Bài soạn SKKN- Một số phương pháp dạy học lồng ghép nhằm khai thác có hiệu quả nội dung GD SKSS cho HS qua 1 số bài ở SGK Sinh học 8

Trường THCS Nguyễn Trãi
PhÇn I: më ®Çu
I/ LÝ do lùa chän ®Ị tµi:
- Ti vÞ thµnh niªn lµ mét giai ®o¹n ph¸t triĨn ®Ỉc biƯt (tõ 10 – 19 ti) vµ m¹nh mÏ
trong ®êi cđa mçi con ngêi. §©y chÝnh lµ giai ®o¹n chun tiÕp tõ trỴ con thµnh ngêi lín
vµ ®ỵc ®Ỉc trng vỊ sù ph¸t triĨn m¹nh mÏ c¶ vỊ thĨ chÊt lÉn tinh thÇn, t×nh c¶m vµ kh¶ n¨ng
hßa nhÊt céng ®ång.
- VÊn ®Ị giáo dục sức khỏe sinh sản (GD SKSS) cho løa ti vò thành niên (VTN) cã
ý nghÜa ®Ỉc biƯt quan träng. Ti vÞ thµnh niªn ®ỵc b¾t ®Çu lµ giai ®o¹n d¹y th×, chÝn mi
giíi tÝnh, khi ®ã nh÷ng chøc n¨ng sinh s¶n cđa hƯ c¬ quan sinh dơc b¾t ®Çu häat ®éng vµ
¶nh hëng m¹nh ®Õn sù ph¸t triĨn c¬ thĨ vµ nh©n c¸ch cđa vÞ thµnh niªn. §©y còng lµ giai
®o¹n cã nhiỊu biÕn ®éng m¹nh vỊ t©m sinh lÝ, b¾t ®Çu cã nh÷ng biĨu hiƯn quan träng vµ
®iĨn h×nh cđa ®êi sèng tÝnh dơc (b¾t ®Çu cã kinh ngut, cã hiƯn tỵng méng tinh, cã nhu
cÇu thđ d©m...), ®· xt hiƯn nh÷ng rung c¶m yªu ®¬ng.... á løa ti nµy, c¸c em quan t©m
nhiỊu ®Õn vÊn ®Ị vỊ t×nh dơc, vỊ sinh në, vỊ kinh ngut, vỊ t×nh yªu...nhng l¹i rÊt Ýt hiĨu
biÕt vỊ vÊn ®Ị nµy.
- Nh÷ng biÕn ®ỉi vỊ t©m sinh lÝ ¶nh hëng m¹nh ®Õn lèi sèng, nÕp sinh ho¹t, quan hƯ x·
héi vµ sù ph¸t triĨn nh©n c¸ch. Tuy nhiªn, ®©y còng lµ nh÷ng vÊn ®Ị cha ®ỵc nhiỊu bËc phơ
huynh quan t©m. V¨n hãa phÈm ®åi trơy, nh÷ng nÕp sinh ho¹t kh«ng lµnh m¹nh, ¨n ch¬i,
ma tóy, thc l¾c....lµm cho c¸c em dƠ bÞ l«i cn, bÞ sa ng·, bÞ x©m h¹i t×nh dơc,...
- Mơc tiªu chung cđa m«n C¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh ë THCS (líp 8) lµ cung cÊp cho häc
sinh nh÷ng hiĨu biÕt khoa häc vỊ ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o vµ mäi häat ®éng sèng cđa con ngêi.
Trªn c¬ së ®ã, ®Ị ra c¸c biƯn ph¸p vƯ sinh, rÌn lun th©n thĨ, b¶o vƯ vµ t¨ng cêng søc
kháe, n©ng cao n¨ng st vµ hiƯu qu¶ häc tËp, gãp phÇn thùc hiƯn mơc tiªu ®µo t¹o nh÷ng
con ngêi lao ®éng linh ho¹t, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi
cđa ®Êt níc.
