S GIÁO D C VÀ ÀO T O LÀO CAI
TR
NG THPT S 2 B O YÊN
SÁNG KI N C I TI N K THU T
M T S BI N PHÁP QU N LÝ C A HI U TR
NH M
I M I PPDH
TR
NG
NG THPT S 2 B O YÊN
TRONG GIAI O N HI N NAY
Ng
i th c hi n:
n v : Tr
ng Minh Kh
ng
ng THPT s 2 B o Yên.
Ch c v : Phó Hi u tr
ng
N m h c: 2010 - 2011
B o Yên, ngày 01 tháng 3 n m 2011
M CL C
Trang
PH N M
U
1. Lý do ch n đ tài
2. M c đích nghiên c u
3. Nhi m v nghiên c u
4. i t ng nghiên c u
5. Ph ng pháp nghiên c u
PH N N I DUNG
Ch ng 1: C s Khoa h c c a v n đ nghiên c u
1.1. C s lý lu n
1.2. C s pháp lý
1.3. C s th c ti n
Ch ng 2: Th c tr ng qu n lý đ i m i PPDH
3
4
4
4
4
5
10
11
2.1. M t s k t qu đ t đ c v đ i m i PPDH
2.2. Th c tr ng đ i m i PPDH
2.3. Th c tr ng qu n lý PPDH
2.4. Nh n đ nh chung v th c tr ng QL đ i m i PPDH
12
13
14
15
Ch ng 3: M t s bi n pháp QL nh m đ i m i PPDH
3.1. Bi n pháp 1: T ng c ng QL ho t đ ng c a t CM
3.2. Bi n pháp 2: T ng c ng QL ho t đ ng c a t CN …
3.3. Bi n pháp 3: T ng c ng QL ho t đ ng d y h c…
3.4. Bi n pháp 4: T ng c ng QL ho t đ ng h c t p c a h c sinh
3.5. Bi n pháp 5: Ph i h p ch t ch ho t đ ng c a H i
3.6. Bi n pháp 6:
m b o các đi u ki n thi t y u v CSVC…
3.7. Bi n pháp 7: T ng c ng vi c t o đ ng l c
17
17
19
20
22
23
23
23
K t lu n và khuy n ngh
TÀI LI U THAM KH O
24
26
2
PH N M
1. LÝ DO CH N
Loài ng
U
TÀI
i đang ch ng ki n s đ i thay nhanh chóng và sâu s c v m i
m t c a xã h i. V n đ đ t ra cho giáo d c là c n ph i đ i m i chi n l
đào t o con ng
h
i, đ c bi t c n đ i m i ph
c
ng pháp d y h c (PPDH), theo
ng đào t o ngu n nhân l c n ng đ ng sáng t o, nh m t o ra n ng l c n i
i, đ ng th i t o nên đ ng l c cho s phát tri n kinh t
sinh cho m i con ng
xã h i.
Lu t giáo d c, đi u 24.2 đã ghi rõ: “Ph
ng pháp giáo d c (PPGD) ph
thơng ph i phát huy tính tích c c, t giác, ch đ ng, sáng t o c a h c sinh;
phù h p v i đ c đi m c a t ng l p h c, môn h c; b i d
ng ph
ng pháp
(PP) t h c, rèn luy n k n ng v n d ng ki n th c vào th c ti n, tác đ ng
đ n tình c m, đem l i ni m vui, h ng thú h c t p cho h c sinh.
Trong nh ng n m h c g n đây B GD
T đ u có ch th v nhi m v c a
toàn ngành nêu rõ m t trong các n i dung c n t p trung ch đ o th c hi n là:
“Ti p t c th c hi n đ i m i ch
ng trình, n i dung, PPGD
t t c các b c
h c, ngành h c”.
M c dù đã có nhi u c g ng, nh ng đ n nay s chuy n bi n v PPDH
các tr
ng THPT trong t nh Lào Cai nói chung và tr
ng THPT s 2 B o
n nói riêng v n cịn b t c p. Ph bi n v n là cách d y truy n th m t chi u
ph i h p v i gi ng gi i xen k v n đáp. H c sinh v n đang là nh ng th c th
th đ ng, nghe, ghi nh và tái hi n.
Có nhi u nguyên nhân làm h n ch q trình đ i m i PPDH, song chúng
tơi cho r ng ngun nhân chính khơng ph i do đ i ng giáo viên ch a nh n
th c đúng v v n đ này. Ti p c n v i đ i ng giáo viên có th th y đa s h
đ u tâm huy t, mong mu n đ i m i, nh ng l i lúng túng khơng bi t nên đ i
m i cái gì, đ i m i nh th nào và b t đ u t đâu?
H n n a, quá trình đ i m i nhà tr
ng c ng nh đ i m i PPDH ch u s tác
đ ng tr c ti p cách th c qu n lý c a hi u tr
ng.
Ti p c n t góc đ qu n lý, chúng tôi nh n th y r ng Hi u tr
m i d ng l i
và lên k t đ
ch tr
c ng
ng ph n l n
ng mà còn thi u nh ng bi n pháp c th đ tác đ ng
i d y và ng
i h c, ch a t o đ
c đ ng l c c a vi c d y
3
h c, ch a l a ch n nh ng n i dung đ i m i thi t th c và có tr ng tâm, ch a
t ch c quá trình đ i m i m t cách khoa h c và h u hi u.
Vì th ch a đ đ t o nên m t b
c chuy n bi n th c s v đ i m i
PPDH.
T nh ng lý do trên, chúng tôi ch n đ tài nghiên c u là: “ M t s bi n
pháp qu n lý c a Hi u tr
ng nh m đ i m i PPDH
tr
ng THPT s 2
B o Yên trong giai đo n hi n nay”.
2. M C ÍCH NGHIÊN C U
xu t m t s bi n pháp qu n lý c a Hi u tr
tr
ng nh m đ i m i PPDH
ng THPT s 2 B o Yên.
3. NHI M V NGHIÊN C U
3.1. Nghiên c u c s lý lu n v qu n lý d y h c, qu n lý đ i m i PPDH c a
Hi u tr
ng tr
ng THPT.
3.2. Nghiên c u th c tr ng đ i m i PPDH và th c tr ng qu n lý PPDH c a
Hi u tr
3.3.
tr
ng tr
ng THPT.
xu t m t s bi n pháp ch y u c a hi u tr
ng nh m đ i m i PPDH
ng THPT s 2 B o Yên.
4.
IT
NG NGHIÊN C U
M i quan h , s t
ng tác gi a ch c n ng qu n lý, nhi m v , ph
ti n,…qu n lý c a Hi u tr
5. PH
ng và PPDH
tr
ng
ng THPT.
NG PHÁP NGHIÊN C U
5.1. Các PP nghiên c u lý thuy t: Phân tích, t ng h p, phân lo i và h th ng
hoá lý thuy t.
5.2. Các PP nghiên c u th c ti n: PP quan sát s ph m, PP chuyên gia, PP
t ng k t kinh nhi m.
