Giáo án bài Mỹ thuật Việt Nam từ cuối TK XIX đến 1954 - Mỹ thuật 7 - GV.Dương Hiếu Nghĩa

Giáo án Mỹ thuật 7
BÀI 21 :THƯỜNG THỨC MT

MĨ THUẬT VIỆT NAM
TỪ CUỐI TK XIX ĐẾN NĂM 1954

I. Mục tiêu :
1KT: -HS được củng cố thêm về kiến thức lịch sử,thấy được sự cống
hiến của giới văn nghệ sĩ nói chung, giới mĩ thuật nói riêng với kho tàng văn
hố dân tộc.
2KN: -HS nhận thức đúng đắn và càng thêm yêu quý các tác phẩm hội
hoạ phản ánh về đề tài chiến tranh cách mạng.
II. Chuẩn bị :
-Giáo viên : Một số hình in ở SGK, tài liệu mĩ thuật Việt Nam.
-Học sinh : Tìm hiểu kiến thức SGK bài 21 theo câu hỏi bài tập.
-Phương pháp : Diễn giảng , trực quan, vấn đáp……
III. Tiến trình :
-Oån định lớp.(1’)
-Nhận xét bài vẽ trước (tùy bài vẽ GV nhận xét củng cố qua phần
nhận xét của HS, kiểm tra dụng cụ học tập).(3’)
-Bài dạy (41’)
Giáo viên
Học sinh
Vào bài (1’) : Chuyển tiếp sự phát triển
của mĩ thuật Việt Nam thời Lí, Trần, Lê;
chúng ta cùng tìm hiểu một số hoạt động
của mĩ thuật Việt Nam từ cuối TK XIX đến Ghi tựa
năm 1954. (ghi tựa).
HĐ 1 : Tìm hiểu vài nét về bối cảnh
xã hội từ cuối TK XIX đến năm 1954.
(7’)

@Mời HS đọc SGK.
Trả lời
?Em hãy nêu những sự kiện xảy ra tại
Việt Nam thời kì từ cuối TK XIX đến năm
1954 ?
GV củng cố trên phần trả lời của các
nhóm.
-Thực dân pháp xâm lược VN (1858),
nhân dân ta phải sống cực khổ dưới ách của

Ghi bảng
Ghi tựa bài 21
Tích hợp : Học tập và
làm theo đạo đức HCM
( Phân tích tác phẩm
Chân dung Bác Hồ ;
Bác Hồ ở Bắc Bộ phủ
của các họa sĩ Việt nam
I. Vài nét về bối cảnh
xh
-Pháp xâm lược Việt
Nam
(1858)
.Đảng
CSVN ra đời (1930).
-Pháp khai thác triệt để
nguồn sản sinh MT của
Việt Nam.

thực dân Pháp và phong kiến; với chính
sách “nơ dịch hoá” chúng khai thác triệt để
truyền thống MT của dân tộc ta để phục vụ
cho chúng.
-Sự kiện nổi bật nhất đó là sự ra đời của
Đảng cộng sản Việt Nam (1930), Cách
mạng Tháng tám thành công, niềm vui
chưa được bao lâu; Pháp trở lại xâm lược
một lần nữa. Với khí thế quyết chiến bảo vệ
Tổ Quốc, nhiều hoạ sĩ tham gia kháng
chiến chống kẻ thù xâm lược. Với ba lô,
súng đạn trên vai, và cả cặp vẽ bên mình,
họ có mặt trên các chiến lũy; họ đi khắp các
nẻo đường với tư cách là những chiến sĩ,
nghệ sĩ ; họ vẽ về cuộc sống sôi động của
cả dân tộc đứng lên chống kẻ thù.
-Năm 1954, chiến dịch ĐBP thắng lợi,
nhiều tư liệu ghi chép được trong kháng
chiến, được họ sáng tạo nên những tác
phẩm MT xứng với tầm vóc dân tộc, nhiều
tác phẩm còn để lại dấu ấn đến nay.
->Nguyên nhân tạo cho nền MT phát
triển.
HĐ 2 : Tìm hiểu một số hoạt động
MT (28’)
Câu hỏi thảo luận :
?Mĩ thuật Việt Nam từ cuối TK XIX đến
năm 1954 có mấy giai đoạn ?
?Hãy nhận xét giai đoạn từ cuối TK
XIX đến năm 1930 có những sự kiện gì ?

