Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đóng tàu (dự án) tại công ty đóng tàu bảo tín

Đại Học Quốc Gia Tp. Hồ Chí Minh
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
--------------------

LÊ TRỌNG NHÂN

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯNG ĐÓNG TÀU
TẠI CÔNG TY ĐÓNG TÀU BẢO TÍN
Chuyên ngành : QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP
Mã số ngành : 12.00.00

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 06 năm 2005.


CÔNG TRÌNH ĐƯC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH

Cán bộ hướng dẫn khoa học : PGS. TS. BÙI NGUYÊN HÙNG.
Cán bộ chấm nhận xét 1

: .....................................................................

Cán bộ chấm nhận xét 2

: .....................................................................

Luận văn được bảo vệ tại HỘI ĐỒNG CHẤM BẢO VỆ LUẬN VĂN THẠC SĨ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA, ngày 07 tháng 8 năm 2005.


TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
PHÒNG ĐÀO TẠO SĐH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
ĐỘC LẬP – TỰ DO – HẠNH PHÚC

Tp. HCM, ngày 07 tháng 8 năm 2005.
NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ tên học viên:

LÊ TRỌNG NHÂN

Ngày, tháng, năm sinh:
Chuyên ngành:

Phái: NAM

29 – 10 – 1977

Nơi sinh: Tp. HCM

QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP

MSHV: 01703411

I- TÊN ĐỀ TÀI:
Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đóng tàu tại công ty đóng tàu Bảo

Tín.
II- NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG: Hoàn thành đúng thời hạn về các nội dung chính
sau: (1) Giới thiệu đề tài; (2) Trình bày cơ sở lý thuyết - mô hình & phương pháp
nghiên cứu; (3) Giới thiệu công ty Bảo Tín; (4) Kết quả nghiên cứu; (5) Kết luận và
ý nghóa đóng góp.
III- NGÀY GIAO NHIỆM VỤ:

Ngày 20 tháng 12 năm 2004.

IV- NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ:

Ngày 20 tháng 06 năm 2005.

V- HỌ VÀ TÊN CÁN BỘ HƯỚNG DẪN:

PGS. TS. BÙI NGUYÊN HÙNG

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

BỘ MÔN QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH

CHỦ NHIỆM NGÀNH

Nội dung và đề cương luận văn thạc só đã được Hội Đồng Chuyên Ngành thông qua.
Ngày …… tháng …… năm 2005

PHÒNG ĐÀO TẠO SĐH

KHOA QUẢN LÝ NGÀNH

i

LỜI CẢM ƠN

Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến q Thầy Cô khoa Quản Lý Công
Nghiệp đã truyền đạt những kiến thức và kinh nghiệm q báu trong suốt khóa
học.
Tiếp theo, xin gửi lời cảm ơn chân thành và lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy PGS.
TS. BÙI NGUYÊN HÙNG, người đã hướng dẫn tận tình và chu đáo trong quá
trình tôi thực hiện luận văn.
Xin chân thành cảm ơn ban giám đốc công ty đóng tàu Bảo Tín cùng các bạn
đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thực hiện luận văn này.
Cuối cùng, tôi muốn gửi lời cảm ơn chân thành đến bạn bè thân thiết, gia đình và
đặc biệt là người bạn đời đã luôn động viên, ủng hộ tinh thần giúp tôi hoàn thành
khóa học này.

Lê Trọng Nhân


ii

TÓM TẮT

Nâng cao cải tiến chất lượng sản phẩm là mục tiêu quan trọng mà hiện nay các
Doanh Nghiệp đều rất quan tâm, nhằm thỏa mãn nhu cầu khách hàng ngày càng
phong phú và đa dạng.
Luận văn đã được thực hiện nghiên cứu bằng phương pháp định tính cùng
với việc sử dụng công cụ biểu đồ nhân quả 5M1E, kỹ thuật nhóm động não
“Brainstoming”, kỹ thuật nhóm chuyên gia để làm sáng tỏ vấn đề.

Đối tượng nghiên cứu: được giới hạn trong phạm vi là loại tàu chở hàng
thuộc sở hữu doanh nghiệp tư nhân (DNTN) được triển khai thi công tại phân
xưởng 2 của công ty đóng tàu Bảo Tín.
Luận văn gồm có 5 chương, trong đó tập trung quan trọng nhất là:
-

Chương 4: Trình bày tất cả những kết quả nghiên cứu.

Mục đích của nghiên cứu này là: đánh giá những yếu tố tác động đến chất
lượng trong quá trình thực hiện dự án, sau đó tìm hiểu – phân tích đề ra giải pháp
nhằm nâng cao chất lượng đóng tàu, lập kế hoạch triển khai áp dụng giải pháp
loại bỏ những nguyên nhân chính yếu.


iii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................................

i

TÓM TẮT ..............................................................................................................................

ii

MỤC LỤC .............................................................................................................................

iii

Danh mục các hình ............................................................................................................... vii
Danh mục các bảng .............................................................................................................. viii
Chương 1 TỔNG QUAN ......................................................................................................

