Nâng cao chất lượng bảo đảm tiền vay tại chi nhánh ngân hàng phát triển tuyên quang (tt)

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ
Bảo đảm tiền vay (BĐTV) có vai trị quan trọng đối với ngân hàng, khách hàng và cả
nền kinh tế. Ngân hàng rất quan tâm đến việc quản lý chất lượng bảo đảm tiền vay. Tuy
nhiên chất lượng bảo đảm tiền vay thực tế có đảm bảo vai trò nâng cao ý thức trách nhiệm
trả nợ của khách hàng, nâng cao chất lượng tín dụng và là nguồn thu nợ dự phòng cho ngân
hàng hay không tùy thuộc vào việc quản lý của mỗi ngân hàng.
Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Tuyên Quang (Chi nhánh) là một đơn vị trực thuộc
Ngân hàng Phát triển Việt Nam (NHPT) - một tổ chức tài chính Nhà nước đặc thù, được thành
lập và hoạt động với mục đích phi lợi nhuận nhằm thực hiện chính sách tín dụng đầu tư và tín
dụng xuất khẩu của Nhà nước, cho vay những dự án, mặt hàng trọng điểm, cấp bách tại các
vùng, miền lĩnh vực Nhà nước khuyến khích đầu tư. Trong những năm qua, Chi nhánh NHPT
Tuyên Quang phát huy khá tốt vai trò trong việc huy động nguồn vốn từ trung ương kết hợp
với các nguồn vốn khác nhằm phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh và đã đạt được những thành
tựu rất đáng khích lệ. Đạt được những kết quả đó có nhiều nguyên nhân, trong đó chất lượng
bảo đảm tiền vay ln được quan tâm, chú trọng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được
cịn có một số dự án chưa thực hiện đúng việc trả nợ theo hợp đồng tín dụng, phát sinh nợ quá
hạn, nợ xấu, mà một trong những nguyên nhân chính là quản lý, đánh giá chất lượng bảo đảm
tiền vay cịn có bất cập cần phải nghiên cứu để giải quyết, xử lý và quản lý tốt hơn.
Từ những lý do trên, tác giả lựa chọn: “Nâng cao chất lượng bảo đảm tiền vay tại
Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Tuyên Quang” làm đề tài bảo vệ luận văn thạc sỹ.
Mục tiêu nghiên cứu nghiên cứu tổng quát của luận văn là tìm ra các giải pháp nhắm
nâng cao chất lượng BĐTV tại Chi nhánh NHPT Tuyên Quang. Mục tiêu cụ thể là: Tổng
hợp cơ sở lý luận về chất lượng BĐTV, đặc biệt là việc xác định các tiêu chí đánh giá và các
nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng BĐTV trong hoạt động ngân hàng. Phân tích thực
trạng chất lượng BĐTV tại Chi nhánh.Trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp và kiến
nghị nhằm nâng cao chất lượng BĐTV.
Luận văn được thực hiện với sáu bước nghiên cứu gồm:
- Bước 1 - Xác định vấn đề nghiên cứu;


- Bước 2 - Nghiên cứu Tổng quan;

- Bước 3 - Đề xuất nghiên cứu;
- Bước 4 - Thiết kế nghiên cứu;
- Bước 5 - Thu thập và phân tích, xử lý dữ liệu;
- Bước 6 - Báo cáo kết quả nghiên cứu và bảo vệ đề tài.
Luận văn sử dụng số liệu thứ cấp từ các báo cáo của Chi nhánh. Ngoài ra sử dụng
số liệu sơ cấp thu thập theo phương pháp điều tra theo hình thức phát phiếu hỏi đối tượng
điều tra gồm: 30 Cán bộ, viên chức Chi nhánh Ngân hàng; 06/14 khách hàng; 02 đối tác.
Mục đích là thăm dị ý kiến đánh giá chất lượng BĐTV và đề xuất các giải pháp nâng cao
chất lượng BĐTV tại Chi nhánh. Dữ liệu được tổng hợp, làm sạch, phân nhóm, hiệu
chỉnh, mã hóa và sử dụng công cụ thống kê và phần mềm Microsoft Excell 2007 để xử lý
.
Ngoài phần mở đầu, kết luận các bảng biểu, phụ lục và danh mục tài liệu tham
khảo, nội dung luận văn gồm bốn chương cụ thể như sau:

