Tải bản đầy đủ (.doc) (78 trang)

Tài liệu Giáo án Đại số 9 chương 4

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (620.82 KB, 78 trang )

Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ngày soạn:
Ngày dạy:
CHƯƠNG IV : HÀM SỐ y = ax
2
(a

0) – PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN
§1. HÀM SỐ y = ax
2
(a

0)
1. Mơc tiªu :
- KiÕn thøc : Häc sinh thÊy ®ỵc trong thùc tÕ cã nh÷ng hµm sè d¹ng y = ax
2
(a

0). N¾m ®ỵc tÝnh chÊt vµ nhËn xÐt
vỊ hµm sè y = ax
2
(a

0).
- Kü n¨ng : Häc sinh biÕt c¸ch tÝnh gi¸ trÞ cđa hµm sè t¬ng øng víi gi¸ trÞ cho tríc cđa biÕn sè.
- Th¸i ®é : Häc sinh thÊy ®ỵc liªn hƯ hai chiỊu cđa to¸n häc víi thùc tÕ: to¸n häc xt ph¸t tõ thùc tÕ vµ nã quay trë
l¹i phơc vơ thùc tÕ.
2. Chn bÞ:
GV: B¶ng phơ ?1, ?4, thíc th¼ng, MTBT
HS : §äc tríc bµi, thíc th¼ng, MTBT.


3. Ph ¬ng ph¸p : vÊn ®¸p , ®Ỉt vµ gi¶i qut vÊn ®Ị , lun tËp .
4. TiÕn tr×nh d¹y häc :
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc : (1’)
4.2. KiĨm tra bµi cò : (5’)
- GV: Tr¶ bµi kiĨm tra , NhËn xÐt
4.3. Bµi míi :
*GV: Giíi thiƯu néi dung cđa ch¬ng => bµi míi.
Ch¬ng II chóng ta ®· nghiªn cøu hµm sè bËc nhÊt vµ biÕt r»ng nã n¶y sinh tõ nh÷ng nhu cÇu cđa thùc tÕ
cc sèng. Nhng trong thùc tÕ cc sèng, ta thÊy cã nhiỊu mèi liªn hƯ ®ỵc biĨu thÞ bëi hµm sè bËc hai. Vµ còng nh
hµm sè bËc nhÊt, hµm sè bËc hai còng quay trë l¹i phơc vơ thùc tÕ nh gi¶ ph¬ng tr×nh, gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp
ph¬ng tr×nh hay mét sè bµi to¸n cùc trÞ. TiÕt häc nµy vµ tiÕt häc sau, chóng ta sÏ t×m hiĨu tÝnh chÊt vµ ®å thÞ cđa
mét d¹ng hµm sè bËc hai ®¬n gi¶n nhÊt. B©y giê chóng ta h·y xÐt mét vÝ dơ.
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1 : VÝ dơ më ®Çu. (14’)
-Yªu cÇu Hs ®äc vÝ dơ më ®Çu.
?Víi t = 1, tÝnh S
1
= ?
?Víi t = 4, tÝnh S
4
= ?
? Mçi gi¸ trÞ cđa t x¸c ®Þnh ®ỵc
mÊy gi¸ trÞ t¬ng øng cđa S.
? Trong c«ng thøc S = 5t
2
nÕu
-Mét Hs ®äc vÝ dơ.
-T¹i chç tÝnh vµ cho biÕt kÕt
qu¶.
-Mçi gi¸ trÞ t cho duy nhÊt

mét gi¸ trÞ S.
1. VÝ dơ më ®Çu.
-Qu·ng ®¬ng r¬i tù do cđa 1 vËt ®ỵc biĨu
diƠn bëi c«ng thøc:
s = 5t
2
t 1 2 3 4
s
5 20 45 80
- C«ng thøc s = 5t
2
biĨu thÞ mét hµm sè d¹ng
Trang 1
Tuần : 25
Tiết : 49
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
thay S bëi y, thay t bëi x, thay 5
bëi a th× ta cã c«ng thøc nµo.
-Gv: chun tiÕp sang Ho¹t ®éng
2
-Hs:y = ax
2
(a

0).
y = ax
2
(a


0).
Ho¹t ®éng 2 : TÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
(a

0).(10’)
-Gv: §a b¶ng phơ ?1
-Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm cđa hai
b¹n trªn b¶ng.
-Gv nªu ycÇu cđa ?2.
-Gv kh¼ng ®Þnh: víi hai hµm sè
cơ thĨ lµ
y = 2x
2
vµ y = -2x
2
th× ta cã kÕt
ln trªn .
- GV : nªu tÝnh chÊt
( Sgk/29 )
-Gv ycÇu Hs lµm ?3
-Gv ®a b¶ng phơ bµi tËp:
§iỊn vµo chç (...) ®Ĩ ®ỵc nhËn
xÐt ®óng.
+NÕu a > 0 th× y ...,

x

0;
y = 0 khi x = .... Gi¸ trÞ nhá nhÊt

cđa hµm sè lµ y = ...
+NÕu a < 0 th× y ...,

x

0;
y = ... khi x = 0. Gi¸ trÞ ...cđa h/s
lµ y= 0.
- Cho mçi nưa líp lµm mét b¶ng
cđa ?4, sau 1--> 2 phót gäi Hs
tr¶ lêi.
- 2 HS lªn b¶ng ®iỊn vµo ?1,
díi líp ®iỊn b»ng bót ch× vµo
Sgk.
- HS : NhËn xÐt
-Suy nghÜ tr¶ lêi.
+ §èi víi hµm sè
y = 2x
2
.
+§èi víi hµm sè
y = -2x
2
.
-§äc tÝnh chÊt Sgk/29.
-Theo dâi vµo b¶ng ë ?1 vµ tr¶
lêi ?3.
-T¹i chç ®iỊn vµo chç (...) ®Ĩ
hoµn thµnh nhËn xÐt.
-T¹i chç tr¶ lêi ?4.

2. TÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
(a

0).
*XÐt hµm sè y = 2x
2
vµ y = -2x
2
?1
x -3 -2 -1 0 1 2 3
y=2x
2
18
8 2 0 2
8
18
x -3 -2 -1 0 1 2 3
y=-2x
2
-18
-8 -2 0 -2
-8
-18
?2
-Víi hµm sè y = 2x
2
+Khi x t¨ng nhng lu«n ©m => y gi¶m
+Khi x t¨ng nhng lu«n d¬ng => y t¨ng
-Víi hµm sè y = -2x

2

+Khi x t¨ng nhng lu«n ©m => y t¨ng
+Khi x t¨ng nhng lu«n d¬ng => y gi¶m
*TÝnh chÊt: Sgk/29.
?3
*NhËn xÐt: Sgk/30
?4
-Víi hµm sè y =
1
2
x
2
cã: a =
1
2
> 0 nªn y >
0 víi mäi x

0. y = 0 khi x = 0, gi¸ trÞ nhá
nhÊt cđa hµm sè lµ y = 0.
-Víi hµm sè y = -
1
2
x
2
cã: ....
Trang 2
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca

4.4. Cđng cè.(10’)
? Qua bµi häc ta cÇn n¾m nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n nµo?
+TÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
(a

0)
+Gi¸ trÞ cđa hµm sè y = ax
2
(a

0)
-Bµi 1/30-Sgk
+ Gv: híng dÉn Hs dïng MTBT ®Ĩ lµm
+ Gv ®a phÇn a lªn b¶ng phơ, Hs lªn b¶ng dïng MTBT ®Ĩ tÝnh gi¸ trÞ cđa S
råi ®iỊn vµo b¶ng.
a,
R (cm) 0,57 1,37 2,15 4,09
S =
π
R
2
(cm
2
)
1,02 5,89 14,52 52,53
+ Gv yªu cÇu Hs tr¶ lêi miƯng c©u b, c:
b, R t¨ng 3 lÇn => S t¨ng 9 lÇn.
c, S =
π

R
2
=> R =
π
= ≈
79,5
5,03
3,14
S
cm
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ.(5’)
-Häc thc tÝnh chÊt, nhËn xÐt vỊ hµm sè y = ax
2
(a

0)
-BTVN: 2, 3/31-Sgk + 1, 2/36-Sbt.
-Híng dÉn Bµi 3/Sgk-31: F = F = aV
2
a, F = aV
2
=> a =
2
F
V
c, F = 12000 N; F = F = aV
2
=> V =
F
a

