùèng cố thị giúâ àïí àïën chuån ngûúâi dûng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(120)</span><div class='page_container' data-page=120>

Mươt daơo, ưng Hai Thịn lc bíịy giúđ lïn chûâc ch nhiïơm húơp
tâc x băo tưi: "Chûúng nađy, trai trâng trong lađng nađy ăi bươ ăươi că,
mađy thíơt thađ, tao tđnh rt mađy lïn lađm kïị toân, nhûng mađy trịnh
ăươ vùn hôa kêm quâ, thưi mađy lađm ban kiïím tra vúâi băo vïơ víơy".
Tưi hi: "Lađm ban kiïím tra thị phăi lađm gị? Lađm băo vïơ thị phăi
lađm gị?" Ưng Hai Thịn băo: "Ban kiïím tra lađ xem chng tao cô ùn
búât ùn xên gị khưng thị mâch ưng Phûúơng bđ thû x biïịt. Lađm băo
vïơ thị húơp tâc x cô míịy bi mđa ăíịy, qn bi Nưíi cûâ ăïịn ùn
trươm, mađy vâc sng ra, thíịy ặâa nađo ùn trươm thị bùưn chó thiïn cho
chng nô súơ". Tưi băo: "Ban kiïím tra châu chùỉng lađm ăíu, hay gị
chơn mâch lo. Châu lađm băo vïơ".

Bi mđa ven sưng rương vađi chuơc míỵu, gâc cng khô. Tưi lađm
mươt câi chođi, lïn ăíịy nùìm ăoơc trơn. Ăoơc chùỉng vađo. Töi nguê
thiïịp ăi luâc nađo khöng biïịt. Cô líìn mú thíịy ăi cađy, cađy hïịt chín
ruoơng Gođ mă nguơy thị ăïịn x, cûâ cađy mi, dín thõ x phăi dùưt
nhau chaơy. Cô líìn mú thíịy ăađo ăâ ong, xùưn phăi ngôn chín câi,
mươt lc sau ngôn chín laơi tûơ moơc ra, laơi xùưn líìn nûơa, cûâ thïị vađi
chuơc líìn, líìn nađo cng ăau lùưm. Laơi cô líìn mú thíịy lươt giang, dao
cûâa ặât că nùm ngôn tay, khi ùn cúm phăi vuơc mùơt xịng nhû chô.
Ăaơi ăïí giíịc mú ca tưi lađ thïị, toađn nhûơng viïơc lađm hađng ngađy,
chùỉng ra gị că. Ăíịy lađ vị tưi ngheđo tûúêng tûúơng, sau nađy khưn lúân

tưi múâi hiïíu ra, chûâ lc íịy, mûúđi sâu tíi, tưi cô biïịt gị.

Mươt bíi, trùng ríịt sâng, tưi nhúâ ăíơn íịy vađo dõp thâng Bííy,
tưi ăi gâc quanh bi mđa. ânh trùng soi r mưìn mươt, trưng thíịy că
nhûơng rïỵ mđa trưng húi giưịng ăíìu rïỵ si ăím tua ta úê câc ăưịt cíy.
Rùơng mđa hùưt bông thíỵm ăen chaơy dađi trïn mùơt cât ă bõ giô lađm
cho khư se ăi nïn ríịt mõn. Thónh thoăng giô ăuđa rađo rađo trong bi
mđa nghe laơnh că ngûúđi. Tưi nghe thíịy tiïịng mđa ăưí, chaơy ra, thíịy
mđa nùìm ngưín ngang trïn cât, trưng xôt lùưm. Tưi ăiïn ngûúđi, bùưn
mươt phât sng chó thiïn. Nùm, sâu ặâa tr con tríìn trìng chaơy
ađo ra. Mươt ặâa con gâi chûđng mûúđi hai tíi cô v nhû tïn cíìm ăíìu
cođn kêo theo că mươt cíy mđa chaơy. Tưi gađo lïn: "Ăûâng laơi!" Boơn
chng hoăng hưịt lao xịng nûúâc, cịng cìng búi vïì phâi bi Nưíi.
Tưi vûât sng, cúêi qìn âo, cng nhăy xịng sưng. Tưi qịt
bùưt cho ặúơc mươt ặâa. Bùưt ặúơc mươt ặâa s truy că boơn, cưng an
víỵn thûúđng lađm thïị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(121)</span><div class='page_container' data-page=121>

ăíìu, con bê tê nûúâc vađo mùơt tưi. Tưi lùơn xịng nûúâc, ûúâc lûúơng
khoăng câch ăïí tôm chín nô. Con bê vuđng thoât ặúơc. Cûâ thïị mi.
Con bê búi úê phđa trûúâc, lc nađo cng giûơ mươt khoăng câch khưng
xa vúâi tưi. Túâi gíìn nûêa tiïịng ăưìng hưì trưi qua mađ tưi khưng bùưt
ặúơc nô. Tưi bưỵng hiïíu ra ăưịi th ca tưi ríịt sađnh sưng nûúâc, bùưt
ặúơc khưng phăi chơn ăuđa. Con bê lúơm tưi ăïí cho boơn kia trưịn
thoât. Con bê vûđa búi vûđa trïu. Tưi tûâc lùưm, ăíơp nûúâc săi cânh
ăíi theo. Con bê cûúđi khanh khâch, búi nhanh ra giûơa sưng. Nô
băo tưi: "Quay vïì ăi, khưng míịt sng thị chïịt!" Tưi giíơt mịnh, thíịy
nô nôi ăng. Con bê băo tưi: "Mađy khưng bùưt ặúơc tao ăíu, Bùưt thïị
nađo ặúơc Meơ Că!" Tưi hoăng hưịt, dûơng că tôc gây. Chùỉng l ăíy lađ
con gâi thy thíìn? Nûúâc taơt că vađo mùơt tưi ûúât sng. Tưi thoâng
thíịy tíịm lûng tríìn do dai loâng nûúâc qỵy úê trûúâc mùơt, loang

loâng dûúâi trùng, Thíơt kinh dõ, nhûng ăeơp lùưm. Thóưt nhiïn, tíịt
că biïịn míịt, tưi bưỵng trú ra giûơa dođng sưng vùưng mïnh mưng. Tíịt
că nhû chùỉng hïì săy ra chơn gị. Dođng sưng víỵn cûâ nhû thïị tûđ
líu lùưm rưìi, tûđ hưm qua, hưm kia, tûđ nùm trùm nùm trûúâc. Tưi
thíịy ngûúơng nguđng. Nûêa ăïm, tûơ dûng laơi ăi tríìn trìng búi trïn
sưng, khua khóưng lïn, mađ vị câi gị cú chûâ? Dùm cíy mđa cô ăâng
lađ bao? Khi thu hóơch, húơp tâc x vûât ăi hađng ăưịng. Hóơc muđa
nûúâc, chó cíìn mươt tríơn luơt lađ vûât ăi hađng míỵu lađ thûúđng. Tưi bưỵng
thíịy bìn, Mùơc kïơ dođng nûúâc ăííy daơt vađo búđ. Hôa ra chùỉng phăi
míịt nhiïìu, chó vađi ba cíy. Tưi ngưìi xịng b mươt dông mđa ùn. Mđa
nhaơt thïịch. Tưi vûât dông mđa rưìi trúê vïì chođi, nùìm thao thûâc ăïịn
sâng. tưi cưị nhúâ laơi khn mùơt Meơ Că mađ khưng nhúâ ặúơc. Cûâ
nhùưm mùưt laơi lađ thíịy toađn mùơt quen, tûơa nhû bađ Hai Khúêi vûđa
trođn vûđa to, Muôi trưng nhû v cam síìn, hóơc nhû mùơt chõ Vơnh,
dađi, mađ tai tâi nhû dâi tríu, nhû mùơt cư Hyê, ăoê nhû töm luöơc, Mùơt
anh Dû, xûúng hađm baơnh ra nhû hađm ngûơa. chùỉng cô khn mùơt
nađo ăâng lađ mùơt ngûúđi. Mùơt nađo trưng cng th víơt, ăíìy nhuơc
căm, khưng ăïíu câng, dưịi trâ thị cng nhùn nhm ăau khưí. Tưi
tịm mươt mănh gûúng vúơ soi thûê mùơt mịnh. Mănh gûúng bê quâ,
khưng r hïịt mùơt. Chó thíịy trong gûúng mươt ăưi mùưt ăúđ daơi nhịn
mịnh nhû mùưt tûúơng gưỵ trïn chuđa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(122)</span><div class='page_container' data-page=122>

nhûäng con mûúng chẩy ngang dổc khùỉp chưën cng núi mâ àêët vêỵn
khư nễ.

Nùm 1975, ăíịy lađ mươt nùm ăâng ăïí quan sât ghi nhúâ.Qú tưi
múê hươi ríịt to. Thi búi chăi trïn sưng, thi víơt, ăươi vùn cưng trïn
tónh vïì biïíu diïỵn. Câc ăư víơt úê Ăoađi Haơ thùưng ăíơm câc ăư víơt khâc
trong vuđng. Dín bi Nưíi tâo túơn lađ thïị, cûê ra bưịn ăư víơt ăïìu bõ loaơi
tûđ vođng ăíìu. Haơ ặúơc bi Nưíi, Ăoađi Haơ ặúơc thïí. Ăư Thi thc

trưịng hi to: "khưng cô ai vađo xúâi thị tưi líịy giăi vïì Ăoađi Haơ ăíy
nađy". Trai lađng töi tûâc lùưm, xui töi vađo xúâi. Thuâ thûơc, tưi khưng
thaơo víơt, nhûng tưi cô sûâc. Tay tưi ă bâm vađo ăíu thị thíơt nhû
kịm, nươi cưng ngoaơi lûơc gị tưi khưng biïịt, nhûng tưi ă bôp, gaơch
cng nât vuơn.

Tưi cúêi qìn âo, Mùơc ăươc câi qìn ăuđi níu. Moơi ngûúđi cûúđi ưì.
Ngûúđi ta giăi thđch dađi dođng rùưc rưịi, ăaơi ăïí tưi mịn giíơt giăi phăi
víơt vúâi nhûơng nùm ngûúđi. Trai lađng tưi khưng chõu ci nhau om
lïn, cịi cuđng ăi ăïịn tha thơn lađ tưi phăi víơt thùưng hai ngûúđi
khâc múâi ặúơc víơt ăư Thi lađ ngûúđi ăang nhịïìu ăiïím nhíịt.

Ăư Tiïịn vađo xúâi. Tưi xưng vađo ngay. Ăư Tiïịn cng khe,
khoeđo chín tưi. Nhûơng hún nghịn ngađy lươi buđn vâc ăíịt nïn chín
tưi chùưc lùưm, cùưm xuöịng nhû coơc. Ăö Tiïịn xoay ngang xoay doơc mađ
tưi víỵn ặâng trú trú. Hai tay tưi tôm ặúơc hai bă vai ăư Tiïịn, cûâ
thïị bôp. Ăươ ba pht thị ăư Tiïịn ăúđ ra, mùơt tâi nhúơt, cûâ thïị khhuơy
xuöịng. Troơng tađi tuýn böị töi thùưng cơc.

Ăïịn lûúơt ăư Nhiïu. Ăư Nhiïu bê nh, nhanh nheơn. Hùưn nhăy
nhû con choi choi, lìn lâch ríịt khêo. Chó sau vađi miïịng, tưi biïịt
ăư Nhiïu líơp kïị lûđa tưi, hùưn chó chúđ tưi ặâng lïơch troơng tím lađ
phuơc xịng bưịc, duđng vai gưìng ng. Biïịt thïị, tưi beđn ặâng nê chín
cheđo, ngûúđi húi ngă ra. Ăư Nhiïu ci xịng, lìn ăíìu vađo hai chín
tưi, ắnh híịt lïn, thïị v ríịt âc. Tưi ăưíi chín khêp gưịi laơi, duđng hïịt
lûơc tm hai maơng sûúđn, bôp maơnh. Ăư Nhiïu óìn oaơi nhû con rùưn
lúân. Mươt lc thíịy khưng qỵy ặúơc nûơa, tưi múâi ăùơt hùưn ngûêa ra,
vưỵ maơnh vađo rưịn. Tiïịng reo nhû síịm. Cô ai nhêt vađo tay tưi mươt
ăoaơn mđa ngùưn ă tiïơn rôc rưìi. Mươi ngûúđi xm xđt, líịy âo phííy vađo
mùơt tưi giưịng nhû kiïíu ngûúđi ta sùn sôc v sơ qìn Anh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(123)</span><div class='page_container' data-page=123>

Thi chûãi: "Mể mây! Giûä lêëy cấi mi! Ưng cho mây sùåc tiïët cho
xem!" Hùỉn lao vâo ngay, àêìu gưëi giú lïn rêët nguy hiïím.

Ăïịn hún mûúđi pht, Ăư thi khưng víơt ặúơc tưi. Hùưn giúê thïị
v ăânh ngíìm. Hùưn duđng cuđi tay, ăíìu gưịi ăânh tưi. Tríơn ăíịu cùng
thùỉng. Troơng tađi lađ ngûúđi Ăoađi Haơ, ăâng l bùưt lưỵi nhûng cûâ lúđ ăi.
Tưi tûâc lùưm vûđa ăúơ vûđa hi: "Víơt nhau hay lađ ăânh nhau thïị nađy?"
Ăư Thi băo: "Meơ mađy! Ưng ăânh cho mađy chïịt meơ mađy ăi!" Trưịng
thc dưìn díơp, moơi ngûúđi reo hođ nhûng khưng cô ai ặâng ra ngùn
căn. Ríịt nhiïìu tiïịng gađo khịn khđch ăư Thi: "Ăânh ăi, ăânh cho
chïịt meơ nô ăi!" Nưỵi cùm giíơn trađo lïn trong tưi. Tưi thíịy mùưt tưi
hoa lïn, tai tưi uđ ăi, mâu trađo mùìn mùơn trïn mưi. Ăư Thi nhăy ăâ
song phi, tưi trânh ặúơc, thơn tay bùưt ặúơc cưí chín. Ăư Thi giùìng
ra, nhûng hai tay tưi nhû hai kịm sùưt. Ăư Thi lùn lươn trïn sađn.
Tiïịng gađo: "Thua rưìi, thua rưìi" íìm ơ că lïn. Troơng tađi băo tưi víơt
khưng ăng lơt. Tưi chùỉng nôi chùỉng rùìng, gaơt ưng ta ra, cûâ thïị
ăi ăïịn bađn ưn boơc giăi thûúêng ăi xịng. cô ai vưỵ vađo vai tưi: "Khâ
lùưm! Du cưn lùưm!" Tưi khưng hiïíu nghơa hai chûơ du cön, chùưc toê yâ
khen ngúơi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(124)</span><div class='page_container' data-page=124>

Lúâp hoơc chng tưi cô ba mûúi ngûúđi, hoơc sâu thâng. Chng
tưi ặúơc hoơc câc mưn ch nghơa x hươi khoa hoơc, lõch sûê, chđnh trõ
kinh tïị hoơc, câc nghiïơp vuơ quăn l kïị toân. Líìn ăíìu tiïn, tưi biïịt
nhûơng danh tûđ, khâi niïơm, thơt ngûơ ríịt laơ. Tưi hâo hûâc vư cuđng.
Sau vađi hưm tưi ăau ăúân nhíơn ra tưi khưng hoơc ặúơc. chûơ nghơa
chơi ăi, tưi khưng lađm sao phín biïơt ặúơc câc ngn tùưc nhúđ thu
nhíơn tră, câc tađi khoăn, câc biïíu thưịng kï, cng nhû khưng hiïíu
nưíi khâi niïơm duy tím, duy víơt. Phêp biïơn chûâng, theo tưi lađ sûơ
tiïịn lïn, bùưt chíịp khô khùn, ăaơi ăïí giưịng nhû giíịc mú ca tưi cađy

Gođ mă nguơy. Quy lơt ph nhíơn, tưi nghơ nô giưịng nhû tríơn ăođn
thuđ ăï tiïơn ca boơn ăư Thi, tưi cùm ghêt nô, nô thađnh quy lơt thị
phăi tră thuđ, phăi nïơn ăau hún nô ă nïơn mịnh. Tưi hoơc lõch sûê,
hoađn toađn líỵn lươn vïì câch phín kyđ. Câc thíìy cư giâo ríịt ûâc, băo tưi
khưng cô khă nùng hoơc tíơp.

Că lúâp khưng ai thđch tưi. Tưi lađm m,íịt ăiïím thi ăua. Tưi lưị
bõch nûơa. Că lúâp khöng ai ùn mùơc nhû töi. Hoơ mùơc löịi thõ x că,
ăeơp thíơt, tưi cng ríịt thđch nhûng vị khưng tiïìn ăađnh phăi chõu.
Tưi mùơc qìn níu, âo xanh chûâng sâo. Cođn ùn, moơi ngûúđi ùn
chung, tưi níịu ùn riïng. Ùn chung cô mûâc, tưi ùn tâm, chđn bât
cúm mươt bûơa, ngađy ba bûơa, mûâc nađo chõu ặúơc.

ÚÃ trong lúáp, tưi ngưìi mưåt xố, tha hưì ng gêåt. Cấc thêìy cư giấo
chấn nẫn, thưi hânh hẩ tưi, bâi kiïím tra nâo cng cho àiïím nùm lâ
àiïím trung bịnh.

Gêìn tan lúáp hổc, trïn bưỵng cûã cư Phûúång vïì dẩy mưn kïë toấn.
Cư Phûúång hổc nûúác ngoâi vïì, tđnh vui nhưån. Cư mùåc qìn bô, ấo
phưng, ấo bỗ trong qìn, vai àeo ti, trưng giưëng diïỵn viïn àiïån
ẫnh.

Tră bađi kiïím tra, cư Phûúơng bưỵng hi: "Ai tïn lađ Chûúng?"
Tưi băo: "Em ăíy". Că lúâp cûúđi ưì, vị cư Phûúơng tr, chó bùìng tíi
tưi. Cư Phûúơng nđn cûúđi, băo: "Tưi khưng hiïíu nưíi bađi viïịt ca anh.
Ăûúđng lưịi kïị toân ca anh ăùơc biïơt bđ hiïím". Că lúâp laơi cûúđi. Cư
Phûúơng băo: "Hïịt giúđ múđi anh gùơp tưi. Tưi s giăng laơi cho anh vïì
câc quy lơt kinh tïị".

</div>
<span class='text_page_counter'>(125)</span><div class='page_container' data-page=125>

Loanh quanh thïë nâo, tưi vông ra phđa búâ sưng, bưỵng thêëy cư

Phûúång àang ngưìi mưåt mịnh, bïn cẩnh cố chiïëc xe mấy. Quang
cẫnh cng hïåt qụ tưi, phđa trûúác lâ sưng, phđa sau bậi mđa.

Tưi àïën gêìn, thêëy cư Phûúång khốc, hai tay ưm mùåt, bẫ vai
rung rung. Tưi êëp ng châo. Cư Phûúång giêåt mịnh, ngêíng lïn thêëy
tưi, bên giêån giûä nối: "Ct ài, cấi l àân ưng khưën kiïëp cấc anh!"
Tưi kinh hoâng ngú ngấc, chưn chên tẩi chưỵ. Cư Phûúång cêìm dếp
nếm vâo mùåt tưi. Dếp cao gốt, cố àinh, tưi trấnh khưng kõp, mùåt bõ
chẫy mấu. Mấu chẫy nhiïìu quấ, tưi ngưìi thp xëng, hoa cẫ mùỉt.
Cư Phûúång chẩy lẩi, qu xëng, gúä hai tay tưi, hưët hoẫng: "Anh cố
sao khưng? Trúâi úi, sao tưi rưì dẩi thïë nây?"

Tưi xịng sưng, v nûúâc rûêa vïịt ăau. Cư Phûúơng cûâ loay
hoay bïn tưi, rưịi rđt xin lưỵi. Tưi cho cư Phûúơng xem nhûơng vïịt seơo
trïn vai, trïn tay mađ boơn ăư Thi ăânh tưi. Tưi băo: "Khưng sao cư
aơ. Vïịt thûúng nhû thïị cô gị". Cư Phûúơng băo: "Tưi xin lưỵi anh. Tưi
gùơp chơn bìn phiïìn quâ. Tưi khưng kịm chïị ặúơc mịnh".

Cư Phûúång lêëy bấnh m, lêëy chëi ếp tưi ùn. Cư Phûúång nối:
"Anh tha thûá cho. Tưi u, tưi bõ phẫn bưåi. tưi khưng chõu nưíi. Nïëu
anh cố u, anh múái hiïíu". Tưi bẫo: "Tưi chûa u. Nhûng tưi nghơ
nïëu ai phẫn bưåi tịnh u thị xêëu xa lùỉm". Cư Phûúång cûúâi àau àúán:
"Anh chùèng hiïíu gị, kễ phẫn bưåi cng lâ ngûúâi tưët, cố àiïìu ngûúâi ta
khưng dấm hy sinh".

Cư Phûúång ngưìi, tay bố gưëi, trưng vûâa bế nhỗ, vûâa bûưìn, lẩi
àểp nûäa. Trong tưi trâo lïn cẫm giấc thûúng xốt, tûåa nhû thûúng
xốt chđnh em gấi tưi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(126)</span><div class='page_container' data-page=126>

ăïịn hađng rađo bao quanh bi mđa, co ặât díy thêp gai, nhưí coơc sùưt,

ịn cong laơi, vûât dûúâi chín cư.

Cư Phûúång bẫo: "Anh lẩi àêy". Cư ưm cưí tưi, hưn lïn mưi. Tưi
àúâ àêỵn. Cư Phûúång bẫo cư rêët sung sûúáng: "Anh biïët khưng, thïë
mâ tưi àậ bìn phiïìn vị mưåt tïn àân ưng đch k. Thêåt chùèng ra
sao!" Cư Phûúång lïn xe mấy phống ài, quay lẩi bẫo tưi: "Anh hậy
qụn nhûäng quy låt kinh tïë chïët tiïåt êëy ài".

Tưi sûãng sưët. Cấi hưn bêët ngúâ lâm tưi ngêy ngêët. Tưi thêëy
sung sûúáng. Cûá thïë löåi xuöëng söng, búi sang búâ bïn kia rưìi lẩi búi
vïì. Trùng rêët sấng, tưi thêëy cåc àúâi thêåt àểp tuåt vúâi.

Sau hưm êëy, hai hưm sau giẫi tấn lúáp hổc. Cư Phûúång khưng
àïën, nghe nối cố viïåc phẫi ài Hâ Nưåi. Tưi bìn rêìu thu dổn àưì àẩc,
châo mổi ngûúâi rưìi ài vïì lâng.

Tưi vïì lađng, ặúơc cûê lađm kïị toân trûúêng. Ăûúơc mươt thâng,
ưng Hai Thịn băo: "Mađy hoơc hoađi cúm". Ngûúđi ta câch chûâc tưi, tưi
cng chùỉng líịy thïị lađm bìn. Tưi trúê laơi cưng viïơc bịnh thûúđng,
cưng viïơc ca mûúđi nùm trûúâc: Sâng ăi cađy, chiïìu ăađo ăâ ong, tưịi
lươt giang ăan m. Cưng viïơc nùơng nïì, nhûng tưi khưn ngi nhúâ vïì
cư Phûúơng.

Mưåt lêìn, tưi kiïëm cúá lïn thõ xậ, rệ vâo trûúâng c àïí thùm cư
Phûúång. ÚÃ àêy chùèng côn ai nhêån ra tưi. Ưng thûúâng trûåc hỗi:
"Cêåu hỗi Phûúång nâo? Trûúâng cố nhiïìu Phûúång lùỉm: Trêìn Thõ
Phûúång, Quấch Thõ Phûúång, Lï Thõ Phûúång. Cố cư cng trẩc tíi
cêåu, cư êëy ài khỗi trûúâng rưìi. Cư êëy ngây xûa úã nhâ tu kđn, tïn
thấnh lâ Gianna Àoân Thõ Phûúång". Tưi giêåt mịnh, nhúá àïën giai
thoẩi ngây xûa kïí vïì Mể Cẫ.

Ưng thûúđng trûơc khưng biïịt gị thïm. Ăang nghó heđ, sín
trđng vùưng ngùưt. Tưi lang thang úê trong thõ x, khưng biïịt hi ai.
Cịi cuđng tưi năy ra ắnh vađo nhađ tu kđn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(127)</span><div class='page_container' data-page=127>

Hûäu Ngổc gûãi con vâo trong nhâ Cha nhû gûãi con vâo nhâ trễ,
nhûng Chuáa khöng giêån. Chuáa tha thûá, Chuáa vöën nhên tûâ".

Ăïm íịy, tưi ngưìi ngoađi heđ tûúđng nhađ tu kđn. Ăûúđng phưị thõ
x xe chaơy íìm íìm tưi khưng ng ặúơc. Sâng súâm hưm sau, tưi xi
ặúđng ăï tịm ặúđng vïì ăïìn Tđa.

Àïìn Tđa ngay sưng, chïnh vïnh trïn mưåt kê àấ xêy cêët cưng
phu. Ưng tûâ giûä àïìn Tđa tïn Kiïåm, lâm nghïì àấnh cấ, trẩc sấu
mûúi tíi, úã ngay trong àïìn. Tưi vâo trong àïìn, thêëy cấ phúi àêìy
trong sên, Gấc cẫ trïn hai thanh cưåt quấ giang. Ưng Kiïåm cho tưi
nhùỉm rûúåu cấ nûúáng. Ưng Kiïåm bẫo: "Tưi giûä àïìn nây hún bưën
mûúi nùm, úã mưåt mịnh, ni mưỵi con ra lâm bẩn". Ưng chó cho tưi
con ruõa buửồc dờy nựỗm dỷỳỏi gờồm giỷỳõng. Tửi hoói ửng vïì Mể Cẫ. Ưng
Kiïåm bẫo: "Tưi khưng biïët. Nhûng trêån bậo êëy thị nhúá, sết àấnh
ct ngổn cêy mỵm úã trïn bậi Nưíi, cêåu phẫi vïì àêëy hỗi xem".

Tưi úã chúi vúái ưng Kiïåm bíi sấng, dổn gip chưỵ mấi àïìn dưåt.
Bíi trûa, tưi châo ưng Kiïåm, tùỉt àưìng ài vïì bậi Nưíi.

Ăûúđng vïì bi Nưíi ăi qua Ăoađi Haơ, Tưi hi thùm nhađ ưng Hươi,
nghe nôi ngađy xûa cha con ưng ặúơc Meơ Că cûâu. Ưng Hươi ă giađ,
líỵn lươn că. Ưng Hươi băo: "Ăađo cât. Khoêt hađm ïịch. Suơt xịng.
Nùơng lùưm, mâu ươc ra..." Hi gị cng chó nôi tûđng íịy tiïịng. Con trai
ưng Hươi băo tưi: "Ưng cuơ cô nhúâ gị ăíu. Tai ăiïịc ba, bưịn nùm rưìi".

Tưi bìn ríìu, chađo cha con ưng rưìi vïì.

Tưi búi qua sưng, àïën bậi Nưíi. Cêy mỵm àẩi th bõ sết àấnh
bao nhiïu nùm khư xấc, dûúái gưëc cêy, bổn trễ àưët lûãa lâm thânh cấi
hưëc lộm sêu àen sị. tưi rệ vâo mưåt tp lïìu canh lûúái cẩnh àêëy. Tưi
ngố vâo, rng mịnh thêëy trong xoỏ tửởi coỏ mửồt laọo giaõ nựỗm trùn ửớ
rỳm dûúái àêët. Thêëy tưi, lậo giâ hỗi: "Àư Thi àêëy â?" Lậo giâ nhỗm
lïn, tưi kinh hoâng thêëy lậo giâ chùèng khấc gị ma qu, rêu tốc lúãm
chúãm, àưi mùỉt àc ngêìu. Tưi àoấn lậo giâ bõ liïåt, hai chên teo lẩi,
Lưng chên trưng nhû lưng lúån. tưi châo lậo giâ, ngẩc nhiïn thêëy lậo
anh minh lẩ thûúâng, nối nùng rânh rổt. Mưåt lc sau, qua cêu
chuån, tưi biïët lậo lâ bưë àư Thi úã bïn Àoâi Hẩ. Lậo giâ bõ liïåt mêëy
chc nùm rửỡi, chú nựỗm mửồt chửợ trửng lỷỳỏi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(128)</span><div class='page_container' data-page=128>

íịy tao chûa bõ liïơt. Tao bõa ra chuýơn Meơ Că. Ai cng tin. Mươ Meơ
Că kia kịa, mađy mịn biïịt hịnh Meơ Că ăađo lïn mađ xem". Lo giađ
chó mươt níịm ăíịt gíìn kïì gưịc mỵm. Tưi líịy chiïịc mai trong lïìu ra
chưỵ níịm ăíịt, ăađo lïn. Tưi ăađo theo kiïíu ngûúđi ta víỵn ăađo khi bưịc
mươ. Ăûúơc hún mươt mêt, tưi lưi dûúâi íịy lïn mươt khc gưỵ muơc chùỉng
hịnh thuđ gị. Tưi ngưìi ríịt líu bïn khc gưỵ íịy. Lo giađ ma qu cng
ă thưi cûúđi, bíy giúđ chùưc ng trong lïìu.

Trûúác mùåt tưi, dông sưng àang thao thiïët chẫy. Sưng chẫy ra
biïín. Biïín rưång vư cng. Tưi chûa biïët biïín, mâ tưi sưng nûãa cåc
àúâi rưìi àêëy... Thúâi gian cng thao thiïët trưi. Chó đt nùm nûäa àïën
nùm 2000...

Tưi ặâng lïn, ăi vïì nhađ. Ngađy mai tưi ăi ra biïín. Ngoađi biïín
khưng cô thy thíìn.

TRUÅN THÛÁ HAI

Khi châo mể àïí ài ra biùớn, luỏc ờởy naõo tửi coỏ biùởt rựỗng biùớn úã
àêu?

Mể tưi bẫo: "Chûúng úi, thïë con bỗ mể ài â? Bỗ cấc em con ài
â?" Tưi khưng trẫ lúâi, tưi vt ra ngộ nhû chẩy. Tưi biïët, nïëu tưi
dûâng lẩi lc nây thị tưi sệ khưng bao giúâ ài nûäa. Tưi sệ quay lẩi
cưng viïåc ca mûúâi nùm trûúác; tưi sệ cûá thïë cho àïën rưët àúâi: Sấng
ài cây, chiïìu àâo àấ ong, tưëi lưåt giang àan m. Tưi sệ kếo môn kiïëp
sưëng ca tưi nhû thïë. Nhû thïí bưë tưi, nhû öng Nhiïu, nhû öng Hai
Thòn, nhû nhûäng ngûúâi dên hiïìn lânh, lam l úã qụ hûúng tưi.

Tưi ài... Tửi nhựỗm hỷỳỏng mựồt trỳõi moồc maõ i. Tửi khửng
mang theo mưåt thûá àưì àẩc nâo cẫ trïn ngûúâi, trûâ con dao sùỉc lõm
mâ tưi cêët cưng sang têån Àoâi Hẩ àïí thûãa. Con dao nây rên tûâ
nhđp ư tư, mi nhổn, nûúác thếp xanh biïëc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(129)</span><div class='page_container' data-page=129>

tiïëc gị vïì cåc sưëng. Khưng hiïíu vị sao tửi laồi nghụ rựỗng naõng ỳó
ờởy, ỳó ngoaõi xa kia, úã biïín...

Tưi ài qua rêët nhiïìu lâng mẩc, vûâa ài vûâa lâm thụ kiïëm ùn.
Nhûäng lâng qụ mâ tưi ài qua àïìu bìn tễ tiïu àiïìu. Quanh qín
chó tûâng êëy cêy: Cêy la cêy ngư, cêy khoai lang, vâi thûá cêy rau
quen thåc. Quanh qín tûâng êëy cưng viïåc: Cây rång, cêëy hấi,
vun trưìng.

