(Luận văn thạc sĩ) Sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy học học phần “Công tác quốc phòng, an ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Đại học Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN XUÂN HẢO

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐĨNG VAI VÀO DẠY HỌC
HỌC PHẦN: “CƠNG TÁC QUỐC PHÒNG, AN NINH”
Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN XUÂN HẢO

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐĨNG VAI VÀO DẠY HỌC
HỌC PHẦN: “CƠNG TÁC QUỐC PHÒNG, AN NINH”
Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
Ngành: LL&PPDH bộ mơn Lý luận Chính trị
Mã số: 8140111

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ HƯỜNG

THÁI NGUYÊN - 2020

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này do bản thân tôi thực hiện dưới sự hướng
dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Hường trường Đại học Sư phạm - Đại học
Thái Nguyên. Các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực
và chưa từng ai cơng bố trong bất kỳ cơng trình nào khác và thơng tin trích dẫn
trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, tháng 11 năm 2020
Tác giả luận văn

Nguyễn Xuân Hảo

i


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo
đang công tác tại trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, Khoa Giáo dục Chính
trị đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn em trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Thị Hường người đã trực
tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tận tình và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em trong suốt
quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, lãnh đạo Phòng, Khoa và tập thể
đội ngũ giảng viên trong Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học
Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi trong quá trình học tập
và triển khai đề tài. Cảm ơn gia đình và tập thể lớp Cao học K26 đã gắn bó, động
viên, giúp đỡ tơi trong q trình học tập và nghiên cứu.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 11 năm 2020
Tác giả luận văn

Nguyễn Xuân Hảo

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN .................................................. vii
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ .............................................................viii
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ....................................................................... 3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ...................................................................... 3
4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu của đề tài ................................. 3
5. Giả thuyết nghiên cứu...................................................................................... 4
6. Phương pháp nghiên cứu của đề tài ................................................................. 4
7. Những đóng góp mới của đề tài ...................................................................... 4
8. Kết cấu của đề tài............................................................................................. 5
NỘI DUNG ......................................................................................................... 6
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP
ĐĨNG VAI VÀO DẠY HỌC HỌC PHẦN: “CƠNG TÁC QUỐC
PHỊNG, AN NINH” Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC
PHÒNG VÀ AN NINH ............................................................................. 6
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề........................................................................... 6
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu nước ngồi ...................................................... 6
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu trong nước ...................................................... 8
1.2. Những vấn đề lý luận chung về phương pháp đóng vai trong tổ chức

dạy học ....................................................................................................... 12
1.2.1. Quan niệm về phương pháp dạy học và phương pháp đóng vai trong
dạy học ....................................................................................................... 12
1.2.2. Ưu, nhược điểm của phương pháp đóng vai trong dạy học .................... 18
1.2.3. Sự cần thiết sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học học phần:
“Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh hiện nay......................................................................................... 22

iii


Chương 2. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐÓNG VAI
TRONG DẠY HỌC HỌC PHẦN: “CƠNG TÁC QUỐC PHỊNG,
AN NINH” Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN
NINH - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN ...................................................... 30
2.1. Khái quát về Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái
Nguyên....................................................................................................... 30
2.2. Những kết quả đạt được trong sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy
học học phần: “Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục
quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên......................................... 34
2.3. Những hạn chế của việc sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học
học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ................................................. 45
2.4. Nguyên nhân của những kết quả đạt được và hạn chế trong sử dụng phương
pháp đóng vai vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên .............. 48
2.4.1. Nguyên nhân của những kết quả đạt được trong sử dụng phương pháp
đóng vai vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở
Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ....... 48
2.4.2. Nguyên nhân của những hạn chế trong sử dụng phương pháp đóng vai

vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ......................... 49
2.5. Sự cần thiết của đổi mới sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học
học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ................................................. 50
2.5.1. Đổi mới việc sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học học phần:
“Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh - Đại học Thái Ngun xuất phát từ cấu trúc chương trình mơn
học.............................................................................................................. 50
2.5.2. Đổi mới việc sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học học phần:
“Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh - Đại học Thái Nguyên nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả
dạy học ....................................................................................................... 52

iv


2.5.3. Đổi mới việc sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học học phần:
“Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và
an ninh - Đại học Thái Nguyên góp phần nâng cao năng lực giảng viên
và sinh viên trong quá trình dạy học ......................................................... 54
Chương 3. BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP
ĐĨNG VAI VÀO DẠY HỌC HỌC PHẦN: “CƠNG TÁC QUỐC PHÒNG, AN
NINH” Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH - ĐẠI
HỌC THÁI NGUYÊN .................................................................................. 58

3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng phương
pháp đóng vai vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh”
ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên .... 58
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khách quan...................................................... 58

