Thuyết minh lễ hóa vàng trong truyền thống của dân tộc Việt Nam

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VĂN MẪU LỚP 9 </b>

<b>VĂN THUYẾT MINH </b>

<b>ĐỀ BÀI: </b>

<i><b>THUYẾT MINH VỀ MỘT NÉT ĐẸP VĂN HOÁ TRUYỀN THỐNG </b></i>

<i><b>CỦA VIỆT NAM: LỄ HÓA VÀNG </b></i>

<b>A.</b>

<b>SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B.</b>

<b>DÀN Ý CHI TIẾT </b>

<b>I. </b> <b>Mở bài </b>

 Có một lễ rất quan trọng đối với đa số người Việt Nam theo đạo Phật và theo cúng
tổ tiên là lỗ cúng hóa vàng để tiễn đưa ông bà vào ngày mùng 3 Tết hoặc sáng
ngày mùng 4 Tết.

<b>II. </b> <b>Thân bài </b>

<b>1. </b> <b>Nguồn gốc của tục hóa vàng </b>

 Nói về nguồn gốc của tục hóa vàng là do ảnh hưởng của người Trung Hoa. Tích kể
rằng: Vào đời Hán có đơi vợ chồng là Thái Mạc và Tuệ Nương học nghề làm giấy
chưa thạo đã về quê mở xưởng. Giấy làm ra xấu và khó viết chữ nên bị ế không
bán được.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

đi chôn, Thái Mạc đem một ôm giấy ra đốt bên cạnh quan tài vợ. Sau khi Thái Mạc
đốt giấy xong thì Tuệ Nương ở trong quan tài kêu to gọi chồng, đẩy nắp quan tài
bước ra hát rằng: <i>“Dương gian tiền năng hành tứ hải. Âm gian chỉ tại tố mãi mại. </i>
<i>Bất thị trượng phu bả chỉ thiêu. Thùy khẳng phóng ngã hồi gia lai”. </i>

 Nghĩa là: “<i>Trên dương gian đồng tiền có thể làm được mọi việc ở mọi nơi, dưới âm </i>
<i>phủ giấy cũng có thể dùng để mua bán. Nếu khơng phải chồng đốt cho giấy thì ai lại </i>

<i>cho tơi quay về dương gian”. </i>Nói rồi lại mang thêm 2 bó giấy nữa để đốt.

 Những người chứng kiến đều tin là đốt giấy thành tiền cho người âm phủ rất có
lợi nên ai nấy đều về nhà lấy tiền đến nhà Thái Mạc mua giấy về đốt hóa vàng. <i>“Tin </i>
<i>lành” </i>đồn xa, người các nơi tranh nhau đến nhà Thái Mạc mua giấy. Không đến 2
ngày, bao nhiêu giấy ế của hai vợ chồng Tuệ Nương đã hết sạch.

<b>2. </b> <b>Đặc điểm </b>

 Từ sáng mùng 4 Tết, tại các nghĩa trang đã đông đầy người của các gia đình đi tảo
mộ, đem theo cuốc, xẻng để đắp lại các ngôi mộ và rẫy cỏ trên mộ trước khi cúng
lễ.

 Mọi người đem theo lễ vật thường là xôi gà, hoa quả, vàng hương, trầu và rượu...
và có cả pháo để cúng cáo thổ thần và cúng mời người thân về dự lễ vàng tiễn đưa
họ về âm phủ sau ba ngày Tết, và đốt pháo khi hương (nhang) tàn.

 Lễ tất (lễ xong), sau khi hóa vàng (có trẻ em phụ cùng người lớn đốt và vẩy rượu
xung quanh chỗ hóa vàng), người lớn đốt pháo và trẻ em cũng đua theo.

 Sau buổi lễ, trẻ em phụ gia đình mang một phần lễ vật về nhà, phần còn để cho trẻ
chăn trâu.

 Sau khi đợt nhang thứ nhất tàn, đốt đợt hai, nhang cháy được phân nửa thì gia
chủ thường là bố lễ tạ, hạ vàng mã xuống hóa, hạ cơm xuống bày ra bàn, phản
hoặc sập v.v... tùy nhà, chờ hóa vàng xong thì mọi người cùng ăn.

 Trong khi hóa vàng các em tráng nhi phụ bố mang hai cây mía dựng hai bên bàn
thờ ra hơ lửa hóa vàng để các cụ, ơng bà <i>“có địn gánh, gánh đồ lễ về và dùng để </i>
<i>đánh đuổi lũ ma quỷ đói muốn cướp lễ vật”. </i>

 Trong lúc dùng cơm, mọi người vừa ăn vừa nói chuyện vui vẻ, sơi nổi. Sau đó
thường là mọi người cùng vui xuân với các bàn bài: rút bất, tam cúc...

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

 Hố vàng chính là việc con cháu gửi đồ dùng, tiền vàng đã chuẩn bị trên bàn thờ
gia tiên trong dịp Tết cho người cõi âm.