1

1.1 Giới thiệu ...................................................................................................................

1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu ..................................................................................................

2

1.3 Giới hạn vấn đề nghiên cứu ........................................................................................

3

1.4 Ý nghóa thực tiễn ........................................................................................................

4

1.5 Bố cục luận án ...........................................................................................................

5

Chương 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT – MÔ HÌNH & PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..........

6

2.1 Giới thiệu ....................................................................................................................

6

2.2 Cơ sở lý thuyết ...........................................................................................................

6

2.2.1 Dự án (Project) ..................................................................................................

6

2.2.1.1 Khái niệm...............................................................................................

6

2.2.1.2 Vòng đời của dự án (Life Cycle)............................................................

7

2.2.1.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của dự án ..............................

9

2.2.2 Mô hình nghiên cứu trước đây ...........................................................................

10

2.3 Mô hình nghiên cứu được áp dụng .............................................................................

13

2.4 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................

14

2.4.1 Trình tự nghiên cứu ...........................................................................................

14

2.4.2 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................

19

2.4.2.1 Mục tiêu cần đạt ...................................................................................

20

2.4.2.2 Lựa chọn đối tượng nghiên cứu .............................................................

20

2.4.2.3 Phương pháp nghiên cứu định tính .........................................................

20

2.4.2.4 Phương pháp chọn mẫu .........................................................................

24

iv

Chương 3

2.4.2.5 Thông tin cần thu thập ...........................................................................

24

2.4.2.6 Nguồn cung cấp thông tin ......................................................................

24

2.4.2.7 Phương pháp thu thập thông tin .............................................................

26

2.4.2.8 Thiết kế dàn bài thảo luận ....................................................................

26

2.4.2.9 Dạng báo cáo kết quả thu được .............................................................

28

GIỚI THIỆU CÔNG TY BẢO TÍN & VẤN ĐỀ QUẢN LÝ CHẤT

31

LƯNG ĐÓNG TÀU HIỆN TẠI CỦA CÔNG TY.

3.1 Giới thiệu ...................................................................................................................

31

3.2 Sơ lược về công ty Đóng Tàu Bảo Tín .......................................................................

31

3.2.1 Giới thiệu chung ................................................................................................

31

3.2.2 Cơ cấu tổ chức và nhân sự .................................................................................

32

3.2.3 Xu hướng phát triển chung của ngành Công Nghệ Đóng Tàu và mục tiêu

33

chiến lược của công ty Bảo Tín đến năm 2010.
3.2.3.1 Xu hướng phát triển chung của ngành CN Đóng Tàu đến năm 2010 .....

33

3.2.3.2 Mục tiêu chiến lược của công ty Bảo Tín đến năm 2010 ......................

34

3.2.4 Tình hình hoạt động của công ty Bảo Tín ..........................................................

35

3.2.5 Qui trình tạo ra sản phẩm ..................................................................................

37

a. Phân loại .......................................................................................................

37

b. Sơ đồ qui trình ...............................................................................................

37

3.3 Thực trạng của thị trường và tình hình thực tế tại công ty Bảo Tín .............................

37

3.4 Vấn đề quản lý chất lượng tại công ty Đóng tàu Bảo Tín ..........................................

39

3.4.1 Tổng quan về đảm bảo chất lượng Đóng Tàu ...................................................

39

3.4.2 Qui trình quản lý đảm bảo chất lượng Đóng Tàu ..............................................

40

Chương 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................................

47

4.1 Giới thiệu ...................................................................................................................

47

4.2 Thực hiện nghiên cứu và kết quả khảo sát ................................................................

47

4.2.1 Quan điểm của khách hàng về chất lượng dự án Đóng Tàu ..............................

49

4.2.2 Tìm hiểu và xác định nguyên nhân ...................................................................

57

4.2.2.1 Lưu đồ xác định giải pháp .....................................................................

57

4.2.2.2 Xác định vấn đề cần cải tiến ................................................................

57

4.2.3 Xác định nguyên nhân tiềm ẩn ..........................................................................

59

4.2.3.1 Qui trình ................................................................................................

60


v

4.2.3.2 Biểu đồ nhân quả 5M1E ........................................................................

60

a. Vấn đề giá – cách thức quyết toán không hợp lí ...............................

61

b. Vấn đề chất lượng vệ sinh – phun cát – sơn không đảm bảo .............

63

c. Vấn đề thời gian giao hàng (tiến độ thi công) ...................................

65

4.2.4 Xác định nguyên nhân chính .............................................................................

69

4.3 Đề xuất giải pháp .......................................................................................................