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .......................................................... 59
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và hiệu quả ......................................... 60
3.2. Biện pháp chủ yếu nâng cao hiệu quả sử dụng phương pháp đóng vai
vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm
Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên ......................... 62
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho giảng viên và sinh viên về vai trị của phương
pháp đóng vai trong dạy học học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh”
ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên .... 62
3.2.2. Xây dựng quy trình dạy học đóng vai ở Trung tâm Giáo dục quốc
phịng và an ninh - Đại học Thái Nguyên theo định hướng năng lực ....... 63
3.2.3. Kết hợp linh hoạt các phương pháp dạy học nhằm nâng cao hiệu quả
vận dụng phương pháp đóng vai vào tổ chức dạy học học phần: “Cơng
tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh
- Đại học Thái Nguyên .............................................................................. 66
3.2.4. Đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá nhằm phát huy tính tích cực,
sáng tạo của người học trong học tập học phần: “Cơng tác quốc phịng,
an ninh” ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái
Nguyên....................................................................................................... 69

v


3.2.5. Đảm bảo những điều kiện vật chất trong quá trình vận dụng phương
pháp đóng vai vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh”
ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên .... 72
3.3. Thực nghiệm sư phạm ............................................................................... 73
3.3.1. Mục đích, ngun tắc, nội dung, phương pháp và quy trình thực nghiệm .... 73
3.3.2. Tiêu chí và cách đánh giá kết quả thực nghiệm ...................................... 74
3.3.3. Giả thuyết thực nghiệm ........................................................................... 75
3.3.4. Thời gian, địa điểm, đối tượng thực nghiệm và đối chúng ..................... 75

3.4. Quy trình thực hiện .................................................................................... 75
3.4.1. Thiết kế bài thực nghiệm số 1 ................................................................. 75
3.4.2. Thiết kế bài thực nghiệm số 2 ................................................................. 81
Kết luận chương 3.............................................................................................. 91
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 93
1. Kết luận .......................................................................................................... 93
2. Khuyến nghị................................................................................................... 94
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 95
PHỤ LỤC

vi


CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

STT

Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

1

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

2

GDQP

Giáo dục quốc phòng

3

GDQP - AN

Giáo dục quốc phòng - an ninh

4

GDQP&AN - ĐHTN

5

GV

Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học
Thái Nguyên
Giảng viên

6

PPDH

Phương pháp dạy học

7

PPĐV

Phương pháp đóng vai

8

SV

Sinh viên

9

THPT

Trung học phổ thơng

10

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

vii


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Bảng:
Bảng 2.1.

Nhận thức của sinh viên về vai trị của việc sử dụng phương
pháp đóng vai vào dạy học các học phần Công tác quốc phòng,

an ninh ........................................................................................... 35

Bảng 2.2.

Nhận thức của sinh viên về mục tiêu sử dụng phương pháp
đóng vai vào dạy học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh .... 36

Bảng 2.3.

Mức độ tham gia của sinh viên trong quá trình sử dụng phương
pháp đóng vai ở học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh ................ 38

Bảng 2.4.

Mức độ u thích của sinh viên và ý kiến về hiệu quả của q
trình tổ chức các hoạt động đóng vai.................................................. 38

Bảng 2.5.

Nhận thức của giảng viên về tầm quan trọng của sử dụng
phương pháp đóng vai vào dạy học tại Trung tâm GDQP&AN
- ĐHTN.......................................................................................... 39

Bảng 2.6.

Đánh giá của giảng viên về hiệu quả tổ chức sử dụng phương
pháp đóng vai trong dạy học tại Trung GDQP&AN - ĐHTN ...... 40

Bảng 2.7.

Đánh giá của giảng viên về thái độ của sinh viên trong giờ học
sử dụng phương pháp đóng vai đối với học phần Cơng tác quốc
phịng, an ninh ............................................................................... 40

Bảng 2.8.

Những ưu điểm của tổ chức sử dụng phương pháp đóng vai vào
dạy học học phần Cơng tác quốc phịng, an ninh tại Trung tâm của
các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng phương pháp đóng
vai tại Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN ............................................... 42

Bảng 2.10. Đánh giá của Ban Giám đốc và các phòng ban chức năng về
tầm quan trọng sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy học tại
Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN ................................................... 43
Bảng 2.11. Đánh giá của Ban giám đốc và các phòng ban chức năng về
hiệu quả tổ chức phương pháp đóng vai vào dạy học ở Trung
tâm GDQP&AN - ĐHTN.............................................................. 44

viii


Bảng 3.1:

Kết quả kiểm tra 1 tiết của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng
tại Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN (Sinh viên ĐHKTCN) ......... 86

Bảng 3.2:

Kết quả kiểm tra 1 tiết của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng
tại Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN (Sinh viên ĐHKTCN) ......... 88

