Lượng giá thiệt hại sức khỏe cộng đồng do ô nhiễm không khí từ các cụm công nghiệp phía bắc thành phố thái nguyên (tt)

TÓM TẮT LUẬN VĂN
Thái Nguyên là một tỉnh trung du miền núi giáp với thủ đô Hà Nội và là một trong
những trung tâm đào tạo nguồn nhân lực lớn nhất cả nước. Cở sở hạ tầng kỹ thuật và hệ
thống giao thông của tỉnh đang được đầu tư xây dựng hoàn thiện, đồng bộ và hiện đại.
Phát huy được thế mạnh của mình, đồng thời thực hiện chủ trương thu hút đầu tư phát
triển công nghiệp của Đảng và Nhà nước, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được kết quả vượt bậc
trong phát triển cơng nghiệp. Khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên là một trong
những khu vực của tỉnh có các hoạt động cơng nghiệp phát triển mạnh mẽ. Với thế mạnh
có nhiều mỏ than khống sản với trữ lượng lớn nên khu vực này này được ưu tiên phát
triển các ngành cơng nghiệp khai khống và ngành cơng nghiệp sử dụng nhiều than
khống sản như sản xuất xi măng, nhiệt điện…
Tuy nhiên hoạt động sản xuất công nghiệp luôn gây tác động mạnh nhất đến môi
trường, tài nguyên, sức khỏe, an toàn và trật tự xã hội. Có thể nói, ơ nhiễm mơi trường
ln đồng hành với phát triển các dự án công nghiệp và khai thác khống sản. Lượng
chất thải cơng nghiệp càng tăng, tính độc hại và thành phần cũng biến đổi ngày càng
phức tạp. Các khí thải và bụi theo đường hơ hấp đi vào cơ thể con người hay sinh vật.
Một bộ phận khác, đặc biệt là các chất hữu cơ, các chất vô cơ thâm nhập vào nguồn nước
hay môi trường đất rồi đi vào cơ thể con người qua thức ăn, nước uống.
Đã có nhiều nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá chất lượng mơi trường
khơng khí tại khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên. Các nghiên cứu đều chỉ ra rằng,
mơi trường khơng khí tại khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên đang bị ô nhiễm và
gây ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu
nào tính tốn được các thiệt hại về sức khỏe của người dân do ảnh hưởng của ÔNKK.
Xuất phát từ thực tiễn trên, tác giả chọn đề tài “Lượng giá thiệt hại sức khỏe
cộng đồng do ơ nhiễm khơng khí từ các cụm cơng nghiệp phía bắc thành phố Thái
Nguyên” làm luận văn thạc sỹ.


Phương pháp quan trọng nhất được sử dụng trong đề tài là phương pháp chi phí
sức khỏe. Phương pháp chi phí sức khỏe được áp dụng để lượng giá thiệt hại sức khỏe do
ơ nhiễm và suy thối mơi trường gây ra. Phương pháp chi phí sức khỏe được sử dụng để

tính tốn chi phí chữa các bệnh tật gây ra bởi ơ nhiễm và suy thối mơi trường liên quan
đến tổng chi phí bao gồm cả dịch vụ y tế, chi phí phịng ngừa, điều trị, phục hổi và chi
phí cơ hội của việc khám chữa bệnh. Ngồi ra, đề tài còn sử dụng nhiều phương pháp
khác như phương pháp ngân tầng ngẫu nhiên, phương pháp kế thừa, phương pháp chuyên
gia...
Nội dung của luận văn gồm ba chương chính với các nội dung như sau:
Chương 1: Tổng quan về ô nhiễm không khí và lượng giá thiệt hại sức khỏe do ơ
nhiễm khơng khí
Tác giả đã hệ thống hóa cơ cở lý luận về ơ nhiễm khơng khí, ảnh hưởng của ơ
nhiễm khơng khí đến sức khỏe của cơng động và lượng giá thiệt hại này.
“Ơ nhiễm khơng khí là sự có mặt của chất lạ hoặc sự biến đổi quan trọng trong
thành phần khơng khí, làm cho nó khơng sạch, bụi, có mùi khí chịu, làm giảm tầm
nhìn…”. Có hai nguồn chính gây ơ nhiễm khơng khí là nguồn tự nhiên và nguồn nhân
tạo. Các tác động của con người là nguồn gây ô nhiễm chủ yếu cho mơi trường khơng
khí, nó bao gồm các hoạt động sản xuất, giao thơng và sinh hoạt.
Ơ nhiễm khơng khí có nhiều ảnh hưởng tai hại cho sức khoẻ con người đặc biệt
là các bệnh đường hô hấp. Điều này làm cho sức khỏe con người bị suy giảm, quá trình
lão hóa trong cơ thể bị thúc đẩy, chức năng của các bộ phận trong cơ thể con người bị
suy giảm và mắc bệnh. Mức độ ảnh hưởng còn tùy thuộc vào loại hoá chất, nồng độ và
thời gian các chất này thâm nhập vào cơ thể. Khó mà xác định được chất độc nào gây ra
một bệnh nào vì các chất gây ÔNKK đều tác động trực tiếp lên cơ thể con người cùng
một lúc và trong một thời gian dài. Sự cộng hưởng của nhiều chất và thời gian ủ bệnh
lâu làm cho sức khỏe của con người ngày càng yếu đi, con người mắc bệnh ngày càng
nặng và khó điều trị hơn.
Đề tài cũng hệ thống hóa được lý thuyết về lượng giá thiệt hại sức khỏe cộng
đồng thông qua 5 phương pháp là Phương pháp hàm sản xuất, Nhóm phương pháp chi