* Chương 1: Tổng quan về tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Trong chương này tác giả trình bày các cơng trình nghiên cứu lý thuyết và nghiên
cứu ứng dụng về quản trị chất lượng và BĐTV, bao gồm:
- Nguyễn Đình Phan, Đặng Ngọc Sự (2012), Giáo trình Quản trị Chất lượng, NXB
Đại học Kinh tế Quốc Dân, Hà Nội
- Trương Đức Lực, Nguyễn Đình Trung (2013), Giáo trình Quản trị Tác nghiệp,
NXB Đại học Kinh tế Quốc Dân, Hà Nội
- Lê Thị Thu Thủy (2006), “Các biện pháp bảo đảm tiền vay bằng tài sản của các
tổ chức tín dụng”, Nhà xuất bản Tư pháp.
- Trần Thị Bích Ngọc (2009), Chất lượng bảo đảm tiền vay đối với doanh nghiệp
ngoài quốc doanh tại Ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam, Luận văn thạc sỹ
kinh tế Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân, Hà nội.


- Nguyễn Thị Như Hoa (2011), Giải pháp nâng cao chất lượng công tác bảo đảm tiền
vay trong cho vay đầu tư và cho vay xuất khẩu tại Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Ninh

Bình, Đề tài khoa học của Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Ninh Bình.
- Nguyễn Hà Tun (2014), Hồn thiện cơng tác BĐTV Chi nhánh NHPT Tuyên
Quang, Đề tài khoa học của nhóm tác giả Chi nhánh NHPT Tuyên Quang.
Đồng thời tác giả cũng hệ thống cơ sở pháp lý về bảo đảm tiền vay gồm:
- Nghị định 178/1999/NĐ-CP ngày 29/12/1999 của Chính phủ về BĐTV.
- Thông tư số 06/2000/TT-NHNN1 ngày 04/4/2000 của Ngân hàng Nhà nước về
hướng dẫn Nghị định 178/1999/NĐ-CP ngày 29/12/1999 của Chính phủ về BĐTV.
- Văn bản hợp nhất số 8019/VBHN-BTP ngày 10/12/2013 Nghị định về giao dịch
bảo đảm
Trên cơ sở nghiên cứu tổng quan lý thuyết, cơ sở pháp lý và 01 luận văn thạc sỹ và 02
đề tài khoa học có liên quan đến nội dung luận văn của trường Đại học Kinh tế Quốc Dân Hà
nội và của NHPT, tác giả xác định khoảng trống nghiên cứu: Đến thời điểm đăng ký đề tài
chưa có cơng trình nghiên cứu và cơng bố chính thức về “Nâng cao chất lượng BĐTV tại
Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Tuyên Quang”. Đây là khoảng trống cần được tiếp tục
nghiên cứu.

* Chương 2: Cơ sở lý luận về việc nâng cao chất lượng bảo đảm tiền vay
trong hoạt động Tín dụng ngân hàng.
Từ việc nghiên cứu các lý thuyết chính thống về Quản trị chất lượng và các quy
định của pháp luật về bảo đảm tiền vay, tác giả đã tổng hợp các vấn đề tổng quan về bảo
đảm tiền vay trong hoạt động tín dụng ngân hàng gồm khái niệm BĐTV, các ngun tắc
BĐTV, Quy trình BĐTV, Vai trị của BĐTV, các hình thức BĐTV. Đồng thời tác giả đưa
ra các vấn đề về chất lượng BĐTV gồm: Khái niệm chất lượng BĐTV, các tiêu chí phản
ánh chất lượng BĐTV, các nhân tố khách quan, chủ quan ảnh hưởng đến chất lượng
BĐTV


* Chương 3: Thực trạng chất lượng bảo đảm tiền vay tại Chi nhánh
NHPT Tuyên Quang
Trong chương này tác giã đã trình bày sơ lược về Chi nhánh NHPT Tuyên Quang

