Tải bản đầy đủ (.pdf) (19 trang)

Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Phân quyền giữa cơ quan nhà nước ở trung ương với chính quyền địa phương cấp tỉnh từ thực tiễn tỉnh Bình Phước

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (229.04 KB, 19 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

LÊ ANH TUẤN

PHÂN QUYỀN GIỮA CƠ QUAN NHÀ NƢỚC
Ở TRUNG ƢƠNG VỚI CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƢƠNG
CẤP TỈNH TỪ THỰC TIỄN TỈNH BÌNH PHƢỚC

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 60 38 01 02

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

Hà Nội – 2018


A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Phân quyền, phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính
quyền địa phương đang ngày càng trở thành một nhu cầu cấp thiết.
Hiến pháp Việt Nam năm 2013 đã đặt nền tảng cho phân quyền,
phân cấp giữa trung ương và địa phương thông qua quy định tại điều
112: “Nhiệm v , quyền hạn của chính quyền địa phương đư c ác
định trên cơ sở phân định th m quyền giữa các cơ quan nhà nư c ở
trung ương và địa phương và của mỗi cấp chính quyền địa phương”.
C thể hóa quan điểm này, Luật tổ chức chính quyền địa phương


năm 2015 quy định: tại Điều 11, Điều 12.
Thực hiện chủ trương phân cấp, phân quyền, thời gian qua,
chính quyền địa phương ở nư c ta, nhất là chính quyền cấp tỉnh đã
đư c trao nhiều nhiệm v , quyền hạn và đã góp phần vào phát triển
kinh tế, ổn định ã hội tại địa phương. Tuy nhiên, khi thực hiện phân
cấp vẫn tồn tại một số hạn chế như tình trạng lạm quyền hay thiếu
nguồn lực để thực hiện nhiệm v đư c phân quyền.
Điều này đòi hỏi cần nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận,
pháp lý về phân quyền, thực tiễn thực hiện các quy định của pháp
luật về phân quyền của chính quyền địa phương, đưa ra những
khuyến nghị khoa học để hoàn thiện các quy định của pháp luật về
phân quyền, và các giải pháp nâng cao hiệu quả của phân quyền giữa
trung ương và địa phương.
Thực hiện những công việc đư c phân quyền, phân cấp, chính
quyền tỉnh ở tỉnh Bình Phư c trong thời gian qua đã tận d ng đư c

1


những l i thế mà phân quyền mang lại để phát triển kinh tế, ổn định
ã hội; tuy nhiên, trong q trình thực hiện vẫn cịn tồn tại một số
hạn chế, bất cập, làm giảm đi tính ưu việt mà phân quyền mang lại.
Để góp phần nâng cao nhận thức về phân quyền giữa trung
ương và địa phương, tác giả Luận văn lựa chọn đề tài “Phân quyền
giữa cơ quan nhà nư c ở trung ương và chính quyền địa phương cấp
tỉnh từ thực tiễn tỉnh Bình Phư c” làm luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài:
Nghiên cứu về phân quyền trong thời gian gần đây ngày càng
thu hút sự quan tâm của Đảng, Chính phủ, của khơng ít các ngành,
các cấp, các nhà quản lý ã hội, các nhà khoa học. Nội dung đư c đề

cập đến chủ yếu liên quan đến quan niệm, quan điểm về phân quyền,
kinh nghiệm quốc tế về phân quyền giữa trung ương và địa phương,
phân tích thực trạng thực hiện phân quyền và đề uất các phương
hư ng, giải pháp nhằm hoàn thiện một cách hiệu quả phân quyền
giữa trung ương và địa phương ở Việt Nam.
Có thể thấy rằng, phân quyền giữa trung ương và địa phương là
một nội dung đư c rất nhiều các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu
thấu đáo để ph c v cho công cuộc cải cách tổ chức bộ máy nhà
nư c nói chung và đổi m i hoạt động của chính quyền địa phương
nói riêng. Tuy vậy, phần l n các cơng trình khoa học kể trên chủ yếu
phân tích quan điểm về phân quyền ở các quốc gia trên thế gi i; cách
hiểu về phân quyền ở nư c ta và thực trạng thực hiện phân cấp, phân
quyền trư c khi có Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính
quyền địa phương năm 2015. Do đó, việc tác giả Luận văn lựa chọn
2


