ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG dạy môn tự NHIÊN xã hội lớp 3

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1 Lý do chọn đề tài. ………………………………………………………………2
2 Phạm vi đề tài. ………………………………………………………………….4
NỘI DUNG
1 Cơ sở lý luận ……………………………………………………………………5
2 Cơ sở thực tiễn ………………………………………………………………….6
3 Nội dung ………………………………………………………………………...7
4 Kết quả …………………………………………………………………………21
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1 Ý nghĩa : Ứng dụng CNTT trong dạy - học ……………………………………22
2 Một số đễ xuất ………………………………………………………………….22
3 Bài học kinh nghiệm ……………………………………………………………23
TÀI LIỆU THAM KHẢO

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Từ những thập niên cuối thế kỷ XX đến nay, nhân loại đã phát minh và chứng kiến
sự tiến triển thần kỳ của công nghệ thông tin (CNTT). Những thành tựu của CNTT
đã góp phần rất quan trọng cho quá trình hình thành và phát triển nền kinh tế tri
thức và xã hội thông tin mang tính chất tồn cầu.
Ý nghĩa và tầm quan trọng của tin học và công nghệ thông tin, truyền thông cũng
như những yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đào tạo nguồn nhân
lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá hiện đại hoá, hướng tới nền kinh tế tri thức ở
nước ta đã được thể hiện trong những quan điểm của Đảng và Nhà nước qua các


văn kiện như Chỉ thị 58-CT/TW ngày 17/10/2000, Nghị quyết 07/2000 ngày
05/6/2000 của Chính phủ, Chỉ thị 29/2001/CT ngày 30/7/2001 của Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT.
Công nghệ thông tin cũng thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc đổi mới trong giáo dục,

tạo ra công nghệ giáo dục với nhiều thành tựu rực rỡ, bao gồm:
Công nghệ dạy và học: CNTT làm thay đổi nội dung, hình thức và phương pháp
dạy học một cách phong phú. Những phương pháp dạy học theo cách tiếp cận kiến
tạo, phương pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề càng
có nhiều điều kiện để ứng dụng rộng rãi. Các hình thức dạy học như dạy theo lớp,
dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có những đổi mới trong mơi trường cơng nghệ
thông tin. Mối giao lưu giữa người và máy đã trở thành tương tác hai chiều với các
phương tiện đa truyền thơng như âm thanh, hình ảnh, video,.. mà đỉnh cao là bài
giảng E-learning (học trực tuyến qua mạng Internet).
Công nghệ quản lý giáo dục: làm thay đổi phương thức điều hành và quản lý giáo
dục, hỗ trợ công cuộc cải cách hành chính để quản lý các hoạt động giáo dục và
đào tạo hiệu quả hơn.
Sự phát triển vượt bậc của ngành khoa học và công nghệ đã đem lại những thành
tựu to lớn trong mọi hoạt động của con người. Đối với lĩnh vực giáo dục đào tạo,
công nghệ thơng tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội dung, phương
pháp giảng dạy và học. Công nghệ thông tin là phương tiện tiến tới "xã hội học
tập". Mặt khác, ngành giáo dục đóng vai trị thúc đẩy sự phát triển của ngành công
nghệ thông tin thông qua việc cung cấp nguồn nhân lực cho công nghệ thông tin.
Bộ giáo dục và đào tạo cũng yêu cầu :"Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin
trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cập học, ngành học theo hướng dẫn. Học
công nghệ thông tin như là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho đổi mới phương
pháp dạy học các môn." Nên việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trường
học là một việc làm cần thiết và đúng đắn. Trong công tác giảng dạy, công nghệ
thông tin giúp cho bài học sinh động hơn, nhờ đó mà học sinmh có hứng thú học
tập hơn, tiếp thu bài tốt hơn.
Như chúng ta đã biết, học sinh tiểu học cịn nhỏ nên q trình nhận thức thường
gắn với những hình ảnh, hoạt động cụ thể. Bởi vậy, các phương tiện trực quan rất
cần thiết trong quá trình giảng dạy đặc biệt là các phương tiện trực quan sinh động,

