<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>TĨM TẮT</b>
<b>6 DẠNG TỐN QUAN TRỌNG</b>
<b>VÀ CÁCH GIẢI NHANH</b>
<b>1) DẠNG 1. Kim loại (R) tác dụng với HCl, H</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> tạo muối và giải phóng H</b>
<b>2</b>
* <i>Chú ý</i>: <b>Độ tăng (giảm) khối lượng dung dịch phản ứng ( m) sẽ là:</b>
<b> </b>
m = m
R phản ứng
– m
khí sinh ra
<b>(Hóa trị của kim loại) nhân (số mol kim loại) = 2 số mol H2</b>
<b>TH1: Kim loại + HCl </b> <b>Muối clorua + H2</b>
<b>2HCl </b> <b> 2Cl-<sub> + H</sub></b>
<b>2</b>
<b>Nhớ: </b>
2
71.
<i>KL</i> <i>H</i>
<i>clorua</i>
<i>m</i>
<sub>muối</sub>
<i>m</i>
<sub>pứ</sub>
<i>n</i>
<b>TH 2:</b> <b> Kim loại + H2SO4 loãng </b> <b>Muối sunfat + H2</b>
<b>H2SO4</b> SO24
<b> + H2</b>
<b>Nhớ: </b>
2
96.
<i>KL</i> <i>H</i>
<i>sunfat</i>
<i>m</i>
<sub>muối</sub>
<i>m</i>
<sub>pứ</sub>
<i>n</i>
<b>2) DẠNG 2. Muối tác dụng với axit</b>
<b>TH 1. Muối cacbonat + ddHCl </b>
<b>Muối clorua + CO</b>
<b><sub>2</sub></b>
<b> + H</b>
<b><sub>2</sub></b>
<b>O</b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b><sub>, </sub></b>
2-3
CO
<b>) + 2HCl </b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b>, 2Cl </b>
<b>–</b>
<b>) + CO</b>
<b><sub>2</sub><sub> + H</sub><sub>2</sub><sub>O</sub></b>
<b>( R + 60) gam</b><sub> </sub>
m = 11gam
<b><sub> (R + 71) gam 1 mol</sub></b>
<b>Nhớ: </b>
2
11.
<i><sub>CO</sub></i>
<i>m</i>
<sub>muoái clorua</sub>
<i>m</i>
<sub>muoái cacbonat</sub>
<i>n</i>
<b>TH 2. </b>
<b>Muối cacbonat + H</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> loãng </b>
<b> Muối sunfat + CO</b>
<b>2</b>
<b> + H</b>
<b>2</b>
<b>O</b>
<b>(R</b>
<b>n+</b>
<b><sub>, </sub></b>
2-3
CO
<b>) + H</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> </b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b>, </b>
SO
2-4
<b>) + CO</b>
<b>2 + H2O</b>
<b>( R + 60) gam</b><sub> </sub>
m = 36gam
<b> (R + 96) gam 1 mol</b>
<b>Nhớ: </b>
2
36.
<i><sub>CO</sub></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>TH 3. Muối sunfit + ddHCl </b>
<b>Muối clorua + SO</b>
<b><sub>2</sub></b>
<b> + H</b>
<b><sub>2</sub></b>
<b>O</b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b><sub>, </sub></b>
2-3
SO
<b>) + 2HCl </b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b>, 2Cl </b>
<b>–</b>
<b>) + SO</b>
<b><sub>2</sub> + H2O</b>
<b>( R + 80) gam</b>
m = 9gam
<b> (R + 71) gam 1 mol</b>
<b>Nhớ: </b>
2
9.
<i><sub>SO</sub></i>
<i>m</i>
<sub>muoái clorua</sub>
<i>m</i>
<sub>muoái sunfit</sub>
<i>n</i>
<b>TH 4. Muối sunfit + ddH</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> loãng </b>
<b>Muối sunfat + SO</b>
<b>2</b>
<b> + H</b>
<b>2</b>
<b>O</b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b><sub>, </sub></b>
2-3
SO
<b>) + H</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> </b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b>, </b>
SO24
<b>) + SO</b>
<b>2 + H2O</b>
<b>( R + 80) gam</b><sub> </sub>
m = 16gam
<b><sub> (R + 96) gam 1 mol</sub></b>
<b>Nhớ: </b>
2
16.
