NHÓM 1 QUY TRÌNH THAM vấm

BÀI BÁO CÁO MÔN THAM VẤN TRONG THỰC HÀNH CÔNG TÁC XÃ HỘI
GV: TS. ĐỖ THỊ NGA

QUY TRÌNH THAM VẤN

Trình bày: nhóm 1
Hồ Thị Thanh Tâm
Lê Thị Bé Nhung


Hoạt động tham vấn không bắt buộc phải tuân theo một quy trình bất biến

Việc phân chia quá trình tham vấn thành nhiều giai đoạn chỉ mang tính tương đối

Khám phá một vấn đề cụ thể của thân chủ

Hỗ trợ thân chủ giải quyết các vấn đề của mình


GIỚI THIỆU MỘT SỐ
MƠ HÌNH THAM VẤN

Mơ hình tham vấn 5 bước của E.G. Williamson
(1900 – 1979)

1. Phân tích đánh giá vấn đề của thân chủ với những kết quả trắc nghiệm về thân chủ.
2. Tổng hợp, tóm tắt và sắp xếp thơng tin để hiểu vấn đề.
3. Chẩn đốn, làm sáng tỏ vấn đề.
4. Tư vấn tâm tí và trợ giúp cá nhân tìm cách giải quyết.
5. Theo dõi, đảm bảo sự theo dõi đích thực, sát sao với thân chủ.

Mơ hình tham vấn 6 bước của C.Rogers

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Tạo lập mối quan hệ giữa nhà tham vấn và thân chủ.
Giúp thân chủ bộc lộ xúc cảm, tình cảm của mình.
Giúp thân chủ hiểu sâu hơn vấn đề của mình và chấp nhận nó như nó vốn có.
Giúp thân chủ ý thức được hành vi của mình.
Thân chủ tìm những giải pháp cho vấn đề của mình với sự giúp đỡ của nhà tham vấn.
Nhà tham vấn giúp đờ để thân chủ củng cố sự tự lực, tự đương đầu với vấn đề của mình.


Mơ hình tham vấn tiếp cận từ góc độ thân chủ
Gồm 3 giai đoạn của M. Daignieault

1.
2.
3.

Giai đoạn thân chủ tự bộc lộ
Giai đoạn thân chủ được hiểu và thấu hiểu vấn đề của mình
Giai đoạn thân chủ khám phá các giải pháp

Mơ hình tham vấn tiếp cận từ góc độ nhà tham vấn gồm 6 giai đoạn

Giai đoạn 1: Xây dựng quan hệ và sự tin tưởng giữa NTVvà TC
Giai đoạn 2: Thu thập thông tin và xác định vấn đề
Giai đoạn 3: Lựa chọn giải pháp và xây dựng kế hoạch thực hiện
Giai đoạn 4: Triển khai thực hiện giải quyết vấn đề
Giai đoạn 5: Lượng giá và kết thúc
Giai đoạn 6: Theo dõi sau khi kết thúc


Giai đoạn 1: Xây dựng quan hệ và sự tin tưởng giữa nhà tham vấn và thân chủ

Giai đoạn xây dựng mối liên hệ mật thiết và lòng tin tưởng
- Gây ấn tượng ban đầu với thân chủ (tự giới thiệu, giữ bí mật thơng tin của thân chủ)

-

Xác định vấn đề của thân chủ
Xác định hướng hỗ trợ thân chủ
Quyết định có tiếp tục tham vấn hay khơng?

Nhà tham vấn cần:
- Tạo bầu khơng khí thân thiện vừa phải (ngôn ngữ +phi ngôn ngữ+ không gian+ thời gian)
- Không làm thân chủ khó chịu, khơng đi sâu vào chuyện riêng tư quá sớm


Ví dụ:
– Chào chị, mời chị ngồi (chỉ chỗ ngồi, mời nước).
– Tơi có thể giúp gì cho chị (hay chị có điều gì cần chúng tơi giúp).
– Cám ơn chị đã đến dịch vụ trợ giúp của chúng tôi…

– Tên tôi là…, tốt nghiệp (học) về..., tôi thường tham vấn về vấn đề.


Giai đoạn 2: Thu thập thông tin và xác định vấn đề
Nhà tham vấn và thân chủ cần được sáng tỏ nội dung thông tin ở giai đoạn này là:
– Vấn đề xuất hiện như thế nào? Khi nào? Ở đâu?
– Vấn đề tồn tại bao lâu?
– Ai liên quan đến vấn đề? Liên quan như thế nào?
– Mức độ nghiêm trọng của vấn đề? Vấn đề có đe doạ đến cuộc sống của bản thân hay người khác
không?
– Vấn đề trước mắt thân chủ muốn giải quyết là gì?
– Vấn đề đã được giải quyết như thế nào? Thân chủ đã cố gắng như thế nào trong việc giải quyết?
Có ai giúp đỡ khơng?
– Thân chủ cảm thấy như thế nào? v.v…


Giai đoạn 2: Thu thập thông tin và xác định vấn đề

- NTV đánh giá các vấn để của thân chủ
- NTV giúp thân chủ cải thiện suy nghĩ về bản thân và vấn đề của mình

