Gián án MỘT SỐ DẠNG BT ÔN THI CASIO HÓA 12

CÁC DẠNG BÀI TẬP ÔN THI CASIO HÓA 12
- - - - - - - -
DẠNG 1: Quan hệ số p, số n, số e.
1. Phân tử X có công thức abc. Tổng số hạt mang điện và không mang điện trong
phân tử X là 82. Trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 22,
hiệu số khối giữa b và c gấp 10 lần số khối của a, tổng số khối của b và c gấp 27 lần số
khối của a. Tìm công thức phân tử của X.
Giải:
Gọi số hạt proton, nơtron, số khối của nguyên tử a là : Z
a ;
N
a
; A
a
Gọi số hạt proton, nơtron, số khối của nguyên tử b là : Z
b ;
N
b
; A
b
Gọi số hạt proton, nơtron, số khối của nguyên tử c là : Z
c ;
N
c
; A
c
Theo các dữ kiện đề ra ta có các pt:
2(Z
a
+ Z
b

+ Z
c
) + (N
a
+ N
b
+ N
c
) = 82 (1)
2(Z
a
+ Z
b
+ Z
c
) - (N
a
+ N
b
+ N
c
) = 22 (2)
A
b
- A
c
= 10 A
a
(3)
A

b
+ A
c
= 27A
a
(4)
Từ (1) và (2) : (Z
a
+ Z
b
+ Z
c
) = 26; (N
a
+ N
b
+ N
c
) = 30 => A
a
+ A
b
+ A
c
= 56 (5)
Kết hợp (3), (4) và (5) ta được hpt:
10 A
a
- A
b

+ A
c
= 0
27A
a
- A
b
- A
c
= 0
A
a
+ A
b
+ A
c
= 56
Giải hệ phương trình bậc nhất 3 ẩn số: (máy tính casio fx-570MS)
BÊm MODE ba lÇn ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn EQN
1
BÊm nót sè 1 ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn Unknowns
2 3
BÊm 3 (®Ó chän hÖ PT 3 Èn) → mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a1? th× bÊm 10
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b
1
? th× bÊm -1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c
1
? th× bÊm 1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn d

1
? th× bÊm 0
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a
2
? th× bÊm 27
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b
2
? th× bÊm -1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c
2
? th× bÊm -1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn d
2
? th× bÊm 0
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a
3
? th× bÊm 1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b
3
? th× bÊm 1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c
3
? th× bÊm 1
ĐH school | Tài liệu ôn thi GTTMTCT mon Hóa học 12-TQ 1
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn d
3
? th× bÊm 56
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn x = 2
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn y = 37
BÊm = ⇒ mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn z = 17

Suy ra A
a
= 2 ; A
b
= 37 ; A
c
= 17.
Kết hợp với (Z
a
+ Z
b
+ Z
c
) = 26
Ta tìm được : Z
a
= 1, Z
b
= 17 ; Z
c
= 8 .Các nguyên tử là:
1
H
2
;
17
Cl
37
;
8

O
17

Công thức X: HClO.
2. Mỗi phân tử XY
3
có tổng các hạt proton, nơtron, electron bằng 196; trong đó, số hạt
mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 60, số hạt mang điện của X ít hơn số hạt
mang điện của Y là 76.
Hãy xác định kí hiệu hoá học của X,Y và XY
3
.
(Đề Khu vực GTTMTCT 2008)
Giải:
Kí hiệu số đơn vị điện tích hạt nhân của X là Zx , Y là Zy ; số nơtron (hạt không mang
điện) của X là Nx , Y là Ny . Với XY
3
, ta có các phương trình:
Tổng số ba loại hạt:
2 Zx + 6 Zy + Nx + 3 Ny = 196 (1)
2 Zx + 6 Zy − Nx − 3 Ny = 60 (2)
6 Zy − 2 Zx = 76 (3)
Cộng (1) với (2) và nhân (3) với 2, ta có:
4 Zx + 12 Zy = 256 (a)
− 4Zx + 12 Zy = 152 (b)
(giải hệ phương trình bậc nhất 2 ẩn: quy trình bấm máy tương tự trên nhưng khi
máy hiện Unknows? chọn 2)
⇒ Zy = 17 ; Zx = 13.
Vậy X là nhôm,
Y là clo.