 Có những gia đình chỉ làm hết tết gói gọn trong gia đình. Nhưng cũng có những
người cịn mời thơng gia, hàng xóm thân thiết tới dùng cơm lễ hoá vàng, coi như
là dịp gặp mặt nhau ngày đầu xuân.

 Hóa vàng tiễn các cụ xong ai cũng có cảm giác Tết đã hết. Người kinh doanh lại bắt
đầu mở hàng kinh doanh như mọi ngày. Người làm công việc khác cũng vậy.
Nhưng dù làm bất cứ nghề gì đi chăng nữa, ai ai cũng hy vọng lòng thành của
mình được các cụ chứng giám và phù hộ cho làm ăn sn sẻ cả năm.

 Tục hố vàng dựa trên tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, vật hoá vàng thường gắn với
đời sống thường nhật, để thấy con người ở thế giới bên kia sống gần với dương
gian. Tục này nhằm cung cấp cho người đã khuất tiền, quần áo (giấy), gậy đi
đường (cây mía).

 Sau khi lễ, các gia chủ sẽ hóa vàng. Phần tiền, vàng của gia thần phải hóa trước,
tiền vàng, đồ dùng của tổ tiên hóa sau. Tục xưa, tại nơi đốt vàng mã, người ta
thường đặt vài cây mía dài. Dân gian cho rằng đây là đòn gánh để các linh hồn
dùng làm gậy chống, hay mang hàng hóa.

<b>III. </b> <b>Kết bài </b>

 Lễ hóa vàng là một trong những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.
 Chúng ta cần phải biết trân trọng, giữ gìn và phát huy những ý nghĩa cao đẹp của

nó.

<b>C.</b>

<b>BÀI VĂN MẪU </b>

<b>Đề bài: Anh (chị) hãy viết bài văn thuyết minh về một nét đẹp truyền thống của dân tộc </b>
Việt Nam là lễ hội hóa vàng.

<i>Gợi ý làm bài </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

mùng 3 Tết hoặc có gia đình thì tổ chức vào ngày mùng 4 Tết như ở Thị cầu (Bắc Ninh)
sau khi đã đi viếng mộ vào sáng ngày mùng 4 Tết, theo như tục lệ vùng này.

Nói về nguồn gốc của tục hóa vàng là do ảnh hưởng của người Trung Hoa. Tích kể
rằng: Vào đời Hán có đơi vợ chồng là Thái Mạc và Tuệ Nương học nghề làm giấy chưa
thạo đã về quê mở xưởng. Giấy làm ra xấu và khó viết chữ nên bị ế khơng bán được.
Tuệ Nương bèn giả chết để thực hiện phương kế bán giấy. Ngày thứ 3, trước khi đi chôn,
Thái Mạc đem một ôm giấy ra đốt bên cạnh quan tài vợ. Sau khi Thái Mạc đốt giấy xong
thì Tuệ Nương ở trong quan tài kêu to gọi chồng, đẩy nắp quan tài bước ra hát rằng:

<i>“Dương gian tiền năng hành tứ hải. Âm gian chỉ tại tố mãi mại. Bất thị trượng phu bả chỉ </i>
<i>thiêu. Thùy khẳng phóng ngã hồi gia lai”. </i>

Nghĩa là: <i>“Trên dương gian đồng tiền có thể làm được mọi việc ở mọi nơi, dưới âm phủ </i>
<i>giấy cũng có thể dùng để mua bán. Nếu khơng phải chồng đốt cho giấy thì ai lại cho tơi </i>
<i>quay về dương gian”.</i> Nói rồi lại mang thêm 2 bó giấy nữa để đốt.

Những người chứng kiến đều tin là đốt giấy thành tiền cho người âm phủ rất có lợi nên
ai nấy đều về nhà lấy tiền đến nhà Thái Mạc mua giấy về đốt hóa vàng. <i>“Tin lành”</i> đồn xa,
người các nơi tranh nhau đến nhà Thái Mạc mua giấy. Không đến 2 ngày, bao nhiêu giấy

ế của hai vợ chồng Tuệ Nương đã hết sạch.

Từ sáng mùng 4 Tết, tại các nghĩa trang ở Thị cầu (Bẳc Ninh) đã đông đầy người của các
gia đình đi tảo mộ, đem theo cuốc, xẻng để đắp lại các ngôi mộ và rẫy cỏ trên mộ trước
khi cúng lễ, các em tráng nhi đi theo cũng tham gia công việc này rất tích cực và vui vẻ;
mọi người cũng đem theo lễ vật thường là xôi gà, hoa quả, vàng hương, trầu cau và rượu
v.v... và có cả pháo để cúng cáo thổ thần và cúng mời người thân về dự lễ hóa vàng tiễn
đưa họ về âm phú sau ba ngày Tết, và đốt pháo khi hương (nhang) tàn... Lễ tất (lễ xong),
sau khi hóa vàng (có trẻ em phụ cùng người lớn đốt và vẩy rượu xung quanh chỗ hóa
vàng), người lớn đốt pháo và trẻ em cũng đua theo. Khung cảnh lúc đó thật là náo nhiệt,
ồn ào. Sau buổi lễ, trẻ em phụ gia đình mang một phần lễ vật về nhà, phần còn lại để cho
trẻ chăn trâu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