rõ nét sẽ thu hút được sự chú ý của học sinh. Trong những tiết học có đồ dùng trực
quan đẹp, rõ nét học sinh sẽ chú ý đến bài giảng hơn và kết quả là học sinh tiếp thu
bài tốt hơn, nhớ lâu hơn. Chính vì vậy việc đổi mới phương pháp dạy học với sự
trợ giúp của công nghệ thông tin vào tất cả các môn học đặc biệt là các mơn có sử
dụng nhiều tranh ảnh dã mang đến cho giờ dạy và học một khơng khí mới. Mỗi
môn học mang một sắc thái riêng, môn Tự nhiên - xã hội cũng vậy. Tuy bản chất
là cung cấp những kiến thức Tự nhiên - xã hội có xung quanh chúng ta song trong
sách giáo khoa lớp 3 khơng đưa ra kiến thức đóng khung có sẵn mà là một hệ
thống các hình ảnh bên cạnh các lệnh yêu cầu học sinh thực hiện. Học sinh muốn
chiếm lĩnh tri thức không thể khác là thực hiện tốt các lệnh trong sách giáo khoa.
Vậy một giờ học Tự nhiên - xã hội ở lớp 3 được tiến hành ra sao?
Cho dù tất cả các giáo viên có tích cực đổi mới phương pháp đến đâu thì một giờ
học Tự nhiên - xã hội vẫn diễn ra tẻ nhạt trầm lắng với các hoạt động khó, khổ cho
học sinh. Với nhiều tranh, ảnh đẹp giàu màu sắc, các em được lôi cuốn vào xem
một cách hồn nhiên nhưng nếu đưa ra yêu cầu quan sát tập chung để đưa ra một
vấn đề trọng tâm nhằm đạt được mục tiêu bài học thì các em dễ nản. Nhưng cũng
vẫn các bức tranh, ảnh đẹp giàu màu sắc đó với sự trợ giúp của cơng nghệ thơng
tin ta đưa lên màn hình lớn bằng các hiệu ứng thì sẽ thu hút được các em vào bài
học hơn, giờ học sẽ có hiệu quả hơn. Hay nói cách khác với cơng nghệ thơng tin ,
người thày có thể chế tạo ra những món ăn hấp dẫn và bổ dưỡng , tức là giờ học lý
thú mà nếu chỉ sử dụng bảng đen phấn trắng thì khó mà thực hiện được. Với các
phương tiện dạy học hiện đại như máy tính, máy chiếu và một số phần mềm
tiện ích như Power Point, Violet, bài giảng E-learning ... người thầy có thể
làm cho học trị quan tâm hơn đến môn học mà không phải ép buộc chúng. Chính
vì vậy việc: “Ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào giảng dạy môn Tự nhiên - xã hội
lớp 3.” là cần thiết.
2. Phạm vi đề tài.
2.1. Mục đích nghiên cứu
Xuất phát từ tình hình dạy học thực tế ở lớp và qua việc dự giờ các tiết dạy của
đồng nghiệp, qua việc góp ý xây dựng các tiết dạy thao giảng , chuyên đề , hội

giảng giáo viên dạy giỏi cấp Trường, cấp Huyện và cấp Thành của giáo viên.
Thông qua công tác thanh tra hay giám khảo của Hội thi giáo viên dạy giỏi các cấp.


Tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm cho bản thân trong việc ứng dụng CNTT
trong dạy học.Vì vậy, nội dung sáng kiến kinh nghiệm naøy tập trung vào các vấn
đề: những tác động tích cực và một số hạn chế cần tránh khi sử dụng các phương
tiện dạy học hiện đại; thực hiện giáo án điện tử và ứng dụng công nghệ thông tin
vào dạy học ở tiểu học.
2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
-Việc “Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Tự nhiên - xã hội lớp 3.”
-Đối tượng: Các tiết dạy có sử dụng Giáo án điện tử tại trường Tiểu Hợp Thanh B,
các tiết dạy trong Hội thi Giáo án điện tử cấp Huyện và cấp Thành Phố.
-Thời gian: Năm học 2011 – 2012.
NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
♦ Công nghệ thông tin mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phương pháp
và hình thức dạy học. Những phương pháp dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo,
phương pháp dạy học theo dự án, dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề càng có
nhiều điều kiện để ứng dụng rộng rãi. Các hình thức dạy học như dạy học đồng
loạt, dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có những đổi mới trong mơi trường cơng
nghệ thơng tin và truyền thông. Chẳng hạn, cá nhân làm việc tự lực với máy tính,
với Internet, dạy học theo hình thức lớp học phân tán qua maïng, dạy học qua cầu
truyền hình. Nếu trước kia người ta nhấn mạnh tới phương pháp dạy sao cho học
sinh nhớ lâu, dễ hiểu, thì nay phải đặt trọng tâm là hình thành và phát triển cho học
sinh các phương pháp học chủ động. Nếu trước kia người ta thường quan tâm
nhiều đến khả năng ghi nhớ kiến thức và thực hành kỹ năng vận dụng, thì nay chú
trọng đặc biệt đến phát triển năng lực sáng tạo của học sinh. Như vậy, việc chuyển
từ “lấy giáo viên làm trung tâm” sang “lấy học sinh làm trung tâm”sẽ trở nên dễ
dàng hơn.