5. Rót kinh nghiƯm.
Trang 3
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ngày soạn:
Ngày dạy:
LUYỆN TẬP
1. Mơc tiªu :
- KiÕn thøc : Häc sinh ®ỵc cđng cè l¹i cho v÷ng ch¾c tÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
vµ hai nhËn xÐt sau khi häc tÝnh
chÊt ®Ĩ vËn dơng vµo gi¶i c¸c bµi tËp vµ ®Ĩ chn bÞ vÏ ®å thÞ hµm sè y = ax
2
ë tiÕt sau.
- Kü n¨ng : Häc sinh biÕt tÝnh gi¸ trÞ cđa hµm sè khi biÕt gi¸ trÞ cho tríc cđa biÕn sè vµ ngỵc l¹i.
- Th¸i ®é : Häc sinh ®ỵc lun nhiỊu bµi to¸n thùc tÕ ®Ĩ thÊy râ to¸n häc b¾t ngn tõ thùc tÕ cc sèng vµ l¹i quay
trë l¹i phơc vơ thùc tÕ.
2. Chn bÞ:
GV: + B¶ng phơ . Thíc th¼ng ; m¸y tÝnh bá tói.
HS: + Thíc kỴ, m¸y tÝnh bá tói.
3. Ph ¬ng ph¸p : VÊn ®¸p ; ®Ỉt vµ gi¶i qut vÊn ®Ị , lun tËp .
4. TiÕn tr×nh d¹y häc :
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc : (1’)
4.2. KiĨm tra bµi cò : (7’)
HS1: Nªu tÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
(a

0)
Khi nµo hµm sè cã gi¸ trÞ nhá nhÊt, lín nhÊt, lµ gi¸ trÞ nµo?

HS2 : Ch÷a bµi 2/31-Sgk
4.3. Bµi míi :
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1 : Ch÷a bµi tËp : (10’)
GV: Sưa , NhËn xÐt , cho
®iĨm .
HS díi líp nhËn xÐt bµi
lµm cđa b¹n.
Ch÷a bµi sè 2 (31-SGK)
h = 1000m; S = 4t
2

a) Sau 1 gi©y, vËt r¬i ®ỵc qu·ng ®êng lµ: S
1
= 4.1
2
= 4
(m)
VËt cßn c¸ch mỈt ®Êt lµ: 100 - 4 = 96 (m)
Sau 2 gi©y, vËt r¬i qu·ng ®êng lµ: S
2
= 4.2
2
= 16 (m)
VËt cßn c¸ch ®Êt lµ: 100 - 16 = 84 (m)
b) VËt tiÕp ®Êt nÕu S = 100
5t25t100t4
22
=⇒=⇔=⇒
(gi©y) (v× thêi gian kh«ng

©m)
Trang 4
Tuần : 25
Tiết : 50
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ho¹t ®éng 2 : Lun tËp : (15’)
-Yªu cÇu hs ®äc ®Ị bµi vµ
kỴ b¶ng s½n
gäi mét häc sinh lªn b¶ng
®iỊn vµo.
-Gäi tiÕp Hs lªn b¶ng lµm
c©u b. Gv vÏ s½n hƯ trơc to¹
®é.
- Nªu néi dung bµi
-Cho Hs lµm bµi kho¶ng 3’
sau ®ã gäi mét Hs lªn b¶ng
tr×nh bµy lêi gi¶i.
- §a b¶ng kiĨm nghiƯm lªn
b¶ng cho Hs theo dâi:
t 0 1 2 4
y 0 0,24 1 4
? Hßn bi l¨n ®ỵc 6,25m th×
dõng l¹i => t = ?
? t
2
= 25 th× t = ?
V× sao ?
-Gäi mét Hs lªn ®iỊn vµo
b¶ng phÇn c.

-§äc ®Ị bµi, mét em lªn
b¶ng ®iỊn.
-Mét em lªn b¶ng x¸c ®Þnh
c¸c ®iĨm vµ biĨu diƠn lªn
mỈt ph¼ng to¹ ®é.
- Theo dâi ®Ị bµi
-Lµm bµi díi líp, sau ®ã 1
em lªn b¶ng lµm bµi.
-Tõ y=at
2
=> tÝnh a
-XÐt c¸c tØ sè:
2
y
t
-Mét em kh¸c lªn b¶ng lµm
tiÕp c©u b.

t = 5 ( v× thêi gian lµ sè
d¬ng)
- HS: §iỊn .
1. Bµi 2/36-Sbt
a)
x -2 -1
1
3

0
1
3

1 2
y=3x
2
12 3
1
3
0
1
3
3 12
b)
A(-
1
3
;
1
3
)
A’(
1
3
;
1
3
)
B(-1;3)
B’(1;3)
C(-2;12)
C’(2;12)


2. Bµi 5/SBT-37.
a, y=at
2


a =
2
y
t
(t

0)
xÐt c¸c tØ sè:
2 2 2
1 4 1 0,24
2 4 4 1
= = ≠

a =
1
4
.
VËy lÇn ®o ®Çu tiªn kh«ng ®óng.
b, Thay y = 6,25 vµo c«ng thøc
y=
2
1
4
t
ta cã: 6,25 =

2
1
4
t


t
2
= 6,25.4 = 25

t = 5 ( v× thêi gian lµ sè d¬ng)
c)
t 0 1 2 3 4 5 6
y 0 0,25 1 2,25 4 6,25 9
Trang 5
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
-Gäi Hs ®äc ®Ị bµi
? §Ị bµi cho biÕt g×
? Cßn ®¹i lỵng nµo thay ®ỉi
? a, §iỊn sè thÝch hỵp vµo
b¶ng.
b, NÕu Q = 60calo.
TÝnh I =?
-Cho Hs suy nghÜ 2’, sau ®ã
gäi 1 Hs lªn b¶ng tr×nh bµy
c©u a,
-Gäi tiÕp Hs lªn b¶ng tr×nh
bµy tiÕp c©u b
- Mét HS ®äc to ®Ị bµi.

-HS: Q = 0,24RI
2
t
R = 10
t = 1 (s)
cßn ®¹i lỵng I thay ®ỉi.
- Díi líp lµm bµi vµo vë,
nhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng.
- HS : Lµm ,
NhËn xÐt
3. Bµi 6/SBT-37
Q = 0,24. 10.I
2
.1 = 2,4.I
2
a)
I (A) 1 2 3 4
Q (calo) 2,4 9,6 21,6 38,4
b)
Q = 2,4.I
2
60 = 2,4.I
2


I
2
= 60:2,4 = 25



I = 5 (A)
4.4. Cđng cè. (8’)
- GV : nh¾c l¹i cho häc sinh thÊy ®ỵc nÕu cho hµm sè y = ax
2
= f(x) cã thĨ tÝnh
®ỵc f(1), f(2),... vµ nÕu cho gi¸ trÞ f(x) ta cã thĨ tÝnh ®ỵc gi¸ trÞ x t¬ng øng.
- C«ng thøc y = ax
2
(a

0) cã liªn hƯ víi nh÷ng d¹ng to¸n thùc tÕ nµo?
- Bµi tËp : Cho hµm sè f(x) = (2 -
3
)x
2
TÝnh f(-1) ; f(-
2
);
1
f
2 3
 
 ÷

 
§¸p sè : f(-1) =
3
- 2 ; f(-
2
) =

4 2 3−
;
1
f
2 3
 
 ÷

 
= 2 +
3
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ. (4’)
- ¤n l¹i tÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
(a

0) vµ c¸c nhËn xÐt vỊ hµm sè y = ax
2

khi a > 0 ; a < 0
- ¤n l¹i kh¸i niƯm ®å thÞ hµm sè y = f(x).
- BTVN: 2, 3/ 36-Sbt.
- Chn bÞ thíc, ªke, bót ch× ®Ĩ tiÕt sau häc ®å thÞ hµm sè y = ax
2
(a

0)
5. Rót kinh nghiƯm.
Trang 6
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn

Ca
Ngày soạn:
Ngày dạy:
§2. ĐỒ THỊ HÀM SỐ y = ax
2
(a

0)
1. Mơc tiªu
- KiÕn thøc:
+ Häc sinh biÕt ®ỵc d¹ng ®å thÞ cđa hµm sè y = ax
2
(a