đề tài “Phân quyền giữa trung ương và địa phương từ thực tiễn tỉnh
Bình Phư c” có ý nghĩa thời sự khi quan điểm về phân quyền giữa
trung ương và địa phương đã đư c luật hóa thơng qua Hiến pháp
năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015. Hơn
nữa, chưa có cơng trình khoa học nào trực tiếp nghiên cứu về phân
quyền giữa trung ương và địa phương trên địa bàn tỉnh Bình Phư c.
Do vậy, Luận văn này là cơng trình khoa học đầu tiên nghiên cứu
riêng về thực trạng thực hiện các quy định của pháp luật về phân
quyền tại tỉnh Bình Phư c và đề ra một số giải pháp khả thi nhằm tổ
chức một cách tốt nhất việc phân quyền giữa trung ương và địa
phương.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
- Mục đích:

Làm rõ thực trạng về phân quyền và tác d ng cũng như hệ quả
của việc phân quyền giữa trung ương và cấp tỉnh góp phần hồn
thiện pháp luật về phân quyền, đề uất những phương hư ng và giải
pháp cơ bản nhằm giải quyết và ây dựng mối quan hệ về phân
quyền giữa trung ương và địa phương một cách h p lý, khoa học và
hiệu quả nhất.
- Nhiệm vụ:
Luận văn tập trung nghiên cứu làm rõ các vấn đề lý luận và thực
tiễn về phân quyền, đúc kết kinh nghiệm, đề uất những giải pháp
hữu hiệu giải quyết những bất cập, khó khăn, vư ng mắt, góp phần
hồn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện các quy
định pháp luật về phân quyền.
3


4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu:
Các quy định pháp luật về phân quyền trên một số lĩnh vực giữa
trung ương và chính quyền cấp tỉnh và việc tổ chức thực hiện các
quy định trên.
- Phạm vi nghiên cứu:
Phân quyền giữa trung ương và địa phương là vấn đề l n bởi
phạm vi các lĩnh vực đư c phân quyền, về cấp hành chính có cấp
tỉnh, cấp huyện, cấp ã, vì vậy luận văn chỉ tập trung nghiên cứu
phân quyền giữa trung ương và chính quyền cấp tỉnh trong một số
lĩnh vực: thực hiện ngân sách, đầu tư công và quản lý đất đai trên địa
bàn tỉnh Bình Phư c từ năm 2013 đến 2017. Đây cũng là sự tự gi i
hạn để nghiên cứu.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu:
- Phương pháp luận: Chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa

duy vật lịch sử, phép biện chứng duy vật...
- Phương pháp nghiên cứu: Tổng h p, phân tích, thống kê, so
sách, quy nạp, diễn dịch...
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn:
- Ý nghĩa lý luận của luận văn:
V i sự phân tích cơ sở lý luận về phân quyền giữa trung ương và
địa phương, Luận văn là nguồn tài liệu hữu ích để các độc giả trong và
ngồi nư c tham khảo, kế thừa và phát triển khi cần thiết tìm hiểu về
vấn đề phân quyền giữa trung ương và địa phương ở Việt Nam.
- Ý nghĩa thực tiễn của luận văn:
4


Kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ tiếp t c g i mở phương hư ng,
giải pháp m i để tiếp t c cải cách bộ máy hành chính nhà nư c nói
chung và thực hiện phân quyền có hiệu quả giữa cơ quan nhà nư c ở
trung ương và chính quyền địa phương cấp tỉnh nói riêng,
7. Kết cấu của luận văn:
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, danh m c tài liệu tham
khảo và ph l c số liệu, luận văn có 3 chương gồm:
Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp lý về phân quyền giữa cơ quan
nhà nư c ở trung ương và chính quyền địa phương
Chương 2: Thực trạng pháp luật và thực hiện các quy định pháp
luật về phân quyền giữa cơ quan nhà nư c ở trung ương v i chính
quyền địa phương cấp tỉnh ở tỉnh Bình Phư c trên trên các lĩnh vực
NSNN, đầu tư công và quản lý đất đai
Chương 3: Quan điểm và giải pháp nhằm tăng cường phân
quyền giữa cơ quan nhà nư c ở trung ương và chính quyền cấp tỉnh
trên các lĩnh vực NSNN, đầu tư công và quản lý đất đai


