Bài giảng NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHUYÊN MÔN

Nguyễn Văn Thiết
Mục lục
Trang
Lời cảm ơn ....................................................................................................3
Mục lục ............................................................3
Mở đầu..............................................................................................................4
I. Lý do chọn đề tài...................................................................................4
1. Cơ sở lý luận. ...................................................................................4
2. Cơ sở thực tiến. ................................................................................5
II. Mục đích nghiên cứu :.........................................................................6
III. Nhiệm vụ nghiên cứu:........................................................................7
IV. Phơng pháp nghiên cứu......................................................................7
1. Phơng pháp nghiên cứu lý luận........................................................7
2. Phơng pháp nghiên cứu thực tiễn nh: ..............................................7
3. Phơng pháp phân tích số liệu. ..........................................................7
V. Đối tợng nghiên cứu :..........................................................................7
VI. Giả thuyết khoa học:..........................................................................7
VII. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu :.........................................................8
VIII. Kế hoạch nghiên cứu: .....................................................................8
Chơng 1.............................................................................................................8
Cơ sở lý luận ................................................................................................8
1.1. Một số khái niệm liên quan:..............................................................8
1.2. Vai trò của đội ngũ giáo viên..........................................................10
1.3. ý nghĩa của việc nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên...................11
1.4. Biện pháp nâng cao chất lợng cho đội ngũ giáo viên. ....................11
Chơng 2...........................................................................................................12
Thực trạng chất lợng đội ngũ giáo viên nhà trờng......................................12
2.1. Khái quát về tình hình kinh tế, xã hội địa phơng và nhà trờng.......12
2.2. Thực trạng chất lợng đội ngũ giáo viên nhà trờng :........................13
2.3. Thực trạng của công tác quản lý đội ngũ giáo viên nhà trờng........15
Chơng 3.................................................................17

Biện pháp về quản lý nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên......................17
3. 1. Cơ sở của việc đề ra các biện pháp :..............................................17
3.2. Hệ thống các biện pháp quản lý......................................................17
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao t tởng chính trị, đạo đức lối sống cho
đội ngũ giáo viên................................................................................18
3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch bồi dỡng nâng cao chất lợng
đội ngũ giáo viên................................................................................18
3.2.3. Biện pháp 3: Bố trí sử dụng hợp lý đội ngũ giáo viên hiện có. 19
3.2.4. Biện pháp 4: Quản lý việc thực hiện quy chế chuyên môn......20
3
Nguyễn Văn Thiết
3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng tích cực,
đồng thời đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học :.........................21
3.2.6. Biện pháp 6: Công tác dự giờ thao giảng theo chủ điểm, định h-
ớng và kiểm tra chuyên môn. ............................................................22
3.2.7. Biện pháp 7: Tăng cờng xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị
trờng học. ...........................................................................................24
Kết luận và khuyến nghị.................................................................................25
I. Kết luận...............................................................................................25
1. Đánh giá chung. ............................................................................25
2. Đánh giá kết quả cụ thể: ................................................................26
II. Khuyến nghị.......................................................................................27
1. Đối với phòng Giáo dục huyện:.....................................................27
2. Đối với chính quyền địa phơng......................................................28
Tài liệu tham khảLuật giáo dục 1998; Luật Giáo dục (sửa đổi) 2005. NXB
Chính trị quốc gia...........................................................................................28
Biện pháp về quản lý nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên......................29
Mở đầu
I. Lý do chọn đề tài.
1. Cơ sở lý luận.