- Tuy nhiªn, nh÷ng kiÕn thøc vỊ SKSS ®èi víi sù tiÕp nhËn cđa HS cßn nhiỊu e ng¹i.
Víi mong mn gióp HS tÝch cùc vµ chđ ®éng trong viƯc tiÕp thu chđ ®Ị nµy, tõ ®ã c¸c em
cã thĨ tù gi¶i ®¸p nh÷ng tß mß, th¾c m¾c cđa b¶n th©n ®ång thêi cã nh÷ng hµnh trang cÇn
thiÕt cho viƯc ch¨m sãc søc kháe b¶n th©n m×nh, t«i ®· m¹nh d¹n thùc hiƯn t×m hiĨu vµ thu
thËp: “ mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc lång ghÐp nh»m khai th¸c cã hiƯu qu¶ néi dung GD

SKSS cho HS qua 1 sè bµi ë SGK Sinh häc 8”.
II/ Mơc ®Ých nghiªn cøu:
N©ng cao chÊt lỵng lÜnh héi vỊ kiÕn thøc søc kháe sinh s¶n cho HS líp 8 th«ng qua
mét sè bµi trong ch¬ng tr×nh SGK Sinh häc 8.
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm –
Gv thực hiện:Phan Thanh Phương trang 1
Trường THCS Nguyễn Trãi
III/ §èi t ỵng nghiªn cøu:
- C¸c biƯn ph¸p d¹y häc nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp thu kiÕn thøc SKSS cho HS líp 8.
- Mét sè bµi cã néi dung chøa kiÕn thøc vỊ GD SKSS trong ch¬ng tr×nh Sinh häc 8.
IV/ Kh¸ch thĨ nghiªn cøu:
- Häc sinh líp 8 vµ qu¸ tr×nh d¹y häc Sinh häc 8 ë trêng THCS Nguyễn Trãi
V/ Ph¹m vi nghiªn cøu:
- Ph¬ng ph¸p d¹y häc lång ghÐp nh»m n©ng cao chÊt lỵng lÜnh héi kiÕn thøc SKSS cho
HS líp 8.
- D¹y minh häa qua bµi “ tun sinh dơc” t¹i c¸c líp 8/1, 8/2, 8/3 và 8/4 trêng THCS
Nguyễn Trãi.
VI/ Gi¶ thut khoa häc:
Nhu cÇu t×m hiĨu vỊ b¶n th©n ë HS líp 8, ®Ỉc biƯt lµ t×m hiĨu c¸c vÊn ®Ị liªn quan ®Õn
SKSS lµ rÊt lín. Nhng, GD SKSS thêng Ýt ®ỵc c¸c bËc phơ huynh quan t©m tíi víi nhiỊu lÝ
do kh¸c nhau. Ch¬ng tr×nh häc SGK Sinh häc 8 lµ mét kªnh th«ng tin quan träng vµ chÝnh
x¸c gi¶i ®¸p th¾c m¾c cđa HS. Tuy nhiªn, ®©y còng lµ phÇn kiÕn thøc mang tÝnh tÕ nhÞ vµ
cßn nhiỊu e ng¹i trong sù tiÕp nhËn cđa HS, nÕu GV kh«ng cã c¸c biƯn ph¸p phï hỵp víi
t©m lÝ HS th× HS sÏ dƠ nhµm ch¸n vµ ng¹i khi tiÕp thu c¸c kiÕn thøc vỊ SKSS
VII/ NhiƯm vơ cđa ®Ị tµi:
- T×m hiĨu c¸c bµi thc ch¬ng tr×nh líp 8 chøa néi dung gi¸o dơc SKSS.
- Nghiªn cøu vỊ høng thó cđa HS víi kiÕn thøc vỊ SKSS.