71

4.4 Kế hoạch triển khai ứng dụng một số giải pháp tiêu biểu ..........................................

73

4.4.1 Kế hoạch triển khai giải pháp ngắn hạn ............................................................

75

4.4.2 Kế hoạch triển khai giải pháp trung hạn ...........................................................

78

4.4.3 Kế hoạch triển khai giải pháp dài hạn ..............................................................

80

4.4.4 Xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả của giải pháp ........................................

82

4.4.5 Khái quát nghiên cứu cho loại dự án đóng tàu tương tự ....................................

82

Chương 5 KẾT LUẬN VÀ Ý NGHĨA ĐÓNG GÓP............................................................

86

5.1 Kết luận .....................................................................................................................

87

5.2 Kết quả chính và đóng góp của nghiên cứu ................................................................

88

5.2.1 Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đóng tàu theo quan điểm

88

khách hàng.
5.2.2 Xác định vấn đề cần cải tiến .............................................................................

89

5.2.3 Truy tìm ra nguyên nhân ảnh hưởng ..................................................................

89

5.2.4 Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng đóng tàu ...................................

89

5.3 Hạn chế của nghiên cứu này và hướng phát triển cho những nghiên cứu tiếp theo ....

90

PHỤ LỤC ..............................................................................................................................

92

1. Dàn bài thảo luận tay đôi ...........................................................................................

92

2. Bảng câu hỏi xác định mức độ quan trọng ................................................................

95

3. Bảng số liệu khảo sát khách hàng về mức độ quan trọng ..........................................

97

4. Kế hoạch thảo luận nhóm “Brainstoming” ................................................................

98

5. Bảng diễn dịch yêu cầu của khách hàng .................................................................... 101
6. Sơ đồ tổ chức công ty Đóng Tàu Bảo Tín .................................................................. 104
7. Bảng câu hỏi gợi ý 5M1E .......................................................................................... 105
8. Qui trình sửa chữa nhỏ ............................................................................................... 106
9. Qui trình triển khai sửa chữa qui mô vừa ................................................................... 107
10. Qui trình triển khai đóng mới hoàn toàn .................................................................... 108


vi

11. Những sản phẩm đóng mới bị khách hàng phàn nàn về giá quyết toán sau cùng

109

cao hơn so với kế hoạch ban đầu.
12. Những sản phẩm đóng mới bị khách hàng phàn nàn về tổ sơn .................................. 110
13. Bảng thống kê những dự án giao hàng trễ hẹn .......................................................... 111
14. Bảng tiêu chí chung để lựa chọn những đối tượng tham gia vào 3 nhóm chuyên

112

gia nhằm truy tìm ra nguyên nhân quan trọng nhất và cần thiết nhất để loại bỏ.
15. Kế hoạch làm việc nhóm với phương pháp chuyên gia (đánh giá lựa chọn nguyên

113

nhân gốc rễ).
16. Bảng khảo sát nhóm A – cách thức quyết toán .......................................................... 116
17. Bảng khảo sát nhóm B – chất lượng vệ sinh – phun cát – sơn .................................... 117
18. Bảng khảo sát nhóm C – thời gian giao hàng trễ ....................................................... 118
19. Kế hoạch thảo luận nhóm chuyên gia, tìm ra giải pháp tối ưu loại bỏ nguyên

119

nhân.
20. Bảng khảo sát nhóm chuyên gia đánh giá tính khả thi của giải pháp ........................ 120
21. Bảng khảo sát nhóm chuyên gia đánh giá giải pháp .................................................. 121
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................... 122

vii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1:

Thỏa mãn nhu cầu khách hàng là mục tiêu mà công ty Bảo

1

Tín luôn hướng đến.
Hình 2.1:

Chu kỳ hoạt động của dự án (Life Cycle).

8

Hình 2.2:

Nỗ lực thực hiện dự án (Level of effort).

8

Hình 2.3:

Mục tiêu của quản lý dự án.

11

Hình 2.4:

Mô hình quản 1ý dự án (Adams & Brown, 2000).

12

Hình 2.5:

Mô hình quản 1ý dự án (Mr. Yongyoot Skoolragkwamsook,

13

10/2003).
Hình 2.6:

Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng dự án.

13

Hình 2.7:

Qui trình nghiên cứu.

15

Hình 2.8:

Qui trình nghiên cứu định tính.

19

Hình 3.1:

Sơ đồ hoạt động tại phân xưởng 2.

36

Hình 3.2:

Qui trình quản 1ý đảm bảo chất lượng Đóng Tàu.

42

Hình 3.3:

Quá trình kiểm soát dự án Đóng Tàu.

45

Hình 4.1:

Sơ đồ thực hiện nghiên cứu tại chương 4.

48

Hình 4.2:

Lưu đồ xác định giải pháp.

57

Hình 4.3:

Biểu đồ nhân quả 5M1E vấn đề cách thức quyết toán.

62

Hình 4.4:

Biểu đồ nhân quả 5M1E vấn đề chất lượng vệ sinh – phun cát

64

– sơn.
Hình 4.5:

Biểu đồ nhân quả 5M1E vấn đề thời gian giao hàng.

66

Hình 4.6:

Kế hoạch triển khai ứng dụng giải pháp.

74


viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1:

Bảng kết quả dạng định tính cuối cùng cần thu được.

