SKKN một số biện pháp gây hứng cho trẻ 4 5 tuổi học tốt hoạt động khám phá khoa học

I.TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ CHO TRẺ 4-5 TUỔI
HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC
II. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục mầm non là ngành giáo dục hết sức quan trọng, m ột mắc xích
đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát
triển toàn diện nhân cách trẻ. Đến trường trẻ được học, được ch ơi, đ ược
tiếp xúc với nhiều bạn, được sống trong tình thương của cơ giáo, được
khám phá thế giới bí ẩn xung quanh. Trường Mầm non chính là tổ ấm th ứ
hai của trẻ.
Trẻ mẫu giáo “chơi mà học, học mà chơi”. Trẻ rất hiếu động, tị mị, ham
muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi ch ơi, tr ẻ th ực s ự
học để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri th ức tiền khoa h ọc. Qua
đó hình thành bước đầu của phẩm chất đạo đức, khuyến khích vi ệc khám
phá khoa học và làm chủ những kiến thức công nghệ trong th ời đại m ới.
Khám phá khoa học là phương tiện để giao tiếp và làm quen v ới môi
trường xung quanh, để giao lưu và bày tỏ nguyện vọng của mình hình
thành và nhận thức sự vật, hiện tượng xung quanh mà giáo dục thái đ ộ
ứng xử đúng đắn với thiên nhiên, với xã hội cho trẻ. Thơng qua mơn h ọc
này hình thành cho trẻ kỉ năng quan sát, tư duy, phân tích t ổng h ợp khái
quát. Khám phá khoa học với trẻ mầm non là quá trình tham gia các ho ạt
động thăm dị, tìm hiểu thế giới tự nhiên qua đó giúp trẻ đ ược hoạt động


và tự phục vụ bản thân. Những cơng việc đó có thể sẽ là bài h ọc tr ải
nghiệm tốt cho trẻ về khoa học.
Khi nói đến trẻ mầm non không ai không biết trẻ ở lứa tuổi này rất thích
tìm hiểu, khám phá mơi trường xung quanh, bởi thế giới xung quanh th ật
bao la rộng lớn, có biết bao điều mới lạ hấp dẫn và cịn có bao lạ l ẫm khó
hiểu, trẻ tị mị muốn biết, muốn được khám phá. Khám phá khoa h ọc
mang lại nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng, sinh đ ộng, đ ầy
hấp dẫn với trẻ thơ, từ môi trường tự nhiên (cỏ cây, hoa lá, chim ….) đến

môi trường xã hội (công việc của mỗi người trong xã hội, mối quan hệ của
con người với nhau …) và trẻ hiểu biết về chính bản thân mình, vì th ế tr ẻ
ln có niềm khao khát khám phá, tìm hiểu về chúng. Khám phá khoa h ọc
đòi hỏi trẻ phải sử dụng tích cực các giác quan chính vì vậy sẽ phát tri ển ở
trẻ năng lực quan sát, khả năng phân tích, so sánh, tổng h ợp… nh ờ v ậy kh ả
năng cảm nhận của trẻ sẽ nhạy bén, chính xác, những bi ểu t ượng, kết quả
trẻ thu nhận được trở nên cụ thể, sinh động và hấp dẫn hơn. Qua nh ững
thí nghiệm nhỏ trẻ được tự mình thực hiện trong độ tuổi mầm non sẽ
hình thành ở trẻ những biểu tượng về chính là cơ s ở khoa học sau này c ủa
trẻ.
Chính vì những lí do trên, để tổ chức hoạt động khám phá khoa h ọc đ ồng
thời giúp trẻ hứng thú tiếp cận và học tốt hoạt động khám phá khoa học
tôi luôn trăn trở nghiên cứu một số thủ thuật nhằm tạo hứng thú cho trẻ


tham gia hoạt động khám phá khoa học một cách tốt nh ất. Chính vì lí do
trên mà bản thân tôi đầu tư nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp gây h ứng
cho trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động khám phá khoa học”
III. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Trong các hoạt động giáo dục ở trẻ mẫu giáo, hoạt động học là một trong
những hoạt động chủ đạo. Thông qua hoạt động học trẻ được lĩnh h ội
tiếp thu kiến thức về môi trường xã hội, thế giới xung quanh trẻ. Nhi ệm
vụ của cô giáo tổ chức hoạt động khám phá như thế nào để trẻ lĩnh h ội
được kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả. Tiếp tục thực hiện
chiến lược lấy trẻ làm trung tâm nhằm phát huy tính tích cực chủ đ ộng
của trẻ. Thơng qua trò chơi hoạt động khám phá trẻ được trải nghiệm
khám phá, tìm tịi sáng tạo được tự do giao tiếp, vui chơi, h ợp tác, chia sẽ
dễ dàng tiếp thu kiến thức.
Trị chơi trong hoạt động khám phá đóng vai trò quan trọng, trong cuộc
sống hằng ngày của trẻ, khơi dậy ở tính tị mị, tạo cho trẻ tính tò mò, t ạo

cho trẻ khám phá về đặc điểm nổi bật và ích lợi sự việc hiện t ượng quen
thuộc, một vài mối quan hệ đơn gian giữa sự vật với mơi trường xung
quanh, cách chăm sóc bảo vệ chúng, đồng thời trao dồi óc quan sát, so sánh
nhận xét phán đốn của trẻ hình thành ở trẻ thái độ đúng đắn v ới s ự v ật
hiện tượng sự vật xung quanh trẻ.
IV. CƠ SỞ THỰC TIỂN:


