Gián án Chương 3 Dự Báo

© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 1
Quản Lý Sản xuất
và tác nghiệp
Chương 3 – Dự Báo
Chương 3 – Dự Báo
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 2
Mục Tiêu Bài Học
Mục Tiêu Bài Học
Sau khi học xong chương này học viên
Sau khi học xong chương này học viên
có thể
có thể

Hiểu được cách thức dự báo mô hình
Hiểu được cách thức dự báo mô hình
theo thời gian và áp dụng đối với mỗi
theo thời gian và áp dụng đối với mỗi
trường hợp
trường hợp

Giải thích khi nào thì sử dụng một
Giải thích khi nào thì sử dụng một
trong số bốn mô hình dự báo định tính
trong số bốn mô hình dự báo định tính

Áp dụng phương pháp đơn giản, trung
Áp dụng phương pháp đơn giản, trung
bình động,san bằng theo quy luật hàm
bình động,san bằng theo quy luật hàm
số mũ, và phương pháp xu hướng
số mũ, và phương pháp xu hướng

© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 3
Mục Tiêu Bài Học
Mục Tiêu Bài Học
Sau khi học xong chương này học viên có
Sau khi học xong chương này học viên có
thế
thế

Ước tính ba cách đo lường dự báo
Ước tính ba cách đo lường dự báo
chính xác
chính xác

Phát triển các chỉ số mùa vụ khi dự báo
Phát triển các chỉ số mùa vụ khi dự báo

Tiến hành phân tích hồi qui và tương
Tiến hành phân tích hồi qui và tương
quan
quan

Sử dụng tín hiệu theo dõi sai lệch của
Sử dụng tín hiệu theo dõi sai lệch của
dự báo
dự báo
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 4
Dự Báo Tại Disney World
Dự Báo Tại Disney World

Là tập đoàn toàn cầu bao gồm các

Là tập đoàn toàn cầu bao gồm các
công viên ở Hồng Kông, Paris,
công viên ở Hồng Kông, Paris,
Tokyo, Orlando, và Anaheim
Tokyo, Orlando, và Anaheim

Doanh thu thu được từ khách hàng
Doanh thu thu được từ khách hàng
– có bao nhiêu khách tham quan và
– có bao nhiêu khách tham quan và
họ sử dụng tiền của mình như thế
họ sử dụng tiền của mình như thế
nào
nào

Báo cáo quản lý hàng ngày chỉ gồm
Báo cáo quản lý hàng ngày chỉ gồm
bản dự báo và số lượng khách tham
bản dự báo và số lượng khách tham
quan thực tế tại mỗi công viên
quan thực tế tại mỗi công viên
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 5
Dự Báo Tại Disney World
Dự Báo Tại Disney World

Disney làm dự báo: hàng ngày, hàng tuần,
Disney làm dự báo: hàng ngày, hàng tuần,
hàng tháng, hàng năm, và mỗi 5 năm
hàng tháng, hàng năm, và mỗi 5 năm


Dự báo được sử dụng bởi bộ phận quản lý
Dự báo được sử dụng bởi bộ phận quản lý
lao động, bảo dưỡng, điều hành, tài chính,
lao động, bảo dưỡng, điều hành, tài chính,
và quản lý lịch trình của công viên
và quản lý lịch trình của công viên

Dự báo được dùng để điều chỉnh giờ mở
Dự báo được dùng để điều chỉnh giờ mở
cửa, vui chơi, giải trí, các chương trình, số
cửa, vui chơi, giải trí, các chương trình, số
nhân viên mỗi ca và số khách tham quan
nhân viên mỗi ca và số khách tham quan
tại một thời điểm
tại một thời điểm
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 6
Dự Báo Tại Disney World
Dự Báo Tại Disney World

20% s
20% s
ố khách tham quan là du khách
ố khách tham quan là du khách
nước ngoài
nước ngoài



Các dữ liệu về mặt kinh tế
Các dữ liệu về mặt kinh tế

bao gồm:
bao gồm:
Tổng sản phẩm quốc nội, tỷ giá ngoại tệ,
Tổng sản phẩm quốc nội, tỷ giá ngoại tệ,
số du khách tới Mỹ
số du khách tới Mỹ

M
M
ột nhóm gồm 35 nhà phân tích và 70
ột nhóm gồm 35 nhà phân tích và 70
chuyên gia tiến hành nghiên cứu 1 triệu
chuyên gia tiến hành nghiên cứu 1 triệu
khách tham quan công viên, nhân viên
khách tham quan công viên, nhân viên
và các chuyên gia du lịch mỗi năm
và các chuyên gia du lịch mỗi năm
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 7
Dự Báo Tại Disney World
Dự Báo Tại Disney World