0) vµ ph©n biƯt ®ù¬c chóng trong hai trêng hỵp a >
0 vµ a < 0.
+ N¾m v÷ng tÝnh chÊt cđa ®å thÞ vµ liªn hƯ ®ỵc tÝnh chÊt cđa ®å thÞ víi tÝnh chÊt cđa hµm sè.
- Kü n¨ng: BiÕt c¸ch vÏ ®å thÞ cđa hµm sè y = ax
2
(a

0).
- Th¸i ®é: H×nh thµnh thãi quen lµm viƯc cÈn thËn, chÝnh x¸c, khoa häc. Ph¸t triĨn t duy logic, s¸ng t¹o
2. Chn bÞ:
GV: Thíc th¼ng, ªke, b¶ng phơ gi¸ trÞ hµm sè y = 2x
2
vµ y = -
1
2
x

2
.
HS : Thíc th¼ng, ªke, MTBT .
3. Ph ¬ng ph¸p
- Thut tr×nh, vÊn ®¸p, ph¸t hiƯn vµ gi¶i qut vÊn ®Ị, hỵp t¸c nhãm.
4. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc: (1')
4.2. KiĨm tra bµi cò: (5')
HS1 : §iỊn vµo « trèng. ( dßng 2 bá trèng )
x -3 -2 -1 0 1 2 3
y=2x
2
18 8 2 0 2 8 18
? Nªu tÝnh chÊt cđa hµm sè y = ax
2
(a

0).
HS2 : §iỊn vµo « trèng. ( dßng 2 bá trèng )
x -3 -2 -1 0 1 2 3
y=-
1
2
x
2
-8 -2 -
1
2
0 -
1

2
-2 -8
? Nªu nhËn xÐt vỊ hµm sè y = ax
2
(a

0).
- HS: NhËn xÐt
- GV: §¸nh gi¸ , cho ®iĨm .
4.3. Bµi míi :
§V§: Ta ®· biÕt trªn mỈt ph¼ng to¹ ®é, ®å thÞ cđa hµm sè y = f(x) lµ tËp hỵp c¸c ®iĨm M(x;f(x)). §Ĩ x¸c
®Þnh mét ®iĨm cđa ®å thÞ ta lÊy mét gi¸ trÞ cđa x lµm hoµnh ®é th× tung ®é lµ gi¸ trÞ t¬ng øng y = f(x). Ta ®· biÕt ®å
thÞ hµm sè y = ax + b cã d¹ng lµ mét ®êng th¼ng. TiÕt nµy ta sÏ xem ®å thÞ cđa hµm sè y = ax
2
cã d¹ng nh thÕ nµo.
Ta xÐt c¸c vÝ dơ sau:
Trang 7
Tuần : 26
Tiết : 51
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1. VÝ dơ (15’)
-Cho Hs xÐt vd1. Gv ghi “vÝ
dơ 1” lªn phÝa trªn b¶ng gi¸
trÞ cđa Hs1
- BiĨu diƠn c¸c ®iĨm:
A(-3;18); B(-2;8);
C(-1;2); O(0;0); C’(1;2);
B’(2;8); A’(3;18).

- Yªu cÇu Hs quan s¸t khi
Gv vÏ ®êng cong qua c¸c
®iĨm ®ã.
-Yªu cÇu Hs vÏ ®å thÞ vµo
vë.
? NhËn xÐt d¹ng ®å thÞ cđa
hµm sè y = 2x
2
.
-Giíi thiƯu cho Hs tªn gäi
cđa ®å thÞ lµ Parabol.
-Cho Hs lµm ?1.
+NhËn xÐt vÞ trÝ cđa ®å thÞ
so víi trơc Ox.
+NhËn xÐt vÞ trÝ cỈp ®iĨm
A, A’ ®èi víi trơc Oy? T¬ng
tù ®èi víi c¸c cỈp ®iĨm B vµ
B’; C vµ C’.
+§iĨm thÊp nhÊt cđa ®å thÞ?
-Cho Hs lµm vd2
- Gäi mét Hs lªn b¶ng biĨu
diƠn c¸c ®iĨm trªn mỈt
ph¼ng to¹ ®é.
-Theo dâi Gv vÏ ®å thÞ.
-VÏ ®å thÞ vµo vë.
- Cã d¹ng mét ®êng cong.
-T¹i chç tr¶ lêi miƯng ?1.
- Dùa vµo b¶ng mét sè gi¸ trÞ
t¬ng øng cđa Hs2 (phÇn
ktbc),

1. VÝ dơ :
* VÝ dơ 1:
§å thÞ cđa hµm sè y = 2x
2
.
-B¶ng mét sè cỈp gi¸ trÞ t¬ng øng.
x -3 -2 -1 0 1 2 3
y=2x
2
18 8 2 0 2 8 18
- §å thÞ hµm sè ®i qua c¸c ®iĨm:
A(-3;18) A’(3;18)
B(-2;8) B’(2;8)
C(-1;2) C’(1;2)
O(0;0)
- §å thÞ cđa hµm sè y = 2x
2
n»m phÝa trªn trơc
hoµnh.
-A vµ A’ ®èi xøng nhau qua Oy
B vµ B’ ®èi xøng nhau qua Oy
C vµ C’ ®èi xøng nhau qua Oy
- §iĨm O lµ ®iĨm thÊp nhÊt cđa ®å thÞ.
* VÝ dơ 2:
§å thÞ hµm sè y = -
1
2
x
2
Trang 8

Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
- Hs vÏ xong Gv yªu cÇu Hs
lµm ?2.
+VÞ trÝ ®å thÞ so víi trơc
Ox.
+VÞ trÝ c¸c cỈp ®iĨm so víi
trơc Oy.
+VÞ trÝ ®iĨm O so víi c¸c
®iĨm cßn l¹i.
biĨu diƠn c¸c ®iĨm lªn mỈt
ph¼ng to¹ ®é, råi lÇn lỵt nèi
chóng l¹i ®Ĩ ®ỵc mét ®êng
cong.
- Díi líp vÏ vµo vë.
- T¹i chç tr¶ lêi ?2.
Ho¹t ®éng 2. NhËn xÐt.(10’)
? Qua 2 vÝ dơ trªn ta cã
nhËn xÐt g× vỊ ®å thÞ cđa
hµm sè
y = ax
2
(a

0).
- Gäi Hs ®äc l¹i nxÐt
Sgk/35
- Cho Hs lµm ?3
- Sau 3--> 4’ gäi c¸c nhãm
nªu kÕt qu¶.

? NÕu kh«ng yªu cÇu tÝnh
tung ®é cđa ®iĨm D b»ng 2
c¸ch th× em chän c¸ch nµo ?
v× sao ?
-PhÇn b Gv gäi Hs kiĨm tra
l¹i b»ng tÝnh to¸n.
-Nªu chó ý khi vÏ ®å thÞ
hµm sè y = ax
2
(a

0)
- Nªu nhËn xÐt
- Hai HS lÇn lỵt ®äc nhËn
xÐt.
- Ho¹t ®éng nhãm lµm ?3 tõ
3--> 4’. X¸c ®Þnh ®iĨm cã
hoµnh ®é b»ng 3, ®iĨm cã
tung ®é b»ng -5.
- Chän c¸ch 2 v× ®é chÝnh
x¸c cao h¬n.
-Thùc hiƯn phÐp to¸n ®Ĩ
kiĨm tra l¹i kÕt qu¶.
- §äc chó ý: Sgk/35.
2. NhËn xÐt: Sgk-35.
?3
a, Trªn ®å thÞ hµm sè y = -
1
2
x

2
, ®iĨm D cã hoµnh
®é b»ng 3.
- C
1
: B»ng ®å thÞ suy ra tung ®é cđa ®iĨm D b»ng
-4,5
- C
2
: TÝnh y víi x = 3, ta cã:
y = -
1
2
x
2
= -
1
2
.3
2
= -4,5.
b, Trªn ®å thÞ, ®iĨm E vµ E’ ®Ịu cã tung ®é b»ng
-5. Gi¸ trÞ hoµnh ®é cđa E kho¶ng 3,2, cđa E’
kho¶ng -3,2.
*Chó ý: Sgk/35.
4.4. Cđng cè. (9’)
? §å thÞ hµm sè y = ax
2
(a