Năm hoc 2016- 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp nh ỡ. Đa số
các các cháu đã qua lớp bé, đã được làm quen với các hoạt đ ộng ở tr ường
mẫu giáo.
Việc tổ chức cho trẻ khám phá môi trường xung quanh t ừ lâu đã đ ược đ ưa
vào. Trong thực tế là giáo viên mầm non tôi rất quan tâm và đã bi ết cách
cho trẻ tham gia vào hoạt động khám phá đạt được một số hiệu quả nh ất
định. Đó là trẻ hiểu biết một số sự vật hiện tượng xung qanh như biết tên
gọi, đặc điểm, ích lợi của sự vật hiện tượng. Thơng qua đó hình thành cho
trẻ một số kỹ năng nhằm phát triển tồn diện trẻ.
Giáo viên cịn lúng túng trong việc thuyết kế trò chơi và s ử dung trò ch ơi
chưa linh hoạt, phù hợp với đặc điểm cá nhân trẻ và đi ểu ki ện th ực tiễn
của trường lớp, địa phương. Bên cạnh đó phụ huynh là nơng dân, ngày qua
ngày lo kinh tế, ít có thời gian quan tâm đến trẻ, m ọi hoạt động đ ều nh ờ
đến trường, ít có thời gian trị chuyện quan tâm đến con trẻ.
Từ đó dẫn đến các kiến thức của trẻ nắm bắt chưa được chắc chắn, hay
quên , hay nhẫm lẫn với sự vật hiện tượng, kỹ năng của trẻ ch ưa đ ược rèn
luyện tới hiệu quả giáo dục chưa cao. Điều đó cũng có nghĩa là chúng ta
chưa hình thành thói quen chủ động, thích tự trải nghiệm khám phá về th ế
giới xung quanh.
Dựa vào vốn kiến thức đã học và đư¬ợc bồi d¬ưỡng chun mơn, tơi đã
tìm ra một số biện pháp sau:

V. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Biện pháp 1: Chuẩn bị các điều kiện và phương tiện cho trẻ làm quen
với trị chơi hoạt động khám phá:
* Mơi trường trong và ngồi lớp:
– Mơi trường là yếu tố trực tiếp tác động hằng ngày đến trẻ. Mơi tr ường
trang trí lớp, mơi trường học tập, mơi trường vui ch ơi…có vai trò quan
trọng đến giáo dục trẻ.
– Đối với việc trang trí mơi trường lớp học tơi ln quan tâm hàng đầu. Ở
mỗi chủ đề tôi luôn dành thời gian nghiên cứu thiết kế môi trường lớp học
sao cho phù hợp với chủ đề mà trẻ khám phá, tìm hiểu về các s ự v ật thơng
qua hình ảnh trang trí đó.
– Bên cạnh đầu tư trang trí phù hợp với chủ đề, bản thân cũng chú tr ọng
đến việc làm đồ dùng đồ chơi tự làm ở các góc và sắp xếp đồ dùng sao cho
thu hút trẻ, vừa tạo cho trẻ khám phá, trải nghiệm thông qua hoat đ ộng
góc.
Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề: “Thế giới thực vật’
– Ở góc thiện nhiên là góc dành riêng cho trẻ để khám phá xung quanh. Ở
góc này tơi trồng rất nhiều cây xanh. Tơi bố trí sẵn bình nước t ưới, chăm
sóc cây để khi trẻ tham gia ở hoạt động góc để trẻ vừa chăm sóc cây và
khám phá các loại cây. Trong q trình chăm sóc ở góc thiên nhiên, trẻ
được hình thành kỹ năng, kỹ xảo lao động, được bồi dưỡng phẩm chất yêu


lao động, yêu thiên nhiên, có ý thức trách nhiệm trong cơng việc đ ược giao.
Trong hoạt động ngồi trời tôi cho trẻ quan sát những sự thay đổi của
từng ngày, từng mùa của I.TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÂY H ỨNG
THÚ CHO TRẺ 4-5 TUỔI HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC
II. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục mầm non là ngành giáo dục hết sức quan trọng, m ột mắc xích

đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát
triển tồn diện nhân cách trẻ. Đến trường trẻ được học, được ch ơi, đ ược
tiếp xúc với nhiều bạn, được sống trong tình thương của cơ giáo, được
khám phá thế giới bí ẩn xung quanh. Trường Mầm non chính là tổ ấm th ứ
hai của trẻ.
Trẻ mẫu giáo “chơi mà học, học mà chơi”. Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham
muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi ch ơi, tr ẻ th ực s ự
học để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri th ức tiền khoa h ọc. Qua
đó hình thành bước đầu của phẩm chất đạo đức, khuyến khích vi ệc khám
phá khoa học và làm chủ những kiến thức công nghệ trong th ời đại m ới.
Khám phá khoa học là phương tiện để giao tiếp và làm quen v ới môi
trường xung quanh, để giao lưu và bày tỏ nguyện vọng của mình hình
thành và nhận thức sự vật, hiện tượng xung quanh mà giáo dục thái đ ộ
ứng xử đúng đắn với thiên nhiên, với xã hội cho trẻ. Thông qua mơn h ọc
này hình thành cho trẻ kỉ năng quan sát, tư duy, phân tích t ổng h ợp khái


quát. Khám phá khoa học với trẻ mầm non là q trình tham gia các ho ạt
động thăm dị, tìm hiểu thế giới tự nhiên qua đó giúp trẻ đ ược hoạt động
và tự phục vụ bản thân. Những công việc đó có thể sẽ là bài h ọc tr ải
nghiệm tốt cho trẻ về khoa học.
Khi nói đến trẻ mầm non không ai không biết trẻ ở lứa tuổi này rất thích
tìm hiểu, khám phá mơi trường xung quanh, bởi thế giới xung quanh th ật
bao la rộng lớn, có biết bao điều mới lạ hấp dẫn và cịn có bao lạ l ẫm khó
hiểu, trẻ tị mị muốn biết, muốn được khám phá. Khám phá khoa h ọc
mang lại nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng, sinh đ ộng, đ ầy
hấp dẫn với trẻ thơ, từ môi trường tự nhiên (cỏ cây, hoa lá, chim ….) đến
môi trường xã hội (công việc của mỗi người trong xã hội, mối quan hệ của
con người với nhau …) và trẻ hiểu biết về chính bản thân mình, vì th ế tr ẻ
ln có niềm khao khát khám phá, tìm hiểu về chúng. Khám phá khoa h ọc

địi hỏi trẻ phải sử dụng tích cực các giác quan chính vì vậy sẽ phát tri ển ở
trẻ năng lực quan sát, khả năng phân tích, so sánh, tổng h ợp… nh ờ v ậy kh ả
năng cảm nhận của trẻ sẽ nhạy bén, chính xác, những bi ểu t ượng, kết quả
trẻ thu nhận được trở nên cụ thể, sinh động và hấp dẫn hơn. Qua nh ững
thí nghiệm nhỏ trẻ được tự mình thực hiện trong độ tuổi mầm non sẽ
hình thành ở trẻ những biểu tượng về chính là cơ s ở khoa học sau này c ủa
trẻ.
Chính vì những lí do trên, để tổ chức hoạt động khám phá khoa h ọc đ ồng


thời giúp trẻ hứng thú tiếp cận và học tốt hoạt động khám phá khoa học
tôi luôn trăn trở nghiên cứu một số thủ thuật nhằm tạo hứng thú cho trẻ
tham gia hoạt động khám phá khoa học một cách tốt nh ất. Chính vì lí do
trên mà bản thân tôi đầu tư nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp gây h ứng
cho trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động khám phá khoa học”
III. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Trong các hoạt động giáo dục ở trẻ mẫu giáo, hoạt động học là một trong
những hoạt động chủ đạo. Thông qua hoạt động học trẻ được lĩnh h ội
tiếp thu kiến thức về môi trường xã hội, thế giới xung quanh trẻ. Nhi ệm
vụ của cô giáo tổ chức hoạt động khám phá như thế nào để trẻ lĩnh h ội
được kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả. Tiếp tục thực hiện
chiến lược lấy trẻ làm trung tâm nhằm phát huy tính tích cực chủ đ ộng
của trẻ. Thơng qua trò chơi hoạt động khám phá trẻ được trải nghiệm
khám phá, tìm tịi sáng tạo được tự do giao tiếp, vui chơi, h ợp tác, chia sẽ
dễ dàng tiếp thu kiến thức.
Trị chơi trong hoạt động khám phá đóng vai trò quan trọng, trong cuộc
sống hằng ngày của trẻ, khơi dậy ở tính tị mị, tạo cho trẻ tính tò mò, t ạo
cho trẻ khám phá về đặc điểm nổi bật và ích lợi sự việc hiện t ượng quen
thuộc, một vài mối quan hệ đơn gian giữa sự vật với mơi trường xung
quanh, cách chăm sóc bảo vệ chúng, đồng thời trao dồi óc quan sát, so sánh

