Luận văn đào tạo nguồn nhân lực tại công ty cổ phần tư vấn đầu tư xây dựng phát triển đô thị hà nội

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O

TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I

ðINH MAI LOAN

ðÀO T O NGU N NHÂN L C T I CÔNG TY C

PH N

TƯ V N ð U TƯ XÂY D NG PHÁT TRI N ðÔ TH HÀ N I

LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH

Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH
Mã s : 60.34.05

Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. PH M TH MINH NGUY T

HÀ N I – 2011


L I CAM ðOAN
Tơi cam đoan r ng, s li u và k t qu nghiên c u trong lu n văn là trung
th c và chưa h ñư c s d ng ñ b o v m t h c v nào.
Tơi xin cam đoan r ng m i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn này ñã
ñư c c m ơn và các thơng tin trích d n trong lu n văn ñã ñư c ch rõ ngu n g c.
Hà N i, ngày…. tháng….. năm 2011
Tác gi lu n văn

ðinh Mai Loan

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

i


L I C M ƠN
Trư c h t tôi xin bày t lịng bi t ơn chân thành đ n các th y cơ giáo
trong khoa K tốn và Qu n tr kinh doanh, ñ c bi t là các th y cô trong B
môn Qu n tr nh ng ngư i đã truy n đ t cho tơi nh ng ki n th c b ích và t o
đi u ki n giúp đ tơi trong q trình làm lu n văn.
Tơi xin bày t lịng bi t ơn sâu s c đ n cơ giáo TS. Ph m Th Minh
Nguy t, ngư i ñã giành th i gian t n tình ch b o giúp đ tơi trong q trình
nghiên c u và hồn thành lu n văn.
Tơi cũng xin g i l i c m ơn t i cán b lãnh đ o, nhân viên Cơng ty CP
tư v n ñ u tư xây d ng Phát tri n đơ th Hà N i đã t o ñi u ki n cung c p tài
li u giúp đ tơi trong q trình nghiên c u làm lu n văn.
Cu i cùng, tôi xin bày t s bi t ơn chân thành t i gia đình, đ ng nghi p
và b n bè nh ng ngư i ñã ln bên tơi giúp đ tơi trong su t q trình h c t p
và hồn thành lu n văn này.
Hà N i, ngày…. tháng….. năm 2011
Tác gi lu n văn

ðinh Mai Loan

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

ii

M CL C
L i cam ñoan

i

L i c m ơn

ii

M cl c

iii

Danh m c b ng

vi

Danh m c sơ ñ

vii

1. M ð U
i
1.1. Tính c p thi t c a ñ tài
1
1.2 M c tiêu nghiên c u c a ñ tài
2
1.2.1 M c tiêu chung
2
1.2.2 M c tiêu c th

2
1.3 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
3
2. CƠ S LÍ LU N V ðÀO T O NGU N NHÂN L C TRONG DOANH
NGHI P
4
2.1 M t s khái ni m
4
2.1.1 Khái ni m ngu n nhân l c
4
2.1.2 Khái ni m ñào t o
4
2.2 Vai trò c a ngu n nhân l c trong doanh nghi p
5
2.3 T m quan tr ng c a công tác ñào t o NNL trong DN
6
2.4 Các nhân t nh hư ng đ n cơng tác đào t o ngu n nhân l c trong doanh
nghi p
8
2.4.1 Các nhân t thu c mơi trư ng bên ngồi doanh nghi p.
8
2.4.2 Các nhân t thu c môi trư ng bên trong doanh nghi p
10
2.5 N i dung ñào t o ngu n nhân l c trong t ch c
12
2.5.1 Xác ñ nh nhu c u ñào t o
12
2.5.2. L p k ho ch ñào t o
16
2.5.3 T ch c th c thi cơng tác đào t o

19
2.5.4 ðánh giá chương trình và k t qu đào t o
23
3. ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
26
3.1 ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u
26
3.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty
26
3.1.2 Nh ng thành t u mà công ty ñã ñ t ñư c
27
3.1.3 Ngành ngh kinh doanh
27
3.1.4 T ch c b máy qu n lý c a Cơng ty
28
3.1.5 Tình hình lao đ ng t i Cơng ty
34
3.1.6 ð c ñi m v tài s n và ngu n v n c a Công ty
34
3.2 Phương pháp nghiên c u
38
3.2.1 Phương pháp thu th p tài li u
38

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

iii


3.2.3 H th ng ch tiêu ñư c s d ng trong ñ tài

39
4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N
41
4.1 Tình hình lao đ ng c a Công ty C ph n tư v n ð u tư xây d ng Phát tri n
ðô th Hà N i
41
4.2 Tình hình đào t o đ i ngũ cán b t i Cơng ty
44
4.2.1Xác đ nh nhu c u đào t o t i Cơng ty HACID
44
4.2.2 Hình th c đào t o
52
4.2.3 ðánh giá k t qu đào t o nhân l c t i Cơng ty Hacid năm 2008 - 2010 66
4.2.4. Nh ng h n ch và nguyên nhân
73
4.3 M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công tác ñào t o ngu n nhân l c
75
t i Công ty CP tư v n ñ u tư xây d ng Phát tri n đơ th Hà N i
4.3.1 ð nh hư ng phát tri n c a Công ty trong tương lai
75
4.3.2 Các gi i pháp nh m thúc ñ y hi u qu công tác ñào t o ngu n nhân l c t i
Công ty CP Tư v n ñ u tư xây d ng Phát tri n ðô th Hà N i
76
5. K T LU N VÀ KI N NGH
82
5.1 K t lu n
82
5.2 Ki n ngh
83
TÀI LI U THAM KH O