Đầu vào cho mô hình dự báo bao gồm
Đầu vào cho mô hình dự báo bao gồm
các ch
các ch
ươ
ươ
ng trình

ng trình
đặc
đặc
biệt của hãng
biệt của hãng
hàng không, chính sách của nhà n
hàng không, chính sách của nhà n
ướ
ướ
c,
c,
tình hình thị tr
tình hình thị tr
ường
ường
chứng khoán, kế
chứng khoán, kế
hoạch nghỉ của ng
hoạch nghỉ của ng
ười
ười
dân.
dân.

Sai số dự báo trung bình 5% cho 5-năm
Sai số dự báo trung bình 5% cho 5-năm
dự báo.
dự báo.

Sai số trung bình 0%- 3% cho dự báo

Sai số trung bình 0%- 3% cho dự báo
hàng năm.
hàng năm.
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 8
Dự Báo Là Gì?
Dự Báo Là Gì?

Quá trình dự đoán
Quá trình dự đoán
các sự kiện xảy ra ở
các sự kiện xảy ra ở
tương lai
tương lai

Những nguyên tắc
Những nguyên tắc
cơ bản của tất cả
cơ bản của tất cả
các quyết định
các quyết định

Sản phẩm
Sản phẩm

Hàng tồn kho
Hàng tồn kho

Nhân lực
Nhân lực


Cơ sở vật chất
Cơ sở vật chất
??
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 9

Dự báo ngắn hạn
Dự báo ngắn hạn

Tối đa là 1 năm, thường là ít hơn 3 tháng.
Tối đa là 1 năm, thường là ít hơn 3 tháng.

Mua sắm, phân công công việc, lực lượng lao
Mua sắm, phân công công việc, lực lượng lao
động, và sản lượng sản xuất.
động, và sản lượng sản xuất.

Dự báo trung hạn
Dự báo trung hạn

Từ 3 tháng đến 3 năm
Từ 3 tháng đến 3 năm

Kế hoạch về doanh thu và sản xuất, dự thảo
Kế hoạch về doanh thu và sản xuất, dự thảo
ngân sách.
ngân sách.

Dự báo dài hạn
Dự báo dài hạn


3
3
+
+
năm
năm

Kế hoạch sản phẩm mới, xây dựng/khai thác
Kế hoạch sản phẩm mới, xây dựng/khai thác
khu vực, nghiên cứu và phát triển.
khu vực, nghiên cứu và phát triển.
Dự báo theo thời gian
Dự báo theo thời gian
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 10
Phân biệt sự Khác nhau
Phân biệt sự Khác nhau



D
D
ự báo
ự báo
trung h
trung h
ạn và dài hạn
ạn và dài hạn
áp dụng
áp dụng
với những vấn đề toàn diện hơn và

với những vấn đề toàn diện hơn và
hỗ trợ các quyết định quản lý về
hỗ trợ các quyết định quản lý về
hoạch
hoạch
địn
địn
h và sản phẩm, nhà x
h và sản phẩm, nhà x
ưởng
ưởng


và các quá trình
và các quá trình

D
D
ự báo n
ự báo n
g
g
ắn hạn
ắn hạn
thường sử dụng
thường sử dụng
những phương pháp khác so với dự
những phương pháp khác so với dự
báo dài hạn
báo dài hạn


D
D
ự báo ngắn hạn
ự báo ngắn hạn
xu hướng chính
xu hướng chính
xác hơn so với dự báo dài hạn
xác hơn so với dự báo dài hạn
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 11
Các Loại Dự Báo
Các Loại Dự Báo

Dự báo kinh tế
Dự báo kinh tế

Chu kỳ kinh doanh – tỉ lệ lạm phát, nguồn
Chu kỳ kinh doanh – tỉ lệ lạm phát, nguồn
tiền, thị trường bất động sản, v.v.
tiền, thị trường bất động sản, v.v.