- Nghiªn cøu lÝ ln vỊ c¸c ph¬ng ph¸p gi¸o dơc SKSS vµ gi¸o dơc giíi tÝnh cho HS
trong nhµ trêng.
- Tỉ chøc d¹y minh häa ¸p dơng c¸c biƯn ph¸p trªn vµo 1 tiÕt häc cơ thĨ.

- Ph©n tÝch kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ rót ra kÕt ln.
VIII/ Ph ¬ng ph¸p nghiªn cøu:
1/ Ph¬ng ph¸p ®äc tµi liƯu (nghiªn cøu lÝ ln):
- SGK Sinh häc 8 vµ S¸ch gi¸o viªn.
- Tµi liƯu vỊ ph¬ng ph¸p gi¸o dơc SKSS trong nhµ trêng.
2/ Ph¬ng ph¸p ®iỊu tra:
Sư dơng phiÕu ®Ĩ ®iỊu tra thùc tr¹ng vỊ høng thó cđa HS víi c¸c kiÕn thøc vỊ SKSS vµ
c¸c u tè ¶nh hëng ®Õn thùc tr¹ng ®ã.
3/ Ph¬ng ph¸p quan s¸t, ®µm tho¹i:
- Dù giê, quan s¸t qu¸ tr×nh häc tËp, th¸i ®é cđa HS trong qu¸ tr×nh häc vỊ SKSS.
- Trao ®ỉi t×m hiĨu ®èi tỵng HS.
- Trß chun víi HS ®Ĩ t×m c¸c c¸c biĨu hiƯn cđa HS cã liªn quan ®Õn viƯc lÜnh héi
kiÕn thøc vỊ SKSS.
IX/ CÊu tróc ®Ị tµi: Gåm 3 phÇn:
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm –
Gv thực hiện:Phan Thanh Phương trang 2
Trửụứng THCS Nguyeón Traừi
+ Phần mở đầu:
+ Phần nội dung:
- Chơng I: Những nội dung về GD SKSS đợc triển khai thông qua chơng trình Sinh
học 8 cho VTN .
- Chơng II: Bớc đầu tìm hiểu về các phơng pháp GDSKSS trong nhà trờng.
- Chơng III: Minh họa áp dụng một vài biện pháp lồng ghép qua bài dạy Tuyến sinh
dục.
+ Phần kết luận và khuyến nghị.
Phần II: Nội dung.
Chơng I: Những nội dung về GD SKSS đợc triển khai thông qua chơng trình Sinh
học 8.
I/ Vài nét về lịch sử vấn đề nghiên cứu:
Trong những thập kỉ vừa qua, thế giới kể cả Việt nam đã có những thay đổi đáng

kể. Những thay đổi này ảnh hởng rất lớn đến thanh thiếu niên, những ngời không giống với
cha mẹ họ. Họ phải đối mặt với nhiều thách thức và các vấn đề phát sinh trong quá trình
chuẩn bị cho tơng lai của mình. Nhận thức về quan hệ tình dục, tình yêu, hôn nhân và sinh
sản đang thay đổi. Rõ ràng, có nhiều thanh thiếu niên bắt đầu quan hệ tình dục trong khi
Sáng kiến kinh nghiệm
Gv thửùc hieọn:Phan Thanh Phửụng trang 3
Trường THCS Nguyễn Trãi
kh«ng hiĨu biÕt ®óng ®¾n vỊ SKSS VTN. Sù thiÕu hiĨu biÕt nµy cã thĨ ®Èy c¸c em g¸i vµo
nguy c¬ cã thai ngoµi ý mn, t×nh tr¹ng n¹o ph¸ thai hc m¾c c¸c bƯnh l©y trun qua
quan hƯ t×nh dơc, kĨ c¶ HIV/AIDS. GD SKSS vÞ thµnh niªn cã thĨ gióp líp trỴ cã cc
sèng lµnh m¹nh vµ h¹nh phóc, ng¨n ngõa nh÷ng nguy c¬ nãi trªn vµ n©ng cao SKSS sau
nµy.