28

Bảng 3.1:

Tổng nguồn lực.

33

Bảng 3.2:

Sản lượng và doanh thu.

35

Bảng 4.1:

Danh sách khách hàng tham gia thảo luận tay đôi.

49

Bảng 4.2:

Bảng tổng hợp yêu cầu khách hàng – Mức độ 1.

50

Bảng 4.3:

Bảng tổng hợp yêu cầu khách hàng – Mức độ 2.

51

Bảng 4.4:

Nhận xét của khách hàng về chất lượng đóng tàu tại công ty

53

Bảo Tín.
Bảng 4.5:

Bảng tính mức độ thiệt hại do giao hàng trễ hẹn.

68

Bảng 4.6:

Bảng kết quả của nhóm A + B + C theo phương pháp chuyên

69

gia.
Bảng 4.7:

Bảng tóm tắt các giải pháp và kết quả đánh giá.

72

Bảng 4.8:

Kế hoạch triển khai giải pháp thỏa thuận.

76

Bảng 4.9:

Kế hoạch nâng cao tay nghề công nhân tổ sơn và kỹ năng

79

chuyên môn nhân viên cung ứng vật tư.
Bảng 4.10:

Kế hoạch đầu tư thêm trang thiết bị máy móc mới.

81


1

Chương 1

TỔNG QUAN

1.1

Giới thiệu
Sử dụng những công cụ quản lý chất lượng hiện đại để theo dõi ước lượng

đánh giá những quá trình trong sự chỉ đạo cải tiến liên tục là nền tảng để đạt
được chất lượng trong dự án.
Với nền kinh tế thị trường hiện nay, chất lượng là vấn đề quan trọng của
doanh nghiệp. Một sai lầm xảy ra trong chất lượng sẽ là điều kiện tốt để các đối
thủ cạnh tranh nắm bắt và khai thác, dẫn đến doanh nghiệp sẽ mất dần thị phần.
Chính vì thế, việc tập trung cải tiến liên tục để nâng cao chất lượng sẽ là một con
đường tất yếu tạo ra lợi thế cạnh tranh hiệu quả hơn.
Vấn đề cạnh tranh trở nên khó khăn, Công ty đóng tàu Bảo Tín cũng như
các doanh nghiệp khác đứng
trước những thách thức và cơ
hội của thị trường. Trong đó
quản lý quá trình dự án để
đảm bảo chất lượng con tàu
tạo ra sao cho giảm được chi
phí trong sản xuất, giá cả
cạnh tranh, chất lượng tốt –
mẫu mã đẹp – thời gian thi
công ngắn, độ an toàn cao.

Hình 1.1: Thỏa mãn nhu cầu khách hàng là mục tiêu
mà công ty Bảo Tín luôn hướng đến.


2

Đây là một bài toán đa mục tiêu, nó thật sự rất khó giải quyết cho các nhà quản

lý trong lónh vực đóng tàu nói chung và cho công ty đóng tàu Bảo Tín nói riêng.
Để nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh: thỏa mãn nhu cầu khách hàng,
nâng cao uy tín, mở rộng thị trường, tăng doanh thu … Vào đầu năm 2002 Ban
giám đốc Công ty Đóng Tàu Bảo Tín đã quyết tâm áp dụng cải tiến chất lượng
trong quản lý dự án.
Tuy nhiên, việc gia tăng tính cạnh tranh không dừng lại ở đó. Công ty phải
không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng nhằm mang lại sự thỏa
mãn cao nhất của khách hàng và hiệu quả kinh doanh lâu dài cho công ty.
Với tư cách là một thành viên đang công tác tại Công ty Bảo Tín, nhận thức
được những vấn đề mà hiện nay công ty đang gặp phải, cùng với nhu cầu bản
thân mong muốn vận dụng một cách sáng tạo các kiến thức trong chương trình
Cao Học Quản Trị Doanh Nghiệp vào một lónh vực thực tiễn mang tính ứng dụng
cao, đóng góp vào việc cải tiến nâng cao chất lượng quản lý dự án, nên tác giả
xin đưa ra vấn đề chính cần thiết đề cập trong luận văn này là:
“Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đóng tàu tại công ty Đóng tàu
Bảo Tín”
1.2

Mục tiêu nghiên cứu

Với những phân tích và trình bày trên, tác giả nhận thấy rằng: việc nghiên cứu
làm thế nào nâng cao lợi thế cạnh tranh của công ty Đóng tàu Bảo Tín hiện nay
trên thị trường là một việc làm rất cần thiết đối với Ban Giám đốc và đó cũng
chính là một trong những mục tiêu phát triển chung của công ty.


3

Thật vậy, nếu như cần tìm ra vấn đề để giải quyết thì việc tập trung nâng
cao chất lượng dự án Đóng tàu là sự lựa chọn thích hợp nhất.