5.3. PP th ng kê.
4
PH N N I DUNG
CH
NG I. C
HI U TR
1.1. C
S
S
KHOA H C V
NG NH M
BI N PHÁP QU N LÝ C A
I M I PPDH
TR
NG THPT
LÝ LU N
1.1.1. L ch s v n đ
D y h c là m t ho t đ ng lao đ ng xã h i. Qu n lý PPDH là qu n lý m t q
trình xã h i đ c thù, có vai trị c n thi t và quan tr ng. Th c ti n và lý lu n v
qu n lý PPDH đ
c hình thành và phát tri n cùng v i s hình thành và phát
tri n c a l ch s xã h i loài ng
Ngay t th i c đ i, t t
i.
ng qu n lý PPDH đã đ
c th hi n trong nh ng
quan đi m c a các nhà tri t h c đ ng th i là nh ng nhà giáo d c. Xôc rat ( 469
– 399 tr
c CN) m t trong nh ng nhà tri t h c ph
ng Tây, đã đ xu t và th c
hi n m t PPDH mà ng
i đ i g i là “ PP Xơc rat”, đó chính là PP đàm tho i
trong d y h c dang đ
c s d ng cho đ n ngày nay. Kh ng T ( 551 – 479
tr
c CN) m t nhà tri t h c – nhà giáo d c ph
ng
ông l i r t coi tr ng tính
tich c c c a h c sinh trong d y h c. Ơng nói : “ Khơng gi n vì mu n bi t thì
khơng g i m cho, khơng b c vì khơng rõ thì khơng bày v cho. V t có b n góc,
b o cho bi t m t góc mà khơng suy ra đ
Nh ng t t
c ba góc kia thì khơng d y n a”.
ng trên đây còn nguyên giá tr cho các ch th qu n lý PPDH trong
th i đ i ngày nay.
Th k XXI, cùng v i s phát tri n m nh m c a cu c cách m ng khoa
h c và công ngh ( KH & CN), giáo d c th gi i đã tr i qua ba cu c c i cách,
theo đó là các cu c c i cách v PPDH.
c bi t cu c c i cách l n hai vào nh ng
n m 50 và cu c c i cách l n ba vào nh ng n m 80 đã nh n m nh nhi u đ n v
đ đ i m i PPDH theo h
ng
ng phát huy tính tích c c, ch đ ng, sáng t o c a
i h c.
Vi t nam ngay t nh ng ngày đ u c a n n giáo d c Cách m ng, trong
th g i cho h c sinh nhân ngày khai tr
ng tháng 9 n m 1945, Bác H đã vi t: “
5
T gi phút này tr đi, các cháu b t đ u đ
ch
ng m t n n giáo d c hoàn toàn
Vi t Nam…làm phát tri n hoàn toàn n ng l c s n có c a các cháu”. B c th
c a ng
i chính là c
ng l nh c a n n giáo d c Vi t Nam m i, là đ nh h
cho PPDH - d y h c c n làm phát tri n n ng l c s n có c a ng
ng
i h c.
1.1.2. M t s khái ni m
- Qu n lý: Là m t q trình tác đ ng có t ch c, có h
ng đích c a ch
th qu n lý lên khách th qu n lý b ng vi c v n d ng các ch c n ng qu n lý,
nh m s d ng có hi u qu nh t các ti m n ng và c h i c a t ch c đ đ t đ
m c tiêu đ ra.
i v i giáo d c – nhà tr
c
ng, qu n lý th c ch t là s tác đ ng
m t cách khoa h c c a ch th qu n lý đ m h th ng giáo d c nh m làm cho h
v n hành đ n m t tr ng thái m i có ch t l
- Qu n lý ph
ng cao h n.
ng pháp d y h c (PPDH) :
+ PPDH là m t trong các thành t quan tr ng c a quá trình d y h c. Cùng
m t n i dung d y h c, trong nh ng hoàn c nh và đi u ki n t
ng t nhau,
nh ng có h c sinh thích thú, tích c c h c t p hay khơng, có đ l i d u n đ m
nét trong tâm h n và kh i d y trong lòng h c sinh nh ng tình c m sáng t o hay
khơng..., ph n l n ph thu c vào PPDH.
PPDH là t h p các cách th c c ng tác, ho t đ ng cùng nhau c a ng
d y và ng
i h c nh m đ t đ
c m c đích, m c tiêu c a d y h c .
tr
ng ph thơng chính là q trình tác đ ng có t ch c,
ng đích c a Hi u tr
ng đ n cách th c làm vi c c a Th y – Trị trong d y
Qu n lý PPDH
có h
i
h c.
PPDH luôn đ
c đ t trong m i quan h gi a các thành t c a quá trình
d y h c, đó là m i quan h gi a M c tiêu - N i dung – Ph
ng pháp – Ph
ng
ti n – Hình th c - K t qu , đ c bi t là m i quan h Th y – Trị trong d y h c.
Vì v y, vi c qu n lý PPDH c n qu n lý đ ng b các thành t c a quá trình d y
h c, t o đ
c đ ng l c c a quá trình d y h c.
Qu n lý PPDH là n i dung tr ng tâm trong h th ng qu n lý c a nhà tr
ng, đòi
h i ph i ti n hành đ ng b t qu n lý c s v t ch t, trang thi t b d y h c, qu n
lý đ i ng s ph m, qu n lý đi u ki n và môi tr
ng làm vi c đ n c ch ho t
6
đ ng, t ch c và đi u hành, ki m tra, đánh giá, ph i h p các l c l
nhà tr
ng ngoài
ng.
1.1.3. Ch c n ng, ph
ng ti n và yêu c u c a Hi u tr
ng tr
ng
THPT đ i v i công tác qu n lý PPDH
- Ch c n ng Qu n lý c a Hi u tr
Xu t phát t quan đi m: “ Ph
ng tr
ng THPT
ng ti n c a qu n lý là nh ng gì ch th
qu n lý s d ng trong ho t đ ng qu n lý đ đ t đ
các ph
–
c m c tiêu qu n lý”. Do đó
ng bao g m: ch đ nh GD
ng ti n qu n lý PPDH ch y u c a Hi u tr
T (Lu t giáo d c, Chi n l
c phát tri n GD –
T, chính sách, ch đ , đi u
l , qui ch , ch th n m h c ...), b máy t ch c và nhân l c d y h c, ngu n tài
l c - v t l c d y h c, h th ng thông tin và môi tr
ng d y h c.
Ho t đ ng QL PPDH ph thu c vào vi c Hi u tr
ph
ng s
ng ti n qu n lý, đó là: hi u l c c a ch đ nh GD –
d ng các y u t
T, n ng l c ho t đ ng
c a b máy t ch c và nhân l c d y h c, giá tr và tác d ng c a ngu n tài l c –
v t l c d y h c, ch t l
ng c a h th ng thông tin và môi tr
- Yêu c u đ i v i Hi u tr
ng:
V i nh ng nhi m v , quy n h n c a Hi u tr
giáo d c và đi u l tr
ng d y h c.
ng THPT, ng
ng đ
c qui đ nh trong lu t
i Hi u tr
ng ph i th hi n t t vai trò sau
i đ i di n nhà n
c v m t hành chính, th c thi
đây:
+ Là nhà qu n lý, là ng
các ho t đ ng qu n lý tr
+ Là ng
ng h c d a trên c s c a pháp lu t.
i t ch c trong th c ti n, ln tìm tịi đ i m i ho t đ ng qu n
lý, đ i m i các ho t đ ng s ph m c a nhà tr
ng.
+ Là nhà s ph m, nhà giáo d c.
+ Là nhà ho t đ ng chính tr , xã h i và là nhà v n hố.
+ Là nhà ngo i giao...
làm tơt các ch c n ng c a mình, ng
i Hi u tr
ng ph i th hi n t t
các vai trị đó.