phí sức khỏe, Phương pháp đánh giá theo mức độ hưởng thụ, Phương pháp hành vi thay
đổi và ngăn ngừa, Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên. Đề tài đã đánh giá được ưu,

nhược điểm của từng phương pháp để lựa chọn phương pháp phù hợp để tính tốn thiệt
hại sức khỏe cộng đồng do ơ nhiễm khơng khí.
Chương 2: Tình hình ơ nhiễm khơng khí và sức khỏe cộng đồng tại khu vực phía
bắc thành phố Thái Nguyên
Ở chương này, tác giả đã khái quát chung về khu vực phía bắc thành phố Thái
Nguyên và lượng giá thiệt hại sức khỏe cộng đồng do ơ nhiễm khơng khí thơng qua ba
phần
Phần 1: Khái quát chung về khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên
Ở phần này, tác giả đã khái quát chung về điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội, tình
hình sản xuất cơng nghiệp và hiện trạng ơ nhiễm khơng khí tại khu vực phía bắc thành
phố Thái Nguyên. Khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên là khu vực giáp ranh nằm
ở phía bắc thành phố Thái Nguyên gồm các xã phường Quan Triều, Tân Long, Cao
Ngạn, Phúc Hà thuộc thành phố Thái Nguyên, Sơn Cẩm thuộc huyện Phú Lương và An
Khánh thuộc huyện Đại Từ.
Với thế mạnh là có các mỏ than khoảng sản, nên khu vực phía bắc thành phố
Thái Nguyên tập trung phát triển các ngành công nghiệp khai thác và sử dụng nhiều
than khoáng sản như khái thác khoảng sản, nhiệt điện, xi măng, sản xuất vật liệu xậy
dưng… Theo quy hoạch các khu công nghiệp tỉnh Thái Nguyên, trong giai đoạn tới ở
khu vực phía bắc thành phố Thái Ngun cịn được quy hoạch phát triển một vài khu
công nghiệp may.
Khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên được đánh giá là có ơ nhiễm bụi và
tiếng ốn trong bầu khơng khí. Báo cáo hiện trạng môi trường tỉnh Thái Nguyên cho
thấy, các chỉ tiêu trên đều vượt mức giới hạn cho phép.
Phần 2: Đánh giá của chuyên gia về tình hình ô nhiễm môi trường không khí khu
vực phía bắc thành phố Thái Nguyên
Tác giả đã điều tra, khảo sát của chun giá về tình hình ơ nhiễm khơng khí tại
khu vực phía bắc thành phố Thái Nguyên. Các chuyên gia được lựa chọn là các giảng


viên đại học, các nhà quản lý hoạt động trong lĩnh vực chuyên môn ở các cấp trong tỉnh

Thái Nguyên. Kết quả thu được từ ý kiến chuyên gia như sau: khu vực phía bắc thành
phố Thái Nguyên đang bị ô nhiễm bầu không khí. Khu vực bị ô nhiễm nặng nề nhất là
khu vực gần mỏ than Khánh Hòa và gần nhà máy sản xuất xi măng, nhiệt điện. Nguồn
gây ô nhiễm chủ yếu là hoạt động sản xuất công nghiệp.
Phần 3: Lượng giá thiệt hại sức khỏe cộng đồng
Ở phần này, tác giả đã đưa ra được mô hình cách tính thiệt hại sức khỏe cộng
đồng và đưa ra thực tế để tính tốn thiệt hại sức khỏe. Nghiên cứu được thực hiện tại
hai phường Tân Long và Quan Triều. Khu vực được lựa chọn làm đối chứng là xã
Quyết Thắng thuộc thành phố Thái Nguyên. Nghiên cứu thực hiện điều tra 600 phiếu,
chia đều cho 3 xã, phường. Phương pháp chọn mẫu điều tra là phương pháp chọn mẫu
phân tầng ngẫu nhiên. Kết quả tính tốn như sau:
Trung bình một hộ gia đình ở vùng ơ nhiễm khơng khí chịu thiệt hại sức khỏe qui
đổi ra tiền là 2,49671 triệu đồng/năm 2015, tổng thiệt hại sức khỏe do ơ nhiễm khơng khí
từ các hoạt động sản xuất cơng nghiệp ở 2 phường là 10.493.672 nghìn đồng. Trung bình
mỗi người mỗi năm bị thiệt hại sức khỏe quy ra tiền là 700,6 nghìn đồng.
Chương 3: Một số giải pháp giảm thiểu thiệt hại sức khỏe cộng đồng do ô nhiễm
môi trường không khí
Ở chương 2, đề tài đã lượng giá được thiệt hại sức khỏe cộng đồng do ô nhiễm
không khí. Nguồn gây ô nhiễm chính cho bầu khơng khí là từ các hoạt động sản xuất
cơng nghiệp. Từ đó, tác giả đã đưa ra được một số giải pháp nhằm giảm thiểu thiệt hại
của cộng đồng.
Tác giả đã dựa trên cơ sở là “Quy hoạch phát triển công nghiệp của tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2016 - 2025 tầm nhìn đến năm 2030”, “ Quy hoạch bảo vệ môi trường
tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020” và các văn bản luật về bảo vệ mơi trường khơng khí để
đưa ra các giải pháp. Các nhóm giải pháp được đưa ra là: Nhóm giải pháp giảm thiểu ơ
nhiễm khơng khí, Nhóm giải pháp tăng cường quản lý của cộng đồng trong quản lý mơi
trường khơng khí, Nhóm giải pháp về tài chính và Nhóm giải pháp khác.
Xin chân thành cám ơn!