Vấn đề nghiên cứu sẽ được thực hiện trên cơ sở vận dụng những lý thuyết,
mô hình và các công cụ về quản lý chất lượng, đặc biệt là những công cụ thống
kê để phân tích và tìm ra nguyên nhân. Tuy nhiên, cũng tùy vào tình hình thực tế
tại công ty Bảo Tín mà chúng ta sẽ diễn dịch và áp dụng các lý thuyết đó một
cách linh hoạt phù hợp. Từ đó đưa ra những giải pháp nhằm khắc phục và phòng
ngừa những vấn đề được nêu ra trong giới hạn nghiên cứu, đánh giá kết quả thực
hiện.
Tóm lại, những vấn đề mục tiêu mà luận văn này cần nghiên cứu đó chính là:
-

Đánh giá các yếu tố làm ảnh hưởng đến chất lượng dự án đóng tàu tại công
ty Đóng tàu Bảo Tín (theo quan điểm khách hàng).

-

Xác định vấn đề cần cải tiến tại công ty.

-

Truy tìm và xác định các nguyên nhân gây ảnh hưởng.

-

Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng dự án đóng tàu tại công ty
Bảo Tín.

à Với ý nghóa là nhằm nâng cao sự thỏa mãn của khách hàng thông qua việc cải
thiện chất lượng đóng tàu.
1.3

Giới hạn vấn đề nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Phân xưởng 2 của công ty Đóng tàu Bảo Tín.
Đối tượng khách hàng: thuộc sở hữu khối doanh nghiệp tư nhân.
Đối tượng sản phẩm: những dự án đóng mới và sửa chữa phương tiện vận tải
đường thủy vỏ thép – loại tàu hàng.


4

Phạm vi phân tích: Tập trung phân tích các yếu tố nội tại ảnh hưởng đến chất
lượng của dự án.
Phạm vi đề xuất giải pháp: Tập trung vào đề xuất liên quan đến các hoạt động
kinh doanh và sản xuất tại công ty Đóng tàu Bảo Tín loại tàu hàng thuộc sở hữu
khối doanh nghiệp tư nhân. Bên cạnh đó việc triển khai chương trình hành động ở
công ty Bảo Tín nói chung không thuộc phạm vi của đề tài này (do phụ thuộc vào
nhiều yếu tố chủ quan và khách quan ở công ty nằm ngoài vai trò của người thực
hiện đề tài).
Tuy nhiên, một phần của chương trình hành động được xây dựng từ đề tài này sẽ
được triển khai trong giới hạn của vai trò của Phó chủ nhiệm Ban Quản lý dự án
– trợ lý phó giám đốc và điều kiện thực tế của công ty. Đây sẽ là những minh
họa mang tính thực tiễn về những kết quả sơ bộ mà chương trình có thể mang lại
và mang tính tham khảo.
1.4

Ý nghóa thực tiễn

˚ Tìm hiểu phân tích các yếu tố chính tác động đến chất lượng trong quá trình
đóng tàu tại phân xưởng 2 của công ty Bảo Tín, sẽ giúp cho Ban quản lý dự án
và Ban Giám đốc công ty Bảo Tín xác định được các nguyên nhân cốt lõi để từ

đó đưa ra những biện pháp hiệu chỉnh và rút kinh nghiệm cho việc thực hiện tốt
hơn ở những sản phẩm tiếp theo trong tương lai.
˚ Kết quả nghiên cứu ngoài việc đưa ra một cái nhìn một cách đánh giá về chất
lượng trong suốt quá trình tạo ra sản phẩm tàu với góc độ của nhà quản lý, mà
nó còn giúp khách hàng có thể cùng tham gia kiểm soát – đánh giá chất lượng
sản phẩm do công ty Bảo Tín tạo ra, đây cũng chính là bản chất và là mục đích
của việc nâng cao chất lượng đóng tàu tại công ty Bảo Tín để nhằm thỏa mãn


5

và đáp ứng nhu cầu khách hàng ngày càng cao, nâng cao uy tín – thương hiệu
và lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ hiện nay trên thị trường.
˚ Bên cạnh đó, các ưu điểm đút kết từ việc nghiên cứu sẽ giúp công ty dần “tái
cấu trúc” cải tiến liên tục lại toàn bộ những hoạt động quản lý từ trước đến nay,
để góp phần tạo ra một tổ hợp hoạt động có hiệu quả.
1.5

Bố cục luận văn

Luận văn gồm có 05 chương:
-

Chương 1: Giới thiệu cơ bản và trình tự thực hiện nghiên cứu.

-

Chương 2: Trình bày cơ sở lý thuyết - mô hình áp dụng & phương pháp
nghiên cứu.

-

Chương 3: Giới thiệu công ty Bảo Tín và vấn đề quản lý chất lượng dự án
Đóng Tàu hiện tại của công ty.

-

Chương 4: Tổng hợp kết quả khảo sát và trình bày các phương pháp phân
tích nguyên nhân chủ yếu tác động đến chất lượng đóng tàu, từ đó đề xuất
và lựa chọn giải pháp nâng cao chất lượng dự án. Sau cùng, lập kế hoạch
triển khai ứng dụng một số giải pháp tiêu biểu.