♦ Công nghệ phần mềm phát triển mạnh, trong đó các phàn mềm giáo dục cũng đạt
được những thành tựu đáng kể như: một số phần mềm tiện ích như Power Point,
VioLet … , E - learning và các phần mền đóng gói, tiện ích khác. Do sự phát triển
của công nghệ thông tin và truyền thơng mà mọi người đều có trong tay nhiều cơng
cụ hỗ trợ cho q trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng. Nhờ có


sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh trung bình, thậm chí học sinh
trung bình yếu cũng có thể hoạt động tốt trong mơi trường học tập. Phần mềm dạy
học được sử dụng ở nhà cũng sẽ nối dài cánh tay của giáo viên tới từng gia đình
học sinh thơng qua hệ thống mạng. Nhờ có máy tính điện tử mà việc thiết kế giáo
án và giảng dạy trên máy tính trở nên sinh động hơn, tiết kiệm được nhiều thời
gian hơn so với cách dạy theo phương pháp truyền thống, chỉ cần “bấm chuột”, vài
giây sau trên màn hình hiện ra ngay nội dung của bài giảng với những hình ảnh,
âm thanh sống động thu hút được sự chú ý và tạo hứng thú nơi học sinh. Thơng
qua giáo án điện tử, giáo viên cũng có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo
điều kiện cho học sinh hoạt động nhiều hơn trong giờ học. Những khả năng mới
mẻ và ưu việt này của cơng nghệ thơng tin và truyền thơng đã nhanh chóng làm
thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập, cách tư duy và quan trọng hơn cả
là cách ra quyết định của con người.
Do đó, mục tiêu cuối cùng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là
nâng cao một bước cơ bản chất lượng học tập cho học sinh, tạo ra một môi trường
giáo dục mang tính tương tác cao chứ khơng đơn thuần chỉ là “thầy đọc, trò chép”
như kiểu truyền thống, học sinh được khuyến khích và tạo điều kiện để chủ động
tìm kiếm tri thức, sắp xếp hợp lý quá trình tự học tập, tự rèn luyện của bản thân
mình.
2.Cơ sở thực tiễn.
2.1 Thuận lợi:
Trường Tiểu học Tiểu học Hợp Thanh B trong những năm học gần đây đã triển
khai ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới phương pháp dạy và học.

Trong những năm vừa qua nhà trường đã mua máy chiếu Projector, máy vi tính và
nối mạng Internet.
Mặt khác trên giáo án điện tử giáo viên dễ dàng bổ sung, sửa chữa thay đổi cấu
trúc bài dạy một cách linh hoạt; phương tiện địi hỏi khơng nhiều chỉ cần một máy
tính, một máy chiếu và màn ảnh rộng, quan trọng là khâu soạn giáo án.
2.2. Khó khăn


Khó khăn nhất với chúng tơi là trình độ tin học còn hạn chế nên việc thiết kế giáo
án điện tử rất vất vả và mất nhiều thời gian. Chính vì vậy một số giáo viên tỏ ra
ngại và khơng hứng thú với việc soạn và giảng bằng giáo án điện tử. Việc thiết kế
giáo án điện tử do chưa có nhiều kinh nghiệm nên việc chọn màu sắc, phơng chữ,
hay chọn hiệu ứng đôi khi chưa phù hợp. Giờ học còn phụ thuộc vào nguồn điện,
phòng học, ánh sáng, phương tiện.
Nhà trường cịn chưa có phịng nghe nhìn, mỗi khi giáo viên muốn dạy bằng
giáo án điện tử lại mất thời gian cho các thao tác kĩ thuật lắp máy, lắp màn hình, có
giáo viên chưa nắm được quy trình lấp thiết bị thì phải chờ đợi , nhờ tới sự hỗ trợ
của các đồng nghiệp khác gây mất nhiều thời gian...
3. Nội dung
3.1 Thực trạng khi thiết kế giáo án điện tử
Để phát triển con người toàn diện góp phần hình thành năng lực phẩm chất tư duy
cho học sinh thì việc dạy học tốt các mơn học là một yêu cầu không thể thiếu.
Người giáo viên không những dạy tốt các mơn Tốn, Tiếng Việt hình thành tri
thức cho học sinh mà còn phải dạy tốt tất cả các môn học khác nhau để phát triển
một con người toàn diện. Từ năm 2000 song song với việc thay sách giáo khoa mới
thì Bộ giáo dục và đào tạo cũng yêu cầu các giáo viên tiểu học đổi mới phương
pháp dạy học.
Hồ cùng với cơng cuộc đổi mới mạnh mẽ về phương pháp, hình thức tổ chức dạy
học trên tồn ngành, mơn Tự nhiên - xã hội cũng có những bước chuyển
mình, từng bước vận dụng thay đổi linh hoạt các phương pháp dạy học có sự hỗ

