Tiet 44 Tai lau Hoang Hac tien Manh

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Tiết:44 <b> </b>Đọc văn :<b> </b>

<b> </b>

Ngày soạn:26.11.2009 (

黄 鹤 楼 送 孟 浩 然 之 广陵

)

(Lí Bạch

李白)

<b> I .M ụ c tiêu : </b>Giúp học sinh:

1.Kiến thức: -Hiểu được tình cảm chân thành, trong sáng
của Lý Bạch đối với bạn.

-Hiểu đươcï một đặc điểm cơ bản của thơ Đường: “ý ở ngoài lời”.
2. Kĩ năng : - Cảm thụ được ý nghĩa sâu sắc của những
Thuật ngữ khó, những hình ảnh tượng trưng bình dị .

3.Thái độ:- Giáo dục tình bạn cao quý.
<b> II.Chuẩn bị:</b>

1. Chuẩn bị của giáo viên:

-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng. (tranh, Lí Bạch, …)
2. Chuẩn bị của học sinh:

-Học sinh đọc bài, soạn bài.
<b> III. Hoạt động d ạ y h ọ c: </b>

1 . Oån định tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra sĩ số, vệ sinh phòng học, mặc đồng
phục .

2. Kiể m tra baøi cũ : (5phút)

Đọc thuộc lịng một trong ba bài thơ đọc thêm và cho biết cảm hứng chủ đạo.

3. Giảng bài mớ i :

* Giới thiệu bài : (1phút)

Văn học Việt Nam có ảnh hưởng rất nhiều ở văn học Trung Quốc bao gồm
nhiều thể loại, nhất là thể thơ Đường luật. Thơ Đường là một thành tựu của thơ ca
Trung Quốc và của thế giới. Thơ Việt Nam nói về tình bạn cũng rất nhiều, chúng ta
thử tìm hiểu đề tài này đi vào thơ Đường đã được tác giả Lý Bạch thể hiện thật đẹp .
-Tiến trình bài dạy:

Thời

gian Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

12’ <b> Hoạt động 1</b>_{Giáo viên hướng dẫn}:

học sinh tìm hieåu
chung:

Giáo viên chủ động
giới thiệu đặc điểm
của thơ Đường.

Bổ sung: Lý Bạch vốn
là người tích cực nhập
thế, hằng ơm ấp hồi
bào chính trị lớn, song
trên đường đời lại luôn

gặp trở ngại, đã mấy

<b> Hoạt động 1 :</b>
Học sinh tìm hiểu
chung:

Đặc điểm của thơ
Đường.

<i><b>TÁC GIẢ: ( 701-762)</b></i>

_ Tự là Thái Bạch,
hiệu Thanh Liên cư sĩ.
_ Nguyên quán tỉnh
Cam Túc, lớn lên ở Tứ
Xun.

_ Ông có tính tình hào
phóng, thích giao lưu

<b>A.Tìm hiểu chung</b>:

1/- Đặc điểm của thơ Đường:
-Hồn cảnh ra đời: vào thời
nhà Đường

- Nguyên nhân phát triển
+ Kinh tế phồn vinh

+ Chế độ, khoa cử coi trọng

thơ

+ Aûnh hưởng văn hoá: Ba
Tư, Aán Độ

Hiện thực cuộc sống ảnh
hưởng loạn An Lộc Sơn
- Nội dung :

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

phen thất bại nặng nề.
Bởi vậy trong thơ ông
ngày càng xuất hiện
giọng điệu u uất bi
phẫn..