1.1.4. N i dung đ i m i PPDH
tr
ng THPT
7
i m i PPDH đang là tr ng tâm chú ý c a các c p qu n lý c ng nh
Hi u tr
ng nhà tr
ng. Trong th i đ i ngày nay, khi KH &CN đang phát tri n
m nh m , khi h i nh p đang tr thành xu th tồn c u, thì vi c đào t o ngu n
nhân l c n ng l c, sáng t o là đi u ki n t n t i c a m i qu c gia, m i dân t c.
i m i d y h c, phát huy t duy sáng t o và n ng l c t đào t o c a
Vì v y, “
ng
i h c là t t
ng chi n l
c đào t o con ng
i c a Giáo d c Vi t nam.
i m i không ph i là thay đ i tồn b PPDH đã có, mà ph i trên c s
phát huy nh ng y u t tích c c c a PPDH hi n nay, t ng b
PPDH tiên ti n và ph
c áp d ng nh ng
ng ti n d y h c phù h p nh m thay đ i cách th c d y
h c, thay đ i PP h c t p c a h c sinh, chuy n t h c t p th đ ng sang tích c c,
ch đ ng, sáng t o, t ng b
c chuy n d n PPDH theo h
ng bi n quá trình đào
t o thành quá trình t đào t o, bi n quá trình d y h c thành quá trình t h c.
Ho t đ ng đ i m i PPDH di n ra dài lâu, là ho t đ ng sáng t o hàng ngày
c a c th y và trị và vì v y, đ đ m b o đ i m i PPDH có k t qu , ph i có đ nh
h
ng đúng.
N i dung c b n v đ i m i PPDH hi n nay là đ i m i cách d y c a th y,
đ i m i cách h c c a trò, đ i m i m i quan h th y trò trong d y h c, t ng
c
ng m i quan h gi a trí tu và tâm h n, gi a t duy và c m xúc trong d y
h c. C th tr
c m t, trong m i ti t h c c n ph i làm cho h c sinh đ
c : Ho t
đ ng nhi u h n, th c hành nhi u h n, th o lu n nhi u h n, suy ngh nhi u h n.
1.1.5. Nh ng y u t c b n c a quá trình qu n lý PPDH c a Hi u
tr
ng tr
ng THPT
- Các y u t c b n c a quá trình Qu n lý PPDH bao g m:
+ M c tiêu QL PPDH:
M c tiêu v phát tri n s l
M c tiêu v nâng cao ch t l
ng.
ng đào t o.
M c tiêu v xây d ng đ i ng tr thành t p th dân ch , đ ng
thu n, có k lu t và trách nhi m cao, đ v s l
và không ng ng đ
ng, đ ng b v c c u
c nâng cao trình đ chính tr , chun mơn, nghi p v ;
8
M c tiêu v xây d ng c s v t ch t, thi t b ph c v cho ho t đ ng
giáo d c khác;
M c tiêu v xây d ng h th ng chính tr tr
ng h c v ng m nh,
nâng cao hi u l c, hi u qu qu n lý;
M c tiêu v xây d ng m i quan h gi a nhà tr
l
ng và các l c
ng xã h i tham gia giáo d c, th c hi n t t công tác xã h i hoá giáo d c
trên đ a bàn.
Trong đó m c tiêu nâng cao ch t l
c b n c a nhà tr
đ tđ
ng, hi n nay c n đ
ng GD& T là m c tiêu tr ng tâm,
c u tiên tr
c nh t. Tuy nhiên, mu n
c nó thì c n ph i th c hi n m t cách đ ng b các m c tiêu khác.
+ N i dung qu n lý PPDH
B ng vi c s d ng các ph
ng ti n qu n lý và th c hi n tôt các ch c n ng
ng có th thơng qua t ch c đ qu n lý con ng
qu n lý, Hi u tr
công vi c. Hi u tr
i và qu n lý
ng có th thông qua các t ch c sau đây đ qu n lý PPDH:
T chuyên môn;
T ch nhi m và các đoàn th khác trong nhà tr
ng;
i ng giáo viên
T p th h c sinh;
H i cha m h c sinh và các l c l
ng khác ngoài nhà tr
ng;
Tuy nhiên, khi tri n khai ho t đ ng c a các t ch c, th c t công vi c c a
Hi u tr
ng th
ng di n ra nh sau:
+ So n th o k ho ch, ph bi n k ho ch, t ch c cho các đ n v l p k
ho ch;
+ T ch c và ch đ o th c hi n k ho ch;
+ Ki m tra, đánh giá.
B ng 1.1.N i dung qu n lý PPDH c a Hi u tr
ng
ng
QL ho t
đ ng c a t
CM
QL ho t
đ ng c a t
CN, các T
QL Ho t
QL ho t
đ ng c a GV đ ng c a HS
Xây d ng
KH
- KH th c
hi n CT
- KH ho t
đ ng c a t ,
-So n bài;
Lên l p; D
it
-N n pt
qu n; n n p
QL ho t
đ ng c a
H i cha m
hs
- KH ph i
h p qu n lý
9
T ch c ch
đ o th c
hi n
Ki m tra
đánh giá
- KH tri n
khai các
chuyên đ v
đ im i
- KH b i
d ng GV
- D gi ,
th c t p, thao
gi ng; T
ch c h i thi
v : Gi ng
d y; S d ng
& t làm đ
dùng d y
h c; T ng
k t sáng ki n
kinh nghi m.
đoàn th
- KH ph i
h p các l c
l ng khác
trong vi c
GD hs.
- N n p sinh
ho t t ; N
n p qu n lý
HS; T ch c
các câu l c
b , sinh ho t
ngo i khoá.
gi ; Ki m
tra, đánh giá
hs; T b i
d ng.
h c t p; KH
h ng ng
các phong
trào thi đua.
n n ph c
t p, rèn luy n
c a hs
- B i d ng
nh n th c, k
n ng chung;
B i d ng
k n ng
nghi p v
d y h c; Ch
đ o vi c t
b i d ng.
Phát đ ng
phong trào
thi đua; B i
d ng PP t
h c; Tham
gia ngo i
khố, dã
ngo i, gi i trí
b ích.
Ki m tra
chéo gi a các
t ;Ki m tra
đánh giá GV
- Ki m tra
đánh giá thi
đua t p th ,
các nhân hs.
Ki m tra toàn
di n; Ki m
tra theo
chuyên đ .
- ánh giá,
t ng k t thi
đua, khen
th ng.
ng k h p,
t ch c các
bi n pháp h
tr nhà
tr ng;
Thông tin hai
chi u; H i
ngh t v n
v PP d y
HS t h c;
PP giáo d c
đ o đ c.
- T ch c
báo cáo đi n
hình v PP
d y con t
h c
+ T o đ ng l c:
Tơn vinh ng
i có thành tích, đ ng viên khích l tinh th n, ni m
đam mê và khao khát c ng hiên c a h .
Khen th
ng, đãi ng b ng v t ch t m t cách thích đáng;
+ i u ki n:
m b o kinh phí, c s v t ch t, các ph
ng ti n k thu t và thi t b
d y h c ph c v cho vi c đ i m i PPDH;
+ Ph
ng pháp qu n lý:
L nh v c PP là l nh v c sáng t o c a m i ng
quá trình qu n lý Hi u tr
ng th
i qu n lý. Tuy nhiên, trong
ng ph i h p linh ho t các PP qu n lý chung
sau đây:
PP hành chính - t ch c n m b t, bu c các thành viên ph i th c
hi n đúng ch c trách, nhi m v và quy n h n c a mình.
PP thuy t ph c;
PP kinh t ;
PP tâm lý – GD.
10
1.1.6. Nh ng y u t
nh h
ng đ n quá trình qu n lý PPDH
- Các y u t ch quan:
+ Trình đ , n ng l c, ph m ch t c a Hi u tr
ng.