ë nhiỊu n¬i, nhÊt lµ ë ViƯt nam – n¬i vÉn mang ®Ëm t tëng vµ nỊn v¨n hãa ph¬ng
§«ng, th«ng tin vỊ t×nh dơc vµ SKSS vÞ thµnh niªn lµ kh«ng cã vµ viƯc th¶o ln vỊ t×nh
dơc thêng bÞ cÊm kÞ. NhiỊu ngêi cßn nghÜ r»ng viƯc ®a GD SKSS vµo ch¬ng tr×nh häc sÏ
khiÕn líp trỴ sÏ cã quan hƯ t×nh dơc sím h¬n vµ nhiỊu h¬n. Tuy nhiªn, hµng lo¹t c¸c
nghiªn cøu cho thÊy, h×nh thøc gi¸o dơc nµy sÏ lµm cho thanh niªn ®· cã quan hƯ t×nh dơc
chÊp nhËn nh÷ng hµnh vi t×nh dơc an toµn h¬n, còng nh cho thÊy r»ng líp trỴ ®· b¾t ®Çu
quan hƯ t×nh dơc mn h¬n hc gi¶m bít ho¹t ®éng t×nh dơc nãi chung.
ë nhiỊu níc, cha mĐ ®ỵc xem lµ nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiƯm chÝnh trong viƯc GD SKSS
cho vÞ thµnh niªn. Nhng trªn thùc tÕ, cha mĐ thêng thiÕu hiĨu biÕt chÝnh x¸c vỊ chđ ®Ị nµy,
hc kh«ng biÕt c¸ch nãi chun víi con trai, con g¸i cđa hä vỊ vÊn ®Ị tÕ nhÞ nµy. C¸c
nghiªn cøu còng chØ ra r»ng líp trỴ nãi chung thÝch thu lỵm nh÷ng th«ng tin lo¹i nµy tõ
nh÷ng ngêi kh¸c, hay ngn kh¸c (nh ®µi, b¸o...) h¬n lµ tõ cha mĐ. Hä Ýt khi tranh ln víi
cha mĐ hc ngêi lín h¬n m×nh vỊ c¸c chđ ®Ị t×nh dơc (vÝ dơ nh giao hỵp, t×nh dơc vµ
nh÷ng së thÝch trong quan hƯ t×nh dơc, kinh ngut). HÇu hÕt nh÷ng th«ng tin nµy thêng
®Õn tõ b¹n bÌ ®ång løa, nh÷ng ngêi còng Ýt kinh nghiƯm vµ thiÕu hiĨu biÕt, hc hiĨu biÕt
sai nh hä, hc tõ c¸c ph¬ng tiƯn trun th«ng kh«ng ®ỵc kiĨm so¸t.
Thanh thiÕu niªn thêng kh«ng biÕt c¬ thĨ hä thùc hiƯn chøc n¨ng sinh dơc vµ sinh s¶n
nh thÕ nµo, vµ thêng mong mn cã c¬ héi trao ®ỉi nh÷ng vÊn ®Ị nµy víi mét ngêi lín ti

hiĨu biÕt vỊ vÊn ®Ị vµ kh«ng chØ trÝch hä. Thanh niªn cha cã gia ®×nh thêng kh«ng biÕt,
kh«ng tiÕp cËn ®ỵc tíi nh÷ng dÞch vơ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh vµ nh vËy nguy c¬ mang thai
ngoµi ý mn lµ rÊt cao, hc m¾c bƯnh l©y trun qua quan hƯ t×nh dơc, kĨ c¶ l©y nhiƠm
HIV/AIDS.