Giáo dục nói chung đồng nghĩa với sự phát triển lý luận hiện nay
đã chứng minh đợc vấn đề này. Xác định rõ vai trò của giáo dục - đào
tạo trong việc phát triển nguồn lực con ngời - nhân tố quyết định phát
triển xã hội. Trong giai đoạn hiện nay, chúng ta đang tiến hành công
cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nớc, nguồn lực con ngời là vô
cùng quan trọng. Vì thế Đảng và Nhà nớc ta quan tâm phát triển giáo
dục - đào tạo, đặt giáo dục - đào tạo vào vị trí hàng đầu trong hệ thống
các chính sách quốc gia.
4
Nguyễn Văn Thiết
Từ nhận thức sâu săc, coi con ngời vừa là mục tiêu, vừa là động
lực của sự phát triển. Đảng ta đã xác định rõ vị trí, vai trò, nhiệm vụ
của ngời giáo viên. "Giáo viên là nhân tố quyết định chất l ợng của giáo
dục" (Văn kiện hội nghị lần thứ 2 BCH Trung ơng Đảng khoá VIII,
trang 38) và "Để đảm bảo chất lợng của giáo dục - đào tạo phải giải
quyết tốt vấn đề thầy giáo" (Văn kiện hội nghị lần thứ 4 BCH Trung -
ơng Đảng khoá VII, trang 61).
"Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lợng
giáo dục. Nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện, nêu gơng tốt
cho ngời học. Nhà nớc tổ chức đào tạo, bồi dỡng nhà giáo, có chính
sách bảo đảm các điều kiện cần thiết về vật chất và tinh thần để nhà
giáo thực hiện nhiệm vụ của mình, giữ gìn và phát huy truyền thống
quý trong, tôn vinh nghề dạy học" (Điều 14, trang 13 - Luật Giáo dục,
NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998). Chính vì vậy, đội ngũ giáo
viên trong nhà trờng nếu đợc tuyển dụng, bồi dỡng một cách chu đáo
và tự học, tự bồi dỡng để nâng cao trình độ thì chất lợng nhà giáo sẽ đ-
ợc nâng lên, góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lợng giáo
dục.
Để đạt đợc mục tiêu giáo dục THCS và đào tạo con ngời Việt Nam
phát triển toàn diện: đức, trí, thể, mỹ, trung thành với lý tởng dân tộc và

chủ nghĩa xã hội, hình thành nhân cách, phẩm chất, năng lực của công
dân đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Nghị quyết 40/2000/QH của Quốc hội về đổi mới chơng trình giáo
dục phổ thông, yêu cầu đổi mới nội dung, chơng trình, sách giáo khoa,
phơng pháp dạy học, tổ chức đánh giá thi, kiểm tra, chuẩn hoá trờng
sở, đào tạo, bồi dỡng giáo viên và công tác quản lý giáo dục để đủ về
số lợng, mạnh về chất lợng, đồng bộ về cơ cấu, trong đó chất lợng đội
ngũ giáo viên phải đảm bảo đạt đợc trình độ chuẩn và trên chuẩn, có
phẩm chất t cách đạo đức tốt và có năng lực công tác.
2. Cơ sở thực tiến.
5
Nguyễn Văn Thiết
Với tầm nhìn chiến lợc của lãnh đạo huyện uỷ, HĐND, UBND và
ngành giáo dục Sốp Cộp, để có đội ngũ cán bộ nòng cốt tơng lai cho
huyện nhà cần phải đào tạo, giáo dục, rèn luyện từ nền móng ban đầu
để trang bị cho các em những kiến thức cơ bản và nâng cao, đồng thời
rèn luyện đạo đức tốt, do đó nhu cầu cấp bách là phải thành lập một
trung tâm chất lợng cao của huyện nên tháng 07 năm 2005, trờng
THCS Dồm Cang- Sốp Cộp đợc thành lập . Nhiệm vụ của nhà trờng,
ngoài việc thực hiện mục tiêu giáo dục chung của bậc THCS, nhà trờng
còn phải "rèn đức, luyện tài" để nâng cao chất lợng giáo dục hơn so với
các trờng THCS trong huyện.
Song, trờng mới thành lậpđội ngũ giáo viên vừa thiếu lại vừa thừa,
không đồng đều về chuyên môn, đợc đào tạo từ các nguồn khác nhau
nh: đào tạo liên kết, tại chức; từ cha đạt chuẩn đến đạt chuẩn trở lên
(trung cấp s phạm , cao đẳng, đại học). Vì vậy, việc nâng cao chất lợng
đội ngũ giáo viên trong nhà trờng là vô cùng cần thiết, đòi hỏi bản thân
ngời cán bộ quản lý phải suy nghĩ, tìm tòi biện pháp, lập kế hoạch để
nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên đủ về số lợng, mạnh về chất lợng,
đồng bộ về cơ cấu.

