Đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế ở tỉnh đồng nai (tt)

MỤC LỤC
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
TÓM TẮT LUẬN VĂN
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................. 5
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐỔI MỚI CƠ CHẾ THANH TRA
NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ .... 5

1.1. Thanh tra và cơ chế thanh tra đối với nâng cao hiệu lực quản lý
nhà nƣớc về kinh tế .................................................................................... 5
1.1.1. Những vấn đề cơ bản về thanh tra ......................................................... 5
1.1.2. Cơ chế thanh tra và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế ..... 10
1.1.3. Vai trò của thanh tra và cơ chế Thanh tra.............................................. 16
1.2. Sự cần thiết và nội dung đổi mới cơ chế thanh tra .................................. 19
1.2.1. Sự cần thiết khách quan của việc đổi mới cơ chế thanh tra .................. 19
1.2.2. Nội dung đổi mới cơ chế thanh tra ......................................................... 21
1.2.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến đổi mới cơ chế thanh tra ....................... 23
1.3 Kinh nghiệm đổi mới cơ chế thanh tra của một số nƣớc trên thế giới ... 26
1.3.1 Kinh nghiệm Hàn Quốc .......................................................................... 27
1.3.2. Kinh nghiệm của cơ quan giám sát hành chính Ai Cập (ACA) ............ 28
1.3.3. Kinh nghiệm về cơ chế Thanh tra tài chính Cộng hịa Pháp ................. 30
1.3.4. Những bài học rút ra có thể vận dụng vào Việt Nam ............................ 33
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CƠ CHẾ THANH TRA Ở TỈNH ĐỒNG NAI ............... 36

2.1. Những đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội có liên quan đến cơ chế
thanh tra Đồng Nai .................................................................................... 36
2.1.1. Về đặc điểm tự nhiên .............................................................................. 36
2.1.2. Về kinh tế, xã hội .................................................................................... 37
2.2. Hiện trạng cơ chế thanh tra ở Đồng Nai .................................................. 42

2.2.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển Thanh tra Đồng Nai .................. 42
2.2.2. Hệ thống tổ chức thanh tra Đồng Nai hiện nay ...................................... 43
2.2.3. Hoạt động thanh tra các cơ quan thanh tra Nhà nước tỉnh Đồng Nai .... 50
2.3. Đánh giá chung về thực trạng cơ chế thanh tra Đồng Nai ..................... 56
2.3.1. Những kết quả đạt được của cơ chế Thanh tra ...................................... 56
2.3.2. Những tồn tại, hạn chế của cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai .................. 60
2.3.3. Nguyên nhân tồn tại của cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai ..................... 65
CHƢƠNG 3: QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ĐỔI MỚI CƠ CHẾ
THANH TRA NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ KINH TẾ Ở TỈNH ĐỒNG NAI ..................................................... 67

3.1. Định hƣớng đổi mới cơ chế thanh tra ở tỉnh Đồng Nai .......................... 68
3.1.1. Quan điểm cơ bản đổi mới cơ chế thanh tra ......................................... 68
3.1.2. Phương hướng đổi mới cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai ....................... 70
3.1.3. Mục tiêu, yêu cầu đổi mới cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai .................. 71
3.2. Những giải pháp chủ yếu đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao
hiệu lực quản lý nhà nƣớc về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai ............................ 74
3.2.1. Nhóm giải pháp hồn thiện hệ thống văn bản, pháp luật tạo điều kiện
môi trường pháp lý cho hoạt động thanh tra .......................................... 75
3.2.2. Nhóm giải pháp đổi mới hệ thống tổ chức Thanh tra, đào tạo cán bộ,
và chế độ chính sách đãi ngộ cán bộ cơng chức ngành Thanh tra ......... 76
3.2.3. Nhóm giải pháp tăng cường cơng tác Thanh tra kinh tế-xã hội, nâng cao
vai trị quản lý Nhà nước về thanh tra .................................................... 84
3.2.4. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả cuộc thanh tra ............. 87
3.2.5. Nhóm các giải pháp khác ...................................................................... 90
3.3. Kiến nghị ..................................................................................................... 93
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 98

i

MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Những năm qua cùng với quá trình cải cách kinh tế, việc nghiên cứu cải
cách bộ máy quản lý Nhà nước được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm, các
văn kiện của Đảng, Nhà nước đã xác định rõ mục tiêu xây dựng Nhà nước
pháp quyền, một nền hành chính trong sạch vững mạnh, phát huy quyền làm
chủ của nhân dân. Cơ chế hoạt động thanh tra gồm nhiều loại hình hoạt động:
Thanh tra kinh tế - xã hội, xét giải quyết khiếu nại tố cáo, phịng chống tham
nhũng, q trình hoạt động của các tổ chức thanh tra Nhà nước đã chuyển
biến tích cực và đạt những thành tích nhất định.
Tuy nhiên, trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường, tổ chức hoạt
động thanh tra còn bộc lộ yếu kém bất cập.
Để khắc phục những hạn chế của hoạt động thanh tra hiện nay, việc đổi
mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế
trong nền kinh tế thị trường là một đòi hỏi cấp bách khách quan, song việc đổi
mới cơ chế thanh tra phải được thực hiện trình tự, bước đi thích hợp, phù hợp
với qui trình cải cách nền hành chính Nhà nước.
Do đó việc chọn đề tài “Đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực
quản lý Nhà nƣớc về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai” với mong muốn góp phần bổ
khuyết cho những bất cập tồn tại của cơ chế thanh tra để hoạt động thanh tra đạt
hiệu quả nhằm nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai.
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI

Trong các cơng trình nghiên cứu đã cơng bố, chưa có cơng trình nghiên cứu
đổi mới cơ chế Thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực quản lý về kinh tế do đó việc
nghiên cứu vấn đề “Đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực quản lý

Nhà nƣớc về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai”. Với hy vọng đánh giá khoa học thực
trạng cơ chế thanh tra ở tỉnh Đồng Nai từ đó đưa ra những giải pháp đồng bộ
thúc đẩy đổi mới cơ chế thanh tra để nâng cao hiệu lực quản lý kinh ở tỉnh Đồng
Nai trong thời gian tới.
3. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU

3.1. Mục đích nghiên cứu
Hệ thống hóa những vấn đề lý luận, tổng hợp phân tích đánh giá. Trên cơ
sở đó đưa ra những quan điểm, giải pháp về đổi mới cơ chế thanh tra nhằm


ii
nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai, tạo điều kiện
cho kinh tế ở Đồng Nai phát triển ổn định.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Lý luận, và thực tiễn cơ chế thanh tra, hiệu lực quản lý Nhà nước và mối
quan hệ giữa cơ chế thanh tra với nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế.
- Phân tích đánh giá thực trạng cơ chế thanh tra ở tỉnh Đồng Nai nhằm
rút ra những hạn chế, tồn tại .Đề xuất những quan điểm và giải pháp .
4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

- Đối tượng nghiên cứu: Là đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hiệu
lực quản lý Nhà nước về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Thanh tra Nhà nước tỉnh Đồng Nai và kinh nghiệm tổ chức hoạt động
thanh tra một số nước trên thế giới.
+ Về thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu đổi mới cơ chế thanh tra
từ năm 2000 đến nay.
5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Sử dụng các phương pháp của kinh tế chính trị. Đó là:

- Phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, trừu tượng hóa kết
hợp phương pháp logic và lịch sử; Có phân tích và tổng hợp.
- Phương pháp khảo sát thực tiễn, thống kê, đối chiếu so sánh để làm rõ
nội dung thuộc phạm vi nghiên cứu của đề tài.
6. NHỮNG ĐÓNG GĨP CỦA LUẬN VĂN

- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận, thực tiễn về cơ chế thanh tra.
- Đánh giá cơ chế thanh tra ở tỉnh Đồng Nai trong những năm qua và từ
đó đưa ra các quan điểm và những giải pháp đồng bộ về đổi mới cơ chế thanh
tra nhằm nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai
trong thời gian tới.
7. KẾT CẤU LUẬN VĂN

Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu gồm 3 chương:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về cơ chế thanh tra với nâng cao
hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế.
Chƣơng 2: Thực trạng cơ chế thanh tra ở tỉnh Đồng Nai.
Chƣơng 3: Quan điểm và giải pháp đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng
cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế ở tỉnh Đồng Nai


iii

PHẦN NỘI DUNG
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐỔI MỚI CƠ CHẾ THANH TRA
NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ
1.1. THANH TRA VÀ CƠ CHẾ THANH TRA ĐỐI VỚI NÂNG CAO HIỆU
LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ.

1.1.1. Những vấn đề cơ bản về thanh tra.
- Khái niệm về thanh tra
Thanh tra là xem xét, đánh giá xử lý việc làm của địa phương, của tổ chức, của
cá nhân được thực hiện bởi một cơ quan chun mơn theo một trình tự thủ tục do
pháp luật quy định nhằm kết luận đúng, sai của đối tượng được xem xét, đánh giá.
- Đặc điểm thanh tra
Thanh tra có 03 đặc điểm cơ bản sau:
- Một là, thanh tra gắn liền với quản lý nhà nước, Hai là, thanh tra là
hoạt động nhân danh quyền lực hành chính Nhà nước, Ba là, tính độc lập
tương đối phải tuân theo pháp luật.
- Mục đích Thanh tra
Phát huy những nhân tố tích cực, phịng ngừa xử lý những mặt tiêu cực,
những vi phạm, góp phần chống thất thoát thúc đẩy tăng trưởng phát triển
kinh tế thực hiện cơng bằng xã hội. Mục đích của thanh tra cịn góp phần
nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý Nhà nước,
- Phân loại hoạt động Thanh tra
Thanh tra Nhà nước bao gồm có thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành”.
- Thanh tra hành chính:
Thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan quản lý Nhà
nước theo cấp hành chính đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm
vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp.
- Thanh tra theo ngành và lĩnh vực:
Thanh tra chuyên ngành là hoạt động thanh tra của cơ quan quản lý Nhà
nước theo ngành, lĩnh vực đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp
hành pháp luật, quy tắc quản lý của ngành, lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý.