83

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

iv


DANH M C B NG
B ng 2.1 : So sánh các ưu, như c ñi m c a các phương pháp ñào t o
20
B ng 3.1: S lư ng và cơ c u lao đ ng c a cơng ty 2008 – 2010
34
B ng 3.2: Tình hình tài s n và ngu n v n c a công ty (2009 - 2010)
35
B ng 3.3: K t qu s n xu t kinh doanh t i Cơng ty
36
B ng 3.4: Tình hình ti n lương, BHXH và các kho n khác c a
37
ngư i lao đ ng
37
B ng 4.1 Tình hình lao đ ng t i Cơng ty HACID
42
B ng 4.2 : Thâm niên c a lao ñ ng t i Cơng ty năm 2010
43
B ng 4.3: Tình hình đào t o ngu n nhân l c t i Công ty Hacid
46
qua các năm
46
B ng 4.4: Nhu c u và th c tr ng ñào t o lao ñ ng theo b ph n và trình đ 48
B ng 4.5: Nhu c u và th c tr ng ñào t o lao ñ ng theo n i dung

49
B ng 4.6 Yêu c u đ i v i các chương trình đào t o t i Công ty HACID
51
B ng 4.7: Các hình th c đào t o ngu n nhân l c c a cơng ty HACID
53
B ng 4.8: Tình hình ñào t o theo các hình th c t i Công ty qua các năm 54
B ng 4.9: S lư ng lao đ ng trong Cơng ty đư c đào t o qua các năm
55
B ng 4.10: Các khóa đào t o trong công vi c t i Công ty HACID
56
B ng 4.12: Trình đ c a gi ng viên trong Công ty tham gia gi ng d y
58
B ng 4.13: Các khóa t p hu n hàng năm – hình th c đào t o bên ngồi cho
CBCNV c a HACID
59
B ng 4.14: Th c tr ng ñào t o trình đ h c v n c a Cơng ty qua 3 năm
60
B ng 4.15: N i dung khóa t p hu n hàng năm cho CBQL c a HACID
61
B ng 4.16: Ngu n qu ñào t o nhân l c t i Công ty HACID
64
B ng 4.17: Chi phí đào t o nhân l c t i HACID
65
B ng 4.18: ðánh giá ch t lư ng nhân s sau ñào t o
67
B ng 4.19: K t qu kh o sát v ñào t o do HACID t t ch c
69
B ng 4.20: Chi phí đào t o ngu n nhân l c t i Công ty qua 3 năm (2008 2010)
70
B ng 4.21: Quy mơ đào t o theo ngành ngh ngu n nhân l c t i Công ty

HACID năm 2010

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

72

v


DANH M C SƠ ð
Sơ đ 2.1 : Trình t xây d ng m t chương trình đào t o
Sơ ñ 2.2: N i dung xác ñ nh nhu c u ñào t o
Sơ ñ 3.1: Sơ ñ t ch c t i Công ty c ph n HACID

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

12
14
29

vi


DANH M C CÁC CH

VI T T T

NNL

Ngu n nhân l c

DN

Doanh nghi p

HðLð

H p ñ ng lao ñ ng

UBND

y ban nhân dân

TP

Thành ph

ðTXD

ð u tư xây d ng

BQL

Ban qu n lý

CP

C ph n

CBCNV

Cán b công nhân viên

BKXH

B o hi m xã h i

QLDA

Qu n lý d án

PCCC

Phòng cháy ch a cháy

TC

T ch c

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

vii


1. M

ð U

1.1. Tính c p thi t c a ñ tài
Trong ñi u ki n n n kinh t ngày càng phát tri n các doanh nghi p ph i

c nh tranh gay g t ñ chi m ñư c th trư ng, phát tri n s n xu t kinh doanh.
Mu n v y các doanh nghi p c n có ngu n nhân l c khơng ch ñ v s lư ng
mà còn ph i ñ m b o v ch t lư ng. Vì v y, ngu n nhân l c ñư c xem là tài
s n vơ cùng q đ i v i các doanh nghi p. Nhưng n u ngu n nhân l c ch t
lư ng khơng cao, khơng đáp ng đư c yêu c u c a xã h i thì cũng khơng t o ra
l i th c nh tranh. Chính vì v y các doanh nghi p c n có nh ng phương pháp
ñào t o m i, nh ng chi n lư c ñ u tư cho ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c
cho cơng ty mình. ðào t o ngu n nhân l c là m t ch c năng quan tr ng c a
qu n tr nhân l c. M t doanh nghi p mu n t n t i hay không là do ñáp ng
ñư c v i s thay ñ i. Nó là phương hư ng quan tr ng đ nâng cao ch t lư ng
ngu n nhân l c, ñây là nhu c u không th thi u ñ i v i b t kỳ lo i hình t ch c
nào.Trên th c t , cơng tác đào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i các doanh
nghi p nhà nư c còn nhi u h n ch , chưa phát huy h t đư c vai trị c a chúng.
Cơng ty C ph n Tư v n ð u tư Xây d ng phát tri n đơ th Hà N i
(HACID) là cơng ty c

ph n Nhà nư c n m gi 51% v n ñi u l , ñư c thành

l p trên cơ s c ph n hoá doanh nghi p nhà nư c h ng I - Công ty Tư v n ñ u
tư xây d ng và phát tri n nhà Hà N i – tr c thu c T ng Công ty ð u tư và Phát
tri n nhà Hà N i.
HACID ho t ñ ng tư v n trong nhi u lĩnh v c như: tư v n l p d án;
t ng th u thi t k ; thi t k k thu t thi công xây d ng, thi t k quy ho ch chi
ti t, quy ho ch phát tri n vùng, quy ho ch h th ng h t ng; thi t k d án và
t ng d tốn; kh o sát đo đ c và khoan đ a ch t cơng trình, ñ a ch t thu văn;
ki m ñ nh ch t lư ng cơng trình; giám sát k thu t xây d ng...V i 14 năm kinh