Cung cÊp th«ng tin vỊ GD SKSS vµ søc kháe t×nh dơc lµ mét vÊn ®Ị tÕ nhÞ. Ngêi lín –
dï lµ cha mĐ, thÇy c« gi¸o hay bÊt cø ai - ®Ịu kh«ng mn nãi chun t×nh dơc, vµ thêng
kh«ng mn ®èi mỈt víi mét thùc tÕ lµ vÞ thµnh niªn cã thĨ ®· cã quan hƯ t×nh dơc. V× vËy,
viƯc cung cÊp th«ng tin vỊ GD SKSS cho vÞ thµnh niªn lµ viƯc lµm cÇn thiÕt, nh»m gióp
thanh thiÕu niªn tù kh¸m ph¸ c¸c quan ®iĨm, tiªu chn vµ cã sù lùa chän riªng, ®ång thêi
n©ng cao kiÕn thøc vµ hiĨu biÕt vỊ c¸c vÊn ®Ị SKSS.
II/ §Ỉc ®iĨm cđa VTN ở khu vùc tr êng THCS Nguyễn Trãi xã Cam An Bắc :
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm –
Gv thực hiện:Phan Thanh Phương trang 4
Trường THCS Nguyễn Trãi
Khu vùc xã Cam An Bắc n»m ë khu vực mà đa số người dân làm nông nghiệp là chính.
Tuy nhiên, ở khu vùc nµy vµ c¸c khu l©n cËn, tr×nh ®é v¨n hãa đang ngày càng ®ỵc n©ng cao
vµ nh÷ng thay ®ỉi lín vỊ gi¸ trÞ v¨n hãa – kÕt qu¶ cđa sù thay ®ỉi nhanh chãng vỊ kinh tÕ x·
héi, toµn cÇu hãa, ®« thÞ hãa, sù tiÕp xóc vµ sư dơng réng r·i c«ng nghƯ th«ng tin – quy m«
gia ®×nh gi¶m, ...cã nhiỊu ¶nh hëng tíi hµnh vi t×nh dơc vµ SKSS ë ti VTN.
VTN lµ mét bé phËn lín d©n c, nªn bÊt kú mét thay ®ỉi nµo vỊ c¸ch gi¸o dơc, hµnh vi, ti
kÕt h«n vµ lèi sèng cđa VTN ®Ịu cã ¶nh hëng quan träng tíi x· héi n¬i hä ®ang sèng. Theo
c¸c ph©n tÝch khoa häc, thêi k× gi÷a chÝn mi t×nh dơc vµ ti kÕt h«n t¨ng lªn. Thªm vµo ®ã,
nh÷ng phong tơc trun thèng gióp ng¨n chỈn quan hƯ t×nh dơc tríc h«n nh©n b¾t ®Çu bÞ xãi
mßn. Nh÷ng thay ®ỉi nµy còng lµm ¶nh hëng tíi hµnh vi t×nh dơc ë c¶ em trai còng nh em g¸i.
Tríc ®©y, quan hƯ t×nh dơc tríc h«n nh©n ®èi víi phơ n÷ lµ hµnh vi kh«ng ®ỵc chÊp nhËn, cßn
®èi víi nam giíi, kĨ c¶ nh÷ng ngêi “®ang trë thµnh ®µn «ng”, vÊn ®Ị nµy thêng ®ỵc bá qua.
Nhng ®iỊu nµy giê ®©y còng ®ang thay ®ỉi: quan hƯ t×nh dơc trong sè VTN (kĨ c¶ nam vµ n÷)
cha cã gia ®×nh ®ang t¨ng lªn. NhiỊu thông tin cho thÊy kh«ng Ýt thanh niªn ë khu vùc ®· cã
quan hƯ t×nh dơc, mµ phÇn lín lµ quan hƯ t×nh dơc kh«ng an toµn tríc h«n nh©n. HËu qu¶ lµ,
nguy c¬ mang thai ngoµi ý mn vµ m¾c c¸c bƯnh l©y trun qua quan hƯ t×nh dơc, không loại

trừ HIV/AIDS ë thanh thiÕu niªn.
