Gián án NGOAI KHOA VAN HOC

CHƯƠNG TRìNH NGOạI KHOá VĂN HọC
hìNH ảNH ANH Bộ Đội trong thơ ca việt nam qua hai cuộc
kháng chiến chống pháp và chống mĩ
Trớc khi tiến hành buổi ngoại khoá xin kính mời các quý vị đại biểu, các
thầy cô giáo và toàn thể các em h/s thởng thức một số tiết mục văn nghệ chào
mừng, xin mi em.. lờn iu khin chng
trỡnh vn ngh .
Xin cm n cỏc em ó em n nhng tit mc vn ngh rt hay, chỳc
cỏc em vui kho, hc tt. V sau õy xin mi cỏc em nhn mt phn qu t
ban t chc. ( Xin kính mờilên trao
quà cho đội văn nghệ)
Kính tha các quý vị đại biểu!
Kính tha các thầy giáo, cô giáo!
Tha toàn thể các em h/s thân mến!
Để hởng ứng chủ đề làm theo anh bộ đội cụ Hồvà khái quát lại hình
ảnh anh bộ đội trong thơ ca Việt Nam qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp
và chống Mĩ, đồng thời giúp các em học sinh hiểu sâu hơn nữa về những con
ngời làm nên lịch sử, làm nên cuộc sống hoà bình của Tổ quốc thân yêu.
Hôm nay trờng THCS Huy Hạ tổ chức ngoại khoá văn học nhân kỉ niệm ngày
thành lập QĐNDVN 22-12.
Đến dự với buổi ngoại khoá của chúng ta hôm nay, tôi xin trân trọng
giới thiệu có:
1.......................................................................................................................
2.......................................................................................................................
3.......................................................................................................................

4.......................................................................................................................
5.......................................................................................................................
6.......................................................................................................................
7.......................................................................................................................
Đặc biệt là sự có mặt của toàn thể cán bộ giáo viên và học sinh trờng

THCS Huy Hạ.
Kính tha các quý vị đại biểu!
Kính tha các thầy giáo, cô giáo!
Tha toàn thể các em h/s thân mến!
Ngày 22/12 hàng năm có một ý nghĩa lịch sử rất quan trọng. Vậy ý
nghĩa đó là gì? Xin mời cô Đào Thị Hà - Phó bí th chi bộ - Phó hiệu trởng
nhà trờng sẽ giúp chúng ta thấy đợc lịch sử ra đời của ngày 22/12.
Hình ảnh anh bộ đội không chỉ là một đề tài lớn của thơ văn Việt Nam
từ cách mạng tháng 8/1945 đến nay mà còn là nguồn cảm hứng vô tận của
các nhà văn nhà thơ. Chính vì vậy khi viết về anh bộ đội các tác giả đã có
những thành công đáng kể, ở tất cả các thể loại nh: truyện, kí, kịch, thơ.nh-
ng có lẽ thành công hơn cả, phong phú hơn cả là với thơ ca.
Khi viết về anh bộ đội, các nhà thơ trong quân đội cũng nh các nhà thơ
cha từng cầm súng đã viết ở nhiều khía cạnh, nhiều góc độ khác nhau. Xong
dù viết ở khía cạnh nào, ở góc độ nào thì các tác giả cũng cùng chung mục
đích: phản ánh, ca ngợi những phẩm chất cao đẹp của anh bộ đội Cụ Hồ . Các
anh là những ngời bình thờng, giản dị, từ nhân dân mà ra, rất đỗi vĩ đại, phi
thờng.Yếu tố nào đã làm nên chất vĩ đại phi thờng trong con ngời bình thờng
ấy? Phải chăng chính các anh đã đợc sinh ra từ giòng giống tiên rồng- Ngời
mẹ hiền tổ quốc Việt nam.
Nếu gọi Tổ quốc chúng ta là ngời mẹ hiền thì mẹ Việt Nam chúng ta là
ngời mẹ tuyệt vời.
Trớc hết Tổ quốc Việt Nam tuyệt vời bởi vẻ đẹp thiên nhiên sẵn có,
chúng ta vô cùng cảm ơn bàn tay kì diệu của tạo hoá đã ban tặng cho đất nớc
chúng ta những danh lam thắng cảnh kì diệu nh:Vịnh Hạ Long, Sa Pa, Đà
Lạt, Huế mộng mơ.
Vẻ đẹp đất nớc ta càng đợc tô thắm, sinh động tơi trẻ hơn bởi bàn tay
lao động của ngời dân Việt Nam luôn cần cù và chịu khó. Đứng trớc vẻ đẹp
đất nớc, nhà thơ Tố Hữu đã từng thốt lên rằng:
Đẹp vô cùng tổ quốc ta ơi!