về lịnh sử hình thành và phát triển, cơ cấu tổ chức, đặc thù hoạt động trên địa bàn tỉnh
Tuyên Quang và kết quả một số hoạt động của Chi nhánh trong giai đoạn nghiên cứu.
Tác giả cũng đã nêu lên một số nhân tố chính ảnh hưởng đến chất lượng BĐTV
của Chi nhánh NHPT Tuyên Quang gồm: Đặc điểm về TSBĐ, đặc điểm về nhân sự, đặc
điểm về máy móc thiết bị và cơ sở hạ tầng.
Tiếp theo, tác giả đã nêu thực trạng bảo đảm tiền vay tại Chi nhánh NHPT Tuyên
Quang, đánh giá chất lượng BĐTV của Chi nhánh NHPT Tuyên Quang theo các tiêu chí
nêu ra tại phần cơ sở lý luận theo thực trạng công tác BĐTV của Chi nhánh.
Để có thêm sự khách quan trong việc đánh giá chất lượng BĐTV của Chi nhánh
NHPT Tuyên Quang tác giả đã tiến hành điều tra theo hình thức phát phiếu hỏi như đã
trình bày tại nội dung trang 2. Kết quả điều tra được tổng hợp tại Bảng 1.


Bảng 1: Kết quả điều tra đánh giá về chất lượng BĐTV tại Chi nhánh NHPT tuyên
Quang
Đơn vị: %
Chưa
TT

Khoản mục

đạt u
cầu

1

1.1

1.2

Rất tốt

Sự đầy đủ, hồn thiện quy chế, quy trình cơng
tác BĐTV của Ngân hàng

5,26

52,63

31,58

10,53

2,63

44,74

39,47

13,16

18,42

63,16

13,16

5,26

2,63

42,11

44,74

10,53

5,26

60,53

26,32

7,89

34,21

44,74

18,42

2,63

39,47

39,47

18,42

2,63

0,00

0,00

0,00

0,00

7,89

68,42

13,16

10,53

Tính đầy đủ, hợp pháp, hợp lệ của hồ sơ bảo
đảm tiền vay

Giá trị bảo đảm trên tổng nợ vay của dự án,
khoản vay có bảo đảm

1.6 Thời gian xử lý tài sản bảo đảm
Số tiền thu được từ xử lý TSBĐ so với nợ vay
của dự án, khoản vay

1.8 Ý kiến khác
2

Tốt

tiêu chí

1.4 Khả năng quản lý tài sản bảo đảm tiền vay

1.7

cầu

Đánh giá chất lượng BĐTV chi tiết theo từng

1.3 Tính thanh khoản của TSBĐ

1.5

Đạt yêu

Đánh giá chung về chất lượng BĐTV của Chi
nhánh NHPT Tuyên Quang

Căn cứ kết quả điều tra và đánh giá thực trạng theo từng tiêu chí, tác giả đưa ra
nhận xét:
- Đánh giá theo từng tiêu chí trừ tiêu chí số tiền thu được từ việc xử lý TSBĐ chưa
đạt u cầu, sáu tiêu chí cịn lại ở mức là tốt.
- Đánh giá chung chất lượng BĐTV của Chi nhánh NHPT Tuyên Quang: Ngoài
các dự án phải xử lý TSBĐ, xử lý nợ chưa đạt yêu cầu, cơ bản chất lượng BĐTV của Chi


nhánh ở mức tốt, đảm bảo việc triển khai cho vay và thu nợ.