+ Trình đ n ng l c, ph m ch t c a giáo viên;
+ Ph m ch t, n ng l c c a h c sinh.
- Các y u t khách quan
+ Chính sách, ch tr
ng v đ i m i PPDH.
+ i u ki n d y h c th c t c a nhà tr
ng;
+ Gia đình, c ng đ ng xã h i.
Các y u t ch quan đ
c xem là n i l c. Các y u t khách quan đ
c
xem là ngo i l c. Theo qui lu t c a s phát tri n: ngo i l c là nhân t h tr ,
thúc đ y, t o đi u ki n, n i l c là nhân t quy t đ nh.
1.2. C
- H
S
PHÁP LÝ
ng d n th c hi n nhi m v
n m h c 2005 – 2006 c a B
(6744/BGD& T – GDTH)(14-8-2005): “T ng c
theo h
GD& T
ng ch đ o đ i m i PPDH
ng phát huy tính tích c c, sáng t o, ch đ ng h c t p c a h c sinh, t o
đi u ki n c n thi t và yêu c u giáo viên v n d ng sáng t o các PPDH. Vi c đ i
m i càn g n v i khai thác, s d ng thi t b giaó d c trên c s bám sát n i dung
sách giáo khoa, yêu c u b môn v ki n th c k n ng”.
“…
i v i các b môn khoa h c th c nghi m ph i b o đ m th c hi n đ y đ
các bài thí nghi m, th c hành qui đ nh theo ch
- i u 28 Lu t giáo d c qui đ nh: “ Ph
ng trình, sách giáo khoa.”
ng pháp gi ng d y ph thơng ph i phát
huy tính tích c c, t giác, ch đ ng, sáng t o c a h c sinh, phù h p v i đ c
đi m c a t ng l p h c, môn h c, b i d
ng ph
ng pháp t h c, kh n ng làm
theo nhóm; rèn luy n k n ng v n d ng ki n th c vào th c t ; tác đ ng đ n tình
c m, đem l i ni m vui, h ng thú h c t p cho h c sinh”.
- i u l tr
ng THPT qui đ nh nhi m v và quy n h n c a Hi u tr
T ch c b máy nhà tr
ng:
ng :
+ Xây d ng k ho ch và t ch c th c hi n nhi m v n m h c;
11
+ Qu n lý giáo viên, nhân viên, h c sinh, qu n lý chuyen môn, phân công công
tác, ki m tra đánh giá vi c th c hi n nhi m v c a giáo viên, nhân viên;
+ Qu n lý và t ch c giáo d c h c sinh;
+ Qu n lý hành chính, tài chính, tài s n c a nhà tr
+ Th c hi n các ch đ chính sách c a Nhà n
ng;
c đ i v i giáo viên, nhân viên,
h c sinh, t ch c th c hi n qui ch dân ch trong ho t đ ng c a nhà tr
i h i đ i bi u toàn qu c l n IX -
- V n ki n
ng.
ng c ng s n Vi t nam: “
i
m i PP d y và h c, phat huy t duy sáng t o và n ng l c t đào t o c a ng
i
h c”.
- M c tiêu giáo d c đ n n m 2010: “
i m i m c tiêu, n i dung, ph
ng pháp,
ng trình giáo d c các c p, b c h c và trình đ đào t o; Phát tri n đ i ng
ch
nhà giáo, đáp ng yêu c u v a t ng qui mô, v a nâng cao ch t l
và đ i m i PP d y - h c;
ng, hi u qu
i m i qu n lý giáo d c đào t o, t o c s pháp lý và
phát huy n i l c phát tri n giáo d c”.
- Ch th 40 – CT/T
v vi c xây d ng, nâng cao ch t l
cán b qu n lý giáo d c: “
ng đ i ng nhà giáo va
c bi t đ i m i m nh m và c b n PPGD nh m
kh c ph c l i truy n th m t chi u, n ng lý thuy t, ít khuy n khích t duy sáng
t o; b i d
ng n ng l c t h c, t nghiên c u, t gi i quy t v n đ , phát tri n
n ng l c th c hành sáng t o cho ng
t o ph
ng pháp tiên ti n hi n đ i, ng d ng công ngh thông tin vào d y h c”.
- M c tiêu đào t o tr
- Ch
i h c,…Tích c c áp d ng m t cách sáng
ng THPT
ng trình giáo d c THPT
- Sách giáo khoa và h
ng d n các môn h c.
- Các quy ch :
+ K ho ch n m h c;
+ K ho ch chuyên môn…
1.3. C
S
TH C TI N
Th c tr ng d y h c và QL d y h c
chung, tr
các tr
ng THPT T nh Lào Cai nói
ng THPT s 2 B o Yên nói riêng đang đ t ra yêu c u c p bách là c n
có nh ng bi n pháp qu n lý tích c c, k p th i đ đ i m i PPDH. M t trong
12
nh ng khó kh n mà các tr
ng THPT đang g p ph i đ th c hi n đ i m i
PPDH là do trình đ giáo viên khơng đ ng đ u, m t b ph n giáo viên ch a
nh n th c sâu s c vi c c n thi t ph i đ i m i ph
ng pháp; m t b ph n giáo
viên còn h n ch v n ng l c chuyên môn, nghi p v ; c s v t ch t k thu t
còn thi u, ch m đ
c hi n đ i hố, cơng tác ph i h p gi a nhà tr
và xã h i còn h n ch là nguyên nhân quan tr ng nh h
ng, gia đình
ng đ n ch t l
ng d y
h c. Trong các báo cáo t ng k t n m h c và H i ngh giao ban các Hi u tr
ng xuyên đ c p t i v n đ đ i m i ph
th
pháp đã đ
CH
ng pháp. Tuy đã có nhi u bi n
c đ a ra th o lu n bàn b c, có nhi u đ t t p hu n v đ i m i
ng pháp nh ng vi c đ i m i
ph
ng
tr
ng v n còn g p nhi u lúng túng.
NG II. TH C TR NG QU N LÝ
I M I PPDH
1. Th c tr ng đ i m i PPDH
1.1. V ho t đ ng gi ng d y c a giáo viên
th c hi n đ
-
c s đ i m i PPDH trên l p thì cơng vi c đ u tiên c n
ph i đ i m i đó là so n bài. Hi n nay s giáo viên trong tr
n ng so n bài theo h
ng thành th o k
ng phát huy tính đ c l p, ch đ ng c a h c sinh trong
d y h c r t ít, trong đó t p trung ch y u vào k n ng thi t k h th ng câu h i,
các k n ng khác đang còn khá lúng túng.
- V th c tr ng d y trên l p: h u h t các ti t d y v n di n ra theo cách c :
th y gi ng, trò nghe, ghi nh , v n đáp và tái hi n. N u có m t s ti t h c đ
xem là đ i m i thì đang d ng l i
c
m c phát huy tính tích c c suy ngh c a m t
s h c sinh trong gi h c, bi u hi n
vi c tr l i câu h i c a th y. Ph n l n
giáo viên v n s d ng PP thuy t trình xen k v n đáp tích c c, PP th c hành, PP
nêu và gi i quy t v n đ r t ít đ
c s d ng và PP d y h p tác theo nhóm càng
ít h n.
1.2. V v n đ t h c c a h c sinh
Ph
ng pháp h c t p c a h c sinh đang n ng v nghe, ghi nh và tái hi n, các
k n ng t h c nh k n ng phân tích, t ng h p, khái quát v n đ , k n ng th c
hành, k n ng đ c sách, nghiên c u tài li u ch
m c đ trung bình và y u.