XY
3
là AlCl
3
DẠNG 2: Hạt nhân và phóng xạ (hằng số phóng xạ, niên đại vật cổ)
Một mẩu than lấy từ hang động ở vùng núi đá vôi tỉnh Hòa Bình có 9,4 phân hủy
14
C.
hãy cho biết người Việt cổ đại đã tạo ra mẩu than đó cách đây bao nhiêu năm? Biết chu
kỳ bán hủy của
14
C là 5730 năm, trong khí quyển có 15,3 phân hủy
14
C. Các số phân hủy
nói trên đều tính với 1,0 gam cacbon, xảy ra trong 1,0 giây.
(Đề Khu vực GTTMTCT 2008)
Giải:
Hằng số phóng xạ: k =
1
2
ln 2
t
=
0,693
5730

Niên đại của mẩu than t =
0
t
N

1 5730 15,3
ln ln
k N 0,693 9, 4
=
= 4027,9 (năm) ≈ 4000 (năm)
Người Việt cổ đại đã tạo ra mẩu than đó cách đây khoảng 4000 năm
Tính toán với hàm logarit cơ số e:
Bấm 5730 ab/c 0.693
×

ln
(
15.3 ab/c 9.4
)

=
ĐH school | Tài liệu ôn thi GTTMTCT mon Hóa học 12-TQ 2
Tùy yêu cầu của người ra đề có thể làm tròn mấy chữ số:
Để làm tròn số trên máy tính: (máy tính casio fx-570MS)
Sau khi có kết quả tính trên thì ta thực hiện tiếp theo quy trình bấm sau:
Bấm MODE năm lần ⇒ màn hình hiện Fix Sci Norm
1 2 3
Bấm nút số 1 ⇒ màn hình hiện Fix 0∽9?
Sau đó chọn số chữ số thập phân cần làm tròn sau dấu phẩy tương ứng với các
số trên bàn phím ⇒ bấm
=
.
Vd: Với bài toán trên sau khi bấm theo quy trình ta thực hiện tiếp quy trình làm
tròn. Sau khi máy hiện Fix 0∽9? ta bấm nút 4 (làm tròn 4 chữ số thập phân sau
dấu phẩy) ⇒ bấm

=

Kết quả: 4027,8935
DẠNG 3: Momen lưỡng cực
Biết rằng mono – clobenzen có momen lưỡng cực µ
1
= 1,53 D.
a) Hãy tính momen lưỡng cực µ
o
; µ
m
; µ
p
của ortho, meta, para – diclobenzen.
b) Đo momen lưỡng cực của một trong ba đồng phân đó được µ = 1,53 D. Hỏi đó là dạng
nào của diclobenzen?
(Đề Khu vực GTTMTCT 2008)
Giải:
Clo có độ âm điện lớn, µ
1
hướng từ nhân ra ngoài

ortho meta
para
µ = µ 3 µ = µ

µ = 0
Cộng vectơ sử dụng hệ thức lượng trong tam giác a
2
= b

2
+ c
2
– 2bc cosA
Chứng minh:
µ
o
2
=
µ
1
2
+
µ
1
2
- 2.
µ
1
.
µ
1
.cos120
o
= 2
µ
1
2
-2.
µ

1
2
.cos (180
0
+ 60
o
)
= 2
µ
1
2
+ 2.
µ
1
2
.cos 60
0
Dẫn xuất ortho: µ
o
=
2 2 0
1 1
2 2 cos60µ + µ
= µ
1
3
Chứng minh:
µ
m
2

=
µ
1
2
+
µ
1
2
- 2.
µ
1
.
µ
1
.cos60
o
= 2
µ
1
2
-2.
µ
1
2
.cos (180
0
- 120
o
)
= 2

µ
1
2
+ 2.
µ
1
2
.cos 120
0
ĐH school | Tài liệu ôn thi GTTMTCT mon Hóa học 12-TQ 3
b
a
c A
Dn xut meta: à
m
=
2 2 0
1 1
2 2 cos120à + à
= à
1
Dn xut para: à
p
= à
1
à
1
= 0
b) Theo u bi à =1,53D = à
1