Biểu đồ:
Biểu đồ 3.1: Kết quả kiểm tra 1 tiết của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng
tại Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN (Sinh viên ĐHKTCN) ......... 87
Biểu đồ 3.2: Kết quả kiểm tra 1 tiết của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng
tại Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN (Sinh viên ĐHKTCN) ......... 89

ix


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thế giới đương đại đã và đang có những biến đổi mạnh mẽ nhờ tác động
nhiều chiều của kỉ nguyên công nghệ và cuộc cách mạng 4.0. Cùng với nhiều
quốc gia trên thế giới, kỉ nguyên số mang đến cho Việt Nam những cơ hội và
đồng thời là cả những thách thức. Điều đó cho thấy, trong xu thế hội nhập và
phát triển, tri thức được xem là yếu tố cơ bản và là sức mạnh để Việt Nam vươn
tầm và khẳng định vị thế. Nhận thức được thời cơ và vận hội, Đảng và Nhà nước
ta chủ trương đẩy mạnh, đổi mới giáo dục đào tạo, thực sự coi “Giáo dục, đào
tạo là quốc sách hàng đầu” đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển. Giáo
dục vừa là điều kiện tiên quyết góp phần phát triển kinh tế vừa góp phần ổn định
chính trị xã hội đồng thời nâng cao chỉ số phát triển con người.
Cùng với các lĩnh vực giáo dục khác, GDQP - AN là một nội dung quan
trọng trong xây dựng nền quốc phịng tồn dân, an ninh nhân dân, là chủ
trương lớn của Đảng, Nhà nước trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc. Đại hội
Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: “Tăng cường Quốc phòng, an ninh
là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của Đảng, Nhà nước và toàn dân”. Quan
niệm của Đảng về xây dựng nền quốc phịng tồn dân, an ninh nhân dân trong
giai đoạn hiện nay đã có nhiều đổi mới. Điều này thể hiện rõ ở việc đẩy mạnh
và tăng cường bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho mọi đối tượng,

làm cho mọi người dân trong xã hội thấy được những thách thức, tác động
trực tiếp đến lĩnh vực quốc phòng, an ninh; thấy được trách nhiệm của bản
thân trong xây dựng nền quốc phịng tồn dân, giữ vững thế trận an ninh nhân
dân, bảo vệ Tổ quốc XHCN trong điều kiện mới.
Mục tiêu của Quốc phịng và an ninh là giáo dục cho cơng dân lòng yêu
nước, yêu Chủ nghĩa xã hội, niềm tự hào và sự trân trọng đối với truyền thống
của dân tộc, trang bị cho họ những kiến thức cơ bản về quốc phòng, an ninh và
những kỹ năng quân sự cần thiết, để cho công dân Việt Nam nhận thức đầy đủ

1


hơn quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,
góp phần nâng cao chất lượng toàn diện nguồn lực con người.
Giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên là một trong những
nội dung của chiến lược đào tạo con người, nhằm đào tạo ra những con người mới
có đủ trình độ năng lực để thực hiện tốt hai nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Việt Nam XHCN. Chính vì vậy ngày 28/4/1981 Ban Bí thư Trung ương Đảng đã
ra Chỉ thị 107-CT/TW về “Tăng cường công tác giáo dục quốc phòng nhân dân,
chuẩn bị cho thể hệ trẻ sẵn sàng làm nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc”.
Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN hiện nay đang đảm nhiệm nhiệm vụ giáo
dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng thuộc
Đại học Thái Nguyên. Nhận thức đúng tầm quan trọng của việc tổ chức, quản lý,
giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy học mơn Giáo dục quốc phịng - an ninh
nói chung, nâng cao chất lượng giảng dạy cho sinh viên học tại Trung tâm
GDQP&AN - ĐHTN nói riêng. Những năm qua Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN
đã có nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác giảng dạy và quản
lý nhờ đó mà chất lượng dạy học ở Trung tâm đã có nhiều tiến bộ trên một số mặt.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành cơng đã đạt được thì vẫn còn một số hạn chế
nhất định cần phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cả về nội dung, hình thức tổ chức và

đặc biệt là phương pháp dạy học.
Đóng vai là phương pháp tổ chức cho người học thực hành, “làm thử” một
số cách ứng xử nào đó trong một tình huống giả định. Đây là phương pháp nhằm
giúp người học nâng cao nhận thức, năng lực của bản thân qua thực hiện vai diễn
hoặc quan sát cách xử lý tình huống của người khác. Việc “diễn” khơng phải là
phần chính của phương pháp này mà điều quan trọng là sự thảo luận sau phần
diễn ấy. Với đặc thù kiến thức và yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực mà
mơn học Giáo dục quốc phịng - an ninh sẽ hình thành ở người học thì phương
pháp đóng vai là một trong những phương pháp thích hợp và phát huy tốt hiệu
quả giáo dục.
Trong thực tế, phương pháp đóng vai đã được áp dụng khá phổ biến trong
các nhà trường THPT và đạt được những thành quả nhất định. Tuy nhiên, trong

2


giảng dạy chương trình Giáo dục quốc phịng - an ninh nói chung và học phần
Cơng tác quốc phịng, an ninh nói riêng thì việc sử dụng phương pháp này còn
nhiều hạn chế.
Với mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học cũng như thực hiện chủ trương đổi
mới phương pháp trong giảng dạy cho sinh viên, tôi lựa chọn đề tài: “Sử dụng
phương pháp đóng vai vào dạy học học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh”
ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh - Đại học Thái Nguyên” để làm đề
tài luận văn cao học, chuyên ngành LL&PPDH bộ mơn Lý luận Chính trị.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng vận dụng phương pháp đóng
vai trong giảng dạy học phần: “Cơng tác q́c phịng, an ninh” ở Trung tâm
GDQP&AN - ĐHTN. Từ đó, đề xuất biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng
phương pháp này vào giảng dạy học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở
Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN trong thời gian tới.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
- Xây dựng cơ sở lý luận vận dụng phương pháp đóng vai trong giảng dạy
học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
- Khảo sát và đánh giá thực trạng vận dụng phương pháp đóng vai vào giảng dạy
học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
- Đề xuất biện pháp sử dụng phương pháp đóng vai vào giảng dạy học phần:
“Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
- Tiến hành thực nghiệm một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả vận
dụng phương pháp đóng vai vào giảng dạy học phần: “Cơng tác quốc phịng, an
ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Việc sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy học
học phần: “Cơng tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
- Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học học phần: “Cơng tác quốc phịng, an
ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
3