0) cã d¹ng nh thÕ nµo ? §å thÞ cã tÝnh chÊt g× ?
? H·y ®iỊn vµo « trèng mµ kh«ng cÇn tÝnh to¸n.
x -3 -2 -1 0 1 2 3
y=
1
3
x
2
3
4
3
1
3
0
1
3
4
3
3
? VÏ ®å thÞ hµm sè y =
1
3
x
2
Trang 9
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
- HƯ thèng toµn bµi .
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ. (5’)
- N¾m v÷ng d¹ng ®å thÞ hµm sè y = ax

2
(a

0) vµ c¸ch vÏ
- BTVN : Bµi 4, 5(Sgk-36,37) ; Bµi6 (Sbt-38).
- §äc bµi ®äc thªm : Vµi c¸ch vÏ Parabol.
- Híng dÉn bµi 5(Sgk-37) VÏ c¸c ®å thÞ ®ã trªn cïng mét mỈt ph¼ng to¹ ®é
t×m c¸c ®iĨm cã cïng hoµnh ®é x = -1,5 trªn 3 ®å thÞ b»ng c¸ch 2 ®· häc
5. Rót kinh nghiƯm.
Ngày soạn:
Trang 10
Tuần : 26
Tiết : 52
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ngày dạy:
LUYỆN TẬP
1. Mơc tiªu :
- KiÕn thøc : Häc sinh ®ỵc cđng cè nhËn xÐt vỊ ®å thÞ hµm sè y = ax
2
(a

0) qua viƯc vÏ ®å thÞ hµm sè y = ax
2
(a

0).
- Kü n¨ng : Häc sinh ®ỵc rÌn kü n¨ng vÏ ®å thÞ hµm sè y = ax
2
(a


0), kü n¨ng íc lỵng c¸c gi¸ trÞ hay íc lỵng vÞ trÝ
cđa mét sè ®iĨm biĨu diƠn c¸c sè v« tØ.
- Th¸i ®é : Häc sinh ®ỵc biÕt thªm mèi quan hƯ chỈt chÏ cđa hµm sè bËc nhÊt vµ hµm sè bËc hai ®Ĩ sau nµy cã thªm
c¸ch t×m nghiƯm ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng ®å thÞ, c¸ch t×m gi¸ trÞ lín nhÊt, gi¸ trÞ nhá nhÊt qua ®å thÞ.
2. Chn bÞ:
GV: + B¶ng phơ . Thíc th¼ng ; m¸y tÝnh bá tói.
HS: + Thíc kỴ, m¸y tÝnh bá tói.
3. Ph ¬ng ph¸p : VÊn ®¸p ; ®Ỉt vµ gi¶i qut vÊn ®Ị , lun tËp .
4. TiÕn tr×nh d¹y häc :
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc : (1’)
4.2. KiĨm tra bµi cò : (7’)
HS1: - Nªu nhËn xÐt vỊ ®å thÞ hµm sè y = ax
2
(a

0).
- Nªu c¸ch vÏ ®å thÞ hµm sè y = ax
2
(a

0).
HS2 : VÏ ®å thÞ hµm sè y = x
2
.
4.3. Bµi míi :
Ho¹t ®éng 1 : Ch÷a bµi tËp : (8’)
§¸p ¸n :
- VÏ ®å thÞ hµm sè y = x
2

.
• Ho¹t ®éng 2 : Lun tËp (18’)
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1 : Ch÷a bµi tËp : (8’)
- Sau khi kiĨm tra bµi cò
cho Hs lµm tiÕp bµi 6/38-
Sgk.
? H·y tÝnh f(-8), ...
? Dïng ®å thÞ íc lỵng gi¸
-1 Hs lªn b¶ng tÝnh : f(-
8), ...
- Lªn b¶ng dïng thíc lÊy
1. Bµi 6/38-Sgk:
a) VÏ ®å thÞ hµm sè y = f(x) = x
2
Bảng các giá trò tương ứng của hàm số :
b)
Trang 11
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
trÞ: (0,5)
2
; (-1,5)
2
; (2,5)
2
- Yªu cÇu Hs díi líp lµm
vµo vë, nx bµi trªn b¶ng.
- Hd Hs lµm c©u d.
? C¸c sè

3
,
7
thc
trơc hoµnh cho ta biÕt g×?
? Gi¸ trÞ y t¬ng øng
x =
3
lµ bao nhiªu.
- §a ®Ị bµi lªn b¶ng
? H·y t×m hƯ sè a cđa hµm
sè.
? §iĨm A(4 ;4) cã thc ®å
thÞ hµm sè kh«ng
? H·y t×m thªm hai ®iĨm
n÷a vµ vÏ ®å thÞ hµm sè.
? T×m tung ®é cđa ®iĨm
thc Parabol cã hoµnh ®é
lµ x = -3
? T×m c¸c ®iĨm thc
Parabol cã tung ®é
y = 6,25.
? Khi x t¨ng tõ (-2) ®Õn 4
th× gi¸ trÞ nhá nhÊt, lín nhÊt
cđa hµm sè lµ bao nhiªu
®iĨm 0,5 trªn trơc Ox,
dãng lªn c¾t ®å thÞ t¹i M,
tõ M dãng vu«ng gãc vµ
c¾t Oy t¹i ®iĨm kho¶ng
0,25

- Cho biÕt gi¸ trÞ
x =
3
; x =
7
+ y = x
2
= (
3
)
2
= 3.
- Theo dâi ®Ị bµi.
- T¹i chç nªu c¸ch lµm.
- Tr¶ lêi miƯng.
A(4;4) thc ®å thÞ hµm

- Mét HS lªn b¶ng lµm.
-T¹i chç tr×nh bµy
-Hs :
C
1

: TÝnh
C
2

: Dïng ®å thÞ
- Nªu c¸ch lµm.
- Dùa vµo ®å thÞ hµm sè

f(-8) = 64, f(-0,75) =
9
16
f(-1,3) = 1,69, f(1,5) = 2,25
c)
(0,5)
2
= 0,25
(-1,5)
2
= 2,25
(2,5)
2
= 6,25
d)
+Tõ ®iĨm 3 trªn Oy, dãng ®êng

víi Oy c¾t ®å thÞ y
= x
2
t¹i N, tõ N dãng ®êng

víi Ox c¾t Ox t¹i
3
.
+ T¬ng tù víi ®iĨm
7
.
2. Bµi tËp.
- §iĨm M


®å thÞ hµm sè y = ax
2
.
a)T×m hƯ sè a .
M(2;1)

®å thÞ hµm sè y = ax
2

1 = a.2
2


a =
1
4
b) x = 4

y =
2
1
.4
4
= 4.

A(4;4) thc ®å thÞ hµm sè.
c) VÏ ®å thÞ hµm sè.

d) x = -3


y =
1
4
.(-3)
2
=
4
9
= 2,25
e) y = 6,25


1
4
.x
2
= 6,25

x
2
= 25

x = ± 5

B(5;6,25) vµ B'(-5;6,25) lµ hai ®iĨm cÇn t×m.
f) Khi x t¨ng tõ (-2) ®Õn 4.
GTNN cđa hµm sè lµ y = 0 khi x = 0.
GTLN cđa hµm sè lµ y = 4 khi x = 4.
Trang 12

Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
- Gäi Hs ®äc ®Ị bµi.
? VÏ ®å thÞ hµm sè
y = -x + 6 nh thÕ nµo
- Gäi mét Hs lªn b¶ng lµm
c©u a.
- Cã thĨ híng dÉn Hs lËp
b¶ng gi¸ trÞ sau ®ã vÏ ®å
thÞ.
? T×m giao ®iĨm cđa hai ®å
thÞ.
®Ĩ tr¶ lêi.
- Mét em ®äc to ®Ị bµi
- Nªu c¸ch vÏ ®å thÞ hµm
sè y = -x + 6
-Díi líp lµm vµo vë.
- HS : Thùc hiƯn
NhËn xÐt .
3. Bµi 9(SGK-39)
Giao ®iĨm: A(3;3); B(-6;12)
4.4. Cđng cè. (7’)
? Cã nh÷ng d¹ng to¸n nµo liªn quan ®Õn ®å thÞ hµm sè y = ax
2
+VÏ ®å thÞ.
+T×m ®iĨm thc ®å thÞ, t×m tung ®é hc hoµnh ®é.
+T×m gi¸ trÞ lín nhÊt, nhá nhÊt.
+T×m giao ®iĨm hai ®å thÞ.
- HƯ thèng toµn bµi .
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ. (4’)