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

1

nghi m trong lĩnh v c tư v n xây d ng, h th ng máy móc thi t b hi n ñ i,
HACID ñang ph n ñ u là m t trong nh ng công ty tư v n hàng đ u

Th đơ

Hà N i.
HACID ln chú tr ng nâng cao ch t lư ng s n ph m tư v n và ñã ñư c
Trung tâm ch ng nh n QUACERT Vi t Nam c p ch ng ch ISO 9001-2000.
Cơng tác đào t o và nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c c a cơng ty đóng vai
trị h t s c quan tr ng trong ti n trình phát tri n c a công ty.
Xu t phát t th c t trên tơi đã l a ch n đ tài: “ðào t o ngu n nhân
l c t i Công ty C ph n tư v n ð u tư xây d ng Phát tri n đơ th Hà N i”
làm Lu n văn t t nghi p.
1.2 M c tiêu nghiên c u c a ñ tài
1.2.1 M c tiêu chung
Nghiên c u th c tr ng v cơng tác đào t o và các y u t

nh hư ng ñ n

cơng tác đào t o nhân l c t i Cơng ty C ph n tư v n đ u tư xây d ng phát
tri n đơ th Hà n i, t đó đưa ra nh ng gi i pháp ñào t o ngu n nhân l c cho
Công ty ñ ñáp ng yêu c u ngày càng cao c a Cơng ty.
1.2.2 M c tiêu c th
Góp ph n h th ng hóa cơ s lí lu n và th c ti n v ñào t o ngu n nhân l c.
ðánh giá th c tr ng và nhân t

nh hư ng t i cơng tác đào t o nhân l c

Công ty C ph n tư v n ñ u tư xây d ng phát tri n ñô th Hà n i.
ðưa gi i pháp ñào t o ngu n nhân l c cho Công ty C ph n tư v n ñ u tư
xây d ng phát tri n đơ th Hà n i.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

2


1.3 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u: ngu n nhân l c c a doanh nghi p. Trong s phát
tri n c a xã h i con ngư i luôn luôn t n t i v i hai tư cách, v a là ch th , v a
là ñ i tư ng nghiên c u.
Ph m vi nghiên c u:
Ph m vi n i dung: Lu n văn t p trung nghiên c u các v n ñ liên quan
đ n nhân l c,và cơng tác đào t o ngu n nhân l c t i Công ty C ph n tư v n
ñ u tư xây d ng phát tri n đơ th Hà N i.
Ph m vi khơng gian: Nghiên c u đư c ti n hành t i Cơng ty C ph n tư
v n đ u tư xây d ng phát tri n đơ th Hà n i – S 69 Ph Quán Thánh – Qu n
Ba ðình –TP Hà N i.
Ph m vi th i gian: Th i gian ti n hành ñ tài t tháng 6/2010 – 10/2011

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

3


2. CƠ S

LÍ LU N V ðÀO T O NGU N NHÂN L C

TRONG DOANH NGHI P

2.1 M t s khái ni m
2.1.1 Khái ni m ngu n nhân l c
Ngu n nhân l c là m t ngu n l c s ng, là m t y u t c a s phát tri n
kinh t xã h i. Nó đư c xem xét trên góc đ s lư ng và ch t lư ng. S lư ng
ngu n nhân l c đư c bi u hi n thơng qua các ch tiêu quy mơ và t c đ tăng
ngu n nhân l c. Ch t lư ng xem xét trên các m t: trình văn hóa, s c kh e,
chun mơn…Nhân l c đư c hi u là toàn b các kh năng v th l c và trí l c
c a con ngư i đư c v n d ng ra trong q trình lao đ ng s n xu t. Nó cũng
đư c xem là s c lao ñ ng c a con ngư i - m t ngu n l c quý giá nh t trong các
y u t s n xu t c a các doanh nghi p. Nhân l c c a doanh nghi p bao g m t t
c nh ng ngư i lao ñ ng làm vi c trong doanh nghi p.
Qu n tr là c m t quá trình tác ñ ng, qu n lý nh ng ho t ñ ng c a con
ngư i và thông qua con ngư i đ làm sao có th hồn thành m t cách có hi u
qu t t nh t.
Cơng tác qu n tr nhân s hay qu n tr ngu n nhân l c là m t quá trình
giúp tìm ki m, duy trì và phát tri n đ i ngũ nhân s u (t c là ñ i ngũ cán b
cơng nhân viên) trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh m t cách có ch t lư ng,
đ m b o s thành cơng c a doanh nghi p trong các m c đích c a doanh nghi p.
2.1.2 Khái ni m ñào t o
V i m i m t t ch c, doanh nghi p sau khi tuy n m và tuy n ch n
ñư c đ i ngũ lao đ ng c a mình, ñ hoàn thi n và phát tri n ñư c ñ i ngũ lao
ñ ng y nh m giúp h có th đ m nh n đư c cơng vi c c a doanh nghi p thì
ph i ti n hành cơng tác đào t o. Khơng nh ng đào t o ngư i lao ñ ng c a h vì
m i ngày con ngư i ph i đ i m t v i nhi u tình hu ng m i và ph i có cách đ i

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

4

phó cho phù h p, có như v y thì ngư i lao ñ ng m i làm vi c năng su t hơn,
hi u qu hơn nh m ph c v cho m c tiêu c a t ch c, doanh nghi p.
ðào t o ngu n nhân l c (theo nghĩa r ng) là t ng th các ho t ñ ng h c
t p ñư c th c hi n m t cách có t ch c trong nh ng kho ng th i gian nh t
ñ nh nh m t o ra s thay ñ i v hành vi ngh nghi p c a ngư i lao đ ng. Hành
vi ngh nghi p