Sâng sâng, tưi tịm ăïịn ặâng úê ăíìu thưn xôm mađ tưi ăi qua.
Dûúâi gưịc si hóơc câi quân xiïu veơo, cng cô khi úê mươt chúơ côc ven
ặúđng. Cô nhiïìu ngûúđi nhû tưi, că ăađn ưng, că ăang bađ. Hoơ ăïìu lađ

nhûơng ngûúđi dín qú phiïu tân hóơc nhûơng ngûúđi ngheđo trong
thưn xôm. Nhûơng ngûúđi thú mûúân cíìm ăịc soi mùơt chng tưi,
nùưn chín nùưn tay tûđng ngûúđi. Hoơ hi: "Cô biïịt lađm viïơc nađy
khöng? Lađm viïơc kia khöng?" Hoơ vađ chuâng tưi tha thơn giâ că,
thûúđng cưng lao ăương mươt ngađy ríịt thíịp, nïịu lađm thúơ ăíịu thị quy
ra thôc chó ăươ hai cín rûúơi ăïịn ba cín mươt ngađy, thúơ cíịy đt hún:
Chó ăươ mươt cín hai ăïịn mươt cím tâm. Tưi hay nhíơn nhûơng viïơc
ngoađi ăưìng: Cíịy, gùơt, gieo maơ, bôn phín. Tưi khưng thđch nhíơn
viïơc trong nhađ. úê ngoađi ăưìng khưng khđ thoâng ăng hún, trïn ăíìu
tưi lađ bíìu trúđi tûơ do, tưi khưng vûúâng nhûơng mưịi liïn hïơ nađo ăíịy
ăưịi vúâi con ngûúđi. Nhûơng ngûúđi thú mûúân tưi cng chùỉng giađu cô
gị, hoơ cng phăi lađm qìn qơt, ăưi khi hoơ phăi nhõn ùn ăïí dađnh
tră cưng cho thúơ.

Khưng khđ u ịt, tuđ ăoơng ca lađng qú lađm tưi tâi tï căm giâc
chua xôt. Moơi ngûúđi rưịi rđt, cịng cìng ăïí kiïịm miïịng ùn. Nhûơng
ắnh kiïịn, tíơp tuơc thíơt nùơng nïì. Tưi ă thíịy tinh thíìn gia trûúêng
hy hoaơi bao nhiïu sưị phíơn con ngûúđi. Tưi cng thíịy nhûơng ngươ
nhíơn giúâi tđnh vađ ăaơo ặâc giïịt chïịt v diïỵm lïơ trïn câc khn mùơt
thiïịu nûơ. Ríịt đt thanh niïn. Ngoađi ăưìng chó cô câc ưng bađ giađ, phuơ
nûơ vađ tr em thíịt hoơc lađm viïơc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(130)</span><div class='page_container' data-page=130>

khoẫi hûúáng vïì Mể Cẫ, con gấi thy thêìn. Nâng lâ ai? Nâng xêëu
hay àểp? Nâng úã àêu, gốc biïín chên trúâi nâo?

Tưi bùưt ăíìu hịnh dung thíịy nađng. Nađng hiïơn ra rûơc rúơ.
Nhûơng ặúđng nêt trïn khn mùơt nađng r rađng, ăưi lưng mađy
thanh t, quă căm. Thoaơt nhịn, nađng thíơm chđ ăen ăa vađ lnh
căm. Nađng khưng ăeơp. Khoăng câch giûơa tưi vađ nađng lađ khoăng
câch ca hai víơt thïí tûơ do, vûđa ăưịi nghõch, vûđa bao truđm. Că tưi vađ

nađng ăïìu cuđng tranh ăíịu tịm câch giăi thoât sûơ bao truđm ăô,
hûúâng túâi tûơ do. Khi tûơ do lađ luâc nađng míịt tưi vađ tưi míịt nađng. Ăïí
cô nađng, tưi bơc phi sưịng kiïịp sưịng ca k khưí sai lûu ăađy, tưi
bơc phăi vùưt kiïơt tưi cho ăïịn chïịt. Tím hưìn nađng ùn ịng thûâ
thûâc ùn thíơt man rúơ: Ăíịy lađ tûđng miïịng sưịng tûúi rôi ca cơc ăúđi
tưi. Tưi hịnh dung nađng xê xâc tưi bùìng bađn tay thon nhoê, moâng
sùưc. Nađng nhai tûđng miïịng thõt vađ theđ ăíìu lûúơi nhoơn hóưt liïịm
nhûơng gioơt mâu ûâa ra.

Nhûơng nghơ trïn khưng phăi ăïịn ngay vúâi tưi khi íịy, khi
tưi ăôi khât lang thang trïn ặúđng mađ mi sau nađy tưi múâi hiïíu
ra. Thúđi tưi ăang kïí lađ thúđi tưi cođn muơ mõ, ăíìy nhûơng thađnh kiïịn
ngươ nhíơn. Tưi lađ mươt thanh niïn nưng dín ngu ăươn, trong lođng ăíìy
nhûơng tịnh căm thûúng ngûúđi vuơn vùơt, vûđa duy tím, vûđa siïu
hịnh, laơi tíìm thûúđng nûơa. Tưi chûa biïịt khinh r băn thín, cng
chûa biïịt khinh r hoơc víịn. Tưi chûa biïịt câch thûúng mịnh.
Nhûơng víịn vûúng ca tưi vïì mâi nhađ, vïì tịnh căm xôm lađng bao
boơc dûúâi nhûơng sùưc mađu lng maơn hìn thoaơi cng lađ mươt thûâ
vùn hoâ thíịp kêm, cô sûâc trị kêo. Tưi chûa giâc ngươ vïì l tưìn taơi câ
nhín, cng nhû ca că bíìy ngûúđi.

Cịi thâng băy, tưi nhíơn ăông gaơch cho mươt bađ cuơ ngûúđi Sún
Tíy. Bađ cuơ 80 tíi, cô ngûúđi con trai ăi bươ ăươi ăông qn úê
Cùmpuchia. Bađ cuơ cô ngûúđi con gâi nùm nay 42 tíi, líịy chưìng úê
tíơn lađng xa, tïn lađ Thúđi, thónh thoăng múâi vïì thùm meơ ặúơc mươt
bíi chiïìu, síịp ngûêa doơn deơp chưịc lât rưìi laơi ra ăi. Bađ cuơ úê mươt
mịnh giûơa khu vûúđn hoang rương hún sađo ăíịt. Ngưi nhađ lúơp raơ,
vaâch traât ặâng, gioêi lùưm truơ ặúơc qua hai muđa mûa lađ ăưí. Ngûúđi
con trai lađm ăaơi ăươi trûúêng cưng binh, tïn lađ Thïị, chûa cô vúơ. Bađ
cuơ cho tưi xem nhûơng bûâc thû anh viïịt úê Cưng Pưng Xom, chûơ ríịt

thoâng, lúđi l r rađng lađ cuêa ngûúđi con coâ hiïịu:

</div>
<span class='text_page_counter'>(131)</span><div class='page_container' data-page=131>

ặúơc, miïỵn lađ ngûúđi ta ýu thûúng mịnh. Chó mûúđi ngađy phêp lađ
xong moơi viïơc, U s mât lođng mât daơ úê núi suöịi vađng. Cođn con, con
khoeê lùưm, ặúơc moơi ngûúđi ýu mïịn. Con ln nhúâ vïì U, nưỵi nhúâ
nhû gai ăím rơt..."

Tưi ăađo ăíịt, ăông gaơch úê ngay trong vûúđn. Cưng ăông mươt
viïn gaơch mươc lađ nùm hađo, bađ cuơ níịu cúm ba bûơa cho tưi ùn, trûđ
tiïìn gaơo vúâi tiïìn thûâc ùn, cưng thûơc tïị chó cođn ba hađo rûúơi. Bađ cuơ
băo: "Tưi chó mong ăưịt cho nô sâu vaơn gaơch. Nô xíy nhađ hïịt bưịn
vaơn, cođn hai vaơn thị xíy câi bïịp. Ch tđnh, nïịu tưi thú ch că vađo
lođ, că ra lođ, ch cô lađm xong trûúâc tiïịt Ăưng chđ khưng?". Tưi băo:
"Ăûúơc". Bađ cuơ băo: "Tưi vuơng tđnh quâ. Sao tưi laơi ăi thú ăông
gaơch vađo muđa mûa. Thïị cô khưí khưng? Trûúâc tưi cûâ níịn nâ. Taơi
con meơ Thúđi că, tưi ă băo nô bân cho tưi ăưi hoa tai, nô cûâ nôi dưịi
khưng bân ặúơc. Cng may gùơp ch, ch thûúng tưi, lađm thú nhû
lađm cho nhađ mịnh. Cng lađ câi sưị ca tưi, ăïí phc laơi ặúơc cho
con..." Töi cay xeđ mùưt, töi muöịn gađo lïn cho thíịu că trúđi xanh. Tưi
mịn lađm cho dûât húơp ăưìng ăïí laơi lïn ặúđng. Khưịn nưỵi trúđi cûâ
mûa tíìm t, ăông ặúơc vađi trùm viïn gaơch laơi phăi khn vâc che
chùưn. Tưi ăôi. Tưi khưng cô viïơc nađo khâc. Tưi bùưt bơc phăi nhíơn
cưng viïơc chïịt ríịp nađy, cưng viïơc cô cú khiïịn tưi trùưng tay.

Tưi s khưng kïí laơi cưng viïơc tưi lađm ra sao. Bađ cuơ díơy tûđ gađ
gây sâng, ăi bođn nhûơng lâ rau khoai lang, rau dïìn rau mănh cương
trong vûúđn ăïí níịu canh mùưm cua. Thûâc ùn mùơn thûúđng lađ têp
rang, mịi vûđng cua daơm. Cúm níịu trong câi nưìi ăíịt. Bađ cuơ níịu
cúm khêo, cúm do, khưng bao giúđ nât, chây, cúm mïìm chûâ khưng
khư, khưng laơi gaơo. Tíịt că tím lûơc bađ cuơ hûúâng vïì sâu vaơn viïn

gaơch. Tưi cng ûúâc ao tím lûơc ca tưi hûúâng vïì mươt thûâ víơt chíịt cuơ
thïí nhû thïị. Nïịu nhû thïị ặúơc, mađ nïịu ặúơc nhû thïị...

Sang thâng mûúđi, tưi ă ăông xong ă sâu vaơn viïn, chín bõ
ăưịt mươt lc hai lođ gaơch. Trưng ăưịng gaơch mươc chíịt cao mađ sûúâng
mùưt. Bađ cuơ nh bê, gíìy ýịu ặâng loơt thm trong ăưịng gaơch tíịm tûâc
khôc. Tưi băo: "Nïịu mađ ăưịt lođ, míịy cíy khïị, cíy chịi trong vûúđn
ăïìu chïịt hïịt că ăíịy, cuơ aơ". Bađ cuơ băo: "Chïịt thị chïịt". Tưi băo:
"Nïịu hïịt ci lađ phăi dúơ nhađ mađ ăưịt ăíịy, cuơ aơ". Bađ cuơ băo: "Thị dúơ
ăi chûâ! Sang nùm con tưi cô nhađ múâi rưìi".

</div>
<span class='text_page_counter'>(132)</span><div class='page_container' data-page=132>

chiïịc chùn daơ c. Bađ cuơ ăang ưịm. Tưi dúơ nûêa câi mâi nhađ múâi nhen
ặúơc lûêa. Hai lođ gaơch chây buđng, ă rûơc. Nông nhû thiïu. Trúđi rêt
mađ tưi ăânh ăươc mươt câi qìn ăuđi, mưì hưi ta ra nhû tùưm. Lođ ăưịt
ba ngađy ăïm. Cíy cưịi trong vûúđn xêm truơi hïịt. Ăïịn ăïm thûâ ba thị
bađ cuơ míịt. Bađ cuơ míịt ríịt nheơ nhađng, khưng giưịi giùng gị. Tưi ưm
xaâc bađ cuơ trïn tay ăi vođng quanh hai lođ gaơch nhû k mương du. Sâu
vaơn viïn gaơch, thïị lađ bađ cuơ núơ tưi hai trùm mûúđi nghịn ăưìng.

Sấng hưm sau, chõ Thúâi con gấi bâ c dùỉt theo àân con båc
khùn tang trùỉng chẩy vïì. Chõ Thúâi lêìn bïn xấc mể, lêëy ra àưi hoa
tai vâng trẫ cưng cho tưi. Tưi giùỉt àưi hoa tai vâng vâo ấo bỗ ài khi
ngûúâi ta àống quan tâi cho bâ c. Tiïëng khốc ai oấn vổng sau lûng.
Tưi àậ mêët gêìn nûãa nùm trúâi lâm viïåc úã àêy. Biïín côn xa lùỉc...

Tưi gộ cûãa mưåt tiïåm vâng úã thõ trêën H. Lc sấng tinh mú. Bưå
dẩng tưi chùỉc kinh khng lùỉm: Mưåt nûãa nùm trúâi tưi khưng cùỉt tốc,
bưå qìn ấo tûâ ngây bỗ nhâ ra ài àậ súân rấch cẫ, àưì àẩc trïn ngûúâi
cố mưỵi con dao nhổn lûúäi.

Tưi xoê àưi hoa tai vâng dẩm bấn. Ch tiïåm vâng ài chên
àêët, qu xëng lẩy nhû tïë sao: "Lâm gị cố thûá hoa tai thïë nây húã
cêåu? Àêy lâ thûá àưì chúi con nđt bấn àêìy úã chúå. Múái sấng súám dổn
hâng xin cêåu thûúng tưi..."

Tưi ngưìi phïơt xịng nïìn gaơch ăâ hoa. Ch tiïơm vađng líịy ra
câc ăưì nûơ trang trong t giăi thđch cho tưi thïị nađo lađ vađng tíy,
vađng ta; thïị nađo lađ vađng bííy, vađng mûúđi; thïị nađo lađ ăưìng lađ baơch
kim, lađ saphia. Tưi nghe nhû võt nghe síịm. Ch tiïơm vađng dùưt tưi
ra qìy hađng xên bïn ặúđng, chó cho tưi xem nhûơng thûâ hoa tai,
nhíỵn vađng duđng lađm ăưì chúi tr con. Ăưi hoa tai bađ cuơ tră cưng cho
tưi giưịng y hïơt thûâ íịy, cô thïí b vuơn ra ặúơc.

Tưi chađo ưng ch tiïơm vađng tưịt buơng mađ nht nhât, rưìi b ăi.
Tưi ặâng úê ng ba ặúđng. Sûúng muđ ríịt dađy. Xung quanh töi vùưng
ngùưt. Töi ruât dao ra vađ qịt s ăím chïịt ngûúđi ăíìu tiïn ăi qua úê
trûúâc mùơt tưi lc nađy ăïí líịy mưt nghịn ăưìng ă ùn bât phúê. Tưi
ăôi. Tưi ăôi nhû mươt con hùưc tinh tinh. Tưi ăôi nhû mươt con lúơn
rûđng. Tưi ăôi nhû mươt con víơt úê ắa nguơc. Tưi ăôi ă nûêa nùm nay.
Nûêa nùm tưi ùn ăươc mươt thûâ rau khoai lang, rau dïìn, rau mănh
cương, toađn thûâ ríịt dïỵ míịt mâu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(133)</span><div class='page_container' data-page=133>

ngûúđi dûđng trûúâc mùơt tưi. Tưi sûơng súđ nhíơn ra khn mùơt ngûúđi
con gâi cô tïn lađ Phûúơng, khn mùơt ă âm ănh tưi trong bao giíịc
mú. Víỵn khn mùơt íịy, nhûơng ặúđng nêt dûât khoât vađ quă căm,
vûđa hưìn nhiïn vûđa lnh căm. Cư Phûúơng băo: "Nađy anh kia, cô
gânh thú khưng?" Tưi băo: "Cô!" Cư Phûúơng trao gânh cho tưi. Cư
Phûúơng băo: "Anh gânh gaơo cho tưi lïn chúơ rưìi tưi cho tiïìn ăi cùưt
tôc". Moơi ngûúđi cûúđi, hoơ vưỵ vai, thuơi vađo ngûơc tưi. Tưi gânh gaơo ăi
theo hoơ nhû viïơc phăi lađm. Tưi khưng hiïíu vị sao nhû thïị. Cư

Phûúơng ăi bïn caơnh tưi, ăung ặa câi ti xùưc giă da mađu ă.

Phiïn chúơ giâp Tïịt ăưng nhû chăy hươi. Cư Phûúơng bân loâng
câi ă xong. Cư Phûúơng băo tưi: "Tưi vúâi anh ăi ùn bn riïu. Ăúơi tưi
mua đt hađng rưìi anh gânh vïì cho tưi vúâi nhê". Tưi gíơt ăíìu rưìi ăi
theo cư Phûúơng vađo quân bn riïu. Tưi hp soaơt hai líìn xong bât
bn. Cư Phûúơng phị cûúđi, goơi thïm mươt bât bn nûơa. Cư Phûúơng
hi tưi: "Anh ăôi ă míịy ngađy rưìi?" Tưi nôi, tûơ dûng nûúâc mùưt ûâa
ra: "Tưi ăôi ă sâu thâng nay rưìi". Moơi ngûúđi trong quân im bùơt,
lùơng l nhịn tưi. Chùưc chùỉng ai tin lúđi tưi nôi. Cư Phûúơng khưng nôi
nùng gị, b dúê bât bn ngưìi nhịn tưi ùn. Tưi ùn xong, cư Phûúơng laơi
hi: "Anh cô ùn bânh ăc khưng?" Tưi gíơt ăíìu. Cư Phûúơng laơi goơi
thïm cho tưi nûêa meơt bânh ăc. Că ăúđi chûa bao giúđ töi ặúơc ùn
uöịng ngon lađnh nhû thïị.

Tưi gânh hađng ăi theo cư Phûúơng vïì nhađ. Hađng toađn vưi vúâi
sún, tưi khưng biïịt mua ăïí lađm gị. Nhađ cư Phûúơng úê vuđng ăíịt bi,
giưịng hïơt qú tưi, chó khâc úê ăíy cô nhađ thúđ ăaơo Thiïn chuâa. Cö
Phûúơng úê vúâi böị, möơt ngûúđi cư muđ khưng biïịt tïn thíơt lađ gị, chó
thíịy moơi ngûúđi goơi bađ lađ Maria. Cư Phûúơng cô hai em gâi, mươt cư
tïn Thy, mươt cư tïn lađ Liïn. Khi ặa tưi vïì, cư Phûúơng nôi vúâi moơi
ngûúđi: "Tưi nhùơt ặúơc ưng mnh nađy úê ng ba ặúđng. Cô v lađ dín
lao ăương chûâ khưng phăi lûu manh giang hưì". Bưị cư Phûúơng hi:
"Nađy anh kia, tïn lađ gị? Cô vûúâng trươm cùưp gị khưng?". Tưi băo:
"Tưi lađ Chûúng. Tưi khưng trươm vùơt". Bưị cư Phûúơng cûúđi: "Tưi biïịt
rưìi, tûúâng anh lađ tûúâng ngûúđi trươm cûúâp lúân chûâ khưng trươm cùưp
vùơt. Câi dâi tai thïị kia, câi mi ưịng bûúng thïị kia khưng phăi lađ
haơng tíìm thûúđng. Chân ăúđi hay sao mađ cânh beđo trưi daơt ăïịn ăíy
thïị nađy?". Tưi băo: "Phíơn tưi nô thïị". Bađ Maria líịy tay súđ mùơt tưi,
thêt lïn: "Giïsuma! Cha úi! Ngûúđi ăíu mađ chùỉng thíịy thõt, chó

thíịy toađn ăíịt lađ ăíịt thïị nađy?".

</div>
<span class='text_page_counter'>(134)</span><div class='page_container' data-page=134>

bươ nhađ thúđ. Cưng viïơc khô khùn nhíịt lađ phăi tư sún laơi bûâc tûúơng
cha ặâng trïn nôc gâc chng, bûâc tûúơng cao hai mêt, taơc hịnh
Cha Giïsu mùơc âo choađng ă giang hai tay ra, chín ặâng trïn
quă cíìu trođn. Ăíy lađ ăiïím cao nhíịt ca nôc gâc chng, hoađn toađn
khưng cô mùơt bùìng ăïí dûơng dađn giâo. Mịn tư sún laơi bûâc tûúơng,
tưi chó cođn cô câch bơc thûđng vađo ngûúđi rưìi chùìng thûđng vađo thín
tûúơng. Húơp ăưìng cưng viïơc ca tưi khưng cô băo hiïím. Bưị cư
Phûúơng băo: "Xûâ ăaơo chng tưi ni anh ba bûơa, anh chïịt thị
chng tưi chưn. Lađm xong anh ặúơc hai trùm ngađn ăưìng". Tưi nhúâ
ăïịn khoăn tiïịn cưng ăông gaơch cho bađ cuơ ngûúđi Sún Tíy mađ cûúđi
ra nûúâc mùưt. Cư Phûúơng băo tưi: "Anh nghơ laơi ăi. Bûâc tûúơng lađm
câch ăíy hai trùm nùm rưìi, vưi vûơa khưng khêo ă muơc, leo lïn ăíịy
nhúơ chïịt thị sao?" Tưi băo: "Cha gip tưi. Nïịu khưng thị chùỉng cô
Cha".

Tưi quêt vưi nhađ thúđ gíìn mươt thâng. Ăíìu tiïn, tưi caơo hïịt lúâp
vưi c rưìi ph lïn hai lúâp vưi trùưng. Ngoađi cuđng tưi quêt vưi vađng.
Gip viïơc cho tưi lađ cư Thy, cư Liïn. Bưị cư Phûúơng xem xêt cưng
viïơc. Ưng băo tưi: "Ch em aơ, tưi chó tiïịc ch em lađ k vư ăaơo. Nïịu
khưng tưi cô ba ặâa con gâi, tưi gă cho ch că ba". Tưi ă bûđng mùơt.
Tưi cûúđi ăau ăúân. Tưi ăíu phăi loaơi chô dâi ăi tịm chô câi? Trâi tim
tưi ă thơc vïì nađng, thơc vïì Meơ Că, thơc vïì con gâi thy thíìn...

Sau khi quêt vưi xong vađ sún laơi toađn bươ cûêa kđnh nhađ thúđ,
tưi bùưt tay vađo viïơc tö tûúơng Chuâa. Trûúâc ngađy töi tređo lïn nôc gâc
chng, cư Phûúơng níịu cho tưi mươt nưìi nûúâc hûúng nhu băo tưi
tùưm gươi. Moơi ngûúđi trong nhađ cư Phûúơng ăïìu quan tím sùn sôc ăïịn
tưi. Hoơ biïịt cô thïí ăïịn ngađy mai tưi khưng cođn úê trïn ci ăúđi nađy

nûơa. Ưng truđm ăaơo cô v bưìn chưìn. Nûêa ăïm ưng kêo tưi díơy, pha
mươt íịm trađ ăùơc múđi tưi. Ưng băo: "Cíơu Chûúng nađy, hay thưi ặđng
tư tûúơng nûơa. Tưi cûâ lo lùưng thïị nađo". Tưi băo: "Bâc mùơc tưi. Cưng
viïơc nô thïị". Ưng cuơ thúê dađi: "ÛĐ! Phăi thïị ăíịy. Nïịu mïơnh hïơ nađo,
cíơu cô oân tưi khưng?" Tưi băo: "Khưng". Ưng cuơ nghơ mươt lc rưìi
lûúơng lûơ hi: "Cíơu Chûúng nađy, cíơu cô mịn giưịi giùng gị khưng?"
Tưi cûúđi: "Nûúâc ta cô sâu mûúi triïơu ngûúđi thị nùm mûúi tâm triïơu
cûúđi vađo mi lúđi giưịi giùng ca tưi". Ưng cuơ băo: "Tưi hiïíu. Cíơu ăi
ng ăi".

</div>
<span class='text_page_counter'>(135)</span><div class='page_container' data-page=135>

tim tưi àậ khư hếo vaõ cựỗn cửợi. Tửi biùởt tờởt caó nhỷọng thiùồn caóm mâ
cư Phûúång, con gấi ưng trm àẩo dânh cho tưi, thêåm chđ cẫ nhûäng
thiïån cẫm ca cư Thy, cư Liïn dânh cho tưi nûäa. Tưi biïët hïët. Tưi
khưng cố quìn gùỉn sinh mẩng ca tưi vúái hổ, búãi nhû thïë, rưët cåc
tưi cng lẩi sưëng nhû ưng Nhiïu, nhû ưng Hai Thịn hóåc nhû
nhûäng ngûúâi dên hiïìn lânh lam l úã qụ hûúng tưi hay lâ úã xûá àẩo
nây. Mưåt mấi nhâ gianh vúái ba bưën trấi tim vâng lâ hïët nûúác. Cư
Phûúång tưi gùåp úã lúáp kïë toấn dẩo nâo hay cư Phûúång con ưng trm
àẩo úã àêy cng chó lâ mưåt mẫnh ca nâng, con gấi thy thêìn,
ngûúâi tưi ûúác ao gùåp gúä...

Sâng hưm sau, tưi tređo lïn nôc gâc chng. Tưi líịy mươt súơi
díy thûđng ăïí bơc lođng thođng rưìi trođng lïn cưí Cha Giïsu lađm
ăiïím tûơa. Tưi bơc súơi díy thûđng vađo quanh ngûúđi tưi rưìi vûđa ău
vûđa lađm viïơc. Că xûâ ăaơo ặâng tuơm úê dûúâi gâc chng nđn thúê theo
di cưng viïơc ca tưi. Chó sú sịt, súơi thûđng ặât hóơc tưi bõ míịt
thùng bùìng, tưi s rúi trïn cao ba mûúi mêt xịng nïìn sín ăâ.

Tưi mï măi lađm viïơc. Khưng biïịt bao nhiïu thúđi gian trưi
qua. Trong ưịng tay âo Cha Giïsu cô mươt tưí chim. Nhûơng coơng

rúm ca tưí chim chùỉng khâc nhûơng súơi vađng rođng. Ăïịn cịi ngađy,
tưi ă tư xong bûâc tûúơng. Mươt niïìm hín hoan khiïịn tưi ngheơt thúê.
Pht cịi cuđng, khưng hiïíu sao, tưi ă khưng kịm ặúơc thđch
ngưng cìng lađ k tïn lïn víìng trân thanh thăn ca Cha. Líìn
vađo mâi tôc xo, tưi duđng con dao nhoơn lûúơi vaơch tïn tưi lïn ăíịy.
Vïì viïơc nađy, ăïịn sau nađy tưi phăi tră mươt giâ ríịt ăùưt, tưi khưng
lûúđng ặúơc.

Tưi ặâng trïn vai bûâc tûúơng mùưt nhịn vïì xa. Mùơt biïín díng
trûúâc mùưt tưi, cùng nhû súơi chó. Tưi nghe thíịy tiïịng sông nhû tiïịng
ngûúđi thúê dưịc. Nhûơng tia hađo quang líịp loâng úê mươt gôc biïín vađ
khưng hiïíu sao tưi nghơ ăíịy lađ núi con gâi thy thíìn tr íín.

Tưi xịng sín nhađ thúđ trong sûơ hín hoan ca toađn xûâ ăaơo.
Tưi thíịy xíy xíím, băi hoăi toađn thín. Tưi nùìm síịp xịng bíơc ăâ
ngíịt ăi. Tưi thíịy hưìn tưi nheơ nhû súơi khôi. Hưìn tưi bay lađ lađ trïn
câc bíơc thïìm nhađ thúđ, trïn câc mâi gianh, mâi raơ, trïn câc ng
nh, trïn câc vûúđn chịi. Hưìn tưi bay trïn câc cânh ăưìng khư n...
Tưi khưng biïịt moơi ngûúđi ặa tưi vïì nhađ tûđ khi nađo nûơa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(136)</span><div class='page_container' data-page=136>

Liïn tiïỵn ặa tưi ăïịn cịi vûúđn chịi thị dûđng laơi. bađ Maria quađng
vađo cưí tưi súơi díy ăeo thânh giâ rưìi lađm díịu trïn ngûơc tưi. Cư
Phûúơng ặa tiïỵn tưi thïm mươt qung ngùưn nûơa. Cư Phûúơng băo
tưi: "Anh Chûúng nađy, thïị anh ăi thíơt ađ?". Tưi gíơt ăíìu, tưi băo:
"Thưi em vïì ăi. Em nhúâ cíìu ngơn cho anh". Cư Phûúơng guơc ăíìu
vađo ngûơc tưi nûâc núê: "Thưi anh ăi ăi, chín cûâng ăâ mïìn, em chùỉng
giûơ ặúơc... Xin anh nûúng nheơ thín mịnh, díìu chó ăïí cho em ăúơ
khưí".

Tưi vng ài nhû bỗ chẩy. Trûúác mùåt tưi lâ dông sưng. Sưng

chẫy ra biïín, biïín rưång vư cng. Tưi chûa biïët biïín... Thïë mâ tưi
sưëng nûãa cåc àúâi rưìi àêëy. Thúâi gian cng thao thiïët trưi. Chó đt
nùm nûäa àïën nùm 2000...

Tưi cûá ài... Phđa trûúác mùåt tưi côn biïët bao àiïìu bêët ngúâ chúâ
àúåi. Nâng lâ ai? Con gấi thy thêìn? Nâng úã àêu? Con gấi thy
thêìn? Lâ tịnh chi? Con gấi thy thêìn? Àïí tưi mûúån mâu son phêën
ra ài..

TRUÅN THÛÁ BA

<i>"Giang hưì côn lẩi mịnh tưi </i>
<i>Qụ ngûúâi àùỉng khối, qụ ngûúâi cay men..." </i>
Nguỵn Bđnh
Kïí tûâ ngây tưi rưìi xốm àẩo bïn sưng ra ài, thóỉt cấi thïë mâ
àậ mêëy nùm rông. Khưng biïët bao nhiïìu sûå viïåc qua ài, khưng biïët
bao nhiïu ngûúâi tưi gùåp gúä, gùåp gúä rưìi lẩi chia tay..., khưng biïët
bao nhiïu vui bìn, àùỉng cay cng cố, ngổt bi... - ưì mâ sao võ ngổt
bi cng nhẩt vêåy â? - mâ ngổt bi cng cố...

Tưi ă ýu, ă ặúơc ýu. Tưi cng ă chaơy trưịn nhiïìu líìn.
"Chûúng nađy! Khưng phăi thïị, víỵn khưng phăi thïị!"

Tưi àậ sưëng nhiïìu núi, lâm nhiïìu viïåc. "Chûúng nây! Khưng
phẫi thïë, vêỵn khưng phẫi thïë!".

</div>
<span class='text_page_counter'>(137)</span><div class='page_container' data-page=137>

thêìm ao ûúác trưng thêëy hịnh ẫnh siïu phâm. Sûúng m giùng
giùng trïn mùåt sưng. Khi nùỉng lïn, sûúng tan ra, sûúng tan ra rưìi
bay lïn nhû khối, nhû mêy. Mùåt sưng lưå rộ, ngấi ng vâ thển
thng. Sống vưỵ búâ; àẫy xấc nhûäng con ph du, nhûäng con vúâ àïën

têån chên tưi. êëy lâ cẫm giấc vïì lệ thûúâng, lệ vư thûúâng lêìn àêìu tịm
àïën rốn rến thùm dô têm hưìn tưi. Tưi khưng biïët, tưi khưng hïì àïí
àïën chng. Tưi côn quấ trễ! Lc êëy, sûå mêët mất, sûå vư nghơa, lêỵn
thûác vïì thúâi gian biïën dõch khưng khiïën tưi phẫi bêån lông.

Tưi ăi doơc bi cât bïn sưng. Tưi nhịn thíịy mươt hưị cât lm
ngay trïn mêp nûúâc. Tưi hịnh dung ăïm qua con gâi thy thíìn ă
nghó úê ăíy. Nađng nôi chơn vúâi sông. Sông kha líịp thín nađng.
Nađng nùìm nghiïng, co ngûúđi laơi, ăíìu gưịi sât cùìm. Nađng th thó vúâi
sông. Nađng nôi :"Nađy sông! Thưi ặđng ăuđa, ặđng ngưịc nûơa..."".