13
1.3. V s d ng thi t b d y h c (TBDH) và các ph
ng ti n k thu t
hi n đ i trong d y h c
M c dù trang thi t b c s v t ch t c a nhà tr
b mơn, phịng đa n ng v i khá đ các ph
các ph
ng khá đ y đ - có các phịng
ng ti n hi n đ i, nh ng vi c s d ng
ng ti n đó đang cịn h n ch , và ch a đ
c quan tâm nhi u,ch a s
d ng tri t đ .
2. Th c tr ng qu n lý PPDH
2.1. V QL ho t đ ng c a t CM
Vi c c th hoá các ch đ nh GD& T v đ
các ch tiêu v đ i m i đã đ
m i PPDH thành qui đ nh n i b ,
c đ a vào KH n m, tháng, tu n c a nhà tr
ng và
t chuyên môn.
Tuy nhiên, vi c t chuyên môn tri n khai so n bài theo nhóm, vi c t ng k t rút
kinh nghi m gi ng d y ch a đ
c chú tr ng. Các đ tài sáng ki n kinh nghi m
ch a t p trung vào nh ng v n đ c th , thi t th c. Vi c nghiên c u n i dung
c a sách giáo khoa ch a đ
c quan tâm.
2.2. V qu n lý ho t đ ng c a t ch nhi m và các đoàn th trong nhà
tr
ng
Công tác ch nhi m l p và ho t đ ng
oàn đ
c xem là nh ng ho t đ ng quan
tr ng nh m QL, t ch c t t ho t đ ng h c t p, rèn luy n c a h c sinh. Trong
tr
ng đ u đã có qui đ nh c th v n n p ho t đ ng, xây d ng nh ng tiêu chí
đánh gía thi đua hàng tu n, tháng, n m đ i v i t p th h c sinh. Tuy nhiên, ho t
đ ng c a các t ch c trên còn nghèo nàn v n i dung sinh ho t, đ n đi u, l p l i
v hình th c, gị ép h c sinh vào khuôn phép, ch a gây đ
c s h ng thú, ch a
t o c h i cho h c sinh b c l kh n ng sáng t o c a mình. M t khác, nhà
tr
ng c ng ch a th c s
u tiên v th i gian, kinh phí cho t ch nhi m và các
đồn th ho t đ ng m t cách phong phú và có hi u qu .
2.3. V QL ho t đ ng gi ng d y c a giáo viên
Hi u tr
ng đã qui đ nh và h
ng d n vi c th c hi n n n p, k c
ng d y h c
t khâu chu n b bài, lên l p, ch m ch a, đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh
c ng nh các ho t đ ng gioá d c khác. Song vi c đ a các tiêu chí v đ i m i
14
PPDH vào nh ng qui đ nh đó cịn h n ch . Nh ng n i dung QL th c ch t v n
theo l i c , ngh a là nh ng yêu c u v đ i m i PPDH ch a đ
m c, ch a đ
c qui đ nh m t cách c th , rõ ràng, mang tính pháp lý cao đ
th c hi n. Vi c b i d
PPDH cịn ít đ
c đ t ra đ ng
ng, rèn luy n các k n ng d y h c theo h
ng đ i m i
c th c hi n. Công tác ki m tra, đánh giá k t qu h c t p c a
h c sinh ch m đ i m i, ch a khuy n khích cách t h c, thơng minh sáng t o, vì
v y ch a th t s tác đ ng m nh đ n PP h c t p c a h c sinh.
2.4. V ph i h p ho t đ ng c a H i cha m hoc sinh và các l c l
ng
khác
Phong trào xã h i hoá giáo d c phát huy đ
c s c m nh c a nhân đân tham gia
giáo d c, không ch ch m lo xây d ng CSVC ( xây d ng phòng máy g m 40
máy vi tính) cho nhà tr
ng, mà cịn tham gia giáo d c con em trong đ a bàn khá
t t. Tuy nhiên, vi c ph i h p ho t đ ng c a h i cha m h c sinh ch a có tác
d ng m nh đ n vi c đ i m i PPDH c a th y và trò. Vi c t ch c các ho t đ ng
t v n cho cha m hoc sinh v PP d y con t h c, PP giáo d c h c sinh t i gia
đình, c ng đ ng còn r t h n ch . Nhà tr
vi c ph i h p gia đình v i nhà tr
t p. Vì v y ch t l
nhà tr
ng ch a đóng vai trị ch đ ng trong
ng và t v n cho h đ h tr h c sinh hoc
ng d y h c ph n l n ph thu c vào PPDH c a giáo viên
ng.
3. Nh n đ nh chung v th c tr ng QL đ i m i PPDH c a Hi u tr
*
- Hi u tr
ng
u đi m:
ng và h u h t giáo viên đ u nh n th c đúng đ n v tính c p thi t c a
vi c đ i m i PPDH hi n nay, đ u nh n th c đ
c vai trò quan tr ng c a t b
môn trong vi c t ch c các ho t đ ng đ i m i PPDH nh m nâng cao ch t l
ng
d y h c.
- Hi u tr
ng đã ch đ o các t chuyên môn tri n khai m t s chuyên đ , t ch c
th c t p, thao gi ng, rút kinh nghi m v đ i m i PPDH, b i d
ng các ki n th c
và rèn luy n các k n ng d y h c theo tinh th n đ i m i cho đ i ng giáo viên,
xây d ng các chu n đánh giá ch a đ ng m t s tiêu chí v đ i m i PPDH c a
15
th y trò; nh v y b
c đ u vi c t c hi n đ i m i PPDH đã có nh ng chuy n
bi n tích c c.
- Hi u tr
ng đã quan tâm đ n v n đ t o đ ng l c cho b máy t ch c và nhân
l c d y h c nh : b i d
ng, nâng cao trình đ chuyên môn, nghi p v s ph m
cho đ i ng ; đ ng viên v tinh th n, khen th
kh n ng hi n có c a nhà tr
ng và b i d
ng, vân đ ng các l c l
ng v t ch t trong
ng khác ngoài nhà tr
ng
- h i ph huynh, khuy n khích các cá nhân đ t thành tích cao trong d y h c.
* H n ch :
- Vi c ch đ o ho t đ ng c a các t chuyên môn ch a th t đi vào chi u sâu, n i
dung các ho t đ ng chuyên môn ch a t p trung vào nh ng v n đ c th , thi t
th c cho công tác đ i m i, vì v y vi c đ i m i PPDH ch a th c s th hi n
trong ho t đ ng hàng ngày c a th y và trò.
- Vi c t ch c, ch đ o, ki m tra ho t đ ng c a các t ch c: t ch nhi m, oàn
thanh niên, H i cha m h c sinh…ch a chú tr ng v i m c đ tho đáng. Các
yêu c u v đ i m i PPDH đ i v i giáo viên và h c sinh ch a đ
c c th hoá
thành các tiêu chí thi đua. Vì v y, ch a t n d ng t i đa s c m nh t ng h p c a
các đoàn th đ t o nên m t b
- Công tác b i d
c đ t phá trong qu n lý đ i m i PPDH.
ng c a giáo viên đ nâng cao trình đ chun
ng và t b i d
mơn và nghi p v dang d ng
m c lý lu n chung, ch a đi sâu vào chuyên đ
cho t ng môn h c, ch a có nh ng h
ng d n c th v cách th c th c hi n chjo
t ng lo i hình bài, phù h p đ c thù c a t ng b môn. Vi c trang nh ng ki n
th c và k n ng mang tính cơng c ( Ngo i ng , Tin h c…) đ h c i ti n gi m
b t th i gian, công s c cho các khâu so n bài, lên l p, ch m ch a và đánh giá
k t qu h c t p c a häc sinh ch a đ
- V n đ t o đ ng l c cho ng
h c cho h c sinh ch a đ
c coi tr ng.
i h c, b i d
ng PP t h c, rèn luy n k n ng t
c quan tâm đúng m c.