<i><sub>SO</sub></i>
<i>m</i>
<sub>muoái sunfat</sub>
<i>m</i>
<sub>muoái sunfit</sub>
<i>n</i>
<b>3) DẠNG 3. Oxit tác dụng với axit tạo muối + H</b>
<b>2</b>
<b>O</b>
* <i>Chú ý : </i>
Ta có thể xem phản ứng như sau: [O]+ 2[H]
H
2
O
2
/ /
1
2
<i>O oxit</i> <i>O H O</i> <i>H</i>
<i>n</i>
<i>n</i>
<i>n</i>
<b>TH 1. Oxit + ddH</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> loãng </b>
<b>Muối sunfat + H</b>
<b>2</b>
<b>O</b>
<b>(R</b>
<b>n+</b>
<b><sub>, O</sub></b>
<b>2- </b>
<b><sub>) + H</sub></b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> </b>
<b> (R</b>
<b>n+</b>
<b>, </b>
SO24
<b>) + </b>
<b>H2O</b>
<b>( R + 16) gam</b><sub> </sub>
m = 80gam
<b>(R + 96) gam</b> <b>1 mol H2O hoặc 1 mol H2SO4</b>
<b> hoặc 1 mol O</b>
<b>2-Nhớ: </b>
2 4
80.
<i><sub>H SO</sub></i>
<i>m</i>
<sub>muoái sunfat</sub>
<i>m</i>
<sub>oxit</sub>
<i>n</i>
<b>TH 2. Oxit + ddHCl</b>
<b>Muối clorua + H</b>
<b><sub>2</sub></b>
<b>O</b>
<b>(R</b>
<b>n+</b>
<b><sub>, O</sub></b>
<b>2- </b>
<b><sub>) + 2HCl </sub></b>
<sub> </sub><sub></sub>
<b><sub> (R</sub></b>
<b>n+</b>
<b><sub>, 2Cl</sub></b>
<b>-</b>
<b><sub> ) + </sub></b>
<b><sub>H</sub></b>
<b>2O</b>
<b>( R + 16) gam</b><sub> </sub>
m = 55gam
<b>(R + 71) gam</b> <b>1 mol H2O hoặc 2 mol HCl </b>
<b> hoặc 1 mol O</b>
<b>2-Nhớ: </b>
2
55.
27,5.
<i><sub>H O</sub></i>
<i><sub>HCl</sub></i>
<i>m</i>
<sub>muoái clorua</sub>
<i>m</i>
<sub>oxit</sub>
<i>n</i>
<i>m</i>
<sub>oxit</sub>
<i>n</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
R là những kim loại sau Al.
Phản ứng (1) có thể viết gọn như sau: [O]
oxit
+ CO
CO
2
Suy ra : m
R
= m
oxit
– m
[O]oxit
<b>TH 2. Oxit + H</b>
<b>2 :</b>
PTHH TQ: R
x
O
y
+ yH
2
xR + yH
2
O
(2)
R là những kim loại sau Al.
Chú ý : Phản ứng (2) có thể viết gọn như sau: [O]
oxit
+ H
2
H
2
O
Suy ra : m
R
= m
oxit
– m
[O]oxit
<b>TH 3. Oxit + Al (phản ứng nhiệt nhôm) :</b>
PTHH TQ: 3R
x
O
y
+ 2yAl
3xR + yAl
2
O
3
(3)
Chú ý : Phản ứng (3) có thể viết gọn như sau: 3[O]
oxit
+ 2Al
Al
2
O
3
Suy ra : m
R
= m
oxit
– m
[O]oxit
<b>5) DẠNG 5. Kim loại tác dụng với dd H</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> đặc</b>
R + H
2
SO
4
R
2
(SO
4
)
n
+ sản phẩm khử
<i><sub>S</sub>x</i>
(S, SO
2
, H
2
S) + H
2
O
NHƠ:Ù BẢN CHẤT CỦA PHẢN ỨNG:
+ Kim lo
ại R cho e chuyển thành
<i><sub>R</sub>n</i>
(trong muối) . Vậy
i
kim loại = hóa tr
<b>ị = n.</b>
<b>+ Nguyên tố S (trong H2SO4) nhận e để tạo thành sản phẩm khử: </b><i>Sx</i><b>. Vậy </b> <i>x</i> (6 )
<i>S</i>
<i>i</i> <i>x</i>
<b>Nhớ: </b>
<b>i</b>
<b>S</b>
<b> = 6;</b>
<i>i</i>
<i>SO</i>
<sub>2</sub>
2;
<i>i</i>
<i>H S</i>
<sub>2</sub>
8
Vậy, phản ứng ln có trao đổi giữa kim loại và S:
<b>* Cách tìm sản phẩm khử:</b>
<b>Nhớ:</b>
.
.
:
.
.
6
2.