Tưi ài... Thúâi tưi àang sưëng lâ thúâi khố khùn gian khưí. Chiïën
tranh àậ qua, mổi ngûúâi bùỉt àêìu xêy dûång lẩi cåc sưëng múái.
Nhûäng vïët thûúng c khếp dêìn miïång lẩi, lïn da non. Ngûúâi ta rưëi
rđt tịm kiïëm viïåc lâm, kiïëm tịm hy vổng. Lân sống ngûúâi tûâ nưng
thưn trân ra thânh phưë nhiïìu vư kïí, húåp thânh mưåt têìng lúáp "dên
phiïu tấn". Tưi ài lêỵn trong àấm ngûúâi nây, lông thùỉc thỗm lo êu
cho sưë phêån mịnh, cng lâ sưë phêån ca mưåt đt nưng dên hóåc cng
qỵn hóåc nhiïìu khao khất vâ ẫo tûúãng nhêët.

Con sưng qụ hûúng lùång lệ, rùång tre àêìu xốm, bûác tûúâng àấ
ong rïu ph, bống mể liïu xiïu in trong nùỉng chiïìu.

Tưi ài... Tưi mën xem phđa trûúác cố gị.

Tưi ài... Tưi àậ khao khất tịnh u àïën nhû thïë nâo, nhû thïí
ngûúâi ài trong sa mẩc khao khất nûúác! úã àố lêỵn lưån rêët nhiïìu mú
ûúác xen vâo : àêëy lâ hẩnh phc, giổt nûúác mùỉt, sûå êëm ïm, nhûäng
chên trúâi, chên trúâi vaâ mùåt biïín rưång xa vúâi, mưåt gốc nhỗ trong
vûúân, mưåt ngưi nhâ nhỗ vúái cûãa sưí rưång... ưì, rêët nhiïìu thûá àêëy! Mể

Cẫ ca tưi, ẫnh hịnh ca mưåt àiïìu gị àố hún cẫ ngûúâi con gấi, hún
cẫ ngûúâi àân bâ. Nố lâ ẫnh hịnh ca mưåt nûãa thïë giúái bïn trïn
hóåc bïn dûúái tưi, ca thûúång giúái vâ trêìn gian. Con gấi thy thêìn!
Nâng úã àêu? Nâng bêån viïåc gị? Sao nâng khưng àïën cng tưi mâ
nâng chó gûãi nhûäng tin sûá ca nâng àïën nhû cún mûa kia bêët chúåt,
nhû chiïëc hön vưåi vâng kia bêët chúåt xốt xa tï tấi têån àấy lông...

</div>
<span class='text_page_counter'>(138)</span><div class='page_container' data-page=138>

ca mi nađo ai thíịu ặúơc ngoađi mi? Ai ăaô lađm chi? Mađ mi ăaô lađm
chi? Búêi câi tịnh chi?

Nâo! Tưi phẫi nhêån rựỗng trong khaỏt voồng tũm kiùởm cuửồc sửởng
cuóa tửi hùèn cố êín chûáa mưåt con qu dûä àậ thiïëp ng cố lệ hâng thïë
k. Nố ngêỵm nghơ àưi cht vïì tưn giấo, vïì bẫn chêët con ngûúâi
chùèng qua cuọng chú nhựỗm ùớ ửởi chiùởu vaõ laõm sựổc nhổn thïm bẫn
lơnh qu dûä ca nố mâ thưi. Nố vûâa ngư nghï, vûâa khưng ngoan,
vûâa nhanh nhển. Nố àa nghi nhû Tâo Thấo. Nố hiïíu thúâi cåc...
A... Nố hiïíu nhûäng cú hưåi đt ỗi ca mịnh. Nố sc sẩo, tịm kiïëm. Nố
phẫn bưåi trấi tim tưi. Nố giïët chïët nhûäng khất vổng mong mën
cao thûúång tûã tïë trong tưi àïí duy trị cåc sưëng chđnh nố, trong xấc
thên phâm tc nây. Tưi àậ nhiïìu lêìn bùỉt gùåp nố trong tiïìm thûác
mú hưì ca tưi. Khi tưi phẫi che mùåt, phẫi ï chïì, khi tưi chẩy trưën,
nhc nhậ, ti hưí... nố ngưìi trong gốc têm hưìn vâ khe khệ hất bâi ca
ca mịnh, lẩnh lng, giïỵu cúåt. Nố biïët têët cẫ àiïìu êëy chó lâ ûúác lïå,
khưng chđnh xấc bao nhiïu, àưå bïìn vûäng thêëp, do ai àố àùåt ra
trong tịnh thïë bùỉt båc, khi khưng hiïíu gị lùỉm vïì àúâi. Kễ àùåt ra nố
sệ rưëi trđ, sệ xêëu hưí khi y chấn àúâi, khi y thêët bẩi, nghơa lâ khi êëy y
àậ khưng côn nhiïìu cú hưåi nûäa trong àúâi. Tưi biïët chùỉc chùỉn thïë
mâ. Tưi biïët chùỉc chùỉn thïë...

Tưi ài... Hưm qua mûa. Hưm nay nùỉng àểp. Ngây mai nùỉng.

Tưi lâ Chûúng. Tưi ài, tưi àang ài...

Câch ăíy khưng líu, tưi ăïịn lađm thú cho möơt gia ằnh ngûúđi
úê thađnh phöị. Chuê nhađ lađ möơt ngûúđi giađu. Ngöi biïơt thûơ ă xíy
xong, bíy giúđ xíy thïm mươt bûâc tûúđng chùưn bïn ngoađi. Tưi ăïịn
nhíơn viïơc cuđng vúâi nùm ngûúđi khâc nûơa, trong ăô cô mươt cư gâi tïn
lađ Míy, ngûúđi Mûúđng Hođa Bịnh.

Lađm ặúơc ba ngađy, ăïịn bíi trûa thị Míy ăïịn gíìn băo tưi:
"Anh Chûúng nađy, bađ ch nhađ băo tưi múđi anh lïn nhađ".

Tưi bûúác vâo phông khấch. Cùn phông rưång, trẫi thẫm, àưì
àẩc cêìu k. Trïn tûúâng treo bûác tranh thaãm dïåt hai con ngûåa àang
êu yïëm nhau. Tiïëng tđch tùỉc ca chiïëc àưìng hưì treo tûúâng sưët råt
vâ múâ ấm. Tưi nghơ... Nïëu lâ núi úã ca tưi thị sệ lâ cûãa ra vâo nhỗ
vâ cûãa sưí rưång, khưng trang trđ gị vâ ngoâi kia lâ bậi cỗ xanh vúái
cấnh rûâng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(139)</span><div class='page_container' data-page=139>

Cư ch băo tưi :"Anh vađo ăíy...". Tưi bûúâc vađo phođng. Cư ch
băo tưi: "Anh ngưìi xịng ăi... Tưi tïn lađ Phûúơng. Cođn anh, anh tïn
lađ gị?". Tưi băo: "Töi lađ Chûúng, con öng Huđng". Cö Phûúơng cûúđi:
"Anh ngưìi xịng ăi, tïn anh khưng cô nghơa gị vúâi tưi. Anh hy
nhịn xem. Tưi cô ăeơp khưng?": Tưi băo: "Ăeơp". Cư Phûúơng cûúđi:
"Anh vươi vađng quâ. Anh chûa biïịt thïị nađo lađ ăeơp hay xíịu núi
ngûúđi ăađn bađ. Anh thíịy tưi giađu, anh tûúêng tưi ăeơp. Anh thíịy tưi
hoơc thûâc, anh tûúêng tưi ăeơp. Khưng phăi thïị! Nïịu tưi ăeơp, tưi phăi
nhịn thíịy trong ânh mùưt anh dûât khoât cô nhûơng khao khât duơc
voơng". Tưi cûúđi bìn b, khưng biïịt tră lúđi ra sao. Cư Phûúơng băo:
"Anh lađ ngûúđi lađm thú, anh lađ dín ăen. Phăi khưng nađo?" Tưi băo:
"Phăi". Cư Phûúơng băo : "Nhû thïị nghơ lađ anh khưng cô gị că. Anh

lađ k ýịu". Tưi băo: "Xin cư ặđng só nhuơc tưi". Cư Phûúơng băo: "Tưi
khưng só nhuơc anh. Tưi chó nôi ra mươt sûơ thíơt. Anh khưng cô ca
căi, khưng cô súê hûơu câ nhín, anh khưng cô qìn sơ diïơn, khưng
nïn tûơ âi, khưng nïn phăn khâng".

Tưi im lùång, tưi khưng hiïíu lùỉm vïì nhûäng ngûúâi giâu tiïìn vâ
cố hổc thûác. Tưi thêëy hổ bđ hiïím, hổ giỗi giang, hổ nguy hiïím. Thïë
thưi! Cư ch ca tưi mën sûác lao àưång ca tưi? Mën gị? Mën
têm hưìn tưi? Maọi ùởn sau naõy tửi mỳỏi biùởt rựỗng trong tửi cng cố
àưi àiïìu giấ trõ vâ cng khưng đt rấc rûúãi thưëi tha. Tưi phẫi trẫ giấ
cho bâi hổc êëy ca mịnh. Nhûng àêëy lâ vïì sau, vïì sau nây...

Rưìi Phûúơng vađ tưi cuđng hiïíu nhau. Tưi lïn giûúđng nùìm. Cư
Phûúơng băo: "Anh híịp tíịp vađ vöơi vađng! Chùỉng qua anh lađ möơt con
thuâ ýịu. Nhûơng con th ýịu hiïíu tịnh ýu nhû cưng viïơc, nhû ăi
cađy. Thâi ăươ ca hoơ ăưịi vúâi cơc sưịng cng ăïìu nhû víơy. Hoađn toađn
khưng phăi thïị! Cơc sưịng lađ mươt quâ trịnh suy ăưìi, quâ trịnh
hûúêng thuơ. Cô thïị thưi!". Tưi gíìm gûđ nhû sû tûê. Cư Phûúơng băo:
"Anh im ăi... ặđng cô gíìm gûđ. Sû tûê cng chó lađ mươt con th ăâng
thûúng, nô súơ nhûơng con sû tûê khâc... Anh ýn tím ăi, bưị chưìng tưi
chïịt rưìi, chưìng tưi khưng cô úê nhađ!". Tưi cûúđi nhû mïịu. Tưi tiïịc lađ
mịnh đt hoơc víịn quâ, khưng tranh ci ặúơc, khưng hiïíu t gị. Tưi
xc ăương.

</div>
<span class='text_page_counter'>(140)</span><div class='page_container' data-page=140>

chùån th tđnh trong bổn àân ưng vúái nhau. Anh cố hiïíu khưng?".
Tưi bẫo : "Khưng". Phûúång bẫo: "Anh mùåc ấo qìn vâo rưìi ct ài!

Tưi xíịu hưí b ra ngoađi. Tưi khưng thđch lađm viïơc nađy. Tưi vïì
chưỵ úê ca tưi trong khu nhađ taơm gôc vûúđn. Tưi ng. Trong mú tưi
thíịy tưi ăi laơc vađo möơt lođng suöịi khö caơn. Töi ăi ngûúơc lïn mi. Hai

bïn ặúđng ă lađ vâch ăâ dûơng ặâng nhû ặúđng lïn trúđi. Tưi mú
thíịy con gâi thy thíìn. Nađng hiïơn ra trong ânh sâng múđ múđ
hìn ăo. Nađng khưng huđng biïơn. Nađng chó bìn ríìu.

Tưi úê nhađ cư Phûúơng míịy thâng rođng. Chưìng cư Phûúơng vùưng
nhađ, ăang úê nûúâc ngoađi, míịy ặâa con ăi hoơc sịt ngađy. Cư Phûúơng
cô câch nghơ vïì tịnh ýu khâ laơ luđng: "Tưi thûúêng thûâc anh, tưi
nhùưm anh. - Cư Phûúơng băo tưi. - Nhû thïí ngûúđi ta nhùưm mươt môn
ùn".

Cư Phûúång bẫo tưi : "Àân ưng cấc anh ty tiïån àùåt ra låt
phấp. Cẫ chưìng tưi nûäa. Hổ cố bâ Cẫ, Bâ Hai. Hổ hûúãng lẩc giêëu
giïëm... Anh lâ ưng Hai ca tưi, anh cố thđch khưng?". Tưi bẫo :
"Cng thđch". Cư Phûúång bẫo: "Tưi thđch bẫn chêët hưìn nhiïn man
rúå ca anh. Nố vư hổc, vư àẩo nhûng lânh mẩnh".

Cư Phûúơng giúâi thiïơu tưi cho câc baơn gâi ca cư. Hoơ ăïìu xinh
ăeơp, sưìn sưìn, cô hoơc thûâc, giađu cô. Nhûơng ăiïìu hoơ nôi trong phođng
ng khâc hùỉn nhûơng ăiïìu tưi víỵn ặúơc nghe khi tưi cođn úê qú nhađ,
khi tưi ăi hoơc hóơc ăi kiïịm sưịng ngoađi ăúđi.

Cư Phûúång bẫo tưi: "Khi ng vúái anh, nhûäng ngûúâi ph nûä
khấc cố kïu lïn khưng?". Tưi bẫo: "Cố àưi ngûúâi". Cư Phûúång cûúâi :
"Nhûäng tiïëng kïu êëy chđnh lâ ngưn ngûä ngun thy, tinh khiïët.
Nố trong sấng hún mổi thûá tiïëng ru, thú ph vâ nhẩc nhậ. Tưi ln
cẫm thêëy nhûäng tiïëng kïu êëy tûåa nhû tiïëng kïu cuãa ngûúâi tiïìn sûã
trong hang àưång...". Tưi ngêỵm nghơ, tưi thêëy cố lyá nhûng töi khöng
kïu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(141)</span><div class='page_container' data-page=141>

Cö Phûúång hỗi: "Anh thđch thïë â?". Tưi bẫo : "Cng thđch". Cư

Phûúång bẫo: "Tưi thêëy khưng nghơa gị. Anh phaói biùởt rựỗng cuửồc
sửởng laõ rờởt rửồng lỳỏn".

Tửi khưng tră lúđi. Tưi thíịy cơc sưịng ca tưi vađ nhûơng ngûúđi
dín qú tưi ăún giăn bịnh thûúđng khưng phăi ăùơt ra qua nhiïìu cíu
hi. Chng tưi sưịng, lúân lïn, hađng trùm ngađn vaơn thïị hïơ nöịi nhau,
quanh qín chơn lađm ùn, gia ằnh, tưn giâo, nhađ cûêa, duơc voơng.
Tưi băo: "chó cô nưỵi bìn lađ vơnh cûêa". Cư Phûúơng băo: "Cô
thïí... nhûng anh ặđng khùỉng ắnh". Tưi hịnh dung ra xâc nhûơng
con phuđ du, nhûơng con vúđ bõ sông ăânh taơt vađo búđ. Tưi chúơt nhíơn
ra con ngûúđi phăi luđi ríịt xa múâi gaơn loơc ặúơc ăưi cht díịu vïịt giâ
trõ vùn minh, giöịng nhû höm nay ta xuâc ăöơng búêi mươt cíu Kiïìu,
búêi mươt pho tûúơng Chađm, búêi mươt díịu vín tay trïn bịnh gưịm cưí...
Hađng tó nhûơng con phuđ du, nhûơng con vúđ chïịt ăi khưng ăïí laơi mươt
díịu vïịt gị.

"Cẫm giấc thưi. - Cư Phûúång bẫo tưi. - Àân bâ chng tưi chó
tin úã cẫm giấc, mâ cẫm giấc nghơa lâ nhêìm lêỵn vâ tẩm búå".

Tưi ríịt đt cô thị giúđ ăïí nghơ ngúơi nhûơng ăiïìu khô hiïíu nhû
thïị. So vúâi moơi ngûúđi thị tưi chùỉng cô gị că. Tưi khưng cô tiïìn baơc,
cưng danh, khưng cô gia ằnh ăïí ýu thûúng lo nghơ, khưng cô baơn
beđ... Ngay că giíịy túđ tuđy thín cng khưng cô nưịt. Tưi lađ con sưị
khưng. Tưi vui mươt mịnh, bìn b mươt mịnh, mú mương mươt mịnh...
Tưi chó cô con gâi thy thíìn chúđ ăúơi...

"Thïë lâ anh sûúáng". - Cư Phûúång bẫo tưi.

Tưi cûúđi thíìm... Tưi nhúâ laơi nhûơng gị mịnh ă trăi qua trong
ăúđi. Ăâm tr tríìn trìng ngưìi úê bïn sưng, níịp trong rùơng mđa.

Chng tưi nôi chơn cao siïu vïì ngûúđi Nga, ngûúđi M lađm bom
nguýn tûê, chuýơn bađ Maơnh Tûê daơy con, chơn ngûúđi ta cíu ặúơc
mươt con câ voi, nhûng khi lưi ặúơc vađo búđ chó cođn cô mưỵi bươ
xûúng... Thïị ăíịy, nhûơng chơn tr con, nhûơng chơn ăương trúđi...

Cư Phûúång bẫo tưi: "Nây Chûúng! Anh àang nghơ gị?" Tưi
bẫo: "Trïn nïìn nhâ gẩch àấ hoa thị rêët khố ài...". Cư Phûúång bẫo:
"Chưìng tưi cng nối nhû thïë. Anh ta trấch tưi khưng biïët ài lẩi
trong nhâ, khưng cố cûã chó linh hoẩt vâ chó biïët ài tûâng bûúác möåt
nhû àïëm...".

</div>
<span class='text_page_counter'>(142)</span><div class='page_container' data-page=142>

chưịng cùìm, mùưt nhịn lïn nhûơng ngưi sao xa xùm. Mươt ânh mùưt vư
hịnh tûđ trong khoăng khưng síu thùỉm úê giûơa bíìu trúđi bao la ăang
theo di theo tưi. Tưi biïịt chùưc chùưn cô ânh mùưt íịy. Ăiïìu íịy khiïịn
tưi xc ăương. Sau nađy tưi gân cho nađng, cho Meơ Că, cho con gâi
thy thíìn, cho ngûúđi ăađn bađ víỵn chúđ ăúơi tưi úê núi xa xùm, mi tíơn
ăíu ăíu. Tưi biïịt, nađng víỵn hy voơng vađ ăíịy chđnh lađ chưỵ dûơa cịi
cuđng cho sûơ cö ăún hoang vùưng úê trong lođng töi. Tưi ă sưịng qua
ríịt nhiïìu l thûúđng: nhûơng líìn ăânh nhau vúâi boơn phađm phu, lađm
viïơc khưng cưng cho ngûúđi ngheđo khô, nhă nhúât cúơt ăuđa vúâi l du
cưn... ânh mùưt vư hịnh víỵn theo di tưi hoađi hoađi. Nađng víỵn th thó
trong ăïm. Nađng nôi: "Nađy Chûúng, víỵn khưng phăi ặúđng ra
biïín...".

Cư Phûúång bẫo tưi: "Cố lệ úã thïë hïå trûúác thị cha anh tưi cng
giưëng nhû anh bêy giúâ. Hổ mang laồi uó thỷỏ cho chuỏng tửi".

Tửi nựỗm im. Tửi khưng biïët rộ nhûäng àiïìu cư Phûúång nối.
Àiïìu gị lâm cho ngûúâi ta khao khất ham sưëng? Tưi hỗi cư Phûúång
àiïìu nây. Cư Phûúång trẫ lúâi: "Ùn ngon, lúâi têng bưëc vâ sex. Anh

côn thïm gị nûäa thị tu".

Nhûäng ngây úã nhâ cư Phûúång khiïën tưi suy sp. Tưi kiïåt sûác.
Tưi hoa mùỉt, chống mùåt. Ngây xûa tưi ài àâo àêët cng khưng vêët
vẫ nhû thïë nây. Àiïìu kinh khng nhêët lâ nhûäng chuån mâ ngûúâi
àân bâ rốt vâo têm hưìn tưi. Tẩi sao cåc sưëng lẩi nhiïìu trối båc
nhû thïë?

Khi chưìng cư Phûúơng vïì nhađ ặúơc míịy hưm thị tưi bõ ăíi
viïơc. Tưịi hưm íịy, tưi nùìm trong xô úê khu nhađ taơm. Thín thïí tưi
ăau nhûđ, lûng ăau tûúêng nhû gy gíơp, cưí hoơng rât khư. Nûêa ăïm,
cô tiïịng keơt cûêa rưìi Míy mang vađo cho tưi mươt bât châo nông.

</div>
<span class='text_page_counter'>(143)</span><div class='page_container' data-page=143>

Tưi nghe nhû coâ tiïịng khoâc tûđ núi xa xùm voơng laơi, nhû tûđ
núi hoang maơc ặa túâi. Nûúâc mùưt cuêa tưi vađ Míy hođa qúơn vađo
nhau ûúât ăíìm trïn hai khn mùơt.

Míy giùìng ra khi tưi thíịt voơng: "Nađy Chûúng! Anh bíịt lûơc
ađ?". Tưi p mùơt khôc thíìm, xíịu hưí, ï chïì. Míy ặâng díơy băo tưi:
"Em hiïíu, câi sưị ca em nô thïị... Anh ặđng bìn, ặđng khôc nûơa...
Nhûơng ngûúđi úê trïn nhađ kia hoơ ặúơc tíịt că... Anh Chûúng, xin anh
băo troơng thín mịnh, díỵu chó ăïí cho em ăúơ khưí...".

Súám hưm sau, tưi bỗ ài rưìi khỗi thânh phưë. Tưi khưng cố ai àïí
châo tûâ biïåt.

Tưi cûá ài, ài mậi... Trûúác mùåt tưi lâ dông sưng thao thiïët.
Sưng chẫy ra biïín. Biïín rưång vư cng. Tưi chûa biïët biïín...Tưi chûa
biïët biïín... Mâ tưi sưëng nûãa cåc àúâi rưìi àêëy. Chó vâi nùm nûäa àïën
nùm 2000.

Con gấi thy thêìn! Nâng úã àêu? Nâng úã chưỵ nâo? Vị cấi gị?
Búãi cấi gị? Àïí tưi mûúån maâu son phêën ra ài...

</div>
<span class='text_page_counter'>(144)</span><div class='page_container' data-page=144>

NHÛÄNG NGÛÚÂI THÚÅ XỄ

<i>Kếo cûa lûâa xễ </i>
<i>Ưng thúå nâo khỗe </i>
<i>Thị ùn cúm vua </i>
<i>Ưng thúå nâo thua </i>
<i>Thị vïì b tđ... </i>

Đt nùm trûúâc ăíy, tưi theo mươt toân thúơ x lïn miïìn ngûúơc
kiïịm ùn. Chng tưi cô nùm ngûúđi, do anh hoơ tưi tïn lađ Bûúđng ặâng
ra lađm cai. Bûúđng lađ möơt tay anh chõ khêt tiïịng. Trûúâc kia Bûúđng
ăi bươ ăươi, úê mươt ăún võ ăùơc cưng thy. Nùm 1975, anh díy dûa vađo
mươt vuơ trươm phín ăaơm úê hơn, bõ tuđ ba nùm. Ra tuđ, Bûúđng chùỉng
chõu lađm ùn gò, múê mươt quân rûúơu thõt chô nhûng ặúơc hún mươt
nùm thị phâ săn. Thúđi gian Bûúđng múê quân, trong lađng tưi nhiïìu
nhađ bõ míịt trươm chô hïịt sûâc thíìn tịnh. Cô nhađ, duđ chô ă ặúơc
ăông ci, ci laơi ăïí trong bìng, bìng laơi khôa, thïị mađ víỵn míịt.
y ban x ngúđ Bûúđng lađ th phaơm câc vuơ trươm nađy nhûng khưng
cô bùìng chûâng nïn anh víỵn vư can. Sau nađy, vị thua baơc, chân ăúđi,
Bûúđng phông ha ăưịt quân. đt líu sau Bûúđng chín sang nghïì
bn cíy. Nhađ nađo cô cíy nhn, cíy mđt, cíy hưìng xiïm... múâi ra
hoa anh ă ăïịn ăùơt tiïìn coơc mua trûúâc. Ăûúơc hai nùm, anh b ăi
bn beđ trïn maơn ngûúơc. Líìn nađy, Bûúđng vïì líơp mươt toân thúơ x
theo anh lïn rûđng kiïịm ùn. Bûúđng biïịt, úê miïìn nuâi, nghïì thúơ xeê lađ
nghïì ríịt cô triïịn voơng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(145)</span><div class='page_container' data-page=145>

Dụnh laõ con thỷỏ hai anh Bỷỳõng, thựỗng beỏ mỷỳõi bưën tíi, ài theo
chng tưi àïí hêìu cúm nûúác.

Töi lađ möơt thanh niïn khoêe maơnh. Töi hoơc xong ăaơi hoơc, do
thi trûúơt tưịt nghiïơp nïn phăi úê nhađ, ăïí ăúơi nùm sau thi laơi. Nhađ tưi
ăưng anh em, bưị meơ tưi sinh ặúơc nhûơng chđn ngûúđi con. Câc anh
chõ ăïìu lađm rơng, ai cng chín chó haơt bươt, chó cô tưi ngưỵ ngûúơc
hún că.

Anh Bûúđng băo bưị meơ tưi: “Thùìng Ngoơc (Ngoơc lađ tïn tưi) cô
mâu giang hưì, sao Tûê vi ăông úê cung Di, ra ngoađi thị Tă phuđ, Hûơu
bíơt, úê nhađ chó ngươ ăươc mađ chïịt, ch thđm thûúng nô thị cho nô lïn
rûđng vúâi tưi mươt chịn”. Bưị tưi băo: “Tưi chó súơ nô lađm lúơ viïơc ca
anh”. Anh Bûúđng cûúđi khađ: “Lúơ viïơc, tưi ăânh b meơ. Giang hưì cô
lơt giang hưì. Ch thđm cho nô ăi vúâi tưi, vûđa ăúơ tưịn cúm nhađ, vûđa
cô tiïìn, mươt nùm sau tưi tră nô vïì ngn veơn lađ ặúơc chûâ gị?” Bưị
tưi băo: “Hi nô xem”. Anh Bûúđng băo tưi: “Ăi chûâ? úê nhađ vúâi meơ
biïịt ngađy nađo khưn?” Tưi băo: “Ăi thị ăi, nhûng. anh dânh tưi lađ tưi
ăânh laơi ăíịy” Anh Bûúđng cûúđi nhaơt: “Ăûúơc rưìi. Anh em hoơ hađng
ăưịi xûê vúâi nhau phăi nhn nhùơn chûâ?”

Ùn tïịt Ngn ăân xong ặúơc mûúđi ngađy thị chng tưi lïn
ặúđng. Höm ăi, chõ Bûúđng lađm cúm.

Nùm ngûúđi chuâng tưi, ai cng hùng hâi. Thûâc ùn chùỉng cô gị:
möơt ẵa lođng lúơn, möơt ẵa dûa muöịi vúâi hai bât khoai tíy níịu cưí
cânh gađ. Ăơa thõt gađ leđo teđo đt miïịng xûúng xííu vị bao nhiïu miïịng
naơc chõ Bûúđng phăi loơc ra ăïí lađm thûâc ùn cho böị anh Bûúđng ăang
öịm nùơng bïơnh viïơn.

Anh Bûúâng bẫo: “Chng mây thưng cẫm. Tao cng mën ra
quờn cho oai nhỷng ngựồt nhaõ ngheõo quaỏ. Bựỗng ngaõy nây sang
nùm, ngưìi úã àêy, tao xin hûáa mưỵi thựỗng mửồt con gaõ tờỡn.

Chuõng tửi ựn uửng xong thị lïn ặúđng. Mưỵi ngûúđi mươt ba lư
con côc ăeo vai ặơng gaơo, ặơng qìn âo. Cu Dơnh thị ăeo nưìi xoong
bât ẵa. Duơng cuơ cô hai bươ cûa x, míịy câi choođng, míịy âi da,
ngoađi ra chùỉng cô gị că.

</div>
<span class='text_page_counter'>(146)</span><div class='page_container' data-page=146>

Thưi vïì ài! Thûúng anh giêëu úã trong loâng. Xin em chúá cố lông
thông vúái ai”.

Chõ Bûúđng băo “Câc con chađo bưị ăi”. Ba ặâa con anh Bûúđng
lđu rđu: “Con chađo bưị”. Anh Bûúđng băo: “Víng! Chađo câc ưng câc bađ!
Câc ưng câc bađ ùn no ng khe. Bưị phăi xa meơ lùn lôc trïn ặúđng”.
Chõ Bûúđng băo: “Dơnh úi, con níịu cúm, nhúâ ăưí nûúâc thị ăo mươt ăưịt
rûúơi tay lađ vûđa ăíịy”. Cu Dơnh băo: “Con nhúâ rưìi. ÚÊ nhađ meơ ặđng
ăânh em Tđn nhê. Con cô míịy trùm ăưìng giíịu ăùìng sau câi gûúng,
meơ cûâ líịy mađ tiïu”. Anh Bûúđng băo: “Ă rưìi ăíịy, câc nhađ tịnh căm
ch nghơa aơ. Cûâ thïị nađy vùn hoơc nûúâc ta chaêy nûúâc ra míịt”.

Chng tưi ăïịn Hađ Nươi tịm bïịn xe ăi Tíy Bùưc. Anh Bûúđng cô
v ríịt thaơo. Biïn, Biïìn vađ cu Dơnh líìn ăíìu múâi ặúơc ăi xa nïn
thíịy câi gị cng laơ. Anh Bûúđng băo: “Chng mađy cíín thíơn. ÚÊ Hađ
Nươi ùn cùưp nhû rûúi. Nô thónh míịt bươ cûa thị ùn mađy ăíịy”. Ăûúđng
ăi Tíy Bùưc lùưm dưịc ăeđo. Biïn vađ Biïìn bõ say ư tư, nưn că ra míơt
xanh, míơt vađng. Hai ngađy liïìn ngưìi xe, tưi cng lûê lă că ngûúđi.

Xëng xe, chng tưi ùn ëng qua qut, nghó ngúi úã thõ trêën
H. mưåt bíi rưìi theo anh Bûúâng vâo sêu trong vng ni thåc àêët

ca àưåi Bịnh Minh nưng trûúâng X. Hai bïn bẩt ngân lâ ngư vâ
bưng. Nhûäng dậy ni àấ vưi trêåp trng cao ngêët. Chuáng töi ài men
úã dûúái chên nuái, vûâa bế nhỗ, vûâa cư àún, lẩi liïìu lơnh, mâ bêët lûåc,
thêåm chđ vư nghơa nûäa. Bẩt ngân lâ hoa ban trùỉng, mâu trùỉng àïën
lâ khùỉc khoẫi, nao lông. Nây hoa ban, mưåt nghịn nùm trûúác thị
mây coỏ trựổng thùở khửng?

Anh Bỷỳõng baóo: Caỏi thựỗng naõo nghơ ra cấi tïn Bịnh Minh úã
àêët khó ho coõ gaỏy naõy thờồt laõ mửồt thựỗng bừp bỳồm khửởn nẩn”. Lẩi
bẫo: “Cấi tïn hiïåu nố ghï lùỉm nhế. Vng ma thiïng nûúác àưåc thị
tïn lâ Tûúng Lai, Bịnh Minh, Tên Lêåp, Àoân Kïët, Tûå Cûúâng! Kïu
cûá nhỷ chuửng! Mờởy thựỗng baỏn quaỏn, khaỏch vaõo thũ cheỏm cưí lẩi
àùåt tïn lâ Bịnh Dên vúái Thanh Lõch! Coõn mờởy thựỗng baỏn thuửởc bựổc
naồo thai con gaỏi lẩi àùåt tïn lâ Hưìi Xn vúái Cûáu Thïë! Vùn hổc
nûúác mịnh rưm rẫ thêåt!”