4.2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu thực trạng sử dụng phương pháp đóng vai vào dạy học
học phần: “Cơng tác quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN trong
năm học 2018 - 2019 và 2019 - 2020.
5. Giả thuyết nghiên cứu
Trong quá trình dạy học, nếu giáo viên xây dựng được các tình huống trong
phương pháp đóng vai thích hợp với từng bài, từng chương và sử dụng đúng đắn
sẽ giúp học sinh hứng thú hơn trong học tập. Qua q trình thực hiện phương
pháp đóng vai, học sinh sẽ phát huy được tính tích cực, chủ động trong nhận thức
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo mơn học Giáo dục quốc phịng an ninh, góp phần giáo dục con người phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu nhiệm
vụ giáo dục đào tạo trong tình hình hiện nay.

6. Phương pháp nghiên cứu của đề tài
- Phương pháp nghiên cứu lý luận:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu lý luận: Đề tài tập trung nghiên cứu các
văn bản, văn kiện của Đảng, Nhà nước; các chỉ thị và thông tư của Bộ GD&ĐT;
nghiên cứu lí luận dạy học, tâm lí học, cơ sở lí luận về đổi mới phương pháp dạy
học; nghiên cứu cơ sở lí luận về phương pháp đóng vai, nghiên cứu chương trình,
nội dung sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham khảo của học phần
“Công tác quốc phòng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN.
+ Phương pháp phân tích và tổng hợp.
+ Phương pháp diễn dịch và quy nạp.
+ Phương pháp phân loại, hệ thống hoá.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp điều tra xã hội học,
phương pháp thực nghiệm sư phạm ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN, phương
pháp thống kê toán học.
7. Những đóng góp mới của đề tài

4


Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là nguồn tài liệu bổ sung cho việc nghiên
cứu và sử dụng hiệu quả phương pháp đóng vai vào dạy học học phần: “Cơng tác
quốc phịng, an ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN. Các bài giảng được thiết
kế theo phương án dạy học đóng vai trong học phần: “Cơng tác quốc phòng, an
ninh” ở Trung tâm GDQP&AN - ĐHTN là nguồn tài liệu tham khảo cho giáo viên
Giáo dục quốc phòng, các sinh viên sư phạm ngành Giáo dục quốc phòng; học
viên cao học, nghiên cứu sinh chuyên ngành Lý luận và phương pháp dạy học bộ
mơn lý luận Chính trị, Giáo dục học...
8. Kết cấu của đề tài
Đề tài ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Kiến nghị, Danh mục tài liệu tham
khảo và Phụ lục thì nội dung đề tài gồm có 3 chương.

5


NỘI DUNG
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐĨNG VAI
VÀO DẠY HỌC HỌC PHẦN: “CƠNG TÁC QUỐC PHÒNG, AN NINH”
Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu nước ngồi
Trong lịch sử giáo dục, đóng vai là một trong những phương pháp dạy học
xuất hiện từ rất sớm. Ban đầu, đóng vai được vận dụng chủ yếu trong lĩnh vực
nghệ thuật. Dần dần, với những tính năng và cơng dụng của nó, đóng vai trở
thành một trong những phương pháp dạy học được nhiều nhà sư phạm áp dụng.
Cùng với đó, đóng vai và phương pháp đóng vai cũng trở thành một trong những
chủ đề được tranh luận ở nhiều diễn đàn giáo dục. Trong nhiều năm trở lại đây,
ở cả phạm vi trong nước và quốc tế đã có khơng ít cơng trình nghiên cứu, các
bài viết khoa học bàn về phương pháp đóng vai. Có thể kể đơn cử một số cơng
trình tiêu biểu như:
- Nhóm tác giả: Brierley Gary; Devonshire Liz and Hillman Mick trong:
"Learning to Participate: Responding to Changes in Australian Land and Water
Management Policy and Practice” cho rằng: Đóng vai là phương pháp dạy học
dựa trên việc giao cho người học giải quyết một tình huống cụ thể thơng qua
hình thức sắm vai, đặt mình vào tình huống, vào hồn cảnh, bối cảnh cụ thể của
tình huống để giải quyết vấn đề. Tác giả Brierley còn khẳng định, dạy học bằng
phương pháp đóng vai góp phần phát triển kỹ năng giao tiếp - một kỹ năng cần
thiết và quan trọng để người học hoạt động được trong một tập thể, cộng đồng.
[26]
- Bài viết của Alden Dave với nhan đề "Experience with Scripted Role Play

in Environmental Economics" lại tiếp cận phương pháp đóng vai ở góc độ giáo
dục kỹ năng kinh tế. Ơng cho rằng, đóng vai chính là quá trình người học được