+ Bài thơ Hoàng Hạc
lâu tống Mạnh hạo
Nhiên chi Quảng lăng
sáng tác năm 728, lúc
Lý Bạch còn ở tuổi
tráng niên, cho nên, dù
tả cảnh ly biệt nhưng
hình ảnh chính trong
tác phẩm về cơ bản
vẫn mang tính hào
phóng, trong sáng.
Chia tay hẳn có buồn
song đó vẫn là nỗi

buồn của 1 thi nhân có
tâm hồn rộng mở. Thơ
LB có các đề tài chính:
chiến tranh, tình u,
thiên nhiên, tiễn biệt.
Phong cách thơ lãng
mạn, hào hùng, tinh tế,
bay bổng, hồn nhiên,
giản dị. Đây là bài thơ
tiêu biểu viết về đề tài
tiễn biệt.

-Cho học sinh đọc và
nêu nội dung phần
Tiểu dẫn?

Hướng dẫn học sinh
đọc phần chú thích để
hiểu ý nghĩa nhan đề
và mối quan hệ giữa
Lý Bạch và Mạnh Hạo
Nhiên?

- Giáo viên hướng dẫn
học sinh xác định thể
loại và chia bố cục.
<b>Hoạt đợng 2</b>:

với bạn bè và du lãm..
_ Hơn 40 tuổi vào kinh

đô giữ chức Cung
phụng trong hàn lâm
viện, sau 3 năm ông bỏ
chức quan, tiếp tục
ngao du sơn thủy.
_ Ông mất năm 762 ở
Đương Đồ để lại hơn
1000 bài thơ.

_ Thơ ông sáng tác
theo phong cách lãng
mạn đề cập nhiều mặt
đời sống, xã hội. Oâng
được mệnh danh là thi
tiên.

Học sinh đọc và nêu
nội dung phần Tiểu
dẫn .

Học sinh đọc phần
chú thích để hiểu ý
nghĩa nhan đề và mối
quan hệ giữa Lý Bạch
và Mạnh Hạo Nhiên .

- Học sinh xác định
thể loại và chia bố cục.

<b>Hoạt đợng 2</b>:

+ Phản ánh hiện thực nói lên
nỗi bất bình phẫn nộ trước
bất công xã hội.

+ Bày tỏ niềm cảm thông với
những khổ đau của con
người, nhất là nhân dân lao
động.

+ Ca ngợi thiên nhiên đất
nước tình người, đặc biệt là
tình bạn.

- Nghệ thuật: Hàm súc ngắn
gọn, ý tại ngơn ngoại.

2/- Tác giả: Lý Bạch (
701-762)

- Nhà thơ lãng mạn vĩ đại
Trung Quốc.

- Tư cách hào phóng, thơ hay
lại nói đến cõi tiên – Xưng
trọng là thi tiên.

+ Văn chương;

+ Số lượng: Hơn 1000 bài

+ Nội dung: ước mơ vươn tới
lý tưởng cao cả, khát vọng
giải phóng cá tính, bất bình
trước hiện thực xã hội, tình
cảm phong phú mãnh liệt.
-Phong cách thơ: Hào
phóng,bay bổng, tự nhiên.
3/- Bài thơ :

Hoàng Hạc lâu tống Mạnh
Hạo Nhiên chi Quảng Lăng:
- Hoàn cảnh sáng tác: Sau
khi tiễn bạn là Mạnh Hạo
Nhiên đi Quảng Lăng, nhà
thơ từ Hà Bắc về Châu
Dương.

- Thể: Thất ngôn tứ tuyệt
- Bố cục: Chia 2:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

10’

5’

Hướng dẫn học sinh
dọc –hiểu văn bản:
- Giáo viên hướng dẫn
học sinh đọc đúng nhịp
thơ 4/3.

- Giọng lưu luyến, đau
xoùt.

- So sánh sự khác nhau
giữa bản dịch và phần
phiên âm?

-Cho học sinh phân
tích cách tác giả gọi
bạn có ý nghóa khẳng
định tình bạn như thế
nào?

