SKKN: Công tác chủ nhiệm trong việc giáo dục học sinh yếu – kém và đạo đức học sinh THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
ĐƠN VỊ: TRƯỜNG THPT TRị AN
Mã số: ..................


SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Giáo viên: MẠCH THỊ THU NGA
Đơn vị: Trường THPT Trị An



Lĩnh vực nghiên cứu:

Quản lý giáo dục

Phương pháp dạy học bộ môn: TIẾNG ANH 
Phương pháp giáo dục 
Lĩnh vực khác:..................................................... 
Có đính kèm:
 Mơ hình
 phần mềm
 phim ảnh
 hiện vật khác

Năm học: 2012-2013


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC

SINH YẾU – KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT
 GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LÀM CÔNG TÁC GIÁO DỤC HỌC SINH
HỌC YẾU, KÉM.
 GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LÀM CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
HỌC SINH THPT.

I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Từ xưa, ơng cha ta đã đúc kết một cách sâu sắc kinh nghiệm về giáo dục “ Tiên học
lễ, hậu học văn”, “Lễ” ở đây chính là nền tảng của sự lĩnh hội và phát triển tốt các tri
thức và kỹ năng. Ngày nay, phương châm “ Dạy người, dạy chữ, dạy nghề” cũng thể
hiện rõ tầm quan trọng của hoạt động giáo dục đạo đức, như Bác Hồ đã dạy: “ Dạy
cũng như học, phải chú trọng cả tài lẫn đức. Đức là đạo đức cách mạng. Đó là cái gốc
quan trọng. Nếu thiếu đạo đức, con người sẽ không phải là con người bình thường và
cuộc sống xã hội sẽ khơng phải là cuộc sống xã hội bình thường, ổn định...”.
- Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển tồn diện về đạo đức,
trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người
Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân. Một trong
những tư tưởng đổi mới giáo dục đào tạo trong giai đoạn hiện nay là tăng cường giáo
dục đạo đức cho học sinh bởi vì dạy học khơng chỉ dạy chữ mà dạy làm người, đi học
không phải chỉ học chữ mà học làm người.
- Đối với học sinh PTTH độ tuổi tâm sinh lí có nhiều thay đổi, tuổi nhanh nhẹn, sơi
nổi, có nhu cầu hiểu biết, tìm tịi, khám phá, thích giao lưu để khẳng định mình, tuổi
có nhiều ước mơ. Tuy vậy các kiến thức về xã hội, gia đình, pháp luật cịn hạn chế.
Do sự phát triển của nền kinh tế thị trường, bên cạnh mặt tích cực khơng tránh khỏi
các mặt tiêu cực làm cho một bộ phận học sinh có biểu hiện sa sút về đạo đức, nhu
cầu cá nhân phát triển lệch lạc, thiếu ý thức cộng đồng, tình trạng bạo lực cịn diễn
ra… Các em chưa có ý thức trách nhiệm cao về hành vi của mình dễ dẫn đến những
sai phạm. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm có vai trị hết sức quan trọng trong việc định
hướng nhận thức, hình thành nhân cách cho các em. Thực trạng đó khiến cơng tác chủ
nhiệm gặp nhiều khó khăn, địi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải có những kĩ năng,

phương pháp và cả tấm lịng thì mới có thể giáo dục các em có hiệu quả. Đấy là lý do
để tơi viết đề tài “CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC
SINH YẾU – KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT”. Trong đề tài này tơi xin
trình bày hai nội dung chính sau đây:

-Trang 1Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

 GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LÀM CÔNG TÁC GIÁO DỤC HỌC SINH
HỌC YẾU, KÉM.
 GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LÀM CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
HỌC SINH THPT.
II/. THỰC TRẠNG
1/. Thuận lợi
+ Được sự động viên, quan tâm và theo dõi kịp thời của Ban Giám Hiệu nhà
trường.
+ Công nghệ thông tin phát triển, nên hầu hết phụ huynh học sinh đều có số điện
thoại riêng, sự liên lạc giữa gia đình nhà trường và giáo viên chủ nhiệm dễ dàng hơn.
+ Tuy nhiên động lực lớn nhất đối với mỗi giáo viên là được sự động viên an ủi, tin
tưởng của nhà trường, của các đồng nghiệp, phụ huynh học sinh (PHHS) và các cấp
chính quyền địa phương. Phấn đấu để đạt được kết quả học tập cao cho tất cả học sinh
là nhiệm vụ phức tạp và rất quan trọng. Cuộc đấu tranh vì chất lượng kiến thức cao,
việc ngăn ngừa tình trạng học kém và lưu ban là một vấn đề giáo dục quan trọng nhất
địi hỏi khơng chỉ áp dụng các phương pháp dạy học hợp lí nhất, hồn thiện q trình
học tập, mà nó cịn liên quan đến việc hình thành đạo đức của học sinh đang thường
xuyên phát triển, cả việc giáo dục các phẩm chất đạo đức như lịng tơn trọng nghĩa vụ,
tinh thần trách nhiệm, tính tổ chức, sự cần mẫn, sự bền bỉ và ý thức tập thể …Vì thế
nên kết quả học tập của học sinh không chỉ phụ thuộc vào hoạt động dạy học của các

giáo viên bộ môn mà ở một mức độ đáng kể cịn phụ thuộc vào cơng tác giáo dục
khéo léo, có mục đích của giáo viên chủ nhiệm và vào mối quan hệ của họ với gia
đình học sinh. Vì vậy trong cơng tác chủ nhiệm người giáo viên cần chuẩn bị cho
mình những kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo cần thiết cho công tác giáo dục học sinh yếu,
kém.
2. Khó khăn
+ Sự thiếu quan tâm của một đại bộ phận phụ huynh học sinh vì lo gánh nặng kinh tế
gia đình.
+ Sự bùng nổ cơng nghệ thơng tin làm cho một bộ phận học sinh sử dụng Internet sai
mục đích giáo dục.
+ Ý thức tự giác học tập, rèn luyện của học sinh chưa tốt, còn ỷ lại.
+ Một điều khó khăn lớn là đối tượng học sinh nghiên cứu có địa bàn phân bố rộng,
có những gia đình học sinh ở cách xa trường vài chục cây số, khơng có điện thoại liên
lạc.
+ Khả năng nhận thức tư duy của các em không đồng đều, sở thích có nhiều khác biệt,
động cơ học tập và hứng thú cũng khác biệt nhau rất nhiều, số lượng học sinh trong
một lớp thì khá đơng ( 45 em).
Vì vậy với những kinh nghiệm trong nhiều năm công tác chủ nhiệm tơi xin trình bày
một số các biện pháp mà tôi đã thực hiện trong những năm qua và mang lại nhiều kết
quả khả quan.
-Trang 2Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

III/. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
1/. GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LÀM CÔNG TÁC GIÁO DỤC HỌC
SINH HỌC YẾU, KÉM

1.1/. NGHIÊN CỨU TÂM LÍ-GIÁO DỤC ĐỐI VỚI HS YẾU, KÉM

Qua khảo sát tìm hiểu nhiều HS của nhiều thế hệ mà tôi đã công tác giảng dạy
và chủ nhiệm thì nhiều học sinh cho rằng có rất nhiều vấn đề khó khăn khiến các em
gặp thất bại trong việc học. Và các em nghĩ những học sinh giỏi không bao giờ gặp
phải những vấn đề như thế. Một kết quả nghiên cứu cho thấy, hầu hết tất cả các sinh
viên học sinh ở các nước trên thế giới đều có chung 16 vấn đề khó khăn phổ biến sau
đây. Bạn không phải là người duy nhất!
16 vấn đề khó khăn thường gặp của các học sinh:
Trí nhớ kém.
Thích trì hỗn cơng việc.
Lười biếng.
Nghiện trị chơi điện tử, xem tivi, internet.
Gặp khó khăn trong việc hiểu bài giảng.
Dễ dàng bị sao lãng.
Khả năng tập trung ngắn hạn.
Mơ màng trong lớp học.
Sợ thi cử.
Hay phạm lỗi do bất cẩn.
Chịu áp lực từ gia đình.
Có q nhiều thứ để học và q ít thời gian.
Khơng có động lực học.