Rừng cọ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt
Nắng chói sông Lô hò ô tiếng hát
Chuyến phà dào dạt bến nớc bình ca.
Cùng với vẻ đẹp trời phú đó,Việt Nam tổ quốc ta còn rất giàu, giàu bởi
rừng vàng, biển bạc:
Biển bạc đặc cá tôm
Rừng vàng đầy quặng, gỗ
Dải đất Việt Nam giàu đẹp ấy đã trở thành nỗi khát khao thèm muốn
của những tên đế quốc sừng sỏ từ bao đời nay muốn lăm le, xâm chiếm.
Ôi! Mẹ Việt Nam của chúng ta đang dịu dàng, duyên dáng là vậy, mà
khi đối mặt với kẻ thù lại trở nên kiên cờng, bất khuất biết bao.
Đất nớc bốn nghìn năm lịch sử là bốn nghìn năm mẹ Việt Nam kiên
trung bất khuất, đánh trả mọi kẻ thù xâm lợc.Từ buổi ban đầu khi hai Bà Trng
phất cờ khởi nghĩa, thì sức mạnh kiên trung có tự bao giờ đã làm cho quân
Hán phải ôm nhục trở về. Rồi đến Tống - Nguyên-Minh-Thanh những tên
giặc phơng Bắc hùng hổ, hung hãn, tỏng chừng có thể ăn sống nuốt tơi ngay
tổ quốc Việt Nam nhỏ bé này. Nhng không Lý Thờng Kiệt, Ngô Quyền rồi
Lê Lợi, Quang Trung.đã lần lợt giáng cho bọn chúng những đòn chí tử. M-
ời bốn lần giặc phơng Bắc kéo sang là cả 14 lần chúng thất bại nhục nhã trở
về trớc sức mạnh quật khởi của truyền thống đấu tranh kiên cờng, bất khuất
của dân tộc Việt Nam. Song những kẻ thù hung hãn khác lại vẫn không từ bỏ
một thủ đoạn nào để tiến hành chiến tranh xâm lợc nớc ta. Những tên đế quốc
đầu sỏ, hung hãn, hiếu chiến nh: Pháp-Mĩ vẫn cứ ngông cuồng lao vào Việt
Namĩâm chiếm nh con thiêu thân. Nhng rồi bọn chúng cũng có kết cục chẳng
khác gì bọn giặc phong kiến phơng Bắc xa kia. Bằng chiến thắng lịch sử Điện
Biên Phủ, nhân dân ta đã đập tan xiềng xích đô hộ của thực dân Pháp:
Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ, nên trang sử vàng
Và bằng chiến dịch HCM vĩ đại dân tộc Việt Nam đã kết thúc vẻ vang
sự nghiệp kháng chiến chống mĩ thống nhất non sông thu về một mối kẻ thù

xâm lợc dù có hung hãn bao nhiêu cũng không thể tiêu diệt đợc một dân tộc
Việt Nam nhỏ bé nhng bất khuất anh hùng. Có thể nói một cách hình ảnh hơn
qua cách nói của thơ ca:
Bom đạn chúng bay không phá đợc
Trời đầy chim và đất đầy hoa
Xiềng xích chúng bay không khoá đợc
Lòng dân ta yêu nớc thơng nhà
Đất nớc của chúng ta, ngời mẹ hiền tổ quốc của chúng ta giàu đẹp
duyên dáng mà cũng rất đỗi anh hùng kiên trung bất khuất nh vậy đó.
Có thể nói: từ buổi sơ khai ông cha ta đã trải qua những chặng đờng
gian truân, vất vả đổ mồ hôi xơng máu để bảo vệ lấy giang sơn gấm vóc. Còn
gì đẹp hơn cao cả hơn là hình ảnh của một dân tộc gan góc đợc đúc kết trong
một con ngời con ngời, đó là ai? Đó chính là ngời chiến sĩ sát thát năm xa:
Múa giáo non sông trải mấy thâu
Đó cũng chính là ngời chiến sĩ Cần Giuộc trong bài thơ của Nguyễn
Đình Chiểu :
Mến nghĩa làm quân chiêu mộ
mà :
Mời tám ban võ nghệ
Chín chục trận binh th không chờ bày bố
Đó còn là anh bộ đội chân đạp đất , quần áo nâu chống pháp:
Rất đẹp hình anh lúc nắng chiều.
Bóng dài trên đỉnh núi cheo leo
Núi không đè nổi vai vơn tới
Lá nguỵ trang reo với gió đèo
Là anh giải phóng quân chống Mĩ:
Vẫn đôi dép lốp chiến trờng
Vẫn vành mũ lá coi thờng hiểm nguy
Tuốt gơm không chịu sống quỳ
Tuổi xanh chẳng tiếc xá chi bạc đầu