ú l dn xut meta -diclobenzen
Quy trỡnh bm mỏy: (mỏy tớnh casio fx-570MS)
-Trc khi tớnh ta chn ch hin th s o gúc (theo ):
Bm MODE bn ln, mn hỡnh hin Deg Rad Gra
1 2 3
Chn 1 (n v: hoc 2 n v: radian) => mn hỡnh hin ch D nh.
-i vi tớnh à
o
: (chỳng ta cú th dựng cụng thc rỳt gn hoc lm theo cỏch sau)
Bm
(
2
ì
1.53x
2
+
2
ì
1.53x
2
ì cos
60
)

=
Kt qu: 2,6500
Tớnh à
m
, à
p

tng t.
- i vi à l s thp phõn nhiu s, trỏnh nhp sai v rỳt gn thi gian bm thỡ
chỳng ta cú th dựng cỏc phớm nh gỏn s ú vi cỏc ch cỏi tng ng trờn bn
phớm (A, B, C, D, E, F, X, Y, M).
Vd: Cho à
1
= 1,435612 D. Yờu cu tớnh à
o
.
Quy trỡnh bm:
Nhp s: 1.435612 vo mỏy tớnh sau ú bm phớm
SHIFT
STO A
Tớnh à
o
: Bm
(
2
ì ALPHA A
x
2
+
2
ì ALPHA A
x
2
ì cos
60
)

=

Kt qu: 2,486553
-i vi bi toỏn cho à, à
1
. Yờu cu tỡm gúc A.
Ta cú: Cos A =

= k
Tỡm A: Bm
SHIFT
cos
k
=
kt qu l s dng thp phõn, chuyn gúc
sang , phỳt, giõy ta bm
,,,o
.
Vd: Cho à
1
= 1,53 D, à =2,65. Tớnh gúc A.
Thay s ta c: CosA - 0,5.
Tỡm A: Bm
SHIFT
-1
cos - 0.5
=
,,,o
Kt qu: gúc A = 120
0

Hoc cỏch bm liờn tc:
SHIFT
-1
cos
( (
1.53x
2
+
1.53x
2
2.65x
2

)
ữ
(
2
ì
1.53x
2

) )
=
Kt qu: gúc A 120
0
DNG 4: Khong cỏch ca cỏc nguyờn t trong ng phõn hỡnh hc
H y xác định khoảng cách giữa 2 nguyên tử iot trong 2 đồng phân hình họcã
H school | Ti liu ụn thi GTTMTCT mon Húa hc 12-TQ 4
cña C
2

H
2
I
2
víi gi¶ thiÕt 2 ®ång ph©n nµy cã cÊu t¹o ph¼ng. (Cho ®é dµi liªn
kÕt C – I lµ 2,10
Å
vµ C=C lµ 1,33
Å
).
Giải:
§ång ph©n cis- :
d
cis
= d
C= C
+ 2 d
C - I
× sin 30
0
.
§ång ph©n trans-:
d
trans
= 2× IO
IO =
2 2 0
IC + CO - 2IC CO cos120
× ×
=

2 2 0
1,33 1,33
2,1 +( ) -2 x 2,1 x cos120
2 2
Bấm máy: (máy tính casio fx-570MS)
BÊm MODE mµn h×nh hiÖn COMP CMPLX
1 2
+ Bấm 1
sin
30
=
Kết quả: 0,5 ⇒ d
cis
= d
C= C
+ d
C - I
= 2.1 +1.33 = 3.43 Å
+ Bấm 2.1x
2

+
0.67 x
2
− 4.2
×
0.67 cos 120
=
Ans
=

×
2
=
Kết quả: d
trans
= 5 Å
DẠNG 5: Tính pH
Ở 20
0
C hòa tan vào dung dịch NaOH nồng độ 0,016 g/lít một lượng iot đủ để phản
ứng sau xảy ra hoàn toàn: 2NaOH + I
2

→
¬ 
NaI + NaIO + H
2
O
Tính pH của dung dịch thu được. Biết hằng số axit của HIO = 2,0 ×10
−
11
(Đề Khu vực GTTMTCT 2009)
ĐH school | Tài liệu ôn thi GTTMTCT mon Hóa học 12-TQ 5
H
H
C
C
I
I

120
0
d
C
I
C
I
30
0
H
H
C
C
I
I
120
0
d
C
I
I
C
O