Dễ dàng bỏ cuộc
Thầy cơ dạy khơng lơi cuốn.
Khơng có hứng thú đối với môn học.
-Trang 3Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Đây là phiếu điều tra thường được phát cho học sinh đầu năm để giúp giáo viên chủ

nhiệm nắm bắt được cơ bản về đặc điểm, tình hình học tập của học sinh lớp chủ
nhiệm.

PHIẾU ĐIỀU TRA HỌC SINH ĐẦU NĂM

1. Họ tên học sinh: …………………………………………Nam/ Nữ:………….…
2. Ngày tháng năm sinh:……………… Nơi sinh:…………………………………..
3. Q qn:……………………………………………………………..…………..
4. Dân tộc:…………………………………….Tơn giáo:………….…….………….
5. Đồn viên/Đội viên:………………………Ngày vào Đồn:……….…….………
6. Chỗ ở hiện nay (Số nhà, tổ, ấp/khu phố, xã/ thị trấn, huyện, tỉnh):………………
…………………………………………………………………………….…………
7. Địa chỉ, số điện thoại nơi ở trọ (nếu có):…………………………………………
……………………………………………………………………………….………
8. Phương tiện đi học:………………………………………………………………
9. Kết quả học tập năm trước: + Học tập:……………………..+ Hạnh kiểm:……..
+ Các môn học tốt nhất:……………………………………………………………
+ Môn học chưa tốt:………………………………………………………………..
10. Chức vụ đã làm những năm học trước:…………………………………………
11. Năng lực, sở trường của bản thân:………………………………………………
………………………………………………………………………………………
12. Sở thích cá nhân:……………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………
13. Ước mơ nghề nghiệp:……………………………………………………………
14. Khó khăn của bản thân hiện nay:…………………………………………..……
……………………………………………………………………………….………
15.Tự đánh giá hạn chế của bản thân:…………………………………….…………
…………………………………………………………………………….…………
16. Người bạn thân nhất (Họ tên, học lớp nào, trường nào/đang làm gì, số điện
thoại):…………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………….
17. Họ tên cha:………………………… Năm sinh:………. Nghề nghiệp:…………
18. Họ tên mẹ:………………………….Năm sinh:………..Nghề nghiệp:…….…...
19. Địa chỉ, số điện thoại liên lạc với PHHS:………………………………..………
………………………………………………………………………………..………
20. Họ tên, nghề nghiệp, số điện thoại của anh, chị, em ruột:………….……………
………………………………………………………………………….……………
……………………………………………………………………….………………
21. Thuộc diện con liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, gia đình CCCM:………………
22. Gia đình thuộc diện đói, nghèo, cận nghèo:…………………………………..…
-Trang 4Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

* Quan sát: Việc quan sát phải lâu dài và có hệ thống để sao cho các kết luận rút ra từ
các sự kiện quan sát được không phải là những kết luận tình cờ và hời hợt, chúng phải
phản ánh được những đặc điểm cá nhân đáng kể của học sinh, cho phép theo dõi từng
học sinh trong sự phát triển của em đó, việc quan sát cần phải sâu sắc, nó bao gồm
khơng chỉ một sự ghi chép chính xác, đầy đủ các sự kiện và hiện tượng về hành vi của
học sinh mà cịn giải thích đúng đắn các sự kiện và hiện tượng này, vì rằng việc quan
sát nhằm mơ tả các hành động bên ngồi của học sinh và giúp giáo viên tìm ra các
động cơ và nguyên nhân của những hành động này. Đây cũng là mục đích cơ bản của
sự quan sát: xuất phát từ những sự kiện bên ngoài của việc quan sát phải vạch ra được
những đặc điểm cá nhân của học sinh và những đặc điểm đặc thù về nhân cách của cá
nhân đó.
* Trị chuyện: Hiệu quả của các cuộc trị chuyện phụ thuộc vào sự suy nghĩ kĩ càng
về phương pháp tiến hành chúng, tùy thuộc vào kĩ năng, nghệ thuật và sự lịch thiệp
của giáo viên. Các thủ thuật tiến hành phải được cá biệt hóa tối đa và chúng phải nhất
thiết thay đổi tùy theo hoàn cảnh và điều kiện cụ thể, tùy theo cá tính của em học sinh

mà giáo viên cần nghiên cứu. Khi tiến hành các cuộc trị chuyện cần phải lưu ý khơng
chỉ tới nội dung các câu trả lời của học sinh, mà cần phải lưu ý tới cả cách thể hiện
bên ngoài của học sinh trong khi trả lời: tính cách giọng nói và cách diễn đạt ngôn
ngữ.
* Sổ tay: Một trong những yêu cầu quan trọng đối với công tác nghiên cứu học sinh
học yếu- kém là việc tiến hành ghi chép có hệ thống các sự kiện quan sát trong một
cuốn sổ tay dành riêng cho mục đích này. Trong cơng tác chủ nhiệm của tơi ln có
một quyển sổ tay theo dõi về học tâp, các lỗi vi phạm cũng như những việc làm tốt,
những mặt tiến bộ của học sinh được cập nhật hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng. Khi
ghi chép tôi cũng không quên cho học sinh tự ghi lỗi mà học sinh vi phạm đồng thời
kèm theo ngày vi phạm và chữ ký. Theo tôi đấy là một cách hiệu quả để giúp GVCN
nắm bắt được tình hình học tập và rèn luyện của từng học sinh và cũng là một cách
hiệu quả để giúp GVCN thông báo đến cho phụ huynh học sinh (PHHS) một cách kịp
thời, chính xác nhằm giúp PHHS nhắc nhở, động viên, uốn nắn con em mình một
cách kịp thời nhất. Quyển sổ theo dõi học sinh mà tôi làm cụ thể là:
STT HỌ VÀ
LỖI VI
TÊN HỌC PHẠM
SINH
CỦA
HỌC
SINH

NGÀY VI MẶT TIẾN BỘ
PHẠM
( VIỆC LÀM CỤ THỂ)

KÝ TÊN

-Trang 5Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga

CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Và cứ hai tuần một lần tôi sẽ cập nhật vào trong một tờ hạnh kiểm và phát cho học
sinh. Khi đó phụ huynh học sinh sẽ nêu ý kiến và ký tên vào. Học sinh sẽ nộp lại, từ
đó tơi có thể nắm bắt được ý kiến phản hồi của phụ huynh học sinh. Đến hết học kỳ
tôi sẽ tổng hợp lại những lỗi vi phạm cũng như những việc làm tốt, những mặt tiến bộ
của từng tháng và xếp hạnh kiểm của cả học kỳ cho từng học sinh.
* Phối hợp với giáo viên bộ môn:
Ngay từ đầu năm giáo viên chủ nhiệm phải liên hệ với giáo viên bộ môn nắm bắt
chất lượng khảo sát học sinh, trên cơ sở đó rà sốt, lập danh sách cụ thể những học
sinh có học lực yếu, kém, tìm hiểu kỹ ngun nhân, rồi phân loại theo các tiêu chí:
hổng kiến thức căn bản, lười học, tiếp thu bài chậm, điều kiện gia đình khó
khăn,…Theo đó, phối hợp với giáo viên bộ mơn, giúp đỡ các em củng cố kiến thức,
vươn lên trong học tập. Hàng tháng, giáo viên thống kê tình hình học tập của các em
báo cáo cụ thể về gia đình để có hướng phối hợp giáo dục.
* Phối hợp với Đoàn thanh niên:
Phối hợp với các tổ chức đoàn thanh niên xét học bổng nghèo vượt khó cho
những học sinh có hồn cảnh gia đình khó khăn nhưng có ý thức học tốt. Đoàn thanh
niên tổ chức các hoạt động ngoại khố như tổ chức giải bóng đá mini, cầu lơng,
chương trình rung chng vàng,…..giúp học sinh có được sân chơi bổ ích, lành mạnh,
giao lưu học tập với bạn bè và củng cố kiến thức cho bản thân.

