Doi moi trong day va hoc Van

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Đổi mới trong dạy và học Văn: Để học sinh nghĩ

thật, nói thật

<b>Nhằm tạo điều kiện cho giáo viên trao đổi kinh nghiệm, </b>
<b>đổi mới phương pháp và nâng cao chất lượng giảng </b>
<b>dạy môn văn trong trường THPT, Hội Nghiên cứu và </b>
<b>giảng dạy văn học TP.HCM đã tổ chức dạy thử nghiệm </b>
<b>môn học này theo phương pháp mới tại hai trường đầu </b>
<b>tiên: THPT Nguyễn Thị Minh Khai và Nguyễn Thượng </b>
<b>Hiền.</b>

Thoát khỏi khn mẫu!

Bài “Quyết định khó khăn nhất” (trích

hồi ký của đại tướng Võ Nguyên Giáp),

một nội dung trong chương trình lớp 12

phân ban thí điểm, được chọn để dạy
theo phương pháp mới đang được áp

dụng tại Trường THPT Nguyễn Thị

Minh Khai (TP.HCM).

Mở đầu bài học, giáo viên nêu một loạt

câu hỏi để HS tìm hiểu về thể loại của
bài văn. Trong khi đó phần đọc hiểu văn

bản được bắt đầu bằng các đoạn video

clip trình chiếu hình ảnh chuẩn bị của

quân và dân ta cho chiến dịch Điện

Biên Phủ (nội dung tương ứng với các
đoạn văn trong sách giáo khoa).

Một vài câu hỏi được đưa ra để HS

thảo luận và cảm nhận về khơng khí

làm việc tích cực, hồ hởi, sự gian khó,

quyết tâm của quân và dân ta trong

chiến dịch này. Các nhóm bắt đầu thảo

luận rơm rả, rồi đại diện từng nhóm

trình bày ý kiến của nhóm mình trước

Cô Đặng Kim

Thanh - giảng viên

Trường cao đẳng
Sư phạm TP.HCM

- cho rằng lâu nay

vẫn chưa làm nổi

bật được vai trò

của học sinh trong

tiết học. Rèn luyện

kỹ năng nói trước

đám đông cũng rất

cần thiết. Theo cô

Thanh, chỉ cần học

sinh dám đứng lên

nói “thưa cơ, em

khơng biết...” là
thành cơng rồi vì

học sinh đã dám

nghĩ thật và nói
thật. Khi đó, các

giờ thảo luận, vai

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

lớp.

Ngoài ra, một vài đoạn video clip khác cũng được trình chiếu

để gợi mở các bạn HS bàn thảo và đưa ra lời bình xoay

quanh nội dung những suy tính, đắn đo của vị tướng để đi

đến quyết định cuối cùng. Sau cùng, giáo viên tóm lược lại

những ý chính cần nắm, đồng thời nêu một số câu hỏi dạng

trắc nghiệm giúp các bạn HS củng cố những kiến thức của

bài học. 45 phút của môn văn trôi qua khá nhẹ nhàng và

mang đến một khơng khí học tập thoải mái cho cả lớp...

Góp ý cho phương pháp giảng dạy nói trên, ơng Lê Xn
Giang - chun viên bộ mơn văn Sở GD-ĐT TP.HCM - nói:
“Tơi nghĩ với môn văn, điều quan trọng là hướng học sinh

suy nghĩ thật, được viết và được nói thật; trao đổi và thảo

luận thực chất chứ khơng nói theo những điều đã có trong

sách giáo khoa”. Trong khi đó, PGS Trần Hữu Tá - phó chủ

tịch Hội Nghiên cứu và giảng dạy văn học TP.HCM - lưu ý

“với các môn khác, việc ứng dụng công nghệ thơng tin có

thể sẽ rất tốt. Nhưng riêng mơn văn nên có bước đi cẩn

trọng, bởi nếu quá lạm dụng có thể sẽ triệt tiêu khả năng

tưởng tượng, những suy nghĩ hình tượng của HS, trong khi

văn học rất cần những điều này”.

Tuy nhiên, ông Tá tâm đắc với phần tổ chức thảo luận

nhóm, đã giúp HS lẫn giáo viên có được những suy nghĩ đa

chiều, thậm chí khi về nhà HS vẫn còn suy nghĩ về những

điều đã diễn ra trên lớp. Nhà giáo ưu tú Nguyễn Đắc Diệu

Hương - thành viên Hội Nghiên cứu và giảng dạy văn học

TP.HCM - góp thêm: các đoạn phim tư liệu rất phù hợp và

khơi gợi cho học sinh nhớ đến cả một thời kỳ lịch sử, trong

khi các câu hỏi trắc nghiệm giúp tạo khơng khí thoải mái hơn

trong học tập. Bà đề xuất nên để học sinh tự đặt mình vào
vai trị tác giả của tác phẩm để các em chủ động suy nghĩ,

thảo luận sôi nổi và sáng tạo... hơn là dẫn dắt các em theo

chủ ý của giáo viên.

Nói về tiết dạy văn theo phương pháp mới nói trên, cô Vũ

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

“đây là lần đầu tiên dạy tác phẩm “Quyết định khó khăn

nhất” thuộc thể loại hồi ký, hơn nữa thời gian chỉ gói gọn

trong 45 phút... nên tôi khá lo lắng”. Nhưng cô Nga đặt yêu

cầu “làm thế nào để học sinh có thể tự khám phá, tự phát

hiện được giá trị của tác phẩm?”. Cô Nga đã chọn cách sử

dụng những câu hỏi dạng trắc nghiệm, hình ảnh, những

đoạn video clip để minh họa và chuyển tải nội dung của tác

phẩm. Ngoài ra, việc thảo luận nhóm giúp HS có thể bộc

bạch những suy nghĩ thật của mình.

Đề văn: quên mất những đề tài từ cuộc sống!

GS Nguyễn Văn Hạnh - nguyên thứ trưởng Bộ GD-ĐT - đề

nghị nên để giáo viên lựa chọn nội dung dạy, không nên

theo khuôn mẫu. Với học sinh cũng vậy, nên để các em cảm

nhận và trình bày những suy nghĩ của mình một cách thoải

mái, chân thật..., khơng nên gị ép theo một dàn ý có sẵn.

Tương tự, cách ra đề cũng như những hướng dẫn chấm bài

môn văn theo đáp án, thậm chí chi li đến 0,25 điểm là khơng

cần thiết. Theo GS Hạnh, chính vì phải làm bài, chấm bài

theo ý của người khác (người làm đáp án - PV) nên những

cảm thụ, sáng tạo của cả thầy và trị bị triệt tiêu.

Ở góc độ khác, ơng Lê Xn Giang nhấn mạnh thêm khía

cạnh ra đề thi hay đề kiểm tra môn văn. Theo ông, lâu nay

các đề môn văn thường quá chú trọng vào kiến thức văn

chương trong sách giáo khoa mà quên mất những vấn đề

của cuộc sống. Cũng theo ông Giang, những đề tài nghị

luận xã hội sẽ giúp các em có cái nhìn tồn diện hơn và

cũng tạo điều kiện để học sinh có thể suy nghĩ thật và nói

thật những điều mình nghĩ chứ khơng chỉ nói theo những

điều đã có trong sách giáo khoa. TS Nguyễn Thị Hồng Hà -

giảng viên Trường ĐH Sư phạm TP.HCM - đồng tình: “đề thi

hay kiểm tra mơn văn nên mang tính mở nhằm phát huy khả

năng sáng tạo, sự cảm nhận và trình bày trung thực ý kiến

của học sinh”.

MINH GIẢNG

</div>

<!--links-->