?Hãy nhận xét giai đoạn từ 1930 đến
1945 có những chuyển biến gì về mĩ thuật ?
?Hãy nhận xét giai đoạn từ 1945 đến
1954 đã có những bước phát triển nào ?
GV củng cố trên cơ sở các nhóm trình
bày.
*Giai đoạn từ cuối TK XIX đến năm
1930
+Để thỏa mãn nhu cầu hưởng thụ, Pháp
đã mở trường mĩ nghệ đồ mộc ở Thủ Dầu

->Nguyên nhân tạo cho
nền MT phát triển.

Thảo luận
Trả lời
-nhóm 1,2
-nhóm 3,4
-nhóm 5,6

II. Một số hoạt động mĩ
thuật :
-Mĩ thuật Việt Nam từ
cuối TK XIX đến năm
1954 có 3 giai đoạn.

+Giai đoạn từ cuối TK


Một (1901); trường mĩ nghệ đồ gốm và đúc

đồng ở Biên Hịa
(1907); trường trang
trí sơ cấp ở Gia Định (1913); trường nghệ
thuật thực dụng ở Hà Nội (1920), trường
cao đẳng MT Đông Dương (1925). Nhưng
tất cả các trường MT chỉ nhằm đào tạo thợ
làm ra sản phẩm phục vụ cho chúng.
@GD tư tưởng : nhưng với truyền
thống hiếu học các họa sĩ nhanh chóng tiếp
thu kĩ thuật hội họa phương Tây; chuyển
hóa nhuần nhuyễn nghệ thuật truyền thống
dân tộc.
+Giai đoạn này hồn tất một số cơng
trình lăng tẩm, đền, miếu và cũng là giai
đoạn chịu ảnh hưởng của nghệ thuật Trung
Hoa và Pháp.
+Đi đầu cho nền hội hoạ mới của VN là
hoạ sĩ Lê Văn Miến (1873-1943), học
trường MT Pa-ri vào những năm 18911895, hiện bảo tàng MT VN vẫn cịn lưu
giữ tác phẩm của ơng là Bình văn và chân
dung cụ Tú Mền.
+Từ năm 1925 đến năm 1930 đóng góp
vào thành tựu MT phải kể đến các hoạ sĩ :
Nguyễn Gia Trí, Tơ Ngọc Vân, Nguyễn
Phan Chánh, Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Trần
Văn Cẩn, Nguyễn Đỗ Cung, Lương Xuân
Nhị…..
*Giai đoạn từ năm 1930 đến năm
1945.
+Tháng 10-1945, chính phủ nước VN

dân chủ cộng hồ đã kí nghị định mở lại
trường cao đẳng mĩ thuật Đông Dương (họa
sĩ Tô Ngọc Vân làm hiệu trưởng), đã chiêu
sinh được một khóa, nhưng sau phải đóng
cửa vì chiến tranh.
+Bên cạnh chất liệu sơn dầu, lụa, khắc
gỗ, các hoạ sĩ VN đã tìm ra cách thể hiện
chất liệu sơn mài được ứng dụng vào sáng
tác tranh ngệ thuật (trước đây các sản phẩm

XIX đến năm 1930.
• Một số trường Mt
được thành lập, trong
đó có trường cao
đẳng
MT
Đơng
Dương (1925).
• Một thế hệ hoạ sĩ ,
điêu khắc được đào
tạo cơ bản:Nguyễn
Gia Trí, Tơ Ngọc
Vân, Trần Văn Cẩn,
Mai Trung Thứ,
Nguyễn Đỗ Cung….