iv
1.1.2. Cơ chế thanh tra và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nƣớc về kinh tế

- Khái niệm về cơ chế thanh tra
“ Cơ chế Thanh tra, kiểm tra, giám sát của nhà nước là toàn bộ những
phương thức hoạt động những quy định về chức năng nhiệm vụ, quyền hạn, tổ
chức tiến hành thanh tra, kiểm tra, giám sát và những quy định về mối quan
hệ giữa các cơ quan này với nhau trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm
vụ theo quy định của pháp luật”
- Quản lý Nhà nước và nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế
* Quản lý Nhà nước về kinh tế
Quản lý Nhà nước về kinh tế là một khái niệm rộng song các quan niệm
điều tập trung thống nhất: Quản lý Nhà nước về kinh tế tức là bằng các công cụ
của nhà nước, các biện pháp kinh tế, hành chính, giáo dục, pháp luật, v.v.. mà Nhà
nước tác động vào tồn bộ q trình hoạt động sản xuất kinh doanh của xã hội để
đạt được mục tiêu, ý muốn của nhà nước.
* Nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về kinh tế.
Với quan niệm quản lý Nhà nước về kinh tế như trên, có thể kết luận rằng.
Hiệu lực quản lý của nhà nước về kinh tế là việc thực thi về quyền lực của nhà
nước sử dụng các cơng cụ, các giải pháp các chính sách kinh tế tác động vào nền kinh
tế, nhằm làm cho nền kinh tế hoạt động, phát triển đạt theo mục tiêu nhất định.
Như vậy việc thực thi quyền lực của nhà nước trong sử dụng các công cụ
cụ của nhà nước có tác dụng này có thể đem lại những kết quả khác nhau, có
thể đem lại kết quả tốt theo mục đích của nhà nước, hoặc có thể đem lại kết
quả không tốt. Nếu đem lại kết quả tốt thì thể hiện hiệu lực quản lý của nhà
nước về kinh tế được nâng cao và ngược lại hiệu quả quản lý của nhà nước
thấp thì hiệu quả kinh tế không cao hoặc không hiệu quả.
* Mối quan hệ giữa đổi mới cơ chế thanh tra với việc nâng cao hiệu lực
quản lý Nhà nước về kinh tế
- Cơ chế thanh tra và đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực
quản lý nhà nước về kinh tế.
- Hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế muốn được nâng cao địi hỏi phải
có cơ chế thanh tra kiểm tra đúng đắn phù hợp.

v
1.1.3. Vai trò của thanh tra, cơ chế thanh tra
Thanh tra và cơ chế Thanh tra có vai trị rất quan trọng trong quản lý nhà
nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường biểu hiện:
- Thanh tra và cơ chế thanh tra chính là chức năng thiết yếu của cơ quan
quản lý nhà nước về kinh tế.
- Thanh tra và cơ chế thanh tra góp phần bảo đảm pháp chế, tăng cường
hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước.
- Thanh tra và cơ chế thanh tra góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả
quản lý nhà nước.
- Thanh tra và cơ chế thanh tra, góp phần nhận xét đánh giá tình hình và
kết quả thực hiện quyết định quản lý kinh tế;
- Thanh tra và cơ chế thanh tra góp phần xem xét, kết luận đánh giá kết
quả thực hiện các mục tiêu, chương trình, nhiệm vụ của chính cơ quan quản lý
Nhà nước.
1.2. SỰ CẦN THIẾT VÀ NỘI DUNG ĐỔI MỚI CƠ CHẾ THANH TRA

1.2.1. Sự cần thiết khách quan của việc đổi mới cơ chế thanh tra ở
tỉnh Đồng Nai
Một là, do yêu cầu đổi mới phát triển nhanh của các ngành kinh tế theo
cơ chế thị trường.
Hai là, do u cầu địi hỏi của cơng cuộc phòng chống tham nhũng ngày
càng cao.
Ba là, do yêu cầu địi hỏi của q trình hội nhập kinh tế ngày càng phát triển.
1.2.2. Nội dung đổi mới cơ chế thanh tra
- Hệ thống các thể chế pháp luật quy định về bộ máy tổ chức, chức năng
nhiệm vụ, quyền hạn, phương thức và quá trình vận hành, thực thi hoạt động
thanh tra cũng như mối quan hệ giữa thanh tra và các chủ thể khác.