Hình ảnh các anh đã đi vào trong thơ một cách lồng lộng, phi thờng hơn
bất cứ một thiên thần nào trong chuyện cổ tích. Bởi các anh là những ngời
bình thờng nhng rất đỗi vĩ đại. chúng ta hãy cùng nhau đi ngợc dòng thơ ca
để phần nào thấy đợc anh bộ đội của chúng ta đã ra đi đánh giặc từ buổi ban
đầu ấy nh thế nào
Tôi xin giới thiệu đồng chí. trình bầy phần I:
Hình ảnh anh bộ đội trong thơ ca kháng chiến chống Pháp.
Kính tha các quý vị đại biểu!
Kính tha các thầy giáo, cô giáo!
Tha toàn thể các em h/s thân mến!
Nếu nh trong kháng chiến chống Pháp, anh vệ quốc quân của chúng ta
chủ yếu chỉ dùng gơm, giáo, hoả mai, quần áo nâu, chân đạp đất mà làm nên
chiến thắng thì đứng trớc đế quốc Mĩ, một tên đế quốc sừng sỏ, anh giải
phóng quân cũng với vành mũ tai bèo, với xe không kính mà vẫn làm nên
chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử- kết thúc cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu n-
ớc của dân tộc ta. Sau đây tôi xin mời đồng chí
lên trình bày phần thứ 2 của buổi ngoại khoá hôm nay: hình ảnh anh bộ đội
trong thơ ca kháng chiến chống Mĩ.
Kính tha các quý vị đại biểu!
Kính tha các thầy giáo, cô giáo!
Tha toàn thể các em h/s thân mến!
Đất nớc Việt Nam đã sạch bóng quân thù, giờ đây chúng ta đang đợc h-
ởng những ngày yên vui, xong hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ, những anh vệ
quốc quân, giải phóng quân còn in dấu trong tim chúng ta, hình ảnh các anh
còn mãi trờng tồn với lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam anh hùng.
Và hôm nay, tới dự buổi ngoại khoá chúng ta cũng có những ngời mẹ,
ngời con u tú của địa phơng. Sau đây xin mời đồng chí
.đại diện cho
lên phát biểu ý kiến.
Vâng, xin cảm ơn ý kiến phát biểu của đồng chí, thay mặt cho toàn thể

cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong trờng xin kính chúc đồng chí
sức khoẻ và hạnh phúc. Và sau đây để thể hiện lòng biết ơn của tập thể cán
bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong trờng, chúng tôi có một chút quà
nhỏ gửi tới các đồng chí và gia đình .Xin kính mời các đồng chí lên nhận
quà.Xin trân trọng kính mời đồng chí
..lên trao quà
Kính tha các quý vị đại biểu!
Kính tha các thầy giáo, cô giáo!
Tha toàn thể các em h/s thân mến!
Chiến tranh không còn, đất nớc đã sạch bóng quân thù song khúc quân hành sẽ mãi
mãi là bài ca tiếp bớc cho mỗi ngời chiến sĩ. Và sau đây xin mời các quý vị đại biểu, các
thầy cô giáo và các em học sinh nghe ca khúc Hát mãi khúc quân hành của tác giả
Diệp Minh Tuyền do tập thể giáo viên trình bày.
Ca khúc Hát mãi khúc quân hành của nhạc sĩ Diệp Minh Tuyền đã khép lại
chơng trình ngoại khoá văn học về hình ảnh anh bộ đội trong thơ ca kháng chiến chống
Pháp và chống Mĩ hôm nay. Thay mặt cho toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh trong
trờng xin trân trọng cảm ơn sự có mặt và hởng ứng của các quý vị đại biểu. Xin kính
chúc các quý vị đại biểu, các thầy cô giáo và toàn thể các em học sinh mạnh khoẻ, hạnh
phúc.