Chng tưi cûúâi, vûâa ài vûâa nối chuån lan man. Khoẫng gêìn
tưëi, chng tưi gùåp mưåt cùåp vúå chưìng àang àêíy mưåt xe ci, ngûúâi vúå
cêìm câng xe, côn anh chưìng àêíy phủa ựỗng sau. Anh chửỡng eo
kủnh, ra daỏng trủ thûác, cư vúå thon thẫ, trùỉng trễo, trưng rêët dïỵ
mïën. Anh Bûúâng ngỗ lúâi:

</div>
<span class='text_page_counter'>(147)</span><div class='page_container' data-page=147>

<i>Àïí nâng cưng cha kếo câng lïåch vai”. </i>

Cư vúơ ăâo ăïí, dûđng xe laơi ngay: “Cô thûúng thị ăííy gip, chûâ
lađm thú thị cưng cha chùỉng cíìn!” Anh Bûúđng cûúđi khađ: “Khâ lùưm!
Ch Biïìn, ch gip cư íịy mươt tay. Xin lưỵi hai bâc, hai bâc vïì ăíu
mađ ăïịn giúđ nađy víỵn cođn víịt vă thïị nađy?” Cư vúơ băo: “Chng em vïì
ăươi Bịnh Minh. Câc bâc ăi x úê ăíu thïị” Anh Bûúđng băo: “Nađo ă
biïịt x úê ăíu? Tưịi nay cođn chùỉng biïịt ng úê ăíu nûơa lađ”. Anh

chưìng xúêi lúêi: “Hay câc bâc vïì nhađ chng tưi? Nhađ chó cô mưỵi hai vúơ
chưìng son, cng rương ri. Biïìn cíìm cađng xe, chng tưi ăííy phđa
ăùìng sau. Că boơn vûđa ăi vûđa nôi chơn. Anh chưìng cho biïịt tïn lađ
Chónh, lađ bâc sơ úê bïơnh viïơn nưng trûúđng, cođn cư vúơ tïn lađ Thuơc, lađ
giâo viïn cíịp hai. Hai vúơ chưìng cô nhađ úê ăươi Bịnh Minh, líịy nhau
ặúơc hún nùm nay nhûng chûa coâ con. Hai ngûúđi ăïìu qú úê Hađ
Nam Ninh.

Ùn cúm xong, chng tưi ngưìi nôi chơn phiïịm. Anh Chónh
băo: “Trong Taơ Khoang cô cíy chođ chó bõ ăưí, ưng Thịt phô giâm
ăưịc nưng trûúđng xin x lađm nhađ, câc bâc ăïịn hi thị cô viïơc ăíịy”.
Chõ Thuơc băo: “Dađo ưi, x cho câi lo ngûúđi khu Bưịn íịy thị ùn cûât
sùưt, lo íịy keo kiïơt lùưm”. Anh Bûúđng băo: “Chô ngûơa thị cô choơn
ch bao giúđ. Bađ chõ úi, bađ chõ coâ thûúng chuâng em lađ loađi sc víơt
thị mâch ặúđng ăi ăïịn nhađ ưng Thịt íịy”. Chõ Thuơc băo: “Ăi thị
ăi. Câch ăíy dùm nhađ chûâ míịy”. Anh Bûúđng ăi theo chõ Thuơc, lât
sau vïì băo: “Mai qn ta kêo vađo Taơ Khoang”. Chõ Thuơc băo: “Em
chõu bâc Bûúđng, bâc nhn thíơt ăíịy. Anh Chónh nađy, cô ai cưng x
gưỵ rûđng laơi ăi tđnh nhû cưng thúơ mươc mûúâp ca nưng trûúđng
khưng? Thúơ nưng trûúđng cođn cô gaơo cíịp, câc bâc lađ dín tûơ do líịy gị
mađ ùn?” Anh Bûúđng băo: “Bđ kïị phăi nhíơn thưi, tưi cng chùỉng
nhn gị ăíu. Kêo cûa lûđa x mađ... “ Chõ. Thuơc băo. “Dín khu Bưịn
ghï thíơt. Gị thị gị, câi ăíịt cùìn nô lađm ti tiïơn con ngûúđi dïịn súơ.
Ngưìi nôi chơn, ch nhađ khưng múđi ặúơc húâp nûúâc nông”. Anh
Chónh băo: “Cư thađnh kiïịn lùưm. Ngûúđi ta chó xêt gưịc tđch qú quân
ca boơn ngûúđi thûúđng, úê bíơc cao nhín ăiïìu íịy cô quan troơng gị”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(148)</span><div class='page_container' data-page=148>

lùỉm. Trong miïìn Nam cố àẩo thúâ cẫ ưng Quan Cưng, lêỵn ưng Victo
Huygư thị múái quấi dõ”. Chõ Thc bẫo. “Thïë thị tưi biïët ưng Thuët
thúâ àẩo gị rưìi”. Anh Bûúâng cûúâi tm: “Em cng biïët”.

Sâng hưm sau, chng tưi díơy súâm níịu cúm ùn rưìi ăi gùơp ưng
Thịt, Chõ Thuơc băo: “Tưi thíịy câc bâc níịu canh sng, cíìm líịy
gôi mị chđnh mang ăi chïị vađo cho nô cô chíịt”. Anh Bûúđng giy năy
khưng nhíơn. Chõ Thuơc băo: “Câc bâc khinh vúơ chưìng em, líìn sau
ặđng cô qua ăíy nhê”. Anh Bûúđng phăó nhíơn. Anh Bûúđng băo:
“Chng em câm ún”. Rưìi thúê dađi: “Nghơa nađy phăi tră ăíy”. Anh
Chónh cûúđi: “Bưị thúơ x. nađy khô chúi thíơt. Bưị cûâ k tđnh thïị thị
chông giađ ăíịy”.

Chng tưi gùơp ưng Thịt úê ăíìu ng. Tưi ruđng mịnh vị trưng
thíịy khn mùơt ưng ta: mùơt ăen mađ tâi nhû da úê bịu dâi, lưng mađy
ríơm, rùng vííu mađ vađng nhû rùng chô. Ưng Thịt băo: “Ăi bươ míịt
míịy cíy sưị”. Nôi xong ăi liïìn, sịt chùơng ặúđng chùỉng nôi nùng gị.

Cíy gưỵ chođ chó bõ bo ăânh bíơt gưịc nùìm vùưt ngang sịi caơn,
dađi phăi ăïịn ba mûúi mêt, vođng gưịc phăi bưịn ngûúđi ưm múâi xúí.
Ưng Thịt băo: “Chúi ặúơc khưng?” Anh Bûúđng băo: “Ghï că
rùng”. Ưng Thịt cô v khô chõu. Anh Bûúđng băo: “Chưỵ nađy xa
nhađ nhó”. Ưng Thịt băo: túâ ăíy chó cô gíịu vúâi khó thưi. Câc bâc
lađm lïìu mađ úê. Chiïìu tưi cho ngûúđi mang chùn chiïịu ăïịn. Tûơ tc, tûơ
cûúđng, lađm viïơc thíơt lûơc nhê. Kđch cúơ phín khưịi tưi ghi că trong túđ
giíịy nađy”. Ưng Thịt ặa cho anh Bûúđng mươt túđ giíịy kđn ăùơc
chûơ. Anh Bûúđng cíìm líịy ặa cho tưi. Anh Bûúđng băo: “Thûa bâc,
nhúơ chng em bõ chô sôi ùn thõt thị sao?” ưng Thịt băo: “Khưng
cô chô sôi ăíu. úê ăíy chó súơ rùưn thưi. Câc bâc phăi cíín thíơn loaơi
rùưn mađu xanh luơc, nô ăúâp mươt phât lađ toi ăúđi ăíịy”. Anh Bûúđng
cûúđi nhaơt: “Câm ún bâc chó băo. Thïị míịy ngađy bâc cho ặa thûâc ùn
mươt líìn?” ưng Thịt băo: “Cng cođn tuđy, nhûng cûâ ýn tím, tưi s
cung cíịp ăïìu. Tưi vïì nhê!” Anh Bûúđng băo: “Bâc laơi nhađ. Cho em

gûêi lúđi caâm ún baâc gaâi vúâi caâc chaâu”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(149)</span><div class='page_container' data-page=149>

Chuâng töi bùưt tay vađo viïơc. Anh Bûúđng chùơt tre, ăaânh gianh,
loaâng caâi lađ xong. Biïn vađ Biïìn cûa khc ngoơn trûúâc, x ra míịy
tíịm vân lađm phăn nùìm. Ăïịn chíơp tưịi thị xong moơi viïơc. Cu Dơnh
ăang níịu cúm thị thíịy mươt cư gâi gânh ăưì lng cng ăïịn. Cư gâi
xûng tïn lađ Quy, mûúđi băy tíi, lađ con gâi ăíìu ca ưng Thịt.
Quy trùưng hưìng, khn mùơt trưng ríịt dïỵ ûa. Anh Bûúđng baêo: “ Em
úi, bađ chuâa cuêa anh úi, em mang nhûơng gị cho câc anh ăíịy”. Quy
băo: “Thûa bâc, bưị châu băo mang cho câc bâc hai câi chùn bưng,
nùm cín thõt lúơn, mươt chai nûúâc mùưm vúâi hai chuơc cín gaơo”. Anh
Bûúđng băo: “Ăûúơc rưìi. Thïị cô mang cho câc anh câi ăeđn khưng?”
Quy băo: “Thưi chïịt, châu qún míịt. Châu tûúêng câc bâc úê giûơa
rûđng thị cíìn gị ăeđn.” Anh Bûúđng băo: “Sưịng díìu ăeđn, chïịt keđn
trưịng. Tûúêng gị mađ tûúêng laơ thïị “ Quy băo: “Thưi ặúơc, ngađy mai
châu laơi vađo, châu vïì ăíy” Anh Bûúđng băo: “Sao laơi vïì? Ng ăíy
vúâi câc anh. Anh băo thùìng Ngoơc kïí chơn trinh thâm cho mađ
nghe”. Quy băo: “Phăi giô! Châu vïì ăíy Trúđi sùưp tưịi rưìi”. Anh
Bûúđng băo: “Ngoơc! Tiïỵn cư bê mươt ăoaơn”.

Tưi ăi theo cư gâi. Tưi hi: “Em tïn lađ Quy ađ? Tïn hay nhó?”
Quy cûúđi: “Cô gị ăíu mađ hay? Con gâi tïn lađ Quy víịt vă lùưm. Cô
ngûúđi băo em cô câi tïn ríịt chi lađ a dua”. Tưi băo: “Câi tïn íịy kïí
cng laơ. Hịnh nhû cng lađ mươt thûâ thíìn truđng. Hưìi tưi hoơc ăaơi hoơc,
nhûơng cư nađo tïn Quy ăïìu nhaơt thïịch vađ baơc beôo”. Quy ngaơc
nhiïn: “Anh hoơc ăaơi hoơc, sao cođn ăi lađm thúơ x?” Tưđ cûúđi, hoơc lưịi
nôi ca anh Bûúđng, tưi băo: “Ăíịy lađ vị tịnh ăíịy, em aơ. Tịnh bao giúđ
cng lung tung. Ngûúđi ta chó xôt nô khi nô bơt khi tay thưi”. Quy
băo: “Anh nôi hay nhó? Em chùỉng hiïíu gị”. Tưi băo: “Em chùỉng
hiïíu gị ăíu”. Trong lođng tưi mươt nưỵi cùm giíơn vư cúâ bưỵng dûng vuơt

ăïịn, khiïịn tưi ăùưng khư miïơng laơi. Tưi rđt khe kh: “Chó cô mươt anh
thưi, cođn laơi lađ chng nô”. Quy ngaơc nhiïn, hưịt hoăng. Chng tưi
chia tay nhau nhû ngûúđi dûng. Mađ ngûúđi dûng thíơt! Ngûúđi dûng úi
ngûúđi dûng, möơt triïơu ngûúđi töi gùơp trong ăúđi cô ai lađ mâu ca
mâu tưi? Lađ thõt ca thõt tưi? Cô ã s sưịng vị tưi vađ chïịt vị tưi? Cô
ai khưng? Cô ai lađ hoađng ăïị ca tưi? Cng lađ thíìn tûê ca tưi? Ai lađ
tím phc vúâi tưi? Lađ hy voơng ca tưi? Cng lađ ắa nguơc cuêa töi?

</div>
<span class='text_page_counter'>(150)</span><div class='page_container' data-page=150>

thöi, cođn ăađn bađ thị khưng cô lúơi gị că”. Tưi ùn cúm mađ thíịy miïịng
cúm nhaơt thïịch. Tưi cùưn tan că mươt hođn si trong miïơng. Cô gị
ăíu, hưìi hoơc ăaơi hoơc, tưi ă tûđng ýu vađ chõu ăau ăúân. Tưi s kïí laơi
viïơc nađy úê mươt ăoaơn khâc. Ban ăïm, sûúng xịng laơnh chng tưi
ăưịt mươt ăưịng lûêa rưìi chui vađo chùn nùìm. Nûêa ăïm, cô mươt con
hóĩng tâc ríịt thăm thiïịt úê bïn kia nuâi, töi khöng sao nguê ặúơc.
Anh Bûúđng thûâc díơy băo: “Nađy cưng tûê bươt, nhúâ nhađ hă?” Tưi băo:
“Khưng. Con hóĩng nô kïu thûúng quâ. Nô laơc meơ hay sao hă
anh?” Anh Bûúđng băo: “Mađy khưng nïn ăa căm nhû thïị. Cơc ăúđi
cođn cûơc nhoơc lùưm con aơ. Chng ta phăi lađm kiïơt sûâc ăïí kiïm miïịng
ùn, ăa caêm lađm ýịu ngûúđi ăi. Ngađy mai khưịi lûúơng cưng viïơc ríịt
nùơng. Mađy míịt ng vị mươt tiïịng hóĩng kïu, ăiïìu íịy cô haơi vư
cuđng. Tao ặa mađy lïn rûđng lađm viïơc chûâ khöng phăi ăïí mađy tu
dûúơng”. Tưi thúê dađi: “Hóĩng nô kïu sịt ăïm... Bao giúđ nô s gùơp
meơ... Anh cûâ nguê ăi. Anh kïơ em! Ngađy mai em khöng lađm míịt viïơc
ăíu”. Anh Bûúđng câu: “Thùìng khó aơ, nhûơng nhaơy căm vư lưịi s lađm
tan nât cơc ăúđi mađy míịt thưi. Lađm gị cô chơn hóĩng ăi tịm meơ?
Con úi, ăíịy lađ mươt con hóĩng câi truơy laơc, nô ăi tịm hóĩng ặơc. Vư
phc cho nô, vúâ ặúơc mươt con hóĩng ặơc Súê Khanh. Con hóĩng ặơc
nađy chúi búđi nhiïìu quâ. Hóĩng câi bõ ăưí bïơnh. Ăún giăn lađ nhû
thïị”.

Mậi mậi lâ nhû thïë. Têët cẫ nhûäng tiïëng kïu trong àïm àïìu
lâ tiïëng kïu bïånh hoẩn ca dc vổng suy àưìi. Tịnh mêỵu tûã khưng
bao giúâ gâo toấng lïn thïë. Tịnh mêỵu tûã lâ thûá nûúác mất chẫy
ngûúåc vâo lông, nố bâo tan nất råt gan ra, hóåc nố biïën thânh
mấu àïí bùỉt cú thïí lâm viïåc, båc phẫi àễ ra mưåt sẫn phêím vêåt
chêët c thïí thiïët thûåc, khưng hïì ph phiïëm”.

Tưi ng thiïịp ăi trong nhûơng chíơp chúđn mương mõ. Tưi biïịt
anh Bûúđng khưng cô khă nùng l giăi gị vïì sûơ sưịng. Mađ nôi chung,
khưng ai l giăi ặúơc gị vïì nô, câi sûơ sưịng vư cuđng vư tíơn íịy. Hïỵ tưịi
tùm vađ ăôi kêm lađ nô s tâc íìm lïn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(151)</span><div class='page_container' data-page=151>

bẫo: “Loẩi gưỵ nây vua Thy Tùỡ duõng laõm nhaõ dỷỳỏi nỷỳỏc, khoỏ nhựỗn
lựổm. Meồ khú, kiùởp trỷỳỏc luọ chuỏng ta nỳồ thựỗng cha Thuyùởt mưåt vẩn
quan àêy”.

Theo giíịy túđ ưng Thịt ghi sùĩn, chng tưi phăi x câi cươt
nhađ 40x40x320, ăíịy lađ chûa kïí câc cíy quâ giang vúâi vị keđo. Anh
Bûúđng băo: “Lo Thịt nađy lađm nhađ kiïíu gị mađ lùưm cươt câi thïị
khưng biïịt? Hay lađ nhađ sađn?” Bíi trûa cô mươt anh cưng nhín
nưng trûúđng ăi kiïịm ci qua chưỵ chng tưi Anh Bûúđng nđu laơi nôi
chơn. Anh Bûúđng phađn nađn phăi x 36 câi cươt nhađ to tûúâng, anh
cưng nhín cûúđi: “Nhađ nùm gian trïn nađy chó ăïịn 12 câi cươt lađ hïịt
mûâc. Tay Thuýịt nađy ranh lùưm, chùưc chùưn hùưn x ăïí bân cho cânh
lâi xe dûúâi xi ăíy mađ. Hoơ thđch cươt nhađ bùìng gưỵ chođ chó lùưm”.
Anh Bûúđng băo: “Ưng anh nađy, phiïìn bâc duơ cânh lâi xe vađo ăíy,
boơn nađy s bân trûơc tiïịp, khưng cho tay Thịt biïịt, cô ặúơc
khưng?” Anh cưng nhín băo: “Ăûúơc. nhûng cô míìu khưng? “ Anh
Bûúđng băo: “Dûât khoât chûâ? Bâc tïn lađ gị? Em tïn lađ Ăùơng Xn
Bûúđng”. Anh cưng nhín băo: “Tưi tïn lađ Tríìn Quang Haơnh”. Anh

Bûúđng băo: “Bâc cô câi tïn ăeơp thíơt. Ăûđng lađm xíịu câi tïn nhê”.
Anh cưng nhín cûúđi: “Ăûúơc rưìi, bưịn hưm nûơa s cô ư tư vađo ăíịy”.

Sët ngây hưm êëy, chng tưi chúâ mậi nhûng khưng thêëy Quy
àïën. Anh Bûúâng bẫo: “Con ranh con, lẩi nối dưëi rưìi. Àân bâ êëy,
chng mây ẩ, khưng nïn bao giúâ àùåt lông tin vâo chng. Chng
tân bẩo trong chđnh sûå ngêy thú trong trùæng cuãa chuáng. Chuáng
gêy ra cho ngûti ta hy vổng, ham mën, chúâ dúåi; rêët cåc, ta cûá
môn mỗi ài cho àïën khi nhùỉm mùỉt xi tay”

Hưm sau nûơa thị Quy ăïịn. Cư mang cho chng tưi hai câi
bùưp căi vúâi cíy ăeđn díìu. Quy băo: “Eo ưi, câc bâc lađm nhanh nhó.
Ăûúơc bao nhiïu lađ gưỵ rưìi. Mai châu phăi băo bưị châu vađo xem múâi
ặúơc”. Anh Bûúđng băo: “Ăûđng băo ưng cuơ vađo, boơn anh chó mï em
thưi. Ưng cuơ vađo lađ boơn anh ln cưng ăíịy. Lao ăương chín tay, em aơ,
khưng thïí líịy chđnh trõ ăương viïn ặúơc, chó líịy tiïìn vađ gâi thưi,
ăíịy múâi lađ thịc bưí chûâ. Ch nghơa tû băn nô cô câi ăïíu lađ líịy tiïìn
vađ gâi ăïí bôc lươt giâ trõ thùơng dû, nô lađm cho câc bâc vư săn nhađ ta
míịt hïịt ca căi vađ tinh lûơc. Ăă ăăo ch nghơa tû băn thưịi nât”.

Trûúác khi Quy vïì, anh Bûúâng bẫo: “Ngổc úi, mây lêëy giêëy buát
ra biïn cho tao caái thû. Em Quy ra bûu àiïån gûãi cho anh nhế”. Quy
bẫo: “Bấc cûá viïët thû ài”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(152)</span><div class='page_container' data-page=152>

Rûâng Têy Bùỉc ngây... thấng... nùm...

Kđnh nhúá gûãi ưng Hai Dung (tûác lâ bưë ca Biïn vâ Biïìn), bấc
cẫ Àiïìu (tûác lâ bưë tưi, mể cu Dơnh (tûác lâ vúå anh Bûúâng).

Töi lađ Bûúđng, thay mùơt anh em thúơ xeê bâo tin ă cô viïơc lađm,

cưng tră khâ, moơđ ngûúđi ăïìu kho. Ăưìng bađo miïìn ni ai cng tưịt,
ngûúđi ta ăïìu gip ăúơ chng tưi hïịt lođng hïịt sûâc. Tìn sau tưi s
gûêi tiïìn vïì meơ cu Dơnh chia cho nhađ ch Biïn, ch Biïìn ba phíìn,
nhađ bâc că Ăiïìu mươt phíìn, cođn giûơ laơi nhađ ta mươt phíìn. Thịc
thang cho ưng cuơ tuđng tiïơm thưi, bïơnh giađ thị chùỉng gị chûơa ặúơc,
cưịt lađ cho míịy ặâa tr cô âo mùơc, ặđng chïịt ăôi. Tưi chó thûúng
míịy meơ con khưng cô câi nhađ tûê tïị mađ úê nïn qịt tím xưng pha
lùơn lươi trïn rûđng. Nhúđ giúđi cô phûúng hûúâng ăng, chó hai nùm lađ
nïn danh giâ. Tưi xin meơ cu Dơnh giûơ troơn chûơ hiïịu, chûơ tịnh, cođn
moơi thûâ úê ăúđi ăïìu phuđ vín că. Giíịy vùưn tịnh dađi. K tïn: Ăùơng
Xn Bûúđng

Quy băo: “Bâc Bûúđng viïịt thû hay nhó”. Anh Bûúđng cûúđi khađ:
“Cng lađ trođ mõ dín thưi, cư em úi. Trâng sơ xa nhađ, cưịt nhíịt câi
híơu phûúng phăi ưín ắnh”. Chng tưi giûơ Quy laơi ùn cúm nhûng
Quy khưng nghe. Anh Bûúđng băo: “Phiïìn cư em víịt vă quâ. Em
ngưìi ăíy, anh băo chng nô víơt nhau mua vui cho mađ xem”.

Anh Bûúđng băo chng tưi cúêi qìn âo ra rưìi lađm bưịn câi
thùm bùìng giíịy, ngûúđi nađo bưịc phăi thùm cô díịu cương thị phăi vađo
xúâi víơt nhau. Tưi vađ Biïìn bưịc phăi thùm cô díịu cương. Anh Bûúđng
cûúđi khađ: “Hay quâ, tao chó súơ thùìng Biïn, thùìng Biïìn bưịc phăi
thùm, hai anh em sinh ăưi víơt nhau thị chùỉng khâc “Ci ăíơu ăun
haơt ăíơu, haơt ăíơu khôc hu hu, cuđng sinh ra mươt gưịc, thui nhau núơ
thïị ru? (Thú Tađo Thûơc). Bíy giúđ bùưt ăíìu vađo cơc, thùìng nađo thùưng
chiïìu nay ặúơc nghó”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(153)</span><div class='page_container' data-page=153>

miïịng thûúơng. Tưi bưí miïịng haơ, Biïìn cng bưí miïịng haơ. Tưi nghơ
thíìm: “Sưị thùìng nađy, trúđi bùưt ùn ăíịt, khưng phăi lưỵi úê mịnh”. Tưi
phuơc xịng, víơn nươi cưng bíịt thíìn hai tay tôm líịy cưí chín Biïìn

ngay chưỵ mùưt câ, vûđa bôp vûđa tịt thùỉng lïn quâ ẳnh ăíìu. Biïìn bõ
ăau, laơi míịt thïị, ng oaơch mươt câi. Tưi síịn vađo, gõín ăíìu gưịi vađo
chưỵ boơng ăâi, líịy cuđi tay chùơn ngay cưí Biïìn khiïịn hùưn khưng thúê
ặúơc nûơa. Moơi ngûúđi vưỵ tay ríìm lïn. Biïìn ngưìi díơy, lùưc ăíìu: “Ưng
tr ăïíu thíơt, tûúêng chúi ăuđa hôa ra chúi thíơt”. Tưi cûúđi, vưỵ vai
Biïìn: “Mịnh xin lưỵi, miïịng nađy ưng cuơ daơy thïm nïn Biïìn khưng
biïịt ăíịy thưi”.

Quy cô v thđch, hai mâ ă lûơng. Anh Bûúđng băo: “Bíy giúđ
ăïịn lûúơt anh”. Anh Bûúđng nhăy ra bi c, ăi bađi Xađ qìn lađ mươt
bađi v nưíi tiïịng trong mưn phâi v Võnh Xn, vûđa ăeơp mùưt, laơi
biïịn hôa khưn lûúđng. Chng tưi nhịn, ai níịy ăïìu nđn thúê, thôt tim
laơi vị cùng thùỉng. Tưi ă thíịy nhiïìu ngûúđi ma qìn nhûng đt
thíịy ai chn tím vađo bađi qìn nhû víơy. Chng tưi nhû bõ ht
hưìn. Chó ăïịn khi anh Bûúđng dûđng tay bâi tưí, că míịy anh em
chng tưi rnúâi thúê phađo nheơ nhm. Chiïìu hưm íịy trúđi nùưng chang
chang. Tưi hi anh Bûúđng: “Em tûơ do chûâ?” Anh Bûúđng dûât khoât:
“Khưng”. Tưi băo: “Thùìng nađo ặúơc víơt thị nghó cú mađ?” Anh Búđng
kêo tưi ra gôc ăïí Biïn vađ Biïìn khi nghe thíịy. Anh Bûúđng băo:
“Tao nôi cho mađy biïịt, mađy b câi trođ lûu manh íịy ăi. Mađy duơ
thùìng Biïìn chúi giă ăïí haơ nô thíơt. Lưịi víơt ca mađy lađ lưịi víơt ca
qn trđ thûâc, mađy bõp con Quy thị ặúơc chûâ khưng bõp ặúơc tao
ăíu”. Tưi cûúđi: “Anh biïịt khưng: ngûúđi câch maơng chó ch tím vađo
muơc ăđch cịi cuđng mađ thưi”. Anh Bûúđng băo: “Ăûđng cô bíỵy tao
vađo chđnh trõ tû tûúêng, mađy ăïíu lùưm”. Tưi băo: “Anh cođn laơ gị
thùìng Biïìn nô khe thïị, nô b gy tay tưi anh cô thûúng khưng?”
Anh Bûúđng băo: “Băn chíịt ca mađy lađ mươt thùìng trđ thûâc lûu
manh chđnh trõ. Túêm lùưm! Ct meơ mađy ăi “ Tưi băo: “Anh lađ mươt
thùìng tuđ hịnh sûơ, mươt tïn lûu manh “gin”, taơi sao anh khưng chõu
nưíi tưi?” Anh Bûúđng nhưí nûúâc boơt vađo mùơt tưi. Anh băo: “Mađy tûơ

do. Nïịu cíìn, sâng súâm mai tao ăi vay tiïìn cho mađy vïì xi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(154)</span><div class='page_container' data-page=154>

lùn lưån trong àấm cỗ gianh, àấ nhổn vâ gai gốc. Tưi nhùỉm mùỉt lẩi
àïí cưë hịnh dung khn mùåt cư gấi tưi àậ tûâng u.

Nađng bê nh, mùơt trođn, lưng mađy ríơm, cô mươt nưịt rìi sau cưí
câch tai phăi chûđng bưịn phín. Tíịt că ặúđng nêt trïn khn mùơt
nađng ăïìu khâ r rađng: ăưi mưi, cânh mi, că nhûơng ặúđng viïìn...
Nađng khưng hiïíu tưi cô thïí mang laơi cho nađng ăiïìu gị ăô hún că
tịnh ýu (lađm gị cô tịnh ýu?) Nađng d ăânh míịt ăi sûơ kđnh troơng
vađ thûúng xôt trong tưi. Mi mi. Vơnh viïỵn. Khưng gị cûâu chơc
ặúơc. Tưi chó cùm giíơn, cùm giíơn nhûơng phuđ vín trong toađn bươ
hoađn cănh sưịng ca thúđi ăaơi tưi. Nhûơng giâo ăiïìu ăaơo ặâc bao giúđ
cng giăn dõ, ngíy ngư, bìn cûúđi, sú lûúơc, thíơm chđ cođn ăïíu giă
nûơa. âc nhíịt lađ nhûơng giâo ăiïìu íịy ăng. Búêi nô cíìn. Nô lađ súơi xđch
trođng cưí ăïí giûơ hịnh ănh tûúng ăưịi vïì mưỵi chng ta. Nïịu khưng s
lađ hy diïơt...

Tưi ăi vađo rûđng tịm nûúâc tùưm. Sịi caơn khư. Nhûơng cânh
bûúâm trùưng lă tă, chíơp chúđn trong hươc ăâ. Ngûúơc sịi mi, tưi múâi
tịm ặúơc mươt mô nûúâc khă dơ tùưm ặúơc.

Tưi cúãi trêìn trìng, àêìm mịnh trong vng nûúác giưëng nhû
trêu àêìm. Nûúác xanh lê, húi nhún nhúát vị àấy nûúác nhiïìu lấ mc
quấ. Tưi khưng dấm tùỉm lêu vị súå ưëm, súå ngậ nûúác. Hai mûúi mưët
tíi àêìu mâ chïët thị thêåt phđ àúâi. Cêìn phẫi sưëng, cho d cåc sưëng
ngân lêìn khưën nẩn, àêìy rêỵy xêëu xa cng nhû cûåc nhổc.

Tưi quay trúê vïì lân x. Anh Bûúđng kï chêo khc gưỵ ăang
cuđng cu Dơnh kêo cûa. Anh Bûúđng ặâng trïn cao, cođn cu Dơnh ngưìi

phïơt xịng ăíịt. Thùìng bê rân sûâc, mưì hưi mưì kï ăíìy trïn lûng
trưng ríịt tươi nghiïơp. Tưi ăïịn gíìn cu Dơnh, lùỉng lùơng cíìm líịy tay
cûa. Tưi vađ anh Bûúđng khưng nôi nùng gị, cûâ thïị líìm luơi x hïịt
khc gưỵ nađy ăïịn khc gưỵ kia ăïịn tíơn tưịi mõt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(155)</span><div class='page_container' data-page=155>

bađn chín tưi ăïí cíìm mâu. Anh Bûúđng rưịi rđt goơi cu Dơnh líịy nûúâc
nông hođa mịi ăïí rûêa vïịt thûúng cho tưi. Tưi tï daơi vị ăau ăúân.
Hai hađm rùng líơp cíơp, mùơc díìu tưi ă gùưng sûâc nhûng khưng thïí
khêp hađm laơi ặúơc. Mi ăïịn nûêa ăïm tưi múâi thiïịp ăi cô l vị töi
hoađn toađn kiïơt sûâc. Töi söịt miïn man ba ngađy liïìn, chín sûng tíịy
lïn. Vïịt thûúng thíơt kinh khng: lûúơi cûa phaơt míịt hai phíìn ba
ngôn chín, lng lađ lng lùỉng. Phíìn thõt úê ăíìu ngôn chín ăen laơi,
chùưc bõ thưịi. Anh Bûúđng ăíơp nh nhûơng viïn têtraxyclin rùưc lïn
vïịt thûúng, mùơc duđ tưi rûêa nûúâc mịi nhûng chưỵ khe nûât víỵn cô
m trùưng.

Bíi chiïìu, anh cưng nhín nưng trûúđng tïn lađ Tríìn Quang
Haơnh díỵn vađo mươt xe “Zin” bưịn tíịn. Anh Bûúđng bân phùưt mûúđi hai
câi cươt nhađ vúâi că míịy hươp gưỵ to dađi 2m20, dađy 8 phín, rương 60
phín. Lâi xe tră tiïìn sođng phùỉng. Anh Bûúđng chia cho ngûúđi díỵn
mưịi hai chuơc nghịn. Anh Bûúđng băo: “Bâc Haơnh aơ, bâc phăi ăưíi tïn
lađ Tríìn Ăûâc Haơnh”.