đây có th là cách th c lao ñ ng, thái ñ lao ñ ng, ñ o ñ c lao

ñ ng... Xét v n i dung cơng tác đào t o và phát tri n ngu n nhân l c g m các
ho t ñ ng sau:
ðào t o (hay còn ñư c g i là ñào t o kĩ năng): ðư c hi u là các ho t
ñ ng h c t p nh m giúp cho ngư i lao đ ng có th th c hi n ñư c hi u qu hơn
ch c năng, nhi m v c a mình. ðó chính là q trình h c t p làm cho ngư i lao
ñ ng n m v ng hơn v cơng vi c c a mình, là nh ng ho t đ ng h c t p đ
nâng cao trình ñ , kĩ năng c a ngư i lao ñ ng ñ th c hi n nhi m v lao đ ng
có hi u qu hơn.
2.2 Vai trị c a ngu n nhân l c trong doanh nghi p
Trong h th ng ngu n l c c u thành h th ng kinh doanh c a doanh
nghi p (DN) thì ngu n nhân l c (NNL) là ngu n l c ch y u và ñ c bi t.
Xét v b n ch t thì các quá trình kinh doanh và các q trình qu n tr
đ u là q trình lao đ ng. ðó là q trình ngư i lao đ ng s d ng cơng c lao
đ ng tác ñ ng vào ñ i tư ng lao ñ ng theo m t cơng ngh nào đó nh m t o ra
s n ph m có hư ng đích. Trong năm y u t c u thành quá trình lao đ ng ch có
y u t “ngư i lao ñ ng” là ch th – làm ch các y u t cịn l i và làm ch q
trình. Các y u t khác là khách th và b ñ ng. Chính ki n th c, k năng, kinh
nghi m, thái ñ c a ngư i lao ñ ng là nhân t quy t ñ nh năng su t, ch t lư ng và
hi u qu s d ng các y u t khác c a DN. Cũng chính NNL là nhân t quy t ñ nh

trư c nh t t i ti n ñ , ch t lư ng và hi u qu c a m i quá trình kinh doanh và m i

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

5


q trình qu n tr doanh nghi p. Nói m t cách khác NNL là nhân t ch y u quy t
ñ nh năng su t, ch t lư ng và hi u qu kinh doanh c a DN.
NNL là ngu n l c ñ c bi t. Trong khi năng l c s n xu t c a ph n ña
các ngu n l c khác b gi i h n, thì năng l c s n xu t c a NNL có kh năng
khai thác và phát huy t i vơ h n n u đư c s d ng h p lý và ñư c t o ñ ng l c.
B i l , ngoài y u t th ch t và trí tu , bên trong con ngư i cịn có y u t tinh
th n và tâm lý. Trí tu , tinh th n, tâm lý t o nên năng l c ti m tàng vơ t n c a
con ngư i.
ðã có m t th i ngu n l c tài chính đư c coi là l i th c nh tranh quan
tr ng nh t c a DN, nhưng ngày nay kh năng huy ñ ng v n v i s lư ng l n
trong dài h n ngày càng thu n l i và đơn gi n hơn; đã có m t th i k thu t và
cơng ngh là vũ khí l i h i trong c nh tranh thì ngày nay trong xu th tồn c u
hóa đ i th c nh tranh cũng d dàng ti p c n k thu t, cơng ngh m i cho dù
h có th là k ñ n sau. Trong th i ñ i kinh t tri th c, c nh tranh gi a các DN
th hi n

s n ph m, công ngh , phương th c qu n lý và ti p th . DN nào thu

hút và gi chân ñư c nhân s có trình đ cao, n m đư c tri th c và bi t sáng
t o thì DN ñó ñ ng

th ch ñ ng trong c nh tranh. Chính vì v y, các DN

các nư c phát tri n quan ni m ti n lương, phúc l i và chi phí dành cho đào t o
NNL là ba kho n m c ñ u tư chi n lư c.
2.3 T m quan tr ng c a công tác ñào t o NNL trong DN
ðào t o NNL trong DN là các ho t đ ng mang tính h c t p, giáo d c v
ki n th c, k năng, kinh nghi m ngh nghi p cho ngư i lao ñ ng do DN t ch c
th c hi n nh m duy trì và nâng cao ch t lư ng NNL c a DN, b o ñ m s tương
thích gi a ngư i lao đ ng v i công vi c trong c hi n t i và tương lai.
M c đích c a đào t o là nâng cao hi u qu ho t ñ ng c a ngư i lao
ñ ng và c a DN thơng qua vi c giúp ngư i lao đ ng hi u rõ hơn b n ch t công
vi c, thành th o hơn các k năng nghi p v

và th c hi n ch c năng, nhi m v ,

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

6


trách nhi m m t cách hi u qu hơn v i thái đ tích c c hơn cũng như nâng cao
tính thích ng c a h v i các công vi c trong tương lai.
N u làm t t cơng tác đào t o DN thu đư c 8 l i ích kinh t sau:
M t là, trình đ ngư i lao ñ ng ñư c nâng cao – là cơ s cho vi c nâng
cao năng su t lao ñ ng cá bi t, nâng cao ch t lư ng cơng vi c, ch t lư ng q
trình, ch t lư ng s n ph m;
Hai là, trình ñ gi a nh ng ngư i lao ñ ng trong m t dây chuy n, trong
m t b ph n và trong tồn DN tương thích làm cơ s cho s gia tăng năng su t
lao ñ ng chung, năng su t lao đ ng nhóm;
Ba là, do trình ñ cao, ngư i lao ñ ng hi u rõ công vi c hơn, thành th o
k năng hơn nên ít c n ki m tra, giám sát – gi m chi phí khơng t o giá tr gia
tăng;

