Tài liệu bai 20 xd va phat trien van hoa dan toc tk X-XV

1. Tư tưởng, tôn giáo.
1.1. Nho giáo 1.2. Phật giáo 1.3. Đạo giáo
2. Giáo dục, văn học, nghệ thuật,
khoa học kĩ thuật
2.1. Giáo dục 2.2. Văn học 2.3. Nghệ thuật
2.4. Khoa học
kĩ thuật

Nho Giáo
Nho Giáo

Nguồn gốc: Từ Trung Quốc.
Nguồn gốc: Từ Trung Quốc.

Người sáng lập: Khổng Tử (551TCN - 479 TCN).
Người sáng lập: Khổng Tử (551TCN - 479 TCN).

Tư tưởng:
Tư tưởng:

Ngũ thường: Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín.
Ngũ thường: Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín.

Tam cương : Vua - Tôi, Cha - Con, Chồng - Vợ.
Tam cương : Vua - Tôi, Cha - Con, Chồng - Vợ.

Nho giáo du nhập vào Việt Nam từ thời Bắc thuộc. Nhưng
Nho giáo du nhập vào Việt Nam từ thời Bắc thuộc. Nhưng
chưa có chỗ đứng trong xã hội Việt Nam.

chưa có chỗ đứng trong xã hội Việt Nam.



Đến thời Lý, Trần Nho giáo trở thành hệ tưởng chính
Đến thời Lý, Trần Nho giáo trở thành hệ tưởng chính
thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục,
thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục,
thi cử song không phổ biến trong nhân dân.
thi cử song không phổ biến trong nhân dân.

1070, Lí
1070, Lí
Thánh
Thánh


Tông
Tông


cho
cho


lập
lập


Văn

Văn


Miếu
Miếu
.
.

Các Nho sĩ nổ tiếng: Lê Văn Hưu, Mạc Đĩnh Chi, Chu
Các Nho sĩ nổ tiếng: Lê Văn Hưu, Mạc Đĩnh Chi, Chu
Văn An, Trương Hán Siêu.
Văn An, Trương Hán Siêu.


Phật giáo
Phật giáo

Nguồn gốc: Từ
Nguồn gốc: Từ
ấ
ấ
n Độ - Khoảng thế kỉ VI TCN.
n Độ - Khoảng thế kỉ VI TCN.

Người sáng lập: Thái tử Sidharta - Thích Ca Mầu Ni (624
Người sáng lập: Thái tử Sidharta - Thích Ca Mầu Ni (624
TCN - 544 TCN).
TCN - 544 TCN).

Tư tưởng: Là học thuyết về nỗi khổ và sự giải thoát - Tứ

Tư tưởng: Là học thuyết về nỗi khổ và sự giải thoát - Tứ
diệu đế.
diệu đế.

Phật giáo vào Việt Nam từ đầu công nguyên và được phổ
Phật giáo vào Việt Nam từ đầu công nguyên và được phổ
biến rộng khắp.
biến rộng khắp.

Thời Lý - Trần, Phật giáo được phổ biến rộng rãi, chùa
Thời Lý - Trần, Phật giáo được phổ biến rộng rãi, chùa
chiên được xây dựng ở khắp nơi (chùa Một Cột, chùa
chiên được xây dựng ở khắp nơi (chùa Một Cột, chùa
Dâu, Phật Tích, Báo Thiên, Phổ Minh
Dâu, Phật Tích, Báo Thiên, Phổ Minh
...
...
), sư sãi đông
), sư sãi đông
(Vạn Hạnh, Mãn Giác, Viễn Thông, Tư Đạo Hạnh...).
(Vạn Hạnh, Mãn Giác, Viễn Thông, Tư Đạo Hạnh...).

Thời Lê sơ, Phật giáo bị hạn chế, thu hẹp, đi vào trong
Thời Lê sơ, Phật giáo bị hạn chế, thu hẹp, đi vào trong
nhân dân.
nhân dân.

Vai trò: Giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống
Vai trò: Giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống
tinh thần của nhân dân và trong triều đình phong kiến.

tinh thần của nhân dân và trong triều đình phong kiến.