5


B. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và pháp lý về phân quyền giữa cơ quan
nhà nƣớc ở trung ƣơng và chính quyền địa phƣơng
1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của phân quyền
1.1.1. Khái niệm phân quyền
Lịch sử phát triển các nhà nư c cho thấy khơng một quố1c gia
nào có thể tiến hành quản lý ã hội mà chỉ dựa vào bộ máy nhà nư c
ở trung ương mà cần phải có sự phân quyền cho chính quyền địa
phương. Tuy vậy, về phân quyền cũng có cách hiểu khác nhau; trong
phạm vi nghiên cứu của Luận văn, có thể hiểu phân quyền giữa trung
ương và địa phương là Xác định rõ thẩm quyền và chuyển giao chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm quản lý từ chính quyền
trung ương cho chính quyền địa phương bằng văn bản luật nhằm
phát huy tính năng động, sáng tạo, trách nhiệm của chính quyền địa
phương về những vấn đề được phân quyền.
1.1.2. Đặc điểm của phân quyền giữa trung ương và địa
phương ở Việt Nam
Do cách hiểu ở Việt Nam, phân quyền khác v i phân cấp, một
thời gian dài việc phân định th m quyền giữa trung ương và địa
phương đư c ác lập trên cơ sở “ phân cấp”, thực tiễn có những vấn
đề phân cấp đư c ác định bởi luật, có những vấn đề do văn bản quy
phạm pháp luật dư i luật ác lập. Do đó nếu căn cứ vào Luật tổ chức
chính quyền địa phương năm 2015, thì có những vấn đề đư c “ phân
cấp” theo luật trư c đây thì nay trở thành “ phân quyền”. Phân quyền

6



do Quốc hội quyết định; cơ quan đư c phân quyền có tồn quyền và
chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm v , quyền hạn của mình.
1.1.3 Vai trị của phân quyền giữa trung ương và địa phương
- Phát huy tính năng động, sáng tạo, quyền tự chủ, tự chịu trách
nhiệm của chính quyền địa phương;
- Khắc ph c những bất l i của chính quyền trung ương khi phải
trực tiếp quản lý, điều hành những cơng việc mang tính vi mơ của
chính quyền địa phương của các cơng đồng dân cư.
- Phân quyền góp phần mở rộng và phát huy dân chủ hay nói
cách khác phân quyền là hình thức pháp lý quan trọng để phát huy
dân chủ ã hội, tính tự quyết, độc lập của chính quyền địa phương.
1.2. Cơ sở pháp lý về phân quyền giữa trung ƣơng và địa
phƣơng ở Việt Nam
Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức
chính quyền địa phương năm 2015, Luật Tổ chức Chính phủ và các
Luật chuyên ngành, các Nghị định, Thông tư hư ng dẫn liên quan
đến nhiệm v , quyền hạn của các cấp chính quyền trong từng lĩnh
vực quản lý c thể là cơ sở pháp luật về phân quyền giữa trung ương
và địa phương ở Việt Nam hiện nay.
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phân quyền giữa trung ƣơng
và địa phƣơng
Hình thức cấu trúc nhà nư c, tình hình phát triển kinh tế và đặc
điểm đặc thù của mỗi địa phương cũng như trình độ, năng lực của
cán bộ, cơng chức ở địa phương đều có thể ảnh hưởng đến việc trung

7


ương quyết định phân quyền nhiều hay ít cho chính quyền địa

phương.
1.4. Chính quyền địa phƣơng cấp tỉnh và nội dung phân
quyền giữa chính quyền trung ƣơng với chính quyền cấp tỉnh
Chính quyền cấp tỉnh là chính quyền cấp cao nhất trong hệ
thống chính quyền địa phương 3 cấp ở nư c ta; do đó, chính quyền
cấp tỉnh đóng vai trò rất quan trọng trong chuyển tải đường lối, chủ
trương, chính sách của nhà nư c đến các cấp chính quyền bên dư i;
là nơi huy động nguồn lực để phát triển kinh tế. Do đó, chính quyền
địa phương cấp tỉnh ở nư c ta hiện nay đư c trao nhiều th m quyền
trong quản lý nhà nư c ở địa phương.
1.5. Kinh nghiệm phân quyền giữa trung ƣơng và chính
quyền địa phƣơng cấp tỉnh ở một số quốc gia trên thế giới và
những giá trị tham khảo
Luận văn gi i thiệu cách thức phân chia th m quyền giữa trung
ương và địa phương ở nư c Pháp và nư c Đức; qua đó, rút ra một số
giá trị mang tính chất tham khảo cho Việt Nam trong phân quyền
giữa trung ương và địa phương như giao nhiều quyền hơn cho chính
quyền địa phương cũng như phải có cơ chế kiểm tra, giám sát chính
quyền địa phương.