- Các chủ thể tiến hành thanh tra, các chủ thể có chức năng thanh tra
kiểm tra, giám sát của nhà nước và các tổ chức khác như, Quốc hội, Hội đồng
Nhân dân, kiểm tra Đảng…
- Về mối quan hệ giữa các chủ thể có chức năng thanh tra kiểm tra giám
sát có mối quan hệ ràng buộc phối hợp thực thi chức năng của mình.
- Đối tượng thanh tra là cơ quan, tổ chức, cá nhân.


vi
1.2.3. Những nhân tố ảnh hƣởng đổi mới đến cơ chế thanh tra
- Chính sách, văn bản pháp luật của nhà nước quy định về thanh tra.
- Tổ chức hệ thống bộ máy ngành thanh tra Nhà nước
- Đội ngũ cán bộ thanh tra Nhà nước vừa thiếu về số lượng, vừa yếu về
năng lực chuyên môn
- Phương thức hoạt động thanh tra
- Trình độ nhận thức và thực hiện các văn bản pháp quy của nhà nước
của các đối tượng thanh tra.
1.3. KINH NGHIỆM ĐỔI MỚI CƠ CHẾ THANH TRA CỦA MỘT SỐ NƢỚC
TRÊN THẾ GIỚI

1.3.1. Kinh nghiệm Hàn Quốc
Thanh tra Hàn Quốc được thành lập vào 08/04/1994, một cơ quan Trung
ương độc lập có nhiệm vụ giải quyết các khiếu nại của dân đối với các cơ
quan chính quyền.
Các chức năng của Thanh tra Hàn Quốc thể hiện như sau:
- Một là, giải quyết khiếu nại cho người dân.
Hệ thống cho phép Thanh tra có quyền điều tra và giải quyết các khiếu
nại đối với các cơ quan của chính quyền.
- Hai là, quyền hạn xét xử trên diện rộng.
1.3.2. Kinh nghiệm của cơ quan giám sát hành chính Ai Cập (ACA)

- Có quyền giám sát và Thanh tra hoạt động cơ quan thuộc Chính phủ,
các tổ chức kinh tế xã hội, Hợp tác xã sản xuất, kinh doanh cơ quan hệ về mặt
tài chính với nhà nước.
- Trong quá trình Thanh tra, giải quyết khiếu nại- tố cáo có quyền khởi tố
vụ án hình sự.
1.3.3. Kinh nghiệm về cơ chế Thanh tra tài chính Cộng hồ Pháp
Ở Pháp khơng tồn tại cơ quan Thanh tra của Chính phủ mà còn các cơ
quan Tổng Thanh tra được thành lập ở các Bộ, chịu sự quản lý điều hành trực
tiếp của Bộ trưởng.
1.3.4. Những bài học rút ra có thể vận dụng vào Việt Nam
- Đối với Thanh tra hành chính
+ Về tổ chức: Trực thuộc cơ quan hành chính cao nhất.


vii
+ Chức năng giám sát hoạt động cơ quan hành chính nhà nước và cơng
chức nhà nước, có quyền tiếp nhận điều tra tố cáo về hành vi tham nhũng,
được quyền điều tra khởi tố vụ án khi thực hiện thanh tra.
- Đối với thanh tra chuyên ngành: Được thành lập ở các Bộ, ngành tuỳ theo
quan điểm mỗi nước có thể được thành lập ở các Bộ hoặc một số Bộ, ngành.

Chƣơng 2
THỰC TRẠNG CƠ CHẾ THANH TRA Ở TỈNH ĐỒNG NAI
2.1. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ, XÃ HỘI CÓ LIÊN QUAN
ĐẾN CƠ CHẾ THANH TRA ĐỒNG NAI

2.1.1. Về đặc điểm tự nhiên
Đồng Nai có diện tích 5.862,73 km2, chiếm 25,5% diện tích tự nhiên
của vùng Đơng Nam Bộ, tiếp giáp với 5 tỉnh, thành phố: Bà Rịa - Vũng Tàu,
Bình Dương, Lâm Đồng, Bình Thuận và thành phố Hồ Chí Minh.

2.1.2. Về kinh tế, xã hội
Kinh tế trên địa bàn tỉnh đạt tốc độ tăng trưởng cao, mức tăng trưởng
GDP bình quân trong 5 năm (2001 - 2005) là 12,8%, gấp 1,7 lần mức tăng
chung của cả nước (cả nước tăng 7,5% ). Đến năm 2006 dân số tỉnh Đồng Nai
khoảng trên 2,2 triệu người.
2.2. HIỆN TRẠNG CƠ CHẾ THANH TRA Ở ĐỒNG NAI

2.2.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển Thanh tra Đồng Nai
Sau ngày miền Nam hồn tồn giải phóng, nhiệm vụ chủ yếu trong giai
đoạn này là giải quyết các khiếu nại của nhân dân, cịn cơng tác thanh tra chỉ
thực hiện khi có đơn tố giác. Đối với các huyện, thành phố về mặt tổ chức
mới hình thành bộ phận xét khiếu tố nằm trong UBND cùng cấp.
Ngày 15/7/1977, Ủy ban nhân dân tỉnh thành lập Ủy ban Thanh tra tỉnh, Ủy
ban Thanh tra các huyện, thành phố và Ban Thanh tra các công ty, ngành, v.v...
2.2.2. Hệ thống tổ chức thanh tra Đồng Nai hiện nay
Tổ chức bộ máy ngành thanh tra tỉnh hiện có 30 cơ quan thanh tra Nhà
nước các cấp gồm có: 12 cơ quan thanh tra được tổ chức theo cấp hành chính
gồm có thanh tra tỉnh, 11 cơ quan thanh tra cấp huyện, thị xã, thành phố và 18 cơ