BÊt kĨ viƯc cã thai x¶y ra trong hay ngoµi h«n nh©n, th× mang thai sím còng cã nh÷ng rđi
ro søc kháe nghiªm träng, ®Ỉc biƯt lµ ®èi víi VTN sèng trong nh÷ng ®iỊu kiƯn thiÕu thèn, Ýt cã
kh¶ n¨ng sư dơng c¸c dÞch vơ y tÕ. H¬n n÷a, phÇn lín nh÷ng trêng hỵp cã thai ngoµi ý mn
thêng chän gi¶i ph¸p n¹o ph¸ thai (thêng lµ trong ®iỊu kiƯn kh«ng an toµn víi nguy c¬ cao)
g©y biÕn chøng l©u dµi, nghiªm träng vµ thËm chÝ, cã thĨ dÉn tíi c¸i chÕt.
MỈc dï VTN thc c¶ hai giíi ®Ịu ®èi mỈt víi nh÷ng nguy c¬ ®ã, nhng ë n÷ , nh÷ng nguy
c¬ nµy ®Ỉc biƯt lín. VỊ c¶ thĨ chÊt lÉn tinh thÇn, c¸c em g¸i ph¶i chÞu ®ùng nh÷ng hËu qu¶ bÊt
lỵi vỊ SKSS do bÞ l¹m dơng t×nh dơc vµ nh÷ng quan hƯ t×nh dơc kh«ng an toµn, còng nh thiÕu
kh¶ n¨ng tiÕp cËn nh÷ng dÞch vơ SKSS, kĨ c¶ kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin vµ ngn cung cÊp
c¸c ph¬ng tiƯn tr¸nh thai.
C¸c hËu qu¶ do thiÕu nh÷ng hiĨu biÕt cÇn thiÕt kh«ng chØ ¶nh hëng nghiªm träng ®èi víi
b¶n th©n VTN mµ cßn gi¸n tiÕp ¶nh hëng tíi ngn lùc x· héi, sù ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi vµ
c¶ t¬ng lai cđa vïng vµ cđa ®Êt níc.
III/ Nh÷ng néi dung GD SKSS trong ch ¬ng tr×nh SGK Sinh häc 8
Nh÷ng nhu cÇu chung nhÊt vỊ th«ng tin cÇn ®ỵc cung cÊp lµ:
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm –
Gv thực hiện:Phan Thanh Phương trang 5
Trửụứng THCS Nguyeón Traừi
Đối với các em chuẩn bị bớc vào tuổi dạy thì, cần cung cấp các thông tin về những biến
đổi về thể chất, tình cảm và tâm lí sắp diễn ra để các em không bỡ ngỡ, lo lắng khi nó xảy đến.
Điều quan trọng khác là cung cấp thông tin về cách giữ vẹ sinh, chăm sóc sức khỏe, rèn luyện
cơ thể và cách giữ gìn các quan hệ tốt và lành mạnh với cha mẹ và bạn bè, kể cả bạn khác giới.
Thêm nữa các em cũng cần biết về các cơ quan sinh dục và chức năng của chúng để chuẩn bị
cho tơng lai của bản thân.
Đối với các em trong tuổi dạy thì, cần cung cấp thêm những thông tin về các biện pháp
tránh thai và cách tránh các bệnh lây qua quan hệ tình dục.
ở nớc ta, hầu hết các em trong độ tuổi 10 14 và 15 -19 đang theo học ở các trờng. Đợc
sự quan tâm của nhà nớc, hệ thống GD SKSS cho VTN đợc đa một cách có hệ thống vào cuối
chơng trình của SGK Sinh học 8. Cụ thể nh sau:

Vị trí
bài
Tên bài Nội dung cơ bản Lu ý
Bài 58 Tuyến Sinh dục - Nêu đợc chức năng của tinh
hoàn và buồng trứng. Kể tên các
hoocmon sinh dục nam và
hoocmon sinh dục nữ.