- Xem l¹i c¸c d¹ng bµi tËp ®· ch÷a.
- BTVN: 8, 10/38,39-Sgk.
5. Rót kinh nghiƯm.
Ngày soạn:
Ngày dạy:
§3. PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN SỐ
1. Mơc tiªu
- KiÕn thøc
+ Häc sinh n¾m ®ỵc ®Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn: d¹ng tỉng qu¸t, d¹ng ®Ỉc biƯt khi b hc c
b»ng 0 hc c¶ b vµ c b»ng 0. Lu«n chó ý nhí a

0.
- Kü n¨ng
+ Häc sinh biÕt ph¬ng ph¸p gi¶i riªng c¸c ph¬ng tr×nh bËc hai d¹ng ®Ỉc biƯt vµ gi¶i thµnh th¹o c¸c ph¬ng
tr×nh d¹ng ®ã. BiÕt biÕn ®ỉi ph¬ng tr×nh d¹ng tỉng qu¸t ax
2
+ bx + c (a

0) ®Ĩ ®ỵc mét ph¬ng tr×nh cã vÕ
tr¸i lµ mét b×nh ph¬ng, vÕ ph¶i lµ h»ng sè.
Trang 13
Tuần : 27
Tiết : 53
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
- Th¸i ®é
+ H×nh thµnh thãi quen lµm viƯc cÈn thËn, chÝnh x¸c, khoa häc. Ph¸t triĨn t duy logic, s¸ng t¹o
2. Chn bÞ:
- GV : Thø¬c th¼ng, b¶ng phơ ?1.
- HS : ¤n l¹i kh¸i niƯm ph¬ng tr×nh, tËp nghiƯm cđa pt, ®äc tríc bµi.

3. Ph ¬ng ph¸p
- Thut tr×nh, vÊn ®¸p, ph¸t hiƯn vµ gi¶i qut vÊn ®Ị, hỵp t¸c nhãm.
4. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc: (1')
4.2. KiĨm tra bµi cò: (5')
HS1 : +Ta ®· häc nh÷ng d¹ng ph¬ng tr×nh nµo?
+ViÕt d¹ng tỉng qu¸t vµ nªu c¸ch gi¶i ?
4.3. Bµi míi. (32’)
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1. Bµi to¸n më ®Çu. (10’)
- Giíi thiƯu bµi to¸n.
- Gäi bỊ réng mỈt ®êng lµ x
(0 < 2x < 24)
?ChiỊu dµi phÇn ®Êt cßn l¹i lµ
bao nhiªu.
?ChiỊu réng phÇn ®Êt cßn l¹i
lµ bao nhiªu.
?DiƯn tÝch h×nh ch÷ nhËt cßn
l¹i lµ bao nhiªu.
?H·y lËp pt bµi to¸n.
-Theo dâi bµi to¸n trong Sgk
32 - 2x (m)
24 – 2x (m)
(32 – 2x)(24 – 2x)
-LËp pt vµ biÕn ®ỉi vỊ d¹ng
®¬n gi¶n
1. Bµi to¸n më ®Çu.
(32 – 2x)(24 – 2x) = 560
<=> x
2

– 28x +52 = 0 (*)
Ph¬ng tr×nh (*) lµ ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn
Ho¹t ®éng 2. §Þnh nghÜa. (9’)
- Giíi thiƯu pt (*) lµ pt bËc
hai mét Èn

giíi thiƯu
d¹ng tỉng qu¸t: Èn x, c¸c hƯ
sè a, b, c. NhÊn m¹nh ®iỊu
kiƯn a

0
- Nªu VD vµ yªu cÇu Hs x¸c
®Þnh c¸c hƯ sè.
? LÊy VD vỊ pt bËc hai mét
Èn
- §a ?1 lªn b¶ng. Yªu cÇu Hs
x¸c ®Þnh pt bËc hai vµ chØ râ
- T¹i chç nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa
Sgk/40.
-X¸c ®Þnh c¸c hƯ sè cđa pt.
- T¹i chç lÊy thªm VD.
- ChØ ra pt bËc hai vµ c¸c hƯ
sè cđa pt
2. §Þnh nghÜa.
- Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn
lµ pt d¹ng: ax
2
+ bx + c = 0
Èn: x ; HƯ sè: a, b, c (a


0)
- VD:
x
2
+50x – 15000 = 0
-2x
2
+ 5x = 0
2x
2
– 8 =0
?1
a, x
2
– 4 = 0
(a = 1; b = 0; c = -4)
Trang 14
32 m
24 m
560 m
2
x
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
hƯ sè. c, 2x
2
+ 5x = 0
(a = 2; b = 5; c = 0)
e, -3x

2
= 0
(a = -3; b = 0; c = 0)
Ho¹t ®éng 3. Mét sè vÝ dơ vỊ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai. (13’)
- GV: VËy gi¶i pt bËc hai ntn,
ta sÏ b¾t ®Çu tõ nh÷ng pt bËc
hai khut.
? Nªu c¸ch gi¶i pt trªn.
?H·y gi¶i pt: x
2
– 3 = 0
-Yªu cÇu 2 Hs lªn b¶ng lµm ?
2, ?3
- Gäi Hs nhËn xÐt.
? Gi¶i pt: x
2
+ 3 = 0
? Cã nhËn xÐt g× vỊ sè
nghiƯm cđa pt bËc hai
-HD Hs lµm ?4
-Yªu cÇu Hs th¶o ln nhãm
lµm ?5, ?6, ?7
-HD, gỵi ý Hs lµm bµi
-Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm cđa
nhãm
- Cho Hs ®äc VD3, sau ®ã
- Ghi ®Ị bµi vµ thùc hiƯn gi¶i
pt.
-T¹i chç tr×nh bµy lêi gi¶i.
-Hai em lªn b¶ng lµm ?2, ?3.

Díi líp lµm bµi vµo vë.
- NhËn xÐt
x
2
+ 3 = 0

x
2
= -3

pt v« nghiƯm.
-Ph¬ng tr×nh bËc hai cã thĨ cã
nghiƯm, cã thĨ v« nghiƯm.
-Mét em lªn b¶ng lµm ?4.
- Hs th¶o ln nhãm, sau 3’
®¹i diƯn nhãm tr×nh bµy kq.
- §äc VD/Sgk sau ®ã lªn
b¶ng tr×nh bµy l¹i
3. Mét sè vÝ dơ vỊ gi¶i
ph¬ng tr×nh bËc hai.
*VD1: Gi¶i pt: 3x
2
– 6x = 0

3x(x – 2) = 0

x = 0 hc x – 2 = 0

x = 0 hc x = 2
VËy pt cã hai nghiƯm: x

1
= 0; x
2
= 2
*VD2: Gi¶i pt: x
2
– 3 = 0

x
2
= 3

x =

VËy pt cã hai nghiƯm: x
1
=
3
;
x
2
=
3−
?2
?3
?4
Gi¶i pt: (x - 2)
2
=
7

2
.
7 14
2 2
2 2
4 14
2
⇔ − = ± ⇔ = ±
±
⇔ =
x x
x
VËy pt cã hai nghiƯm:
x
1
=
4 14
2
+
; x
2
=
4 14
2

?5
x
2
– 4x + 4 =
7

2


(x - 2)
2
=
7
2
?6
x
2
– 4x =
1
2


x
2
– 4x + 4 =
7
2

?7
Trang 15
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
yªu cÇu Hs lªn b¶ng tr×nh
bµy l¹i
- GV: PT: 2x
2

– 8x + 1 = 0
lµ mét pt bËc hai ®đ. Khi gi¶i
ta biÕn ®ỉi cho vÕ tr¸i lµ b×nh
ph¬ng cđa mét biĨu thøc
chøa Èn, vÕ ph¶i lµ mét h»ng
sè.
- GV : Chèt kiÕn thøc
- HS: Nghe gi¶ng

h×nh thµnh c¸ch gi¶i
2x
2
– 8x = -1

x
2
– 4x =
1
2

*VD3: Gi¶i pt: 2x
2
– 8x + 1 = 0

2x
2
–8x =-1

x
2

– 4x =
1
2


x
2
– 4x + 4 =
7
2

(x - 2)
2
=
7
2
7
2
2
⇔ − = ±x
14 4 14
2
2 2
±
⇔ = ± ⇔ =x x
VËy pt cã hai nghiƯm:
x
1
=
4 14