8
2
2
<i>i</i>
<i><sub>KL KL</sub></i>
<i>n</i>
<i>i</i>
<i><sub>sp</sub></i>
<i>n</i>
<i>sp</i>
<i>VD i n</i>
<i><sub>A A</sub></i>
<i>i n</i>
<i><sub>B B</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>S</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>SO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>H S</sub></i>
khử
<sub> khử</sub>
<i>Trong công thức trên, A, B là hai kim loại tham gia phản ứng</i>
<i>* </i>
<i><b>Cách tìm khối lượng muối: </b></i>
<b>Chú ý: </b>
<b>R + axit </b> <b> Muối + sản phẩm khử</b>
<b>Khối lượng muối sẽ được tính nhanh như sau:</b>
KL R R KL
M M
m <sub>muối</sub> = m <sub>pứ</sub> + (i .n ) gốc axit = m <sub>pứ</sub> +
<sub></sub>
(i<sub>sp khử</sub>.n<sub>sp khử</sub>) gốc axit
hóa trị gốc axit hóa trị gốc axit
<b>Kim loại + H</b>
<b>2</b>
<b>SO</b>
<b>4</b>
<b> Muối + sản phẩm khử + H</b>
<b>2</b>
<b>O</b>
spk spk
96
i .n <sub>H</sub>
2 2
96
m
= m
<sub>KL </sub>
+ (
).
= m
<sub>KL </sub>
+ (6.n +2n
<sub>S</sub>
<sub>SO</sub>
+8n
<sub>S</sub>
).
2
2
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<i>* </i>
<i><b>Cách tìm số mol axit tham gia phản ứng: </b></i>
<b>Nhớ: </b>
2
4
2
4
.
:
4
2.
5
2
2
(
2
<i>isp</i>
<i>n</i>
<i><sub>H SO</sub></i>
<i>n</i>
<i>sp</i>
<i>VD n</i>
<i><sub>H SO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>S</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>SO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>H S</sub></i>
khử
<sub>số S/ sản phẩm khử).</sub>
khử
<b>6) DẠNG 6. Kim loại tác dụng với dd HNO</b>
<b>3</b>
R + HNO
3
R(NO
3
)
n
+ sản phẩm khử
Nx<i><sub>t</sub></i>
(NO, NO
2
, N
2
, N
2
O, NH
4
NO
3
) + H
2
O
NHƠ:Ù BẢN CHẤT CỦA PHẢN ỨNG:
+ Kim lo
ại R cho e chuyển thành
<i><sub>R</sub>n</i>
(trong muối) . Vậy
i
kim loại = hóa tr
<b>ị </b>
<b>+Nguyên tử N (trong </b><i><sub>HNO</sub></i>5 <sub>3</sub><b>) nhận e để tạo thành sản phẩm khử:</b><sub>N</sub>x<i><sub>t</sub></i><b>. Vậy: </b> <i>x</i> (5 ).
<i>t</i>
<i>N</i>
<i>i</i> <i>x t</i>
<b>Nhớ: </b>
i
NO
= 3; i
NO
<sub>2</sub>
1;i
N
<sub>2</sub>
10;i
N O
<sub>2</sub>
8;i
NH NO
<sub>4</sub>
<sub>3</sub>
8
Vậy, phản ứng luôn sự trao đổi giữa kim loại và N:
<i><b>* Cách tìm sản phẩm khử:</b></i>
/
3
.
.
:
.
.
3
1.
10
8
8
2
2
2
4
3
<sub></sub>
<i>n</i>
<i>NO</i>
<i>i</i>
<i><sub>KL KL</sub></i>
<i>n</i>
<i>i</i>
<i><sub>sp</sub></i>
<i>n</i>
<i>sp</i>
<i>VD i n</i>
<i><sub>A A</sub></i>
<i>i n</i>
<i><sub>B B</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>NO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>NO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>N</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>N O</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>NH NO</sub></i>
tạo muối
khử
<sub> khử</sub>
<i>Trong cơng thức trên, A, B là hai kim loại tham gia phản ứng</i>
<i>* </i>
<i><b>Cách tìm khối lượng muối: </b></i>
<b>Kim loại + HNO</b>
<b>3</b>
<b> Muối + sản phẩm khử + H</b>
<b>2</b>
<b>O</b>
m
= m
<sub>KL </sub>
+ (
i .n ).62
<sub>R R</sub>
= m
<sub>KL </sub>
+ (3.n
<sub>NO</sub>
+n
<sub>NO</sub>
+8n
<sub>N O</sub>
+10n
<sub>N</sub>
+8n
<sub>NH NO</sub>
).62
2
2
2
4
3
pứ
muối
pứ
<i>* </i>
<i><b>Cách tìm số mol axit tham gia phản ứng: </b></i>
(
3
3
.
:
4
2.
12
10
10
2
2
2
4
3
<i>n</i>
<i><sub>HNO</sub></i>
<i>i</i>
<i><sub>sp</sub></i>
<i>n</i>
<i>sp</i>
<i>VD n</i>
<i><sub>HNO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>NO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>NO</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>N</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>N O</sub></i>
<i>n</i>
<i><sub>NH NO</sub></i>
số N/ sản phẩm khử).
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5></div>
<!--links-->