Từ đánh giá thực trạng chất lượng BĐTV, tác giả đã nêu lên được thành công trong
việc tạo ra chất lượng BĐTV của Chi nhánh NHPT Tuyên Quang. Nguyên nhân thành
công trên là do chất lượng bảo đảm tiền vay đã được Chi nhánh quan tâm, chú trọng, ln
tăng cường kiểm tra, rà sốt tính tn thủ pháp luật, tuân thủ các quy chế, quy trình của
NHPT ban hành, thẩm định lựa chọn khách hàng có năng lực, uy tín để cho vay/bảo lãnh,
phối hợp tốt với các đơn vị liên quan qua đó góp phấn nâng cao chất lượng tín dụng, đảm
bảo vừa triển khai được việc cho vay, đồng thời tạo cơ sở pháp lý và kinh tế để phịng ngừa
rủi ro, bảo tồn vốn vay và đảm bảo thu hồi nợ.
Đồng thời tác giả cũng chi ra một số tồn tại hạn chế và nguyên nhân như sau:
- Việc tham gia đóng góp ý kiến xây dựng chính sách tín dụng nói chung và chính
sách về BĐTV của CBVC của Chi nhánh cịn hạn chế;
- Công tác đào tạo hiệu quả không cao;
- Việc thẩm định của Chi nhánh còn những hạn chế, thiếu thơng tin và khó khăn trong
việc kiểm chứng tính trung thực của các nguồn thông tin;
- Công tác pháp chế chưa phát huy hết hiệu quả, chưa được sử dụng ngay từ đầu
trong việc kiểm sốt tính hợp pháp, hợp lệ hồ sơ do khách hàng gửi đến;
- Việc quản lý, kiểm tra, định giá TSBĐ cịn có bất cập, NHPT chưa có hướng dẫn cụ
thể về định giá, cán bộ tham gia định giá chưa được đào tạo chính thức hoặc chưa được cập
nhật kiến thức mới về định giá, chủ yếu dựa trên kinh nghiệm, năng lực của khách hàng và
tình hình trả nợ, việc quản lý dịng tiền gắn với TSBĐ còn bất cập, một số đơn vị khó tiếp
cận được sổ sách kế tốn do đơn vị không muốn để CBVC Chi nhánh tiếp cận;
- Việc xử lý TSBĐ đã được triển khai, tuy nhiên hiệu quả chưa đạt yêu cầu do tình
hình kinh tế những năm qua suy giảm và do đặc điểm TSBĐ của NHPT ngồi ra việc thẩm
định cịn sai sót, việc quản lý theo dõi với những tài sản số lượng và khối lượng lớn có địa
bàn rộng rất khó khăn, việc đong đo, kiểm đếm nếu kiểm tra hết sẽ tốn nhiều thời gian;
TSBĐ khi phải xử lý thường bị ép giá; một số trường hợp chủ đầu tư cấu kết với bên thi
công và tư vấn nâng khống giá trị TSBĐ để được vay nhiều hơn nhằm làm cho giá trị doanh
nghiệp lớn hơn;

- Chất lượng kiểm tra cịn hạn chế, do trình độ và các điều kiện chăm lo về sức khỏe
và tinh thần còn bất cập, cán bộ kiểm tra càng làm chặt chẽ càng dễ bị cô lập; việc kiểm tra
chủ yếu được thực hiện tại hồ sơ của Chi nhánh, kiểm tra thực tế khách hàng rất ít;
- Việc ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác BĐTV còn rất hạn chế, chưa xây
dựng được hệ thống dữ liệu về BĐTV.

* Chương 4: Một số giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng bảo
đảm tiền vay tại Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Tuyên Quang.
Từ định hướng chiến lược của tồn ngành và chương trình hành động của Chi
nhánh NHPT Tuyên Quang, tác giả tổng hợp định hướng của Chi nhánh về công tác
BĐTV. Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng và định hướng về công tác BĐTV, tác
giả đi đến việc xây dựng các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng BĐTV cho Chi nhánh,
cụ thể như sau:
- Tăng cường công tác tham gia xây dựng chính sách tín dụng: Thơng qua việc vận
động CBVC thực hiện tốt việc tham gia các dự thảo văn bản liên quan đến các hoạt động
và chính sách cho vay của hệ thống NHPT.
- Nâng cao năng lực và đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ viên chức: Tăng cường
công tác tự đào tạo và giáo dục đạo đức nghề nghiệp cho CBVC Chi nhánh, có cơ chế
khuyến khích, chăm lo về sức khỏe, tinh thần kèm theo tương xứng. Cần đào tạo bồi
dưỡng thêm về nghiệp vụ định giá TSBĐ để nâng cao tính chuyên nghiệp trong định giá
TSBĐ. Nâng cao chất lượng tuyên truyển và phổ biến các quy định của pháp luật liên quan
đến vấn đề giao dịch bảo đảm và thẩm định, xác định giá....
- Thẩm định kỹ và đảm bảo về khách hàng/bên bảo đảm, dự án/khoản vay và thẩm
định, định giá tài sản bảo đảm: Tăng cường tính nghiêm túc, chặt chẽ, minh bạch trong
công tác thẩm định, đào tạo nâng cao trình độ cán bộ thẩm định, tăng cường việc kiểm tra
thực tế để xác minh tinh trung thực các thông tin khách hàng cung cấp, phát huy hiệu quả
phản biện của hội đồng thẩm định Chi nhánh. Tăng cường phổ biến, quán triệt các quy
định của nhà nước về định giá TSBĐ cho CBVC và ban hành quy chế hoạt động của tổ
định giá ...