2
+
; x
2
=
4 14
2

4.4. Cđng cè. (4’)
? Khi gi¶i pt bËc hai ta ®· ¸p dơng nh÷ng kiÕn thøc nµo
+C¸ch gi¶i pt tÝch.
+C¨n bËc hai cđa mét sè.
+H»ng ®¼ng thøc.
- GV: Chèt kiÕn thøc toµn bµi
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ.(3’)
- Häc thc ®Þnh nghÜa pt bËc hai mét Èn, n¾m ch¾c hƯ sè cđa pt
- Xem l¹i c¸c vÝ dơ.
5. Rót kinh nghiƯm.
Ngày soạn:
Ngày dạy:
LUYỆN TẬP
1. Mơc tiªu :
- KiÕn thøc :
+ Häc sinh ®ỵc cđng cè l¹i kh¸i niƯm ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn. X¸c ®Þnh thµnh th¹o c¸c hƯ sè a, b, c.
- Kü n¨ng :
+ Gi¶i thµnh th¹o c¸c ph¬ng tr×nh thc d¹ng ®Ỉc biƯt khut b (ax
2
+ c = 0) vµ khut c (ax
2
+ bx = 0) .

+ BiÕt vµ hiĨu c¸ch biÕn ®ỉi mét sè ph¬ng tr×nh cã d¹ng tỉng qu¸t
ax
2
+ bx + c = 0 (a

0) ®Ĩ ®ỵc mét ph¬ng tr×nh cã vÕ tr¸i lµ mét b×nh ph¬ng, vÕ ph¶i lµ mét h»ng sè.
- Th¸i ®é :
Trang 16
Tuần : 27
Tiết : 54
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
+ H×nh thµnh thãi quen lµm viƯc cÈn thËn, chÝnh x¸c, khoa häc. Ph¸t triĨn t duy logic, s¸ng t¹o
2. Chn bÞ:
GV: B¶ng phơ ®Ị bµi.
HS : ¤n l¹i c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh, h»ng ®¼ng thøc, lµm bµi tËp.
3. Ph ¬ng ph¸p : VÊn ®¸p ; ®Ỉt vµ gi¶i qut vÊn ®Ị , lun tËp .
4. TiÕn tr×nh d¹y häc :
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc : (1’)
4.2. KiĨm tra bµi cò : (7’)
- HS1 : +ViÕt d¹ng tỉng qu¸t cđa pt bËc hai.
+ LÊy vÝ dơ, chØ râ hƯ sè.
- HS2 : Gi¶i pt : 5x
2
– 20 = 0.
- HS3 : Gi¶i pt : 2x
2
+
2
.x = 0

- GV: NhËn xÐt , ch÷a bµi , cho ®iĨm (3’)
4.3. Bµi míi. (26’)
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1. D¹ng 1: Gi¶i ph¬ng tr×nh d¹ng khut. (9’)
- §a ®Ị bµi phÇn a, b
lªn b¶ng
? Cã nhËn xÐt g× vỊ hai ph-
¬ng tr×nh trªn.
? C¸ch gi¶i nh thÕ nµo.
- Gäi 2 Hs lªn b¶ng gi¶i pt.
-Theo dâi, híng d·n Hs lµm
bµi cho chÝnh x¸c.
- Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm.
- TiÕp tơc ®a ®Ị bµi phÇn c,
d
? Cã nhËn xÐt g× vỊ 2 pt
trªn.
? BiÕn ®ỉi ntn vµ ¸p dơng
kiÕn thøc nµo ®Ĩ gi¶i.
- Giíi thiƯu c¸ch kh¸c:
- Lµ pt bËc hai khut hƯ sè c.
-BiÕn ®ỉi vỊ d¹ng pt tÝch.
- Hai HS lªn b¶ng lµm, díi líp
lµm vµo vë sau ®ã nhËn xÐt bµi
lµm trªn b¶ng.
- HS: NhËn xÐt
- Khut hƯ sè b
- Chun vÕ, dïng ®Þnh nghÜa
c¨n bËc hai ®Ĩ gi¶i.
1. Gi¶i ph¬ng tr×nh d¹ng

khut.
a) -
2
.x
2
+ 6x = 0

x(-
2
.x + 6) = 0

x = 0 hc -
2
.x + 6 = 0

x = 0 hc x = 3
2
.
VËy pt cã hai nghiƯm lµ :
x
1
= 0 ; x
2
= 3
2
b) 3,4x
2
+ 8,2x = 0

34x

2
+ 82x = 0

2x(17x + 41) = 0


0
2 0
41
17 41 0
17
x
x
x
x
=

=






+ =
=


VËy pt cã hai nghiƯm lµ :
Trang 17

Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
1,2x
2
– 0,192 = 0

x
2
- 0,16 = 0

x
2
- (0,4)
2
= 0

(x – 0,4)(x +0,4) = 0
………………………
- Hai HS lªn b¶ng lµm bµi.
x
1
= 0 ; x
2
=
41
17

c) 1,2x
2
– 0,192 = 0


1,2x
2
= 0,192

x
2
= 0,16

x = ± 0,4
VËy pt cã hai nghiƯm lµ :
x
1
= 0,4 ; x
2
= -0,4
d) 115x
2
+ 452 = 0

115x
2
= - 452
Ph¬ng tr×nh v« nghiƯm
(v× 115x
2
> 0 ; - 452 < 0)
Ho¹t ®éng 2. D¹ng 2: Gi¶i ph¬ng tr×nh d¹ng ®Çy ®đ.(10’)
- §a ®Ị bµi vµ gäi mét Hs
lªn b¶ng lµm phÇn a.

? Cßn c¸ch gi¶i nµo kh¸c
kh«ng.
- Gv biÕn ®ỉi pt vỊ d¹ng pt
mµ vÕ tr¸i lµ mét b×nh ph-
¬ng, cßn vÕ ph¶i lµ mét
h»ng sè.
- Theo dâi, h.dÉn Hs lµm
bµi.
- Cho Hs ho¹t ®éng nhãm
lµm phÇn c. Sau kho¶ng 2’
gäi ®¹i diƯn c¸c nhãm tr×nh
bµy lêi gi¶i.
- Mét HS lªn b¶ng lµm c©u a.
- BiÕn ®ỉi ®Ĩ ¸p dơng h»ng
®¼ng thøc:
A
2
– B
2
- Mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi
gi¶i.
- Ho¹t ®éng nhãm kho¶ng 2’
- §¹i diƯn tr×nh bµy
2. Gi¶i ph¬ng tr×nh d¹ng ®Çy ®đ.
a) (2x -
2
)
2
– 8 = 0


(2x -
2
)
2
= 8

2x -
2
= ±
8

2x -
2
= ±
2 2
3 2
2 2 2 2
2
2 2 2 2 2
2
x
x
x
x

=


− =





− = − −


=


VËy pt cã hai nghiƯm lµ :
x
1
=
3 2
2
; x
2
= -
2
2
b) x
2
– 6x + 5 = 0

x
2
- 6x +9 – 4 = 0

(x - 3)
2

= 4

x – 3 = ± 2

x – 3 = 2 hc x – 3 = -2

x = 5 hc x = 1
VËy pt cã hai nghiƯm:
x
1
= 5; x
2
= 1
c) 3x
2
– 6x + 5 = 0
Trang 18
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
- GV : NhËn xÐt , chèt kiÕn
thøc
- Nhãm kh¸c nhËn xÐt

x
2
– 2x +
5
3
= 0


x
2
– 2x = -
5
3

x
2
– 2x + 1 = -
5
3
+ 1

(x – 1)
2
= -
2
3
(*)

Ph¬ng tr×nh (*) v« nghiƯm
(v× (x – 1)
2
≥ 0; -
2
3
< 0)
VËy pt ®· cho v« nghiƯm.
Ho¹t ®éng 3. D¹ng tr¾c nghiƯm.(7’)
- §a ®Ị bµi tr¾c nghiƯm lªn

b¶ng phơ.
Bµi 1) KÕt ln sai lµ:
a, Ph¬ng tr×nh bËc hai mét
Èn ax
2
+ bx + c = 0 ph¶i
lu«n cã ®iỊu kiƯn a

