<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<i><b>Giáo viên thực hiện:</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>I. Phương trình đường trịn:</b>
Trong mặt phẳng Oxy, cho đường trịn (C) có
tâm I(x
<sub>0</sub>
; y
<sub>0</sub>
)
và
bán kính R
.
Khi đó
điểm
M x; y
<sub> </sub>
C
<sub></sub>
IM R
<sub></sub>
x x
<sub>0</sub>
2
y y
<sub>0</sub>
2
R
x x
0
2
y y
0
2
R
2
(1)
Ta gọi phương trình (1) là phương trình của đường trịn
tâm I(x
<sub>0</sub>
; y
<sub>0</sub>
), bán kính R.
Khai triển (1) ta được:
2 2 2 2 2
0 0 0 0
x
y
2x x 2y y x
y
R
0
có dạng:
x
2
y
2
2ax 2by c 0
(2)
Ta lại có
2
x a
2
y b
2
a
2
b
2
c
do đó khi
a
2
b
2
c 0
thì
(2)
là phương trình đường trịn tâm
I(-a; -b),
bán kính
R
a
2
b
2
c
<b>2. Nhận dạng phương trình đường trịn:</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>II. Ví dụ:</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b>Ví dụ 1a:</b>
Trong các phương trình sau phương trình
nào là phương trình của một đường tròn:
A.
<sub>x</sub>
2
<sub>2y</sub>
2
<sub>4x 3y 11 0</sub>
C.
D.
B.
2
2
3x
y
4x 2y 2 0
2
2
x
y
6x 4y 12 0
2
2
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
Trong các phương trình sau phương trình
nào là phương trình của một đường tròn:
A.
<sub>x</sub>
2
<sub>2y</sub>
2
<sub>4x 3y 11 0</sub>
2
2
3x
y
4x 2y 2 0
2
2
x
y
6x 4y 12 0
2
2
x
y
4x 2y 16 0
C.
D.
B.
A.
<sub>x</sub>
2
<sub>2y</sub>
2
<sub>4x 3y 11 0</sub>
2
2
3x
y
4x 2y 2 0
2
2
x
y
6x 4y 12 0
2
2
x
y
4x 2y 16 0
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>Ví dụ 1b:</b>
<sub>Cho đường trịn có phương trình:</sub>
thì toạ độ tâm I và độ dài bán kính R của nó là:
2
2
x
y
4x 8y 4 0
C.
D.
A.
B.
<b>I(2; - 4), R = 2</b>
<b>I(-2; 4), R = 2</b>
<b>I(- 2; 4), R = 4</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
Cho đường trịn có phương trình:
thì toạ độ tâm I và độ dài bán kính R của nó là:
2
2
x
y
4x 8y 4 0
C.
D.
A.
B.
<b>I(2; - 4), R = 2</b>
<b>I(-2; 4), R = 2</b>
<b>I(- 2; 4), R = 4</b>
<b>I(2; - 4), R = 4</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<b>Ví dụ 2:</b>
Trong mặt phẳng Oxy cho tam giác ABC có:
A(6; 3), B(2; 5), C(-6; -1).
a.
(C
<sub>1</sub>
) nhận AB làm đường kính.
Tìm phương trình đường tròn:
b.
(C
<sub>2</sub>
)
ng
oại tiếp tam giác ABC.
<b> Giải:</b>
<b>a.</b>
<sub>Đường trịn (C</sub>
<sub>1</sub>
<sub>) đường kính AB có:</sub>
Mà I(4; 4) và
IA
<sub></sub>
6 4
<sub></sub>
2
<sub></sub>
3 4
<sub></sub>
2
5
nên phương trình (C
<sub>1</sub>
) là:
Cách 1:
tâm I là trung điểm của AB và bán kính R = IA = IB = AB/ 2
Cách 2:
x
4
2
y
4
2
5
x 6 x 2
y 3 y 5
0
AM.BM
0
Gọi M(x; y)
(C
<sub>1</sub>
) ta có:
2
2
x
y
8x 8y 27 0
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<b>Ví dụ 2b:</b>
A(6; 3), B(2; 5), C(-6; -1).