Dự báo kỹ thuật/công nghệ
Dự báo kỹ thuật/công nghệ

Dự đoán tốc độ tiến triển công nghệ
Dự đoán tốc độ tiến triển công nghệ

Tác

Tác
đ
đ
ộng đến sự phát triển của sản phẩm
ộng đến sự phát triển của sản phẩm
mới
mới

Dự báo nhu cầu
Dự báo nhu cầu

Dự đoán doanh số bán hàng của các mặt
Dự đoán doanh số bán hàng của các mặt
hàng hiện tại
hàng hiện tại
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 12
7 Bước Dự Báo
7 Bước Dự Báo

Xác định mục đích của dự báo
Xác định mục đích của dự báo

Chọn yếu tố cần phải dự báo
Chọn yếu tố cần phải dự báo

Quyết định thời hạn sẽ dự báo (1 năm -10
Quyết định thời hạn sẽ dự báo (1 năm -10
năm …)
năm …)


Chọn mô hình dự báo
Chọn mô hình dự báo

Thu thập dữ liệu
Thu thập dữ liệu

Làm dự báo
Làm dự báo

Phê chuẩn và thi hành kết quả dự báo
Phê chuẩn và thi hành kết quả dự báo
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 13
Sự Thật!
Sự Thật!

Dự báo ít khi nào hoàn hảo
Dự báo ít khi nào hoàn hảo

Các phương pháp dự báo mặc định
Các phương pháp dự báo mặc định
sự ổn định trong hệ thống
sự ổn định trong hệ thống

Dự báo cho nhóm sản phẩm chính
Dự báo cho nhóm sản phẩm chính
xác hơn dự báo cho từng sản phẩm
xác hơn dự báo cho từng sản phẩm
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 14
•
Tại doanh nghiệp của anh/chị hiện

Tại doanh nghiệp của anh/chị hiện
nay công tác dự báo đang được thực
nay công tác dự báo đang được thực
hiện bởi bộ phận nào?
hiện bởi bộ phận nào?
•
Theo anh/chị kết quả dự báo là đáng
Theo anh/chị kết quả dự báo là đáng
tin cậy? Ưu/nhược điểm của công
tin cậy? Ưu/nhược điểm của công
tác dự báo là gì?
tác dự báo là gì?
•
Hãy cho biết các yếu tố ảnh hưởng
Hãy cho biết các yếu tố ảnh hưởng
đến công tác dự báo tại doanh
đến công tác dự báo tại doanh
nghiệp của anh/chị?
nghiệp của anh/chị?
Câu hỏi thảo luận nhóm
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 15
Các Phương Pháp Dự Báo
Các Phương Pháp Dự Báo

Sử dụng trong tình huống không rõ
Sử dụng trong tình huống không rõ
ràng và ít dữ liệu
ràng và ít dữ liệu

Sản phẩm mới

Sản phẩm mới

Công nghệ mới
Công nghệ mới

Liên quan tới trực giác và kinh nghiệm
Liên quan tới trực giác và kinh nghiệm

Ví dụ, dự báo doanh thu t
Ví dụ, dự báo doanh thu t
ừ
ừ
kinh doanh
kinh doanh
trên internet
trên internet
Phương pháp định tính
Phương pháp định tính
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 16

Sử dụng trong tình huống “ổn định”
Sử dụng trong tình huống “ổn định”
và các dữ liệu quá khứ sẵn có
và các dữ liệu quá khứ sẵn có

Sản phẩm hiện tại
Sản phẩm hiện tại

Công nghệ hiện tại
Công nghệ hiện tại


Sử dụng các phương pháp toán học
Sử dụng các phương pháp toán học

Ví dụ,dự báo doanh số Tivi bán ra
Ví dụ,dự báo doanh số Tivi bán ra
Các Phương Pháp Dự Báo
Các Phương Pháp Dự Báo
Phương pháp định lượng
Phương pháp định lượng
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 17
Phương pháp Định tính
Phương pháp Định tính

Ý kiến hội đồng chuyên gia
Ý kiến hội đồng chuyên gia

Dùng ý kiến của các chuyên gia cấp
Dùng ý kiến của các chuyên gia cấp
cao và đôi khi bổ sung bởi các mô
cao và đôi khi bổ sung bởi các mô
hình thống kê
hình thống kê

Phương pháp Delphi
Phương pháp Delphi

Hội đồng chuyên gia, lặp lại các nghi
Hội đồng chuyên gia, lặp lại các nghi
vấn.

vấn.
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 18
Phương pháp định tính
Phương pháp định tính

Lấy ý kiến từ đội ngũ nhân viên bán
Lấy ý kiến từ đội ngũ nhân viên bán
hàng
hàng

Dự báo của mỗi nhân viên bán hàng
Dự báo của mỗi nhân viên bán hàng
được xem xét tính hợp lý, rồi tổng hợp
được xem xét tính hợp lý, rồi tổng hợp
lại.
lại.

