Tóm tắt luận án Tiến sĩ Luật học: Pháp luật về hỗ trợ của nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƯ PHÁP

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

BÙI BẢO TUẤN

PHÁP LUẬT VỀ HỖ TRỢ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Chuyên ngành
Mã số

: Luật Kinh tế
:

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI, 12/2020


: PGS. TS

uyễ V ế

ý

1
2
3

u

u
y

u

u u

1.
2.

u

,
u

2020.


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Tính đến thời điểm hiện nay, Luật Hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa năm 2017 đã có hơn 02 năm thi hành,
về cơ bản Luật cũng như các văn bản quy phạm pháp luật
có liên quan đã chứng tỏ được vai trị của mình trong việc
tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho các biện pháp hỗ trợ của
Nhà nước để phát triển DNNVV. Hệ thống các văn bản

quy phạm pháp luật về hỗ trợ DNNVV ở Việt Nam đã
được xây dựng tương đối hoàn thiện, tạo ra hành lang
pháp lý tương đối hoàn chỉnh về hỗ trợ cho DNNVV, xác
lập nguyên tắc và quy định cụ thể các hoạt động hỗ trợ
cho DNNVV, cũng như ghi nhận trách nhiệm của các bộ,
cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương cấp tỉnh, cơ
quan, tổ chức khác và cá nhân có liên quan trong công tác
hỗ trợ DNNVV. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm,
những thành tựu đã đạt được, pháp luật về hỗ trợ DNNVV
tại Việt Nam vẫn còn tồn tại khơng ít hạn chế, khiếm
khuyết. Các biện pháp hỗ trợ DNNVV dù được xây dựng
và quy định tương đối tồn diện, nhưng vẫn cịn nặng về
hình thức, chưa đáp ứng được nhu cầu của các DNNVV.
Mặt khác, trách nhiệm thực hiện hoạt động hỗ trợ
DNNVV được quy định có sự tham gia của rất nhiều cơ
quan, ban, bộ, ngành v.v…, dẫn đến dàn trải, thiếu tính


2

thống nhất, tính hệ thống, dẫn đến khó đạt được hiệu quả
hỗ trợ mong muốn
Tóm lại, xuất phát từ việc nhận thức được vị trí, vai
trị đặc biệt của DNNVV đối với sự phát triển kinh tế, xã
hội của đất nước để đạt mục tiêu “dân giàu, nước mạnh,
dân chủ, công bằng, văn minh” mà Đảng đã đặt ra; tầm
quan trọng đặc biệt của sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV; những bất cập, hạn chế của pháp luật hiện hành
cần thiết có những sửa đổi, bổ sung để có sự phù hợp với
thực tiễn, yêu cầu hỗ trợ DNNVV. Để sự hỗ trợ này thật

sự hiệu quả, trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển của
DNNVV ở nước ta về cả số lượng và chất lượng…
Nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài: “Pháp luật về hỗ trợ
của Nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt
Nam hiện nay” làm luận án tiến sĩ,
2. Mục đích nghiên cứu
- Góp phần bổ sung, hồn thiện cơ sở lý luận về
DNNVV và sự hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV.
- Phân tích, đánh giá những kết quả đã đạt được và
những vướng mắc, bất cập tồn tại của các quy định pháp
luật hiện hành về và sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV.
- Đề xuất được những định hướng, giải pháp nhằm
hoàn thiện các quy định pháp luật hiện hành về hỗ trợ của


3

Nhà nước đối với DNNVV và các giải pháp góp phần
nâng cao hiệu quả thi hành các quy định pháp luật về và
sự hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV thực tiễn.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tập trung phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận
về doanh nghiệp nhỏ và vừa, về hỗ trợ của nhà nước đối
với doanh nghiệp nhỏ và vừa như: khái niệm, vai trò
DNNVV…; Khái niệm, sự cần thiết của sự hỗ trợ của Nhà
nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa…
- Phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận về pháp luật
về hỗ trợ của Nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa,
như: khái niệm; nội dung chủ yếu; nguyên tắc… của pháp

luật về sự sự hỗ trợ đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.
- Phân tích, làm rõ q trình ra đời và phát triển của
pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV ở Việt
Nam.
- Phân tích, đánh giá thực trạng các quy định pháp
luật và thực tiễn thi hành về hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV.
- Phân tích làm rõ định hướng hồn thiện quy định
pháp luật và đề xuất các giải pháp sửa đổi, bổ sung quy
định pháp luật hiện hành về hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV và các giải pháp cụ thể nhằm góp phần nâng cao


4

hiệu quả thi hành pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối
với DNNVV.
4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu
4.1. Phạm vi nghiên cứu
- Về phạm vi không gian: Luận án nghiên cứu những
vấn đề lý luận và thực trạng về các quy định pháp luật về
hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV ở Việt Nam.
- Về phạm vi thời gian: Luận án nghiên cứu các quy
định pháp luật liên quan đến sự hỗ trợ của Nhà nước đối
với DNNVV ở Việt Nam từ năm 2001 đến thời điểm hiện
tại.
- Về phạm vi văn bản quy phạm pháp luật: Luận án
nghiên cứu các quy định pháp luật liên quan đến sự hỗ trợ
của Nhà nước đối với DNNVV ở Việt Nam được quy định
trong Hiến pháp, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa;

Luật Quản lý ngoại thương; Luật Chuyển giao công nghệ;
Luật Đầu tư... và các văn bản quy định chi tiết Luật Hỗ trợ
doanh nghiệp nhỏ và vừa; Luật Đầu tư…
4.2. Đối tượng nghiên cứu
- Đường lối, quan điểm của Đảng và chính sách của
Nhà nước về phát triển kinh tế tư nhân, về hỗ trợ của Nhà
nước đối với sự phát triển DNNVV trong giai đoạn hiện
nay.