<b>Giải:</b>
Cách 1:
Gọi phương trình đường trịn (C
<sub>2</sub>
) là:
2
2
x
y
2ax 2by c 0,
2 2
6
3
12a 6b c 0
2 2
2
5
4a 10b c 0
Vì (C
<sub>2</sub>
) đi qua ba điểm A, B, C nên ta có:
6
2
1
2
12a 2b c 0
a
1
b 2
c
45
<sub></sub>
Vậy phương trình đường trịn (C
<sub>2</sub>
) là:
2 2
x
y
2x 4y 45 0
Có tâm
I(1; -2)
bán kính
R
a
2
b
2
c 5 2
2 2
a
b
c 0
x 1
2
y 2
2
5 2
2
PT viết lại là:
Cách 2:
<sub>Tìm tâm I(x</sub>
<sub>0</sub>
<sub>; y</sub>
<sub>0</sub>
<sub>) và R bằng </sub>
hệ thức:
IA = IB = IC = R
Cách 3:
<sub>Tìm tâm ĐTNT là giao điểm </sub>
I của hai đường trung trực
bán kính R = IA
<b><sub>Chú ý:</sub></b>
<sub>Nếu tam giác ABC vng </sub>
thì đường trịn ngoại tiếp có
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>III. Củng cố:</b>
<b>Các dạng phương trình đường trịn:</b>
x x
0
2
y y
0
2
R
2
có
tâm I(x
<sub>0</sub>
; y
<sub>0</sub>
)
bán kính
R
<b>Dạng 1:</b>
<b>Dạng 2:</b>
có tâm
I(-a; -b),
R
a
2
b
2
c
2 2
x
y
2ax 2by c 0
với
a
2
b
2
c 0
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
Phương trình đường trịn có tâm
<b>I(1; -1)</b>
và tiếp
xúc với đường thẳng d:
<b>3x +4y +11 =0</b>
là:
<b>Bài 1:</b>
C.
D.
B.
A.
<sub>x</sub>
2
<sub>y</sub>
2
<sub>2x 2y 1 0</sub>
2
2
x
y
2x 2y 2 0
2
2
x
y
2x 2y 2 0
2
2
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
Phương trình đường trịn có tâm
<b>I(1; -1)</b>
và tiếp
xúc với đường thẳng d:
<b>3x +4y +11 =0</b>
là:
<b>Bài 1:</b>
C.
D.
B.
A.
<sub>x</sub>
2
<sub>y</sub>
2
<sub>2x 2y 1 0</sub>
2
2
x
y
2x 2y 2 0
2
2
x
y
2x 2y 2 0
2
2
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
<b>Bài 2:</b>
Số giá trị nguyên m để phương trình:
là phương trình một đường trịn:
2
2
2
x
y
2 m 1 x 2my 3m
6m 12 0
C.
D.
A.
B.
<b>9</b>
<b>7</b>
<b>5</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
<b>Bài 2:</b>
Số giá trị nguyên m để phương trình:
là phương trình một đường trịn:
2
2
2
x
y
2 m 1 x 2my 3m
6m 12 0
C.
D.
A.
B.
<b>9</b>
<b>7</b>
<b>5</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
<b>Ví dụ 1a:</b>
2
2
x
2y
4x 3y 11 0
3x
2
y
2
4x 2y 2 0
2 2
x
y
6x 4y 12 0
2 2
x
y
4x 2y 16 0
Hai phương trình
và
khơng là phương trình đường trịn vì có hệ số của x
2
<sub> và y</sub>
2
<sub> không cân bằng nhau.</sub>
Phương trình
có a = -2, b = 1, c = 16
nên a
2
<sub>+b</sub>
2
<sub> –c = -11 < 0</sub>
<sub>do đó nó khơng là phương trình của đường trịn.</sub>
Vì vậy PT:
là phương trình của đường trịn.
B.
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
<b>Ví dụ 1b:</b>
Ta có a = -2, b = 4 và c = 4
2
2
x
y
4x 8y 4 0
2
2
PT
(x
4x 4) (y
8y 16) 16 0
D.
n
ên
<b> I(2; - 4), R = 4</b>
do đó a
2
<sub>+b</sub>
2
<sub> –c = 16 >0</sub>
Cách 1:
Cách 2:
x 2
2
y 4
2
16
n
ên
<b> I(2; - 4), R = 4</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
Phương trình đường trịn có tâm
<b>I(1; -1)</b>
và tiếp
xúc với đường thẳng d:
<b>3x +4y +11 =0</b>
<b>Bài 1:</b>
2
2
x
y
2x 2y 2 0
2
2
3.1 4.( 1) 11
R d(I; d)
2
3
4
có bán kính
x 1
2
y 1
2
4
Nên phương trình là:
hay
C.
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
<b>Bài 2:</b>
Để phương trình:
là phương trình một đường trịn khi
2
2
2
x
y
2 m 1 x 2my 3m
6m 12 0
2
2
a
b
c 0
6,12 m 2,12
m
6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2
m 1
2
m
2
3m
2
6m 12
0
<sub></sub>
<sub></sub>
2
m
4m 13 0
A.
</div>
<!--links-->