Lập dàn ý Giá trị nội dung và nghệ thuật bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (615.12 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 1
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

VĂN MẪU 11

LẬP DÀN Ý GIÁ TRỊ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT

CỦA BÀI THƠ THƯƠNG VỢ - TRẦN TẾ XƯƠNG

A.SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý

B.DÀN BÀI CHI TIẾT 
1.Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Trần Tế Xương và bài thơ Thương vợ

+ Trần Tế Xương (1870 – 1907), là nhà thơ tuy có cuộc đời ngắn ngủi nhưng sự nghiệp thơ
ca của ông trở thành bất tử. Sáng tác của ông tỏa ra hai nhánh: trào phúng và trữ tình.
+ Bài thơ Thương là bài thơ viết về bà Tú, một người vợ chịu thương chịu khó, tần tảo sơm
hơm để gánh vác gia đình. Bài thơ chủ yếu là chất trữ tình nhưng ẩn chứa bên trong có sự
trào phúng.

- Dẫn dắt vấn đề

2.Thân bài

- Nêu những nét chung về bài thơ Thương vợ

+ Thể thơ Đường luật thất ngôn bát cú (viết bằng chữ Nôm)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 2
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

sống vợ thể hiện lòng yêu thương, quý trọng bà Tú.

+ Chủ đề: Lòng thương quý, biết ơn, trân trọng của Tú Xương đối với vợ - bà Tú, hình tượng
tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam truyền thống, cần cù, đảm đang, giàu tình thương và
đức hi sinh.

- Bốn câu thơ đầu: hình ảnh của bà Tú qua nỗi lịng thương vợ của nhà thơ

+ “Quanh năm”: thời gian có tính lặp lại, khép kín: ngày này qua ngày khác, năm này qua
năm khác; “Mom sơng”: doi đất nhơ ra ngồi sơng gợi lên khơng gian bn bán bấp bênh,
khó khăn.

+ Trên cái nền không gian, thời gian ấy, cuộc mưu sinh khó khăn của bà Tú được khắc hoạ
qua hình ảnh: “Lặn lội thân cị khi qng vắng”

+ Hình ảnh “thân cị”: ẩn dụ kết hợp ca dao -> tượng trưng cho người phụ nữ trong xã hội
xưa. Gợi lên số kiếp và nỗi đau thân phận. Đó cũng chính là tình thương của tác giả dành cho
vợ.

+ Hình ảnh ca dao cùng với hình thức đảo ngữ “lặn lội” xuất hiện giữa cái rợn ngợp không
gian và thời gian “khi quãng vắng” làm cho hình ảnh bà Tú nỗi bật lên trong nỗi vất vả, gian
truân.

+ Các từ láy “Lặn lội”, “Eo sèo” được đảo lên trước có tác dụng làm nổi bật lên hình ảnh nhân
vật trong công việc buôn bán hàng ngày.

+ Sự vật lộn với cuộc sống đầy gian nan “Eo sèo mặt nước buổi đị đơng”: sự chen chúc,
bươn chải trên sông nước với lời qua tiếng lại có cả sự chen lấn, xô đẩy hàm chứa đầy bất
trắc, hiểm nguy.

- Hai câu thực: đức tính chịu thương chịu khó của bà Tú. Bên cạnh đó cịn có câu 2 (câu
thừa đề) cũng đã khái quát được phẩm chất cao đẹp của bà Tú :

+ “Nuôi đủ năm con với một chồng”- Gánh nặng gia đình đặt lên vai người vợ ( năm con, một
chồng) -> Câu thơ vừa tự trào bản thân vừa thể hiện niềm thương cảm, xót xa cho vợ. (Chú
ý khai thác cách dùng từ và sắp xếp trật tự từ trong câu thơ “Nuôi đủ năm con với một
chồng”: nuôi năm con, số lượng khá nhiều nhưng đó là trách nhiệm nên thành ra bình
thường. Nhưng nghịch lí ở chỗ vợ phải ni chồng, số lương ít nhưng lại thấy nặng về mặt
tâm lí. Đó là tự ơng Tú nhận thấy vậy. Ơng ý thức được gánh nặng mà mình đã đặt lên vai vợ
-> sự day dứt, biết ơn vợ, đó cũng là thương vợ).

+ Ở bà Tú, sự đảm đang đi liền với đức hy sinh “Năm nắng mười mưa dám quản công”.
->Cách sử dụng sinh động thành ngữ “nắng mưa” đã làm nổi bật đức tính hết lịng vì chồng
vì con của bà Tú.

- Hai câu kết: Câu thơ với tiếng “chửi” là trách bản thân của tác giả.

+ Trong niềm cảm thương xót xa vợ, nhà thơ đã chửi “thói đời” chửi chính mình - Sự “hờ
hững” của ơng cũng là biểu hiện của thói đời.

+ Cách vận dụng khẩu ngữ lời ăn tiếng nói của dân gian:

Tiếng chửi, cho dù là trường hợp tự chửi mình cũng rất hiếm trong văn học Trung đại.
Nhưng nó phản ánh đúng được cách dùng ngơn ngữ bình dị, gần gũi với người dân lao động.
Trong xã hội trọng nam khinh nữ, việc một nhà nho nhận ra những thiếu sót và tự trách
mình là một nhân cách cao đẹp toát lên từ tiếng chửi này

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 3
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

thần của nhà thơ.

+ Tú Xương không chỉ “Thương vợ” mà cịn biết ơn vợ. Khơng chỉ lên án thói đời mà cịn tự
trách mình, tự nhận những khiếm khuyết của mình.

3.Kết bài:

- Nêu tóm lược nội dung và nghệ thuật
+ Nội dung:

Bài thơ thể hiện một cách chân tình và hóm hỉnh thái độ của Tú Xương đối với bà Tú.
+Nghệ thuật:

Cách sử dụng một số từ quen thuộc: eo sèo,lặn lội

Cách dùng các thành ngữ : một duyên hai nợ, năm nắng mười mưa.
Cách dùng tiếng chửi: cha mẹ thói đời.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 4
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh 
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các 
trường chuyên danh tiếng.

I. Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên 
khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

II. Khoá Học Nâng Cao và HSG

- Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần
Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt 
thành tích cao HSG Quốc Gia.

III. Kênh học tập miễn phí

- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn

phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.