6


làm thử, thực hành thử vai trị nào đó trong kịch bản. Việc người học được trải
nghiệm khi thực hành những vai trò được lên trong kịch bản giúp họ có thêm
nhiều kỹ năng để có thể thích ứng trong thực tế. [25]
- Các tác giả: Hirsch Philip and Lloyd Kate trong bài viết: "Real and Virtual
Experiential Learning on the Mekong: Field Schools, e-sims and Cultural
Challenge," đã đề cập đến phương pháp mơ phỏng nói chung và mơ phỏng điện tử
nói riêng, qua đó khẳng định, đóng vai bao gồm các yếu tố then chốt của học tập
kinh nghiệm. Thông qua đóng vai các kinh nghiệm của người học được bộc lộ và
các kiến thức sẽ được tạo ra thông qua sự biến đổi của kinh nghiệm. [28]
- Tác giả Fisher Bob với "Role play as a teaching method in multistakeholder natural resource management" của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân
Lào cũng đã khẳng định, đóng vai là một phương pháp giảng dạy hiệu quả trong
quản lý tài nguyên thiên nhiên nhiều bên. [27]
- Nhóm nghiên cứu Robert J. Marzand, Debra J. Pickering, Jane E. Pollock
trong cơng trình “Các phương pháp dạy học hiệu quả” cũng đã phân tích ưu thế
và hạn chế của một số phương pháp dạy học tích cực, trong đó đề cập nhiều đến
ưu, nhược điểm của phương pháp đóng vai. Từ lập luận cho rằng, đóng vai là
khơng chỉ địi hỏi nhân vật vào vai phải nhận thức đúng đắn, đầy đủ về nội dung
mà còn đòi hỏi kỹ thuật biểu lộ xúc cảm, kỹ năng tư duy và xử lý tình huống;
nhóm nghiên cứu khẳng định: Đóng vai càng thiết thực bao nhiêu thì kỹ năng
tương ứng của người học càng được hình thành và phát triển bấy nhiêu. [30]
- Kanokwan Manorom and Zoë Pollock, “Role play as a Teaching Method:
A Practical Guide” - Báo cáo của Tiến sĩ Kanokwan Manorom and Zoë Pollock
lại tiếp cận vấn đề đóng vai trên phương diện phương pháp dạy học. Tác giả đã
chỉ ra tính ưu việt của phương pháp này trong việc cuốn hút học sinh tham gia

tích cực vào hoạt động nhận thức và hình thành kỹ năng đàm phán, phản biện
theo tư duy lơgic. Theo tác giả, phương pháp đóng vai địi hỏi người học chủ
động tiếp cận vấn đề, chủ động xử lý tình huống và “cho phép họ hoạt động

7


như là các bên liên quan trong một kịch bản tưởng tượng hay có thực”.
Kanokwan Manorom and Zoë Pollock cũng đã phác thảo quy trình của dạy học
bằng phương pháp đóng vai gồm bốn bước: “Chỉ dẫn, tương tác, diễn đàn và
phỏng vấn” [29]
Tựu chung lại, xuất phát từ nhiều cách tiếp cận, các nhà khoa học trên thế
giới đã đưa ra nhiều quan điểm khác nhau về đóng vai và phương pháp đóng vai.
Dù cịn một vài nội dung chưa thật đồng nhất, song về cơ bản, các nhà nghiên
cứu đã đánh giá cao vai trò của phương pháp đóng vai và coi đây là một trong
những phương pháp dạy học cần được áp dụng ở môi trường giáo dục.
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu trong nước
Ở Việt Nam trong nhiều năm trở lại đây, phương pháp đóng vai cũng được
sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, có thể khái qt một số cơng trình tiêu
biểu sau đây:
* Những cơng trình nghiên cứu đã được xuất bản thành sách tham khảo
- Nhà nghiên cứu Phạm Viết Vượng trong ấn phẩm “Giáo dục học” đã xác
định: Sắm vai là một hình thức của phương pháp trị chơi thuộc nhóm các phương
pháp thực hành. Qua đó, tác giả chỉ rõ ưu điểm, những tồn tại trong vận dụng
phương pháp đóng vai trong thực tiễn dạy học. [23, tr102]
- Học giả Phan Trọng Ngọ với cơng trình “Dạy học và phương pháp dạy học
trong nhà trường” trên cơ sở nghiên cứu, hệ thống hóa những quan niệm khác nhau
về dạy học và phương pháp dạy học. Trong đó, tác giả tập trung làm rõ vai trị của
phương pháp đóng vai và khẳng định sự cần thiết của việc sử dụng phương pháp
này trong dạy học. [16]

- Các tác giả Nguyễn Văn Cư và Nguyễn Duy Nhiên trong: “Dạy và học
môn Giáo dục công dân ở trường THPT - Những vấn đề lí luận và thực tiễn”,
cũng đã đưa ra những luận giải khái quát về dạy học và đổi mới phương pháp
dạy học mơn Giáo dục cơng dân theo hướng tích cực, phát huy năng lực của
người học. Trên cơ sở đó, các nhà nghiên cứu cũng đánh giá thực trạng dạy và