-

Chương 5: Tóm tắt kết quả nghiên cứu và các ý nghóa đóng góp. Đồng thời
cũng đưa ra các hạn chế hiện tại trước khi có hướng mở rộng cho nghiên cứu
tiếp theo.


6

Chương 2

CƠ SỞ LÝ THUYẾT – MÔ HÌNH & PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1

Giới thiệu
Chương 1 đã giới thiệu một bức tranh tổng quát của việc nghiên cứu thông

qua những mục tiêu, giới hạn vấn đề và ý nghóa thực tiễn khi tiến hành nghiên
cứu. Qua chương 2 sẽ nêu ra các cơ sở lý thuyết về dự án, các yếu tố tác động
đến sự thành công của dự án và vấn đề quan trọng cốt lõi của dự án có chất
lượng hay nói cách khác đó là chất lượng trong dự án nói chung và chất lượng
đóng tàu nói riêng. Thông qua đó làm thỏa mãn nhu cầu khách hàng ngày càng
cao và tốt hơn.
Chương 2 gồm có bốn phần: (2.1) Giới thiệu; (2.2) Cơ sở lý thuyết; (2.3) Mô
hình nghiên cứu được áp dụng; (2.4) Phương pháp nghiên cứu.
2.2

Cơ sở lý thuyết.

2.2.1 Dự án (Project)
2.2.1.1/ Khái niệm:
Dự án (Project) là một “quá trình” để tạo ra một sản phẩm mới hay những kết
quả cụ thể (theo Trương Quang Được – 2004, [3]) và được khái niệm như sau:
¯ “Dự án là hình tượng về một tình huống (trạng thái) mà ta muốn đạt tới”.
¯ “Dự án là sự nỗ lực tạm thời được thực hiện để tạo ra một sản phẩm hoặc
dịch vụ duy nhất”.


7

¯ “Dự án là một hoạt động đặc thù tạo nên một cách có phương pháp và định
tiến với các nguồn lực đã cho”.
¯ “Dự án là một tổng hợp có tổ chức của các hoạt động và các qui trình được
tạo ra để thực hiện các mục tiêu riêng biệt trong một giới hạn về nguồn vốn
và các kỳ hạn đã được xác lập trước”.
Mỗi dự án đều có những đặc điểm khác nhau: các kết quả và quá trình – dự
án – đều đòi hỏi việc quản lý hiệu quả. Nếu chỉ có kết quả cuối cùng mà kết quả

đó không phải là kết quả của một tiến trình thì đó không được gọi là dự án.
Nhận biết được một dự án thông qua một số đặc điểm sau: (1) Mục tiêu rõ
ràng: nghóa là dự án có các kết quả mong muốn và được phân chia thành nhiều
nhiệm vụ nhỏ được phối hợp với nhau, (2) Thời gian nhất định: nghóa là có thời
điểm khởi đầu và thời điểm kết thúc, (3) Sự tương tác lẫn nhau
(interdependencies): nhà quản lý dự án phải duy trì các mối tương tác giữa các bộ
phận trong tổ chức (sản xuất, tài chính, tiếp thị …) một cách rõ ràng cũng như với
các đối tác bên ngoài, (4) Tính độc nhất (uniqueness): luôn thay đổi và không
bao giờ lập lại giống nhau, (5) Sự xung đột (conflict): các thành viên trong nhóm
dự án luôn mâu thuẫn trong vai trò lãnh đạo, các nguồn tài lực trong việc giải
quyết các vấn đề của dự án.
2.2.1.2/ Vòng đời của dự án (Life Cycle):
Chu kỳ hoạt động của dự án (life Cycle) có 3 giai đoạn như sau:
G Giai đoạn I: giai đoạn khởi đầu hình thành sơ bộ các ý định đầu tư phân tích
và lập dự án (design) à thẩm định dự án (appraisal) à chọn lựa dự án
(selection).


8

A Giai đoạn II: giai đoạn triển khai hoạch định (planning), lập tiến độ
(scheduling), điều hành (organizing), giám sát (monitoring) và kiểm soát
(controlling) quá trình thực hiện.
B Giai đoạn III: giai đoạn đánh giá và kết thúc dự án: phân tích những thành
công và thất bại của dự án à kinh nghiệm và bài học.
Chậm

% dự án hoàn
thành

(III)

Nhanh
(II)

Chậm

Điểm kết thúc

(I)
Khởi đầu

Triển khai

Kết thúc

Thời gian

Điểm bắt đầu

Hình 2.1: Chu kỳ hoạt động của dự án (Life Cycle)

Bên cạnh đó, nỗ lực thực hiện dự án tập trung vào thời đỉnh điểm đó chính
là vào giai đoạn hai. Đây là giai đoạn có thể nói là mọi nguồn lực đều phải được
huy động và tập trung làm việc một cách cao độ. Các khâu lập kế hoạch triển
khai thực hiện đến khâu thực thi – giám sát và kiểm soát phải được kết hợp hoạt
động với nhau một cách khoa học và nhuần nhuyễn.
Mức nỗ
lực của dự
án