Lch s ngy thnh lp Quõn i nhõn dõn Vit Nam v
ngy hi Quc phũng ton dõn 22/12
Nm 1941, Ch tch H Chớ Minh v nc trc tip lónh o cỏch
mng Vit Nam. Ngi ch to Hi ngh Trung ng ln th VIII ti Pỏc
Bú. Hi ngh quyt nh thnh lp Mt trn dõn tc thng nht ly tờn l
Vit Nam c lp ng minh hi gi tt l Vit Minh, xõy dng cỏc t
chc chớnh tr sõu rng ca qun chỳng, thnh lp cỏc cn c a cỏch mng,
xõy dng v phỏt trin cỏc lc lng v trang tranh th thi c i t
khởi nghĩa từng phần trong từng địa phương để mở đường cho cuộc tổng
khởi nghĩa to lớn giành chính quyền trong cả nước”.

Sau hội nghị ấy, Đội du kích Bắc Sơn được đổi tên là Cứu Quốc Quân.
Ngày 15/9/1941, trung đội Cứu Quốc Quân 2 được thành lập tại rừng Khuôn
Mánh – xã Tràng Xá – châu Vũ Nhai - tỉnh Lạng Sơn. Đầu năm 1944, căn cứ
Bắc Sơn – Vũ Nhai mở rộng sang châu Sơn Dương ( Tuyên Quang) và trung
đội Cứu Quốc Quân 3 được thành lập ngày 25/2/1944 ở Khuối Kịch, Sơn
Dương ( Tỉnh Hà Tuyên)
Giữa năm 1944, tình hình thế giới có nhiều chuyển biến mau lẹ. Hồng
quân Liên Xô chuyển sang phản công thắng lợi trên nhiều mặt trận. Tháng
8/1944 trung ương Đảng kêu gọi nhân dân “ Cầm vũ khí đuổi thù chung”,
không khí chuẩn bị khởi nghĩa sôi sục khắp nơi. Cuối năm 1944, nhân dân
vùng Cao - Bắc - Lạng sẵn sàng hưởng ứng khởi nghĩa.
Tháng 10/1944, sau một thời gian ở nước ngoài, Chủ tịch Hồ Chí Minh
về nước chỉ thị hoãn cuộc khởi nghĩa ở Cao - Bắc - Lạng. Người nói “ Thời
kì cách mạng hoà bình phát triển đã qua, nhưng thời kì toàn dân khởi
nghĩa chưa tới.... Cuộc đấu tranh bây giờ phải từ hình thức chính trị tiến
lên hình thức quân sự. Sonmg hiện nay chính trị còn trọng hơn quân sự.
Phải tìm ra hình thức thích hợp thì mới có thể đẩy phong trào tiến lên.”
Để đáp ứng yêu cầu đó Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị thành lập Đội
tuyên truyền giải phóng quân trong chỉ thị ghi rõ “ Tên đội Việt Nam tuyên
truyền giải phóng quân nghĩa là chính trị trọng hơn quân sự, sẽ lựa chọn
trong hàng ngũ các đội du kích Cao – Bắc - Lạng số cán bộ đội viên kiên
quyết, hăng hái nhất và sẽ tập trung một phần lớn vũ khí để lập ra đội
quân chủ lực..... Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân là đội quân
đàn anh, mong cho chóng có đội quân đàn em khác...Tuy lúc đầu qui mô
còn nhỏ, nhưng tiền đề của nó rất vẻ vang... nó có thể đi suốt từ Nam chí
Bắc, khắp đất nước chúng ta...”
Chp hnh ch th ca Ch tch H Chớ Minh ngy 22/12/1944 i Vit
Nam tuyờn truyn gii phúng quõn c thnh lp ti chõu Nguyờn Bỡnh
Cao Bng trong mt khu rng nm gia 2 tng Hong Hoa Thỏm v trn
hng o . Trung ng ng v Ch tch H Chớ Minh ó giao cho ng

chớ Vừ Nguyờn Giỏp t chc lónh o v tuyờn b thnh lp i. i gm cú
34 ngi ( cú 3 n) chia thnh 3 tiu i gm cú 34 khu sỳng cỏc loi. Sau
l thnh lp ton i ó n mt ba cm nht, khụng rau, khụng mui
tng trng cho tinh thn chu ng gian kh ca ngi chin s cỏch mng.
T khi ra i, Quõn i nhõn dõn Vit nam ó lp nờn bao chin cụng oanh
lit, gúp phn quan trng trong cụng cuc gii phúng, gi gỡn, bo v T
Quc.
Nm 1990 theo ngh quyt 02 ca B chớnh tr, ngy 22/12 hng nm
tr thnh ngy hi quc phũng ton dõn.