Anh Chónh vađ chõ Thuơc ăi líịy ci qua chưỵ chng tưi. Thíịy
chín tưi sûng to, chõ Thuơc ríịt thûúng xôt. Chõ Thuơc chó tay vađo
mùơt anh Bûúđng mùưng: “Bâc thíơt d man, chín nô thïị nađy mađ
khưng chaơy chûơa gị ađ?” Anh Bûúđng ci mùơt, tht thđt khôc: “Bađ chõ
băo em lađm gị ặúơc?”

Anh Chónh xem xết vïët thûúng ca tưi. Anh Chónh bẫo: “Phẫi

cùỉt phêìn àêìu ngốn chên bõ thưëi. Àïí lêu sệ hoẩi thû, chïët ngûúâi!
Khưí quấ, tưi khưng mang dng c y tïë ài theo”.

Anh Bûúđng lau nûúâc mùưt hoêi: “Chùơt bùìng dao rûơa ặúơc
khưng?”. Anh Chónh băo: “Ăûúơc. Nhûng cođn thịc men thị sao?”
Chõ Thuơc băo: “Ăïí tưi vïì líịy” Nôi rưìi xùng xâi ra ăi. Anh Chónh
băo: “Em líịy câi ti treo úê trïn tûúđng. Mang că bươ kim tiïm nhê”.
Anh Bûúđng băo: “Dơnh! Ăi vúâi cư Thuơc”.

Anh Chónh sai Biïìn àun nûúác nống låc dao rưìi rûãa vïët
thûúng cho tưi. Anh Chónh bẫo: “Cấc bưë thúå xễ liïìu thêåt. Coi mẩng
ngûúâi nhû mẩng mỵi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(156)</span><div class='page_container' data-page=156>

Chónh cûúâi: “Trong àúâi bấc s ca tưi, hânh nghïì thïë nây thị àêy
lâ lêìn thûá nhêët”.

Anh Chónh ăùơt dao vađo chưỵ díìu ngôn chín tưi. “Uyơch” mươt
phât, chûa chi anh Bûúđng ă líịy chíìy nïơn xịng sưịng dao. Tưi bíơt
ngûúđi lïn vị ăau quâ. Anh Chónh băo: “Chûa chi ă chùơt, lûúơi dao
ă khúâp ăíu nađo?” Tưi băo: “Thưi thưi, ăau lùưm, chùơt nûơa thị chïịt
chín tưi”. Chõ Thuơc giùìng líịy chíìy trong tay anh Bûúđng: “Ct ăi!
Ăõnh giïịt ngûúđi ta hay sao?” Chõ Thuơc băo anh Chónh: “Bao giúđ
ặúơc, anh băo em”. Anh Chónh băo: “Ăûúơc rưìi ăíịy! Chùơt ăi” Chõ
Thuơc vung chíìy: “khûơ” mươt câi, chưỵ thõt thưịi úê ăíìu ngôn chín tưi
vùng ra. Töi cùưn chùơt rùng vađo bađn tay, hoa mùưt ăi...

Anh Chónh tiïm thëc, bùng chên lẩi cho tưi Anh Chónh bẫo:
“Tưët rưìi, khoẫng vâi ngây lâ ưín”. Anh Bûúâng cêìm mêíu thõt thưëi úã
àêìu ngốn chên tưi nếm vâo àưëng lûãa. Anh Bûúâng bẫo: “Tưi chó ûúác
toân bưå chêët lûu manh trong con ngûúâi nố cng chấy nhû cc thõt

nây”.

Chõ Thuơc bôn châo cho tưi, sau laơi líịy că mươt con sím Triïìu
Tiïn trong ti thịc ca anh Chónh ặa cho tưi ngíơm. Anh Bûúđng
băo: “Thùìng Ngoơc sûúâng nhê. Ăúđi tao chûa bao giúđ ặúơc ai híìu haơ
sùn sôc tíơn tuơy thïị nađy”. Chõ Thuơc băo: “Ăûa chín ăíy, tưi chêm
cho mươt nhât rưìi tưi sùn sôc cho”. Anh Chónh cûúđi: “Vúơ tưi úê nhađ thị
keđn keơt, nhûng ra thiïn haơ thị xúêi lúêi hađo phông lùưm anh aơ”. Anh
Bûúđng băo: “Ăađn bađ laơ lùưm. Câi gị thơc vïì hoơ thị hoơ hađnh haơ ăïịn
núi ăïịn chưịn, hoơ chó qu thûâ tịnh giô ặa thưi. Búêi víơy, sưịng úê ăúđi,
khưịn naơn nhíịt lađ thùìng ăađn ưng nađo trúê thađnh víơt súê hûơu ca ăađn
bađ”. Anh Chónh băo: “ÛĐ, cô thïị thíơt”. Chõ Thuơc băo: “Thïị thị anh
sưịng vúâi tưi lađm gị? Hay lađ ly dõ?” Anh Chónh cûúđi: “Laơi tûơ âi rưìi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(157)</span><div class='page_container' data-page=157>

Biïìn vâ cu Dơnh àïën: “Têët cẫ chng mây qu xëng lẩy hai bấc
àêy bưën lẩy. Hai bấc khưng nhêån thị têët cẫ àêåp àêìu vâo àấ tûå tûã
cho tao. Ngûúâi ta khưng coi chng mịnh lâ ngûúâi nûäa àêu”. Cẫ
mêëy anh em thúå xễ qu xëng chùỉp tay. Cẫ cu Dơnh cng qu
xëng, mùåt p xëng àêët. Chõ Thc khốc: “Thưi thưi, cấc bấc lâm
gị lẩ thïë. Tưi xin nhêån mưåt hưåp gưỵ vêåy”. Anh Bûúâng sûúáng lùỉm,
cêìm tay chõ Thc lùỉc lêëy lùỉc àïí: “Thïë lâ bâ chõ thưng cẫm cho
chng em rưìi. Bâ chõ khưng coi chng em lâ sc vêåt! Chng em
phêån hên, ca cẫi chùèng cố, chng em mùỉc núå nghơa tịnh thị khưën
nẩn lùỉm!”.

Biïn, Biïìn ăííy xe ặa tiïỵn anh Chónh vúâi chõ Thuơc ăïịn tíơn
cûêa rûđng.

Míịy hưm sau, chín tưi ăúơ hùỉn, laơi x ặúơc gưỵ, anh Bûúđng
mûđng lùưm. Anh Bûúđng băo: “Hưm nay tay Thịt vađo ăíy, hûâa s

khao qn. Ăúđi laơi tûúi rưìi”.

Chiïìu hưm êëy ưng Thuët vâ Quy vâo. Tûúãng khao qn cố
gị hốa ra chó cố hai bao thëc lấ vúái cên mùỉm tưm. Ưng Thuët
bẫo: “Àêy lâ mùỉm xët khêíu, ưng bẩn tưi úã ngoẩi thûúng Hẫi
phông mang lïn”. Anh Bûúâng bẫo: “Em biïët rưìi. Mùỉm tưm nây
xët sang Nhêåt Bẫn chûá gị?” ưng Thuët bẫo: “Khưng biïët, nhûng
dên chêu êu nghiïån mùỉm tưm nûúác ta lùỉm”.

Ưng Thịt xem xêt cíy gưỵ, phađn nađn: “Tưi tûúêng cíy chođ chó
nađy x ra phăi ặúơc vađi khưịi, hôa ra cng đt nhó?” Anh Bûúđng băo:
“Bâc tđnh, mươt nûêa cíy gưỵ rưỵng rơt, ặúơc thïị lađ khâ ăíịy. Bâc lađm
nhađ, bâc phăi haơ thïm đt nhíịt hai cíy nûơa”. Ưng Thịt băo: “Tưi
tđnh rưìi, cíy gưỵ nađy chó lađm cươt vúâi quâ giang thưi, vị keđo vúâi cíìu
phong, li-tư phăi haơ thïm cíy díu nûơa. Tưi cng muơưịn x đt vân,
nhûng caơn tiïìn quâ”. Anh Bûúđng băo: “Bâc gùưng lïn lađ ặúơc”. Ưng
Thịt băo: “X xong cíy gưỵ nađy thị x tiïịp cho tưi cíy díu. Cíy
díu nađy moơc húi cheo leo. Laơi úê xa nûơa. Anh Bûúđng băo: “Tiïìn lađm
ặúơc hïịt”. Ưng Thịt băo: “Cíy díu nađy cô hai ch, tưi chó kê vađo
thưi. Ch chđnh lađ ưng Sưng, ngûúđi Thâi úê băn Vûúơc. Sâng mai ưng
íịy vađo ăíịy”. Ưng Thịt líịy giíịy bt ra tđnh toân rưìi băo:

</div>
<span class='text_page_counter'>(158)</span><div class='page_container' data-page=158>

phíìn ba sưị tiïìn tha thơn thưi ađ?” Ưng Thịt băo: “Ăâng ra tưi
cođn phăi trûđ că mươt hươp gưỵ câc bâc tûơ tiïơn bân cho nhađ Thuơc,
nhûng vị cư íịy tûơ giâc mang tră laơi cho tưi nïn thưi”. Anh Bûúđng
băo: “Hươp gưỵ íịy tưi khưng bân, tưi biïịu ngûúđi ta ăíịy. Bâc lađm nhû
thïị lađ nghơa lđ gị?” Ưng Thịt băo: “Bâc lađm nhû gưỵ ca mịnh
khưng bùìng. Ăâng ra tưi cođn sai tûơ vïơ nưng trûúđng bùưt giam nhađ
Thuơc vị xím phaơm qìn súê hûơu câ nhín ca tưi”. Anh Bûúđng băo:
“Thưi. Vúơ chưìng cư Thuơc khưng cô lưỵi gị úê ăíịy. Bíy giúđ bâc tđnh

tiïìn ăi. Bâc khưng tră tiïìn nhû tưi tha thơn, tưi múđi bâc xúi nhât
dao nađy. Ăuđa ai thị ăuđa, ặđng duđa vúâi Ăùơng Xn Bûúđng”. Ưng
Thịt cûúđi gùìn: “Nađy, giúê thôi lûu manh ra ăíịy phăi khưng? Ăíịt
cô lïì, qú cô thôi. Lïì thôi úê ăíy khưng thïị ăíu nhê. Tưi nôi cho
biïịt, tưi chó phííy tay lađ ch tan xûúng. Ch mịn ýn ưín hađnh
nghïì hay mịn thưi nađo?” Anh Bûúđng băo: “Gúâm, hung hùng nhó”.
Giûơa lc íịy, ăang nùưng chang chang, bưỵng úê trïn cao trong xanh
vang lïn mươt tiïịng síịm rïìn. Tíịt că chng tưi laơnh toât că ngûúđi.
Ưng Thịt chím ăiïịu thịc lâ, kh móm cûúđi: “Chõu chûa?” Anh
Bûúđng lùưc ăíìu: “Chõu”. Ưng Thịt băo: “Cíìm líịy tiïìn. Sâng mai
tưi cho xe vađo chín gưỵ ra ăíịy”. Ưng Thịt băo Quy: “Con vïì
trûúâc ăi. Bưị cođn vađo băn Vûúơc, ăïịn nhađ bâc Sưng”. Ưng Thịt vúâi
Quy vïì. Anh Bûúđng mang tiïìn ra ăïịm. Anh Bûúđng băo: “Theo chó
tiïu kïị hoaơch ăïì ra, ăúơt x nađy phăi ăaơt tûđng nađy... tûđng nađy
tiïìn... K vúâi tay Thịt, hôa ra boơn mịnh lưỵ 70%. Ăûúơc câi tao ă
linh ăương bân ăi mûúđi hai câi cươt vúâi băy hươp gưỵ, ặúơc tûđng nađy,
tûđng nađy... tiïìn. Hôa ra so vúâi chó tiïu, boơn mịnh vûúơt 220%. Ăúđi
xưm thíơt! Thïị múâi goơi lađ haơch toaân kinh tïị chûâ!”

Anh Bûúđng băo: “Chiïìu nay nghó ngúi, sâng mai tao vúâi cu
Dơnh ra bûu ăiïơn gûêi tiïìn vïì qú. Lo Sưng vúâi lo Biïín gị mađ vađo,
tao cûê thùìng Ngoơc ặâng ra ăaơi diïơn”. Chuâng töi ruê nhau ăi tùưm.
Anh Bûúđng băo: “Tao cô viïơc, ăi vùưng. Cûâ ùn cúm trûúâc ăi nhê”.
Nôi rưìi mùưt trûúâc mùưt sau ra ăi. Tưi thíịy ăiïơu bươ anh Bûúđng ăâng
ngúđ nïn qịt ắnh khưng ăi tùưm nûơa, tịm câch rịnh xem.

</div>
<span class='text_page_counter'>(159)</span><div class='page_container' data-page=159>

gị vêåy?” Bêët giấc bân tay tửi xiùởt chựồt laồi, linh tủnh baỏo rựỗng tửi sệ
chûáng kiïën mưåt viïåc chùèng lânh.

Quă nhiïn, lc sau, tûđ trong rûđng tưi thíịy Quy ăi ra. Ânh

hoađng hưn bíi chiïìu hùưt lïn cănh víơt mươt thûâ ânh sâng múđ múđ
bìn khưng thïí tă. Quy cíìm mươt nhađnh ci, vûđa ăi vûđa ăíơp ăíơp
vađo nhûơng buơi cíy ven ặúđng. Tưi khưng thđch dâng v tûơ tin vư tû
ca Quy. Ăiïìu íịy ngu xín biïịt bao. Phăi, ngu xín. Că cư gâi tưi
ă tûđng ýu cuông thïị. Nađng cûâ tûúêng tûơ tin vađ tûơ do lađ ăiïìu hay
húâm cho mịnh. Trùm líìn khưng, vaơn líìn khưng. Vúâi phuơ nûơ, tûơ tin
vúâi tûơ do nghơa lađ bíịt trùưc, lađ hiïím hoơa, lađ thiïịu thưịn, thíơm chđ
cođn cô khă nùng bíịt haơnh vađ ăiïịm nhuơc. Vúâi riïng tưi, nhín câch
ca ngûúđi phuơ nûơ trûúâc hïịt lađ sûơ phuơ thơc ca nađng ăưịi vúâi chđnh
tưi. Mi mi. Vơnh viïỵn lađ nhû thïị. Búêi töi lađ ăađn öng, lađ töi.
Khöng ai thay thïị ặúơc. Khi Quy ăi qua chưỵ anh Bûúđng níịp thị
vuơt mươt câi, anh Bûúđng chưìm díơy. Tưi nghe thíịy tiïịng Quy kïu
thíịt thanh. Anh Bûúđng bõt miïơng, bïị thưịc cư gâi vađo trong buơi
ríơm.

Tưi hiïíu ra ặúơc tịnh thïị. Mươt nưỵi cùm giíơn khiïịn tưi ăau
ăïịn thôt tim. Tưi ng víơt xịng, tùưc ngheơn că cưí. Tưi chưìm díơy,
vûđa chaơy vûđa ng, tưi lao ăïịn chưỵ buơi cíy. Quy bõ lươt trìng, hai
bùưp chín tríìn rưịi rđt khua lïn trúđi. Tưi kêo anh Bûúđng ra, ăíịm
thùỉng vađo khn mùơt mêo xïơch ca anh ta. Anh Bûúđng nhíơn ra
tưi, “a” lïn möơt tiïịng ngaơc nhiïn. Chuâng töi lao vađo nhau nhû hai
con th. Khoănh ăíịt chng tưi ăânh nhau ríịt heơp, xung quanh lađ
nhûơng buơi cíy gai. Chng tưi khưng thïí luđi, khưng thïí tiïịn, că hai
nùưm chùơt tay nhau thuê thïị, úê ngoađi tröng vađo chùưc bìn cûúđi lùưm.
Ghịm nhau mươt lc, anh Bûúđng rđt lïn: “Ăưì chô, nïịu mịn ăânh
nhau thị ra ngoađi kia, chûâ trong buơi gai thïị nađy, thò lađm gò ặúơc?”
Nôi rưìi, anh Bûúđng bng tay, tịm câch nhăy ra bi trưịng. Tưi
nhăy theo anh. Anh Bûúđng vûđa luđi vûđa băo Quy, bìn hùỉn: “Con
ranh con, mùơc qìn vađo! Cô thđch xem ăânh nhau thị ặâng mađ
nhịn. Chng ưng ăânh nhau vị mađy ăíịy”. Nôi rưìi, anh Bûúđng thăn

nhiïn ặâng ngoây lưỵ mi, tûơa hưì nhû viïơc chng tưi ăânh nhau lađ
viïơc tíịt nhiïn, ăiïìu íịy hoađn toađn vư nghơa vađ khưng cô giâ trõ gị.

Th thûåc lâ tưi bưëi rưëi. Anh Bûúâng móm cûúâi khuën khđch:
“Thïë nâo? Tiïën lïn ài chûá, cưng tûã bưåt! Hậy mang chiïën thùỉng vïì
nưåp dûúái chên nâng Àuynxinï úã lâng Tưbưdư! “

</div>
<span class='text_page_counter'>(160)</span><div class='page_container' data-page=160>

vư ln, duđ sao tưi ă ýu nađng. Tưi biïịt chùưc chùưn sau nađng, trong
tưi khưng cođn tịnh ýu nađo khâc. Ngûúđi phuơ nûơ mađ tưi s gùơp s
chùỉng bao giúđ khiïịn tưi vui sûúâng hóơc ăau ăúân nûơa. Tưi lao vađo
ngûúđi anh Bûúđng vúâi tíịt că sûơ cùm giíơn vađ xôt xa tûđ ăây lođng tưi.
Chùưc hùỉn anh Bûúđng khưng thïí ngúđ rùìng bíịt giâc tưi laơi trúê nïn
hung hn, tađn nhíỵn ăïịn mûâc íịy. Cuâ ra ăođn cuêa töi maơnh vađ ăöơc
ăïịn nưỵi nïịu nhû dđnh ăođn, ắch th s chïịt hóơc tađn phïị sịt ăúđi.
Anh Bûúđng hêt lïn mươt tiïịng ăïí nhăy trânh ăođn. Chng tưi ăânh
nhau âc liïơt. Tưi vưịn theo hoơc mưn phâi Thiïịu Lím Hưìng Gia, cođn
anh Bûúđng theo hoơc mưn phâi Võnh Xn. Hưìi úê bươ ăươi anh Bûúđng
cng cô hoơc thïm nhiïìu mưn phâi khâc, vị víơy câch ăânh ca anh
biïịn húâa khưn lûúđng. Tưi ln ln dđnh ăođn. Cô l anh Bûúđng
khưng mịn haơ ng tưi ngay nïn cưị tịnh ăi chín vođng trođn ăïí
tưi díìn díìn giăm búât sûâc lûơc. Gíìn tiïịng ăưìng hưì, că hai chng tưi
mïơt lă, phăi bng nhau ra.

Ăïm bng xịng. ânh trùng raơng rúơ khùưp că ni rûđng. Tưi
vađ anh Bûúđng nùìm lùn trïn c, thúê hưìng hươc. Ăûúơc mươt lc, anh
Bûúđng ngưìi díơy băo tưi: “Mađy cô thíịy thíơm ngu khưng, hai thùìng
ăađn ưng tûơ dûng laơi ăi ăânh nhau vị mươt con ăađn bađ. Chùỉng ra sao
că”. Anh Bûúđng nôi tiïịp, gioơng laơc hùỉn ăi: “Ngoơc úi, mađy ặđng ăau
khưí ăïịn thïị, mađy cô biïịt vị sao câi íịy ca phuơ nûơ câc cuơ goơi lađ câi
bûúâm khưng? Nô lađ mươt thûâ cô cânh, phíịp pha phíịp phúâi. Nô lađ

lươc ca trúđi. Nô ăíơu vađo chưỵ nađo thị chưỵ íịy ặúơc. Cô khi ngûúđi ta
phăi bùưt nô ăíịy”. Tưi ngưìi díơy, hươc ra mươt bi mâu lúân. Tưi nôi mađ
gioơng run lïn: “Anh khưịn naơn lùưm, con bê cođn đt tíi”. Anh Bûúđng
băo: “Mađy chùỉng hiïíu gị. Ai laơi ăi tđnh tíi cho bûúâm bao giúđ. Mươt
bađ giađ hay mươt cư gâi ăïìu hïơt nhû nhau”. Tưi băo: Anh ăïíu câng vađ
ăươc âc lùưm”. Anh Bûúđng cûúđi nhaơt: “Con úi, thïị Giïsu Crit cô ăïíu
câng vađ ăươc âc khưng? Nhû Lai cô ăïíu câng vađ ăươc âc khưng?” Tưi
băo: “Con ngûúđi - sûơ cao că hịnh nhû chđnh úê giúâi haơn ca nô”. Anh
Bûúđng băo: “Ăng thïị ăíịy! Mađy cô thíịy khi con Quy bõ lươt trìng
khưng? Vúâi câch qúơp ăuđi ca nô, nô hoađn toađn cao că vïì mùơt tinh
thíìn”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(161)</span><div class='page_container' data-page=161>

ắch theo nhûông vođng trođn. Vođng trođn bao giúđ cng lađ mư hịnh
tơt hăo nhíịt trong toađn böơ khöng gian söịng. Thay cho viïơc duđng
sûâc giăi ta míu thỵn, bíơc cao th bơc k ắch hiïíu rùìng chó cô
nheơ nhađng, mïìm mng, lõch thiïơp, tịnh thûúng, hođa húơp, ýn ưín...
múâi khêp kđn ặúơc quan hïơ giûôa nhûông con ngûúđi vađ quan hïơ giûôa
tûđng con ngûúđi vúâi toađn thïị giúâi. Vïì k thơt cô thïí tađn baơo nhûng
vïì chiïịn lûúơc phăi dung hođa, ăng hún lađ phăi ưín ắnh, cín bùìng.
Ăíịy lađ toađn bươ l lơn ca bíơc cao th”.

Tưi cûúđi thíìm trong bông tưịi. Câi tay Bûúđng nađy, tưi biïịt, khi
hùưn l giăi vïì sûơ sưịng nôi chung, bao giúđ hùưn cuông minh triïịt, bao
giúđ hùưn cuông cưị gùưng ăïí giûơ cíịt câch thanh cao vïì mùơt nhín câch.
Thïị nhûng ăúđi thûơc ca hùưn thị nhû cûât chô. Khưng sao ngûêi ặúơc.

Sâng hưm sau, chng tưi chín chưỵ vađo núi x múâi. Ưng
Sưng ngûúđi Thâi lađ mươt ưng giađ sâu mûúi hai tíi, cô khn mùơt
ríịt thíơt thađ. Ưng Sưng băo: “Gian khưí ăíịy, chõu ặúơc khưng?” Anh
Bûúđng băo: “Ăùìng nađo chùỉng ăïịn ắa nguơc”.

Cíy díu vađng moơc cheo leo úê lûng chûđng ni, ngă vïì phđa
vûơc. Ăiïìu cưịt ýịu lađm sao phăi haơ ặúơc ăïí nô khi rúi vađo giûơa khe
ni. Chng tưi míịt nûêa ngađy bađn baơc, cịi cuđng tịm ra câch tưịt
nhíịt, mươt mùơt phăi cûa búât cađnh, lađm díy nđu, mươt mùơt phăi ăađo
că ăíịt, doơn mươt mùơt bùìng ăïí haơ cíy gưỵ xịng an toađn. Míịt ăïịn
chuơc ngađy chng tưi múâi haơ ặúơc cíy gưỵ xịng. Ưng Sưng thđch
lùưm, múđi chng tưi vïì băn thïịt ăi. Anh Bûúđng băo: “Tưi úê laơi
trưng ăưì ăaơc. Moơi ngûúđi cûâ ăi ăi”. Biïn, Biïìn, tưi vađ cu Dơnh theo
ưng Sưng vïì băn Vûúơc. Băn Thâi nađy úê ngay ặúđng câi, cô chûêng
nùm chuơc nôc nhađ sađn. Nhûơng ngûúđi trong băn ai cng hiïìn lađnh
vađ ăïìu t thín thiïơn vúâi chuâng töi. Chuâng töi úê laơi nhađ öng Söng
ịng rûúơu ăïịn chiïìu múâi vïì. Vïì túâi lân x, chng tưi hoăng hưịt
thíịy chùn mađn qìn âo lung tung khùưp núi, khưng thíịy anh
Bûúđng díu că. Chng tưi bưí ăi tịm. Qua búđ vûơc, cu Dơnh tinh mùưt
phât hiïơn thíịy nhûơng buơi cíy daơt ra nhû thïí cô ngûúđi lùn xịng.
Tưi, Biïn, Biïìn mưỵi ngûúđi cíìm mươt con dao beđn líìn mođ xịng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(162)</span><div class='page_container' data-page=162>

khng khiïëp. Anh Bûúãng tay cêìm mưåt àoẩn tre ngùỉn, cưë gùỉng
trấnh àôn.

Lûng tûơa vađo vâch ăâ, anh Bûúđng cưị ăííy con gíịu ra xa,
khưng ăïí cho nô êp vađo thïị hiïím ngheđo. Ăoaơn tre tị vađo ngûơc con
gíịu cong laơi, búêi sûâc con gíịu khe quâ. Anh Bûúđng cô v nng thïị,
mươt bïn bă vai nhođa mâu, mưì hưi trïn mùơt ăíìm ằa. Biïn, Biïìn vađ
tưi cuđng hođ hêt xưng vađo. Biïìn nhanh tay chêm ặúơc mươt nhât vađo
vai con gíịu. Con gíịu quay laơi, chưìm ngûúđi vïì phđa chng tưi. Böịn
chuâng töi ặâng thađnh vođng trođn úê dûúâi lođng sịi. Con gíịu ặâng
giûơa, ăiïn cìng tịm ặúđng thoât thín. Biïn, Biïìn vađ tưi, trïn tay
mưỵi ngûúđi chó cô mươt con dao gùm ngùưn lûúơi. Cođn anh Bûúđng v

khđ chó lađ mươt ăoaơn gíơy tre. Con gíịu ngûơa ríịt khe, nùơng chûđng
hai taơ, vị bõ thûúng nïn hung hn lùưm. Nhûơng c vă ca nô thíơt
khng khiïịp, cng may că bưịn chng tưi khưng ai dđnh ăođn.

Biïìn rêët khưn, Biïìn thûúâng chếm dûá trûúác mùåt con gêëu àïí
tẩo thïë cho ba chng tưi àêm tûâ bïn sûúân vâ sau lûng gêëu. Mưåt
lêìn, lúåi dng khi gêëu phc xëng, tưi àêm mưåt nhất dao vâo trng
gấy nố. Nhất dao àêm mẩnh àïën lt dao. Con gêëu bêåt ngûãa ra sau,
Biïìn xư theo àâ, cùỉm thùèng lûúäi dao vâo giûäa tim nố. Con gêëu hưåc
lïn mưåt tiïëng khng khiïëp rưìi ngậ lùn ra, hai bïn khốe mếp si
mấu. Biïn àêm tiïëp vâi nhất nûäa vâo hai mẩng sûúân ca nố. Sau
mêëy lêìn giậy, con gêëu chïët hùèn. Cẫ bưën chng tưi mïåt lẫ, bn rn
hïët cẫ chên tay. Anh Bûúâng mùåt mi tấi mết, hấ miïång cûúâi nhû
mïëu. Sau nây, tưi àậ chûáng kiïën rêët nhiïìu n cûúâi chiïën thùỉng úã
nhiïìu trûúâng húåp khấc nhau, têët cẫ nhûäng n cûúâi êëy cng àïìu
nhû mïëu, bao giúâ àiïìu êëy cng gêy cho tưi mưåt nưỵi súå hậi vâ cẫm
àưång khưn lûúâng...

Anh Bûúđng duđng dao raơch buơng con gíịu líịy míơt. Chiïịc míơt
lng thng nhûơng nûúâc, to bùìng bưịn ăưịt ngôn tay. Anh Bûúđng
thđch lùưm, líịy mươt súơi díy bơc míơt gíịu ăeo ngay vađo cưí. Ngay
hưm íịy, chng tưi doơn deơp ăưì ăaơc rưìi khïnh con gíịu quay vïì nưng
trûúđng ăïịn nhađ chõ Thuơc. Chng tưi g cûêa nhađ chõ Thuơc lc hai
giúđ sâng. Hađng xôm kêo ăïịn, ăưng nhû hươi. Anh Chónh băo: “Chõu
câc bưị thúơ x thíơt. Haơ ặúơc con gíịu ăâng kïí quâ”. Anh Bûúđng băo:
“Bíy giúđ lươt da gíịu rưìi lađm bûơa chên, múđi tíịt că xung quanh ăïịn
dûơ, ặúơc khưng chõ Thuơc?” Chõ Thuơc băo: “Cođn gị bùìng. ÚÊ xôm nađy
cô chuơc nôc nhađ, ăïịn dûơ tíịt că thị vinh cho nhađ nađy quâ”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(163)</span><div class='page_container' data-page=163>

chên. Anh Chónh baóo: n mửồt baỏt chaỏo naõy giaỏ trừ bựỗng caó mưåt

lẩng cao hưí cưët àêëy nhế!” Ưng Thuët cng àïën dûå, mang theo mưåt
can mûúâi lđt rûúåu trùỉng.

Ưng Thịt băo: “Chiïìu nay xịng ăươi T, khưng hiïíu sao tưi
laơi rûúâc can rûúơu nađy vïì. Ăng sưị trúđi thíơt, ngađy thûúđng nïịu ai
múđi rûúơu, tưi cođn mùưng cho íịy chûâ”. Anh Bûúđng băo: “Em laơy bâc,
bâc ặđng mùưng nhûơng ngûúđi hưịi lươ. Hoơ lođng thađnh nhûng laơi ngu
ngưịc, nïịu lađ bíơc cao nhín phăi tûơ xôt xa mađ thûúng líịy hoơ”. Moơi
ngûúđi ịng rûúơu ríịt vui. Anh Bûúđng cađng ịng rûúơu cađng hùng.
Anh Bûúđng băo: “Tưi ăang ngưìi trong lân thị con gíịu ăïịn. Nô cûâ
xưìng xươc ăi vađo, tưi hoăng quâ, tưi vúâ ặúơc cíy gíơy cûâ vuơt lia lõa”.
Chõ Thuơc băo: “Thïị bâc khưng súơ ađ?” Anh Bûúđng băo: “Súơ chûâ,
nhûng rưìi laơi nghơ: meơ khó, ăúđi chân lùưm, sưịng cng víơy mađ chïịt
cng víơy, cûâ qịt tím biïịt ăíu chùỉng giïịt ặúơc con th âc. Ăíịy
cng lađ kyđ tđch trong ăúđi, chùỉng phăi ai cng lađm ặúơc”. Moơi ngûúđi
cûúđi. Em trai ưng Thịt tïn lađ Khâng úê Hađ Nươi lïn chúi cng ngưìi
ịng rûúơu, hi ăuđa anh Bûúđng: “Thïị lađ bâc lađm viïơc thiïơn, viïơc
nghơa hoađn toađn chó do chân ăúđi, cô phăi khưng?” Anh Bûúđng vùơn
laơi: “Thûa bâc, bâc hi em thïị lađ hi thíơt hay hi x?” Ưng Khâng
cûúđi: “Tưi hi thíơt”. Anh Bûúđng nghiïm nêt mùơt laơi: “Em hi khđ
khưng phăi, thïị bâc lađm nghïì nghiïơp gị?” Ưng Khâng băo: “Tưi
giăng daơy mơ hoơc úê dûúâi Hađ Nươi”. Anh Bûúđng băo: “Ăíịy cng lađ
nghïì nghiïơp hay sao? Theo tưi, khoa hoơc vïì câi Ăeơp lađ thûâ hïịt sûâc
vư hịnh, khưng cô thûơc. Vïì thûơc chíịt, chn mưn ca bâc lađ thûâ
bõp búơm. Hưìi trûúâc, tưi cô ăoơc qín sâch ca mươt tay Trecnưbûn
nađo ăô (Anh Bûúđng nhíìm, thûơc ra ăíịy lađ N. G. Tsecnûsepxki.) hùưn
nôi: “Câi Ăeơp lađ cơc sưịng”, ăiïìu íịy íín chûâa mươt nuơ cûúđi lúân lao
trong ăô. Bâc giăng daơy mơ hoơc, thïị bâc cô nhíơn ra nuơ cûúđi íịy
khưng?” Ưng Khâng băo: “Xin lưỵi, tưi khưng ặúơc trang bõ kiïịn
thûâc giưịng nhû ca bâc”. Anh Bûúđng băo: “Bâc Khâng aơ, múđi bâc

vïì b tđ meơ”. Chõ Thuơc băo: “Thưi thưi, ưng Bûúđng úi, tưi xin ưng
líịy chûơ “dơ hođa vi quyâ” lađm troơng”. Anh Bûúđng cûúđi: “Em xin nghe
lúđi bađ chõ”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(164)</span><div class='page_container' data-page=164>

Chõ Thuơc băo: “Tưi biïịt cô mươt núi x gưỵ dûơng miïịu thúđ thíìn,
cûâ cúm no rûúơu say ăi ă rưìi tưi s băo”. Anh Bûúđng băo: “Chng
em lođng thađnh, tím thađnh, ặúơc x gưỵ cho ăíịng thíìn linh, ăíịy lađ
may phc, laơi thïm dađy nghơa tịnh, líịy gị chơc ặúơc?”