Đỉnh
(Peak)

Khái
niệm

Lựa
chọn

Hoạch định, lập
tiến độ, giám sát,
kiểm soát

Đánh giá và
kết thúc

Hình 2.2: Nỗ lực thực hiện dự aùn (Level of

t


9

2.2.1.3/ Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của dự án (theo Trương Quang
Được – 2004, [3]):
1. Nhiệm vụ và mục tiêu dự án: cụ thể rõ ràng, hiểu một cách thấu đáo à
cơ sở tốt cho việc xây dựng các kế hoạch và quá trình thực hiện dự án à
các bên cam kết tham gia.
2. Sự ủng hộ của lãnh đạo: cạnh tranh nguồn lực và các yếu tố bất ổn định

à đối đầu và khủng hoảng trong công ty à Mối quan hệ chặt chẽ giữa nhà
quản lý dự án (Project Management – PM) và nhà quản lý cấp cao là chất
xúc tác cho sự thành công của dự án.
3. Lập kế hoạch dự án: lập kế hoạch cụ thể trên các mặt: kỹ thuật, tài
chính, kế toán, lập kế hoạch thông tin kiểm tra, sửa đổi và cập nhật kế
hoạch.
4. Tham vấn với khách hàng: hình thành mục tiêu cụ thể của dự án à giúp
sửa đổi các sai lệch trong việc chuyển đổi từ mục đích thành các công việc
cụ thể.
5. Vấn đề đội ngũ: nhóm dự án được khuyến khích tốt, cam kết rõ ràng với
dự án.
6. Vấn đề kỹ thuật: PM và các thành viên dự án có những kỹ năng chuyên
môn cần thiết.
7. Sự chấp nhận của khách hàng: khách hàng là người phán xét kết quả
của dự án & quyết định chấp nhận hay không.


10

8. Kiểm tra dự án: so sánh thực tế và kế hoạch đặt ra, PM xác định sai lệch,
dự đoán các nguyên nhân và đề ra biện pháp giải quyết.
9. Trao đổi thông tin: quá trình thông tin chặt chẽ giữa các phòng ban, giữa
khách hàng và các thành viên.
10. Xử lý trở ngại: do dự án luôn đối đầu với rủi ro và bất ổn định cao nên
việc hình thành các phương án dự phòng là biện pháp tốt để ngăn ngừa rủi
ro.
2.2.2 Mô hình nghiên cứu trước đây
Hiểu được khách hàng là chìa khóa xác định những yêu cầu thật sự của một
dự án. Nói cách khác chất lượng dự án là những hoạt động làm thỏa mãn nhu cầu
khách hàng.

Tuy nhiên, cũng theo Lewis R. Ireland (2004) [9] phân tích rằng yêu cầu của
khách hàng có thể là sự đơn giản và chung chung hoặc là quá khắt khe. Do đó,
để một dự án đạt được chất lượng đòi hỏi phải có sự thống nhất giữa hai bên
khách hàng – nhà thi công: “Hội nghị hiểu biết lẫn nhau” trước hợp đồng.
Có rất nhiều định nghóa khác nhau về chất lượng trong dự án:
“Chất lượng là toàn bộ những nét đặt trưng và những tính chất của sản phẩm hay
dịch vụ mà có liên quan đến việc xác định khả năng làm thỏa mãn hoặc bao gồm
những nhu cầu của khách hàng”.
(Lewis R. Ireland, 2004), [9]
“Chất lượng là tất cả các bước có hệ thống và được lên kế hoạch cần thiết để tạo
ra sự tin tưởng hoàn toàn rằng sản phẩm hoặc dịch vụ sẽ thỏa mãn các yêu cầu
về chất lượng”.
(Mr. Yongyoot Skoolragkwamsook, 10/2003), [10]


11

“Chất lượng dự án là một quá trình hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra các
công việc và nguồn lực để hoàn thành các mục tiêu đã định (đó là đạt kết quả về
mặt tài chính, kỹ thuật và thời gian”.
(Cao Hào Thi, 2004), [12]
“Chất lượng dự án là một quá trình gồm các công tác nhiệm vụ có liên quan đến
nhau, được thực hiện nhằm đạt mục tiêu đề ra trong một điều kiện ràng buộc về
thời gian, nguồn lực và ngân sách”.
(Trương Quang Được, 2004), [3]
Nhiệm vụ cơ bản của nhà quản lý dự án (Project Management – PM) là quản lý
các đánh đổi (trade off) giữa các mục tiêu: sự hoàn thành, thời gian thực hiện và
chi phí à Phải đảm bảo có kết quả mong muốn sao cho thời gian và chi phí là
hiệu quả nhất.
Sự hoàn thành

Mức hoàn thiện yêu cầu

Mục tiêu tổng thể
Chi phí
Kinh phí giới hạn

Thời gian qui định
Thời gian

Hình 2.3: Mục tiêu của quản lý dự án

Nói tóm lại một dự án thành công cần phải đạt được những đặc điểm sau:
-

Hoàn thành trong thời gian qui định.