nhận xét phán đốn của trẻ hình thành ở trẻ thái độ đúng đắn v ới s ự v ật


hiện tượng sự vật xung quanh trẻ.
IV. CƠ SỞ THỰC TIỂN:
Năm hoc 2016- 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp nh ỡ. Đa số
các các cháu đã qua lớp bé, đã được làm quen với các hoạt đ ộng ở tr ường
mẫu giáo.
Việc tổ chức cho trẻ khám phá môi trường xung quanh t ừ lâu đã đ ược đ ưa
vào. Trong thực tế là giáo viên mầm non tôi rất quan tâm và đã bi ết cách
cho trẻ tham gia vào hoạt động khám phá đạt được một số hiệu quả nh ất
định. Đó là trẻ hiểu biết một số sự vật hiện tượng xung qanh như biết tên
gọi, đặc điểm, ích lợi của sự vật hiện tượng. Thơng qua đó hình thành cho
trẻ một số kỹ năng nhằm phát triển tồn diện trẻ.
Giáo viên cịn lúng túng trong việc thuyết kế trò chơi và s ử dung trò ch ơi
chưa linh hoạt, phù hợp với đặc điểm cá nhân trẻ và đi ểu ki ện th ực tiễn
của trường lớp, địa phương. Bên cạnh đó phụ huynh là nơng dân, ngày qua
ngày lo kinh tế, ít có thời gian quan tâm đến trẻ, m ọi hoạt động đ ều nh ờ
đến trường, ít có thời gian trị chuyện quan tâm đến con trẻ.
Từ đó dẫn đến các kiến thức của trẻ nắm bắt chưa được chắc chắn, hay
quên , hay nhẫm lẫn với sự vật hiện tượng, kỹ năng của trẻ ch ưa đ ược rèn
luyện tới hiệu quả giáo dục chưa cao. Điều đó cũng có nghĩa là chúng ta
chưa hình thành thói quen chủ động, thích tự trải nghiệm khám phá về th ế
giới xung quanh.


Dựa vào vốn kiến thức đã học và đư¬ợc bồi d¬ưỡng chun mơn, tơi đã
tìm ra một số biện pháp sau:
V. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Biện pháp 1: Chuẩn bị các điều kiện và phương tiện cho trẻ làm quen

với trị chơi hoạt động khám phá:
* Mơi trường trong và ngồi lớp:
– Mơi trường là yếu tố trực tiếp tác động hằng ngày đến trẻ. Mơi tr ường
trang trí lớp, mơi trường học tập, mơi trường vui ch ơi…có vai trò quan
trọng đến giáo dục trẻ.
– Đối với việc trang trí mơi trường lớp học tơi ln quan tâm hàng đầu. Ở
mỗi chủ đề tôi luôn dành thời gian nghiên cứu thiết kế môi trường lớp học
sao cho phù hợp với chủ đề mà trẻ khám phá, tìm hiểu về các s ự v ật thơng
qua hình ảnh trang trí đó.
– Bên cạnh đầu tư trang trí phù hợp với chủ đề, bản thân cũng chú tr ọng
đến việc làm đồ dùng đồ chơi tự làm ở các góc và sắp xếp đồ dùng sao cho
thu hút trẻ, vừa tạo cho trẻ khám phá, trải nghiệm thông qua hoat đ ộng
góc.
Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề: “Thế giới thực vật’
– Ở góc thiện nhiên là góc dành riêng cho trẻ để khám phá xung quanh. Ở
góc này tơi trồng rất nhiều cây xanh. Tơi bố trí sẵn bình nước t ưới, chăm
sóc cây để khi trẻ tham gia ở hoạt động góc để trẻ vừa chăm sóc cây và


khám phá các loại cây. Trong q trình chăm sóc ở góc thiên nhiên, trẻ
được hình thành kỹ năng, kỹ xảo lao động, được bồi dưỡng phẩm chất yêu
lao động, u thiên nhiên, có ý thức trách nhiệm trong cơng việc đ ược giao.
Trong hoạt động ngồi trời tơi cho trẻ quan sát những sự thay đổi của
từng ngày, từng mùa của các lá trên từng cây và cho trẻ tìm tịi s ự giống
nhau và khác nhau giữa các loại cây với nhau, cây ra hoa, cây ăn qu ả, cây
cho bóng mát.
– Từ đó trẻ cảm nhận được vẽ đẹp của thiên nhiên và hình thành thái đ ộ
đúng đắn với môi trường, rèn luyện kỹ năng chăm sóc cho cây.
* Đồ dùng đồ chơi:
– Ngồi những đồ dùng đồ chơi nhà trường cấp thì bản thân tơi t ự tìm tịi

những đồ dùng đồ chơi và tranh ảnh sinh động và phù hợp với chủ đề
phục vụ cho hoạt động dạy học. Để có những đồ dùng đồ ch ơi tự t ạo đẹp
mắt và sáng tạo thân thiện và hấp dẫn tôi tận dụng nh ững nguyên v ật liệu
phế thải làm tranh ảnh, các con vật cây cảnh, hoa cỏ đ ể làm đ ồ dùng d ạy
học và đồ dùng trang trí ở các góc lớp phản ảnh chủ đề đang h ọc.
Ví dụ ở góc xây dựng: Đang thực hiện chủ đề thực vật thì tơi chuẩn bị m ột
số loại hoa, cây ăn quả, rau….Để trẻ xây dựng vườn rau, vườn hoa, v ườn
cây ăn quả theo ý thích của trẻ.
Ví dụ góc học tập: Cơ chuẩn bị một số loại hoa, quả trang trí ở góc h ọc
tốn cho trẻ được thực hành trải nghiệm.