đình đến dự. Khơng khí buổi lễ rất vui. Sau khi đợt nhang thử nhất tàn, đốt đợt hai,
nhang cháy được phân nửa thì gia chủ thường là bố lỗ tạ, hạ vàng mã xuống hóa, hạ cơm
xuống bày ra bàn, phản hoặc sập v.v... tùy nhà, chờ hóa vàng xong thì mọi người cùng ăn.
Trong khi hoá vàng các em tráng nhi phụ bố mang hai cây mía dựng hai bên bàn thờ ra
hơ lửa hố vàng để các cụ ơng bà <i>"có địn gánh, gánh đồ lễ về và dùng để đánh đuổi lũ ma </i>
<i>quỷ đói muốn cướp lễ vật".</i> Trong lúc dùng cơm, mọi người vừa ăn vừa nói chuyện vui vẻ,
sơi nổi. Sau đó thường là mọi người cùng vui xuân với các bàn bài: rút bất, tam cúc v.v...
khơng khí lúc này rất náo nhiệt, nhất là với những tiếng cười giòn giã và tiếng reo hò rất
phấn khởi, từ đám trẻ em, của các em thắng bài...

Hầu hết mọi người đều cho rằng: Lễ tết là ngày vui của con cháu thì ơng bà dưới âm cũng
phải được hưởng. Hố vàng chính là việc con cháu gửi đồ dùng, tiền vàng đã chuẩn bị
trên bàn thờ gia tiên trong dịp Tết cho người cõi âm.

Có những gia đình chỉ làm hết tết gói gọn trong gia đình. Nhưng cũng có những người
cịn mời thơng gia, hàng xóm thân thiết tới dùng cơm lễ hoá vàng, coi như là dịp gặp mặt
nhau ngày đầu xuân.

Hóa vàng tiễn các cụ xong ai cũng có cảm giác Tết đã hết. Người kinh doanh lại bắt đầu
mở hàng kinh doanh như mọi ngày. Người làm công việc khác cũng vậy. Nhưng dù làm
bất cứ nghề gì đi chăng nữa, ai ai cũng hy vọng lịng thành của mình được các cụ chứng
giám và phù hộ cho làm ăn suôn sẻ cả năm.

Tục hố vàng dựa trên tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, vật hoá vàng thường gắn với đời
sống thường nhật, để thấy con người ở thế giới bên kia sống gần với dương gian. Tục
này nhằm cung cấp cho người đã khuất tiền, quần áo (giấy), gậy đi đường (cây mía).
Người dân thường mang vàng hương ra trước cửa nhà để đốt. Sau khi đốt, gia chủ
thường đổ một chén rượu cúng vào đống tro vàng mã để đồ cúng được chuyển đến đúng
người nhận. Một số nhà cịn hơ cây mía trên ngọn lửa hóa vàng để người cõi âm có gậy
chống.

Nhiều gia đình đốt hàng chồng vàng mã như giấy vàng, giấy bạc, vàng thoi tiền cùng
quần áo, giày dép, nhà cửa, xe…, thậm chí có người cịn gửi người hầu, tỳ thiếp… có giá
trị hàng trăm nghìn đồng cho người cõi âm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

cây mía dài. Dân gian cho rằng đây là đòn gánh để các linh hồn dùng làm gậy chống, hay
mang hàng hóa.

Việc chọn ngày làm lễ hóa vàng tùy thuộc vào mỗi gia đình, chủ yếu từ mùng 3 đến
khoảng mùng 10 Tết Nguyên đán. Điều quan trọng nhất là phải có lễ tạ gia tiên, gia thần
và chư vị thánh thần, phật. Theo quan niệm dân gian, có lễ tạ thì tấm lịng của chủ nhà
mới được người âm chứng giám.

Theo nhiều tài liệu sử học thì mùng 3 vẫn là ngày Tết thầy nên để tổ tiên vẫn ở lại ăn Tết
với con cháu. Mùng 4 và mùng 5 mới là ngày tiễn các cụ về cõi vĩnh hằng là hợp lí hơn cả.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Website HOC247 cung cấp một môi trường h<b>ọc trực tuyến </b>sinh động, nhiều ti<b>ện ích thơng minh, </b>

nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>

<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹnăng sư phạm </b>đến từcác trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

<b>I. </b>

<b>Luy</b>

<b>ệ</b>

<b>n Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm t</b>ừ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luy<b>ện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ng</b>ữVăn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên
khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II.</b>

<b>Khoá H</b>

<b>ọ</b>

<b>c Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ởtrường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Toán:</b> Bồi dưỡng 5 phân môn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho </b>
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>
<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i>cùng đơi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III. </b>

<b>Kênh h</b>

<b>ọ</b>

<b>c t</b>

<b>ậ</b>

<b>p mi</b>

<b>ễ</b>

<b>n phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, NgữVăn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>V</b></i>

<i><b>ữ</b></i>

<i><b>ng vàng n</b></i>

<i><b>ề</b></i>

<i><b>n t</b></i>

<i><b>ảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->