Lễ trao học bổng cho những học sinh có hồn cảnh gia đình khó khăn
nhưng có ý thức học tập tốt.
-Trang 6Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Chương trình “Rung chng vàng” do Đồn trường tổ chức.

Thi “Kéo co” trong ngày hội trại 26- 3

-Trang 7Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Hội thi giải “Bóng chuyền nam nữ” cho học sinh tất cả các khối lớp do
Đồn trường tổ chức.

Hội thi “Bóng đá mini”
-Trang 8Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Hội thi “Cắm hoa” chào mừng ngày “8-3”

Hội thi “Thanh niên với công tác bảo vệ mơi trường, bảo vệ dịng sơng q
hương huyện Vĩnh Cửu”

-Trang 9Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

* Kết hợp với Hội PHHS để giáo dục HS

Hội PHHS là cầu nối giữa nhà trường, giáo viên chủ nhiệm với gia đình học
sinh. Thực tế, Hội PHHS sẽ có những tác động đến phụ huynh học sinh để cha mẹ các
em quan tâm và có trách nhiệm đối với con cái của họ hơn, từ đó nâng dần ý thức học
tập, tu dưỡng của học sinh.
* Tạo sự gần gũi, quan tâm với học sinh
Tạo mối quan hệ gần gũi là thể hiện sự quan tâm đối với các em, tiếp xúc tìm hiểu
tâm tư nguyện vọng của các em, nhằm để động viên, khích lệ tạo cho các em có được
chỗ dựa tinh thần vững chắc. Để các em thấy sự quan tâm của người thầy, cô như
người cha, người mẹ của các em ln dìu dắt, nâng đỡ các em khi vấp phải những khó
khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Khi học sinh nghỉ học, dù có phép hay khơng phép, dù bất cứ lý do gì những buổi học
sau phải tiếp xúc để thăm hỏi các em, đơi khi cũng có những lý do khá đặc biệt người
thầy có thể chia sẽ với các em, làm cho các em cảm thấy vui hơn khi được thầy, cơ
quan tâm đến mình, từ đó những biểu hiện cá biệt dần dần biến mất.
Thường xuyên trò chuyện, quan tâm, gần gũi, nhắc nhở, động viên học sinh học tập,
có thái độ thân thiện với học sinh. Điều quan trọng phải làm sao tạo cho học sinh có
cảm giác là giáo viên như là một người bạn thân, bạn tâm tình, sẵn sàng lắng nghe ý
kiến của mình, khi mình vui, buồn đều có thể chia sẻ với thầy, cơ, khích lệ mình khi
mình khó khăn trong gia đình, bế tắc trong học tập. Chú trọng việc giáo dục từng
bước, chậm rãi từ những công việc nhỏ. Chẳng hạn khuyên các em phải thức sớm một
chút để không phải đi học trễ, mình học yếu thì nên chịu khó, siêng làm bài tập hơn
các bạn, khi nào làm bài tập, mệt thì nên giải lao để tinh thần thoải mái rồi làm tiếp,
không nên cố gắng quá sức….
* Dùng phương pháp kết bạn – “Đôi bạn cùng tiến”:
+ Thường lứa tuổi học sinh dễ bị ảnh hưởng những thói hư tật xấu nhưng cũng
dễ tiếp thu những điều hay lẽ phải, dễ hịa mình vào những trị chơi có tính tập thể,
tính giáo dục cao. Do đó, giáo viên chủ nhiệm cần phân cơng một nhóm bạn học tốt,
cùng hồn cảnh, cùng sở thích, ước mơ ... sinh hoạt, học tập với các bạn chậm tiến,
nhằm giúp nhau cùng tiến bộ. Sau đó cùng với các thành viên khác trong lớp xây
dựng tập thể lớp vững mạnh.

Trong thời gian làm công tác chủ nhiệm với học sinh kém như trường hợp của
học sinh Lộc học lớp 11A10 năm học 2010 - 2011. Em Lộc với cá tính là bướng bỉnh,
thích đua đòi theo các bạn, lười học dẫn đến kết quả em bị mất kiến thức cơ bản trong
những năm trước. Học kém và phải thi lại, trong các giờ học em thường không chăm
chú nghe thầy cô giảng bài. Khi trong lớp tiến hành kiểm tra, em cảm thấy mình
khơng được tự tin, tất cả sự chú ý của em đều nhằm vào việc làm sao để có thể sao
-Trang 10Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

chép bài của bạn mà thầy, cô không phát hiện. Phần lớn các giáo viên bộ môn đều
đánh giá học sinh Lộc năng lực học yếu mà lại lười biếng. Với vai trò là giáo viên chủ
nhiệm khi quan sát, tiếp xúc, trò chuyện tơi thấy em Lộc có năng lực học và có sự
phát triển chung khơng phải là kém. Điều này được thể hiện qua cách em trả lời, nếu
em chú ý lắng nghe thầy cô giảng bài. Nhưng Lộc chưa có thái độ đúng đắn đối với
việc học tập, em thiếu các kỹ năng và kỹ xảo lao động độc lập, sự chú ý có chủ định ở
em chưa được phát triển.
Khi đến thăm gia đình em Lộc, tơi biết rõ hơn hoàn cảnh của em. Em Lộc là con gái
trong ba anh em. Em được mẹ chiều chuộng, được mẹ làm giúp mọi việc trong gia
đình, nên em càng thêm ỷ lại, vì rằng tất cả những cái đó đã được mẹ em làm hộ. Tuy
nhiên, ba của em Lộc là một người cha rất kiên quyết trong cách giáo dục con cái nên
tôi nhận được sự đồng thuận từ ông ấy. Thế là từng bước tôi và ba của em Lộc đã
cùng phối hợp giúp em nhận ra được những sai trái mà em đã gây ra, những lổ hỏng
về kiến thức mà em cần bổ sung. Khi làm bài có thiếu sót nhỏ, hoặc làm cẩu thả, hoặc
chưa hồn thiện, chúng tơi động viên em phải làm lại hoặc sửa đúng, bằng cách một
bài làm tốt đều được thưởng, và điều này gây cho em niềm tin vào sức lực của mình
và tạo ra cảm xúc tốt. Việc tổ chức các bài tập bổ sung nhằm mục đích dạy cho em
cách học đã có ảnh hưởng lớn lao đến việc hành thành các kỹ năng, kỹ xảo, đến việc
giáo dục nhiều phẩm chất cần thiết để học tập tốt. Kết quả của công việc rất tinh tế,