trợ của cơng nghệ thơng tin nhằm tích cực hố các hoạt động của học sinh, phát
huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong quá trình lĩnh hội tri thức.
Như chúng ta đã biết môn Tự nhiên xã hội là môn học cung cấp, tranh bị cho học
sinh những kiến thức ban đầu, cơ bản về tự nhiên và xã hội trong cuộc sống hàng
ngày xảy ra xung quanh các em. Vì thế học sinh đã có vốn sống, vốn hiểu biết ban
đầu về tự nhiên xã hội. Mặt khác sách giáo khoa Tự nhiên - xã hội lớp 3 khơng đưa
ra kiến thức đóng khung có sẵn mà là một hệ thống các hình ảnh bên cạnh các
lệnh yêu cầu học sinh thực hiện. Học sinh muốn chiếm lĩnh tri thức không thể
khác là thực hiện tốt các lệnh trong sách giáo khoa. Đây cũng là điều kiện thuận lợi


để học tốt môn tự nhiên xã hội nhưng đồng thời nó cũng chính là điểm gây trễ nải
trong việc học tập môn này.
Đối với môn Tự nhiên và xã hội việc thiết kế nội dung bài học bằng nhiều tranh
ảnh đã giúp cho giáo viên thiết kế giáo án diện tử gặp nhiều thuận lợi hơn các môn
học khác. Mỗi một bài học khi ta đưa các tranh, ảnh lên màn hình lớn và sử dụng
các hiệu ứng sẽ giúp cho học sinh chú ý hơn.
♦ Ví dụ khi dạy bài "Khả năng kì diệu của lá cây" ta đưa hình ảnh trong sách giáo
khoa và làm hiệu ứng cho cây hô hấp và quang hợp sẽ giúp cho bài học sinh động,
học sinh hiểu và nắm bài nhanh hơn. Hay như dạy các bài về quả, hoa, thân cây,
thú , động vật,... thì ngồi các hình ảnh trong bài học ta có thể đưa thêm các hình
ảnh khác có liên quan đến bài học giúp cho nội dung bài học phong phú hơn.
Qua đó ta có thể nói việc dạy bằng giáo án điện tử đã giúp cho giáo viên đỡ vất vả
hơn nhiều. Thay bằng thao tác hướng dẫn, các thao tác gắn đồ dùng lên bảng, giáo
viên chỉ cần kích chuột lên là có. Dạy bằng giáo án điện tử cịn tránh được tình
trạng cháy giáo án do quá nhiều thao tác gắn và tháo đồ dùng dạy học.
Mặt khác khi sử dụng giáo án điện tử giáo viên có thể thiết kế như sách giáo khoa,
không cần in tranh ảnh tốn tiền, mất thời gian mà hình ảnh nhỏ lại khơng rõ nét
như khi đưa lên màn hình lớn.
Bên cạnh việc sử dụng phần mềm Power Point trong quá trình thiết kế giáo án điện

tử, tơi cịn sử dụng phần mềm Violet, Flash vào phần luyện tập củng có, hay trị
chơi nhằm tạo hứng thú học tập cho học sinh. Trị chơi có thể diễn ra ở đầu, giữa
hoặc cuối tiết học. Trị chơi có thể giải quyết được một phần hay toàn bộ nội dung
bài học. Mặt khác còn giúp cho học sinh phản xạ nhanh từ đó phát triển tư duy.
Việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn tự nhiên xã hội có
nhiều cái lợi cho cả giáo viên và học sinh. Nhưng bên cạnh đó cũng khơng ít giáo
viên gặp nhiều khó khăn khi thiết kế giáo án điện tử. Vậy vấn đề đặt ra là phải soạn
giáo án như thế nào cho phù hợp thì mới mang lại hiệu quả mong muốn.
3.2 Cách thiết kế và những yêu cầu cần thiết khi soạn giáo án điện tử.
Đối với môn Tự nhiên - xã hôi mỗi bài học là một hệ thống các hình ảnh bên cạnh
các lệnh yêu cầu học sinh thực hiện. Bởi vậy khi soạn giảng một tiết dạy bằng giáo
án điện tử tôi thường thực hiện các bước sau:


♦ Bước 1: Soạn giáo án ở chương trình Power Point.
Khi soạn ở giáo án ở chương trình Power Point chúng ta cần soạn đủ các bước lên
lớp, đặc biệt chú ý các bước sau:
• Kiểm tra bài cũ.
• Dạy bài mới:
- Giới thiệu bài, khởi động.
- Tổ chức các hoạt động dạy học:
+ Hoạt động 1: Quan sát hình thành khái niệm kiến thức
+ Hoạt động 2: Khai thác vốn sống thực tế - Liên hệ hình thành kĩ năng thái độ.
+ Trò chơi học tập hoặc làm phiếu bài tập theo yeu cầu.
=> Đây là bước quan trọng nhất trong q trình soạn giáo án.
• Củng cố kiến thức.
• Hướng dẫn về nhà.
Hiện nay đã có nhiều giáo viên tiểu học soạn giáo án trên chương trình Word, điều
đó rất thuận lợi cho q trình soạn giáo án điện tử.
♦ Bước 2: Lựa chọn kiến thức khi trình chiếu.

Đây là bước rất quan trọng, nhiều giáo viên đặc biệt là những giáo viên mới bắt
đầu soạn giảng với Power Point còn lúng túng ở bước này. Để thực hiện tốt người
giáo viên phải nắm được kiến thức trọng tâm của bài giảng, khơng tham kiến thức,
khơng tham chình chiếu, chỉ đưa trình chiếu những kiến thức, nội dung học sinh
cần ghi nhớ, khơng đưa phần trình chiếu thuyết giảng của giáo viên. Nếu kiến thức
đưa ra trình chiếu khơng được lựa chọn dễ bị đẩy vào hai tình huống.
• Kiến thức đưa nhiều học sinh khó theo dõi.
• Kiến thức đưa quá sơ sài, học sinh không nắm được bài.


Vì thế người giáo viên cần biết chắt lọc và tinh giảm kiến thức cần trình bày trên
các Slide, đảm bảo nội dung cô đọng nhưng vẫn đầy đủ ý.
♦ Bước 3: Lựa chọn tư liệu đưa vào giáo án.
Các tư liệu được lựa chọn đưa vào giáo án thường là:
• Hình ảnh:
- Hình ảnh trong sách giáo khoa nhằm giúp các em chiếm lĩnh kiến thức.
- Hình ảnh bên ngồi sách giáo khoa có liên quan đến bài học nhằm giúp học sinh
khái thác vốn sống - liên hệ hình thành kĩ năng.
- Các đoạn phim, vi deo clip.


Ngồi ra cịn rất nhiều những hình ảnh khác nữa.
- Các đoạn phim: Đoạn phim quay về làng quê và đơ thị, trái đất.... Các clip: khă
năng kì diệu của lá cây; năm, tháng , ngày...
• Âm thanh: Các bài hát được sử dụng trong phần mở bài hay kết bài giúp cho bài
học phong phú hơn.
Có thể nói tư liệu để phục vụ cho mối bài giảng nhiều, giáo viên có thể tìm và sưu
tầmảơ nhiều nguồn khác nhau trên Internet. để có một hệ thống tư liệu phong phú,
giáo viên phải có ý thức cập nhật thường xuyên. Tuy nhiên chúng ta cũng
không nên quá lạm dụng mà phải biết chắt lọc, lựa chọn những tư liệu đắt nhất,

hiệu quả nhất có tác dụng tốt hơn với học sinh nếu khơng sẽ làm lỗng bài giảng,
học sinh mải xem hình ảnh mà quên mất bài giảng.