Ví dụ góc nghệ tht: Cơ chuẩn bị những ngun vật liệu xé dán hoa, v ườn
cây ăn quả.
– Với những đồ dùng đồ chơi nhà trường đầu tư và bản thân tự làm đã s ử
dụng khai thác rất hiệu quả vào trong các tiết dạy và hoạt động khác
trong ngày tôi cảm thấy trẻ rất hứng thú học.
. 2. Biện pháp 2: Một số trò chơi nhằm tạo sự hứng thú cho trẻ hoạt động
khám phá khoa học:
Đối với trẻ mầm non thì việc “Chơi mà học- học mà chơi” sẽ giúp trẻ tiếp
thu những kiến thức một cách dễ dàng và sâu sắc nhất. Sau th ời gian trị
chuyện, đàm thoại với cơ trẻ được hoạt động, được tham gia vào các trị
chơi hứng thú. Qua đó, trẻ khơng chỉ ngồi nghe cơ nói và trả l ời các câu h ỏi
của cơ mà trẻ cịn có cơ hội để bộc lộ các hiểu biết của mình thơng qua các
trị chơi. Ngồi ra trị chơi cịn có tác dụng cũng cố, bổ sung và phát tri ển
thêm các tri thức mà trẻ vừa lĩnh hội, tái tạo lại biểu t ượng đã học thông
qua những hoạt động thực tiễn. Do đó trị chơi củng cố trong giờ hoạt
động khám phá là rất quan trọng. Trò chơi càng phong phú đa d ạng bao
nhiêu thì các tri thức trẻ lĩnh hội càng sâu sắc và trẻ càng nh ớ lâu bấy
nhiêu.

Ví dụ 1: Khi cho trẻ làm quen với chủ đề động vật cơ có th ể tổ ch ức cho
trẻ chơi với các trò chơi sau đây:
* Trò chơi 1: “Bắt cá”


– Chuẩn bị: Cá, bể nước nông, chậu cá
– Cách chơi: Cho trẻ xuống bể bắt cá trong một thời gian là m ột bản nh ạc,
bạn nào bắt được nhiều cá hơn thì bạn ấy chiến thắng.
– Luật chơi: Thi xem ai bắt được nhiều cá hơn thì bạn ấy chi ến th ắng.
– Nhận xét sau khi chơi: Sau khi trẻ bắt được cá cô h ỏi bạn bắt đ ược
nhiều cá bí quyết để bắt được cá và cho trẻ quan sát nhận xét con cá v ừa
bắt được.
* Trị chơi 2: “Làm bè trơi trên sơng”
Sử dụng trong tiết: khám phá khoa học “ vật nổi, vật chìm trong n ước”
– Chuẩn bị: Dọc mùng, Que xiên, chậu hoặc bể nước nhỏ
– Cách chơi: Chia làm hai đội, số lượng trẻ ở mỗi đội bằng nhau. Chia làm
hai vịng:
+ Vịng 1: “Ai khéo hơn ai”
Khi có hiệu lệnh chơi trẻ làm những chiếc bè trong một thời khoản th ời
gian đội nào làm được nhiều hơn thì đội đó chiến thăng vịng 1.
+ Vịng 2: “Đội nào nhanh hơn”
Sau khi làm xong bè, hai đội về hai hang và thi đua xem đội nào th ả đ ược
nhiều bè hơn thì đội đó chiến thắng trong vòng 2
– Luật chơi: Chơi theo luật tiếp sức, đội nào thả đươc nhiều bè h ơn thì đội
đó dành chiến thắng.
Ví dụ 2: Khi cho trẻ làm quen với chủ đề thực vật cơ có th ể tổ ch ức co tr ẻ


chơi với các trò chơi sau đây:
* Trò chơi 1: Tìm lá cho cây:

– Chuẩn bị: 3-4 giỏ
– Cách chơi: Cô chia trẻ tành 3 tổ hoặc 4 tổ mỗi tổ nhặt một số loại là cây
rụng ở sân trường theo yêu cầu của cô trongn một khoản thời gian nh ất
định. Đội nào nhặt đúng yêu cầu của cô đội đó sẽ chiến th ắng.
Trị chơi 2: Cây cần gì để sống
– Chuẩn bị một tờ giấy rơ ki và một số hình ảnh về cây xanh và tranh r ời
về hình ảnh ơng mặt trời, bình tưới ước bón phân, hình ảnh con người
chăm sóc cây.
– Cách chơi: Cho trẻ chơi theo nhóm hoặc cá nhân,Cơ phát cho trẻ m ột r ổ
đựng tranh rời. Trẻ chon các bức tranh mô phỏng công việc làm đối v ới cây
gắn vào và kể về tranh mình vừa gắn.
* Trị chơi ai nhanh hơn
– Chuẩn bị: Một số tranh về rau hoặc hoa, quả.
– Các chơi: chơi theo nhóm hoặc cá nhân.
– Cách 1: Cô sắp xếp 3-4 đối tượng trong đó có 1 đ ối t ượng khơng cúng
nhóm với đối tượng cịn lại .Trẻ phải tìm nhanh đối tượng khơng cùng
nhóm với đối tượng cịn lại.
– Cách 2: Cơ vễ một số loại rau ( quả) trong đó có m ột đối tượng khơng
cùng nhóm . trẻ chỉ ra và gọi được tên.