- Những ảnh hởng của hoocmon
sinh dục nam và nữ đến những
biến đổi cơ thể của tuổi dậy thì.
Giáo dục ý thức giữ
vệ sinh và bảo vệ cơ
thể.
Bài 60 Cơ quan sinh
dục nam
- Xác định đợc các bộ phận trong
cơ quan sinh dục nam và đờng
đi của tinh trùng từ nơi sản sinh
đến khi ra ngoài cơ thể.Nêu đợc
chức năng của các bộ phận đó.
- Nêu rõ đặc điểm của tinh trùng
Giáo dục nhận thức
đúng đắn về cơ
quan sinh sản của
cơ thể.
Bài 61 Cơ quan sinh
dục nữ
- Xác định và nêu đợc chức năng
cơ bản các bộ phận của cơ quan
sinh dục nữ.

- Nêu đặc điểm đặc biệt của
trứng.
Giáo dục ý thức giữ
gìn vệ sinh và bảo
vệ cơ quan sinh dục
Bài 62 Thụ tinh, thụ
thai và phát
triển của thai
- Nêu đợc những điều kiện của sự
thụ tinh và sự thụ thai.
- Sự nuôi dỡng thai trong quá
trình mang thai và điều kiện
Giáo dục ý thức giữ
gìn vệ sinh kinh
nguyệt.
Sáng kiến kinh nghiệm
Gv thửùc hieọn:Phan Thanh Phửụng trang 6
Trửụứng THCS Nguyeón Traừi
đảm bảo cho thai phát triển.
- giải thích hiện tợng kinh
nguyệt.
Bài 63 Cơ sở khoa học
của các biện
pháp tránh thai
- ý nghĩa của cuộc vận động sinh
đẻ có kế hoạch trong kế hoạch
hóa gia đình.
- Những nguy cơ khi có thai ở tuổi
VTN.
- Cơ sở khoa học của các biện

pháp tránh thai
Giáo dục ý thức tự
bảo vệ mình, tránh
mang thai ở tuổi
VTN
Bài 64 Các bệnh lây
qua đờng sinh
dục
- Tác hại của một số bệnh tình dục
phổ biến (lậu, giang mai,
HIV/AIDS) đối với sức khỏe và
việc sinh con.
- Các con đờng lây truyền và cách
phòng tránh.
Giáo dục ý thức tự
giác phòng tránh,
sống lành mạnh.
Bài 65 Đại dịch AIDS
Thảm họa
của loài ngời.
- Tác hại của AIDS và virus HIV.
- Các con đờng lây truyền và cách
phòng ngừa bệnh AIDS
Sống lành mạnh và
quan hệ tình dục an
toàn.
Chơng II: Bớc đầu tìm hiểu về các phơng pháp GD SKSS trong nhà trờng.
I/ Tìm hiểu hứng thú của HS với các kiến thức về SKSS.
Để tìm hiểu hứng thú của HS với các kiến thức về SKSS và cách tiếp nhận chúng, tôi đã
dùng phiếu điều tra và trò chuyện với các HS lớp 8. Sau khi tìm hiểu, tôi rút ra nhận xét nh sau:

+ Hầu hết HS cho rằng cần thiết phải đa nội dung GD SKSS vào chơng trình học.
+ Đa số HS tự tìm hiểu thông qua bạn bè, anh chị, sách báo,.. một số ít đợc ngời lớn, cha
mẹ, ông bà hớng dẫn.
+ Nhiều HS còn e ngại khi nói hoặc hỏi các vấn đề liên quan đến SKSS, nhất là ở trong lớp
có cả các bạn khác giới.
+ Nhiều HS cũng cho rằng kiến thức SKSS cung cấp thành hệ thống nh SGK là rất hay nh-
ng nên có thêm những giờ ngoại khóa để có thể tìm hiểu cụ thể và kĩ hơn.