- Tăng cường công tác pháp chế: Tiếp tục đào tạo nâng cao trình độ, đồng thời
giao nhiệm vụ cho cán bộ phụ trách công tác pháp chế phải hỗ trợ về mặt pháp lý tốt nhất
trong việc xác định tính hợp pháp, hợp lệ và tính trung thực thơng tin của khách hàng
ngay khi khách hàng gửi hồ sơ từ khâu thẩm định ban đầu cho đến khâu ký kết hợp đồng
tín dụng, hợp đồng BĐTV, giải ngân, rà sốt kiểm kê TSBĐ và xử lý TSBĐ (nếu có).
- Quản lý chặt chẽ tài sản bảo đảm, phải gắn với việc phân loại nợ và phân loại
khách hàng và quản lý dịng tiền của khách hàng.
- Đảm bảo tính hiệu quả trong xử lý tài sản: Ngay từ khi thẩm định ban đầu CBVC
Chi nhánh phải xác định đúng tính hợp pháp, hợp lệ của hồ sơ BĐTV. Tính thanh khoản
của TSBĐ. Đồng thời kết hợp với việc quản lý, giám sát và định giá lại TSBĐ với tình
hình vay và trả nợ, gắn với phân loại nợ, phân loại khách hàng để đưa ra quyết định xử lý
và đảm bảo tính tận thu từ TSBĐ . Mặt khác phải nắm vững trình tự thủ tục về xử lý
TSBĐ, tranh thủ tối đã sự giúp đỡ của các cơ quan có thẩm quyền trong việc thu giữ và
xử lý TSBĐ, lựa chọn đúng thời điểm để xử lý TSBĐ nhằm tận thu tối đa.
- Phát huy tốt vai trò của công tác kiểm tra nội bộ: Chỉ một số trường hợp cần thiết
tăng cường hoạt động của phòng Kiểm tra, còn lại cần tăng cường vai trò của lực lượng
Trưởng, Phó phịng nghiệp vụ và nâng cao trách nhiệm của cán bộ tín dụng, thẩm định,
kế tốn trong việc kiểm tra trước và kiểm tra trong quá trình thực hiện nghiệp vụ với
khách hàng. Cần hỗ trợ nâng cao trình độ nghiệp vụ và tinh thần cảnh giác cho cán bộ
kiểm tra. Tăng cường nhiều hơn sự tham gia của cán bộ kiểm tra ngay từ khâu thẩm định
và kiểm tra thực tế khách hàng. Tạo điều kiện cho cán bộ kiểm tra được tiếp cận và mở
rộng phạm vi trao đổi thông tin trong công tác kiểm tra với NHPT.
- Xây dựng hệ thống dữ liệu và ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác
BĐTV thông qua việc thực hiện chụp, lưu ảnh TSBĐ khi kiểm tra, đề nghị khách hàng
triển khai lắp đặt, sử dụng hệ thống định vị, giám sát hành trình và camera đối với TSBĐ
là phương tiện thi công, vận tải thường xuyên di chuyển, rừng trồng, kho hàng nhằm vừa
nâng cao năng lực quản lý, vừa thuận tiện cho ngân hàng và khách hàng kiểm tra giám
sát.

Đồng thời tác giả cũng đưa ra một số kiến nghị với các đối tượng, cơ quan hữu
quan gồm: Hội sở chính NHPT, UBND tỉnh, Chính phủ và các Bộ ngành liên quan trong
việc hoàn thiện các quy định của pháp luật và hỗ trợ trong việc phối hợp, thông tin thẩm
định, đánh giá và xử lý TSBĐ trong công tác BĐTV.
Qua quá trình nghiên cứu, luận văn của tác giả đi đến kết luận:
- Luận văn được thực hiện theo đúng quy trình nghiên cứu khoa học, nêu được cơ
sở lý luận về BĐTV và chất lượng BĐTV, đặc biệt là các nhân tổ ảnh hưởng và tiêu chí
đánh giá chất lượng BĐTV; đánh giá được thực trạng, nêu lên thành công, chỉ ra những
tồn tại hạn chế và nguyên nhân; trên cơ sở đó đã đề xuất được một số giải pháp, kiến nghị
nhằm nâng cao chất lượng BĐTV tại Chi nhánh NHPT Tuyên Quang;
- Hạn chế của luận văn: Chưa tham khảo được tiêu chí đánh giá chất lượng BĐTV
của các ngân hàng nước ngồi có dịch vụ ngân hàng hiện đại và phát triển.
- Đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo: Tìm hiểu và nghiên cứu các tiêu chí đánh
giá chất lượng BĐTV của các ngân hàng nước ngoài./.