+Giai đoạn từ năm
1930 đến năm 1945.
• Chất liệu sơn dầu,
sơn mài…. Được thể

hiện
mạnh
theo
phong cách VN.
• Nhiều tác phẩm ra
đời cùng với nhiều
cuộc triển lãm trong
và ngoài nước (SGK).


sơn mài chỉ dùng làm mĩ nghệ thờ cúng).
+Cách mạng Tháng tám thành công,
một số các hoạ sĩ được vào phủ chủ tịch để
vẽ và nặn tượng Bác Hồ : Nguyễn Đỗ
Cung, Tô Ngọc Vân và nhà điêu khắc
Nguyễn Thị Kim.
+Có nhiều tác phẩm vẽ về phố phường
Hà Nội, chiến luỹ Hà Nội : Hoạ sĩ Văn
Giáo, Nguyễn Văn Tị, Phan Kế An với
những tác phẩm bằng mực nho phản ánh
khơng khí tồn quốc kháng chiến…..
*Giai đoạn từ năm 1945 đến năm
1954.
+Một hướng mới cho MT VN với các
thể loại tranh cổ động, kí họa, các họa sĩ và
các nhà điêu khắc đã tích cực chuẩn bị cho
triển lãm MT đầu tiên để mừng Quốc
Khánh (2/ 9 / 1945 - Tết độc lập của dân
tộc) báo hiệu sự ra đời của MT cách mạng
VN

+Năm 1946, tịan quốc khng chiến bùng
nổ, các họa sĩ đã phản ánh kịp thời cuộc
kháng chiến, từ chiến khu Việt Bắc đến
Liên khu III, Liên khu IV, Liên khu V và
Nam bộ với các tác phẩm: Họa sĩ Lê Quốc
Lộc với “sơn Tây tiêu thổ”, “Hà Đơng tiêu
thổ”; Phan Kế An với “chăm sóc thương
binh”; nhà điêu khắc Nguyễn Thị Kim với
“hạnh phúc” đắp nổi….Các họa sĩ vừa là
chiến sĩ vừa là nghệ sĩ :Trần Văn Cẩn,
Nguyễn Đỗ Cung, Diệp Minh Châu,
Nguyễn Sáng, trần Đình Thọ,Nguyễn Tư
Nghiêm…….
+Họa sĩ Tơ Ngọc Vân với nhiều bức
tranh và kí họa sáng tác ngay tại thực địa
với hình ảnh anh nơng dân, vệ quốc đồn
và phụ nữ các dân tộc… Ong cũng là vị
hiệu trưởng đầu tiên của trường MT kháng
chiến tại chiến khu Việt Bắc.
@Một số các tác phẩm tiêu biểu có giá

+Giai đoạn từ năm
1945 đến năm 1954.
• Thể loại tranh cổ
động, kí hoạ phát
triển theo đề tài cách
VN
• Nhiều tác phẩm hồn
chỉnh cả về nội dung,
giá trị nghệ thuật

(SGK)


trị MT: Bác Hồ làm việc ở Bắc bộ phủ –
sơn dầu –Tô Ngọc Vân; bát nước-sơn mài –
Sỹ Ngọc; trận tầm vu- màu bột – Nguyễn
Hiêm; giặc đốt làng tôi- sơn dầu – Tô Ngọc
Vân; Bác Hồ với các cháu thiếu nhi-lụa –
Diệp Minh Châu
*Kết luận : Giai đoạn này phát triển rất
mạnh về kí họa về đề tài chiến tranh cách
mạng, đây là cơ sở cho xây dựng và phát
triển nhiều tác phẩm MT đạt giá trị cao về
nội dung và nghệ thuật sau này.
-Trả lời
@Liên hệ thực tế : Nhiều tác phẩm của
giai đọan trên vẫn là đề tài cho lớp họa sĩ
ngày nay học tập : Hạnh phúc- đắp nổi –
Nguyễn Thị Kim; Bác Hồ với các cháu
thiếu nhi -lụa – Diệp Minh Châu; cuộc họpmàu bột – Nguyễn Đỗ Cung……..
HĐ 3 : Đánh giá kết quả (4’)
?Nêu vài nét về bối cảnh xã hội cuối TK Ghi
XIX đến năm 1954 ?
?Nêu một số hoạt động MT thời kì này ?
?Em hãy kể tên một số tác giả, tác phẩm
giai đoạn này, nhận xét một số tác phẩm
SGK ?
GV củng cố trên phần trả lời của HS.
HĐ 4 : HD về nhà (1’)
-Xem trước bài 22

Về nhà:
-Xem trước bài 22