hang sung sot ngữ văn 8 nguyễn hồng dĩnh thư viện tư liệu giáo dục

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Lặng lẽ Sa pa</b>

<Nguyễn Thành Long>

Trong không khí sơi sục của cuộc kháng chiến chống Mĩ ác liệt, (Thời
đại “Ra ngõ gặp anh hùng”) Nguyễn Thành Long khơng hướng ngịi bút vào
việc khắc hoạ và miêu tả những nhân vật anh hùng với tính cách phi thường,
chiến cơng vang dội. Lặng lẽ đi, lặng lẽ kiếm tìm, chắt chiu vẻ đẹp bình dị
của con người, quê hương Việt Nam, các trang ngắn của ông đã để lại nhiều
dư vị đẹp trong lòng người đọc. Giọng văn nhẹ nhàng, cách viết tinh tế, tác
giả tạo ra chất thơ man mác trên nhiều trang văn. “Lặng lẽ Sa pa” là một
truyện ngắn giàu chất thơ như vậy.

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa pa” rút trong tập “Giữa trong xanh”. Đây là
kết quả của chuyến đi Lào Cai mùa hè 1970. Truyện ca ngợi những con
người sống giữa non xanh lặng lẽ nhưng có trái tim sơi nổi trẻ trung hết lịng
vì Tổ quốc.

Mở đầu và kết thúc truyện là bức tranh tuyệt đẹp: Sa pa. Thiên nhiên
miền Tây Bắc hiện ra qua ngòi bút giàu chất thơ bỗng trở nên ấm áp, thú vị.
Những nét vẽ tinh nghịch khiến cho Sa pa không hề hoang vu mà trái lại rất
hữu tình tráng lệ. Khi xe vừa “trèo lên đỉnh núi” thì “mây hắt từng chiếc
quạt trắng lên từ các thung lũng”. Trạm rừng là nơi “con suối có thác trắng
xố”. Giữa màu xanh của rừng, những cây thơng “rung rít trong nắng” “nắng
đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực như một bó đuốc lớn”. Sa
pa với những rặng đào, với đàn bò lang cổ đeo chn… như dẫn hồn du
khách vào miền đất lạ kì thú.

Trên cái nền bức tranh thiên nhiên ấy, cuộc sống của con người nơi
miền Tây tổ quốc càng thêm nồng nàn ý vị. Con người nơi sa pa lặng lẽ thật
đáng yêu đáng kính. Bác lái xe vui tính, cởi mở, nhiệt tình với khách. Cách

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

dẫn chuyện của bác không chỉ tạo ra sự thân thiện mà cịn lơi cuốn người
nghe. “Tơi sắp giới thiệu với bác một con người cơ độc nhất thế gian”. Ơng
hoạ sẽ già say sưa mê nghệ thuật “xin anh em hoãn bữa tiệc đến cuối tuần
sau” để ông đi thực tế chuyến cuối cùng lên Lào Cai trước lúc về hưu. Lúc
nào ơng cũng trăn trở “phải vẽ được cái gì suốt đời mình thích”. Cơ kỹ sư trẻ
mới ra trường hăng hái xung phong lên Lào Cai công tác, bước qua cuộc đời
học trò chật hẹp, bước vào cuộc sống bát ngát mới mẻ. Cài gì cũng rạo rực,
háo hức… Cô khát khao đất trời rộng lớn, đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ điều
gì…

Ơng kỹ sư vườn rau Sa pa suốt đời nghiên cứu và lai tạo giống su hào
củ to và ngọt để phục vụ nhân dân và để xuất khẩu. Đồng chí cán bộ nghiên
cứu khoa học “suốt ngày chờ sét” nửa đêm mưa gió hễ nghe sét là “chống
chồng chạy xe”, mười một năm khơng một ngày xa cơ quan v.v… Tiêu
biểu nhất là anh thanh niên hai bảy tuổi, làm cơng tác khí tượng kiêm vật lý
địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét. Một người có “tầm
vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ” sống và làm bạn vói mây mù lạnh lẽo… Cơng
việc của anh là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất”,
góp phần dự báo thời tiết, phục vụ sản xuất và chiến đấu. Những đêm mưa
tuyết lạnh cóng anh vẫn cầm đèn bao ra vườn lấy số liệu khi trở lại nhà
“không thể nào ngủ lại được”. Anh làm việc với một tinh thần trách nhiệm
cao. Anh có cơng trong việc phát hiện ra một đám mây xốp trên bầu trời
Hàm Rồng để không quân ta hạ nhiều máy bay Mỹ.

Không chỉ có tinh thần trách nhiêm, anh cịn là con người có đời sống
tâm hồn phong phú. Cần cù chịu khó ni ga lấy trứng, trồng hoa… Khiêm
tốn khi nói về mình dành những lời đẹp đẽ nhất ca ngợi đồng nghiệp. Anh
gửi biếu vợ bác lái xe vừa ốm củ tam thất, tặng cơ kỹ sư một bó hoa to, gửi
hoạ sĩ già làn trứng để an trưa… Tất cả đều tốt lên sự ấm áp tình u

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

thương của lý tưởng cao đẹp “Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở dâu mình vì ai
mà làm việc?” “Người con trai ấy đáng yêu thật”… Mỗi con người từ già
đến trẻ… tất cả họ đều đang lặng lẽ âm thầm cống hiến sức mình cho tổ
quốc. Mỗi người là một bông hoa đẹp, một nốt nhạc trầm trong bản hoà ca
hào hùng toàn dân tộc những ngày tổng khởi nghĩa.

Truyện đã xây dựng được tình huống hợp lý, cách kể chuyện tự nhiên,
có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận. Cái lặng im của Sa pa dưới
những dinh thự cũ kỹ của Sa pa, Sa pa mà chỉ nghe tên người ta đã nghĩ đến
chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất
nước. Đó cũng là chủ đề mà tác giả muốn gửi gắm.

</div>

<!--links-->