bền bỉ và hết sức chú ý của tôi và của gia đình đã làm cho em Lộc có được sự hào
hứng trong học tập. Khi ấy em còn chủ động xin tôi cho phép em được đổi chỗ, ngồi
gần bạn Quý - một học sinh ngoan, chăm chỉ, ý thức học tập tốt - để em có điều kiện
để trao đổi bài với bạn, nhờ bạn chỉ giúp, kèm thêm trong việc học. Dần dần, kết quả
học tập của em tiến bộ một cách rõ rệt.
Từ kết quả của nhiều cơng trình nghiên cứu, tơi đã đi đến kết luận rằng: Cơng
tác chủ nhiệm với học sinh yếu- kém địi hỏi mỗi thầy, cô giáo, đặc biệt là giáo viên
chủ nhiệm phải có nghệ thuật sư phạm và trong mỗi trường hợp cụ thể phải biết đóng
vai vào từng nhân vật. Có thể trong trường hợp giáo viên chủ nhiệm là một người thầy
nghiêm nghị, có lúc là một người anh chị lớn để chỉ dẫn, có lúc là một người bạn thân
để chia sẻ, thơng cảm. …. Đấy chính là sự khéo léo, sự tận tuỵ, sự toàn tâm, toàn ý
với sự nghiệp trồng người.
- Mỗi giáo viên chủ nhiệm trước hết phải có cái tâm, có tấm lịng vì tình u thương
con người, có sự độ lượng, bao dung, đồng thời phải giỏi về tâm lý lứa tuổi, có nhiều
biện pháp giáo dục tinh tế. Cùng đó, giáo viên chủ nhiệm cần phải am hiểu và biết
cách tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Thầy cô giáo chủ nhiệm phải biết cách xây dựng điều hành một tập thể tự quản, phải
biết ứng xử giải quyết đúng, công bằng các mối quan hệ giữa các em học sinh với
nhau, giữa học sinh với giáo viên, giữa giáo viên bộ môn với giáo viên chủ nhiệm;
giữa giáo viên chủ nhiệm với Đoàn Thanh niên, … với cha mẹ học sinh. Giáo viên
chủ nhiệm còn cần phải biết động viên, biết vận động thuyết phục. Thầy, cô giáo chủ
-Trang 11-

Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

nhiệm là cầu nối quan trọng để kết nối 3 môi trường giáo dục: nhà trường, gia đình và
xã hội.

- Phương châm giáo dục của bản thân tôi là “lạt mềm buộc chặt”, GVCN phải thực sự
là người thân thiện – nhất là đối với những học sinh chưa ngoan. Xem các em như
chính con em mình để u thương và nhẹ nhàng gần gũi, động viên, chia sẻ với các
em mọi vui buồn trong cuộc sống... Từ đó sẽ giáo dục tốt về đạo đức, tư tưởng, lối
sống, ý thức rèn luyện mọi mặt cho các em.
- Đặt công tác giảng dạy, một trường học được xem là thân thiện có nghĩa là ở đó phải
kích thích được niềm u thích của các em với tri thức, đánh thức những khả năng
tiềm tàng trong các em. Muốn làm được điều này, chúng tôi nghĩ các thầy cô giáo
không nên làm những cây cổ thụ toả bóng râm che mát cho các em mà nên làm những
người hướng đạo đầy bản lĩnh cùng các em làm khách bộ hành trên con đường khám
phá tri thức.
- Người giáo viên làm công tác giảng dạy cịn phải tích cực tìm tịi, nghiên cứu sách
vở, học hỏi nơi đồng nghiệp những người đi trước, để biết linh hoạt, khéo léo vận
dụng các phương pháp dạy học phù hợp với từng bài, từng phần. Tích cực tham gia
nghiên cứu, mạnh dạn trình bày và áp dụng các đề tài khoa học, các sáng kiến kinh
nghiệm, các ý kiến đề xuất mà mình cảm thấy có hiệu quả, có tính khả thi về đổi mới
phương pháp dạy học cũng nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn cũng
như để lôi cuốn, tạo hứng thú và đưa các em trở về với niềm đam mê thích thú khi học
tập bộ môn.
- Luôn giữ mối quan hệ gần gũi, thân thiết và tốt đẹp với học sinh, khuyến khích các
em nói ra những gì mình nghĩ để tất cả các giờ dạy học đều thoải mái, vui tươi và sôi
nổi hơn...
- Tôi nghĩ rằng “mỗi ngày đến trường là một niềm vui” phải luôn thành hiện thực đối
với tất cả học sinh.
1.2. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
1.2.1. Tạo niềm tin đối với HS.
Theo “Adam Khoo” – tác giả của quyển sách “Tôi tài giỏi, bạn cũng thế” đã
viết:
NĂM NIỀM TIN MẠNH MẼ CỦA NGƯỜI THÀNH CÔNG
Bạn hãy nhớ rằng để trở thành người thành công, bạn cần phải hiểu được niềm tin của

người thành công. Nếu bạn cũng trang bị cho mình những niềm tin tương tự, bạn sẽ
đạt được những thành quả tương tự trong cuộc sống. Sau đây là bảng tóm tắt năm
niềm tin phổ biến nhất của tất cả những người thành công mà tôi từng gặp.
-Trang 12Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

1. ĐỂ THAY ĐỔI CUỘC SỐNG, TÔI PHẢI THAY ĐỔI
Chịu trách nhiệm về tất cả những gì xảy ra trong cuộc sống của bạn là một thái độ
đáng quý. Nếu bạn bị điểm kém, nếu thầy giáo khơng thích bạn hoặc nếu cha mẹ đối
xử với bạn như một đứa trẻ, bạn chính là người gây ra những điều đó thơng qua
những hành vi và ý nghĩ tiêu cực của mình. Bằng việc nhận trách nhiệm về mình, bạn
hãy đặt bản thân vào vị trí làm chủ cuộc sống của bạn. Bởi vì bạn tạo ra tình huống
hiện tại, bạn hồn tồn có thể thay đổi nó.
2. KHƠNG CĨ THẤT BẠI, CHỈ CĨ KINH NGHIỆM
Những học sinh xuất sắc cũng trải qua thất bại nhưng khi
đó, những học sinh này nghĩ về thất bại như những kinh
nghiệm quý báu. Những học sinh này xem thất bại, sai
lầm như nguồn thơng tin hữu ích các em có thể học hỏi
được nhiều điều và dùng nó để tiếp tục thay đổi phương
pháp học cho đến khi các em thành công. Không như
những học sinh khác, các em khơng cho phép thất bại
làm chính các em nản lịng. Trong cuộc sống cũng thế,
những người thành cơng coi thất bại là những bài học
kinh nghiệm, và những bài học kinh nghiệm không phải
là thất bại thật sự. Đối với các em, thất bại chỉ là khi các
em bỏ cuộc.
3. NẾU MỌI NGƯỜI LÀM ĐƯỢC, TƠI CŨNG CĨ THỂ LÀM ĐƯỢC
Tất cả chúng ta về cơ bản đều có cùng một cơng suất não bộ hoặc cùng một cấu tạo hệ

thần kinh. Vậy tại sao một số trong chúng ta lại đạt thành tích xuất sắc trong khi số
cịn lại chỉ đạt kết quả trung bình? Bởi vì những người siêu thành công biết cách tận
dụng sức mạnh phi thường trong não bộ của họ. Điều này, cùng với quyết tâm cao độ,
giúp họ đạt được những thành tích đỉnh cao mà bạn chưa bao giờ dám mơ tới. Nhưng
bây giờ, bạn sẽ được học các phương pháp siêu hiệu quả để có thể tận dụng triệt để bộ
não thiên tài của bạn và đạt được những siêu thành tích ấy.
4. HỌC CHÍNH LÀ CHƠI
Một định nghĩa vơ lý ư? Xin hãy nghĩ lại. Những học sinh xuất sắc cảm thấy thích thú
với việc học cũng như lúc họ giải trí. Giải trí mang lại cho họ niềm vui nhất thời. Tuy
nhiên, thành công trong việc học mang lại cho họ khơng những niềm vui lâu dài mà
cịn cả sự hạnh phúc vì được gia đình tin tưởng, bạn bè quý mến, nể trọng, thầy cô tin
yêu. Rồi đến khi trưởng thành, những thành công trong học tập sẽ là tiền đề tốt cho
những thành công khác, mở ra con đường tương lai thênh thang trước mắt. Họ cũng
hiểu rằng trước khi muốn giỏi một việc gì đó, họ phải u thích cơng việc đó. Bạn
muốn học giỏi ư? Hãy yêu thích việc học trước đã.
5. LINH HOẠT GIÚP BẠN LÀM CHỦ CUỘC SỐNG
Người thành công biết rõ rằng sự linh hoạt là yếu tố cần thiết của thành cơng. Họ có
thể thay đổi cách thức hành động và phương pháp làm việc của họ để đạt đến mục
-Trang 13Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

tiêu. Họ hiểu rằng những người không biết cách linh hoạt hoặc không muốn điều
chỉnh bản thân ln bị bỏ lại phía sau.
Bạn có thể cảm thấy khơng thoải mái lúc đầu bởi vì bạn đã q quen với những
phương pháp khơng có ích cho việc học hoặc thành cơng. Để thốt khỏi vết lún thất
bại và vươn tới những tầm cao, bạn phải gạt bỏ đi những thói quen hoặc phương pháp
cũ kỹ đó để tiếp thu kiến thức mới. Cuộc sống của bạn sẽ thay đổi từ bây giờ.
“CUỘC SỐNG KHÔNG GIỚI HẠN”- NICK VUJICIC đã viết:

“Nếu bạn là người đang phải đương đầu với khó khăn và thất bại mỗi ngày, thì
xin hãy ln nhớ rằng phía trước những cuộc vật lộn ấy là một mục đích sống đang
đón đợi. Và mục đích sống ấy cịn vượt xa những gì ta hằng hình dung. Bạn sẽ gặp
khó khăn, bạn có thể khuỵu ngã và cảm thấy như thể mình khơng cịn sức mạnh để
đứng dậy được nữa. Tơi có cảm giác đó. Tất cả chúng ta đều biết cảm giác đó. Cuộc
sống khơng phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng khi chiến thắng những dốc ghềnh của
cuộc sống, chúng ta sẽ mạnh mẽ hơn, và càng quý trọng những cơ hội mà chúng ta có
được.”
1.2.2. ĐÂY LÀ NHỮNG BIỆN PHÁP MÀ GIÁO VIÊN CÓ THỂ ÁP DỤNG:
* Bước 1: “ Chấp nhận”
Chấp nhận mọi trình độ của học sinh kể cả sắp thi tốt nghiệp mà vẫn “khơng có
chữ nào”. Từ đó, giáo viên nhắc lại bất kỳ phần kiến thức nào có liên quan mà học
sinh quên và cho ghi lại.
* Bước 2: “ Khích lệ”
Khơng tiếc lời khen ngợi học trò, nhất là học trò yếu kém. Phải tìm ra ưu điểm
để khen thành thật, khéo léo khơng để các em bị tổn thương vì nghĩ thầy cơ giễu cợt
mình. Ví dụ khen chữ đẹp, trình bày rõ ràng, khen tính cẩn thận, hơm nay em có tiến
bộ,…
Đừng để học sinh làm xong cả bài rồi mới khen tốt. Các em viết được một chút
thì khen ngay “Đúng rồi đấy! Em làm tiếp đi”. Nếu thấy học trò bắt đầu sai thì phải
nhắc ngay “Em hãy xem lại đề bài cẩn thận.” và đặt câu hỏi gợi ý…. Trên bài kiểm
tra viết, lời phê cũng rất quan trọng với học trò. “Cố lên em!” “Đừng nản nhé!” Đấy
là vừa dạy, vừa dỗ học sinh.
Sự khích lệ của thầy, cơ làm học sinh tự hào về mình, tự tin vào bản thân và có
hứng thú học tập thực sự.
*Bước 3: “Bình tĩnh”
Khi dạy học sinh yếu kém, giáo viên phải “bình tĩnh”, đừng cáu giận, nóng vội
vì nóng vội và cáu giận chỉ thêm bực mình và hỏng
việc. Trái lại, giáo viên phải bình tĩnh trước mọi
tình huống, và tôn thờ nguyên tắc “Thế là tốt lắm

rồi”. Để niệm được thần chú này đòi hỏi người
giáo viên phải tự điều chỉnh, tự thay đổi mình để
cơng tác giảng dạy phù hợp với đối tượng. Bởi sự
-Trang 14-

Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

thay đổi ấy có thể làm đổi thay tâm tính của cả một con người, bởi lẻ đó là tình u
đích thực của nhà giáo với tương lai học trị.
Tơi xin nêu ra một trường hợp của học sinh Quân.
Học sinh Quân được chuyển từ Trường THPT Vĩnh Cửu về trường THPT Trị
An học lớp 11A6, em luôn ở trạng thái không muốn học, đối với nhiều môn học em
không làm bài tập về nhà và bị điểm kém. Bằng nhiều lí do khác nhau em thường hay
nghỉ học, trốn học, có thái độ khơng tốt đối với giáo viên.
Qua tìm hiểu ngun nhân thì tơi được biết ở lớp 10 em vẫn học khá nhưng khi
vào đầu HK I của lớp 11 do em không chú tâm vào việc học, theo bạn bè rủ rê, cúp
tiết, thường xuyên nghỉ học nên việc học của em Quân ngày càng giảm sút. Em không
thể nào theo kịp các bạn trong lớp, đã không tự mình lấp được lỗ hỏng kiến thức nên
giáo viên buộc lòng phải để em học lại 1 năm.
Năm học sau, phải học lại 1 năm. Lẽ ra lỗ hỏng kiến thức của em đúng ra là
được bổ sung thêm, lấp lỗ hỏng kiến thức nhưng trái lại lỗ hỏng càng ngày càng lớn.
Rồi dần dần em khơng cịn tự mình làm bài kiểm tra, mà chỉ biết nhìn bài bạn hoặc có
thái độ gian lận trong kiểm tra. Đấy chính là cách đối phó của những học sinh bị mất
căn bản. Với vai trị là GVCN tơi đã động viên, giúp đỡ em, kết hợp với giáo viên bộ
môn lên kế hoạch phụ đạo cho em một cách tận tình từ những kiến thức cơ bản nhất.
Bài tập cho em làm từ dễ đến khó. Với sự quan tâm, chăm sóc, động viên từ gia đình,
thầy cơ, cùng với sự quyết tâm nổ lực của bản thân, em dần dần có nhiều tiến bộ rõ rệt

trong học tâp.
1.3. HS ham chơi game bỏ bê cơng việc học tập.
1.3.1. Thực trạng
Vì sao các bạn trẻ ngày nay lại thích
trị chơi điện tử đến vậy? Là vì tính
hấp dẫn của nó. Đây là một thú vui
tiêu khiển rẻ tiền, dễ chơi với những
âm thanh được đồ họa rất sống động,
bắt mắt, mới lạ, hợp với tính cách của
giới trẻ. Về một khía cạnh nào đó, trị
chơi điện tử mang lại cho chúng ta
một số ích lợi. Chơi trị chơi điện tử
giúp chúng ta rèn luyện tư duy, nhạy
bén, xử lí các tình huống một cách sáng tạo và khéo léo. Hơn thế nữa, nó tạo cho
chúng ta sự kiên trì, nhẫn nại. Một điều rất quan trọng để trò chơi điện tử cuốn hút
bạn trẻ là sự hồi hộp khi chơi. Càng chơi, các bạn càng thích thú hơn, càng tị mị hơn,
và càng thõa mãn tính hiếu thắng khi chơi thắng một trị chơi nào đó, rất phù hợp với
tâm lí tuổi mới lớn, ưa khám phá, thích thú trước những điều mới lạ.
-Trang 15Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Không những thế, ngồi mục đích chính là để giải trí, nó cịn giúp ta mở rộng quen
biết với mọi người bởi tính cộng đồng của trò chơi điện tử rất cao, nhất là các trò chơi
trực tuyến. Chơi game giúp ta rèn luyện tính cách. Đặc biệt là các game hóa thân vào
nhân vật. Thế giới trong game như một xã hội ngồi đời thu nhỏ, cũng có cái thiện,
cái ác, cái tốt, cái xấu do đó bạn phải biết "gạn đục khơi trong", gặp người xấu thì làm
thế nào, gặp người tốt thì phải làm sao,..... Bất cứ việc gì cũng có 2 mặtlợi và hại. Sau một q trình phát triển, trò chơi điện tử cũng đã bộc lộ những
khuyết điểm khơng đáng có của nó. Nhưng ngun nhân chính là do người chơi