♦ Bước 4: Thiết kế các Slide của giáo án.
• Lựa chọn số lượng Slide cho mỗi bài giảng.
Trong quá trình giảng dạy tơi nhận thấy thường một giờ dạy Tự nhiên xã hội không
nên sử dụng quá 10 - 12 trang.
- Kiểm tra bài cũ: 1 Slied
- Giới thiệu bài mới: 1 Slide
- Bài mới: 5 - 6 Slied
- Củng cố kiến thức: 1 - 2 Slied
- Hướng dẫn về nhà: 1 Slied.
Ngồi ra cịn có các Slide khác là giới thiệu, lời chào.
• Xây dựng bố cục mỗi Slide Tuỳ theo từng nội dung bài mà chúng ta xây dựng
bố cục cho linh hoạt.
• Chọn phơng nên, kiểu chữ, và cỡ chữ.
Đây cũng là bước quan trọng vì nếu Slide phối hợp màu sắc không chuẩn, thiếu
các nguyên tắc cơ bản về độ sáng, tối độ đậm, nhạt, độ tương phản khiến các Slide
không đạt tới sự hài hoà cần thiết dẫn tới gây ức chế cho học sinh. Hoặc các Slide
chứa quá nhiều chữ , hình ảnh, kích cỡ nhỏ, người xem khơng thấy hoặc phải căng
mắt ra gây mệt mỏi.
Nên thống nhất kiểu chữ, cỡ chữ , màu chữ ở những đề mụ, nội dung có cùng một
vị trí, vai trị, nhiệm vụ...
Với những nội dung mang ý khái qt hoặc có mục đích chốt lại nội dung, kiến
thức được in đậm với màu chữ, kiểu chữ khác hẳn với những màu chữ, kiểu chữ đã
chọn ở trên, học sinh dễ khắc sâu kiến thức.
Chọn phông nền nên chọn màu hài hoà nhưng phải làm nổi bật màu chữ đã sử
dụng ở Slide. Không nên chọn màu nền quá tối như màu đen, ghi, nâu, xám... hoặc
màu q chói như màu đỏ, tím, cam... Cũng khơng nên chọn mỗi Slide một màu

nền khác nhau điều đó cũng kéo theo màu chữ cũng phải thay đổi khiến cho học


sinh khó theo dõi, khó nhớ kiến thức... Vì vậy màu nền nênthống nhất ở tất cả các
Slide của một bài giảng.
• Chọn cách trình chiếu.
Nên chọn kiểu đưa kiến thức, hình ảnh xuất hiện một cách nhẹ nhàng, tự nhiên
không nên lạm dụng các hiệu ứng các chuyển động khiến kiểu kiến thức xuất hiện
một cách cầu kì. Các dòng chữ nên xuất hiện với tốc độ vừa phải, không nên quá
chậm mất nhiều thời gianm cũng không nên lật quá nhanh các slide gây cho học
sinh cảm giác không kịp tiếp thu. Tôi thường chọn những kiểu chuyện động box,
plus, expand... Tuy nhiên cũng không nên sử dụng quá nhiều chuyển động trong
một Slide, học sinh mất tập chung, chỉ chờ xem dòng chữ tiết theo sẽ xuất hiện
kiẻu nào.
♦ Bước 5: Lên lớp
Đây là bước quan trọng, nhiều giáo viên chuẩn bị giáo án tốt nhưng giờ dạy
khơng thành cơng chính là ở bước này.
Trong q trình giảng dạy không được phụ thuộc vào thiết bị và công nghệ
làm mất khả năng linh hoạt, không bao giờ được coi việc chuẩn bị nội dung của
mình là cố định cứ để thế mà bất kì tình huống trên lớp đòi hỏi phải điều chỉnh
thay đổi. Cần làm chủ được công nghệ, không nên ngại việc bổ sung, sửa chữa bài
giảng ngay tại lớp bởi vì mỗi bài giảng ln ln có nhiều tình huống bất ngờ xuất
hiện, nếu làm chủ được công nghệ thông tin ta sẽ dễ dàng thay đổi , điều chỉnh
giáo án mà không hề ảnh hưởng đến trình chiếu, học sinh khơng biết được giáo
viên đã dừng lại để sửa chữa như thế nào. Thiết bị hiện đại cho phép giáo viên dễ
dàng làm được điều đó.
Khi sử dụng giáo án điện tử vẫn phải kết hợp linh hoạt với các phương pháp dạy
học khác tuyệt đối không thực hiện bài giảng kiểu diễn giải - trình chiếu - diễn giải
- trình chiếu. Để tránh được điều đó giáo viên phải xây dựng được một hệ thống
câu hỏi hay, phù hợp giúp cho học sinh nắm bài tốt. Mặt khác cúng giúp cho giáo

viên tránh được lối suy diễn máy móc, giữ đúng vai trị, chức năng tổ chức, hướng
dẫn định hướng chứ khơng áp đặt một chiều, Học sinh được đặt đúng vào vị trí
trung tâm của q trình tiếp nhận kiến thức.