* Nguyên nhân c a tình tr ng trên xét v góc đ qu n lý là do: Hi u
tr
ng ch a có bi n pháp thích h p, ch a có nh ng qui đ nh, nh ng h
ng d n
c th cho ho t đ ng c a các t ch c và cá nhân trong vi c đ i m i PPDH.
16
th c hi n đ i m i PPDH, hi u tr
*
ng c n t ng c
ng qu n lý m t
cách đ ng b và toàn di n v :
- Ho t đ ng c a t chuyên môn.
- Ho t đ ng c a t ch nhi m và các đồn th .
- Ho t đơng gi ng d y c a giáo viên.
- Ho t đ ng h c t p c a h c sinh.
- H at đ ng c a H i cha m h c sinh và các l c l
ng giáo d c khác.
ng th i quan tâm đ n vi c t o đ ng l c cho ng
i d y, ng
i h c, liên
k t h trong ho t đ ng d y h c và b o đ m các đi u ki n thi t y u cho vi c đ i
m i PPDH.
T nh ng c s đã trình bày
cơng tác qu n lý đ i m i PPDH
tr
ch
ng 1, cùng v i c s là th c tr ng v
ng THPT s 2 huy n B o Yên chúng tôi
đ a ra: “M t s bi n pháp qu n lý c a Hi u tr
tr
ng nh m đ i m i PPDH
ng THPT s 2 huy n B o Yên trong giai đo n hi n nay”.
nhi m v ch y u chúng tôi s ti p t c th c hi n
ch
ây chính là
ng 3.
17
CH
NG 3. M T S BI N PHÁP QU N LÝ NH M
C A HI U TR
NG TR
NG THPT S 2 B O YÊN
1. Bi n pháp 1: T ng c
I M I PPDH
ng Qu n lý ho t đ ng c a t Chuyên môn
1.1. M c tiêu bi n pháp
Nâng cao hi u l c QL c a các t chuyên môn trong vi c th c hi n k
ho ch, n i dung ch
ng trình, đ c bi t đ i m i PPDH
1.2. N i dung và cách th c hi n
T chuyên môn là n i tri n khai, th c hi n m i ch tr
ng v chuyên
môn c a c p trên, đ ng th i là đ n v c s qu n lý tr c ti p ho t đ ng c a giáo
viên. N u t chuyên môn không ho t đ ng thì m i ch tr
khơng th đi vào th c ti n đ
ng v đ i m i PPDH
c. Qu n lý ho t đ ng c a t chun mơn có th
tóm t t nh sau:
- L p k ho ch, xây d ng qui đ nh n i b v ho t đ ng c a t chuyên
môn nh m đ i m i PPDH
Trên c s k ho ch chung c a nhà tr
ng v đ i m i PPDH, Hi u tr
ng
yêu c u các t chun mơn c n có k ho ch c th , có ch tiêu ph n đ u rõ ràng,
phân công trách nhi m cho t ng cá nhân trong t , cu i m i n m h c c n có báo
cáo sáng ki n kinh nghi m ho c báo cáo k ho ch v đ i m i PPDH trong b
môn mà h đ m nh n. T các yêu c u v đ i m i PPDH, hiê tr
ng c n c th
hoá thành các v n b n qui đ nh n i b v ho t đ ng c a t chuyên môn, ban
hành và h
ng d n, t ch c th c hi n và ki m tra đ i v i các n i dung:
+ V th c hi n n n p k c
ng trong d y h c, nh th c hi n ch
ng
trình, so n bài, th c hi n gi lên l p, s d ng đ dùng d y h c, ki m tra, ch m
ch a, đánh giá k t qu h c t p h c sinh theo h
ng đ i m i PPDH.
+ V n n p sinh ho t chuyên môn c a t : C n qui đ nh c th v s
l
ng các chuyên đ đ i m i PPDH s th c hi n trong n m h c, trong t ng h c
k , phù h p v i t ng môn h c. Ch ng h n, d y h c t o tình hu ng có v n đ
trong mơn tốn, s d ng thi t b d y h c, t ng c
Lý, hoá, sinh, t ng c
ng th c hành đ i v i các môn
ng c m xúc ngh thu t cho h c sinh trong các môn khoa
h c xã h i…
18
+ V quy n h n và trách nhi m c a t tr
ng trong vi c giám sát vi c thi
hành các qui đ nh đó. T t c nh ng qui đ nh c n đ
c t chuyên môn t ch c
h c t p, th o lu n và c th hoá trong k ho ch c a t ng giáo viên, đ
c t và đ
qua tr
c thông
c ban giám hi u phê duy t.
- T ch c, ch đ o đ i m i ho t đ ng c a t :
+ T ch c ch đ o vi c h c t p, nghiên c u, th o lu n các chuyên đ d y
h c theo PPDH m i cho t ng môn h c.
+ T ch c, ch đ o so n bài ho c trao đ i theo nhóm v cách th c thi t k
h th ng các câu h i, h th ng các ho t đ ng , các thao tác h c t p cho h c sinh,
cách th c t o tình hu ng trong d y h c, th ng nh t hình th c d y h c cho t ng
môn h c, bài h c.
+ T ch c ch đ o vi c d y th nghi m theo t ng chuyên đ , th c t p,
thao gi ng, h i thi tay ngh s ph m, t ng k t kinh nghi m theo t ng chuyên đ
c a t ng môn h c, tri n khai áp d ng các sáng ki n kinh nghi m, góp ph n nâng
cao trình đ c a đ i ng và nâng cao ch t l
ng d y và h c.
+ T ch c trao đ i kinh nghi m v s d ng các TBDH, các ph
ng ti n
k thu t d y h c, kinh nghi m v s sáng t o đ dùng d y h c b ng nh ng
nguyên v t li u s n có, r ti n.
+ T ch c trao đ i v các n i dung t h c, t b i d
ng, v a tiêt ki m
th i gian t h c cho các nhân, đ ng th i góp ph n làm t ng hi u qu công tác t
b id
ng.
-
i m i cách ki m tra, đánh giá
Ban giám hi u c n tr c ti p sinh ho t v i các t chuyên môn đ ki m tra
m t cách th
ng xuyên ho t đ ng c a các t , tìm hi u nguyên nhân c a vi c
ch a th c hi n ho c th c hi n ch a tơt, có bi n pháp ch đ o u n n n, kh c ph c
k p th i, k t qu đánh giá c n đ
qua H i đ ng giáo d c nhà tr
c s đ ng tình, ng h c a t p th và thông
ng.
ng th i v i vi c t ng c
ng ki m tra th
các t , ki m tra vi c th c hi n k c
d ng đ
ng xuyên đ n ho t đ ng c a
ng, n n p d y h c, hi u tr
ng c n xây
c các chu n đánh giá m i, trong đó c n đ i m i các tiêu chí đánh giá
19
theo h
ng đ i m i PPDH. Hi n nay. Tiêu chu n đánh giá ti t d y đ
c xây
d ng chung cho các môn h c dùng cho t t c các ti t h c, n ng v đánh giá ho t
đ ng c a th y, mà ch a l y k t qu ho t đ ng c a trị làm tiêu chu n chính đ
đánh giá n ng l c chuyên môn c a giáo viên; Ph n đánh giá m c đ tích c c
cịn chung chung, khơng có tiêu chí đánh giá v vi c rèn luy n k n ng c a h c
sinh qua gi h c. Vì v y vi c xây d ng, b sung chu n đánh giá gi d y cho
t ng môn h c đ kh c ph c tình tr ng trên là c n thi t.