0
b, Ph¬ng tr×nh bËc hai mét
Èn khut hƯ sè c kh«ng thĨ
VN.
c, Ph¬ng tr×nh bËc hai mét
Èn khut c¶ hƯ sè b vµ c
lu«n cã nghiƯm.
d, Ph¬ng tr×nh bËc hai mét
Èn khut hƯ sè b kh«ng thĨ
VN .
Bµi 2) x
1
= 2; x
2
= -5
lµ nghiƯm cđa pt:
A. (x – 2)(x – 5) = 0
B. (x + 2)(x – 5) = 0
C. (x – 2)(x + 5) = 0
D. (x + 2)(x + 5) = 0
- T¹i chç tr×nh bµy. ChØ râ kÕt
ln nµo lµ sai, lÊy vÝ dơ minh

ho¹
- Chän kÕt qu¶ ®óng vµ gi¶i
thÝch
3. D¹ng tr¾c nghiƯm.
Bµi 1 : Chän d.
d, Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn
khut hƯ sè b kh«ng thĨ v«
nghiƯm.
- KÕt ln nµy sai v× ph¬ng tr×nh bËc hai khut
b cã thĨ v« nghiƯm.
VÝ dơ: 2x
2
+ 1 = 0
Bµi 2 : Chän C
4.4. Cđng cè. (4’)
? Ta ®· gi¶i nh÷ng d¹ng bµi tËp nµo
? ¸p dơng kiÕn thøc nµo ®Ĩ gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp ®ã.
Trang 19
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ.(4’)
- Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a.
- BTVN: 17, 18/40-Sbt
- §äc tríc bµi “C«ng thøc nghiƯm cđa ph¬ng tr×nh bËc hai”
5. Rót kinh nghiƯm.
Trang 20
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ngày soạn:
Ngày dạy:

§4. CÔNG THỨC NGHIỆM CỦA PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI
1. Mơc tiªu
- KiÕn thøc;
+ Häc sinh nhí biƯt thøc

= b
2
- 4ac vµ nhí kü ®iỊu kiƯn cđa

®Ĩ ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn v« nghiƯm,
cã nghiƯm kÐp, cã hai nghiƯm ph©n biƯt.
- Kü n¨ng;
+ Häc sinh nhí vµ vËn dơng ®ỵc c«ng thøc nghiƯm tỉng qu¸t cđa ph¬ng tr×nh bËc hai vµo gi¶i ph¬ng tr×nh
bËc hai.
+ RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai cho häc sinh.
- Th¸i ®é;
+ H×nh thµnh thãi quen lµm viƯc cÈn thËn, chÝnh x¸c, khoa häc. Ph¸t triĨn t duy logic, s¸ng t¹o
2. Chn bÞ:
- GV : Thø¬c th¼ng, b¶ng phơ ?1.
- HS : ¤n l¹i bµi cò , ®äc tríc bµi.
3. Ph ¬ng ph¸p
- Thut tr×nh, vÊn ®¸p, ph¸t hiƯn vµ gi¶i qut vÊn ®Ị, hỵp t¸c nhãm.
4. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc: (1')
4.2. KiĨm tra bµi cò: (7')
- HS1 : Gi¶i ph¬ng tr×nh: 3x
2
– 12x + 1 = 0
4.3. Bµi míi. (27’)
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1. C«ng thøc nghiƯm. (12’)
GV: T¬ng tù c¸ch biÕn ®ỉi pt
trªn, ta sÏ biÕn ®ỉi pt bËc hai ë
d¹ng tỉng qu¸t --> ®Ĩ t×m ra
c¸ch gi¶i chung.
-Ta sÏ biÕn ®ỉi pt sao cho vÕ
tr¸i lµ b×nh ph¬ng cđa mét biĨu
thøc, vÕ ph¶i lµ mét h»ng sè.
-Tr×nh bµy vµ híng dÉn Hs
biÕn ®ỉi, gi¶i thÝch cho Hs
hiĨu.
-Nghe Gv híng dÉn vµ biÕn
®ỉi.
1. C«ng thøc nghiƯm.
*XÐt ph¬ng tr×nh:
ax
2
+ bx + c = 0 (1) (a

0)

ax
2
+ bx = - c

x
2
+
b
a

x = -
c
a

x
2
+2.
2
b
a
x +
2
( )
2
b
a

2
( )
2
= −
b c
a a

(x +
2
b
a
)
2

=
2
2
4
4
b ac
a

(2)
Trang 21
Tuần : 28
Tiết : 55
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
-VÕ tr¸i cđa pt (2) lµ sè kh«ng
©m, vÕ ph¶i cã mÉu d¬ng (4a
2

> 0) cßn tư thøc lµ

cã thĨ
©m, cã thĨ d¬ng, cã thĨ b»ng 0.
VËy nghiƯm cđa pt (2) phơ
thc vµo

nh thÕ nµo ?
-Yªu cÇu Hs lµm ?1, ?2
- §a b¶ng phơ ?1 vµ gäi 2 Hs
lÇn lỵt lªn b¶ng ®iỊn vµo chç
(...)

-Gäi tiÕp Hs lµm ?2
? Tõ kÕt qu¶ ?1, ?2 h·y nªu
c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai
=> ®a ra k.ln, yªu cÇu Hs
®äc k.ln Sgk/44
-Thùc hiƯn ?1, ?2
+

> 0, tõ (2)

x +
2
b
a
= ±
2a


ph¬ng tr×nh (1) cã hai
nghiƯm
+

= 0, tõ (2)

x +
2
b
a
= 0


ph¬ng tr×nh (1) cã nghiƯm
kÐp
+

< 0

ph¬ng tr×nh (2)
v« nghiƯm

ph¬ng tr×nh (1)
v« nghiƯm
- §äc k.ln Sgk/44
§Ỉt

= b
2
– 4ac (Delta)
+NÕu

> 0

x +
2
b
a
= ±
2a


Ph¬ng tr×nh (1) cã hai nghiƯm :

x
1
=
2
b
a
− + ∆
; x
2
=
2
b
a
− − ∆
+NÕu


= 0

x +
2
b
a
= 0

Ph¬ng tr×nh (1) cã nghiƯm kÐp :
x
1
= x
2

=
2
b
a

+NÕu

< 0

ph¬ng tr×nh (2) v« nghiƯm


ph¬ng tr×nh (1) v« nghiƯm
*KÕt ln : Sgk/44
Ho¹t ®éng 2. ¸p dơng. (15’)
- §a VD1 lªn b¶ng vµ gäi Hs
lªn b¶ng lµm bµi.
?H·y x¸c ®Þnh c¸c hƯ sè a, b,
c.
? TÝnh

?VËy ®Ĩ gi¶i pt bËc hai b»ng
c«ng thøc nghiƯm, ta thùc hiƯn
qua c¸c bíc nµo.
-Kh¼ng ®Þnh : Cã thĨ gi¶i mäi
pt bËc hai b»ng c«ng thøc
nghiƯm, nhng víi pt bËc hai
khut ta nªn gi¶i theo c¸ch ®a
vỊ ph¬ng tr×nh tÝch hc biÕn
-Lªn b¶ng lµm VD, díi líp

lµm vµo vë
HS :
+X¸c ®Þnh hƯ sè a,b,c
+TÝnh

+TÝnh nghiƯm
2. ¸p dơng
*VD: Gi¶i ph¬ng tr×nh:
3x
2
+ 5x – 1 = 0
Cã: a = 3; b = 5; c = -1


= b
2
– 4ac
= 5
2
– 4.3.(-1) = 37 > 0

Ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm :
x
1

=
5 37
6
− +
; x

2
=
5 37
6
− −
Trang 22
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
®ỉi vÕ tr¸i thµnh mét b×nh ph-
¬ng cđa mét biĨu thøc.
-Yªu cÇu Hs lµm ?3
- Gäi Hs lªn b¶ng lµm
-Theo dâi, kiĨm tra Hs gi¶i pt
? Ph¬ng tr×nh ë c©u b cßn c¸ch
gi¶i nµo kh¸c kh«ng.
? Ta nªn chän c¸ch nµo.
- NÕu kh«ng yªu cÇu vỊ c¸ch
gi¶i th× ta cã thĨ chän c¸ch gi¶i
nµo nhanh nhÊt.
- Gäi Hs nhËn xÐt bµi lµm trªn
b¶ng.
- Cho Hs nhËn xÐt hƯ sè a vµ c
cđa pt c©u c
? V× sao pt cã a vµ c tr¸i dÊu
lu«n cã hai nghiƯm ph©n biƯt.
- §a chó ý
- Ba HS lªn b¶ng, mçi em
gi¶i mét phÇn, díi líp lµm bµi
vµo vë.
Hs : 4x