Tóm lại giáo án Power Point chỉ là cơng cụ hỗ trợ cho việc dạy học và giúp cho bài
giảng hay hơn, sinh động hơn và nó khơng thể nào thay thế được người thầy trên
bục giảng. Hiệu quả của một tiết dạy vẫn tập chung vào vai trò người thầy.
◘ Ví dụ
Bài: CÁC THẾ HỆ TRONG MỘT GIA ĐÌNH
Trong bài này tôi thiết kế trên 9 slide, sau đay là một số slide chính trong bài:
+ Ở slide thứ nhất tôi thiết kế cho học sinh khởi động, thảo luận theo nhóm đơi
để đưa học sinh đi vào kiến thức của bài.

Sau khi học sinh thảo luận và báo cáo kết quả mình vừa thảo luận. Giáo viên đưa
ra kết luận của hoạt động 1 trên slide thứ 2.


Trên slide thứ 3 tôi yêu cầu học sinh thảo luận theo 4 nhóm theo lệnh yêu cầu.

Sau đó ở slide thứ 4 tơi làm hiệu ứng cho gia đình bạn Minh hiện trước cùng với
4 câu hỏi cho học sinh thảo luận. Một học sinh đứng dậy đọc các câu hỏi đó. Tiếp
theo tơi làm hiệu ứng biến mất và đồng thời cho hiệu ứng bay ra để gia đình bạn
Lan và câu hỏi cũng hiện ra trên slide 4. Ở phận này học sinh cũng đứng dậy đọc


câu hỏi. Sau khi học sinh quan sát và đọc câu hỏi tôi đưa phiếu giao việc ghi câu
hỏi về các nhóm để các em thảo luận trong vịng 10 phút. Các nhóm lên báo cáo
kết quả làm việc của nhóm mình.

Ở slide thứ 6 tôi đưa ra một bức ảnh chỉ có 2 vợ chồng và đưa ra câu hỏi sau đó
làm hiệu ứng để câu hỏi biến mất và thây vầo đó là phần trả lời hiện ra để học sinh
nhận biết được thế nào là gia đình có 1 thế hệ.

Trên slide thứ 7 này là kết luận của hoạt động 2


Slide thứ 8 tôi yêu cầu học sinh thảo luận theo nhóm 4 (học sinh chuẩn bị sẵn ảnh
của gia đình mình)

Sau khi học sinh giới thiệu trong nhóm mình xong, tôi gọi một số học sinh lên giới
thiệu về gia đình mình trước lớp và nói gia đình mình có mấy thế hệ. Slide thứ 9
nêu kết luận của hoạt động 3.


Slide thứ 10 và 11 là trò chơi thỏ ăn cà rốt. Ở trị chơi này có 2 chú thỏ trên
mỗi chú thỏ ghi 2 thế hệ và ba thế hệ và một củ cà rốt.

Trên slide thứ 11 tôi đưa ra một số bức ảnh của các gia đình có 1 thế hệ, 2 thế hệ, 3
thế hệ. Tơi lần lượt cho hiện ra từng bức ảnh một và u cầu học sinh đốn xem
bức ảnh đó thuộc gia đình mấy thế hệ. Sau khi học sinh trả lời tơi kích chuột vào
chú thỏ. Ví dụ ở bức ảnh thứ nhất học sinh trả lời là gia đình ba thế hệ tơi kích
chuột vào chú thỏ mang dịng chữ ba thế hệ nếu đúng chú thỏ được ăn củ cà rốt
bên cạnh, cịn nếu sai thì chú thỏ sẽ khóc và khơng được ăn cà rốt.