3. Biện pháp 3: Tạo điều kiện cho trẻ hoạt động trải nghiệm
– Trẻ mầm non là lứa tuổi rất hiếu động, thích khám phá, tìm tịi, thích
được sờ, ngửi, nắn…Vì vậy một trong những phương pháp giáo d ục mang
lại hiệu quả cao nhất đối với trẻ khi tổ chức hoạt động khám phá là
phương pháp thực hành và trải nghiệm. Thơng qua các thao tác nhìn, s ờ,
ném, ngửi…trẻ dễ dàng lĩnh hội nắm bắt và khắc sâu kiến th ức. Khi t ổ
chức hoat động khám phá khoa học thiếu những thao tác th ực hành tr ải
nghiệm thì trẻ khơng tập trung, chú ý và sẽ không kh ắc sâu đ ược kiến
thức hoặc mau quên.

– Vì trẻ mẫu giáo có sự tưởng tượng chưa phong phú, kinh nghiệm sống
của trẻ cịn ít nên tơi thường xuyên tận dụng các vật thật để dạy trẻ. Khi
cho trẻ được tiếp xúc với vật thật thì tơi nhận thấy trẻ hứng thú và nắm
bắt kiến thức một cách rõ ràng nhất.
– Tạo điều kiện cho trẻ thực hành trải nghiệm với sự vật hiện tượng
chính là cho trẻ luôn luôn làm quen với sự vật hiện tượng xung quanh một
cách trực tiếp như nhìn, sờ, nếm, ngửi. Trong qua đó trẻ đ ược bộc lộ tính
cách và được hình thành phát triển tâm lý và phát triển thêm v ốn t ừ cho
trẻ.
* Nếm:
Ví dụ: Khi tìm hiểu về quả cam tôi dùng quả cam th ật cho tr ẻ quan sát và
trải nghiệm, cho trẻ nếm, ngửi.


Đây là quả gì? nhìn xem quả cam có hình gì? Màu gì?
Hãy sờ xem vỏ của chúng có đặc điểm gì? muốn biết cam có mùi gì hãy
đưa lên mũi ngửi xem nào…
Tôi bổ cam và cho trẻ nếm thử vị của cam sau đó hỏi trẻ về vị của cam (có
trẻ nói chua, trẻ nói ngọt) từ đó tơi giải thích “Qủa cam ch ưa chín có v ị
chua, cịn quả cam chín có vị ngọt” khi được trải nghiệm th ực tế thì tr ẻ đã
nắm vững những kiến thức tôi muốn truyền đạt. Qua bài về quả cam tơi
khơng những đã cho trẻ tìm hiểu một cách tổng quát về quả cam mà còn
dạy trẻ kĩ năng bổ cam và vứt rác đúng nơi.
* Ngửi:
Ví dụ: Khi dạy về các loại hoa. Cô cho trẻ quan sát hoa hồng, hoa cúc và
nhận xét được đặc điểm của mỗi loại hoa. Sau đó cơ lần lượt cho trẻ ngửi
hoa và nhận xét mùi hương của mỗi loại hoa.
Ngoài việc tạo cơ hội cho trẻ trực tiếp trải nghiệm với đồ th ật v ật th ật,
thông qua hoạt động khám phá tơi cịn thường xun cho trẻ tham gia tr ải
nghiệm tìm hiểu các hiện tượng thơng qua hoạt động th ực hành thí

nghiệm thí nghiệm đơn giản ln tạo cho trẻ sự hứng thú, kích thích tr ẻ
tích cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tị mị, ham hiểu biết, thích khám
phá, tìm tịi, phát triển óc quan sát, phán đốn và các năng l ực ho ạt đ ộng trí
tuệ.
Ví dụ: Thí nghiệm về sự nảy mầm của hạt.