2
- 4x + 1 = 0

(2x – 1)
2
= 0

2x – 1 = 0

x =
1
2
- Cã: a vµ c tr¸i dÊu
-Hs: a vµ c tr¸i dÊu

a.c < 0

- 4ac > 0

b
2
– 4ac


> 0

ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm
- §äc chó ý Sgk/45
?3 ¸p dơng c«ng thøc nghiƯm, gi¶i pt :
a, 5x

2
– x + 2 =0
a = 5 ; b = -1 ; c = 2


= b
2
– 4ac = (-1)
2
– 4.5.22
= -39 < 0
VËy pt v« nghiƯm.
b, 4x
2
- 4x + 1 = 0
a = 4 ; b = - 4 ; c = 1


= b
2
– 4ac = (- 4)
2
– 4.4.1 = 0

Ph¬ng tr×nh cã nghiƯm kÐp :
x
1
= x
2
=

4 1
2.4 2
=
c, -3x
2
+ x + 5 = 0
a = -3 ; b = 1 ; c = 5


= b
2
– 4ac = 1
2
– 4.( -3).5
= 61 > 0

Ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm :
x
1
=
1 61 1 61
6 6
− + −
=


x
2
=
1 61 1 61

6 6
− − +
=

*Chó ý : Sgk/45.
4.4. Cđng cè. (5’)
? Cã mÊy c¸ch ®Ĩ gi¶i pt bËc hai, ®ã lµ nh÷ng c¸ch nµo.
- Lu ý: NÕu pt cã a < 0 ta nªn nh©n hai vÕ cđa pt víi (-1) ®Ĩ a > 0
th× viƯc gi¶i pt thn tiƯn h¬n.
4.5. Híng dÉn vỊ nhµ.(5’)
- Häc thc kÕt ln chung Sgk/44
- BTVN: 15, 16/45-Sgk.
5. Rót kinh nghiƯm.
Trang 23
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
Ngày soạn:
Ngày dạy:
LUYỆN TẬP
1. Mơc tiªu :
- KiÕn thøc : Häc sinh cđng cè c¸c ®iỊu kiƯn cđa

®Ĩ ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn v« nghiƯm, cã nghiƯm kÐp, cã
hai nghiƯm ph©n biƯt.
- Kü n¨ng :
+ Häc sinh vËn dơng c«ng thøc nghiƯm tỉng qu¸t vµo gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét c¸ch thµnh th¹o.
+ Häc sinh biÕt linh ho¹t víi c¸c trêng hỵp ph¬ng tr×nh bËc hai ®Ỉc biƯt, kh«ng cÇn dïng ®Õn c«ng thøc
ngiƯm tỉng qu¸t.
- Th¸i ®é : H×nh thµnh thãi quen lµm viƯc cÈn thËn, chÝnh x¸c, khoa häc. Ph¸t triĨn t duy logic, s¸ng t¹o
2. Chn bÞ:

GV: Thíc th¼ng, MTBT, b¶ng phơ ®Ị bµi.
HS : ¤n bµi cò - Xem tríc bµi tËp, MTBT.
3. Ph ¬ng ph¸p : VÊn ®¸p ; ®Ỉt vµ gi¶i qut vÊn ®Ị , lun tËp .
4. TiÕn tr×nh d¹y häc :
4.1. ỉn ®Þnh tỉ chøc : (1’)
4.2. KiĨm tra bµi cò : (11’)
- HS1 : §iỊn vµo chç (...)
Ph¬ng tr×nh bËc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a

0)


= b
2
– 4.a.c
+ NÕu

.... th× ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm ph©n biƯt : x
1
= ………. ; x
2

=………….
+ NÕu

.... th× ph¬ng tr×nh cã nghiƯm kÐp : x
1
= x

2
= ………….
+ NÕu

.... th× ph¬ng tr×nh v« nghiƯm.
- HS2 : Gi¶i ph¬ng tr×nh.
a, 6x
2
+ x + 5 = 0 (§¸p ¸n : V« nghiƯm)
b, 6x
2
+ x - 5 = 0 (®¸p ¸n :

= 121 > 0, x
1
=
5
6
; x
2
= -1)
- GV : NhËn xÐt , ®¸nh gi¸ , cho ®iĨm
4.3. Bµi míi. (23’)
Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1 : Lun tËp (23’)
- §a ®Ị bµi lªn b¶ng.
? H·y x¸c ®Þnh hƯ sè a, b, c.
? TÝnh




- Ghi ®Ị bµi vµ lµm bµi.
-Díi líp lµm bµi vµ cho kÕt
qu¶.
- Mét HS lªn b¶ng viÕt.
1. Gi¶i ph ¬ng tr×nh:
a) 2x
2
– (1 - 2
2
)x -
2
= 0
(a = 2; b = – (1 - 2
2
); c = -
2
)
Trang 24
Tuần : 28
Tiết : 56
Giáo án Đại số 9 Năm học 2010 - 2011 GV: Trần Văn
Ca
? ViÕt c¸c nghiƯm cđa pt.
- §a tiÕp ®Ị bµi phÇn b, c vµ
gäi Hs lªn b¶ng lµm.
? Ph¬ng tr×nh
4x
2
+ 4x + 1= 0 cßn c¸ch

gi¶i nµo kh¸c kh«ng.
? Ta nªn gi¶i theo c¸ch nµo.
*Lu ý: Tríc khi gi¶i pt cÇn
xem kü pt ®ã cã ®Ỉc biƯt g×
kh«ng, nÕu kh«ng ta míi ¸p
dơng c«ng thøc nghiƯm ®Ĩ
gi¶i.
- §a ®Ị bµi lªn b¶ng.
- §Ĩ so s¸nh hai c¸ch gi¶i
Gv yªu cÇu nưa líp dïng
c«ng thøc nghiƯm, nưa líp
biÕn ®ỉi pt ®Ĩ gi¶i.
- Thu 4 bµi nhanh nhÊt ®Ĩ
chÊm ®iĨm
(mçi nhãm 2 bµi)
? H·y so s¸nh hai c¸ch gi¶i.
- Hai HS lªn b¶ng, díi líp
lµm bµi vµo vë.
- C¸ch kh¸c:
4x
2
+ 4x + 1= 0

(2x + 1)
2
= 0

2x = -1

x =

1
2

- Hai HS lªn b¶ng, mçi em
lµm theo mét c¸ch, díi líp
lµm bµi vµo vë.
-Víi pt bËc hai khut hƯ sè
c, c¸ch gi¶i 2 nhanh h¬n.

= b
2
– 4.a.c
= (1 - 2
2
)
2
– 4.2.(-
2
)
= 1 + 4
2
+ 8 = (1 + 2
2
)
2
> 0

= 1 + 2
2
Ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm:

x
1
=
1 2 2 1 2 2 1
4 2
− + +
=

x
2
=
1 2 2 1 2 2
2
4
− − −
= −
b) 4x
2
+ 4x + 1 = 0
(a = 4; b = 4; c = 1)

= b
2
– 4.a.c = 4
2
– 4.4.1 = 0
Ph¬ng tr×nh cã nghiƯm kÐp :
x
1
= x

2
=
4 1
2.4 2
− −
=
c) -3x
2
+ 2x + 8 = 0
(a = -3; b = 2; c = 8)

= b
2
– 4.a.c = 2
2
– 4.(-3).8
= 4 + 96 = 100 > 0


= 10
Ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm :
x
1
=
2 10 4
2.( 3) 3
− + −
=

; x

2
=
( )
2 10
2
2. 3
− −
=

d) -
2
5
x
2
-
7
3
x = 0

2
5
x
2
+
7
3
x = 0
(a =
2
5

; b =
7
3
; c = 0)
*C¸ch 1 :

= b
2
– 4.a.c = (
7
3
)
2
– 4.( -
2
5
).0
= (
7
3
)
2




=
7
3
Ph¬ng tr×nh cã hai nghiƯm :

x
1
=
7 7
3 3
0
2
2.
5
− +
=
; x
2
=
7 7
35
3 3
2
6
2.
5
− −

=
Trang 25

×