8


Chƣơng 2: Thực trạng pháp luật và thực hiện các quy định pháp
luật về phân quyền giữa cơ quan nhà nƣớc ở trung ƣơng và
chính quyền địa phƣơng cấp tỉnh ở tỉnh Bình Phƣớc trên các lĩnh
vực NSNN, đầu tƣ công và quản lý đất đai
2.1. Khái quát về điều kiện kinh tế - xã hội tỉnh Bình Phƣớc
và yêu cầu đối với phân quyền
Luận văn gi i thiệu khái quát về tỉnh Bình Phư c trên các mặt:

điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - ã hội; và những yêu cầu đặt ra
đối v i phân quyền cho chính quyền tỉnh Bình Phư c dựa trên những
đặc thù trên.
2.2. Thực trạng quy định của pháp luật về phân quyền giữa
trung ƣơng và chính quyền cấp tỉnh trên các lĩnh vực ngân sách,
đầu tƣ công và quản lý đất đai
2.2.1. Quy định của pháp luật về phân quyền giữa trung ương
và chính quyền cấp tỉnh trên lĩnh vực NSNN
- Cơ sở pháp lý: Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức Chính phủ năm
2015; Luật NSNN năm 2015.
- Theo điều 30, điều 31, Luật NSNN năm 2015, Chính quyền
địa phương các cấp đư c phân quyền trong lĩnh vực quản lý NSNN
trên địa bàn như sau: Quyết định dự toán thu NSNN trên địa bàn; dự
toán thu NSĐP, Dự toán chi NSĐP, Tổng mức vay của NSĐP, Phân
bổ dự toán NSĐP, Điều chỉnh NSĐP trong trường h p cần thiết;
quyết định danh m c các chương trình, dự tán thuộc kế hoạch đầu tư
trung hạn nguồn NSNN của ngân sách cấp mình; quyết định các

9


chương trình, dự án đầu tư quan trọng của địa phương đư c đầu tư
bằng nguồn vốn NSNN
2.2.2. Quy định của pháp luật về phân quyền giữa trung
ương và chính quyền cấp tỉnh trên lĩnh vực đầu tư công
- Cơ sở pháp lý: Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức Quốc hội
năm 2014, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015, Luật Tổ chức chính
quyền địa phương năm 2015 và đặc biệt là Luật Đầu tư công năm
2014
- Nhiệm v , quyền hạn của chính quyền địa phương đư c quy

định tại điều 17, điều 91, điều 92 Luật Đầu tư công năm 2014.x
2.2.3. Quy định của pháp luật về phân quyền giữa trung ương
và chính quyền cấp tỉnh trên lĩnh vực quản lý đất đai
- Cơ sở pháp lý về phân cấp, phân quyền trên lĩnh vực quản lý
đất đai: Luật Đất đai năm 2013; Nghị quyết 21/NQ-CP ngày 21
tháng 3 năm 2016 về phân cấp quản lý nhà nư c giữa Chính phủ và
Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Quyết định
số 705/QĐ-BTNMT ngày 04 tháng 04 năm 2017 ban hành kế hoạch
triển khai thực hiện Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 21 tháng 3 năm
2016.
- Nhiệm v , quyền hạn của chính quyền cấp tỉnh đư c quy định
c thể tại điều 21, điều 59 Luật Đất đai năm 2013.