8


học môn Giáo dục công dân ở trường THPT, đồng thời chỉ rõ sự cần thiết phải
kết hợp hài hòa các phương pháp dạy học trong đó có phương pháp đóng vai.
Theo các tác giả phương pháp đóng vai là một trong những phương pháp chú
trọng kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn để phát triển
năng lực cá nhân. [6]
- Tác giả Vũ Hồng Tiến trong bài viết: “Dạy và học môn Giáo dục công dân
ở trường THPT, những vấn đề lý luận và thực tiễn”, đã chỉ rõ: Phương pháp đóng
vai có ưu điểm gây được hứng thú của học sinh, tạo điều kiện làm nảy sinh óc sáng
tạo, giúp cho học sinh rèn luyện thực hành những kỹ năng ứng xử và bày tỏ thái độ
hành vi theo chuẩn mực đạo đức và chính trị xã hội. [20, tr61- 63]
- Nguyễn Văn Cường trong bài viết: “Lý luận dạy học hiện đại, cơ sở đổi
mới mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học” lại khẳng định: Đóng vai là
một phương pháp dạy học thơng qua mơ phỏng và thường có tính chất trị chơi
hay cịn gọi là trị chơi đóng vai. Cùng với việc phân tích các đặc trưng của
phương pháp đóng vai, tác giả cịn chỉ rõ tiến trình, ưu, nhược điểm của vận
dụng phương pháp này trong thực tiễn. [7]
* Những bài viết về phương pháp đóng vai được đăng trong tạp chí và hội thảo
- Tác giả Trịnh Quang Từ trong bài viết: “Phương pháp đóng vai mơ hình
hóa hoạt động nghề nghiệp trong dạy học các mơn khoa học kỹ thuật”, đã làm
rõ khái niệm, đặc điểm, ưu thế và những điều kiện đảm bảo khi vận dụng phương
pháp đóng vai mơ hình hóa hoạt động nghề nghiệp trong dạy học các môn khoa

học kỹ thuật. [21]
- Tác giả Lưu Thu Thủy với bài viết “Đổi mới phương pháp dạy học môn
Giáo dục công dân sau năm 2015 theo định hướng phát triển năng lực cho học
sinh”, tập trung làm rõ tác dụng, vai trò của phương pháp đóng vai đối với việc
phát triển năng lực giao tiếp, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy phê phán,
năng lực sáng tạo của học sinh. [19]

9


- Tiếp cận vai trị của phương pháp đóng vai trong phát triển năng lực người
học, tác giả Nguyễn Thị Chính với bài viết: “Một sớ suy nghĩ từ việc sử dụng
phương pháp đóng vai khi giảng chuyên đề kỹ năng giao tiếp”, cho rằng đặc
trưng cơ bản của phương pháp đóng vai là người học được tham gia giải quyết
các tình huống cụ thể, đó có thể là tình huống trong đời sống cũng có thể là tình
huống giả định được thiết kế và xây dựng theo chủ đề, nội dung bài học. Qua đó,
kỹ năng giao tiếp, kỹ năng phân tích, đánh giá, giải quyết vấn đề của người học
được hình thành, rèn luyện và phát triển.
- Lê Thị May (2019), Sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học môn
ngữ văn ở trường THPT Nghĩa Dân, khẳng định: Đóng vai là phương pháp tổ
chức cho học sinh thực hành để trình bày những suy nghĩ, cảm nhận và ứng xử
theo một vai giả định. Từ đó, giúp học sinh suy nghĩ sâu sắc về một vấn đề bằng
cách đứng từ chỗ đứng, góc nhìn của người trong cuộc. [12]
* Một số luận văn, luận án, sáng kiến kinh nghiệm bàn về phương pháp
đóng vai:
- Luận văn thạc sĩ Khoa học giáo dục của tác giả Lưu Thị Biên (2010) với
đề tài: Vận dụng phương pháp đóng vai vào dạy học phần "Công dân với đạo
đức" môn Giáo dục cơng dân ở trường THPT Đồn Thị Điểm - Hà Nội, đã chỉ
ra vai trị của phương pháp đóng vai trong dạy học Giáo dục công dân ở các
trường THPT nói chung. Từ đó, tác giả khái quát thực trạng và đề xuất một số

biện pháp để nâng cao hiệu quả vận dụng phương pháp đóng vai vào tổ chức dạy
học phần “Công dân với đạo đức” cho học sinh ở trường THPT Đoàn Thị Điểm,
Hà Nội. [1]
- Luận văn thạc sĩ khoa học của tác giả Đào Thị Hường (2011): Sử dụng
phương pháp tình h́ng kết hợp với phương pháp đóng vai trong dạy học mơn
Giáo dục cơng dân lớp 12 (qua khảo sát thực tế tại trường THPT Lê Viết Thuận,
Thành phố Vinh), cũng chia sẻ những kinh nghiệm q báu trong vận dụng tình
huống vào đóng vai để thực hiện thành công môn Giáo dục công dân lớp 12 ở
THPT. [11]

