HỘI CHỨNG XUẤT HUYẾT
MỤC TIÊU
1. Phân loại nguyên nhân xuất huyết theo cơ chế bệnh sinh.
2. Trình bày hướng chẩn đốn nhóm ngun nhân xuất huyết theo LS và một số XN.
3. Chẩn đoán, nguyên tắc điều trị một số bệnh xuất huyết hay gặp.
PHÂN LOẠI NGUYÊN NHÂN
XUẤT HUYẾT THEO CƠ CHẾ BỆNH SINH
Sinh lí đơng máu
SINH LÝ ĐƠNG MÁU
Khi tê bao nơi mac cua mach máu bi tôn thương se co 4 hiên tương sinh lí xảy ra:
•
•
Co mach (giai đoan thanh mach)
Tao nút/đinh tiểu cầu ở chỗ tôn thương
(giai đoan tiểu cầu)
•
Tao cục máu đơng fibrin
(giai đoan đơng máu hut tương)
•
Tiêu cục máu đông
GIAI ĐOẠN THÀNH MẠCH
•
•
•
Cấu trúc thanh mach
Thần kinh vận mach
Tiểu cầu (serotonin, catecholamin)
GIAI ĐOẠN TIỂU CẦU
GĐ tiểu cầu
•
Collagen, Thrombin, TC đu năng lương ADP, ATP
•
Mach máu nhỏ va nơi co dong máu chảy châm →→ đinh tiểu cầu co thể cầm máu
đươc.
•
Nêu mach máu lớn bi phá huy → đoi hỏi đông máu huyêt tương tham gia
GIAI ĐOẠN HUYẾT TƯƠNG
GIAI ĐOẠN SAU ĐƠNG MÁU
•
Co cục máu: 2 - 4 h (Thrombostenin cua TC, fibinogen)
•
Cục máu đơng phải đươc tiêu đi khi tôn thương đã lanh
(plasminogen → plasmin)
NGUYÊN NHÂN
4 nhóm nguyên nhân xuất huyết:
-
Thanh
Tiểu
mach
cầu
Huyêt tương
Phối hơp
NGUYÊN NHÂN THÀNH MẠCH (1)
- Tăng tính thấm thanh mach: thiêu vit C
- Giảm sức bền thanh mach:
▪ Nhiễm khuẩn: NKH
▪ Nhiễm độc: thuốc, hoa chất, urê huyêt cao
▪ Huyêt áp cao
▪ Đái tháo đường
- Miễn dich: Schonlein-Henoch
-
Di dang thanh mach:
▪ Rendu - Osler
▪ Kasaback - Merrit
RENDU OSLER (2)
KASABACK- MERRIT (3)
NGUYÊN NHÂN TIỂU CẦU
Rối loạn về số lượng
- Giảm TC < 100 G/l
-
Tăng TC > 800 G/l
Rối loạn về chất lượng
GIẢM TIỂU CẦU (1)
GIẢM TIỂU CẦU (1)
Ngoại biên:
- Nhiễm khuẩn: VK ,VR
- Miễn dich :
. Đồng MD (trẻ sơ sinh, sau truyền máu)
. Tự miễn: tiên phát (XHGTC miễn dich) , thứ phát (lupus, HC Evans, thuốc, nhiễm khuẩn…)
- Cường lách
- Do tiêu thụ nhiều: đông máu nội quản rải rác (DIC)
- Bệnh u mach máu lớn (Kasaback-Merrit)
GIẢM TIỂU CẦU (2)
GIẢM TIỂU CẦU (1)
Tại tủy:
-
Thâm nhiễm tủy (lơ-xê-mi cấp, các K di căn tủy)
-
Xâm lấn tủy (xơ tủy, xương hóa đá)
-
Suy tủy tồn bộ:
-
•
Di truyền: Fanconi, Loạn sản sừng BS, Shwachman Diamond
•
Mắc phải: thuốc, hóa trị, xạ trị
Suy dịng TC đơn thuần:
•
Khơng có MTC bẩm sinh
•
Giảm TC khơng có xương quay
•
Rối loạn sinh MTC (Wiskott-Aldrich)
TĂNG TIỂU CẦU
- Tiên phát
- Thứ phát:
Lơ-xê-mi kinh
Hội chứng tăng sinh tuy
Sau cắt lách
Tăng TC gây: xuất huyêt, tắc mach
GIẢM CHẤT LƯỢNG TIỂU CẦU
Rối loạn chất lượng Tiểu cầu
Di truyền:
Suy nhươc tiểu cầu (Glanzmann)
Loan dưỡng tiểu cầu (Jean-Bernard-Solier)
Bệnh vô hat tiểu cầu
Thiêu yêu tố 3 tiểu cầu
Mắc phải:
Thuốc: chống viêm (ibuprofen, aspirin), kháng sinh …
Urê huyêt cao
Bệnh hệ tao máu: u tuy lan tỏa
HUYẾT TƯƠNG (1)
RL ĐM nội sinh
- Hemophilia A (thiêu yêu tố VIII)
- Hemophilia B (thiêu yêu tố IX)
- Thiêu yêu tố XII
- Co chất chống đông trong máu.
Rối loan sinh Thrombin
. Thiêu yêu tố II (Prothrombin),
. Thiêu yêu tố V (Owren),
. Thiêu yêu tố VII (Alexander),
. Thiêu yêu tố X (Stuart).
=> bẩm sinh hay mắc phải (thiêu vitamin K, suy gan )
.
HUYẾT TƯƠNG (2)
Rối loạn sinh Fibrin:
- Bất thường tông hơp: bẩm sinh / mắc phải
- Tiêu huy quá mức:
+ Tiêu thụ nhiều: DIC
+ Tiêu Fibrin: hội chứng tiêu Fibrin cấp
NGUYÊN NHÂN PHỐI HỢP
Bệnh von-Wilerbrand
Bệnh máu ác tính
Bệnh gan, thận, ung thư toàn thể.
Rối loạn globulin máu gây xuất huyết
ĐỊNH HƯỚNG
NHÓM NGUYÊN NHÂN XUẤT HUYẾT
ĐỊNH HƯỚNG NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân xuất huyết
Triệu chứng
Thành mạch
Tiểu cầu
Huyết tương
Cách xuất hiện
Tự nhiên
Tự nhiên
Gây ra
Hình thái
Chấm, nốt
Chấm, nốt, bầm máu
Bầm máu, tụ máu
Vị trí
Da
Da, niêm mạc
Da, cơ, khớp
Máu chảy
Bình thường
Dài
Bình thường
MĐ
Bình thường
Bình thường
Dài
TC
Bình thường
Giảm, rối loạn
Bình thường
Dây thắt
+
+
-
CASE STUDY 1
Bệnh nhân nam 12th vao viện vì bầm tím đùi P sau ngã khi tập đi
Định hướng nguyên nhân?
Thanh mach
Tiểu cầu
RL yêu tố đông máu
CASE STUDY 2
Trẻ nữ 6 ti vao viện vì
nơi ban tự nhiên, không
sốt
Định hướng nguyên nhân?
Thanh mach
Tiểu cầu
RL đông máu
CASE STUDY 3
Trẻ nam 6th, bệnh ngay
thứ 4, sốt cao liên tục
3 ngay đầu kèm tôn
thương da
Định hướng nguyên nhân?
Thanh mach
Tiểu cầu
RL đông máu
Phát ban