viii
quan thanh tra Sở, ngành được thành lập theo ngành lĩnh vực.Theo báo cáo của
thanh tra tỉnh Đồng Nai đến tháng 5 năm 2007 lực lượng thanh tra Nhà nước của
tỉnh theo biên chế được duyệt có 296 người số hiện có là 278 người trong đó có
19 thanh tra viên chính chiếm 6,83%, 94 thanh tra viên chiếm 33,81%.
Về trình độ nghiệp vụ chun mơn có 5 trên đại học, có 185 cán bộ có trình độ
đại học chiếm 66,55%. Trình độ cao đẳng có 6 cán bộ chiếm 2,16%. Trung cấp có 64
cán bộ chiếm 23%, đã qua bồi dưỡng nghiệp Thanh tra hành chính có 128 cán bộ, có
81 cán bộ được qua bồi dưỡng nghiệp vụ ngành cụ thể (xem bảng 2.2a và 2.2b).
2.2.3. Hoạt động thanh tra các cơ quan thanh tra Nhà nƣớc tỉnh

Đồng Nai
- Lĩnh vực Thanh tra kinh tế xã hội:
Từ năm 2000 đến năm 2006 các tổ chức Thanh tra Nhà nước của tỉnh
Đồng Nai đã tiến hành 4.217 cuộc thanh tra trong đó chủ yếu tập trung thanh
tra trên các lĩnh vực tài chính, ngân sách, đầu tư xây dựng, quản lý đất, đầu tư
xây dựng cơ bản, v.v… Qua thanh tra đã phát hiện sai 347.835 triệu đồng, kiến
nghị thu hồi 314.342 triệu đồng, đã thu được: 203.318 triệu đồng, đạt 64,65%
so với số phải thu (tính đến tháng 12 năm 2006). Ngồi ra, các tổ chức thanh
tra cịn đưa ra nhiều kiến nghị cho đối tượng thanh tra, các tổ chức có liên quan
về chấn chỉnh quản lý, về các chính sách, pháp luật có liên quan. Về xử lý hành
chính đã kiến nghị xử lý hơn 263 cá nhân và tổ chức. Về xử lý hành sự đã
chuyển 12 vụ việc sang cơ quan điều tra vì có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
- Lĩnh vực Thanh tra giải quyết khiếu nại tố cáo
- Về công tác tiếp dân:
Kết quả từ năm 2004 đến năm 2006 các tổ chức thanh tra nhà nước đã
tiếp 12.498 lượt người dân đến khiếu kiện, tố
- Về kết quả giải quyết đơn khiếu kiện:
Từ năm 2000 đến năm 2006 các cơ quan Thanh tra Nhà nước tỉnh Đồng Nai
đã tham mưu giải quyết được 10.093 đơn đạt 84% so với số đơn thụ lý, qua đó đã
trả cho dân 1.616 chỉ vàng, 1.589.841 m2 đất; thu hồi cho nhà nước: 1.745,9 triệu
đồng, 110 chỉ vàng, 895.858 m2 đất; qua đó đã xử lý kỷ luật 134 người.
- Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về Thanh tra và giải quyết
khiếu nại tố cáo


ix
Kết quả từ năm 2000 đến năm 2006 đã tiến hành thanh tra 246 cuộc tại
968 đơn vị. Tổ chức 46 lớp tập huấn.
- Thực hiện chức năng phòng chống tham nhũng
Từ 2001-2006 qua thanh tra, giải quyết khiếu nại tố cáo ở các lĩnh vực,

đã đấu tranh phát hiện và xử lý 55 vụ tham nhũng, với 96 đối tượng, gây thiệt
hại 12.687 tỷ đồng đã kết luận điều tra truy tố 37 vụ với 67 đối tượng.
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG CƠ CHẾ THANH TRA ĐỒNG NAI

2.3.1. Những kết quả đạt đƣợc của cơ chế Thanh tra
Hệ thống tổ chức, bộ máy, nội dung hoạt động Thanh tra của các tổ chức
thanh tra Nhà nước của Đồng Nai được phát triển toàn diện, nội dung hoạt
động có bám sát vào nhiệm vụ cho việc thực hiện yêu cầu nhiệm vụ chính trị
địa phương, hoạt động Thanh tra có theo chương trình kế hoạch, qua Thanh
tra, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo công dân của đã phát hiện và xử lý
kịp thời những hành vi vi phạm góp phần tăng cường kỷ cương pháp luật bảo
vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân cụ thể:
- Về hoạt động Thanh tra thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.
+ Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân:
+ Công tác đâu tranh chống tham nhũng:
2.3.2. Những tồn tại, hạn chế của cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai
- Một là, sự chồng chéo về nội dung thanh tra, đối tượng thanh tra do quy
định của pháp luật đặt ra, cụ thể: Thanh tra tỉnh có quyền thanh tra các lĩnh
vực trên địa bàn tỉnh; Thanh tra sở có quyền thanh tra tất cả các đối tượng
quản lý chuyên ngành của sở trên phạm vi của tỉnh.
Hai là, chưa có cơ chế để bảo đảm cho kết luận, kiến nghị Thanh tra
được chấp hành nghiêm túc.
Về thực hiện cơ chế song trùng lãnh đạo nhưng quyền hạn của Thanh tra
Nhà nước cấp trên đối với Thanh tra cấp dưới thực chất mang tính hình thức
bởi Luật quy định là hướng dẫn; trong khi đó Chủ tịch tỉnh với Chánh Thanh
tra tỉnh, Chủ tịch huyện với Chánh Thanh tra huyện, Giám đốc Sở với Chánh
Thanh tra Sở quan hệ này là lãnh đạo trực tiếp toàn diện từ tổ chức bộ máy,
bổ nhiệm cán bộ, thực hiện chế độ, tiền lương.
+ Trong xử lý sau thanh tra thiếu biện pháp chế tài.