Chõ Thuơc băo: “Nghơa tịnh laơi chơc nghơa tịnh. Vư sûơ vúâi taơo
hôa, trung thûơc ăïịn ăây, duđ cô sưịng giûơa buđn, chùỉng súơ khưng
xûâng lađ ngûúđi”. Anh Bûúđng băo: “Ngoơc úi, mađy chêp líịy cíu nađy.
Nô tuđ muđ vïì hịnh thûâc, nhûng hịnh nhû chûâa íín nươi dung gị ăíịy”.
Cúm rûúơu xong chng tưi lùn ra ng. Giíịc ng ăïịn ngay vúâi
mú, tưi thíịy nùm anh em thúơ x chng tưi ăi trïn mươt câi cííu vưìng
băy sùưc. Nhûơng thiïn sûâ chaơy ra ăôn chng tưi, âo xanh, âo ă
tung bay phíịp phúâi. Mươt thiïn sûâ cô khn mùơt trưng ríịt giưịng
Quy. Nhûơng ngûúđi thín thiïịt ca tưi ặâng hai bïn ặúđng. Tưi ríịt
ngaơc nhiïn khi thíịy nađng, cư gâi tưi ă tûđng ýu trûúâc kia. Nađng
chaơy vïì phđa tưi, hai tay giang ra chađo ăôn. Guơc ăíìu vađo ngûơc tưi,
nađng khôc: “Anh Ngoơc úi, sau bao ăau ăúân ï chïì em ă hiïíu rùìng:
chó cô mươt anh thưi, cođn laơi lađ chng nô”. Tưi móm cûúđi, tưi gúơ bađn
tay bê nh ca nađng ra khi tay tưi vađ băo: “Em laơi cûơc ăoan rưìi,
hoađn toađn khưng phăi thïị. Anh chó lađ haơt cât bê nh vađ bíịt lûơc
thưi... Cng cô thïí anh chùỉng mang laơi ăiïìu gị hay húâm cho em
ăíu. Em hy ăi ăi, ăi theo con ặúđng sưị phíơn ă ắnh cho mịnh”.
Tưi ăííy nađng ra, tưi hưịt hoăng thûơc sûơ vị sûơ lnh căm dûêng dûng
ca trâi tim tưi.

Chng tưi cûâ ăi trïn câi cíìu vưìng băy sùưc. Baơt ngađn lađ hoa

ban trùưng bïn ặúđng, mađu trùưng ăïịn lađ khùưc khoaêi, nao lođng. Nađy
hoa ban, mươt nghịn nùm sau thị mađy cô trùưng thïị khưng? Chng
tưi cûâ ăi, ăi mi... Tưi biïịt chùưc úê trûúâc mùơt tưi ăíịy lađ cưíng Trúđi, lađ
cưíng Thiïn ặúđng...

</div>
<span class='text_page_counter'>(165)</span><div class='page_container' data-page=165>

TIÏÅC XOÊ VUI NHÊËT

Hađ thõ E lađ con gaâi trûúêng ban Hađ Vùn Noâ. Hiïịm coâ ngûúđi
xinh ăeơp nhû E. Lûng nhû lûng kiïịn vađng, mùưt long lanh nhû sao
Khun Luâ -- Nađng UÊa, tiïịng noâi cuêa nađng dõu dađng. Khi nađng cûúđi,
tiïịng cûúđi trong vùưt vađ vö tû lûơ. E xinh ăeơp ăaô ăađnh nhûng ặâc
haơnh cuêa nađng cng đt cô ngûúđi bị kõp. Nađng lađ niïìm tûơ hađo ca
ngûúđi Hua Tât. Că băn mong nađng tịm ặúơc ngûúđi chưìng xûâng
ăâng, trûúêng băn Hađ Vùn Nô cng mịn thïị, câc bư lo trong băn
cng mịn thïị. Trao ngûúđi con gaâi xinh ăeơp nhû E cho ngûúđi
khưng xûâng ăâng lađ cô tươi vúâi Then vị nađng lađ quađ tùơng cuêa Then
vúâi ngûúđi Hua Taât. Choơn ai bíy giúđ? Ngûúđi ta ặa viïơc choơn chưìng
ca E ra băn. Ngûúđi mịn xin lađm rïí trûúêng băn Hađ Vùn Nô cô
ríịt nhiïìu. Trai trong băn Hua Tât cng cô, trai ngoađi băn Hua Tât
cng cô. Câc bư lo trong băn Hua Tât thûâc trùưng mươt ăïm, ịng
hïịt nùm vođ rûúơu cíìn rưìi qịt ắnh s lađm mươt cơc thi tađi ăïí choơn
ngûúđi nađo cô ặâc tđnh qu nhíịt mađ khô kiïịm nhíịt lađm chưìng ca
E. Ăûâc tđnh qu nhíịt vađ khô kiïịm nhíịt lađ ặâc tđnh gị? Ai lađ ngûúđi
cô ặâc tđnh íịy? Câc chađng trai ngưìi tuơm bïn câc bïịp lûêa bađn baơc,
khöng biïịt bao nhiïu lađ rûúơu vađ thõt tiïu ma. Lúâp tr bíy giúđ
khưng thïí suy nghơ bùìng nûúâc l ặúơc, ă ăađnh...

Mưåt bûäa kia cố châng trai dấng vễ hng dng àïën nối vúái
trûúãng bẫn vâ cấc bư lậo :

- Dng căm lađ ặâc tđnh qu nhíịt vađ khô kiïịm nhíịt. Tưi lađ
ngûúđi cô ặâc tđnh íịy!

- Cûá chûáng minh xem! Trûúãng baãn traã lúâi.

Châng trai ài vâo rûâng. Àïën chiïìu châng vấc vïì mưåt con lúån
lôi bõ châng bùỉn chïët. Con lúån lôi àïën hún tẩ thõt, lưng cûáng tua
ta nhû lưng nhđm, chïët rưìi mâ hai con mùỉt àỗ lûâ ca nố vêỵn ngêìu
sùỉc mấu. Châng vûát con lúån xëng sân, mùỉt châng long lanh sấng,
ngûúâi châng nhû cố hâo quang. Mổi ngûúâi àïìu khen ngúåi châng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(166)</span><div class='page_container' data-page=166>

- Con xem, chađng trai thûơc sûơ dng căm. Chađng íịy ă chûâng
minh ặâc tđnh dng căm ca mịnh...

E móm cûúâi, trấi tim ca nâng rung àưång khi nhịn thêëy àưi
mùỉt dng cẫm ca ngûúâi cêìu hưn. Àưi mùỉt êëy nhû cố ấnh lûãa.
Nhûng vöën thöng minh, E biïët, nhûäng ngûúâi duäng cẫm sệ mẫi mï
vúái sûå nghiïåp ca mịnh.

E traã lúâi :

- Ăuâng thïị, thûa cha! Chađng trai ă chûâng minh ặúơc ặâc
tđnh dng căm ca mịnh... ặâc tđnh thíơt lađ ăâng qu... Nhûng
thûa cha, ặâc tđnh íịy ăâng qu nhûng chùưc khưng khô kiïịm vị múâi
tûđ sâng ăïịn chiïìu chađng ă chûâng minh ặúơc nô...

Câc bư lo gíơt guđ. Ngûúđi ta ăưìng vúâi lúđi E nôi. Con lúơn ặúơc
mưí thõt. Că băn xoeđ sịt ăïm ăïí mûđng ặâc tđnh dng căm, ặâc
tđnh ăâng qu nhûng khưng khô kiïịm. Nhiïìu ngûúđi con trai chín
chđnh úê rûđng cô ặâc tđnh nađy...

Mưåt lêìn khấc, cố mưåt châng trai trưng thưng minh sấng sa
àïën nối vúái trûúãng bẫn vâ cấc bư lậo :

- Khưn ngoan lađ ặâc tđnh ăâng qu vađ khô kiïịm! Tưi lađ ngûúđi
cô ặâc tđnh íịy!

- Cûá chûáng minh xem! Cấc bư lậo nối vúái châng trai.

Chađng trai ăi vađo rûđng. Ăïịn chiïìu chađng mang vïì mươt ăưi
râi câ cođn ngn veơn. Râi câ lađ con víơt khưn ngoan nhíịt rûđng, nô
vư cuđng tinh nhíơy, bíỵy nô gíìn nhû lađ viïơc sûâc ngûúđi khưng thïí lađm
ặúơc. Chađng trai móm cûúđi, mùưt chađng long lanh sâng, ngûúđi
chađng nhû cô hađo quang. Moơi ngûúđi ăïìu khen ngúơi chađng.

Trûúãng bẫn nối vúái con gấi :

- Con xem, chađng trai thûơc sûơ khön ngoan. Chađng íịy ă
chûâng minh ặâc tđnh khưn ngoan ca mịnh...

E móm cûúâi, lẩi mưåt lêìn nûäa trấi tim ca nâng rung àưång.
Àưi mùỉt ngûúâi cêìu hưn cố ấnh lûãa, cố giưng bậo. Nhûng, nhûäng
ngûúâi khưn ngoan bao giúâ cng sệ àau khưí, thêåm chđ bêët hẩnh. Hổ
biïët quấ nhiïìu...

E trẫ lúâi :

</div>
<span class='text_page_counter'>(167)</span><div class='page_container' data-page=167>

chùưc cng khưng khô kiïịm vị múâi tûđ sâng ăïịn chiïìu, chađng laơi
chûâng minh ặúơc nô...

Câc bư lo gíơt guđ. Ngûúđi ta lađm thõt ăưi râi câ. Că băn laơi xoeđ
sịt ăïm ăïí mûđng ặâc tđnh ăâng qu nhûng khưng cô kiïịm.
Nhûơng ngûúđi con trai chín chđnh úê rûđng ăïìu cíìn cô ặâc tđnh nađy...

Mưåt lêìn khấc nûäa, cố mưåt châng trai bếo phõ cûúäi ngûåa àïën
bẫn. Châng bếo nối :

- Giađu cô lađ ặâc tđnh ăâng qu vađ khô kiïịm nhíịt. Tưi lađ
ngûúđi giađu cô.

Châng bếo àưí ra sân khưng biïët bao nhiïu lâ vâng vâ bẩc
trùỉng. Mổi ngûúâi hoa mùỉt. Trûúãng bẫn vâ cấc bư lậo ngưìi nđn lùång.
Chûa bao giúâ hổ thêëy cố ngûúâi giâu cố nhû thïë.

- Giâu cố lâ àiïìu khưng phẫi chûáng minh!... Châng bếo nối.
Cấc bư lậo gêåt g. Trûúãng bẫn cng gêåt g. Châng bếo móm
cûúâi, mùỉt châng cố ấnh lûãa, cố giưng bậo, cố cẫ àïm tưëi nûäa. Ngûúâi
châng nhû cố hâo quang.

Trûúãng bẫn hỗi E :

- Thïị nađo, con gâi ta... Giađu cô cô phăi lađ ặâc tđnh ăâng qu
vađ khô kiïịm khưng con?

- Khô kiïịm thị ăng - E tră lúđi - Nhûng giađu cô khưng phăi lađ
ặâc tđnh. Giă dưịi thị ăng lađ mươt ặâc tđnh. Khưng thïí giađu cô mađ
khưng giă dưịi...

Cấc bư lậo cûúâi phấ lïn. Ngûúâi ta lẩi xoê sët àïm àïí mûâng
con ngûúâi giâu cố.

Cëi cng cố mưåt châng trai trong bẫn Hua Tất tịm àïën gùåp
trûúãng bẫn vâ cấc bư lậo. Àêëy lâ Hùåc, châng trai mưì cưi, mưåt thúå
sùn xët sùỉc nhêët bẫn. Hùåc nối vúái mổi ngûúâi :

- Trung thûơc lađ ặâc tđnh ăâng qu vađ khô kiïịm nhíịt!
- Cûâ chûâng minh xem! Moơi ngûúđi băo chađng.

Hùåc trẫ lúâi :

- Trung thûơc khưng phăi lađ câi vođng baơc úê cưí ặa ra cho moơi
ngûúđi trưng thíịy, súđ tay vađo nô.

</div>
<span class='text_page_counter'>(168)</span><div class='page_container' data-page=168>

- Phẫi chûáng minh!

Trûúãng bẫn hết lïn, ưng àậ nhịn thêëy àưi mùỉt trịu mïën ca E
nhịn Hùåc.

- Ai tin mađy? Ai băo mađy cô ặâc tđnh trung thûơc? Trûúêng băn
hi.

- Then biïët!
Hùåc traã lúâõ

- Caã con cuäng biïët! E nối nghiïm trang.
- Àiïn rưì!

Trûúãng bẫn gêìm lïn. Ưng nhịn sang cấc bư lậo cêìu cûáu. Ưng
biïët, ngûúâi giâ bao giúâ cng tịm ra lưëi thoất àún giẫn cho mổi rùỉc
rưëi trïn àúâi.

- Hậy cêìu Then ài! Mưåt võ bư lậo bẫo Hùåc. Trúâi àang hẩn hấn,
têët cẫ mố nûúác àïìu àậ cẩn khư. Nïëu con trung thûåc, con hậy cêìu
Then mûa xëng!

Trûa hưm sau, dên bẫn Hua Tất lêåp àân cêìu àẫo, khưng khđ
oi nưìng ngưåt ngẩt. Hùåc bûúác lïn àân, châng ngûúác àưi mùỉt trang
nghiïm nhịn trúâi. Châng nối :

- Con sưịng trung thûơc, díìu biïịt trung thûơc bao giúđ cng chõu
ăau khưí thiïơt thođi. Tuy nhiïn, nïịu lođng trung thûơc chơc ặúơc tươi
lưỵi vađ mang tịnh ýu ăïịn ặúơc cho thïị gian nađy, xin trúđi mûa
xuöịng...

Trúâi cao tơnh lùång. Bưỵng nhiïn tûâ àêu àố xa xưi cố mưåt cún
giố mú hưì thưíi vïì. Têët cẫ ngổn cêy trïn rûâng xâo xẩc. Mùåt àêët bùỉt
àêìu xët hiïån nhûäng cún lưëc nhỗ.

Bíi chiïìu, bêìu trúâi àêìy mêy vêìn v vâ khi àïm xëng thị
mûa nhû trt.

Lêìn êëy, ngûúâi ta àậ xoê sët mưåt tìn trùng àïí mûâng àấm
cûúái ca Hùåc vúái con gấi trûúãng bẫn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(169)</span><div class='page_container' data-page=169>

TRẤI TIM HƯÍ

Ngây êëy, úã Hua Tất cố mưåt cư gấi tïn Pa. Sùỉc àểp ca nâng
khùỉp cấc mûúâng khưng ai bị kõp, da trùỉng nhû trûáng gâ bốc tốc
mûúåt vâ dâi, mưi nhû son àỗ. Chó khưí mưåt nưỵi lâ Pa bõ liïåt hai
chên, sët nựm suửởt thaỏng nựỗm mửồt chửợ.

Hửỡi xaóy ra chuån nây Pa mûúâi sấu tíi. Tíi mûúâi sấu lâ
tíi ca ma xn, ca tịnh u. Tịnh u cố thïí cố nhiïìu nhûng
mâ ma xn thiïëu nûä lẩi chó cố mưåt. Nùm mûúâi sấu tíi lâ thấng
àêìu ca ma xn, àïën mûúâi chđn tíi thị cố khi àậ sang ma thu
rưìi.

Muđa xn úê Hua Tât ăíìy íịp tiïịng kheđn beđ. Tiïịng kheđn qịn
qut chín sađn, chín quăn (sađn úê rïí ) nhađ câc cư gâi. C dûúâi chín
câc cíìu thang khưng moơc ặúơc. ÚÊ ăíịy phùỉng lyđ mươt lúâp ăíịt baơc.

Sân nhâ Pa khưng cố nhûäng tiïëng khên bê. Khưng ai ài lêëy
cư gấi liïåt cẫ hai chên lâm vúå. Àân ưng thûúng xốt, àïën cẫ trễ con
cng thûúng xốt Pa. Ngûúâi ta cng ma, tịm thëc cho Pa. Vư
hiïåu, àưi chên ca nâng vêỵn khưng nhc nhđch.

Nùm íịy, Hua Tât sưịng trong muđa ăưng khng khiïịp. Trúđi
trúê chûâng, cíy cưịi khư hêo vị sûúng mịi, nûúâc ăông thađnh bùng.
Muđa ăưng íịy, trong rûđng Hua Tât xịt hiïơn mươt con hưí dûơ. Hưí
rịnh ríơp sịt ngađy ăïm quanh băn. Băn hoang vùưng hùỉn, khưng ai
dâm ra nûúng ra ríỵy. Bíi tưịi, chín câc cíìu thang ặúơc ríịp rađo
gai k lûúơng, câc cûêa nhađ ăông chùơt. Sâng sâng, thíịy vïịt chín hưí
vođng quanh tûđng ngưi nhađ mươt. Că băn sưịng trong núm núâp lo íu.
Ngûúđi ta ăưìn con hưí cô trâi tim khâc thûúđng, trâi tim nô chó
bùìng hođn si vađ trong sịt. Trâi tim íịy lađ buđa hươ mïơnh, cng lađ võ
thịc thíìn. Ai cô trâi tim íịy s ặúơc may mùưn, giađu sang sịt că
cơc ăúđi. Trâi tim íịy nïịu ăem ngím rûúơu s chûơa ặúơc moơi thûâ
bïơnh hiïím ngheđo. Liïơt chín nhû Puđa, ịng thûâ thịc íịy cng s
khi ặúơc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(170)</span><div class='page_container' data-page=170>

trâi tim hưí. Tin ăưìn bay xịng că vuđng ăưìng bùìng ca ngûúđi Kinh,
bay lïn că ẳnh ni cao ca ngûúđi H'mưng. Tin ăưìn bao giúđ cng
thïị, qua miïơng ca nhûơng k ngu dưịt thị quâi laơ thay, thûúđng th
võ hún qua nhûơng con ngûúđi tûđng trăi.

Cố rêët nhiïìu ngûúâi ài sùn con hưí. Cố ngûúâi Thấi, ngûúâi Kinh,
ngûúâi H'mưng... Ngûúâi thị mën sùn hưí àïí lêëy trấi tim lâm ba hưå
mïånh, ngûúâi thị mën lêëy trấi tim hưí lâm thëc. Trấch hổ thïë
nâo? Àúâi ngûúâi ta, ai àậ chùèng tûâng sùn àíi bao nhiïu ph du?

Trong ăâm thúơ sùn, ăưng nhíịt lađ ăâm con trai băn Hua Tât.
Hoơ mịn líịy ặúơc trâi tim hưí ăïí vïì chûơa bïơnh cho Puđa.

Viïåc sùn hưí kếo dâi gêìn hïët ma àưng. Nhûng, nhû cố phếp
lẩ, con hưí tinh khưn biïët trấnh nhûäng núi ngûúâi ta phuåc noá. Nhûäng
ngûúâi ài sùn bõ noá sùn lẩi. Hún mûúâi ngûúâi chïët vị con hưí dûä. Tiïëng
khốc than lêỵn vúái tiïëng giố h dâi êm êm trong bẫn. Ngûúâi ta nẫn
chđ dêìn, sưë ngûúâi ài sùn rng nhanh nhû bûáa chđn cêy, cëi cng
chó côn mưåt ngûúâi. Ngûúâi êëy lâ Khố.

Khô lađ trai băn Hua Tât. Chađng mưì cưi cha meơ, sưịng nhû con
don con dim. Con don, con dim söịng luêi thuêi, ăi con ặúđng riïng,
ùn uöịng thïị nađo khưng ai biïịt ặúơc. Khô chùỉng bao giúđ tham dûơ
nhûơng cơc tuơ tíơp, hươi heđ úê băn. Phíìn vị Khô ngheđo, phíìn vị thíịy
xíịu trai. Chađng bõ ăíơu muđa, mùơt rưỵ chùìng chõt. Ngûúđi Khô dõ daơng
: hai tay dađi chíịm ăíìu gưịi, ăưi chín khùỉng khiu luâc nađo ăi cuông
nhû chaơy. Con don, com dim cô ăi bao giúđ?

Thíịy Khô ăi sùn nhiïìu ngûúđi ngaơc nhiïn. Ngûúđi ta laơi cađng
ngaơc nhiïn thíịy Khô sùn hưí khưng phăi ăïí líịy buđa phêp may mùưn

cho chađng mađ ăïí líịy thịc vïì chûơa cho Puđa. Ăïm ăïm, hoơ thíịy
Khô ặâng dûúâi chín sađn nhađ Puđa ăúđ ăíỵn nhû k si tịnh, cng
giưịng nhû tïn ùn trươm.

Ngûúđi băn Hua Tât khưng biïịt Khô ăi con ặúđng nađo tịm vïịt
hưí. Ăûúđng ca con don, con dim hưí cng khưng biïịt. Con hưí thíịy
sûơ nguy hiïím. Nô thay ăưíi chưỵ úê, thay ăưíi ặúđng ăi. Khô vađ con hưí
sùn nhau tûđng giúđ...

</div>
<span class='text_page_counter'>(171)</span><div class='page_container' data-page=171>

Hưí chïët rưìi! Àng Khố bùỉn chïët hưí rưìi! Cẫ bẫn kinh hoâng
xưn xao nhû rûâng gùåp bậo. Ngûúâi ta reo hô. Nhiïìu ngûúâi vûâa reo
vûâa trâo nûúác mùỉt. Trai bẫn àưët àëc lïn rûâng tịm Khố.

Gêìn sấng ngûúâi ta múái tịm thêëy Khố vâ xấc con hưí àậ chïët.
Cẫ hai lùn xëng vûåc sêu dûúái sëi. Khố bõ gêỵy lûng, mùåt châng
àêìy vïët câo cêëu ca hưí. Con hưí bõ bùỉn toấc àêìu. Viïn àẩn bùỉn gêìn
xế rấch trấn hưí xun vâo têån ốc.

Nhûng, àiïìu k lẩ nhêët lâ ngûåc con hưí àậ bõ rẩch ài, trấi tim
ca nố khưng côn àêëy nûäa. Vùởt raồch bựỗng dao coõn mỳỏi, maỏu bùởt hai
bùn vïët rẩch chẫy rông rông, si thânh bổt nhû bong bống. Àậ cố
kễ nâo àấnh cùỉp trấi tim con hưí!

Têët cẫ trai bẫn Hua Tất lùång im, cëi gêìm mùåt xëng. Hổ hưí
thển, cùm giêån, chua xốt.

Hún mûúâi ngûúâi chïët trong ma àưng êëy vị con hưí dûä. Thïm
hai ngûúâi nûäa chïët dêìn sau cêu chuån àố. Hai ngûúâi êëy lâ Pa vâ
Khố...

Ngûúâi bẫn Hua Tất àậ chưn con hưí ngay chưỵ nố chïët. Khưng
ai nhùỉc lẩi huìn thoẩi vïì sûå mêìu nhiïåm ca trấi tim hưí. Ngûúâi ta
àậ qụn nố ài nhû qụn bao àiïìu cay àùỉng xẫy ra trïn thïë gian
nây. Àiïìu êëy cng cêìn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(172)</span><div class='page_container' data-page=172>

CHÛÚNG CHI

<i>Ngây xûa cố anh Trûúng Chi </i>
<i>ngûúâi thị thêåm xêëu hất thị thêåm hay </i>
(Truån cưí)

Trûúng Chi ặâng úê ăíìu mi thìn. Chađng tríơt qìn ăâi voơt
xịng dođng sưng. Phđa xa kia lađ chín trúđi rûơc hưìng râng ă. Nhađ
nađng úê phđa íịy. Sûúng xịng laơnh. Mươt nưỵi bìn da diïịt choân
ngúơp lođng chađng. Chađng gâc cheđo vađ mùơc kïơ dođng sưng cịn con
thìn ăi.

Châng hất:

<i>Nưỵi bìn ca ta úi </i>

<i>Nhû cc àấ àê nùång tim ta </i>
<i>Nâo ai thêëu </i>

<i>Phđa xa kia lâ qụ nhâ </i>
<i>Tíi trễ múâ sûúng </i>
<i>Nhûäng kyá ûác múâ sûúng </i>
<i>Nhûäng ûúác mú àêu cẫ rưìi? </i>
<i>Nhûäng mú ûúác ca ta </i>
<i>Ta àậ mú rêët say àùỉm </i>

<i>Mú hoa lấ, nhûäng bâi ca, </i>
<i>Nhûäng tiïëng àân, </i>

<i>Nhûäng n cûúâi, nhûäng àưìng la chđn, </i>
<i>Nhûäng lêu àaâi rûåc rúä, </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(173)</span><div class='page_container' data-page=173>

<i>Nhûäng mú ûúác ca ta </i>
<i>Cố ai vïì àố khưng? </i>
<i>Vïì qụ nhâ ta </i>
<i>Châo gip mưåt cêu </i>
<i>Cho búát nưỵi àau </i>
<i>Châo gip mưåt cêu </i>
<i>Cho búát nưỵi sêìu </i>

<i>Nhûäng mú ûúác àêu cẫ rưìi? </i>

<i>Nhûäng ûúác mú say àùỉm khưn ngi </i>
<i>Nưỵi bìn ca ta úi </i>

<i>Nhû cc àấ àê trơu tim ta </i>
<i>Ai thêëu chùng tònh ta?” </i>

Tiïịng hât vt cao. Ăïm xịng. Bông tưịi muđ mõt Trûúng Chi
ruđng mịnh vị sûơ vùưng lùơng xung quanh. Khưng ai ăâp laơi chađng.
Sûơ vùưng lùơng kinh hoađng. Chó cô tiïịng giun dïị, tiïịng ïỵnh ûúng,
tiïịng chô sa. Trûúng Chi uâp mùơt vađo hai lođng bađn tay chai saơn.
Chađng khôc. Khưng cô nûúâc mùưt. Chađng cùưn vađo ngôn tay. Mươt ăưịt
ngôn tay ặât trong miïơng chađng. Chađng nhưí mííu ngôn tay xịng
Bưng. Trúđi tưịi, khưng thíịy mâu. Chađng thođ ngôn tay xịng dođng
nûúâc xiïịt. Dođng nûúâc mún man khiïịn chađng dïỵ chõu. Chađng dỵi

thín, ngă ngûúđi vađo lođng thìn. Chađng nôi:

- Cûát!

Nối xong châng nhùỉm mùỉt lẩi. Bưën nghịn nùm trûúác châng
àậ mêët ng thïë nây. Bưën nghịn nùm trûúác châng àậ àau àúán thïë
nây, châng àậ cùm giêån thïë nây.

</div>
<span class='text_page_counter'>(174)</span><div class='page_container' data-page=174>

Khưng ai ngúđ vûơc chađng. Khưng ai súơ hi chađng. Chađng sưịng giûơa
bíìy. Chađng cûúđi nôi. Chađng chõu ặơng. Chađng mua bân. Chađng
chíịp nhíơn. Moơi ûúâc lïơ ca thôi ăúđi lûúât qua chađng khưng díịu vïịt.
Chađng cng lûúêt qua nô, nhûơng ûúâc lïơ ca thôi ăúđi íịy khưng díịu
vïịt. Giúđ ăíy, gùơp Myơ Nûúng rưìi, chađng hiïíu chùưc chùưn rùìng cơc
sưịng ca chađng thíơt lađ cûât, lađ cûât chô, khưng sao ngûêi ặúơc. Khưng
chó riïng chađng, mađ că bíìy. Tíịt că ăïìu thưịi hóưc.

- Cûát!

Trûúng Chi gêìm lïn khe khệ. Nhûäng bûác bưëi cưìn câo lông
châng.

Châng hất:

<i>Àïm nay lâ àïm nao </i>
<i>Nây ngûúâi tịnh úi </i>

<i>Rưìi nâng cng thânh mưåt bâ lậo </i>
<i>l kh, àấng kđnh vâ cố àún thưi! </i>
<i>Bêy giúâ nâng cûá cûúâi ài </i>

<i>Ta àêu mïch lông </i>
<i>Nâng côn trễ tíi. </i>
<i>Nâng hiïíu lâm sao </i>

<i>Nhûäng khao khất nûåc cûúâi ca ta </i>
<i>Ta vưëc mưåt nùỉm giố </i>

<i>Nếm vâo khoẫng khưng kia </i>
<i>Nheo mưåt bïn mùỉt </i>

<i>Tay àt ti </i>

<i>Ta khưng khiïën nâng bêån têm </i>
<i>Giố ài àêu </i>

<i>Dẩt àïën chên trúâi nâo </i>
<i>Nâng biïët quấi gị? </i>
<i>Giố ài àêu? </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(175)</span><div class='page_container' data-page=175>

<i>Ta bùỉt quët </i>

<i>Luån phếp mưåt mịnh </i>
<i>Ai thêëu lông ta? </i>

<i>Nâng cûá cûúâi ài </i>
<i>Vâ chúá cố tin </i>

<i>Nâng cố tin ai àêu </i>
<i>Thối ca nâng laâ thïë </i>

<i>Nađng ặúơc giaâo duơc nhû thïị tûđ bê tđ </i>
<i>Nađng chó tin úê baơo lûơc </i>

<i>Ta biïët thûâa </i>
<i>Ai thêëu loâng ta </i>

<i>Nhûäng khất khao ca ta </i>
<i>Nhûäng cìng vổng ca ta </i>
<i>Nhûäng tđn ngûúäng ca ta </i>
<i>Vúái con thuìn nây </i>

<i>Ta chêo qua sưë phêån </i>
<i>Ta chêo qua thúâi gian </i>
<i>Ta chêo mưåt mịnh...” </i>

Trûúng Chi khưng hất nûäa. Châng lẩi nối:
- Cûát!

Nối xong châng nhỗm dêåy. Châng thêëy àối.

Chađng phăi kiïịm ùn ă. Chađng lâi thìn vađo búđ. ÚÊ hai ven
búđ, sịt tûđ thûúơng ngìn ăïịn tíơn haơ ngìn, chađng ă ăùơt mưỵi bïn
mươt nghịn câi ăô. Nhíịc ăô lïn lađ cô câi ùn. Ăíy lađ caâ, lađ cua, lađ ïịch
nhaâi. Trûúng chi bùưt caâ nêm vađo lođng thìn. Chađng duđng hai hođn
ăâ nhen lûêa nûúâng caâ. Chađng ùn caâ nhûng ặúơc vađi miïịng chađng
laơi nhưí ăi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(176)</span><div class='page_container' data-page=176>

Hịnh ẫnh M Nûúng hiïån ra. Trûúng Chi thúã dâi. Nâng ngẫ
ngûúâi trïn nïåm. Nâng lêëy nhûäng ngốn tay thon thẫ gúä tốc. Nâng
bẫo châng:

- Hất ài!