10


Bên cạnh đó, cũng cịn một vài luận văn, khố luận trên cơ sở hệ thống hóa
quan niệm, đặc điểm, ưu thế của phương pháp đóng vai. Từ đó, đánh giá thực
trạng vận dụng phương pháp này trong việc nâng cao chất lượng dạy - học ở một
số lĩnh vực hiện nay như:
- Luận văn của tác giả Nguyễn Thị Nga (2014), Vận dụng phương pháp
đóng vai vào dạy học môn Giáo dục công dân phần “Công dân với pháp luật”
ở trường THPT Lê Quý Đôn - Hà Đông, Thành phố Hà Nội. [14]
- Luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục, chuyên ngành Giáo dục học của tác
giả Lê Thị Ngọc Hà (2015), Sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học Tiếng
Việt để rèn luyện kỹ năng nói cho học sinh lớp 2. [9]
- Luận văn của tác giả Đỗ Khánh Năm (2016), Sử dụng phương pháp đóng
vai kết hợp với thảo luận nhóm trong dạy học mơn khoa học nhằm giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh tiểu học .[13]
- Luận văn Khoa học Giáo dục, chuyên ngành Lý luận và Phương pháp giảng
dạy Giáo dục Chính trị của tác giả Vũ Thị Bốn (2017), Vận dụng phương pháp
đóng vai trong dạy học phần cơng dân với pháp luật ở trường THPT Lương Tài
2 Bắc Ninh. [3]

- Luận văn Khoa học giáo dục của tác giả Nguyễn Thị Bích Hạnh (2017),
Sử dụng phương pháp đóng vai trong dạy học môn Giáo dục công dân ở các
trường THPT huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. [10]
Ngoài ra, cũng phải kể đến một số khoá luận tốt nghiệp của sinh viên các
trường Đại học Sư phạm cũng đưa ra những kiến giải về vận dụng phương pháp
đóng vai vào dạy học các môn học đặc thù ở các trường THPT như:
- Khoá luận tốt nghiệp của tác giả Bùi Thị Thương (2011), Vận dụng
phương pháp đóng vai trong giảng dạy môn Giáo dục công dân phần “Công dân
với pháp luật” ở trường THPT. [18]
- Khoá luận tốt nghiệp của tác giả Mai Thị Kim Chi (2014), Vận dụng
phương pháp đóng vai trong dạy học lịch sử Việt Nam (Thế kỉ X - giữa thế kỉ

11


XIX), lớp 10, Trung học phổ thơng - Chương trình chuẩn (Khoa lịch sử, Trường
Đại học Quốc gia, Hà Nội). [4]….
Dù cịn có những quan điểm chưa thật đồng nhất, song hầu hết các nhà
nghiên cứu đều khẳng định, đóng vai là phương pháp dạy học cần thiết với nhiều
ưu điểm. Để nâng cao hiệu quả của phương pháp đóng vai cần được sử dụng kết
hợp với các phương pháp dạy học khác. Hơn nữa, thơng qua q trình phân tích
vị trí, vai trị, ưu điểm, hạn chế của phương pháp đóng vai, các cơng trình nghiên
cứu nêu trên ở các mức độ khác nhau đã đánh giá thực trạng vận dụng phương
pháp dạy học này trên các địa bàn nghiên cứu. Trên cơ sở đó, bước đầu đề xuất
quy trình, điều kiện, giải pháp để nâng cao hiệu quả vận dụng phương pháp đóng
vai trong dạy học nói chung. Tuy nhiên, chưa có một cơng trình nghiên cứu nào
đề cập đến việc đổi mới sử dụng phương pháp đóng vai vào giảng dạy mơn học
Giáo dục quốc phịng - an ninh.
1.2. Những vấn đề lý luận chung về phương pháp đóng vai trong tổ chức dạy
học

1.2.1. Quan niệm về phương pháp dạy học và phương pháp đóng vai trong dạy
học
1.2.1.1. Quan niệm về phương pháp và phương pháp dạy học
* Khái niệm phương pháp
Thuật ngữ “phương pháp” có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp là “Methodos” có
nghĩa là con đường, cách thức hoạt động nhằm đạt được mục đích nhất định. Đây
cũng là cách hiểu thông thường và chung nhất về khái niệm phương pháp.
Có thể xem phương pháp như một nghệ thuật đòi hỏi mỗi chủ thể phải biết
sắp xếp các biện pháp, cách thức hoạt động sao cho khoa học, hiệu quả nhằm đạt
được mục tiêu đặt ra. Theo đó, phương pháp thường thể hiện và phản ánh trình
độ, năng lực của chủ thể khi tham gia vào các hoạt động. Để hiện thực hóa một
mục tiêu, mỗi người có thể sử dụng các phương pháp khơng giống nhau nên khái
niệm phương pháp còn bao hàm cả sự sáng tạo trong cách thức hoạt động của