x
+ Hoạt động Thanh tra của các tổ chức Thanh tra Nhà nước hiện nay còn
dàn trải, mờ nhạt, mang tính vụ việc, trình tự thủ tục, phương thức tiến hành
cịn nhiều bất cập.
- Ba là, cơng tác tập huấn, nâng cao trình độ, kỹ năng nghiệp vụ cho cán
bộ công chức thanh tra và tuyên truyền phổ biến pháp luật trong nhân dân
ln là sự địi hỏi bức thiết, đặc biệt trong điều kiện trình độ năng lực cán bộ
cịn hạn chế, sự hiểu biết pháp luật và trình độ dân trí cịn thấp như hiện nay
nhưng cơng tác này còn bị xem nhẹ chưa đầu tư đúng mức. Từ năm 20002006, Thanh tra các cấp chỉ mở được 46 lớp tập huấn nghiệp vụ, 31 lớp tuyên
truyền pháp luật song chất lượng nhìn chung chưa cao.
- Bốn là, trình độ năng lực chun mơn, nghiệp vụ về thanh tra còn nhiều
bất cập
2.3.3. Nguyên nhân tồn tại của cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai
Trong thực hiện chủ trương đổi mới, thanh tra nhà nước từng bước có
hồn thiện cơ chế thanh tra; tuy nhiên việc đổi mới này chưa triệt để, các thể
chế, qui chế qui trình hoạt động thanh tra cịn theo quan điểm cũ: do đó khơng
có cơ sở pháp lý để các tổ thanh tra thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ của
mình. Thanh tra Nhà nước không đủ thẩm quyền xử lý để bảo đảm cho việc
thực hiện kết luận của mình được thực hiện một cách nghiêm túc.
- Công tác đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ chưa được quan tâm một cách
đúng mức, chính tồn tại về trình độ, nghiệp vụ chun mơn của lực lượng thanh
tra hiện nay cụ thể như Đồng Nai là hạn chế cho hiệu quả hoạt động thanh tra.
Theo tác giả trình độ năng lực sẽ là quyết định cho chất lượng hoạt động thanh
tra, tất nhiên không thể khơng nói đến phẩm chất đạo đức, cơ chế tốt.
- Hệ thống tổ chức thanh tra hiện nay thiếu thống nhất tập trung
- Cơ chế chính sách về chế độ tiền lương chưa thực sự quan tâm đặc biệt.
- Đội ngũ cán bộ thanh tra trong ngành (Thanh tra tỉnh Đồng Nai) vừa
yếu, vừa thiếu; chủ yếu vào hoạt động thanh tra vụ việc; thanh tra theo
chương trình khơng toàn diện, chưa quan tâm cập nhật đầy đủ, kịp thời tình

hình diễn biến kinh tế xã hội để phục vụ cho hoạt động thanh tra.
- Công tác tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ thanh tra không
được tổ chức thường xuyên.


xi

Chƣơng 3
QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ĐỔI MỚI CƠ CHẾ
THANH TRA NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC QUẢN LÝ
NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ Ở TỈNH ĐỒNG NAI
3.1. ĐỊNH HƢỚNG ĐỔI MỚI CƠ CHẾ THANH TRA Ở TỈNH ĐỒNG NAI

3.1.1. Quan điểm cơ bản đổi mới cơ chế thanh tra.
Thực hiện đổi mới cơ chế thanh tra phải trên cơ sở có sửa đổi, điều chỉnh
bổ sung hoặc bằng một số văn bản chính sách pháp luật. Phải thống nhất quan
điểm về xây dựng bộ máy nhà nước, theo hướng cải cách nền hành chính, tinh
gọn, có hiệu lực trong hoạt động.
3.1.2. Phƣơng hƣớng đổi mới cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai
- Một là, hoàn thiện về mặt pháp lý cho cơ chế đổi mới hoạt động
Thanh tra,
- Hai là, việc hoàn thiện đổi mới cơ chế Thanh tra theo hướng đổi mới
đưa ra của đề tài nghiên cứu với nội dung đổi mới hệ thống tổ chức hoạt động
thanh tra:
3.1.3. Mục tiêu, yêu cầu đổi mới cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai
* Mục tiêu đổi mới cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai
- Thứ nhất, phải tạo được môi trường khuôn khổ pháp lý như các chủ
trương, chính sách pháp luật để làm cơ sở cho thực hiện đổi mới cơ chế thanh
tra, như đổi mới hệ thống tổ chức, v.v…
- Thứ hai, về mục tiêu đổi mới:

Thống nhất tổ chức thanh tra nhà nước và các cơ quan kiểm tra Đảng
thành một tổ chức.
- Thứ ba, về lộ trình đổi mới từ nay đến năm 2010:
* Yêu cầu đổi mới cơ chế thanh tra tỉnh Đồng Nai
- Đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả
của quản lý nhà nước, đấu tranh chống các tệ tham nhũng, cửa quyền, phòng
và chống các hành vi vi phạm pháp luật, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí
trong các cơ quan nhà nước và trong toàn xã hội.
- Đổi mới cơ chế thanh tra xuất phát yêu cầu từ việc nâng cao chức năng
quản lý nhà nước về kinh tế


xii
- u cầu từ cơng cuộc phịng chống tham nhũng, từ đó phải có những
chương trình hành động nỗ lực cụ thể.
- Yêu cầu từ quá trình hội nhập Quốc tế.
3.2. NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐỔI MỚI CƠ CHẾ THANH TRA NHẰM
NÂNG CAO HIỆU LỰC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ Ở TỈNH ĐỒNG NAI

3.2.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện hệ thống văn bản, pháp luật tạo
điều kiện môi trƣờng pháp lý cho hoạt động thanh tra
- Sửa đổi một số văn bản hướng dẫn tạo hành lang pháp lý cho hoạt động
thanh tra.
- Cải cách hành chính theo hướng tăng tính độc lập tự chịu trách nhiệm
của mỗi ngành mỗi cấp. Cấp dưới phục tùng cấp trên..
- Nhận thức lại chức năng và nhiệm vụ của hoạt động thanh tra với định
hướng đổi mới cơ chế thanh tra.
3.2.2. Nhóm giải pháp đổi mới hệ thống tổ chức Thanh tra, đào tạo
cán bộ, và chế độ chính sách đãi ngộ cán bộ công chức ngành Thanh tra
- Giải pháp xây dựng đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đội ngũ cán bộ công

chức ngành Thanh tra
- Về nguyên tắc
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức thanh tra có phẩm chất đạo đức
trình độ chun mơn cao, kỹ năng nghề nghiệp cao, có phẩm chất chính trị
tốt, có trách nhiệm, có cơng tâm.
+ Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức thanh tra trên cơ sở xác định trách
nhiệm, nghĩa vụ quyền lợi phải tương ứng.
- Về nội dung xây dựng đào tạo đội ngũ cán bộ công chức thanh tra.
+ Nâng cao chất lượng đầu vào:
- Về chính sách đãi ngộ tiền lương đối với cán bộ trong ngành Thanh tra.
- Giải pháp đổi mới hệ thống tổ chức hoạt động thanh tra.
- Đổi mới cơ chế thanh tra bảo đảm năng lực hiệu quả cơ chế hoạt động
thanh tra.
3.2.3. Nhóm giải pháp tăng cƣờng cơng tác Thanh tra kinh tế- xã
hội, nâng cao vai trò quản lý Nhà nƣớc về thanh tra
- Đẩy mạnh công tác thanh tra hành chính của các cơ quan Thanh tra
tỉnh, Sở, Ngành ở cấp


xiii
Thanh tra tỉnh phải chủ trì chỉ đạo cho thanh tra các sở, ban, ngành
phải tăng cường thanh tra hành chính đặc biệt về lĩnh vực thu chi ngân
sách theo thẩm quyền. Hằng năm, trên có sở đặc điểm, thẩm quyền của
từng sở, ban, ngành, các huyện, Thanh tra tỉnh phải giao kế hoạch thanh tra
hành chính cho thanh tra các sở, ngành và các huyện một cách cụ thể. đặc
biệt là công tác thanh tra chi ngân sách.
- Tăng cường chức năng quản lý Nhà nước về công tác thanh tra: Thực
hiện tuyên truyền phổ biến sâu rộng về các quy định của Luật Thanh tra, Luật
phòng chống tham nhũng, Luật Khiếu nại tố cáo và các Văn bản khác có liên
quan đến những nội dung quy định của hoạt động thanh tra.