* Mục tiêu:
Trẻ biết được cây cũng cần thức ăn, ánh sáng và nước mới sinh trưởng
được.
* Chuẩn bị:
Một vài hạt đậu tương, đậu đen…2 khay nhỏ, một ít đất, bình n ước t ưới.
*Tiến hành:
Ngâm hạt vào trong nước ấm từ 1 đến 2 tiếng sau đó lấy ra đặt h ạt vào
khay có sẳn đất. Đặt 1 khay nơi có ánh sáng mặt tr ời và cho trẻ t ưới n ước
hàng ngày. Khay còn lại đặt trong bóng tối và khơng tưới n ước. Quan sát
sau 3 đến 4 ngày cây trong khay được tưới nước hàng ngày sẽ n ảy mầm và
lớn dần cịn khay khơng tưới sẽ không nảy mầm. Lúc này hãy cho tr ẻ gi ải
thích hiện tượng nảy mầm và khơng nảy mầm trên .
* Giải thích và kết luận:
Cây nảy mầm được nhờ được gieo xuống đất, có ánh sáng và t ưới nước
đầy đủ sáng có thức ăn trong hạt và nước uống trong đất và ngược lại cây
mà không được chăm sóc đầy đủ sẽ khơng nảy mầm được.
Ví dụ: Thí nghiệm về vật nổi vật chìm dưới nước.
* Chuẩn bị:
Đồ dùng: Các mẫu gỗ, bi sắt đường kính 3-4cm, thìa inox, cục nam châm,
một miếng xốp, giấy, chậu đựng nước sạch.
Đồ chơi: Thuyền giấy, lá mít trẻ đã gấp, bóng nhựa, đồ ch ơi nh ựa.

Tiến hành: Cho trẻ tự lấy đồ chơi đã chuẩn bị sẳn thả vào chậu n ước và
yêu cầu trẻ nhận xét vật nào chìm? vật nào nổi tại sao?
Kết quả: Qua thí nghiệm này giúp trẻ hiểu những đồ vật làm từ những
nguyên liệu nặng sắt, thép, nhôm… như bi sắt, bát, thìa inox, ….thì chìm,
những đồ vật làm từ nguyên liệu nhẹ: gỗ, xốp, giấy, nhựa,….thì nổi trên
nước.
Qua việc tạo các điều kiện cho trẻ tiếp xúc các sự vật hiện t ượng và môi
trường xung quanh bằng các thí nghiệm, thử nghiệm tơi thấy nhận thức
của trẻ được mở rộng, khả năng quan sát, tri giác của trẻ phát triển tốt đa
số trẻ thể hiện được tính tích cực chủ động khi quan sát đối t ượng trong
quá trình quan sát trẻ tỏ ra nhanh nhẹn linh hoạt và phát tri ển nhi ều v ốn
kinh nghiệm, vốn từ của trẻ trở nên phong phú hơn khả năng diễn đạt t ốt
hơn.
4. Biện pháp 4: Nâng cao kỹ năng quan sát, so sánh và phân lo ại ở tr ẻ.
Một trong những phương pháp quan trọng và không thể thiếu đ ối v ới
khám phá khoa học là quan sát, so sánh và phân loại. V ới m ỗi bài tuỳ thu ộc
vào đối tượng cho trẻ làm quen, tơi tìm những cách vào bài khác nhau đ ể
gây sự chú ý, tị mị của trẻ, có thể dùng câu đố, bài hát… Đ ể tr ẻ nh ận bi ết
đối t¬ượng bằng tranh ảnh và đồ vật, vật thật và mơ hình.
Với mỗi đối tư¬ợng trẻ đ¬ược làm quen, trẻ đ¬ược quan sát thật kỹ, tr ẻ
biết đưa ra ý kiến nhận xét của mình, cùng với đó là câu h ỏi gợi m ở của cô,


cứ mỗi lần làm quen nh¬ư vậy tơi lồng ghép nội dung giáo dục vào bài. Tr ẻ
không những hiểu về vật đó mà cịn có cách ứng xử, hành động v ới chúng .
Qua các buổi dạo chơi, thăm quan, hoạt động ngoài tr ời, dã ngoại … khi tr ẻ
quan sát tơi h¬ướng trẻ sử dụng mọi giác quan để trẻ có thể chỉ ra ch ọn
vẹn đối tượng đó. Qua hoạt động cho trẻ quan sát cơ đưa ra các câu h ỏi
đàm thoại để cho trẻ so sánh và phân loại từ đó sẽ phát huy kh ả năng sáng
tạo và tư duy cho trẻ.

Ví dụ : Cô và trẻ quan sát bồn hoa của lớp có nhiều loại hoa khác nhau,
h¬ướng trẻ nhận biết màu sắc cánh hoa. Cho trẻ sờ cánh hoa thấy mịn và
nhẵn. Đư¬a hoa nên ngửi có mùi thơm .
Trẻ đ¬ược quan sát kỹ, có đ¬ược đầy đủ các đặc điểm của đ ối t ư¬ ợng nên
trẻ so sánh rất tốt và phân loại rất nhanh .
Dạo chơi thăm quan hoạt động ngồi trời, khơng những để trẻ khám phá
thế giới xung quanh mình mà tơi cịn giáo dục tình yêu thiên nhiên, ý th ức
bảo vệ môi trường. Tôi cũng luôn chú ý kiến thức xã hội v ới tr ẻ về công
việc của mỗi người, về mối quan hệ giữa con ngư¬ời với nhau, đ ặc bi ệt là
giáo dục Bảo vệ môi trường. Với trẻ mặc dù kiến thức rất đơn giản nh ư
tạo cho trẻ thói quen vứt rác đúng nơi quy định,chăm sóc v ườn rau bắt sâu
cho rau và ý thức bảo vệ môi trường xanh sạch đẹp.
5) Phương pháp 5: Kết hợp với với phụ huynh.
-Để nâng cao chất lượng hoạt động của trẻ trong trường mầm non để có