Sau nhiều đêm trăn trở, những câu hỏi luôn đạt ra trong tôi là làm
nh thế nào và bằng những biện pháp gì để có đợc đội ngũ giáo viên
vững mạnh, có trình độ chuẩn trở lên, có năng lực và phẩm chất, đạo
đức tốt nhằm giáo dục học sinh đạt đợc yêu cầu mục tiêu đề ra, đáp
ứng đợc lòng mong mỏi và niềm tin tởng của huyện, của ngành giáo
dục Sốp Cộp và của các bậc phụ huynh học sinh.
Từ những lý do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài "biện pháp quản lý
nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên trờng THCS Dồm Cang- Sốp Cộp
nhằm đa ra những biện pháp đã thực hiện ở nhà trờng để các bạn đồng
nghiệp trao đổi, góp ý.
II. Mục đích nghiên cứu :
6
Nguyễn Văn Thiết
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và tìm hiểu thực trạng chất lợng
chuyên môn của đội ngũ giáo viên nhà trờng, từ đó đề ra các biện pháp
để nâng cao chất lợng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trờng THCS
Dồm Cang- Sốp Cộp có đủ phẩm chất chính trị, đạo đức trong sáng,
giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, vững vàng về phơng pháp giảng dạy
đáp ứng với nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
III. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu các vấn đề lý luận liên quan đến chất lợng đội ngũ
giáo viên (tài liệu về đội ngũ giáo viên, Điều lệ trờng THCS, Luật Giáo
dục 1998, Luật giáo dục (sửa đổi) 2005).
- Nghiên cứu thực tiễn đội ngũ giáo viên trờng THCS Dồm Cang-
Sốp Cộp tìm hiểu, phân tích, đánh giá chất lợng đội ngũ giáo viên nhà
trờng (qua điều tra thống kê có số liệu).
- Đa ra một số biện pháp quản lý để nâng cao chất lợng đội ngũ giáo
viên nhà trờng (các biện pháp sẽ đợc đề cập ở phần nội dung).
IV. Phơng pháp nghiên cứu.
1. Phơng pháp nghiên cứu lý luận.

Nghiên cứu các tài liệu, các văn kiện, chỉ thị, nghị quyết... có đề
cập tới vấn đề nâng cao chất lợng cho đội ngũ giáo viên nói chung.
2. Phơng pháp nghiên cứu thực tiễn nh:
Tổng kết kinh nghiệm, điều tra, trò chuyện, thống kê.
3. Phơng pháp phân tích số liệu.
V. Đối tợng nghiên cứu :
Các biện pháp quản lý nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên nhà
trờng.
VI. Giả thuyết khoa học:
7
Nguyễn Văn Thiết
Chất lợng chuyên môn của đội ngũ giáo viên nhà trờng hiện nay
còn có nhiều bất cập, nếu đa ra đợc một hệ thống các biện pháp hữu
hiệu thì sẽ góp phần nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên trờng THCS
Dồm Cang- Sốp Cộp.
VII. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu :
Trong điều kiện thời gian 3 tháng và yêu cầu của một tiểu luận,
tôi chỉ nghiên cứu chất lợng đội ngũ giáo viên ở trờng Trung học c
THCS Dồm Cang- Sốp Cộp từ năm 2002 đến năm 2005.
VIII. Kế hoạch nghiên cứu:
- Tháng 01/2006: Viết đề cơng tiểu luận
- Tháng 03/2006: Viết nháp tiểu luận
- Tháng 04/2006: Hoàn thành tiểu luận
Chơng 1
Cơ sở lý luận
1.1. Một số khái niệm liên quan:
1.1.1.Quản lý:
Là một quá trình tác động có định hớng, có tổ chức của chủ thể
quản lý lên đối tợng quản lý trong môi trờng biến động để đạt đợc
những mục tiêu đã định.