- Thiết lập đường dây nóng tại cơ quan Thanh tra tỉnh
3.2.4. Nhóm giải pháp nâng cao chất lƣợng và hiệu quả cuộc thanh tra
- Xây dựng kênh thông tin về các văn bản pháp luật và tổ chức thường
xuyên các cuộc hội thảo giữa thanh tra các tỉnh
- Xây dựng chuẩn mực về công tác thanh tra
- Tổ chức thường xuyên các cuộc hội thảo về công tác thanh tra
Ở địa phương, Thanh tra tỉnh phải thường xuyên mở các lớp tập huấn
hoặc các cuộc hội thảo chuyên ngành về lĩnh vực thanh tra mới phát sinh đê
các cán bộ thanh tra có dịp học hỏi, nắm bắt những kiến thức, nhận dạng những
hình thức sai phạm mới nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác thanh tra.
- Nâng cao hiệu lực của kết luận thanh tra
3.2.5. Nhóm các giải pháp khác
- Giải pháp đầu tư nâng cao cơ sở vật chất kỹ thuật theo hướng hiện đại
hoá cho ngành Thanh tra Nhà nước
- Giải pháp ứng dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật vào hoạt động
thanh tra
- Nối mạng trong hệ thống ngành Thanh tra tỉnh, huyện, thanh tra Sở.
- Thực hiện tin học hoá nghiệp vụ trong hoạt động thanh tra kinh tếxã hội, giải quyết khiếu nại tố cáo và thực hiện cơng tác phịng chống
tham nhũng.


xiv
3.3. KIẾN NGHỊ

- Thứ nhất, rà sốt lại tồn bộ các hệ thống văn bản pháp luật nhằm tìm
ra những điểm chưa hợp lý, thiếu đồng bộ, không phù hợp với thực tiễn.
- Thứ hai, thực hiện đổi mới mạnh mẽ về cải cách hệ thống chính trị theo
hướng thống nhất quyền lãnh đạo của Đảng và Nhà nước là một (lãnh đạo
Đảng cũng là lãnh đạo Nhà nước) tổ chức Đảng và tổ chức Nhà nước là một.
- Thứ ba, nghiên cứu sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp năm

1992, Luật tổ chức hoạt động Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân, Luật
Thanh tra năm 2004, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, nhằm tạo cơ sở cho
việc thực hiện đổi mới cơ chế thanh tra.
- Thứ tư, đổi mới toàn diện và hoạt động thanh tra cần nghiên cứu điều
chỉnh chức năng nhiệm vụ của thanh tra theo hướng sau:
+ Quy định và tổ chức cuộc thanh tra - hành chính theo thẩm quyền khi
có dấu hiệu vi phạm.
+ Tổ chức thực hiện các cuộc thanh tra do lãnh đạo giao.
+ Thực hiện chức năng thanh tra phòng chống tham nhũng.
+ Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về thanh tra hành chính.
+ Thanh tra hành chính chỉ thực hiện giải quyết tố cáo theo quy định Luật
khiếu nại tố cáo như hiện nay.
- Thứ năm, để bảo đảm nâng cao hiệu lực của hoạt động thanh tra cần
thực hiện ngay việc bổ sung tăng thẩm
- Thứ sáu, trưởng đoàn Thanh tra được ra kết luận thanh tra và chịu trách
nhiệm trước pháp luật về kết luận của mình.
- Thứ bảy, thành lập cơ quan tài phán để cơ quan này thực hiện chức
năng giải quyết các vụ việc điều kiện hành chính của cơng dân.
- Thứ tám, tăng cường nhân sự cho thanh tra các cấp.
- Thứ chín, xây dựng chế độ đãi ngộ với người làm công tác thanh tra.
- Thứ mười, xây dựng kênh thông tin về các văn bản pháp luật.


xv

KẾT LUẬN
- Thanh tra là một bộ phận không thể thiếu trong thực hiện quyền quản
lý nhà nước nói chung và quản lý kinh tế nói riêng. Đây là biện pháp hữu hiệu
của Nhà nước thực hiện vai trò của mình trong điều hành nhà nước: Thanh tra
là một chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà nước thì ở đó có hoạt

động thanh tra.
- Cơ chế Thanh tra chính là các hệ thống văn bản pháp luật của Nhà
nước quy định phương thức hệ thống tổ chức, các phương thức hoạt động,
cách thức phương pháp quy định về chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của tổ
chức bộ máy thanh tra. Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ chế thanh tra gồm
phương thức hoạt động thanh tra, hệ thống bộ máy ngành thanh tra, đội ngũ
cán bộ làm công tác thanh tra cũng như các chế độ đãi ngộ cho đội ngũ này.
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả hoạt động Thanh tra Nhà nước đã đạt
được còn bộc lộ những hạn chế nhất định như: chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn, tổ chức hệ thống thanh tra, mối quan hệ lãnh đạo của Thanh tra nhà nước
cấp dưới đối với Thanh tra cấp trên, với lãnh đạo của thủ trưởng cơ quan quản
lý nhà nước cùng cấp...Còn nhiều bất cập ngun nhân của tồn tại đó chính là
cơ chế hoạt động Thanh tra chưa chuyển đổi kịp thời với quá trình đổi mới cơ
chế quản lý phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa
có sự quản lý của Nhà nước.
Từ thực tiễn đặt ra cho thấy việc đổi mới cơ chế thanh tra nhằm nâng cao
hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế là yêu cầu cần thiết khách quan cần
được quan tâm giải
- Nội dung của việc đổi mới cơ chế thanh tra là đổi mới cơ bản về hệ
thống tổ chức thanh tra, nội dung công tác thanh tra, phương thức tiến hành
thanh tra, nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ hoạt động thanh tra...Những u cầu
đó địi hỏi pháp lý được đổi mới một cách mạnh mẽ