- Tác giả: Tiễn bạn
trong khơng gian và
thời gian như thế nào?
Sông Trường Giang
là huyết mạch giao
thơng chính của miền
Nam Trung Quốc.
Mùa xn trên sơng
chắc chắn có nhiều
thuyền bè xi
ngược ? Vì sao Lý
Bạch chỉ thấy cánh
buồm lẻ loi ( cơ phàm)
của cố nhân?

*Một vài câu thơ của
LB:

“Xuân phong tri biệt
khổ

Bất khiển liễu điều
thanh”

( Gió xuân xót ly biệt
chẳng khiến liễu
xanh cành)

“ Thỉnh quân thí vấn
đông lưu thủy

Biệt ý dữ chi thùy

Học sinh dọc –hiểu
văn bản:

<i><b> Hai câu đầu:</b></i>

+ Khơng gian: Lầu
Hồng Hạc (phía tây),
điểm đến Dương Châu
(ở phía đơng) một
khoảng không gian
rộng lớn, một chuyến
đi dài.

+ Thời gian: tháng ba,

cuối mùa xuân, mùa
hoa khói.

+ Phương tiện: Đi
thuyền, xi dịng
Trường Giang.

Gợi mối quan hệ gắn
bó thân thiết đã từ lâu
giữa nhà thơ với bạn.
Lầu Hoàng Hạc nơi
xưa tiên thường về
đây, giữa mùa xuân
đầy sức sống, Lý bạch
tiễn đưa bạn về nơi
phồn hoa đô hội.
khung cảnh tiễn đưa
đượm buồn giữa thiên
nhiên xinh đẹp luyến
bịn rịn.

<i><b> Hai caâu sau:</b></i>

_ Cô phàm: cánh buồm
le ûloi.

_ Viễn ảnh: bóng xa.
cánh buồm hữu hạn
Dịng sơng, bầu trời:
vơ hạn.

Sự lẻ loi cô độc trong
tâm cảnh người ra đi
cũng như kẻ ở lại
Trường Giang thuyền
buồm san sát – cái
nhìn của người đưa

I- Đọc:

故人西 辞黄鹤楼
烟花三 月下杨州
孤帆远影碧空尽
惟见长江天际流
II- Tìm hiểu văn bản:
1)- Cảnh tiễn bạn:

Gọi bạn: “ Cố nhân”--> tình
bạn thân thiết , gắn bó.
Khơng gian đưa tiễn”
+ Đi từ: Lầu Hồng Hạc
( cảnh đẹp)

+ Đi bằng đường sơng
Trường Giang

đến: Dương Châu, nơi phồn
hoa đô thị

- Thời gian đưa tiễn : Tháng

ba mùa hoa khói: Mùa xuân
nên thơ, đầy sức sống.

--> Từ ngữ trang trọng, hình
ảnh thơ đẹp: cảnh thơ mộng,
thời tiết đẹp, phải từ biệt,
tiễn bạn hiền về chốn bon
chen, đầy cám dỗ lòng tác
giả thương tiếc , đau xót.
2)- Cảnh bạn ra đi:

“ Cơ phàm... bích khơng tận.
Duy kiến...thiên tế lưu”
--> nhân hoá, gợi tả, giọng
bàng hồng người đi, kẻ ở
đều cơ đơn

- Người ở lại tình cảm vẫn
cịn lưu luyến, ngỡ ngàng ,
rợn ngợp trước cảnh sông
nước bất tận.

<b>C.Tổng kết</b>:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

8’

đoản trường?”

( Xin bạn thử hỏi dịng
nước chảy về đơng,

Xem tình ý biệt ly và
dòng nước bên nào
ngắn bên nào dài?)
“ Nhãn khan phàm
khứ viễn

Tâm trục giang thủy
lưu”

( mắt nhìn cánh buồm
xa

lịng theo dòng nước
chảy)

<b>Hoạt động 3</b>:

Hướng dẫn học sinh
tổng kết và luyện tập:
- Em hãy tư ïđặt mình
vào vị trí người đưa
tiễn nhìn theo cánh
buồm dẫu xa và dịng
sơng chảy vào cõi trời
để cảm nhận tâm tình
đó, bài thơ tốt lên
chủ đề gì?.