10


2.3. Thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về phân
quyền giữa cơ quan nhà nƣớc ở trung ƣơng và chính quyền địa
phƣơng cấp tỉnh ở tỉnh Bình Phƣớc
2.3.1. Thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về phân
quyền giữa cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền cấp
tỉnh trong lĩnh vực ngân sách nhà nước
Thực hiện chủ trương phân cấp trong quản lý ngân sách nhà
nư c trên, chính quyền tỉnh Bình Phư c đã triển khai thu và chi ngân
sách cấp mình đồng thời quyết định định mức phân bổ chi cho ngân
sách cấp huyện và cấp ã. Dựa trên những quy định chung của Luật
Ngân sách Nhà nư c năm 2002 và Luật Ngân sách Nhà nư c năm
2013, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phư c đã ban hành các Quyết định
như Quyết định số 69/2016/QĐ-UBND ngày 27 tháng 12 năm 2016
ban hành Quy định phân cấp nguồn thu, nhiệm v chi và tỷ lệ phần

trăm (%) phân chia các khoản thu giữa các cấp chính quyền địa
phương thời kỳ ổn định ngân sách 2017-2020, tỉnh Bình Phư c; Đề
án phân cấp nguồn thu, nhiệm v chi giữa ngân sách các cấp chính
quyền địa phương giai đoạn 2012-2015. Theo đó, chính quyền tỉnh
Bình Phư c đư c phân cấp nguồn thu và nhiệm v chi theo đúng quy
định của pháp luật.
Thực hiện phân cấp về nguồn thu và nhiệm v chi, trong những
năm qua, chính quyền tỉnh Bình Phư c đã đạt đư c nhiều kết quả
tích cực.
Thứ nhất, về nguồn thu của ngân sách tỉnh cơ bản đảm bảo cân
đối kịp thời cho một số nhiệm v chi quan trọng của tỉnh. Năm 2010,
11


tổng thu ngân sách địa phương của tỉnh Bình Phư c là 4.160.589
(triệu đồng); năm 2011, tổng thu ngân sách địa phương của tỉnh Bình
Phư c là 5.333.445 (triệu đồng). Năm 2013, tổng thu ngân sách địa
phương của tỉnh là 8.932.243 (triệu đồng). Năm 2015 thu ngân sách
địa phương của tỉnh Bình Phư c là 8.151.610 (triệu đồng).
Thứ hai, về nhiệm vụ chi của chính quyền tỉnh. Do đư c chủ
động về các khoản thu ngân sách nhà nư c, chính quyền tỉnh Bình
Phư c đã chủ động thực hiện các nhiệm v chi cho các hoạt động
kinh tế, văn hóa, ã hội, đầu tư phát triển, chi thường uyên,…vừa
duy trì hoạt động của bộ máy cơng quyền vừa đáp ứng nhu cầu phát
triển của tỉnh.
2.3.2. Thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về phân
quyền giữa cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền cấp
tỉnh ở tỉnh Bình Phước trong lĩnh vực đầu tư cơng
Thực hiện các nhiệm v và quyền hạn trên, chính quyền tỉnh
Bình Phư c đã ban hành và thực hiện các dự án đầu tư công trên địa

bàn của tỉnh, đáp ứng nhu cầu phát triển của tỉnh và nâng cao đời
sống của người dân về mọi mặt. Trong giai đoạn 2011-2015, vốn đầu
tư phát triển toàn ã hội ư c thực hiện 5 năm 2011-2015 đạt khoảng
65.000 tỷ đồng Nghị quy t tỉnh Đảng bộ hoảng

.

-

.

tỷ

đồng). Trong đó, tổng vốn đầu tư các dự án phát triển nguồn ngân
sách nhà nư c và vốn Trái phiếu Chính phủ huy động khoảng 9.714
tỷ đồng, chiếm 14,94% tổng vốn đầu tư toàn ã hội (nguồn NSNN
khoảng 8.882 tỷ đồng, nguồn trái phiếu Chính phủ 832 tỷ đồng).
Tổng vốn đầu tư trực tiếp nư c ngoài 6.289 tỷ đồng, chiếm 10,5%,
12


nguồn tín d ng đầu tư của nhà nư c 2.662 tỷ đồng, chiếm 4,1%, vốn
đầu tư của doanh nghiệp nhà nư c 1.313 tỷ đồng, chiếm 2,02%, vốn
đầu tư của doanh nghiệp tư nhân và dân cư 43.924 tỷ đồng, chiếm
67,6% so v i tổng vốn đầu tư toàn ã hội.
2.3.3. Thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về phân
quyền giữa cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền cấp
tỉnh ở tỉnh Bình Phước trong lĩnh vực quản lý đất đai
Cơ sở pháp lý về phân cấp, phân quyền trên lĩnh vực quản lý đất
đai: Luật Đất đai năm 2013; Nghị quyết 21/NQ-CP ngày 21 tháng 3

