Sinh lý tế bào, trao đổi chất qua màng tế bào (SINH lý SLIDE)

Sinh lý tế bào
trao đổi chất qua
màng tế bào


Mục tiêu học tập:

Sau khi hoc xong học viên có khả năng:
1. Trình bày được sự khuếch tán qua màng.
2. Trình bày được các hình thức vận chuyển tích cực qua màng.
3. Trình bày được hình thức vận chuyển qua một lớp tế bào.
4. Trình bày được hiện tượng thực bào, ẩm bào, tiêu hoá chất
trong tế bào và xuất bào.
5.


Nội dung
•Đặc điểm cấu tạo - chức năng
•Chức năng chung của màng
•Chức năng vận chuyển vật chất
•Chức năng tạo điện thế


Cấu trúc – chức năng màng
•Lớp lipid kép: - Phospholipid
•
- Cholesterol
•Protein: - Xuyên màng: + Kênh
•
+ Chất mang
•

+ Bơm
•
+ Receptor
•
- Ngoại vi
• Glucid: Tích điện âm, dính các TB, receptor
•
Tham gia phản ứng miễn dịch



Các chức năng của màng
•ổn định cấu trúc tế bào
•Ngăn cách: - trong – ngồi tế bào
•

- bào tương – các cấu trúc

• Vận chuyển vật chất
•Tạo điện thế
•Dẫn truyền thơng tin: - thần kinh
•

- nội tiết


Các hình thức vận chuyển
vật chất qua màng

Vận chuyển thụ động

Vận chuyển tích cực
Vận chuyển đặc biệt


Vận chuyển thụ động
•Khuếch tán đơn thuần qua lớp lipid kép
• Khuếch tán đơn thuần qua kênh (lỗ) protein
• Khuếch tán được thuận hoá


Khuếch tán đơn thuần
qua lớp lipid kép
•Lipid
• Chất tan trong lipid

•Nước

Oxy, CO2
Nitơ
Vit A, D, K, E
Rượu, cồn


Khuếch tán đơn thuần
qua kênh protein
•Các ion
• Cơ chế: Đóng – mở kênh
• Đóng mở do điện thế
•Đóng mở do chất gắn

Khuếch tán được thuận hố
•Khuếch tán có chất mang
• Các chất:

Glucose

•

Acid amin

•

Manose, galactose

• Tốc độ khuếch tán chậm hơn qua kênh protein


KHUYếCH TáN THUậN HOá


Khuyếch tán thuận hoá

ế ch
y
u
Kh

Mức khuyếch tán

Bậc thang nồng độ

Khuyếch tán
thuận hoá

ần
u
h
đt


Yếu tố ảnh hưởng đ tốc độ khuếch tán
•Tính thấm của màng
• Độ dày
•Độ hồ tan /lipid
•Số lượng kênh protein
•Trọng lượng phân tử
•Nhiệt độ
• Bậc thang nồng độ, áp suất, điện thế


Vận chuyển tích cực

•Vận chuyển tích cực ngun phát:
•

Bơm K+-Na+

• Vận chuyển tích cực thứ phát - đồng vận chuyển

•Cùng chiều
•Ngược chiều
•



A

Bơm Na

B
Dịch ngoài TB

Dịch trong TB



Các hình thức
Vận chuyển đặc biệt
• Vận chuyển qua một lớp tế bào
• Nhập bào
• Xuất bào



QUá TRìNH TIÊU HOá CHấT TRONG Tế BàO


Sinh lý điện thế màng
và điện thế hoạt động

GS. TS. Phạm Thị Minh Đức
Bộ môn Sinh lý học
Trường Đại học Y Hà Nội


Mục tiêu học tập
1.Nêu được nguyên nhân tạo
2. điện thế nghỉ và điện thế hoạt động.
3.2. Trình bày được sự phát sinh
4. và lan truyền của điện thế hoạt động.