-

Hoàn thành trong chi phí cho phép.

-

Đạt được thành quả mong muốn.

-

Sử dụng nguồn lực được giao một cách: Hiệu quả và hữu hieäu.


12

Theo tác giả Adams and Brown (2000) [4] mô hình quản lý dự án như sau:

Chi phí (Cost/Target)

Dự án

Thời gian
(Time)

Nguồn lực
(Performance)

Hình 2.4: Mô hình quản lý dự án
(Adams and Brown, 2000 [4])

Với mô hình (Hình 2.4) thể hiện lên ý nghóa: quản lý dự án thành công nhằm
đạt được mục tiêu đề ra trong điều kiện ràng buộc về thời gian (Time), nguồn lực
(Performance) và chi phí (Cost) hợp lý.
Theo Adams and Brown (2000) [4] nghiên cứu thì mô hình quản lý dự án
hướng theo tiêu chí đánh giá sự thành công hay thất bại của cả một quá trình thực
hiện dự án để đạt được mục tiêu, nhưng không đề cập đến chất lượng của dự án,
mặt khác khi xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của dự án: ta nhận
thấy rằng sự thành công của một dự ánt lượng

-

Tiến độ thi công.

2./ Xuất phát từ 3 vấn đề trên, tác giả cần tìm ra nguyên nhân. Trước hết, nhà

nghiên cứu thành lập 3 nhóm người giải quyết vấn đề: (Nhóm 1) giải quyết vấn
đề giá; (Nhóm 2) giải quyết vấn đề chất lượng; (Nhóm 3) giải quyết vấn đề thời
gian thi công. Với biểu đồ nhân quả 5M1E và phương pháp nhóm động não
“Brainstoming” được sử dụng nhằm mục đích liệt kê tất cả các nguyên nhân có
thể xảy ra. Tiếp tục truy tìm nguyên nhân gốc rễ nhà nghiên cứu hình thành 3
nhóm người A, B, C để đánh giá với phương pháp chuyên gia, từ đây các nguyên


86

nhân được sắp xếp và phân loại theo thứ tự ưu tiên của mức độ quan trọng cần
loại bỏ.
3./ Sau khi những nguyên nhân thật sự đã được tìm ra. Một nhóm người khác
được thành lập và áp dụng phương pháp chuyên gia để từ đó thảo luận – đánh giá
nhằm tìm và phân loại ra 10 giải pháp tối ưu được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên
mức độ quan trọng cùng với thời gian thực hiện, tính khả thi đi kèm.


87

Chương 5

KẾT LUẬN VÀ Ý NGHĨA ĐÓNG GÓP

Mục tiêu nghiên cứu chính được giới thiệu trong Chương 1 là: (1) Đánh giá các
yếu tố làm ảnh hưởng đến chất lượng dự án tại công ty Đóng tàu Bảo Tín; (2)
Xác định vấn đề cần cải tiến; (3) Truy tìm ra nguyên nhân gây tác động; (4) Đề
xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng Đóng tàu.
Chương 2 tập trung giới thiệu các cơ sở lý thuyết - mô hình & phương pháp
nghiên cứu. Trước tiên, cơ sở lý thuyết về dự án được trình bày. Tiếp theo, mô

hình nghiên cứu được chọn để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng thực tế đến chất
lượng dự án đóng tàu. Phương pháp nghiên cứu được giới thiệu nhằm tìm ra vấn
đề chất lượng hiện tại cần cải tiến của công ty. Từ đó, tìm hiểu và phân tích
nguyên nhân, thống nhất đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng dự án, đồng thời
thực hiện kế hoạch triển khai ứng dụng một số giải pháp tiêu biểu vào thực tế.
Nghiên cứu chính thức thực hiện bằng phương pháp định tính với kỹ thuật thảo
luận tay đôi, thảo luận nhóm (phương pháp Brainstoming & phương pháp nhóm
chuyên gia được phối hợp sử dụng). Đối tượng nghiên cứu được chọn là những dự
án đóng mới và sửa chữa phương tiện vận tải đường thủy vỏ thép – loại tàu chở
hàng thuộc sở hữu của doanh nghiệp tư nhân. Mẫu được chọn theo phán đoán dựa
trên sự thuận tiện điều kiện địa lý, dễ tiếp cận, dễ lấy thông tin.
Chương 3 tập trung giới thiệu công ty Bảo Tín. Trong đó, nêu lên một số
thông tin chung, xu hướng phát triển của ngành Đóng tàu và mục tiêu chiến lược
của công ty đến năm 2010. Qui trình sản xuất cũng được nói đến. Sau cùng là
thực trạng của thị trường và tình hình quản lý chất lượng tại công ty.