năm 2016 về phân cấp quản lý nhà nư c giữa Chính phủ và Ủy ban
nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Quyết định số
705/QĐ-BTNMT ngày 04 tháng 04 năm 2017 ban hành kế hoạch
triển khai thực hiện Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 21 tháng 3 năm
2016. Đối v i thực hiện nội dung đư c phân cấp trên cơ sở văn bản
pháp luật của nhà nư c, chính quyền tỉnh Bình Phư c đã thực hiện
đúng th m quyền trong các công tác quy hoạch, kế hoạch sử d ng
đất; Công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất; Công tác đo đạc
bản đồ địa chính, lập hồ sơ địa chính và xây dựng cơ sở dữ liệu đất
đai; Công tác giá đất và thẩm định bồi thường.
2.4. Đánh giá
2.4.1. Ưu điểm
Thứ nhất, chính quyền tỉnh ở tỉnh Bình Phư c đã thực hiện đúng
các nhiệm v , quyền hạn đư c quy định trong các văn bản quy phạm
pháp luật của chính quyền trung .

13


Thứ hai, thực hiện phân cấp, phân quyền trên địa bàn tỉnh Bình
Phư c đã góp phần tăng tính chủ động, tích cực cho chính quyền tỉnh
trong quản lý các lĩnh vực của địa phương.
2.3.2. Hạn chế
Thứ nhất, mặc dù đư c phân cấp, phân quyền,nhưng chính
quyền địa phương nói chung và chính quyền tỉnh Bình Phư c nói
riêng trong nhiều trường h p còn bị động, ph thuộc vào chính
quyền trung ương.
Thứ hai, thực hiện phân cấp, phân quyền trong nhiều trường h p
cịn lúng túng do sự khơng thống nhất về văn bản pháp luật của chính
quyền trung ương.

2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế
Thứ nhất, sự ràng buộc của chính quyền trung ương đối v i hoạt
động của chính quyền địa phương ở Việt Nam nhìn chung cịn khá
l n so v i nhiều quốc gia phát triển trên thế gi i
Thứ hai, sự thiếu đồng bộ về những quy định trong các văn bản
quy phạm pháp luật của chính quyền trung ương và thiếu các văn bản
hư ng dẫn c thể đối v i các lĩnh vực phân cấp cho địa phương dẫn
đến sự chậm trễ và kém hiệu quả trong công tác quản lý
Thứ ba, sự không phù h p giữa quy định của trung ương và thực
tiễn tại địa phương
Thứ tư, một bộ phận cán bộ, cơng chức làm việc trong bộ máy
chính quyền tỉnh cịn chưa đạt u cầu cơng việc

14


Chƣơng 3: Quan điểm và giải pháp nhằm tăng cƣờng phân
quyền giữa cơ quan nhà nƣớc ở trung ƣơng và chính quyền cấp
tỉnh từ thực tiễn tỉnh Bình Phƣớc
3.1. Quan điểm tăng cƣờng phân quyền giữa cơ quan nhà
nƣớc ở trung ƣơng và chính quyền cấp tỉnh
- Phân quyền giữa trung ương - địa phương nói chung và giữa
trung ương - chính quyền cấp tỉnh nói riêng là một tất yếu khách
quan trong tổ chức quyền lực nhà nư c.
- Phân quyền giữa trung ương - địa phương nói chung và giữa
trung ương - chính quyền cấp tỉnh nói riêng gắn liền v i cải cách
hành chính
- Phân quyền giữa trung ương - địa phương nói chung và giữa
trung ương - chính quyền cấp tỉnh nói riêng bảo đảm sự quản lý
thống nhất của Chính phủ

- Phân quyền giữa trung ương - địa phương nói chung và giữa
trung ương - chính quyền cấp tỉnh nói riêng cần bảo đảm phân định
th m quyền và chuyển giao nguồn lực tương ứng cho chính quyền
địa phương
- Phân quyền giữa trung ương - địa phương nói chung và giữa
trung ương - chính quyền cấp tỉnh nói riêng cần có cơ chế kiểm tra,
giám sát hiệu quả việc thực hiện của chính quyền địa phương
3.2. Giải pháp để tăng cƣờng phân quyền giữa cơ quan nhà
nƣớc ở trung ƣơng và chính quyền cấp tỉnh từ thực tiễn tỉnh
Bình Phƣớc
3.2.1. Nhóm giải pháp liên quan đến trung ương
15