-

NTV chia sẻ với thân chủ những vấn đề mà nhà tham vấn khám phá được
Thân chủ bắt đầu nhìn nhận vấn đề này dựa trên việc thiết lập nhưng mục tiêu

- Nhà tham vấn sẽ cùng thân chủ quyết định xem cách nào có thể hướng tới những mục
tiêu này
- Nhà tham vấn cùng thân chủ thảo luận về các giải pháp và xây dựng kế hoạch thực hiện

Giai đoạn 3: Lựa chọn giải pháp và xây
dựng kế hoạch thực hiện
- Nhà tham vấn không nên đưa ra các giải pháp cho thân chủ.
- Nhà tham vấn gợi ý cho thân chủ lựa chọn giải pháp, nguồn lực ( khi thân chủ không đủ khả năng)

-

Nhà tham vấn cùng thân chủ phân tích thế mạnh và mặt hạn chế của giải pháp ( ưu điểm, hạn chế)
Cần tôn trọng giải pháp mà thân chủ lựa chọn.
Không nên bác bỏ bất cứ một quan điểm hay sự lựa chọn nào của thân chủ

- Nhà tham vấn giúp thân chủ đưa ra kế hoạch hành động để thực hiện giải pháp được lựa chọn ( phù hợp với năng lực và
điều kiện của TC)
- NTV cùng thân chủ xây dựng mục đích, mục tiêu của kê hoạch hành động, như nhằm đạt đến cái gì? Thời gian bao lâu?
( Lượng giá)


Giai đoạn 4: Triển khai thực hiện giải quyết vấn đề
- Giai đoạn triển khai thực hiện để giải quyết vấn đề còn gọi là giai đoạn “dấn thân”.
- Giai đoạn thân chủ phải hành động để thay đổi thực trạng.
- Nhà tham vấn không làm hộ, không làm thay cho thân chủ, mà chỉ kiểm tra tiến trình thực hiện
nhiệm vụ của thân chủ

-

Nếu thân chủ từ chối thay đối thì đó là việc của họ.
NTV khơng được làm thay thân chủ.
Điều này khơng có nghĩa là nhà tham vấn thất bại hay kém cỏi

Giai đoạn 5: Lượng giá và kết thúc
Có hai loại lượng giá trong tham vấn:
+ Lượng giá thường xuyên: thực hiện thường xuyên để kết thúc mỗi giai đoạn ( đúng hướng, điều
chỉnh, tiếp tục)
+ Lượng giá khi kết thúc: kết thúc quá trình tham vấn

Quá trình tham vấn kết thúc khi thân chủ:
- Có biểu hiện về sự trưởng thành trong nhận thức vấn đề: đối đầu, tự xử lý, giảm thiểu hoặc mất các triệu chứng.
- Cảm thấy u đời, nhiệt tình làm việc và có hiệu quả;
- Khơng cịn dựa vào sự giúp đỡ của nhà tham vấn.


Giai đoạn 6: Theo dõi sau khi kết thúc

- Nhà tham vấn có thể tạo dựng mối quan hệ xã hội với thân chủ sau khi chấm dứt mối quan hệ
tham vấn.
sau 2 năm chấm dứt tham vấn nếu nhà tham vấn tạo dựng - Mối quan hệ với thân chủ, ngồi quan
hệ tham vấn (ví dụ quan hệ tình cảm) thì phải có trách nhiệm kiểm tra một cách cẩn thận tình trạng
của thân chủ và cung cấp tư liệu chứng minh rằng những quan hệ như thế không có bản chất lợi
dụng


Quy trình một buổi tham vấn.

Buổi đầu tiên:
* Chào hỏi, tiếp xúc ban đầu
Đây là bước quan trọng để tạo ấn tượng tốt đẹp cho thân chủ
trong lần gặp gỡ đầu tiên.

* Trao đổi một số thông tin ban đầu với thân chủ
Những thông tin cần trao đổi là:
- Thông tin cá nhân: Họ tên, bao nhiêu tuổi, học vấn, nghề nghiệp,
tình trạng hơn nhân, địa chỉ liên lạc, số điện thoại liên lạc…
- Thoả thuận một số nguyên tắc và cách thức làm việc:


+ Thời gian làm việc:

•
•

Mỗi buổi làm việc là 45-60 phút
Thân chủ khơng đến được theo lịch hẹn thì phải gọi điện
thơng báo trước.

•

Mục đích: Tạo cho thân chủ một giới hạn ban đầu và tinh
thần trách nhiệm trong suốt tiến trình tham vấn và trị liệu.


Trao đổi, thảo thuận các nguyên tác ban đầu để thân chủ
biết được các nghĩa vụ và quyền lợi của bản thân. Thân chủ
phải có trách nhiệm về vấn đề của mình.


Sau buổi gặp đầu tiên, nhà tham vấn sẽ hẹn gặp vào các buổi sau để
tìm hiểu, xác định vấn đề của thân chủ. Từ đó lập kế hoạch tham vấn và

tham vấn. Trong các buổi 2,3…n nhà tham vấn sẽ nhắc lại nội dung các
buổi trước, cũng như giao bài tập kiểm tra bài tập và nhắc lịch cho thân
chủ.
Tùy vào sự cởi mở, hợp tác của thân chủ quá trình tham vấn kết thúc
nhanh hay chậm.