Vai trò của quản lý ngày càng tăng lên cùng với sự phát triển của
xã hội loài ngời và cũng là một trong những yếu tố hàng đầu tạo sức
mạnh kinh tế của một đất nớc.
1.1.2. Quản lý giáo dục:
8
Nguyễn Văn Thiết
Là hệ thống những tác động có kế hoạch, có mục đích của chủ thể
quản lý đến các khâu, các bộ phận của hệ thống nhằm đảm bảo cho hệ
thống giáo dục vận hành tối u đạt tới mục tiêu giáo dục. Mục đích của
quản lý giáo dục là đảm bảo thực hiện tốt mục tiêu đào tạo của nhà tr -
ờng theo quan điểm đờng lối của Đảng, thực hiện các tính chất của nhà
trờng xã hội chủ nghĩa, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học, giáo
dục thế hệ trẻ đa giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới
về chất.
Quản lý giáo dục là tổ chức, điều hành phối hợp các lực lợng giáo
dục nhằm thúc đẩy công tác giáo dục thế hệ trẻ đúng nguyên lý giáo
dục, đúng mục tiêu đào tạo và phù hợp với yêu cầu phát triển của xã
hội.
Quản lý giáo dục có vai trò rất to lớn trong việc định hớng về
quan điểm, t tởng chỉ đạo và hệ thống của hệ thống quản lý giáo dục,
nó thể hiện trên các nguyên tắc: Đảm bảo tính Đảng, tính tập trung dân
chủ, tính khoa học.
1.1.3. Quản lý nhà trờng:
Là những tác động của chủ thể quản lý bên trên, bên ngoài nhà tr-
ờng, đó là tác động của các cơ quan quản lý giáo dục cấp trên nhằm h ớng
dẫn và tạo điều kiện cho hoạt động giáo dục của nhà trờng. Nhà trờng là
thực thể trung tâm của bất kỳ sự biến đổi nào trong hệ thống giáo dục.
Qua hoạt động quản lý nhà trờng mà ngời phó Hiệu trởng tạo ra
phong cách đặc thù của cá nhân trong quản lý. Có thể quản lý theo cách
dân chủ, tập hợp đợc các tập thể s phạm và cộng đồng xã hội, đảm bảo

dạy tốt, học tốt, quản lý tốt.
Trớc yêu cầu đòi hỏi nâng cao chất lợng quản lý nhà trờng, vừa là
quản lý giáo dục, vừa là quản lý Nhà nớc, ngời phó Hiệu trởng phải đạt
tới uy tín trên cơ sở trình độ chuyên môn nghiệp vụ giỏi và phẩm chất
đạo đức trong sáng, từ đó huy động đợc sức mạnh tổng hợp nội lực để
9
Nguyễn Văn Thiết
xây dựng độ tin cậy bền vững cho quản lý một trờng Trung học cơ sở nề
nếp, kỷ cơng, thân ái, lành mạnh.
1.1.4. Đội ngũ giáo viên:
Đội ngũ giáo viên là tập thể các nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy,
giáo dục trong các nhà trờng và đội ngũ giáo viên phải đảm bảo các
tiêu chuẩn đã đợc quy định trong điều 61 - luật giáo dục 1998.
1.1.5. Chất lợng đội ngũ giáo viên.
* Chất lợng:
- Cái làm nên phẩm chất, giá trị của sự vật: Ví dụ chất l ợng học
tập, giảng dạy.
- Cái tạo nên bản chất sự vật, làm cho sự vật này khác sự vật kia,
phân biệt với số lợng, tăng trởng số lợng đến mức nào đó thì làm thay
đổi chất lợng (theo Từ điển Tiếng Việt).
* Chất lợng đội ngũ giáo viên:
Chất lợng giáo dục của mỗi nhà trờng là do đội ngũ giáo viên
quyết định, vì vậy việc bồi dỡng, nâng cao chất lợng, hiệu quả của các
hoạt động giáo dục của mỗi giáo viên là vấn đề vô cùng cấp bách và
quan trọng, phải đợc thực hiện hàng ngày, hàng giờ, bằng mọi phơng
tiện, mọi hình thức với những nội dung thiết thực.
Ngời giáo viên phải có t tởng lập trờng vững vàng, kiên định, chấp
hành tốt mọi chủ trơng đờng lối chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà
nớc, có lối sống trong sáng, lành mạnh.
Ngời thầy giáo phải có trình độ chuyên môn vững vàng, không chỉ