Điều tra thị trường người tiêu dùng
Điều tra thị trường người tiêu dùng

Hỏi ý kiến khách hàng
Hỏi ý kiến khách hàng
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 19

Gồm nhóm nhỏ các chuyên gia cấp cao
Gồm nhóm nhỏ các chuyên gia cấp cao
và nhà quản lý
và nhà quản lý

Cùng làm việc và dự đoán nhu cầu

Cùng làm việc và dự đoán nhu cầu

Kết hợp kinh nghiệm quản lý với mô hình
Kết hợp kinh nghiệm quản lý với mô hình
thống kê
thống kê

Tương đối nhanh
Tương đối nhanh

Bất lợi
Bất lợi
‘Tư duy tập thể’
‘Tư duy tập thể’
Hội đồng chuyên gia
Hội đồng chuyên gia
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 20
Lấy ý kiến từ đội ngũ bán hàng
Lấy ý kiến từ đội ngũ bán hàng

Mỗi nhân viên bán hàng dự đoán
Mỗi nhân viên bán hàng dự đoán
doanh số bán hàng của bản thân
doanh số bán hàng của bản thân

Tổng hợp kết quả của từng khu vực
Tổng hợp kết quả của từng khu vực
và toàn quốc
và toàn quốc


Nhân viên luôn biết khách hàng cần
Nhân viên luôn biết khách hàng cần
gì
gì

Thường có xu hướng lạc quan thái
Thường có xu hướng lạc quan thái
quá
quá
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 21
Phương pháp Delphi
Phương pháp Delphi

Trao đổi nhóm được
Trao đổi nhóm được
lặp đi lặp lại cho đến
lặp đi lặp lại cho đến
khi đạt được được
khi đạt được được
sự đồng thuận
sự đồng thuận

3 thành phần tham
3 thành phần tham
gia
gia

Ng
Ng
ười ra quyết định

ười ra quyết định

Nh
Nh
ân viên
ân viên

Ng
Ng
ười chịu trách
ười chịu trách
nhiệm
nhiệm
Nhân viên
(Theo dõi
khảo sát)
Người ra quyết
định
(Đánh giá và đưa ra
quyết định)
Người đưa ra ý
kiến nhận xét
(Người có thể đưa ra
những phán quyết có
giá trị)
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 22
Điều Tra Thị Trường Người Tiêu
Điều Tra Thị Trường Người Tiêu
Dùng
Dùng


Hỏi khách hàng kế hoạch mua sắm
Hỏi khách hàng kế hoạch mua sắm
của họ
của họ

Điều mà khách hàng nói và việc mà
Điều mà khách hàng nói và việc mà
họ làm thực tế rất khác nhau
họ làm thực tế rất khác nhau

Đôi khi họ khó mà trả lời
Đôi khi họ khó mà trả lời
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 23
Tổng Quan Về Phương Pháp
Tổng Quan Về Phương Pháp
Định Lượng
Định Lượng
1.
1.
Phương pháp giản đơn
Phương pháp giản đơn
2.
2.
Trung bình động
Trung bình động
3.
3.
San bằng theo quy luật
San bằng theo quy luật

hàm số mũ
hàm số mũ
4.
4.
Dự báo xu hướng
Dự báo xu hướng
5.
5.
Hồi qui tuyến tính
Hồi qui tuyến tính
Mô hình chuỗi
Mô hình chuỗi
thời gian
thời gian
Mô hình liên
Mô hình liên
kết
kết
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 24



Tập hợp các dữ liệu
Tập hợp các dữ liệu
dạng số được sắp xếp đều đặn
dạng số được sắp xếp đều đặn



Thu được bằng cách quan

Thu được bằng cách quan
sát các biến ở những giai đoạn thông
sát các biến ở những giai đoạn thông
thường
thường

Dự báo chỉ dựa trên giá trị quá
Dự báo chỉ dựa trên giá trị quá
khứ , các biến khác không quan
khứ , các biến khác không quan
trọng
trọng

Giả định các yếu tố ảnh hưởng tới
Giả định các yếu tố ảnh hưởng tới
quá khứ và hiện tại cũng sẽ tiếp tục
quá khứ và hiện tại cũng sẽ tiếp tục
ảnh hưởng tới tương lai
ảnh hưởng tới tương lai
Dự Báo Chuỗi Thời Gian
Dự Báo Chuỗi Thời Gian
© 2008 Prentice Hall, Inc. 4 – 25
Xu
hướng
Mùa vụ
Chu kỳ
Ngẫu nhiên
Các Yếu tố của Chuỗi Thời Gian
Các Yếu tố của Chuỗi Thời Gian