B n là, khi ñã thành th o ngh nghi p và ý th c k lu t lao ñ ng ñư c
nâng cao thì tai n n lao đ ng s ít x y ra;
Năm là, kh năng sáng t o trong cơng vi c và qu n lý đư c nâng cao –
m t l i th tuy t ñ i trong c nh tranh;
Sáu là, t o ñi u ki n áp d ng ti n b khoa h c - k thu t vào s n xu t
kinh doanh và qu n lý;
B y là, nâng cao tính n ñ nh và năng ñ ng c a DN;
Tám là, k t qu cu i cùng ñ t ñư c là: công vi c kinh doanh s tăng
trư ng, hi u qu và b n v ng.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

7


2.4 Các nhân t

nh hư ng đ n cơng tác ñào t o ngu n nhân l c trong

doanh nghi p
2.4.1 Các nhân t thu c môi trư ng bên ngồi doanh nghi p.
Mơi trư ng bên ngồi là gi i h n khơng gian mà doanh nghi p đang t n
t i phát tri n. Các nhân t bên ngồi doanh nghi p có nh hư ng đ n cơng tác
đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là các nhân t thu c môi trư ng vĩ mơ như
các nhân t v chính tr , trình đ phát tri n kinh t , đ i ngũ lao đ ng, văn hố
xã h i... Các nhân t này có m c đ

nh hư ng đ n cơng tác đào t o phát tri n

ngu n nhân l c là khác nhau, nh ng tác ñ ng này có th t o ra nh ng l i th

ho c nh ng khó khăn đ i v i doanh nghi p.
24.1.1 Nhân t v chính tr
B t kì m t doanh nghi p, t ch c nào ho t ñ ng trong n n kinh t qu c
dân ñ u ph i tuân theo các lu t l c a Nhà nư c đó như lu t lao đ ng, đ u tư,
liên doanh... Do đó đào t o và phát tri n ngu n nhân l c cũng ph i tuân th các
quy ñ nh này. ð ng th i th ch chính tr t i m i qu c gia cũng nh hư ng t i
ñào t o và phát tri n nhân l c.
2.4.1.2 Nhân t phát tri n kinh t
Chu kì kinh t , chu kì kinh doanh có nh hư ng r t l n đ n cơng tác đào
t o và phát tri n ngu n nhân l c. Khi kinh t suy thối, có chi u hư ng đi
xu ng thì Cơng ty ph i tìm cách gi m chi phí s n xu t, m t m t gi m chi phí
lao đ ng, cơng ty ph i khuy n khích nhân viên v hưu s m, khơng thay th v
trí cịn tr ng do v y nhu c u ñào t o và phát tri n nhân l c là khơng cao vì
Cơng ty có th d dàng tuy n m i ñư c lao ñ ng. Ngư c l i, khi kinh t phát
tri n n ñ nh thì cơng tác đào t o và phát tri n ngu n nhân l c l i ñư c chú
tr ng ñ ñáp ng cho nhu c u m r ng s n xu t, áp d ng khoa h c kĩ thu t
m i... Nhân t trình đ phát tri n kinh t

các vùng qu c gia cũng có nh

Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

8


hư ng l n đ n cơng tác đào t o và phát tri n ngu n nhân l c. T i các nư c có
n n kinh t phát tri n thì s thay đ i nhanh chóng c a khoa h c công ngh , s
c nh tranh trong vi c thu hút các lao ñ ng gi i t o ra nhu c u ñào t o và phát
tri n ngu n nhân l c cao, còn t i các nư c kém phát tri n hơn thì nhu c u này
cũng khơng cao.

2.4.1.3 Nhân t đ c ñi m c a ñ i ngũ lao ñ ng c a Cơng ty
ð c đi m c a ñ i ngũ lao ñ ng là m t trong nh ng nhân t

nh hư ng

r t l n ñ n cơng tác đào t o ngu n nhân l c vì ph i căn c trên đ i ngũ lao
đ ng c a mình thì doanh nghi p m i có th xác đ nh nhu c u đào t o. V i nh ng
nư c, vùng, doanh nghi p có đ i ngũ lao đ ng có trình ñ cao, cơ c u ñào t o h p
lí thì nhu c u đào t o phát tri n t p trung vào ho t ñ ng phát tri n tay ngh c a
ngư i lao ñ ng. Cơ c u đ i ngũ lao đ ng đó cũng có nh hư ng đ n cơng tác đào
t o ngu n nhân l c, cơ c u lao ñ ng tr thì nhu c u đào t o cao.
2.4.1.4 Nhân t văn hoá - xã h i
Văn hoá - xã h i c a ñ t nư c cũng có nh hư ng l n đ n cơng tác ñào
t o ngu n nhân l c c a doanh nghi p. Trong m t n n văn hoá - xã h i có nhi u
đ ng c p, n c thang giá tr xã h i không theo k p ñà phát tri n c a th i ñ i s
khơng cung c p đ nhân l c theo yêu c u c a doanh nghi p. Hơn n a, trư c xu
th tồn c u hố như hi n nay ñã d n ñ n hi n tư ng thay đ i v giá tr văn hố
trong m i qu c gia cũng có tác đ ng đ n cơng tác đào t o như ph n tham gia
cơng vi c ngày càng tăng c n có nhà tr cho con cái ngư i lao ñ ng kèm theo
đó ph i có nh ng ch đ ngh đ c thù c a n gi i .... Cùng v i đó là s thay đ i
v l i s ng, thái ñ gi a làm vi c và ngh ngơi là ngày càng tăng các kì ngh ,
gi m gi làm, các ngành d ch v có t tr ng ngày càng tăng so v i s n xu t v t
ch t... địi h i doanh nghi p ph i có s tính tốn, chu n b ngu n nhân l c thay
th , b sung ñáp ng yêu c u c a công vi c c v s lư ng và ch t lư ng qua
các th i kì.
Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