dừng lại ở những kiến thức đã có mà phải luôn trau dồi khả năng, năng
lực ý trí vơn lên tự học, tự bồi dỡng ở mọi nơi, mọi lúc trong các điều
kiện có thể đợc.
1.2. Vai trò của đội ngũ giáo viên.
10
Nguyễn Văn Thiết
Trong nhà trờng đội ngũ giáo viên là lực lợng nòng cốt của quy
trình giáo dục - đào tạo, là những ngời trực tiếp truyền thụ những tinh
hoa văn hoá của nhân loại, những truyền thống tốt đẹp của quê h ơng,
đất nớc tới học sinh, giúp đỡ, giáo dục, đào tạo các em hoàn thiện nhân
cách, là những tấm gơng cho học sinh noi theo.
Chất lợng đội ngũ giáo viên quyết định chất lợng, hiệu quả đào
tạo của nhà trờng: "Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc đảm
bảo chất lợng giáo dục" (Luật giáo dục 1998).
1.3. ý nghĩa của việc nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên.
Ngoài việc đợc đào tạo ở các nhà trờng s phạm thì việc không
ngừng nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên là việc làm cần thiết trong
giai đoạn cách mạng hiện nay và là khâu đột phá có ý nghĩa quyết định
tới chất lợng, hiệu quả của quá trình giáo dục - đào tạo, góp phần triển
khai thắng lợi chiến lợc phát triển giáo dục mà Đại hội Đảng lần thứ
IX đã thông qua.
Việc nâng cao chất lợng đội ngũ nhà giáo giữ vai trò quyết định trong
việc đảm bảo chất lợng giáo dục. Chính vì vậy, nhà giáo phải không ngừng
học tập, rèn luyện, thực sự là tấm gơng tốt cho ngời học.
1.4. Biện pháp nâng cao chất lợng cho đội ngũ giáo viên.
Nâng cao t tởng, chính trị, đạo đức lối sống cho đội ngũ giáo viên, xây
dựng kế hoạch bồi dỡng nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên.
Bố trí, sử dụng hợp lý đội ngũ giáo viên; quản lý chặt chẽ việc
thực hiện quy chế chuyên môn.
Đổi mới phơng pháp dạy học, tăng cờng dự giờ, thao giảng, rút kinh

nghiệm giữa các đồng nghiệp và kiểm tra, đánh giá chuyên môn. Nâng
cao chất lợng giảng dạy, buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tháng.
Tăng cờng xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.
11
Nguyễn Văn Thiết
Trên cơ sở những lý luận đã đợc nghiên cứu, tôi thấy việc tìm ra
những biện pháp để nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên là việc làm
cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Phần lý luận đã nghiên cứu ở trên sẽ soi sáng cho việc tìm hiểu
thực trạng chất lợng của đội ngũ giáo viên trờng THCS Dồm Cang-
Sốp Cộp, từ đó đề ra biện pháp góp phần nâng cao chất lợng đội ngũ
giáo viên nhà trờng.
Chơng 2
Thực trạng chất lợng đội ngũ giáo viên nhà
trờng
2.1. Khái quát về tình hình kinh tế, xã hội địa phơng và nhà trờng.
2.1.1. Địa phơng:
Trờng THCS Dồm Cang là trờng vùng 3, giao thông đi lại khó
khăn, 100% là dân tộc thiểu số. Gồm có 3 dân tộc sinh sống trên địa
bàn là: Thái, H Mông, Khơ Mú ,đa số dân trí còn thấp, kinh tế chậm
phát triển. Số bản ở xa còn cha am hiểu nhiều về tình hình xã hội, còn
nặng về phong tục tập quán riêng của ngời H'mông.
12
Nguyễn Văn Thiết
Công tác giáo dục trong 2 năm gần đây, xã đã quan tâm sát sao tới
nhà trờng,
2.1.2. Nhà trờng:
Trờng mới đợc thành lập tháng 07 năm 2005, đặt tại trung tâm xã
Dồm cang nên có một số thuận lợi và khó khăn sau:
* Thuận lợi:

- Đa số đội ngũ giáo viên an tâm nhiệt tình công tác,hăng hái
nhiệt tình với công việc.
- Về tổ chức, bớc đầu đã lựa chọn ban giám hiệu và giáo viên có
năng lực, phẩm chất, đạo đức tốt để phục vụ sự nghiệp giáo dục huyện
nhà.
- Cơ sở vật chất của nhà tr][ngfddamr bảo tốt cho việc dạy và học.
* Khó khăn:
- - Đội ngũ giáo viên vừa thừa lại vừa thiếu, cha đồng bộ về cơ
cấu, cha mạnh về năng lực chuyên môn, cha có kinh nghiệm trong việc
giảng dạy nâng cao.
- Tài liệu tham khảo, sách nâng cao còn thiếu, giáo viên phải tự su
tầm và mua.
2.2. Thực trạng chất lợng đội ngũ giáo viên nhà trờng :
2.2.1. Về số lợng đội ngũ.
Năm học 2004 - 2005, nhà trờng có 20 cán bộ GV THCS trong đó
ban giám hiệu 1, nữ 10, dân tộc 5.
2.2.2. Trình độ đội ngũ giáo viên.
13