Viïn quan trûúãng bẫo châng:
- Hất ca ngúåi cưng danh ài!

Trûúng Chi tûác nghển hổng. Châng biïët, hất vïì àiïìu êëy thêåt
lâ trô cûát. M Nûúng móm cûúâi khuën khđch châng. Châng àậ
mïìm lông trûúác n cûúâi êëy. Châng khô khê trong cưí. Chûa bao giúâ
châng hất mưåt bâi hất thư bó thïë nây. Bâi hất chó oân “êëy a” vúái lẩi
“hìy dư”. Bâi hất àưng ngûúâi.

M Nûúng bẫo:
- Hay lùæm!

Boơn hoaơn quan ặâng quanh cûúđi rê lïn:
- Hât nhû cûât!

M Nûúng tỗ vễ thûúng xốt:
- Hất vïì tịnh u ài!

Viïn quan trûúãng ngùn laåi:

- Ăûđng! Nïn hât vïì sûơ nhíỵn nhuơc!

Myơ Nûúng lađm mươt cûê chó khịn khđch. Trong cơc ăúđi baơc
bo cuêa chađng, Trûúng Chi chûa ặúơc ai khuýịn khñch bao giúđ.

Châng hất, mùỉt hûúáng vïì viïn quan trûúãng:

<i>“Sûå nhêỵn nhc bùỉt àêìu tûâ àêu? </i>

<i>Ngây xûa, ta tûúãng nố bùỉt àêìu tûâ bẫn tđnh ta </i>
<i>Tûâ àêìu ngốn chên, ngốn tay ta, </i>

<i>Hốa ra khưng phẫi </i>

<i>Sûå nhêỵn nhc bùỉt àêìu tûâ maây!” </i>

Viïn quan trûúêng ngùn laơi:
- Ăûđng hât!

</div>
<span class='text_page_counter'>(177)</span><div class='page_container' data-page=177>

Châng chó cố mưåt mịnh. Ngây cng mưåt mịnh. Àïm cng mưåt
mịnh. Mûa nùỉng nhû nhau hïët.

Bổn hoẩn quan cûúâi rế lïn:
- Haát nhû cûát!

Myå Nûúng cûúâi, Trûúng Chi rêët thđch giổng nâng cûúâi. Tiïëng
cûúâi rung trong ngûåc châng.

Viïn quan trûúãng bẫo:
- Hất ca ngúåi tiïìn bẩc ài!
Bổn hoẩn quan reo lïn.

M Nûúng lâm mưåt cûã chó mún trúán. Chùèng cố ai nhêån ra cûã
chó êëy. Chó cố riïng châng biïët. Trûúng Chi lëng cëng, lẩi mưåt
bâi hất toân “êëy a” vúái lẩi “hìy dư”. Cố chưỵ châng lẩi bùỉt chûúác
tiïëng chố sa, tiïëng gâ cc tấc vâ tiïëng dï kïu nûäa. Bâi hất àưng
ngûúâi...

Bổn hoẩn quan cûúâi rế lïn:
- Hất nhû cûát!

Mõ Nûúng cûúâi ruä rûúåi. Chaâng biïët, sau tiïëng cûúâi àưå lûúång
kia nâng sệ mđm mưi lẩi. Nâng cố têåt thïë.

Trûúng Chi ruđng mịnh. Chađng thíịy lo súơ cho chađng. Chađng
biïịt r mịnh. Chađng cô thïí chõu ặúơc ăôi khưí, nhoơc nhùìn, thôi
nhíỵn tím, sûơ ăïíu câng. Thíơm chđ că sûơ haơ nhuơc ca boơn ngûúđi
nưng nưíi vađ thiïín cíơn nûơa, khưng sao. Chađng chó súơ khi chđnh băn
thín chađng lím vađo tinh thïị phăi tûơ haơ nhuơc băn tđnh mịnh, thïị lađ
míịt hïịt, khưng cođn tiïịng hât, khưng cođn Trûúng Chi. Trûúng Chi
ngoâ quanh. Boơn hoaơn quan, nhûơng g ăưìng cư, nhûơng tïn hïì luđn,
boơn bôi toân, tûúâng sưị, lang bùm...xm xđt, êp chùơt líịy chađng.
Trûúng Chi súơ hi. Chađng mong nhịn thíịy mươt ngûúđi ăânh câ, chó
ăânh câ mûúng thưi cng ặúơc, chùỉng cíìn ăïịn loaơi ngûúđi ăânh câ
kịnh. Chađng s vûơng tím.

M Nûúng gip châng. Nâng bẫo:
- Hất vïì tịnh u ài!

</div>
<span class='text_page_counter'>(178)</span><div class='page_container' data-page=178>

múâi hođng cûâu vúât ặúơc. Khưng phăi Myơ Nûúng, khưng chó lađ Myơ
Nûúng. Duđ cho Myơ Nûúng cô lađ mươt con phûúơng hoađng kiïu hnh
hóơc mươt con nhïơn xíịu xđ cng víơy. Vúâi chađng lc nađy tíịt că ăïìu
nhû nhau. Tịnh ýu ca chađng hûúâng vïì tơt ăưịi Nađng lađ câi bíỵy
ca sưị phíơn chađng.

Châng hất:.

<i>“Tịnh u, bâi ca mâ Trûúng Chi hất </i>
<i>Cêët lïn tûâ trấi tim bõ thûúng tưín </i>

<i>Ngổn cúâ nâng phêët trïn ta lâ tịnh u </i>
<i>Vâ tiïëng trưëng trêån lâ nhõp tim ta </i>
<i>Kễ th ca ta </i>

<i>Chng sệ bưi nhổ tïn ta </i>
<i>Côn ta </i>

<i>Ta sệ vung ra trûúác chng </i>
<i>Lûúäi mấc ca tịnh u </i>
<i>Xun qua tim ta </i>
<i>Vâ qua tim nâng </i>
<i>Nây ngûúâi tịnh úi </i>

<i>Thûåc ra, nâng côn rưỵng tụëch vâ tễ nhẩt </i>
<i>Têm hưìn nâng cố nhûäng con rùỉn hoâi nghi </i>
<i>trỳn tuửồt nựỗm phuồc </i>

<i>Naõng gian lờồn trong bâi bẩc </i>

<i>Nâng àấnh giấ àiïìu thiïån nhû cấch nâng </i>
<i>àấnh giấ àưì trang sûác vâ tâi sẫn </i>

<i>Nâng ngúâ vûåc ngổn giố </i>

<i>Vâ gieo gùåt nhúâ kđch thđch thối xêëu </i>
<i>Mưìi thđnh ca nâng </i>

<i>Lâ quìn lúåi vâ danh dûå hậo huìn </i>
<i>Ta àêu cêìn mưåt bûäa cúm </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(179)</span><div class='page_container' data-page=179>

<i>Cúm ta thiïëu gị? </i>
<i>ấo ta cêìn chi? </i>

<i>Ta úã trïn àêët àai ca tưí tiïn ta </i>

<i>Vâ qúng lûúái trïn dông sưng ca tưí tiïn ta </i>
<i>Nhûäng khao khất ca ta </i>

<i>Hûúáng vïì tuåt àưëi... </i>
<i>Ta lâ Trûúng Chi </i>
<i>Ta ca ngúåi tịnh u </i>
<i>Núã tûâ hẩt thiïån </i>

<i>Vâ bưng hoa ca tûå nhiïn </i>
<i>Lâ sûå chên thûåc lẩnh bët...” </i>

Tiïịng hât Trûúng Chi cao vt. Xung quanh im bùơt. Nhûđng
gioơt nûúâc mùưt long lanh trïn mùưt Myơ Nûúng. Nađng chûa tûđng ặúơc
nghe ai haât thïị nađy. Boơn hoaơn quan, nhûơng g ăưìng cư, nhûơng tïn
hïì luđn, boơn bôi toân, tûúâng sưị, lang bùm... ặâng daơt că ra. Trûúng
Chi víỵn hât, ăưi chín ca chađng nhû bưịc khi ăíịt, chađng ăang bay
lïn.

Châng hất:

<i>“Hậy ca hất tịnh u </i>

<i>Húäi nhûäng trấi tim lậnh cẫm </i>
<i>Nhûäng trấi tim sùỉt àấ </i>

<i>Bẩo lûåc chó gêy oấn th </i>
<i>Nôi giưëng phẫi trẫ giấ </i>
<i>Ta lâ Trûúng Chi </i>
<i>Ta hất cho tịnh u </i>
<i>Vễ àểp tûå nhiïn </i>

<i>Sûå chên thûåc lẩnh bët...” </i>

Châng hất:

</div>
<span class='text_page_counter'>(180)</span><div class='page_container' data-page=180>

<i>Vaâ thanh danh naâng...” </i>

Chaâng hất:

<i>“Ta lâ Trûúng Chi </i>
<i>Ta hất cho tịnh u </i>

<i>Tịnh ýu khưng xc phaơm ặúơc </i>
<i>Búêi nô kiïu hnh vađ tinh tïị...” </i>

Châng hất:

<i>“Ta lâ Trûúng Chi </i>
<i>Ta hất cho tịnh u </i>
<i>Tịnh u cêìn hy sinh </i>

<i>Búãi nố khưng khoan nhûúång...” </i>

Châng hất:

<i>“Sûå ngu ngưëc hay khưn ngoan vúái tịnh u àïìu nhû nhau </i>
<i>Sûå râng båc hay khưng râng båc cng thïë...” </i>

Châng hất:

<i>Tịnh u khưng mêët ài vâ khưng sinh ra </i>
<i>Tịnh u tuåt àưëi...” </i>

Châng hất:

<i>“Ta laâ Trûúng Chi </i>

<i>Baâi ca ta cêt lïn tûâ trấi tim bõ thûúng tưn </i>
<i>Nây ngûúâi tịnh úi </i>

<i>Xin ặđng vị sûơ thûúng tưín trâi tim ta mađ </i>
<i>tưín thûúng trâi tim nađng </i>

<i>Chng ta ài qua cåc àúâi bẩc bệo nây, giẫ dưëi nây </i>
<i>Nâng cûá sưëng ài rưìi sệ hiïíu </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(181)</span><div class='page_container' data-page=181>

<i>Cố mưåt thûá tịnh u bêët tûã...” </i>

Trûúng Chi im bùåt. Châng cng khưng biïët châng àậ bay túái
bïën sưng tûâ khi nâo nûäa. Hịnh ẫnh M Nûúng biïën mêët àêu rưìi,
trûúác mùåt châng lâ sưng nûúác trùỉng xốa mưåt mâu, trúâi mêy trùỉng
xốa mưåt mâu.

Trûúng Chi chêo thuìn ra giûäa tim sưng.
Châng lẩi nối:

- Cûát!

Châng tûâ trïn thuìn bûúác xëng xoấy nûúác giûäa sưng. úã
trïn trúâi, trïn mùåt àêët, trïn biïín cẫ vâ cấc dông sưng àïìu cố nhûäng
hưëc àen bđ mêåt. Nhûäng xoấy nûúác trïn sưng lâ nhûäng hưëc àen nhû
thïë.

*
* *

Trong truyùồn cửớ, ngỷỳõi ta kùớ rựỗng khi hất xong cêu hất cëi
cng:

<i>“Kiïëp nây àậ dúã dang nhau </i>

<i>Thị xin kiïëp khấc dun sau lẩi lânh “. </i>

Trûúng Chi àậ nhẫy xëng sưng tûå trêìm. Hưìn châng nhêåp
vâo thên cêy bẩch àân. Ngûúâi ta lêëy gưỵ bẩch àân tiïån thânh bưå
chến tiïën vua. M Nûúng rốt nûúác, nhịn thêëy hịnh ẫnh Trûúng
Chi trong chến. Giổt nûúác mùỉt nâng lùn xëng, cấi chến bẩch àân
vúä tan.

Tưi - ngûúâi viïët truån ngùỉn nây - cùm ghết sêu sùỉc cấi kïët
thc truìn thưëng êëy. Quẫ thûåc, cấi kïët thc êëy lâ tuåt diïåu vâ
cẫm àưång, trđ tụå dên gian àậ nhổc lông lâm hïët sûác mịnh. Côn tưi,

tưi cố cấch kïët thc khấc. Àêëy lâ bđ mêåt cuãa riïng töi. Töi biïët giêy
phuát röët àúâi Trûúng Chi cng sệ vùng tc. Nhûng àêëy khưng phẫi
lâ lưỵi úã châng.

M Nûúng sưëng sët àúâi sung sûúáng vâ hẩnh phc.
Àiïìu êëy vûâa tân nhêỵn, vûâa phi l.

</div>
<span class='text_page_counter'>(182)</span><div class='page_container' data-page=182>

TRUÅN TỊNH KÏÍ TRONG ÀÏM MÛA

Hưìi úã Têy Bùỉc, tưi cố quen mưåt ngûúâi Thấi tïn lâ Bẩc K
Sinh. Tưi quen Bẩc K Sinh trong dõp tịnh cúâ. Sûå viïåc nhû sau:

Hưm íịy, tưi ăi chúơ Mûúđng La. Chúơ Mûúđng La hoơp ngay bïn
ặúđng phưị ni. Chúơ khâ síìm ịt, vađng giă thíơt líỵn lươn. Câc cư gâi
Thâi, gâi Xâ ngưìi bân ăađo, míơn, mùưccooơc... hâi ra tûđ trong ni.
Nhûơng saơp văi hoa, phđch nûúâc, xoong nưìi... bn tûđ Trung Qịc
sang bađy bân la liïơt. Nhûơng ngûúđi ăađn ưng, ăađn bađ H mưng dùưt
ngûơa, guđi nhûơng guđi sa nhín, ăùỉng sím, ba kđch... guđi caê nhûđng
guđi nïịp tan lađ thûâ gaơo nïịp ăùơc săn cô mươt khưng hai ca hoơ, míìu
hưìng hưìng nhû nhơm phíím, ríịt thúm vađ dđnh.

Chúå Mûúâng La hổp tûâ sấng súám, khi sûúng m àang côn dây
àùåc, ngûúâi ài chúå nhû ài trong mú, cấch mưåt sẫi tay chùèng nhịn
thêëy gị. Sûúng m úã rng ni cao khấc vúái sûúng m úã vng àưìng
bựỗng: noỏ daõy dựồc, noỏ nhỷ maõn sỷọa loaọng, mùnh mưng bđ êín, khưng
hoang tûúãng, khưng lâm hẩi ai, nố lâ khđ ni tan ra rưìi t lẩi; nố
khưng phẫi húi nûúác, húi bi vâ mûa nhỗ mâ ta vờợn goồi laõ sỷỳng ỳó
dỷỳỏi ửỡng bựỗng.

Khoăng gíìn trûa, khi sûúng tan ăíịy lađ khi chúơ nâo nhiïơt

nhíịt. Ngûúđi H'mưng xm xđt quanh nưìi thùưng cưị, ịng rûúơu, thưíi
kheđn beđ. Ngûúđi Thâi, ngûúđi Xâ cng ịng rûúơu, thưíi kheđn beđ.
Ngûúđi La Huơ thưíi kheđn lâ. Câc cư gâi Thâi, gâi Xâ, gâi Dao ặâng
tuơm laơi hât ăưịi, hât gheơo, hât giao dn vúâi câc chađng trai. Cô vađi
ngûúđi nưíi hûâng bùưn lïn trúđi míịy loaơt sng kđp, ăâm ăưng xung
quanh chaơy daơt ra nhû ong vúơ tưí.

</div>
<span class='text_page_counter'>(183)</span><div class='page_container' data-page=183>

vïì ắnh mïơnh cuêa hoơ. Ngûúđi ta xuyât xoa, tríìm trưì, súơ hi. Tíịt că
ăïìu thađnh thûơc, tin tûúêng. Cô câi gị vûđa nhû hìn bđ, vûđa nhû ăe
doơa, laơi vûđa nhû lûúđng gaơt trùưng trúơn lú lûêng ăíu ăíy úê trïn ăíìu
ăâm ăưng. Tưi thíịy vui vui, thíịy hưìi hươp laơ luđng vađ cng ắnh xen
vađo ăïí thûê víơn haơn. Ngay khi íịy cô ngûúđi nđu líịy tay tưi. Tưi quay
laơi, thíịy mươt g ngûúđi Thâi mùơc qìn âo chađm, ăươi m nưìi, khn
mùơt thíơt thađ, nôi tiïịng Kinh ríịt si lùưc ăíìu:

- Ăûđng cô tin! Lûđa dưịi ăíịy! Múđi ưng xem câi nađy!

G giú ra trûúâc mùơt tưi mươt víơt ăen ăen âm khôi bïịp, bíín vađ
hưi khưng tûúêng tûúơng ặúơc, trưng giưịng nhû mươt câi mïì gađ síịy
khư:

- Ăíy lađ míơt gíịu 100%. Tưi bùưn ặúơc con gíịu nađy úê trong
Xưịp Cươp. Nùơng 137 cín. Tưi ăïí cho ưng giâ r...

Tưi cûúâi lùỉc àêìu. Tưi àậ biïët ngûúâi ta laõm giaó mờồt gờởu bựỗng
mờồt lỳồn nhỷ thùở naõo. Tưi côn biïët ngûúâi ta àậ dng xilanh àïí rt
mêåt gêëu thêåt ra rưìi búm vâo àêìy nûúác lậ ra sao. Gậ ngûúâi Thấi nâi
nó vâi cêu, cëi cng tỗ ra thêët vổng. Gậ giú hai tay lïn trỳõi, phaõn
naõn vaõi cờu bựỗng tiùởng Thaỏi rửỡi boó ài. Tưi quay lẩi chưỵ c, nhêån ra
chiïëc àưìng hưì àeo tay àậ biïën mêët tûâ lc nâo. Tưi vûâa tûác giêån vûâa

bûåc mịnh. Àêëy lâ vị khi êëy tưi côn trễ tíi! Cẫm giấc bõ kễ khấc
lûúâng gẩt, bõ lúäm, bõ hưë, bõ xỗ mi chó vị mịnh cẫ tin thêåt thâ khiïën
tưi mêët cẫ bịnh tơnh. Vúái mưåt giấo viïn quên, chiïëc àưìng hưì àeo tay
khi êëy vúái tưi lâ mưåt gia tâi, mưåt ca qu, mưåt sơ diïån, d chiïëc
àưìng hưì êëy ln chẩy sai giúâ.

Tưi ăi xn qua chúơ, tịm g bân míơt gíịu, tưi ắnh s cho
hùưn bađi hoơc ăđch ăâng. Bưỵng tưi thíịy mươt cư gâi Thâi dùưt mươt con
ngûơa tiïịn laơi phđa tưi.

Cư gấi Thấi trễ trung, xinh àểp, àưi mùỉt nưng, hoang vùỉng vâ
tinh khưn cố phêìn dẩn dơ. Ài sau cư gấi cố hai ưng giâ tay ưm hai
con gâ chổi.

Cư gấi châo tưi:

- Híìy ađ...Thûa ưng, em mịn nhúđ ưng giûơ hươ con ngûơa mươt
lât ặúơc khưng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(184)</span><div class='page_container' data-page=184>

Cư gâi cûúđi, nuơ cûúđi ríịt nhiïìu hûâa heơn rưìi chaơy b ăi. Hai
ưng giađ ăi theo cư gâi ngưìi thuơp ngay xịng lođng ặúđng rưìi thă gađ
ra. Líơp tûâc, hai con gađ xưng vađo ăânh nhau ti buơi. Ăâm ăưng bu
laơi thađnh mươt vođng trođn, lươn xươn, ăiïn cìng, phíịn khđch khưng
tûúêng tûúơng ặúơc.

Cô tiïịng la hêt deơp ặúđng rưìi mươt chiïịc xe "com mùng ca" ăi
túâi. Trïn xe cô míịy cănh sât chúê mươt ngûúđi tuđ bõ khôa tay bùìng
cođng sưị 8. Chiïịc xe phăi dûđng laơi vị bõ ăâm choơi gađ căn ặúđng. Míịy
cănh sât vûđa bûúâc xịng xe thị ăâm ăưng ưìn că lïn, bao víy quanh
hoơ, buơi cât muđ mõt tung trúđi. Mươt tưí ong vađng khưng biïịt úê ăíu

xịt hiïơn, vúơ tung ngay trïn ăíìu ăâm ăưng. Ngûúđi ta hođ nhau
chaơy, ng di ng duơi vađo nhau. Tưi chûa kõp ắnh thíìn thị thíịy cư
gâi Thâi lc nađy xịt hiïơn giùìng líịy tay cûúng. Ngûúđi tuđ trïn xe
nhăy ađo lïn lûng con ngûơa. Tưi chó thoâng thíịy anh ta ăïí tôc dađi,
mùơc bươ qìn âo chađm xanh. Cư gâi Thâi nhăy lïn theo vađ hoơ líơp
tûâc phi ngûơa bùng qua câc meơt hađng, saơp hađng chaơy vïì phđa ặúđng
rûđng Taơ B, tă ngaơn sưng Ăađ.

Tưi bõ bùưt giam vađo ăưìn canh sât. Ngûúđi ta coi töi lađ can
phaơm trong vuơ cûúâp tuđ, cuöịi cuđng khưng ă chûâng cúâ quy tươi nïn
chín tưi lađm nhín chûâng. Tưi phăi k tïn vađo mươt túđ khai chûơ
nghơa hïịt sûâc rùưc rưịi míơp múđ. Tưi ặúơc biïịt ngûúđi tuđ kia lađ mươt tïn
thưí phó, mươt k sưịng ngoađi vođng cûúng ta x hươi. Hùưn tïn lađ Baơc
Kyđ Sinh.

*
* *

</div>
<span class='text_page_counter'>(185)</span><div class='page_container' data-page=185>

mưåt àiïìu xết cho cng cng chùèng ra gị nhûng thiïët ëu àïí rên
luån nhên cấch cho tíi trễ vưën lùỉm mï say vâ dïỵ sa ngậ.

Muđa heđ nùm íịy, tưi phăi úê laơi trưng nom, băo vïơ trûúđng hoơc.
Mûa l kêo dađi tûđ ăíìu thâng 7 ăïịn giûơa thâng 9 khiïịn núi tưi úê
khưng khâc gị mươt ưịc ăăo. Sưị gaơo dûơ trûơ sùưp hïịt. Tưi ríịt bìn ríìu
vađ thûúng thín mịnh. Tưi cô thïí ưịm rưìi chïịt úê núi khó ho cođ gây
nađy vư đch. Tưi ă thíịy mươ nhûơng giâo viïn vư danh chïịt nhû thïị úê
Mûúđng Hum vađ Chiïìng Coơ, că úê trong băn Chi cịi ặúđng 19 nûơa.
Suy ăi tđnh laơi, tưi qịt dõnh vûúơt qua thung lng Chiïìng Saơ vađo
băn Pođ Míơt tịm ngûúđi gip ăúơ. Tưi mùơc âo mûa, mang theo khííu
sng sùn ă han ró vađ bõ hôc ăaơn bïn mịnh, mang ăi theo ăïí cho

oai chûâ thûơc ra chùỉng cô tâc duơng gị că. Tưi tịm ặúđng ăi xịng
thung lng.

Loay hoay hïịt bíi, tưi khưng lađm sao vûúơt qua ặúơc thung
lng ngíơp ăíìy nûúâc. Tưi khưng dâm liïìu maơng búêi tưi khưng thơc
ắa hịnh ắa víơt úê ăíy, nïịu bõ nûúâc cịn vađo mươt khe hm coi nhû
toi maơng. Tơt voơng, túâi gíìn tưịi tưi quay vïì nhađ, ngaơc nhiïn thíịy
úê trong nhađ mịnh cô sâng ânh ăeđn.

Trong nhađ tưi, úê giûơa nhađ cô mươt ăưịng lûêa múâi ặúơc nhen
lïn. Mươt ngûúđi ăađn ưng Thâi ăang ngưìi thăn nhiïn nûúâng thõt gađ
rûđng. Thíịy tưi, y chùỉng bìn nhịn mùơt mađ chó liïịc xêo trưng chûđng
khííu sng sùn ca tưi vúâi v ăïì phođng.

- Ưng lâ ch nhâ â? - Y hỗi tưi sau khi tưi àậ treo sng lïn
tûúâng.

Tưi chấn nẫn gêåt àêìu. Ngûúâi àân ưng Thấi nối:
- Chng tưi sệ úã àêy ba ngây àúåi l rt ài.

Tưi húi ngẩc nhiïn vị y dng chûä "chng tưi".
Nhû vêåy, chùỉc y khưng phẫi chó cố mưåt mịnh.

- Tưi khưng côn gị ùn cẫ. - Tưi thưng bấo trûúác vúái khấch nhû
vêåy, khưng tỗ thiïån cẫm cht nâo.

- Tưi biïët rưìi, - ngûúâi àân ưng Thấi gêåt àêìu vúái tưi - trûúác khi
ưng vïì tưi àậ lc lổi khùỉp trong nhâ nây. Cư Mn àang ài lêëy gẩo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(186)</span><div class='page_container' data-page=186>

Tưi húi giêåt mịnh. Bẩc K Sinh nối:

- Tưi ài vúái cư gấi. Cư êëy lâ Mn.

Ăng lc íịy, cư gâi Thâi mađ tưi ă gùơp trûúâc ăíy úê chúơ
Mûúđng La bûúâc vađo, vai ăeo guđi, ngûúđi ûúât nhû chơt lươt. Baơc Kyđ
Sinh ặâng díơy ăúơ líịy guđi gaơo. Tưi khưng hiïíu hoơ moi ăíu ra guđi
gaơo trùưng tinh úê giûôa trúđi mûa, úê giûôa núi mïnh mưng ăíìy nûúâc
ngíơp nađy.

Bẩc K Sinh vaõ cử gaỏi noỏi chuyùồn vỳỏi nhau bựỗng tiùởng Thấi.
Cư gấi nhịn tưi móm cûúâi:

- Em nhêån ra ưng rưìi! Ưng àậ gip em giûä ngûåa úã chúå Mûúâng
La.

Baåc Kyâ Sinh lêëy gaåo thưíi cúm, côn cư gấi lui vâo bìng trong
thay ấo. Tưi nghe thêëy tiïëng lc lổi àưì àẩc rưìi cư gấi thô àêìu ra cûãa
hỗi tưi:

- Ưng giâo! Ưng cho em mûúơn câi âo ca ưng ặúơc khưng?
Tưi nhịn Baơc Kyđ Sinh vađ thíịy y cô v tân thađnh nïn nôi:
- Ăûúơc!

Tưi úê miïìn ni ă líu, tưi biïịt ăađn ưng Thâi nhiïìu ngûúđi cô
mâu ghen tng ghï gúâm! Anh cô thïí chïịt nhû búơn vị mươt nhât
dao nïịu nhû vư tịnh gheơo cư gâi cô chưìng ă "tùìng cííu " tûâc lađ ă
bơc ngûúơc tôc lïn ẳnh ăíìu. ÚÊ n Chíu vađi nùm trûúâc ăíy ă cô
mươt vuơ nhû thïị: cô mươt tay giâo viïn ngûúđi Kinh qú úê Hûng ýn
ă bõ xo míịt "ca qu" bùìng con dao qúưm to băn duđng ăïí ch laơt,
g "phâo th" khưng bao giúđ cođn ra tríơn ặúơc nûơa, g phăi "hưìi
hûu" khi g múâi hai mûúi tíi. Tưi khưng mịn nhû thïị, nùm íịy

tưi múâi hai mûúi mưịt tíi ăíìu, chûa biïịt tđ ti gị vïì chơn "phong
hoa tịt ngơt".

Mưåt lc sau, cư gấi úã trong bìng trong bûúác ra, mùåc chiïëc ấo
"phưng" sùåc súä ca tưi vâ chiïëc vấy múái. Trưng cư rêët àểp, vễ àểp
vûâa hoang vùỉng, vûâa mï àùỉm lẩi vûâa man rúå.

</div>
<span class='text_page_counter'>(187)</span><div class='page_container' data-page=187>

tưi ngưìi nối chuån vïì cấc sẫn vêåt úã vng Têy Bùỉc, vïì phong tc
ngûúâi Thấi, vïì viïåc ngûúâi Kinh lïn àêy lâm ùn sinh sưëng. Bẩc K
Sinh cố vễ khưng thđch th lùỉm vúái viïåc ngây câng cố nhiïìu ngûúâi
Kinh lïn Têy Bùỉc "ài xa hún nûäa", "khai hốa vùn minh", "thùỉp lïn
ấnh sấng vùn hốa". Mn thị khấc, cư tỗ chï bai lưëi sưëng khếp
kđn, quấ gêìn tûå nhiïn, thêåm chđ cố phêìn tùm tưëi ca dên miïìn ni.
Qua cêu chuån, tưi thêëy hai ngûúâi hiïíu biïët nhiïìu thûá, khưng hïì
ngú ngêín hóåc quấ hểp hôi nhû cấch thûác mâ dên thânh thõ chng
ta vêỵn hịnh dung vïì "ngûúâi dên tưåc".

Cúm nûúác xong, Bẩc K Sinh dûåa lûng vâo vấch, mât àùm
àùm nhịn vâo àưëng lûãa bêåp bng. Ngoâi trúâi àïm mûa vêỵn khưng
ngúát. Bẩc K Sinh hất ï a mưåt bâi hất bựỗng tiùởng Thaỏi, lỳõi leọ rờởt
ờởn tỷỳồng. Coỏ nhiùỡu àoẩn, cư Mn cng hất vúái y. Tưi nghe loấng
thoấng, cưë gùỉng tịm cấch sùỉp xïëp lẩi lúâi ca bâi hất nây:

<i>Pô mïå úi! Bưë mể úi... </i>

<i>Poâ mïå sinh con tûâ hang nuái. </i>
<i>Núi êëy cố nhiïìu giố, lẩnh lùỉm </i>
<i>Àïm mûa, nhiïìu giố lẩnh lùỉm </i>
<i>Tiïëng hưí gêìm, tiïëng chố sối h </i>
<i>Nhûäng con rùỉn con trùn tịm mưìi </i>

<i>Bổn cấo chưìn hưi hấm rịnh mô </i>
<i>Con don, con dđm nêëp trong hang </i>
<i>Con mịnh trêìn thên tri run rêíy </i>
<i>Giố lẩnh la vâo ngûåc con </i>

<i>Con nhen lûêa, gioâ lađm tùưt lûêa </i>
<i>Con súđ soaơng trong bông ăïm </i>
<i>Vađ nhùơt ặúơc mươt víơt mïìm, ûúât ât </i>
<i>Con súơ hi, khưng biïịt víơt gị </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(188)</span><div class='page_container' data-page=188>

<i>Pô mïå úi, ai thûúng con </i>
<i>Poâ mïå úi, ai thûúng poâ mïå... </i>

Tiïịng hât ca Baơc Kyđ Sinh ríịt laơ, ăún giăn nhû lúđi ngûúđi nôi.
Tưi chûa thíịy ai hât nhû thïị bao giúđ: ngûúđi hât khưng líịy húi,
khưng rân sûâc, khi nhíịn lúđi hóơc ngín nga thị dõu dađng khưng sao
kïí xiïịt; ngíơm nguđi, tï tâi mađ khưng mi lođng; tím traơng cư ăún
laơnh bịt líỵn lươn vúâi nhûơng khao khât nưìng nađn. Tiïịng hât sông
sânh, ăùơc nhû nhûơng gioơt míơt ong. Mưỵi tûđ lađ mươt gioơt míơt. Tưi
nghe hât mađ nûúâc mùưt cûâ thïị chăy ra rađn ruơa, tûơ nhiïn khưng kịm
laơi ặúơc.