sự giáo dục tồn bộ giữa gia đình và nhà trường. Gia đình ph ối h ợp v ới cơ
gioa để quan tâm đế chế dộ ăn, chế độ sinh hoạt của trẻ về việc dạy trẻ
cách ứng sử đúng đắn, giáo dục lòng yêu th ương con người và sự vật xung
quanh mình.
– Giáo viên trao đổi với các bậc phụ huynh để ph ụ huynh giúp trẻ phát huy
tính sáng tạo, tư duy của trẻ trong việc khám khá sự vật hiện t ượng xung
quanh ở mọi lúc mọi nơi.
Ví dụ: Trong chủ đề “Thế giới thực vật” Hơm nay tơi cho trẻ làm Tìm hi ểu
về sự nảy mầm của cây. Trẻ được tham gia trải nghiệm và th ực hiện công
việc xong do thực nghiệm cần thời gian trẻ mới thu được kết quả và có
thể một số trẻ nghỉ, thông qua trao đổi với phụ huynh ph ụ huynh n ắm
được từ đó tạo điều kiện cho trẻ được thực hiện việc gieo hạt ở nhà, khi
được cô thường xuyên hỏi thăm về sản phẩm thì trẻ tỏ ra rất h ứng thú,
khi chính trẻ thực hiện và khám phá.

Nhận được kết quả giúp trẻ nhớ hơn, hiểu và kích thích trí ham học h ỏi.
Trang thiết bị đồ dùng đồ chơi mà nhà trường đã cấp cho lớp cịn thi ếu
những gì từ đó vận động các bậc phụ huynh cùng tham gia đóng góp thêm
các loại đồ dùng như có phụ huynh đã sưu tầm các loại tranh ảnh về các
con vật hoa quả, các bậc phụ huynh đã ủng hộ các cây cảnh, cây hoa và
một số loại cây ăn quả để trồng ở vườn trường và góc thiên nhiên, vì ph ần
lớn là trẻ em nông thôn nên đặc biệt các sẩn phẩm của nông nghiêp đ ược


phụ huynh ủng hộ rất nhiệt tình
VI. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Từ việc áp dụng những biện pháp gây hứng thú cho trẻ với gi ờ hoạt động
khám phá khoa học, tôi đã thu được kết quả sau:
– Qua các biện phát đã triển khai thực hiện trên trẻ, sau th ời gian tổ ch ức
thực hiện đã đem lại hiệu quả rất tốt, các trẻ bị thu hút, lôi cún và th ật s ự
hứng thú vào hoạt động khám phá khoa học. Trẻ tự tin khi nói lên ý ki ến
của mình . Từ đó trẻ sẽ lĩnh hội được vốn kiến thức, kỹ năng m ới cho b ản
thân mình. Khơng chỉ có vậy, thơng qua các giờ trải nghiệm, khám phá
khoa học tư duy của trẻ sẽ được kích thích nhiều h ơn, trí t ưởng t ượng
phong phú hơn thơng qua đó giúp trẻ phát triển trí tuệ của mình.
Sau khi thực hiện đề tài này, tơi đã rút ra cho mình một số bài h ọc kinh
nghiệm sau:
VII. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Qua quá trình thực hiện đề tài bản thân tôi đã rút ra đ ược nh ững kinh
nghiệm như sau:
– Bản thân cần phải tích cực tìm tịi học hỏi, nhận th ức sâu sắc nh ững n ội
dung giáo dục và lựa chọn nội dung phù hợp đưa vào dạy trẻ lớp mình.
– Mạnh dạn dám nghĩ, dám làm, khắc phục mọi khó khăn đ ể th ực hiện
thành công ý tưởng của mình.
– Phát huy sức mạnh tổng hợp của nhà trường, giáo viên, ph ụ huynh trong

cơng tác giáo dục và hình thành các kỹ năng trải nghiệm, khám phá cho tr ẻ.
– Tổ chức nhiều hoạt động tạo mọi cơ hội để trẻ được khám phá khoa
học tích lũy kiến thức về mơi trường xung quanh.
– Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, tạo uy tín và tiềm năng đối v ới phụ
huynh và đối với trẻ.
– Dạy trẻ bằng tình u thương và lịng nhiệt tình.
– Ln tìm tịi, đầu tư thời gian nghiên cứu, sưu tầm thêm các trò ch ơi áp
dụng trong và ngồi tiết học, các thí nghiệm đơn giản nh ưng thú v ị.
VIII. ĐỀ NGHỊ:
– Mặt dù đã có kết quả trong giảng dạy nhưng bài viết vẫn còn nh ững hạn
chế nhất định, rất mong sự hổ trợ và đóng góp ý chân ttình cấp lãnh đ ạo
và đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm của tôi ngày cịn hồn thiện
Đại Thạnh, ngày 27 tháng 2 năm 2017
Người viết
Huỳnh Thị Cẩm Ly