9

2.4.1.5 Nhân t v trình đ khoa h c kĩ thu t
Như đã nói

trên, trư c s thay đ i ngày càng nhanh chóng c a khoa

h c kĩ thu t thì cơng tác đào t o ngu n nhân l c càng đư c chú tr ng vì ngư i
lao ñ ng c n ñư c cung c p nh ng ki n th c, kĩ năng m i ñ có th s d ng
ñư c nh ng thi t b m i ñư c ñưa vào s n xu t, kinh doanh.
2.4.1.6 ð i th c nh tranh
Trong n n kinh t th trư ng ngày nay, các nhà qu n lí khơng ch chú
tr ng c nh tranh v th trư ng, khách hàng mà ph i c nh tranh v tài nguyên
nhân s , mà m t trong nh ng bi n pháp có hi u qu nh t ñ gi ñư c ngư i lao
ñ ng gi i và thu hút h ñ n v i doanh nghi p là cung c p cho h cơ h i h c t p
và phát tri n trong ngh nghi p. Nh v y, ngư i lao ñ ng s g n bó v i doanh
nghi p và có đ ng l c l n trong lao ñ ng.
2.4.1.7 Khách hàng
Khách hàng ngày nay là m c tiêu s ng cịn c a doanh nghi p vì v y làm
hài lòng khách hàng là câu c a mi ng c a m i doanh nghi p. Do v y công tác
khách hàng yêu c u ph i có đ i ngũ lao đ ng đư c đào t o các nghi p v phù
h p.
2.4.2 Các nhân t thu c môi trư ng bên trong doanh nghi p
Môi trư ng bên trong là các y u t bên trong doanh nghi p tác ñ ng
tr c ti p ñ n các ho t ñ ng qu n tr ngu n nhân l c. Nhân t đó là các nhân t
thu c b n thân c a doanh nghi p như m c tiêu, chi n lư c, ñ c ñi m s n xu t
kinh doanh... c a doanh nghi p. M i m t doanh nghi p có nh ng đ c đi m
riêng vì v y cơng tác đào t o ngu n nhân l c t i m i nơi ñư c ti n hành cũng
khác nhau.

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

10


2.4.2.1 Quan ñi m c a lãnh ñ o doanh nghi p v ñào t o ngu n nhân l c
Quan ñi m c a lãnh ñ o bao gi cũng là y u t tác ñ ng l n nh t ñ n các
ho t ñ ng c a doanh nghi p. Cơng tác đào t o ngu n nhân l c ph i t p trung vào
hư ng và nh ng ñ i tư ng mà ban lãnh ñ o ñã xác ñ nh là quan tr ng. N u quan
ñi m c a ban lãnh ñ o là dùng ñào t o làm bi n pháp nâng cao ch t lư ng ngu n
nhân l c thì cơng tác đào t o c a doanh nghi p ñó ñư c chú tr ng và t ch c r ng
rãi, cịn ngư c l i ban lãnh đ o mu n nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c b ng
con đư ng khác thì cơng tác đào t o s ít đư c chú ý.
2.4.2.2 Chính sách, chi n lư c c a doanh nghi p
ðào t o ngu n nhân l c là m t ho t ñ ng ti n hành ñ i v i ngư i lao
ñ ng do v y nó ph i tuỳ thu c vào chính sách v lao ñ ng, chi n lư c dùng
ngư i c a doanh nghi p như vi c doanh nghi p s ít chú tr ng đ n cơng tác này
n u h theo chi n lư c thuê m i lao ñ ng trên th trư ng và khuy n khích m i
ngư i b ng bi n pháp kinh t và ngư c l i v i doanh nghi p có chính sách
khuy n khích ngư i lao đ ng b ng công tác thăng ti n n u h ch ng t ñư c
năng l c c a mình là thích h p.
2.4.2.3 B u khơng khí văn hố c a doanh nghi p
B u khơng khí văn hố c a doanh nghi p s quy đ nh cách cư x c a các
thành viên trong đó. N u doanh nghi p coi tr ng giá tr là s ph n ñ u c a các
cá nhân trong ngh nghi p thì hi n nhiên cơng tác đào t o ngu n nhân l c ñư c
chú tr ng .
2.4.2.4 ð c ñi m s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
ðào t o ngu n nhân l c ch là m t công tác nh m ph c v cho ho t ñ ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p nên nó ph i xu t phát t đ c ñi m s n
xu t kinh doanh c a chính doanh nghi p. Lĩnh v c ho t ñ ng và s n ph m mà
doanh nghi p cung c p s t o ra yêu c u v ñ i ngũ lao đ ng t đó doanh

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

11


nghi p m i xây d ng chương trình đào t o ngu n nhân l c ñáp ng cho u
c u đó. Cơng tác đào t o trong doanh nghi p ph i d a trên các ñi u ki n v
máy móc, thi t b , cơ s h t ng, s n ph m, th trư ng...c a doanh nghi p đ
xây d ng chương trình đào t o cho h p lí.
2.5 N i dung đào t o ngu n nhân l c trong t ch c
N i dung ñào t o ngu n nhân l c trong m t t ch c hay doanh nghi p
bao g m nhi u n i dung, nhưng theo tác gi ð ng Vũ Chư (2005) khi xây d ng
b t kỳ m t chương trình đào t o nào cũng c n tn th trình t sau:
N m
đư c
nhu
c u
đào t o