Thảo luận bài tập: Em
có suy ngẫm gì về vị

trí và ý nghóa của tình
bạn trong cuộc sống
hôm nay?

tiễnbị hút vào 1 mục
tiêu duy nhất đang xa
mờ dần và mất hút vào
bầu trời xanh biếc: tâm
trạng lưu luyến, tâm
hồn đa cảm, một tình
bạn thắm thiết chân
thành.

_ Duy: chỉ – trạng thái
bàng hoàng, sửng sờ
của tác giả trước khung
cảnh trời nước mênh
mông bát ngát.
Bài thơ tả cảnh ngụ
tình.

<b>Hoạt động 3</b>:

Học sinh tổng kết và
luyện tập:

Thảo luận bài tập

Thơng qua cảnh đưa tiễn, tác
giả nói lên tâm sự u buồn khi

chia tay với người bạn tri kỷ.
<b>IV/- Luyện tập</b>:

1/ “Ý tại ngôn ngoại” qua
bài thơ.

_ Trước hết là địa danh
Hoàng Hạc, Dương Châu
giàu sức gợi. Hoàng Hạc :
Nỗi sầu li biệt. Sự xuất hiện
của địa danh lầu HHạc làm
cho cuộc chia ly của tác giả
và bạn thêm xúc động và da
diết hơn. Địa danh Dương
Châu cũng gợi lên nỗi buồn
vì nó làm ta liên tưởng đến
cảnh đối lập: Người đi đến
chốn phồn hoa đô hội ><
người ở lại buồn bã cơ đơn.
Hình ảnh cánh buồm ngày
càng xa thực chất để gợi lên
cái tình của nhà thơ : có yêu
quý bạn mới đứng lâu như
vậy để dõi theo bóng buồm
của bạn cho đến lúc khơng
cịn nhìn thấy nữa..

_ Tồn thể bài thơ thực chất
cũng làm nên 1 tín hiệu nghệ
thuật theo kiểu “ý ngoài

lời” . Bởi ẩn đằng sau bức
tranh phong cảnh là cái tình
lênh láng của nhà thơ .
4/ Củng cố:

_ Bài thơ làm theo thể tuyệt cú. 2 câu đầu là nền tảng tạo đà cho tứ thơ bay bổng ở 2
câu sau, đã kết hợp các yếu tố trữ tình một cách nhuần nhuyễn. Điểm nhìn dường như
đặt ở người ra đi những suy ngẫm sẽ thấy tình cảm người ở lại. Hai câu sau là mẫu
mực của việc kết hợp miêu tả với trữ tình.

_ GV đọc cho hs nghe 1 bản dịch khác của Nhữ Thành:
“ Bạn từ lầu Hạc ra đi

Dương Châu hoa khói giữa kỳ tháng ba
Trời xanh tít cánh buồm xa

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: ( 3 phút)

- Ra bài tập về nhà : Một đặc điểm thơ Đường – “ Ý tại ngôn ngoại” được thể hiện
như thế nào trong bài?

-Chuẩn bị bài :

1/- Xem lại như thế nào là ẩn dụ, thế nào là hoán dụ?
2/- Cách phân biệt ẩn dụ và hoán dụ?

3/- Tập trả lời những câu hỏi có trong Sách giáo khoa phần thực hành.
<b>IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :</b>

Giáo viên có thể vào bài bằng cách nêu hai câu thơ:

“ Nhãn tiền hữu cảnh đạo bất đắc

Thôi Hiệu đề thi tại thượng đầu”
(Trước mắt có cảnh khơng nói đươc,
Vì thơ Thơi Hiệu ở trên đầu )

(Lí Baïch)

...
...
...

...
...
...

...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...

...
...
...

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>

<!--links-->