Phần lớn HS còn thấy e ngại trong việc tiếp thu các kiến thức về SKSS trong nhà trờng,
nguyên nhân chủ yếu là do các quan niệm, phong tục, lối sống... cha đổi mới, vẫn còn mang
nặng t tởng kín đáo của ngời á đông. Tuy nhiên, HS cũng thấy đợc sự cần thiết của việc đa nội
Sáng kiến kinh nghiệm
Gv thửùc hieọn:Phan Thanh Phửụng trang 7
Trửụứng THCS Nguyeón Traừi
dung GD SKSS vào chơng trình học. Thậm chí, có nhiều HS còn cho rằng nhà trờng nên dạy
kiến thức về SKSS sớm hơn hay tổ chức các buổi ngoại khóa về SKSS cho HS vì ngày nay, do
điều kiện cuộc sống đợc nâng cao, nhiều HS dậy thì sớm. Trong khi đó, ở chơng trình lớp 7,
các em mới chỉ đợc học về cơ thể động vật chứ cha biết gì về cơ thể ngời. Sau khi xuất hiện
những dấu hiệu đầu tiên đánh dấu tuổi dậy thì nh hiện tợng kinh nguyệt ở nữ và xuất tinh ở các
em nam, thì các em luôn quan tâm tìm hiểu về cơ thể mình nhiều hơn. Là vấn đề tế nhị, nên sự
tìm hiểu của các em gặp nhiều khó khăn và ngại. Do vậy, trong việc GD SKSS cho HS, GV tr-
ớc hết cần có thái độ tự nhiên, nghiêm túc trong quá trình giảng dạy; có kiến thức chuẩn xác và
kết hợp các phơng pháp dạy phù hợp khắc phục tính e ngại của HS.
II/ Một số ph ơng pháp dạy học giáo dục SKSS.
Nh đã nêu ở trên, GDSKSS VTN nhằm cung cấp kiến thức và sự hiểu biết về các vấn đề
dân số, SKSS và sức khỏe tình dục cho vị thành niên, đồng thời nhằm hình thành và phát triển
thái độ, hành vi giúp học sinh có đợc những quyết định có trách nhiệm liên quan đến lĩnh vực
này cho hiện tại cũng nh tơng lai.
Nh chúng ta đã biết, có khoảng cách giữa kiến thức và hành vi của con ngời. Vì vậy, GD
SKSS VTN không nên chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức mà còn phải gây đợc ảnh h-
ởng tới hành vi hiện tại và sau này của lớp trẻ. Loại hình giáo dục này cần chú trọng vào công

việc phát triển kĩ năng sống của học sinh (kĩ năng giao tiếp, kĩ năng xác định tiêu chuẩn, kĩ
năng ra quyết định) nhằm đảm bảo tác động tích cực lên cuộc sống của các em. khi những kĩ
năng này của lớp trẻ đợc phát triển , thì sự tự tin và tự trọng cũng đợc nâng lên, và đây là
những yếu tố quan trọng quyết định hành vi của các em.
Để đạt đợc những mục tiêu trên, một yêu cầu lớn phải đặt ra là phải đổi mới phơng pháp
dạy học theo tinh thần nâng cao vai trò chủ động và tích cực của ngời học. Dới đây là một số
phơng pháp dạy học mới có thể sử dụng trong quá trình GDSKSS VTN. Những phơng pháp này
cũng có thể rất hữu ích và phù hợp với việc giảng các môn học khác hoặc cho giáo dục cộng
đồng.
Những phơng pháp đó là:
1. Thuyết trình với sự tham gia tích cực của học sinh.
2. Động não.
3. Điều tra/phát hiện.
4. Giải quyết vấn đề.
5. Xác định giá trị.
6. Học theo nhóm.
7. Đóng vai.
Sáng kiến kinh nghiệm
Gv thửùc hieọn:Phan Thanh Phửụng trang 8