12


mỗi chủ thể tạo nên tính đa dạng, phong phú, nhiều chiều của khái niệm phương
pháp.
* Khái niệm phương pháp dạy học
Dạy học là một lĩnh vực hoạt động đặc trưng, bởi cả chủ thể và đối tượng
của hoạt động đều là con người. Hoạt động dạy học là quá trình tương tác giữa
giáo viên và học sinh, đó là q trình chuyển giao, xử lí thơng tin, định hướng
của giáo viên và q trình tiếp nhận, xử lí, tái tạo thơng tin, chiếm lĩnh tri thức,
hình thành và phát triển năng lực của học sinh. Như vậy, bản chất của quá trình
dạy học là việc sử dụng hệ thống phương pháp dạy và học, trong đó phương pháp
dạy của giáo viên quyết định, tác động và chi phối đến phương pháp học của học
sinh.
Tác giả Đinh Văn Đức - Dương Thị Thúy Nga đã cho rằng: “Phương pháp
dạy học là cách thức làm việc của thầy và trò trong sự phối hợp thống nhất dưới

sự chỉ đạo của thầy nhằm làm cho trị tự giác, tích cực tự lực đạt tới mục đích
dạy học” [8, tr.45]. Theo quan niệm này, giáo viên sử dụng phương pháp dạy học
nhằm thực hiện mục đích trang bị tri thức cho học sinh, giúp học sinh lĩnh hội tri
thức, hình thành kỹ năng nghề nghiệp tương ứng.
Tác giả Phan Thị Hồng Vinh quan niệm: “Phương pháp dạy học là cách
thức hoạt động phối hợp thống nhất của giáo viên và học sinh trong q trình dạy
học được tiến hành dưới vai trị chủ đạo của giáo viên nhằm thực hiện tối ưu mục
tiêu và các nhiệm vụ dạy học” [22, tr.204]. Với cách tiếp cận này, phương pháp
dạy học được quan niệm là phương thức phối hợp giữa hoạt động dạy của giáo
viên và hoạt động học của học sinh. Trong đó, giáo viên đóng vai trị chủ đạo,
định hướng, dẫn dắt hoạt động nhận thức của học sinh.
Từ việc chỉ ra mối tương quan giữa dạy và học, tác giả Phạm Viết Vượng
cho rằng: “Phương pháp dạy học là tổng hợp các cách thức hoạt động phối hợp
của giáo viên và học sinh, trong đó phương pháp dạy chỉ đạo phương pháp học,
nhằm giúp học sinh chiếm lĩnh hệ thống kiến thức khoa học và hình thành hệ
thống kỹ năng, kỹ xảo thực hành sáng tạo” [24; tr.102].

13


Như vậy, theo cách hiểu chung nhất, phần lớn các ý kiến đều thống nhất
khi cho rằng: Phương pháp dạy học là cách thức tương tác hay giao tiếp giữa
thầy và trò để giải quyết các nhiệm vụ dạy học, giúp học sinh lĩnh hội tri thức
và phát triển năng lực.
Thống nhất với những cách tiếp cận cơ bản nêu trên, có thể khẳng định:
Phương pháp dạy học là tổ hợp cách thức hoạt động của giáo viên và học sinh
trong quá trình dạy học dưới sự định hướng của giáo viên nhằm giúp học sinh
tự giác, tích cực khám phá, chiếm lĩnh tri thức, hình thành và phát triển các kỹ
năng tương ứng.
1.2.1.2. Quan niệm về phương pháp đóng vai và thiết kế các tình h́ng đóng vai

trong dạy học
* Quan niệm phương pháp đóng vai trong dạy học
Xuất phát từ quan niệm, coi đóng vai là một phương pháp mang tính trị
chơi nhằm tạo hứng thú cho người học, tác giả Nguyễn Văn Cường khẳng định:
“Đóng vai là một phương pháp dạy học thông qua mô phỏng và có tính chất trị
chơi hay cịn gọi là trị chơi đóng vai” [7,tr.42].
Cùng với quan điểm đó, tác giả Phan Trọng Ngọ cho rằng: “Phương pháp
đóng kịch trong dạy học là giáo viên cung cấp kịch bản và đạo diễn, học sinh
hành động theo các vai diễn. Qua đó, học sinh học được cách suy nghĩ, thể hiện
thái độ và hành động cũng như các kỹ năng ứng xử khác của nhân vật trong kịch
bản” [16, tr.283]. Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh lại khẳng định: “Đóng kịch là
phương pháp dạy học, trong đó giáo viên tổ chức q trình dạy học bằng cách
xây dựng kịch bản và thực hiện kịch bản đó nhằm giúp học sinh hiểu sâu sắc nội
dung học tập” [17, tr.227]. Tác giả Phùng Văn Bộ đưa ra ý kiến: “Đóng vai là
phương pháp tổ chức cho người học thực hành, “làm thử” một số cách ứng xử
nào đó trong một tình huống giả định”. [2, tr.17]
Về tổng quan, các quan niệm đã nêu đều xem đóng vai là phương pháp dạy
học mà vai trị của người giáo viên là xây dựng kịch bản và tổ chức cho học sinh
nhập vai theo các nhân vật có trong kịch bản. Trên cơ sở đó, người học rút ra
được kiến thức, kỹ năng gắn với nội dung kiến thức của bài học.

14