không tự làm chủ, điều khiển được bản thân mình để sa đà vào game đến mức khơng
thể dứt ra được. Thực tế hiện nay, có nhiều bạn trẻ vì q ham mê “món ăn tinh
thần” này mà bỏ bê việc học, quên đi nhiệm vụ chính của mình. Phần lớn thời
gian, các bạn dành vào việc chơi game nên khơng cịn thời gian ngó ngàng gì tới
quyển vở chứ đừng nói là học bài, làm bài, ơn bài. Tình trạng đó kéo dài lâu
ngày dẫn đến kiến thức ngày càng mơ hồ, mông lung. Bởi kiến thức cũ chưa nắm
được thì kiến thức mới lại đến. Chơi game nhiều sẽ làm đầu óc trở
nên mê muội. Một ngày hết 1/3 thời gian cắm cúi trong trò chơi điện tử,
đầu óc chỉ nghĩ đến game thì thử hỏi thời gian đâu bạn có thể thư giãn, có thể
đọc báo, chơi thể thao, hay ít ra là giải trí với bạn bè. 2/3 thời gian cịn lại
bạn đã phải dành cho ngủ, ăn và những sinh hoạt ngày thường, thì thử hỏi liệu
đầu óc của bạn đến đâu? Lại còn thức khuya. Đối với các game thủ, chơi trắng
đêm là một khái niệm hết sức bình thường. Ai cũng đều biết khi
người ta không ngủ đủ giấc, hoặc thức đêm nhiều thì đầu óc cực kì mệt mỏi. Dẫn
đến tình trạng ngủ gà ngủ gật trong lớp, uể oải…và hậu quả thấy rõ nhất là
kết quả học tập sa sút.
* Về vấn đề sức khỏe: Chơi game nhiều gây hại cho sức khỏe là điều không cần bàn
cãi. Hầu hết các game hiện nay đều đã mất đi chức năng vốn có của nó là giải trí, thay
vào đó là sự cạnh tranh, dễ gây nghiện, gây tác hại ít nhiều đến người chơi. Những tác
hại này gồm gây căng thẳng, cận thị, một số bệnh về xương (như đau cột sống), phản
ứng chậm, lười vận động khiến sức khoẻ suy giảm. Việc mãi chơi game mà sao nhãng
việc học tập và những sai phạm của một số bạn đã gióng lên hồi chng báo động.
Các bạn cịn trẻ, chưa ý thức được tác hại của trò chơi điện tử, cịn dễ dãi với chính
mình và thiếu ý thức trong học tập. Vì vậy, gia đình và xã hội phải có trách nhiệm về
việc này.
* Về phía gia đình : Cần có sự quan tâm của bố mẹ đến con cái, cũng như cần có
những quy định về giờ học, giờ chơi, hướng con cái đến các hình thức giải trí phong
phú, tham gia các hoạt thể dục thể thao để có lối sống và tinh thần lành mạnh. Chỉ nên
xem đây là thú tiêu khiển mang tính giải trí để khơng q lạm dụng nó, phụ thuộc vào
nó.

Một ví dụ của một học sinh mà tơi chủ nhiệm lớp 11A10. Em Giang là một học sinh
rất mê chơi trị chơi điện tử. Em có thể ngồi chơi cả ngày thậm chí cả đêm cũng được.
-Trang 16Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Chính vì do hồn cảnh gia đình: mẹ làm cơng nhân phải đi làm từ sáng sớm, em ở nhà
với bà ngoại đã già nên không ai quản lý giờ giấc học tập, vui chơi của em. Bị bạn bè
rủ rê, với bản tính tị mị, thích khám phá và thế là em bị cuốn hút vào trò chơi điện tử
và rồi nghiện lúc nào không biết. Em thường xuyên bỏ tiết, nếu có đi học thì vơ lớp
cũng ngồi cho có mặt hoặc có khi nằm ngũ ln trong giờ học. Khơng nghe thầy, cơ
giảng bài, khơng chép bài, về nhà thì không học bài, không làm bài. Rồi dần dần em
không nắm được kiến thức cũ cũng như kiến thức mới. Là giáo viên chủ nhiệm tôi đã
thường xuyên liên lạc kịp thời với gia đình. Mặt khác, tơi cùng ngồi nói chuyện tâm
sự với em. Em cũng đã tâm sự là do em bị bạn bè rủ rê, thích khám phá cái mới và em
thích thú hơn khi ngồi trước máy tính với một thế giới ảo tuyệt vời hơn nhiều so với
thế giới thật xung quanh em thật là tẻ nhạt.
1.3.2. Biện pháp khắc phục
Để khắc phục các học sinh thốt khỏi “nghiện” game thì cần phải tạo cho học
sinhcó nhiều sân chơi như giải bóng bóng đá mini, cầu lơng, đua xe đạp,….. có nhiều
bạn cùng trang lứa cùng luyện tập và trao đổi.
Với vai trò là GVCN tơi cần phải phối hợp với đồn trường, giáo viên dạy bộ
mơn thể dục, cùng gia đình học sinh để tìm giải pháp khắc phục. Tơi đưa học sinh
Giang tham gia vào đội tuyển bóng đá của lớp, vào những lúc rãnh ngồi giờ học tơi
u cầu gia đình đưa em Giang ra sân thể dục của trường để tập bóng đá cùng các
bạn cùng lớp. Việc làm này giúp em Giang lấp đầy các khoảng thời gian rãnh rỗi,
giúp cho em có thêm bạn cùng chơi, cùng trị chuyện, luyện tập, vui chơi vận động về
thể chất và tinh thần, đồng thời giúp em tiếp cận nhiều với thực tế hơn và dần đẩy lùi
thế giới ảo trong game. Việc làm này cũng giúp gia đình và nhà trường kiểm soát

được thời gian học tập và rèn luyện của học sinh Giang.
Sau hơn hai tháng, dưới sự tích cực của thầy giáo bộ mơn thể dục dạy bóng đá,
gia đình, các bạn cùng lớp, cùng khối và sự động
viên an
ủi từ phía GVCN, gia đình và giáo viên bộ môn,
với sự nổ lực của bản thân em Giang đã hịa nhập
tốt vào nhóm bạn cùng khối lớp, em
đã đều đặn tham gia tập bóng và tư tưởng
“nghiện” game của em đã được đẩy lùi. Giờ đây
hàng ngày Giang có nhiều việc phải làm ngoài
giờ học em phải luyện tập cho giải đá bóng cấp
trường sắp đến, tinh thần phấn khởi em tập trung
nhiều hơn vào việc rèn luyện và học tập. Kết quả
học tập của em từ đó cũng được cải thiện rõ rệt,
mỗi khi đến lớp em có nhiều bạn cùng học tập
trao đổi về những bài học, bài tốn, những trận
đá bóng của cả đội…..giúp em có nhiều động lực
-Trang 17Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

trong học tập. Học kì II của lớp 11 em Giang đặt mục tiêu phải đạt được HS khá và
quyết tâm luyện tập cùng các bạn để được chọn vào đội tuyển bóng đá khối 11 của
trường.
* Việc nghiên cứu các nguyên nhân học yếu- kém là một nhiệm vụ vơ cùng khó khăn
đối với người giáo viên chủ nhiệm. Để giảm nhẹ cho công việc thu thập tài liệu về
học sinh học yếu, kém chúng ta cần phải có những chương trình đặc biệt. Trong
chương trình này có điểm ra những điều cần biết về học sinh. Chương trình cần
nghiên cứu đầy đủ toàn diện về học sinh bao gồm: Nghiên cứu hoạt động nhận thức,

lĩnh vực tình cảm, ý chí, hành vi và tình hình thể lực của các em. Căn cứ vào các dữ
liệu như: trạng thái xúc cảm, lí trí hành vi và tình trạng thể lực, trạng thái chú ý và trí
nhớ hoặc chức năng tâm lí riêng biệt nào đó của các em học sinh.
Khi bắt tay vào nghiên cứu học sinh yếu, kém người GVCN cần thiết lập mối
quan hệ cần thiết với các em học sinh. Điều này sẽ giúp cho việc tìm hiểu được tốt
hơn những đặc điểm cá nhân của học sinh. Nhằm mục đích này tơi thường thăm các
giờ học, thăm gia đình, tham dự vào các hoạt động ngoại khóa, tham gia trò chuyện
cùng học sinh.

* MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG TẬP THỂ - NGOẠI KHĨA

Học sinh tham gia vào chương trình “Đền ơn đáp
nghĩa - Uống nước nhớ nguồn” tại nghĩa trang
liệt sĩ nhân ngày 27-7

-Trang 18Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Chương trình “Văn nghệ” trong ngày hội trại 26-3

Học sinh tham gia buổi lao động tập thể.
-Trang 19Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

Học sinh tham gia vào cuộc thi “Vì một hành tinh xanh” tại Trung Ương Cục
Miền Nam- Chiến Khu D.

Học sinh tham gia vào trò chơi tập thể trong hội trại 26-3
-Trang 20Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

2/ GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LÀM CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC
SINH THPT.

2.1/. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Trong những năm gần đây, khi xu thế tồn cầu hố, hội nhập với thế giới, mở ra cho
nước ta những thời cơ, vận hội mới. Nền kinh tế đã có những bước phát triển vượt
bậc, đời sống nhân dân được nâng lên. Công tác giáo dục đã được Đảng và Nhà nước
quan tâm chăm lo. Trong nhà trường, các tổ chức Đồn thể đã có nhận thức đúng về
tầm quan trọng của công tác giáo dục đạo đức học sinh, chất lượng giáo dục ngày
càng được nâng cao. Bên cạnh những thành tựu của ngành Giáo dục và Đào tạo như :
Số học sinh học giỏi, chăm ngoan vẫn nhiều … đã góp phần tạo nên những thành quả
quan trọng trong thực hiện mục tiêu của Ngành : “Nâng cao dân trí - Đào tạo nhân
lực - Bồi dưỡng nhân tài” cho đất nước. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách
quan và chủ quan:
- Về gia đình: Có gia đình do cha mẹ sống khơng gương mẫu, cha mẹ ly hôn, hay
buông lỏng giáo dục, phó mặc cho xã hội, cho nhà trường“ trăm sự nhờ thầy”.
- Về Nhà trường : Có lúc, có nơi uy tín người thầy bị sa sút, các giá trị truyền thống “
Tơn sư trọng đạo” bị nhìn nhận một cách méo mó, vật chất hóa, thực dụng. Có trường
hợp người thầy khơng giữ được tư thế đáng kính trọng trong quan hệ thầy trị; tình
trạng vi phạm dạy thêm, học thêm đã tác động xấu đến uy tín của người thầy trong
suy nghĩ học sinh và khơng ít phụ huynh.
- Về Xã hội :
Những hạn chế, tác động xấu từ môi trường của thời kỳ “mở cửa, hội nhập”,

những“ tư tưởng văn hoá xấu, ngoại lai” ; mặt trái của cơ chế thị trường …có cơ hội
xâm nhập. Đây đó, cịn có những hiện tượng suy thối về đạo đức, mờ nhạt về lý
tưởng, thích chạy theo lối sống thực dụng, thậm chí những hành động phạm pháp
của “người lớn”đã tác động xấu trực tiếp đến học sinh. Các tệ nạn xã hội có nơi, có
lúc đã xâm nhập vào trong trường học; tình trạng một số ít học sinh lún sâu vào tệ nạn
xã hội thậm chí đánh thầy, gây án, giết người, cướp của … số này tuy khơng phổ biến
nhưng có xu hướng gia tăng, làm băng hoại đạo đức, tha hoá nhân cách. Gây nên
những nỗi đau đáng lo ngại cho các bậc cha, mẹ. Đã tác động xấu tới các giá trị đạo
đức truyền thống, ảnh hưởng không nhỏ trực tiếp đến công tác giáo dục đạo đức học
sinh, đến an ninh trật tự xã hội.
Vì vậy, chúng ta cần phải tích cực giáo dục cho học sinh nhận thức, đồng thời nêu cao
tinh thần cảnh giác cách mạng, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng nói
chung, giáo dục đạo đức nói riêng cho học sinh, cho thế hệ trẻ nói chung. Đấy là vấn
đề cấp thiết, đặc biệt chú trọng trong giai đoạn hiện nay.
-Trang 21Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

2.2. NỘI DUNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
TỔ CHỨC THỰC HIỆN TỐT CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH
Tổ chức tốt việc triển khai thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức học sinh, trong
các nội dung giáo dục có ý nghĩa quyết định thành công công tác giáo dục đạo đức
học sinh trường học. Các thành viên tham gia giáo dục đạo đức học sinh cần thực
hiện tốt các yêu cầu cụ thể với nhiệm vụ, chức năng của mình.
2.1. Đối với giáo viên chủ nhiệm: Là người trực tiếp thay mặt nhà trường giáo
dục học sinh, là người thực hiện sự phối hợp, liên kết bền chặt với giáo viên bộ mơn,
các đồn thể trong nhà trường, giữa “Gia đình - Nhà trường - Xã hội”. Giáo dục đạo
đức học sinh là một cơng việc địi hỏi sự kiên trì, cần phải có tâm huyết với nghề; có
phương pháp chủ nhiệm tốt với một kế hoạch toàn diện, hợp lý. Từ việc tìm hiểu, nắm

bắt hồn cảnh gia đình, năng lực từng học sinh, học sinh có hồn cảnh khó khăn …
đến việc xử lý tình huống. Địi hỏi cần có sự nghiêm khắc của người thầy đồng thời
phải có tấm lòng yêu thương, thể hiện trách nhiệm, lòng vị tha như một người cha đối
với con cái; thông cảm chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, giúp đỡ các em vượt qua khó khăn,
dành thời gian để tâm sự và cho các em những lời khuyên bảo chân tình; tạo được
niềm tin động lực cho học sinh phấn đấu hoàn thiện. Hình ảnh người thầy ảnh hưởng
khơng nhỏ đến học sinh, chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm khơng những cần năng lực
chun mơn, mà cịn địi hỏi phải thật sự là tấm gương sáng về tác phong, tư cách đạo
đức; chuẩn mực trong trang phục, lời nói, cách ứng xử… như vậy lời nói của giáo
viên chủ nhiệm mới có trọng lựong với học sinh.
2.2. Đối với giáo viên bộ môn:
Mỗi một giáo viên bộ môn, hãy phấn đấu dạy tốt mơn học của mình, chú ý đến mọi
đối tượng học sinh, để tận tình giúp đỡ các em tiếp thu tốt nhất kiến thức mình truyền
đạt. Tích cực nâng cao chất lượng giờ dạy, chú trọng yêu cầu hiệu quả việc lồng ghép
nội dung giáo dục đạo đức học sinh trong mơn học, giờ học. Trong đó các mơn Khoa
học xã hội và nhân văn như: Văn học, Lịch sử, Địa lý, Sinh học và đặc biệt là môn
Giáo dục cơng dân có vị trí quan trọng đối với việc trang bị cho học sinh những hiểu
biết cơ bản về phẩm chất, đạo đức về quyền và nghĩa vụ cơng dân sẽ giúp học sinh có
thái độ tích cực và thực hiện những hành vi phù hợp chuẩn mực đạo đức.
2.3. Đối với tổ chức Đoàn thanh niên:
Tăng cường vai trị của tổ chức Đồn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh trong
việc: Tuyên truyền các nghị quyết của Đoàn, tổ chức thực hiện “Nề nếp – kỷ cương”,
các phong trào thi đua trong học tập - sinh hoạt; các hoạt động nội, ngoại khoá; các
hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa- Uống nước nhớ nguồn”… nhằm thu hút học sinh đến
tập thể, đến những hoạt động bổ ích. Để giáo dục về lòng nhân ái, truyền thống, đạo
lý con người Việt Nam qua đó để giáo dục đạo đức học sinh.
2.4. Đối với cha mẹ học sinh:
Cần trở thành gương tốt cho con, cháu học tập; có trách nhiệm tham gia đầy đủ các
buổi họp phụ huynh học sinh; thường xuyên phối hợp tốt với giáo viên chủ nhiệm nhà trường để kịp thời nắm bắt các thông tin, trong công tác quản lý việc học tập,
-Trang 22Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga

CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

chăm lo giáo dục rèn luyện đạo đức của con em mình. Mỗi cha mẹ học sinh cần quan
tâm xây dựng mối quan hệ thường xuyên với nhà trường; răn dạy con, cháu chấp hành
nội qui của nhà trường, các chủ trương của Đảng và nhà nước.
2.5. Đối với tổ chức chính trị xã hội (Chính quyền địa phương, tổ dân phố...):
Cần chú trọng xây dựng mối quan hệ phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh,
nhân dân khu phố, cơng an khu vực và chính quyền địa phương nơi trường đóng.
Hằng năm, thông qua các văn bản, công văn, báo cáo định kỳ, nhà trường trao đổi
thông tin đồng thời triển khai kế hoạch với chính quyền địa phương; tham mưu đưa
công tác giáo dục đạo đức học sinh vào tiêu chí xây dựng, bình chọn “Gia đình văn
hóa - Khu phố văn hố - Ơng bà mẫu mực, con cháu thảo hiền”. Có đánh giá nhận
xét của Chính quyền địa phương về “sinh hoạt hè” của học sinh. Tổ chức ký cam kết
trách nhiệm giữa “Nhà trường - Chính quyền địa phương”… tạo được sự hỗ trợ tích
cực giữa các lực lượng ngồi nhà trường thành q trình khép kín trong công tác giáo
dục đạo đức học sinh.
Công tác giáo dục đạo đức học sinh trong giai đoạn hiện nay càng đặt ra yêu cầu,
nhiệm vụ cao hơn, cần thiết hơn khi tồn Đảng, tồn dân ta đang tích cực tham gia
cuộc vận động “ Học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
Đó sẽ là nguồn lực tinh thần to lớn thực hiện thành cơng sự nghiệp “cơng nghiệp hố
– hiện đại hóa đất nước”.
Giáo dục đạo đức học sinh là trách nhiệm của tồn xã hội, trong đó giáo dục ở nhà
trường có vai trị định hướng. Đó là sứ mệnh lịch sử – vinh dự và trách nhiệm mà xã
hội giao cho nhà trường và mỗi chúng ta nói riêng, ngành giáo dục và đào tạo nói
chung.
Để làm tốt điều này người GVCN là người thực hiện chương trình dạy học và giáo
dục rộng lớn đến các bậc phụ huynh để hoàn thành nhiệm vụ của ngành giáo dục.
Với vai trò là GVCN lớp tơi đã tổ chức các buổi nói chuyện, trao đổi giữa nhà trường

và phụ huynh nhằm đề ra các biện pháp giáo dục HS.
Qua những ý kiến đóng góp cho thấy hồn cảnh sống trong gia đình, nếp sống tốt đẹp
của gia đình, mối quan hệ qua lại với hàng xóm và bạn bè. Tất cả những điều này đã
để lại dấu vết sâu sắc và phản ánh đầy đủ trong việc hình thành tính cách và ý thức
học tập rèn luyện đạo đức của HS.
Trong các buổi họp PHHS đầu năm với vai trị là GVCN tơi đã nêu ra việc cần phải
phối hợp công tác giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc giáo dục học sinh.
Về sự tham gia của phụ huynh vào công tác của nhà trường, về mối quan hệ tương hỗ
giữa giáo viên, học sinh và các hình thức quan hệ giữa GVCN và gia đình học sinh,
trong đó tơi đã nêu ra các vấn đề sau:
- Nhiệm vụ của nhà trường và gia đình trong việc giáo dục HS.
- Hệ thống công tác của nhà trường, của giáo viên chủ nhiệm với gia đình.
- Các hình thức liên hệ giữa giáo viên chủ nhiệm và gia đình như:
-Trang 23Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga


CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH YẾU- KÉM VÀ ĐẠO ĐỨC HỌC SINH THPT.

+ Tổ chức các cuộc trao đổi giữa phụ huynh học sinh và giáo viên chủ
nhiệm, giữa hội cha mẹ học sinh.
+ Thăm gia đình học sinh.
+ Mời cha mẹ HS đến trường để trao đổi về tình hình học tập và rèn
luyện đạo đức của học sinh.
- Tổ chức công tác của Ban chấp hành Hội phụ huynh lớp.
- Thông báo hàng ngày đến PHHS thông qua tin nhắn về sự chuyên cần học tập
của HS.
* Để làm được điều này, giáo viên chủ nhiệm cần phải nắm được kế hoạch của nhà
trường và từ đó giáo viên chủ nhiệm cần có kế hoạch riêng trong công tác với phụ
huynh học sinh. Tơi tin rằng với lịng nhiệt huyết, sự năng động cùng với các biện
pháp đã nêu trên sẽ giúp cho giáo viên chủ nhiệm nắm được các kỹ năng, kĩ xảo làm

tốt công tác giáo dục đạo đức cho học sinh.

IV/. KẾT LUẬN

Trong những năm làm công tác chủ nhiệm với lịng nhiệt huyết hăng say, tận tâm
trong cơng việc, sự năng động của tuổi trẻ, niềm thương mến học sinh vô tận, quyết
tâm giúp đỡ các em vượt qua khó khăn trong học tập. Tơi đã thu được nhiều kết quả
khả quan. Nhiều học sinh đã khơng cịn học lực yếu kém, lấy lại niềm tin trong học
tập và ln có ý thức vươn lên. Một số học sinh lười biếng, hay cúp tiết bỏ học, hay ỷ
lại nay đã trở thành những học sinh ngoan và đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Điều quan trọng là học sinh trong tập thể lớp đã thể hiện được:
- Tính đồn kết và hợp tác.
- Tính tơn trọng và u thương.
- Tính kỉ luật trong tổ chức.
- Tính vượt khó trong học tập.
- Tính trung thực.
- Tính sáng tạo.
- Tinh thần trách nhiệm và niềm mơ ước hoài bảo.
Các bậc phụ huynh yên tâm và tin tưởng vào nền giáo dục quốc gia, tin tưởng vào nhà
trường. Họ tích cực, hết lịng giúp đỡ, đóng góp ý kiến, đề ra các biện pháp tích cực
cùng với nhà trường chung tay giáo dục con em mình trở thành con ngoan trị giỏi.
Bài viết được thực hiện trong khoảng thời gian rất ngắn, chắc chắn có nhiều điều
cần bổ sung, điều chỉnh rất mong nhận được sự góp ý quý báu của Hội đồng xét
duyệt sáng kiến kinh nghiệm cùng các đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn Hội đồng và các bạn đồng nghiệp đã dành thời gian để
đọc bài viết này của tôi!
Trị an, ngày 20 tháng 5 năm 2013
Người viết
Mạch Thị Thu Nga
-Trang 24Giáo viên: Mạch Thị Thu Nga