Bâi hất chêëm dûát. Têët cẫ lùång ài. Tiïëng mûa rúi vâ tiïëng cưn
trng bưỵng nhiïn a vâo trong nhâ riïët rống nghe rộ mưìn mưåt.
Khưng ai nối nùng gị cẫ. Tiïëng hất vêỵn côn nhû lú lûãng bay trong
khưng gian, vûúáng vâo mấi nhâ, kêo nhâ, vûúáng vâo mấi tốc,
vûúáng vâo àưi mưi, chấy xêo xêo trïn ngổn lûãa àỗ rûåc.

Baơc Kyđ Sinh hât xong, y cûúđi mươt nuơ cûúđi nhúơt nhaơt thíịt
thíìn, hịnh nhû bao nhiïu sinh lûơc ca y ă trt hïịt vađo cho bađi

hât. Mươt lc sau nhû khưng chõu ặơng nưíi sûơ ýn lùơng, Mn cng
ï a hât. Bađi hât nađy cng xôt xa tï tâi chùỉng kêm gị bađi hât ca
Baơc Kyđ Sinh:

<i>Ing nooång úi, ing nooång úi </i>
<i>Nïëu em xêy nhâ </i>

<i>Thị àố lâ ngưi nhâ nhỗ vúái cûãa sưí rưång </i>
<i>Trong nhâ cố bïëp lûãa hưìng </i>

<i>Trïn bân cố cùỉm bưng hoa àỗ vâ bưng hoa trùỉng </i>
<i>Chùn àïåm múái thúm tho </i>

<i>Bïn cẩnh em cố anh </i>

<i>En mën anh úã bïn cẩnh em </i>
<i>Àêëy lâ ûúác mú ca em </i>

<i>Anh u úi, bêy giúâ ài àêu rưìi </i>

<i>Ma rng bùỉt anh hay ngổn lûãa nâo gổi anh </i>
<i>Anh ài vïì hûúáng nâo </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(189)</span><div class='page_container' data-page=189>

<i>Anh yïu úi, vïì àêy vúái em </i>

<i>Ta xêy ngưi nhâ nhỗ vúái cûãa sưí rưång </i>
<i>Anh u úi, bêy giúâ ài àêu rưìi </i>

<i>Ngûúâi thûúng úi, bêy giúâ ài àêu rưìi </i>

Tưi lùơng nghe Mn hât, thíịy gioơt nûúâc mùưt lùn trïn gođ mâ
ca cư. Baơc Kyđ Sinh cô v xc ăương. Y ặa tay ưm líịy bă vai cư gâi
kêo vïì phđa mịnh. Khi Mn hât xong, y nôi mươt cíu tiïịng Thâi
ríịt nhanh, tưi khưng nghe r nhûng ăoân lađ mươt lúđi chûêi ra hay
mươt lúđi thïì ăươc. Mn trûđng mùưt nhịn y rưìi ngưìi xđch ra cô v bíịt
bịnh. Hoơ nôi vïì mươt ngûúđi nađo ăô cô tïn lađ Ngín.

Àïm vïì khuya, mûa câng ngây câng nùång hẩt. Mûa thêëm
vâo àêët, vâo vấch nhâ, vâo lông ngûúâi... Chng tưi ngưìi n nhû
thïë rêët lêu. Lất sau Bẩc K Sinh lïn tiïëng trûúác. Y phân nân vïì
nhûäng àiïìu kiïån sinh sưëng khưën khưí úã núi nâo àố, chùỉc lâ úã qụ
hûúng y. Vng Têy Bùỉc tưi àậ ài nhiïìu, àiïìu kiïån sưëng ca con
ngûúâi úã àêy thêåt khùỉc nghiïåt. Dên nhiïìu núi chó à gẩo ùn cố ba
thấng, côn chđn thấng trong nùm phẫi vâo rûâng àâo c mâi. Sùn
bùỉt vâ hấi lûúåm vêỵn lâ nhûäng hịnh thûác kiïëm sưëng phưí biïën ca
nhiïìu tưåc ngûúâi úã àêy hïåt nhû mưåt ngân nùm trûúác. Nẩn du canh
du cû vâ triïåt phấ rûâng lâm cho quang cẫnh rûâng ni ngây câng
thïm tiïu àiïìu. Tưi cưë tịnh dô hỗi tưng tđch, gưëc gấc ca Bẩc K
Sinh. Y trẫ lúâi dê dùåt, y nối chung chung:

- Tưi lađ ặâa con hoang cuêa rûđng.

Y noái cêu àố thị thêìm nhû lúâi th tưåi, cố phêìn nâo chấn
chûúâng nhûng vêỵn ngêëm ngêìm mưåt niïìm kiïu hậnh àùåc biïåt. Tưi
gúåi lẩi chuån xẫy ra bûäa trûúác úã chúå Mûúâng La thị y móm cûúâi:

- Rùỉc rưëi cho ưng ghï lùỉm phẫi khưng?

Y ngûúång nghõu xoa tay vâo nhau rưìi nối tiïëp:
- Tưi àậ mang ún ưng.

Sau àố y chó vâo Mn:
- Nhúâ cố con nhđm nây!

Mậi vïì sau, do nhiïìu ngûúâi kïí lẩi tưi múái biïët rộ vïì cêu
chuån xẫy ra hưm êëy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(190)</span><div class='page_container' data-page=190>

tim mïìm mẩi, ûúát ất, phêåp phưìng rúi trïn àêët lẩnh vâ ngưi nhâ
nhỗ cố cûãa sưí rưång. Nhûäng hịnh ẫnh êëy phẫi chùng lâ nưỵi ấm ẫnh
thên phêån tịnh u àưi lûáa ca hai ngûúâi?

*
* *

Bẩc K Sinh lâ hêåu dụå ca dông hổ Bẩc àêët Mûúâng Vâi.
Àêy lâ mưåt dông hoồ quyỏ tửồc xa xỷa, ửỡn rựỗng ửng tửớ laõ ngûúâi Kinh
àậ tûâng lâm chûác thûúång thû, bỗ lïn Têy Bùỉc vị chấn thúâi thïë. Àêëy
lâ vâo khoẫng thïë kyã XVIII, thúâi vua Lï, chuáa Trõnh, möåt thúâi
nhiïỵu nhûúng trong lõch sûã. ưng tưí ca Bẩc K Sinh lêëy vúå ngûúâi
Thấi, lêåp trang trẩi, sưëng nhúâ vâo viïåc bn bấn thëc phiïån vúái
ngûúâi Lâo vâ ngûúâi Hoa. Àïën àúâi Baåc Kyâ Sinh, thúâi thïë thay àưíi,
chđnh quìn múái àang tưìn tẩi cng chng ta àêy thânh lêåp. Mưåt
àưìn biïn phông àống ngay úã àêët Mûúâng Vâi. Viïåc bn bấn thëc
phiïån bõ cêëm. Nhûäng ngûúâi lđnh biïn phông thûúâng xun xëng
bẫn, gip dên lâm ùn, dẩy hổc cho trễ vâ giûä gịn trêåt tûå an ninh
trong vng. Àưìn trûúãng biïn phông lâ Lô Vùn Ngên, ngûúâi Thấi úã
n Chêu, mưåt thiïëu y mêỵn cấn vâ sùỉt àấ. Sưë phêån ếo le, giûäa Lô
Vùn Ngên vâ Bẩc K Sinh cố nhûäng mưëi quan hïå thêåt trúá trïu.

Mưåt lêìn, vâo dõp Tïët cưí truìn, ngûúâi ta tưí chûác mưåt cuöåc àua

ngûåa cho thanh niïn trong vuâng. Chùång àua khấ nguy hiïím, phẫi
vûúåt qua nhiïìu sëi vâ ni àấ tai mêo. Cố nhiïìu giẫi thûúãng, giẫi
nhêët lâ mưåt con ngûåa tuåt àểp. Mn lâ cư gấi xinh àểp nhêët àêët
Mûúâng Vâi sệ trao dêy cûúng cho ngûúâi thùæng trêån.

</div>
<span class='text_page_counter'>(191)</span><div class='page_container' data-page=191>

con ngûơa cuêa ngûúđi miïìn ni Tíy Bùưc, chín thíịp, tûúâng maơo xíịu
xđ, trưng giưịng mươt con la giađ, chaơy khưng nhanh nhûng dai sûâc,
khi leo ni thị khưng khâc gị sún dûúng. Loaơi ngûơa nađy ăùơc biïơt
nhaơy caêm vúâi ắa hịnh miïìn ni, nô ùn ríịt đt vađ chõu ặúơc khât.

Khi qua ăeđo, con ngûơa sưng Ăưng cuêa Ngín chaơy song song
vúâi con ngûơa cuêa Baơc Kyđ Sinh. Ăûúđng ríịt heơp, hai con ngûơa cheđn
nhau khi vûúơt khc quanh úê hem ni. Giô thưíi maơnh, con ngûơa
sưng Ăưng khe hún nïn híịt con ngûơa cuêa Baơc Kyđ Sinh xuöịng khe
nuâi. Baơc Kyđ Sinh thoât chïịt nhúđ vađo sûơ nhaơy căm thíìn kyđ ca con
tịn m. Con ngûơa chuơm bưịn vô lùn trođn úê vaơt dưịc nghiïng, khưng
hiïíu lađm sao môc ặúơc mươt ch ín vađo thín cíy díu da. Sau nađy
Baơc Kyđ Sinh kïí laơi: "Lc ăô maơng sưịng thíơt lađ "ngađn cín treo súơi
tôc". Con ngûơa hịnh nhû cng biïịt ăiïìu ăô, nô chó doi cùỉng chín
ra lađ că hai s lao xịng vûơc síu 300 mêt. Giô thưíi, ăâ cađo lađm nô
lươt xûúâc hïịt că da. Nô rnn bùưn lïn, mưì hưi ta ra ăíìm ằa. Mùưt nô
nhû mịn dođ hi: "Taơi sao? Taơi ao laơi chïịt vư l thïị nađy?" Thïị lađ
nô vuđng víỵy sûâc lûơc ca nô nhû ặúơc nhín lïn gíịp bươi...

Loay hoay mi, Baơ Kyđ Sinh môị gúơ ặúơc mịnh ra vađ dịu ặúơc
con ngûơa tûđ trïn cíy xịng. Baơc Kyđ Si n h bõ thûúng khâ nùơng:
xûúng ăuđi gy, mươt chín bõ treơo khúâp. Nhûng mươt kyơ sơ miïìn ni
thị chùỉng bao giúđ b cơc. Y víỵn tiïịp tuơc cơc ăua. Ăïí ăïịn ăđch,
nïịu theo con ặúđng c dïỵ dađng thị thíịt baơi lađ chùưc chùưn: vúâi hún
20 cíy sưị ặúđng rûđng nhû víơy thị ngûúđi vađ ngûơa s kiïơt sûâc vị míịt

mâu. Baơc Kyđ Sinh qịt ắnh vûúơt qua ni ăâ tai međo ăïí vïì thung
lng: ặúđng ngùưn hún, chó cô hún hai cíy sưị nhûng lađm nhû thïị
nghơa lađ "leo ni" chûâ khưng phăi cođn lađ "ăua ngûơa" nûơa. Ăûúơc câi
cơc ăua khưng hïì quy ắnh lươ trịnh bùưt bơc. Tûđ xa xûa, dí n
miïìn ni ă quen chó xâc ắnh hûúâng ăi chûâ khưng xâc ắnh s ăi
nhû thïị nađo, con ngûúđi phăi tûơ mođ míỵm mươt mịnh vađ chó cô linh
căm, trûơc giâc múâi gip hoơ vûúơt qua tíịt că.

Baơc Kyđ Sinh vûúơt qua vaâch nuâi tai međo, nghơa lađ cíìm chùưc
câi chïịt trong tay, hy voơng sưịng trong mươt phíìn nghịn. Khưng
hiïíu lađm thïị nađo mađ Baơc Kyđ Sinh vûúơt qua ặúơc. Mâu loang lưí bïịt
ăíìy ngûúđi vađ ngûơa. Y ăïịn ăđch khưng khâc gị mươt con ma rûđng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(192)</span><div class='page_container' data-page=192>

Bẩc K Sinh dûúäng bïånh úã nhâ ưng Sng lâ bưë cuóa Muửn.
ửng laõ thờỡy thuửởc biùởt chỷọa bùồnh bựỗng nhiïìu thûá lấ cêy rûâng. Tịnh
u ca y vúái Mn bùỉt àêìu nẫy núã trong nhûäng ngây àố. Nhûng
Lô Vùn Ngên, viïn thiïëu y àưìn trûúãng biïn phông cng rêët u
Mn.

Bẩc K Sinh khỗi bïånh vâo cëi ma thu. Lc êëy rûâng àang
thay lấ. Rùång cêy sau nhâ Mn tûâ mâu xanh chuín sang mâu
àỗ nhû mêån vâ mâu àỗ ca mấu. Hoa àinh lùng lâ thûá hoa àún úã
rûâng cố mâu vâng nhû lâ hoa tai vâng núã rêët nhiïìu úã hâng râo àêìy
nhûäng dêy tú hưìng cng mâu vâng nhû mâu nhêỵn vâng. Bẩc K
Sinh ngưìi bïn cûãa sưí. Mn ngưìi xe súåi úã ngoâi chấi nhâ, cư ï a hất
bâi hất mâ cư ûa thđch:

<i>"Ing nooång úi, ing nooång úi </i>
<i>Nïëu em xêy nhâ </i>

<i>Thị àố lâ ngưi nhâ nhỗ vúái cûãa sưí rưång </i>
<i>Trong nhâ cố bïëp lûãa hưìng" </i>

Ưng Sng hỗi Bẩc K Sinh:

- Nây Sinh, maõy coỏ nghụ rựỗng dờn miùỡn nuỏi seọ coỏ haồnh phc
hay khưng?

Bẩc K Sinh cûúâi:
- Khi côn mï måi...
Mn hỗi:

- Vêåy vùn minh?

- Khưng tưịt gị! - Mươt ngûúđi ăađn ưng Thâi vûđa bûúâc lïn cíìu
thang vûđa nôi. Ăíy lađ Lođ Vùn Cûúđng, em trai ưng Suđng, ch rơt
ca Mn. Ưng ta guđi mươt guđi hađng nùơng. Ưng ta víỵn bn thịc
phiïơn tûđ Tam giâc vađng qua ặúđng Thûúơng Lađo sang Tíy Bùưc.

Àïm hưm àố, Lô Vùn Cûúâng ng úã nhâ anh trai mịnh. ưng
bẫo Bẩc K Sinh:

</div>
<span class='text_page_counter'>(193)</span><div class='page_container' data-page=193>

Nhûơng ngûúđi lđnh biïn phođng do Lođ Vùn Ngín chó huy phuơc
kđch ă bùưn chïịt ưng ta khi mang thịc phiïơn vûúơt qua biïn giúâi.
Lođ Vùn Ngín ặúơc thùng chûâc trmg y. Ngín cûi con ngûơa sưng
Ăưng ăïịn chúi nhađ Muön. Anh tùơng Muön ăöi vođng tay baơc. Mn
hi:

- Nïịu giïịt ặúơc mươt ngûúđi thị ặúơc tùng mươt chûâc ađ?
Ngín băo:

- Àiïìu êëy ty vâo ngûúâi bõ giïët lâ ai.
Mn nối:

- Ưng ta lâ ch tưi.
Ngên bẫo:

- Tưi khưng biïët.

Khi Ngên ài xëng cêìu thang thị con ngûåa sưng Àưng ca
anh aọ bừ cựổt mờởt gờn chờn ang nựỗm guồc bïn hâng râo. Ngên
chẩy lïn cêìu thang rt sng chơa vâo Bẩc K Sinh:

- Mây giïët ngûåa! Maõy coỏ biùởt con ngỷồa ờởy aỏng giaỏ bựỗng mờởy
mây khưng?

Bẩc K Sinh nối:

- Cêìn thị tao cùỉt gên mây chûá khưng cùỉt gên con ngûåa!
Bẩc K Sinh bõ bùỉt. Mn than thúã:

- Anh ta àang ưëm.
Ngên nối:

- Con ngûơa nađy mưỵi ngađy ùn hïịt 20 cín thôc, 6 lđt sûơa vúâi hai
cín ặúđng. Că nûúâc bíy giúđ chó cođn hai con nhû thïị!

Bẩc K Sinh bõ giam chđn thấng trong t. úã trong t, nhûäng
ngûúâi bẩn ca Lô Vùn Cûúâng chó cho y cấc mưëi hâng, cấch ài rûâng,
cấch chúi gấi sao cho khưng bõ mang bïånh, cấch trưën lđnh biïn

phông, cấch phên biïåt tiïìn giẫ thêåt, tiïìn bẩt Thấi Lan vâ tiïìn kđp
Lâo, rêët nhiïìu thûá mâ ngûúâi ta khưng biïët phên biïåt àêëy lâ nhûäng
kiïën thûác vïì tûå do hay sûå tûâng trẫi phống àậng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(194)</span><div class='page_container' data-page=194>

Đt ngađy sau Baơc Kyđ Sinh tịm ặúđng vïì ăïịn nhađ Mn. Triïơu
Ph Ăaơi cùìn nhùìn:

- Chng ta phẫi chìn sang Thûúång Lâo ngay lêåp tûác. Loanh
quanh úã àêy rưìi chïët cố ngây.

Bẩc K Sinh nối:

- Mây biïët gị vïì tịnh u?
Triïåu Ph Àẩi thúã dâi:

- Àêëy lâ thûá tịnh cẫm khưng lûúng thiïån.

Mn chẩy ra àốn Bẩc K Sinh, trïn tay àeo àưi vông bẩc
ca Ngên tùång cư.

Bẩc K Sinh hỗi:
- Cư u nố â?
Mn nối:

- Khưng biïët! Em chó thđch bưå qn phc.

Bẩc K Sinh vâ Triïåu Ph Àẩi úã nhâ Mn ba ngây. Triïåu
Ph Àẩi bẫo Bẩc K Sinh:

- Mây lûåa chổn ài. Hóåc ài Thûúång Lâo. Hóåc úã àêy rc vấy

con Mn àïí àúåi thựỗng Ngờn ùởn bựổt.

Nựm giỳõ saỏng, lủnh biùn phoõng bao vêy nhâ Mn. Triïåu Ph
Àẩi vâ Bẩc K Sinh nêëp trong bìng kđn. Triïåu Ph Àẩi nối:

- Phen nây chïët lâ chùỉc. Tao khưng tiïëc gị. Chó tiïëc mây múái
hai mûúi lùm tíi.

Bẩc K Sinh nối:

- Khi thùìng Ngín bûúâc lïn cíìu thang tao s dđ dao vađo cưí
nô... Khi ngûúđi ta ặa ngûơa túâi, mưỵi thùìng chaơy vïì mươt phđa...

Bẩc K Sinh treo ngûúâi úã trïn chấi nhâ giưëng nhû con dúi.
May cho y lâ 5 giúâ sấng thị trúâi vng ni côn tưëi nhû mûåc. Lc êëy
trúâi lẩi àưí mûa to. Hai ngûúâi chẩy thoất sang àêët Thûúång Lâo.

Bẩc K Sinh nối:

- Chùỉc cha con ưng Sng bõ bùỉt mêët.
Triïåu Phuá Àaåi cûúâi:

</div>
<span class='text_page_counter'>(195)</span><div class='page_container' data-page=195>

Baơc Kyđ Sinh bn bân doơc ngang úê vuđng Thûúơng Lađo, nhiïìu
khi sang că Thâi Lan. Y cô tiïìn, cô nhiïìu thûâ nhûng trong lođng
khön nguöi nhúâ Muön vađ nhúâ qú hûúng. Thónh thoăng y tịm
ặúđng liïìu lơnh vïì thùm ăíịt Mûúđng Vađi. Mươt líìn vïì y bõ bùưt vađ xăy
ra vuơ trưịn chaơy úê chúơ Mûúđng La mađ töi chûâng kiïịn.

*
* *

Baơc Kyđ Sinh vađ Muön tr úê nhađ tưi sang ngađy thûâ hai thị hoơ
ci lươn vúâi nhau. Că hai ăïìu míịt bịnh tơnh. Tưi khưng hiïíu lùưm vị
hoơ nôi bùìng tiïịng Thâi ríịt nhanh, tưi chó lm bm biïịt mươt sưị tûđ.
Tưi ăoân hai ngûúđi ă khưng ăưìng vïì câch giăi thoât tịnh traơng
hiïơn thúđi. Mn nađi nó ăiïìu gị ăô nhûng Baơc Kyđ Sinh dûât khoât
chưịi tûđ. Mươt lc sau, Baơc Kyđ Sinh cng nađi nó ăiïìu gị ăô nhûng
Mn khưng chõu. Cịi cuđng Baơc Kyđ Sinh ặâng lïn tru mươt tiïịng
khng khiïịp nhû chô sôi h. Trưng y ríịt ăau ăúân. Mn ưm mùơt
chaơy ra ngoađi trúđi mûa. Luâc íịy trúđi ăí khuya lùưm. Baơc Kyđ Sinh
chaơy theo. Hoơ giùìng co nhau mươt lc líu rưìi Mn chaơy vïì phđa
rûđng. Baơc Kyđ Sinh quay vađo nhađ, y nùìm víơt ra úê bïn ăưịng lûêa.

Tưi ngưìi lùơng l chûâng kiïịn hai võ khâch troơ. Tưi mú hưì thíịy
mươt nưỵi thûúng căm xôt xa. Taơi sao laơi phăi dađy vođ mịnh, phăi dađy
vođ nhau nhû thïị? Hưìi íịy tưi cođn tr tíi, tưi chûa nïịm trăi võ ngoơt
cng nhû võ ăùưng tịnh ýu. ưi tịnh ýu! Sau nađy tưi múâi biïịt ăíịy lađ
thïị nađo! Baơn tr, baơn hy ýu ăi! Nô s lađm cho baơn hôa rưì hôa
daơi, nô s lađm cho baơn tưịt lïn hóơc xíịu ăi thị tưi cng chùỉng biïịt
nûơa nhûng tưi biïịt chùưc chùưn ăô lađ mươt ăiïìu tơt vúđi nhíịt trïn
ăúđi, ăô lađ thûâ giâ trõ nhíịt trong moơi thûâ giaâ trõ mađ Thûúơng ăïị ban
cho con ngûúđi. Baơn tr! Baơn ặđng tin nhûơng k nôi vúâi baơn rùìng
tịnh ýu lađ sai líìm! Khưng cô tịnh ýu sai líìm...Ăíịy lađ nhûơng k
ghen tõ vúâi tịnh ýu, nhûơng k khưng cô cú hươi ăïí cô tịnh ýu, vu
khưịng, xc xiïím tịnh ýu...

Sët àïm hưm êëy chng tưi khưng thêëy Mn trúã lẩi. Bẩc K
Sinh ngưìi bïn bïëp lûãa nhû hốa àấ. Tưi cưë gúåi chuån y. Y thúã dâi:

- Cư êëy sệ khưng trúã lẩi... Àân bâ rêët thđch nhûäng ngưi nhâ cố

cûãa sưí rưång àïí chìn ra ngoâi...

</div>
<span class='text_page_counter'>(196)</span><div class='page_container' data-page=196>

- Vïì băn chíịt, ăađn bađ ặâng vïì phđa tríơt tûơ... Khưng cô tríơt tûơ
nađo dung ặúơc tịnh ýu to lúân...

Tưi lêëy ci chêët thïm vâo àưëng lûãa. Mûa rêët to. Hai chng tưi
ngưìi bïn àưëng lûãa àïën têån sấng bẩch. Bẩc K Sinh àậ kïí cho tưi
nghe vïì tịnh u nưìng chấy ca y. Y nối vïì ph nûä, vïì cåc àúâi, vïì
nhiïìu thûá khấc. Y nối:

- Khưng ai mang lẩi cho tưi nhiïìu hẩnh phc vâ àau khưí nhû
Mn. Ưng àậ u bao giúâ chûa? Tịnh u dẩy cho ta bûúác ài ca
hưí, ca bấo, cho ta sûác mẩnh ca mậnh th. Nố dẩy cho ta sûå giẫo
hoẩt ca cấo, ca rùỉn àưåc... Nố khiïën ta nhên àẩo hún hóåc àưåc ấc
hún... Nhûäng kễ hên hẩ khưng cố tịnh u.

Tưi dô hỗi Bẩc K Sinh vïì Mn. Y nối:

- Cư ta cng giưëng nhû mổi ngûúâi àân bâ khấc. Tưi quấ àiïn
rưì, quấ nguy hiïím àưëi vúái cư ta. Trûúác sau gị cư ta cng sệ trêo qua
cûãa sưí àïí vïì vúái mưåt mưi trûúâng têìm thûúâng hún nhûng an toân
hún. Cư ta chïët chêåm hún tưi. Nhûng thưi, têët cẫ nhûäng àiïìu tưi
nối khưng cố đch gị, sau nây rưìi ưng sệ hiïíu...

Bẩc Kyâ Sinh úã vúái töi àïën trûa höm sau. Y dûát khoất trẫ tưi
tiïìn trổ. Mốn tiïìn khấ lúán, bựỗng tửớng sửở tiùỡn lỷỳng giaỏo viùn cuóa
tửi trong nhiïìu thấng. Tưi vâ Bẩc K Sinh chia tay nhau. Y noỏi
rựỗng y seọ i Thaỏi Lan ngay hửm ờởy. Caó hai khửng nghụ rựỗng rửỡi seọ
gựồp nhau. Töi cuäng khöng ngúâ hai mûúi lùm nùm sau, töi àậ gùåp
Bẩc K Sinh trong mưåt hoân cẫnh lẩ lng k dõ.

Đt nùm sau, tưi cô dõp quay laơi Mûúđng La. Tưi gùơp Lođ Vađn
Ngín, bíịy giúđ ă lïn chûâc thiïịu tâ. Ngưi nhađ ca Ngín úê ngay
cưíng chúơ Mûúđng La, ngưi nhađ thiïịt kïị giưịng nhû nhûơng ngưi nhađ
khâc úê thađnh phưị, tíìng dûúâi ăïí bân hađng hay ăïí cho thú vùn
phođng, tíìng trïn ăïí úê. Ngín vađ Mn líịy nhau, hoơ cô hai ặâa con,
că hai ăang hoơc Ăaơi hoơc. Tưi gùơp Ngín nhûng anh tiïịp chơn tưi
deđ dùơt, thíơm chđ cô phíìn laơnh luđng. Chng tưi khưng nôi gị vïì
chơn c.

Lûåa dõp thån tiïån, tưi tịm cú hưåi àïí gùåp riïng Mn. Mn
côn rêët àểp. Cư mùåc qìn ấo sang trổng theo lưëi dên thânh phưë.
Tưi gúåi lẩi chuån vïì Bẩc K Sinh thị Mn thêët kinh, hưët hoẫng
nối:

</div>
<span class='text_page_counter'>(197)</span><div class='page_container' data-page=197>

Tưi quay lẩi chúå Mûúâng La. Cng khưng khấc xûa nhiïìu lùỉm:
cấc cư gấi Thấi, gấi Xấ...ngưìi bấn àâo, mêån, mùỉccoổc...hấi ra tûâ
trong ni, nhûäng ngûúâi àân öng, àaân baâ ngûúâi H'möng guâi nhûäng
guâi sa nhên, àùèng sêm, ba kđch, nïëp tan...úã gốc chúå vêỵn cố ưng giâ
ngûúâi Hoa ngưìi xem bối. Khưng cố àấm àưng nâo vêy quanh ưng
giâ. Tưi àïën gêìn ưng giâ àùåt tiïìn, gieo quễ vâ hỗi vïì sưë phêån ca
Bẩc K Sinh. Ưng giâ àổc cho tưi nghe mưåt bâi thú chûä Hấn:

<i>- Ngưå bêët ngưå </i>
<i>Phng bêët phng </i>
<i>Nguåt trêìn hẫi àïí </i>
<i>Nhên tẩi mưång trung... </i>

Tưi thúã dâi quay ài ngêỵm nghơ. Tưi tûå hỗi mịnh:

- Nây sưë phêån! Nhûäng gị tẩo nïn sưë phêån? Àiïìu gị giấ trõ?
Àiïìu gị vư giấ trõ? Àiïìu gị trïn àúâi nây cố nghơa nhêët cho mưåt con
ngûúâi?

*
* *

Töi ă gùơp Baơc Kyđ Sinh tịnh cúđ khi tưi ăïịn M míịy nùm
trûúâc ăíy. Hưm íịy úê New York, tưi ăïịn mươt quân cađ phï núi víỵn tuơ
tíơp khâ nhiïìu nhađ thú vađ nghïơ sơ. úê ăíịy cô mươt ngûúđi Viïơt Nam
chúi ăađn ghita ríịt ăiïơu nghïơ. Ngûúđi nađy hât nhûơng bađi hât bùìng
tiïịng Anh vađ tiïịng Viïơt. Khi nghe mươt bađi hât tưi ă lùơng ăi khưng
thïí tin ặúơc. Ăíịy chđnh lađ mươt phíìn bađi hât tưi tûđng ặúơc nghe
ngađy nađo:

<i>Pô mïå úi! Bưë mể úi... </i>

<i>Pô mïå sinh con tûâ hang ni. </i>
<i>Núi êëy cố nhiïìu giố, lẩnh lùỉm </i>
<i>Àïm mûa, nhiïìu giố lẩnh lùỉm </i>
<i>Ưi tûå do, tịnh u, qụ hûúng </i>

<i>Nhûơng con ặúđng chưng gai, nhoơc nhùìn </i>
<i>Con mịnh tríìn thín truơi run rííy </i>

<i>Vâ súâ soẩng trong bống àïm </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(198)</span><div class='page_container' data-page=198>

<i>Con súå hậi, khưng biïët vêåt gị </i>
<i>Nố phêåp phưìng trong tay con </i>
<i>Àau quấ, àau nhoái úã àêy </i>

<i>Con ngûãa mùåt lïn trúâi vâ hỗi: </i>

<i>Àêu tịnh u? Àêu tûå do? Àêu qụ hûúng.. </i>
<i>Pô mïå úi... </i>

<i>Pô mïå sinh con tûâ hang nuái... </i>

Ngûúđi ăaânh ăađn ghita vađ hât lađ Baơc Kyđ Sinh. Tưịi hưm íịy,
Baơc Kyđ Sinh ặa tưi vïì nhađ. Ăô lađ mươt ngưi nhađ nh vúâi cûêa sưí
rương trïn gâc ca mươt chung cû. Ngưi nhađ khâ ăíìy ă tiïơn nghi.
Baơc Kyđ Sinh thú ngưi nhađ nađy úê ăíy vađ sưịng ăươc thín. Sau líìn
gùơp tưi, y sang Thûúơng Lađo, sang Thâi Lan rưìi túâi ắnh cû úê M.
Chng tưi ịng rûúơu sịt ăïm. Baơc Kyđ Sinh hi tưi ríịt nhiïìu vïì
vuđng Tíy Bùưc Viïơt Nam. Tưi hi Baơc Kyđ Sinh xem cô cú hươi trúê vïì
Viïơt Nam hay khưng. Y bìn b lùưc ăíìu, chó vađo ngûơc mịnh:

- Tưi khưng biïët. Tưi vêỵn thûúâng àau úã trong ngûåc nây...
Y cûúâi, vêỵn n cûúâi nhû diïỵu cúåt ai hay giïỵu cúåt mịnh.

Trïn tûúâng nhâ Bẩc K Sinh cố treo ẫnh Mn. Nûúác ẫnh àậ
c, àậ ưë vâng nhûng Mn trưng rêët àểp. Tưi khưng núä nối vúái Bẩc
K Sinh lâ úã Viïåt Nam, Mn àang sưëng hẩnh phc. Bẩc K Sinh
ếp tưi ëng rûúåu mẩnh. Cẫ tưi vâ y àïìu say khûúát. Tưi hỗi y thïë
nâo lâ tịnh u. Bẩc K Sinh bẫo:

- Tin tưi ài! Àêëy lâ mưåt hung thêìn...

</div>

<!--links-->