Xây
d ng
chương
trình
đào t o

L pk
ho ch
đào t o

Th c

hi n
vi c
đào t o

ðánh
giá k t
qu
đào t o

Thơng tin ph n h i
Sơ đ 2.1 : Trình t xây d ng m t chương trình đào t o
(Ngu n: Tr n Kim Dung (2003), "Qu n tr ngu n nhân l c" NXB Th ng kê)
2.5.1 Xác ñ nh nhu c u ñào t o
Xác ñ nh nhu c u đào t o là gì?
Xác đ nh nhu c u ñào t o ñư c xem xét trên giác ñ v m t s lư ng và
m t ch t lư ng. ðó là q trình xác đ nh ñ bi t ñư c c n ñào t o s lư ng
ngư i bao nhiêu, lo i lao ñ ng c n ñào t o và

b ph n nào, trong th i gian

bao lâu.
N i dung này tr l i cho câu h i ai c n ñư c ñào t o? Là xác ñ nh khi
nào,

b ph n nào c n ph i ñào t o, ñào t o k năng nào, cho lo i lao ñ ng

nào và bao nhiêu ngư i. Nhu c u ñào t o ñư c xác ñ nh d trên vi c phân tích

Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

12


nhu c u c a t ch c, các yêu c u v ki n th c, k năng c n thi t cho cơng vi c
và phân tích trình ñ kĩ năng, ki n th c hi n có c a ngư i lao đ ng.
Phân tích nhu c u đào t o
ðư c xem xét trên các góc ñ như sau:
Phân tích doanh nghi p:
Phân tích doanh nghi p liên quan ñ n 3 v n ñ :
- Phân tích m c tiêu phát tri n c a doanh nghi p: m c tiêu ng n h n,
dài h n, trung h n. ðó là nh ng nhân t quy t ñ nh nhu c u ñào t o t ng th .
- Phân tích nhu c u ngu n nhân l c: S và ch t lư ng ngu n nhân l c
mà doanh nghi p c n có đ th c hi n m c tiêu phát tri n trong vài năm t i.
- Phân tích hi u su t doanh nghi p: bao g m các ch tiêu: Giá thành lao
ñ ng, s n và ch t lư ng s n ph m, tình hình s d ng thi t b ,...nghĩa là hi u
su t mà doanh nghi p mong mu n ñư c nâng thơng qua đào t o.
Phân tích tác nghi p
Xác ñ nh lo i k năng và các hành vi c n thi t cho nhân viên ñ th c
hi n t t cơng vi c. Phân tích tác nghi p hơi gi ng v i phân tích cơng vi c, tuy
nhiên phân tích tác nghi p là đ nh hư ng nhân viên khơng ph i là đ nh hư ng
cơng vi c. Phân tích tác nghi p s chú tr ng xác ñ nh xem nhân viên c n làm gì
đ th c hi n cơng vi c t t.
Phân tích nhân viên
Lo i phân tích này chú tr ng lên các năng l c, đ c tính cá nhân c a
nhân viên, ñư c xác ñ nh ai là ngư i c n thi t ñư c ñào t o và nh ng ki n th c,
quan ñi m nào c n thi t ñư c lĩnh h i hay chú ý trong q trình đào t o, phát
tri n. Các chương trình đào t o nên chú tr ng vào ñ i tư ng th c s c n thi t
đào t o. Phân tích nhân viên địi h i đánh giá đúng kh năng và k năng ngh
nghi p c a nhân viên.
Tùy thu c vào t ng yêu c u c a công vi c, t ng v n ñ c a t ch c,

nh ng v n đ có đư c gi i quy t b ng cách đào t o hay khơng ? Nh ng ki n
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

13


th c k năng nào c n ñư c ñào t o, đ t đó t ch c có th xác ñ nh ñư c nhu
c u ñào t o cho chính xác. Thơng thư ng vi c xác đ nh nhu c u ñào t o trong
các t ch c ñư c th c hi n qua các nghiên c u phân tích sau:

Sơ đ 2.2: N i dung xác ñ nh nhu c u ñào t o
(Ngu n: Tr n Kim Dung (2003), "Qu n tr ngu n nhân l c" NXB Th ng kê)
2.5.1.1 Phân tích doanh nghi p
Phân tích doanh nghi p bao g m vi c xem xét s h p lý c a ho t ñ ng
ñào t o trong m i liên h v i chi n lư c kinh doanh, ngu n l c s n có ( th i
gian, tài chính, chuyên gia) c a t ch c, cũng như s

ng h c a nh ng ngư i

lãnh ñ o ñ i v i k ho c ñào t o trong doanh nghi p.
Căn c vào cơ c u t ch c, căn c vào các k ho ch nhân l c c a t
ch c s xác ñ nh ñư c s lư ng, lo i lao ñ ng và lo i ki n th c kĩ năng c n đào
t o. ðó chính là xác đ nh nhu c u ñào t o ngu n nhân l c c a t ch c.
Trong k ho ch chu n b ñ i ngũ cán b k c n, doanh nghi p c n xác
ñ nh nh ng ch c v tr ng. N u doanh nghi p áp d ng h th ng đ b t n i b ,
thì c n ph i có nh ng d ki n v chương trình đào t o đ giúp nhân viên có
đư c k năng theo u c u c a công vi c. N u tuy n d ng t bên ngồi thì

Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

14


doanh nghi p c n nghiên c u kĩ lư ng hơn v th trư ng lao ñ ng ñ có th tìm
đư c đúng ngư i đúng vi c cho mình.
Phân tích trong mơi trư ng t ch c cũng c n ñánh giá ñ y ñ v quan
ñi m, ni m tin, tình c m c a nhân viên ñ i v i t ch c và tác ñ ng c a ñào t o
không ñ y ñ ñ n nh ng ñi m không t t trong mơi trư ng t ch c.
2.5.1.2 Phân tích cơng vi c
Phân tích cơng vi c s