- T o đ ng l c cho ho t đ ng c a các t :
Ho t đ ng c a các t có đ
c tri n khai đúng k h ach, có ch t l
ng
khơng, ph thu c ph n l n vào s nhi t tình và n ng l c t ch c c a t tr
ng.
Vì v y đ t o đ ng l c cho ho t đ ng c a các t , Hi u tr
cho các t tr
ng, h
ng c n giao quy n
ng d n h trong vi c t ch c ch đ o các thành viên c a t
th c hi n tôt các nhi m v , đ ng th i có th đ b t v i c p trên đ b nhi m h
v trí cao h n, khen và th
ng thích đáng nh ng công lao mà h đã c ng hi n
cho t p th .
2. Bi n pháp 2: T ng c
và các oàn th trong nhà tr
ng qu n lý ho t đ ng c a các t ch nhi m
ng
2.1. M c tiêu bi n pháp
Phát huy tác d ng c a t ch nhi m, c a
oàn thanh niên…trong vi c
giáo d c đ ng c , thái đ h c t p, hình thành và phát tri n PP h c t p đúng đ n
cho h c sinh.
2.2. N i dung và cách th c hi n
- Qu n lý vi c l p k ho ch, xây d ng các qui đ nh n i b và h
ng d n
th c hi n ho t đ ng c a t ch nhi m và các đoàn th
K ho ch c a t ng b ph n ph i có các ch tiêu c th nh m đ i m i PPDH,
ch ng h n k ho ch t ch nhi m c n đ ra các ch tiêu, bi n pháp b i d
ng,
rèn luy n và ki m tra PP t h c c a h c sinh; k ho ch c a oàn c n có ch tiêu
c th v s l n t ch c h i th o, ngo i khoá, báo cáo sáng ki n kinh nghi m
h c t p…
20
Các yêu c u v đ i m i PPDH c n đ
c c th hoá thành qui đ nh n i b
v đ i m i n i dung, hình th c ho t đ ng, đ ng th i ban hành h
ng d n th c
hi n c a các t ch c nói trên; ó là các qui đ nh v :
+ N n p sinh ho t, v qu n lý h c sinh theo h
ng phát huy tính t ch ,
đ c l p, sáng t o trong ho t đ ng c a ho sinh, tránh hi n t
ng ch y theo thành
tích, gị ép h c sinh.
+ Nhi m v c a giáo viên ch nhi m, kh i CN, BCH
đồn, Bí th
ồn tr
oàn, BCH chi
ng v c ch ho t đ ng và ph i h p ho t đ ng gi a các
t ch c nói trên.
- T ch c ch đ o ho t đ ng c a t ch nhi m, c a oàn thanh niên:
Trong ch đ o c n chú tr ng đ i m i n i dung, hình th c sinh ho t, t o
nên s phong phú đa d ng, lôi cu n h c sinh tham gia tích c c, t giác. C n t
ch c các ho t đ ng tham quan, vui ch i, gi i trí b ích, t o đi u ki n cho h c
sinh tham gia ho t đ ng xã h i, qua đó giáo d c đ o đ c, lòng ham hi u bi t, s
say mê h c t p c a h c sinh.
-
i m i cách ki m tra, đánh giá thi đua:
Xây d ng b tiêu chí đánh giá, x p lo i thi đua t p th , khuy n khích tính tích
c c, t giác, sáng t o c a h c sinh trong h c t p, rèn luy n. Ti n hành ki m tra,
x p lo i hàng tu n, hàng tháng,hàng k , hàng n m và công khai x p lo i.
- T o đ ng l c:
Th c t
tr
ng THPT hi n nay, GVCN, Bí th
kiêm nhi m, h ch a đ
ồn tr
ng đ u do giáo viên
c đào t o m t cáh bài b n v nghi p v cho các ho t
đ ng này. Vì th , đ t o đ ng l c cho h ho t đ ng, c n t ng c
các k n ng và h
ng b i d
ng
ng d n v nghi p v công tác ch nhi m, v ho t đ ng đoàn
th cho h . Ch ng h n, h
ng d n các lo i h s qu n lý h c sinh, b i d
ng k
n ng t ch c cho h c sinh ho t đ ng, k n ng x lý các tình hu ng trong th c
t , t ch c h c t p tiêu chu n đánh giá, x p lo i h c sinh v h c l c, h nh
ki m…
21
M t khác c n t o đi u ki n v th i gian, kinh phí cho các ho t đ ng, khen
th
ng cho các t ch c và cá nhân có thành tích b i d
ng b ng v t ch t thích
đáng cho s đóng góp c a h .
3. Bi n pháp 3: T ng c
ng qu n lý ho t đ ng d y h c và b i d
ng
PPDH cho đ i ng giáo viên
3.1. M c tiêu bi n pháp
Nâng cao trình đ chuyên môn và nghi p v cho đ i ng giáo viên, t ng b
c
giúp h đ i m i PPDH, đ xu t c i ti n qui trình, n i dung, hình th c ki m tra,
đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh, xây d ng chu n đánh giá gi d y theo
h
ng đ i m i PPDH.
3.2. N i dung và cách th c hi n
- Qu n lý vi c xây d ng k ho ch d y h c:
Trên c s KH d y h c chung, d a vào s phân công c a nhà tr
ng, c a
t chuyên môn, yêu c u m i giáo viên ph i xây d ng k ho ch cá nhân v đ i
m i PPDH. K ho ch đó ph i đ
giám sát, BGH th
c thông quq tr
c t CM và đ
c t tr
ng
ng xuyên theo dõi, ch đ o, ki m tra th c hi n KH. KH c n
ghi c th v các n i dung nh so n giáo án, lên l p, d gi , thao gi ng, ch m
ch a, t b i d
ng…, trong t ng n i dung c n nh n m nh các v n đ c n đ i
m i.
- T ch c, ch đ o vi c th c hi n đ i m i PPDH:
Tr
c h t c n ch đ o cách so n giáo án, chuy n tr ng tâm t thi t k các
ho t đ ng c a th y sang thi t k các ho t đ ng c a trò, t ng c
ng t ch c các
ho t đ ng đ c l p ho c theo nhóm b ng các phi u h c t p, t ng c
gi a th y v i trị.
ng giao ti p
có m t ti t h c mà ho t đ ng c a h c sinh chi m t tr ng
b ng ho c cao h n so v i ho t đ ng c a giáo viên v m t th i gian c ng nh
c
ng đ làm vi c trên l p, thì tr
c đó trong khâu chu n b , so n bài giáo viên
ph i đ u t r t nhi u công s c và th i gian. Trên c s hình dung các ho t đ ng
c a hoc sinh trong gi h c ( quan sát, th c hành, thí nghi m, tranh lu n các v n
đ đ t ra, gi i bài toán nh n th c…) giáo viên có th chu n b các phi u h c t p
đ t ch c h c sinh th c hi n. C n t ch c cho giáo viên h c t p các thay đ i
22
đó, b
c đ u t ch c soan bài theo nhóm đ th ng nh t nh ng n i dung c n
thi t. T ng c
ng ki m tra các t đ i v i vi c so n giáo án theo h
M t khác c n ch đ o th c hi n gi lên l p có ch t l
ng đ i m i.