3.2.1.1. Giải pháp về nhận thức
Cần tiếp t c nâng cao nhận thức đúng đắn về phân cấp, phân
quyền; coi phân cấp, phân quyền là nhiệm v chính trị quan trọng
trong cơng cuộc cải cách hành chính của nư c ta trong giai đoạn hiện
nay nhằm hư ng t i ây dựng chính quyền địa phương tự quản.
3.2.1.2. Giải pháp về xây dựng thể ch , pháp luật
Cần ban hành Luật về phân quyền, phân cấp, trong đó cần quy
định những nguyên tắc phân quyền, phân cấp; những vấn đề nào
không đư c phân quyền, phân cấp, những vấn đề nào cần đư c phân
quyền, phân cấp cho chính quyền địa phương.
Các cơ quan có th m quyền cần tiến hành rà sốt lại tồn bộ các
luật, văn bản dư i luật trong từng lĩnh vực quản lý chuyên ngành
nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các
Bộ ngành trung ương.
3.2.1.3. Tăng cường công tác iểm tra, giám sát của trung ương
đối với chính quyền địa phương cấp tỉnh

Cần luật hóa việc giám sát của trung ương đối v i địa phương
đư c phân cấp, phân quyền; ử lý nghiêm những sai phạm trong quá
trình phân cấp, phân quyền.
3.2.2. Nhóm giải pháp liên quan đến chính quyền cấp tỉnh ở
tỉnh Bình Phước
3.2.2.1. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, cơng chức làm
việc tại chính quyền cấp tỉnh
Trong thời gian t i, chính quyền cấp tỉnh ở Bình Phư c cần
nhận diện và đánh giá một cách khách quan và có tính hệ thống về
16


năng lực của cán bộ, công chức làm việc trong bộ máy chính quyền
cấp tỉnh; mạnh dạn đưa ra ngồi hệ thống những người yếu kém về
năng lực hoặc suy thoái về đạo đức; ác định nhu cầu đào tạo một
cách ác đáng nhất để lựa chọn các hệ bồi dưỡng phù h p đối v i
cán bộ, công chức.
3.2.2.2. Nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh Bình Phước
Để nâng cao năng lực canh tranh của tỉnh, tạo đòn b y phát triển
kinh tế và thực hiện th m quyền đư c phân quyền có hiệu quả nhất,
chính quyền cấp tỉnh ở tỉnh Bình Phư c cần đánh giá một cách khách
quan hạn chế trong thu hút đầu tư và thực hiện một số giải pháp như
Triển khai thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm tra, giám sát vào các
lĩnh vực như tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng
chống tham nhũng; Tăng cường phối h p, tháo gỡ kịp thời các khó
khăn, vư ng mắc cho doanh nghiệp; khuyến khích các tổ chức hoạt
động trong lĩnh vực cung cấp dịch v hỗ tr doanh nghiệp;

17



C.

KẾT LUẬN

Tăng cường phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương
các cấp là một chủ trương l n của Đảng và Nhà nư c ta trong nhiều
năm qua. Có thể thấy rõ những l i ích to l n mà phân cấp, phân
quyền mang lại cho cả 2 chủ thể quản lý: cấp trung ương và cấp địa
phương nhưng cũng phải tính t i những hệ l y như cát cứ địa
phương, tham nhũng gia tăng trong chính quyền địa phương, bộ máy
phình to nếu thiếu đi cơ chế kiểm tra, giám sát hiệu quả của trung
ương cũng như các thiết chế khác. Trong thời gian t i, cả chính
quyền trung ương và chính quyền địa phương các cấp, nhất là chính
quyền cấp tỉnh – nơi nhận đư c nhiều nhiệm v , quyền hạn từ trung
ương, cần thay đổi trên nhiều phương diện để mở ra cánh cửa cho
việc thực hiện chính quyền địa phương tự quản, tiệm cận v i nền
hành chính ở các quốc gia phát triển trong tương lai.

18



×