xác đ nh lo i kĩ năng và các hành vi c n thi t

cho nhân viên đ th c hi n t t cơng vi c. Phân tích cơng vi c chú tr ng xem
nhân viên c n làm gì đ th c hi n cơng vi c t t. Phân tích cơng vi c d a trên
b n mô t công vi c, b n tiêu chu n ñ i v i ngư i th c hi n công vi c, b n tiêu
chu n th c hi n công vi c.
B n mô t công vi c: Là tài li u li t kê nh ng thơng tin liên quan đ n các
công tác c th , các nhi m v và trách nhi m c a m t công vi c trong t ch c.
B n tiêu chu n ñ i v i ngư i th hi n công vi c: là b n trình bày các
đi u ki n, tiêu chu n th c t i thi u có th ch p nh n ñư c mà m t ngư i c n
có đ th c hi n cơng vi c nh t ñinh bao g m: các ki n th c ,k năng, kinh
nghi m c n ph i có, trình đ giáo d c và đào t o c n thi t, th l c , tinh th n và
các yêu c u khác.
B n tiêu chu n th c hi n công vi c: Là văn b n quy đ nh các ch tiêu
hay tiêu chí v s lư ng và ch t lư ng c a k t qu th c hi n công vi c ñ i v i
m t v trí nhât ñ nh. ðây ñư c coi như tiêu chu n so sánh ñ ño lư ng k t qu
công vi c c a ngư i lao ñ ng.
D a vào 3 văn b n trên, doanh nghi p s xác ñ nh ñư c ngư i lao ñ ng
còn thi u nh ng k năng, ki n th c nào d có th hồn thành đư c cơng vi c

t t. T ñó xác ñ nh nhu c u ñào t o, ñ i tư ng ñào t o , n i dung đào t o.
2.5.1.3 Phân tích nhân viên
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

15


Lo i phân tích này chú tr ng t i các năng l c và các đ c tính cá nhân
c a nhân viên, ñư c s d ng ñ kh ng ñ nh r ng ai là ngư i c n thi t cho ñào
t o các kĩ năng, ki n th c c n thi t, và quan ñi m nào c n thi t trong quá trình
ñào t o. Phân tích nhân viên xem xét:
- Li u có ph i nh ng y u kém c a k t qu th c hi n công vi c là do s
thi u h t nh ng kĩ năng, ki n th c và kh năng c a ngư i lao ñ ng hay là do
nh ng v n ñ liên quan t i ñ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng, thi t k công
vi c không h p lý…
- Ai là ñ i tư ng c n ph i ñư c ñào t o ?
- S s n sàng c a ngư i lao ñ ng ñ i v i ho t đ ng đào t o.
Vi c phân tích nhu c u ñào t o c n d a vào m t s phương pháp và kĩ
thu t nh t ñ nh,có nhi u phương pháp xác ñinh nhu c u nhưng trong th c t
ngư i ta hay dùng các phương pháp như : Phương pháp ñi u tra, ph ng v n ;
Phương pháp phân tích d li u; .
2.5.2. L p k ho ch ñào t o
2.5.2.1 Xác đ nh m c đích, m c tiêu cho ñào t o
M c ñích c a ñào t o
Tr c ti p giúp nhân viên th c hi n cơng vi c t t hơn, đ c bi t khi nhân
viên c n ph i làm công vi c mang tính chu n m u ho c nhân viên m i đ m
đương cơng vi c m i.
C p nh p các ki n th c k năng m i cho nhân viên giúp h có th th c
hi n, áp d ng thành công các ti n b khoa h c cơng ngh m i
Tránh tình tr ng l i th i trong các phương pháp qu n lý c u các nhà

qu n lý trong t ch c
Gi i quy t các v n ñ trong t ch c: gi i quy t xung ñ t gi a nhân viên
và nhà qu n lý ñ ñ ra các chính sách qu n lý ngu n nhân l c m t cách có

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

16


hi u qu hơn; tránh tình tr ng nhân viên “ nh y vi c “vì cơng vi c khơng h p
d n, khơng có cơ h i h c h i ñ phát tri n tài năng, cũng như h n ch s phát
tri n c a t ch c.
Hư ng d n cho nhân viên m i ñ h có th thích ng nhanh v i cơng
vi c hi n t i và trong tương lai c a mình
Th a mãn nhu c u đư c phát tri n, ñư c h c h i, ñư c th c hi n các
cơng vi c mang tình th thách hơn.
ðào t o ñư c m t ñ i ngũ cán b công nhân viên gi i ki n th c, gi i th c
hành, có th đáp ng đư c nhu c u c a doanh nghi p b t c khi nào c n thi t.
M c tiêu c a ñào t o
M c tiêu c a ñào t o ngu n nhân l c là xác ñ nh k t qu c n ñ t ñư c
c a chương trình đào t o. N i dung này bao g m :
Nh ng k năng c a nhân viên và trình đ năng l c c a h sau khi đào
t o. Ví d : nhân viên có th nh p d li u t bàn phím c a máy tính v i t c đ
200 l n/ phút v i s l i t i thi u nh hơn 1% trong vòng 12 phút
S lư ng và cơ c u h c viên ñư c tham gia ñào t o
Th i gian di n ra ho t ñ ng ñào t o ( tùy theo t ng khóa h c , t ng v
trí, tính ch t cơng vi c…)
2.5.2.2 Ch th và đ i tư ng c a cơng tác đào t o
Ch th đào t o đư c phân theo hai lo i chương trình ñào t o n i b và
chương trình ñào t o bên ngoài

Các t ch c cung c p các chương trình đào t o bên ngồi ho c là nhân
s trong n i b t ch c( nhà qu n lý, nhà lãnh ñ o, nhân viên gi i, có kinh
nghi m và k năng am hi u sâu s c trong n i dung gi ng d y…)
Xác ñ nh ñ i tư ng ñào t o là công vi c quan tr ng, vi c l a ch n nhân
viên ñào ñ u ph i d trên vi c phân tích nhu c u và đ ng cơ ñào t o c a ngư i

Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………………

17