ng theo h
ng đ i m i
PPDH: không ch đ n thu n là cung c p tri th c cho h c sinh mà là h
hoc sinh ho t đ ng. H c sinh – ch th c a ho t đ ng h c đ
ng d n
c cu n hút vào
nh ng ho t h c t p do giaó viên t ch c, ch đ o, thơng qua đó h t l c khám
phá nh ng v n đ ch a bi t, ch không ph i th đ ng ti p thu nh ng tri th c đã
s p đ t s n; h đ
c đ t vào nh ng tình hu ng c a đ i s ng th c t đ tr c ti p
quan sát, th o lu n, làm thí nghi m, gi i quy t v n đ và rèn luy n các k n ng
theo cách c a mình. Nh ng ho t đ ng c a h c sinh nh : nghe, nói, đ c, ghi
chép, th o lu n, làm thí nghi m, th c hành, v n d ng ki n th c đ gi i quy t các
v n đ th c t g n g i voi cu c s ng c a các em. Vì v y, qu n lý gi lên l p
hi n nay c n yêu c u chuy n t vi c d y ki n th c sang vi c d y PP hoc t p cho
h c sinh.N u trong PPDH truy n th ng th y giáo truy n th ki n th c cho h c
sinh theo ki u gi ng gi i, minh h a, thì trong PPDH m i th y giáo ph i là ng
ch đ o t ch c gi h c, h
i
ng d n, g i m , đ a h c sinh vào các tình hu ng có
v n đ , t ch c cho h c sinh th c hành, th o lu n, nh p vai, t nghiên c u đ
gi i quy t v n đ . ó là s c ng tác cùng nhau, ho tk đ ng cùng nhau c a th y
và trò.
i m i cách ki m tra, đánh giá gi d y c a giáo viên, cách ki m tra,
-
đánh giá k t qu h c t p c a hoc sinh
+ Xây d ng chu n đánh giá gi d y theo h
hoc t p, th o lu n tiêu chu n theo h
ng đ i moi PPDH, t ch c
ng đ i m i mà nhà tr
ng đã xây d ng và
ban hành.
+
i m i viêc d gi : Ngoài vi c qui đ n s ti t c n d trong t ng h c
k , n m h c, vi c t ch c d gi c n có m c đích, yêu c u rõ ràng v n i dung
và ph
ng pháp. T ng c
ng d gi đ t xu t, d gi theo chuyên đ , đánh giá
rút kinh nghi m.
+
i m i vi c ki m tra, đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh: t ch c
h c t p,ch đ o, ki m tra th c hi n qui ch ki m tra, cho đi m, x p lo i…Thành
23
l p ngân hàng đ , t ch c thi nghiêm túc theo đ theo đ chung. T ch c cho
giáo viên h c t p đ i m i cách ki m tra, đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh
đ m b o yêu c u.
i m i hình th c ki m tra: Khuy n khích giáo viên s d ng nhi u hình
th c ki m tra khác nhau: tr c nghi m khách quan, tr c nghi m t lu n,
hay k t h p các hình th c khác nhau ho c có th s d ng trang thi t b
hi n đ i, ph
ng ti n k thu t trong ki m tra (thi trên máy..)
i m i khâu ch m ch a bài, đánh giá ch t l
h
ng h c sinh: giaó viên
ng d n cho h c sinh phát tri n k n ng t đánh giá đ t đi u ch nh
cách h c. Trong ki m tra hàng ngày, giáo viên c n t o đi u ki n đ h c
sinh đ
c tham gia đánh giá l n nhau. Trong các đ t ki m tra h c k ,
ki m tra ch t l
ng nhà tr
ng nên t ch c ch m chung m t cách nghiêm
túc, đ m b o tính chính xác khách quan.
+B id
ng và rèn luy n các k n ng v đ i m i PPDH cho đ i ng giáo
viên:
B id
ng, rèn luy n các k n ng so n bài theo h
ng thi t k h th ng
câu h i, h th ng thao tác th c hành, t ch c th o lu n…cho h c sinh
theo đ c đi m c a t ng môn h c.
B i d
h
ng, rèn luy n các k n ng d y h c trên l p: k n ng t ch c,
ng d n h c sinh ho t đ ng, k n ng t o tình hu ng cóa v n đ , k
n ng th c hành, thí nghi m, k
n ng ra đ ki m tra theo ki u tr c
nghi m..
B id
ng, rèn luy n k n ng chung mang tính công c : s d ng ph
ng
ti n ki m tra hi n đ i, s d ng ph n m m h tr , khai thác thông tin, đ c
sách, nghiên c u tài li u tham kh o…
T ch c b i d
ng cho giáo viênPP t h c, t nghiên c u…
4. Bi n pháp 4: T ng c
ng qu n lý các ho t đ ng h c t p c a h c
sinh
4.1. M c tiêu c a bi n pháp
24
ng giáo d c đ ng c , thái đ h c t p, b i d
T ng c
luy n các k n ng t h c nh m nâng cao ch t l
ng PP t h c, rèn
ng ho t đ ng h c t p c a
h c sinh.
4.2. N i dung và cách th c hi n:
- Ch đ o các giáo viên h
H
ng d n h c sinh xây d ng k ho ch t h c:
ng d n h c sinh l p th i gian bi u, n i dung h c t p t
ngày, hàng tu n, hàng tháng. T ng c
ng ng hàng
ng giáo d c đ ng c , thái đ h c t p đúng
cho h c sinh. Giáo viên ch nhi m ph i liên k t, ph i h p v i giáo viên b môn,
cha m h c sinh nh m h
ng d n, ki m tra, u n n n ho t đ ng t h c c a h c
sinh.
- T ch c, ch đ o vi c b i d
ng PP t h c, rèn luy n k n ng t h c
cho h c sinh thông qua ho t đ ng d y h c trên l p và ho t đ ng ngoài gi .
+ Xây d ng đ i ng giáo viên có kh n ng b i d
ng PP t h c, rèn luy n
k n ng t h c cho h c sinh thông qua vi c thi t k bài d y và cách th c t ch c
cho h c sinh ho t đ ng trong gi h c. Hình thành PP t h c ngay trên l p, nh
t o đi u ki n cho h c sinh b c l t duy, kh n ng di n đ t, rèn luy n k n ng
phân tích, t ng h p, khái quát, tr u t
ng…T đó t o cho h c sinh PP t nghiên
c u, t đ c sách và tài li u.
+ Thi t k n i dung bài h c thành chu i các tình hu ng có v n đ
các
mơn h c (đ m b o tính v a s c) đ hàng ngày h c sinh có th gi i quy t.
+ Sau m i đ t sinh ho t ngồi gi nh : ngo i khóa, tham quan, c m
tr i…c n h
ng d n h c sinh làm thu ho ch, báo cáo, trao đ i, th o lu n đ rèn
luy n các k n ng t h c nh : quan sát, phân tích, t ng h p, kh n ng phán
đoán,nh n đ nh, đánh giá m t v n đ , rèn luy n cách di n đ t, cách b c l b n
l nh cá nhân…
5. Bi n pháp 5: Ph i h p ch t ch ho t đ ng c a H i cha m h c sinh
và các l c l
ng giáo d c khác
5.1. M c tiêu bi n pháp
Phát huy s c m nh t ng h p c a H i cha m h c sinh và các l c l
ng giáo d c
khác đ th ng nh t m c đich, PPGD.
25