Khi chơi trị chơi này tơi thấy học sinh rất hướng thú, tìm kết quả nhanh và

đúng, ít học sinh làm sai. Những học sinh tìm kết quả sai là do hấp tấp dẫn đến
nhầm lẫn.
+ Ngồi ra cịn có các slide khác là lời giới thiệu, lời chào, ...
4. Kết quả.
- Ứng dụng CNTT trong dạy-học không phải là một phương pháp mới mà chỉ là
sự hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy-học bằng các công cụ, phương tiện
CNTT. Do đó điều cần tránh là tuyệt đối khơng thể đồng nhất việc thực hiện tiết
dạy có ứng dụng CNTT với bài trình chiếu powerpoint đơn thuần.
- Cần tránh việc lạm dụng ứng dụng CNTT mà không xem xét kĩ những nội dung
nào cần thiết và khi nào cần thiết, hoặc loại bỏ hẵn những phương tiện khác.
- Cần tránh việc chuyển từ “đọc-chép” sang “nhìn-chép”.
- Việc ứng dụng CNTT trong một tiết dạy-học khơng có nghĩa là thời lượng toàn
bộ tiết dạy-học chỉ dành duy nhất cho ứng dụng CNTT. Giáo viên cần linh hoạt sử
dụng phương tiện CNTT hay phương tiện truyền thống khác trong tiết dạy-học khi
nào xét thấy cần thiết và hiệu quả./.
- Thế hệ học sinh ngày nay, ngay từ khi ra đời có vẻ như đã quen với việc tiếp nhận
thông tin dưới dạng hình ảnh, âm thanh nhiều hơn thế hệ trước. Do đó việc dạy học
bằng giáo án điện tử, dù là bộ môn khoa học tự nhiên hay khoa học xã hội nếu khai
thác thế mạnh của công nghệ thông tin sẽ giúp cho học sinh tiếp thu bài học tốt hơn
nhiều.
- Và thực tế những năm gần đây dã cho thấy đổi mới phương pháp giảng dạy theo
hướng vận dụng công nghệ thông tin và các thiết bị dạy học hiện đại đã mang lại
những tín hiệu vui, khích lệ sự mạnh dạn hơn nữa đối với bản thân người giáo
viên, đem lại hứng thú học tập cho các em học sinh. Tuy nhiên để có một giáo án
điện tử phải có thời gian, có ý tưởng từ trước, chứ không phải để đến giờ lên lớp
mới chuẩn bị. Bởi vậy, địi hỏi người giáo viên ln giành nhiều thời gian cho cơng
việc soạn bài.
Với những lí do trên tơi mạnh dạn chọn chuyên đề "Ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học môn Tự nhiên - xã hội lớp 3" .

2. Một số đề xuất.
2.1. Với Ban giám hiệu nhà trường:
- Nhà trường mua sắm thêm máy chiếu, máy tính để nhiều giáo viên được sử dụng
giáo án điện tử hơn nữa một cách thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng dạy và
học trong các tiết học.
- Thường xuyên động viên khuyến khích giáo viên soạn giáo án điện tử áp dụng
vào đại trà để học sinh các lớp đều được học ứng dụng Công nghệ thông tin.
- Cần sớm đưa ra tiêu chí đánh giá tiết dạy có sử dụng công nghệ thông tin.
Chuẩn bài giảng điện tử để có cơ sở thẩm định, tạo ra ngân hàng bài giảng điện tử
có chất lượng.
2.2. Với Lãnh đạo cấp trên:
-Mỗi năm, PGD-ÑT cần tổ chức hội thi “Giáo viên sử dụng cơng nghệ Giỏi” hay
giải “ Bàn phím vàng”, … để kích thích lịng đam mê sáng tạo phục vụ cho sự
nghiệp giáo dục.
3. Bài học kinh nghiệm
Trên đây là một vài kinh nghiệm đưa : Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy học môn Tự nhiên xã hội lớp 3 ở trường Tiểu học Hợp Thanh B . Khi ứng dụng
Công nghệ thông tin vào dạy học tuy có vất vả và mất nhiều thời gian, nhưng hiệu
quả bài học rất cao. Những tiết dạy có sử dụng Công nghệ thông tin vào dạy học
gây hứng thú học tập cho học sinh, làm cho tiết học nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.
Tuy nhiên để có một giáo án điện tử phải có thời gian, có ý tưởng từ trước. Chính
vì thế nên địi hỏi giáo viên cần giành nhiều thời gian cho cơng việc thiết kế bài
giảng. Góp phần đẩy mạnh ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy học nhằm nâng
cao chất lượng dạy và học trong từng tiết học. Chắc chắn rằng kinh nghiệm của tôi
không tránh khỏi những thiếu sót.


Rất mong được sự đóng góp của đồng nghiệp để tôi rút kinh nghiệm khi ứng dụng
công nghệ thông tin vào dạy học đạt kết quả cao hơn, góp phần nâng cao chất
lượng học tập của học sinh và nâng cao chất lượng nghiệp vụ của giáo viên.

Hợp Thanh, ngày 01 tháng 05 năm 2012
Người viết
Bùi Sinh Huy
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo Giáo dục và thời đại.
2. Báo Giáo dục Thủ đô.
3. Báo dạy và học ngày nay.
4. Sách Tự nhiên xã hội lớp 3.
5. Sách giáo viên Tự nhiên xã hội lớp 3.
6. Sách thiết kế Tự nhiên xã hội lớp 3.
7. Giáo trình tin học.
8. Mạng Internet.