Anh bộ đội trong thơ ca kháng chiến chống pháp
Có một bài ca không bao giờ quên.Vâng đó là những năm tháng hào hùng đầy khí
thế của DT trong cuộc đấu tranh chống P và xây dựng nên những bản tình ca không thể
nào quên ấylà những ngời lính-con ngời đẹp nhất của thời đại,ngời con trung hiếu của
ND.Cho nên đừng ngạc nhiên vì sao VH lại có nhiều TP viết về ngời lính đến vậy.Nhng
có lẽ để lại ấn tợng sâu nhất trong lòng ngời đọc là hình tợng ngời lính trong k/c chống
P Không có cuộc k/c chống xâm l ợc cần đến sức mạnh của cả DT trong sự đồng
lòng,yêu thơng để c/đ không thể có hình tợng ngời línhđẹp đến thế trong VH.Cảm hứng
yêu nớc nồng nàn kết hợp cùng cảm hứng yêu thơng trân trọng,ngợi ca của ngời nghệ sĩ
đã làm nên hình tợng ngời lính-trung tâm thời đại,trực tiếp c/đ là biểu tợng của niềm tự
hào,tình yêu,nỗi đau và cả khát vọng,ý chí của cả DT-ngời lính đã trở thành nguồn cảm
hứng cho thơ một nhu cầu bức thiết ghi nhận và thể hiện nó.Đó là hiện thực chiến tranh:
Quê hơng anh nớc mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi ngời xa lạ
Tự phơng trời chẳng hẹn quen nhau
Từ mọi miền quê trên dải đất quê hơng,những con ngời xa lạ bỗng trở nên thân quen
cùng chung một chiến hào và gọi nhau bằng cái tên mới mẻ thân thơng:Đồng chí.Lịch sử
một thời đã ghi nhận cái hiện thực đầy đau thơng và cũng đầy xúc động.Cuộc k/c bùng
nổ,thế là cả DT đã cùng đứng lên chiến đấu chống quân thù bẩo vệ tổ quốc. Những

ngày vui sao,cả nớc lên đờng đi k/c không khí ấy vẫn âm vang tự phơng trời chẳng
hẹn quen nhau.Có ai ngờ,những ngời lính ấy ra trận,lại là những ngời nông dân quê
mùa cả đời bám đất,bám lànglại dễ dàng từ bỏ quê hơng thân thuộc:
Ruộng nơng anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Nhng đó là hiện thực.Họđứng lên c/đ chỉ vì một lẽ giản dị và thiêng liêng:yêu n-
ớc.Tình yêu đất nớc,ý thức DT là máu thịt,là cả c/đ họ,mới chỉ nghe tiếng đau uất hận
của quê hơng,họ sẽ bỏ lại tất cả,cả ruộng nơng xóm làng,để sẵn sàng xé trái tim cho
TQ và cho tất cả.Trong những tâm hồn ấy,hẳn sự ra đi của những ngời lính cũng giản
dị nh c/đ thờng nhật,một lí tởng,một t/y không tiếc thân mình chiến trờng đi chẳng tiếc
đời xanh.Ngời lính ra đi có thể mãi mãi không bao giờ trở lại màu hoa đỏ đã mãi
tôn vinh cho đất nớc.
(bài hát :màu hoa đỏ)
Có ngời lính ra đi từ mái tranh nghèo.Đất nớc trong những năm đầu của cuộc
k/c chống P,gặp muôn vàn khó khăn,gian khổ,một trong những khó khăn,gian khổ lớn
nhất là sự nghèo nàn về kinh tế,cơ sở v/c và trình độ VH.Bởi vậy,anh bộ đội của chúng ta
trong buổi đầu cũng rất nghèo.Cái nghèo đã đợc t/g Hồng Nguyên và Chính Hữu ghi lại
một cách khái quát nhng có lẽ rất đầy đủ:
Lũ chúng tôi
Bọn ngời tứ xứ