5

- Các quy định pháp luật đã hết hiệu lực thi hành về
hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV.
- Các quy định pháp luật hiện hành về hỗ trợ của
Nhà nước đối với DNNVV, bao gồm: quy định pháp luật
về hỗ trợ tín dụng; quy định pháp luật về hỗ trợ thông tin,
tư vấn và pháp lý; quy định pháp luật về hỗ trợ phát triển
nguồn nhân lực; quy định pháp luật về hỗ trợ mặt bằng
sản xuất…
- Thực tiễn thi hành các quy định pháp luật hiện
hành về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Luận án được thực hiện dựa trên việc sử dụng chủ
yếu phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch
sử của chủ nghĩa Marx-Lenin.
- Phần tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý
thuyết của đề tài: Luận án chủ yếu sử dụng phương pháp
tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình nghiên cứu trong
nước cũng như trên thế giới về hỗ trợ của Nhà nước đối

với DNNVV. Trên cơ sở đó xác định những nội dung cần
tiếp tục được làm rõ trong luận án.
- Chương 1: Luận án sử dụng chủ yếu phương pháp
lịch sử, phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp
tiếp cận hệ thống đa ngành, liên ngành (kinh tế, luật học,
chính trị); phương pháp luật học so sánh; phương pháp xã


6

hội học pháp luật đưa ra những vấn đề lý luận cơ bản về
hỗ trợ và vai trò hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV,
những yếu tố tác động đến sự hỗ trợ của Nhà nước.
- Chương 2: Luận án sử dụng chủ yếu phương pháp
phân tích tổng hợp, phương pháp thống kê và phương
pháp luật học so sánh để làm rõ các quy định của pháp
luật hiện hành về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV;
xác định tiêu chí và các nguyên tắc hỗ trợ DNNVV, đưa ra
những nhận xét, đánh giá cơ bản về thực tiễn áp dụng
pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV ở Việt
Nam.
- Chương 3: Luận án sử dụng phương pháp phân tích
và tổng hợp, phương pháp hệ thống, phương pháp đối
chiếu xác định định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp
luật về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV ở Việt Nam
trong giai đoạn hiện nay.
6. Những đóng góp mới của luận án
- Luận án đã phân tích làm sáng tỏ những vấn đề lý
luận về DNNVV và sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV, xác định các nguyên tắc, nội dung hỗ trợ

DNNVV đảm bảo sự bình đẳng với các doanh nghiệp
khác trong nền kinh tế;
- Luận án làm rõ những vấn đề lý luận và thực trạng
pháp luật về hỗ trợ DNNVV tại Việt Nam. Trên cơ sở đó,


7

luận án chỉ ra những kết quả và hạn chế, bất cập của các
quy định pháp luật về hỗ trợ DNNVV; đồng thời xác định
nguyên nhân của những bất cập, hạn chế đó;
- Luận án đề xuất những giải pháp nhằm hồn thiện
pháp luật về hỗ trợ DNNVV trong cơng tác xây dựng pháp
và thực thi pháp luật trong giai đoạn hiện nay;
Với những đóng góp trên, luận án có thể được ứng
dụng trong thực tiễn xây dựng chính sách, sửa đổi bổ sung
các quy định của pháp luật hiện hành về hỗ trợ của Nhà
nước đối với DNNVV. Đồng thời, luận án cũng đồng thời
là tài liệu tham khảo có giá trị, phục vụ cho việc nghiên
cứu, giảng dạy và học tập pháp luật về hỗ trợ DNNVV
trong các cơ sở đào tạo luật học ở bậc đại học và sau đại
học.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần Mở đầu, Phần tổng quan tình hình
nghiên cứu và cơ sở lý thuyết của đề tài, Danh mục tài liệu
tham khảo, Kết luận, luận án được kết cấu thành gồm 03
chương:
Chương 1. Những vấn đề lý luận về hỗ trợ của nhà
nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa và pháp luật về hỗ
trợ của nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa;

8

Chương 2. Thực trạng pháp luật về hỗ trợ của nhà
nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện
nay;
Chương 3. Định hướng, giải pháp hoàn thiện pháp
luật và nâng cao hiệu quả hoạt động hỗ trợ của nhà nước
đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam.
PHẦN TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN
CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI1. Tổng
quan tình hình nghiên cứu
1.1. Những cơng trình nghiên cứu đã cơng bố liên
quan đến đề tài luận án
1.1.1. Những cơng trình nghiên cứu liên quan đến lý
luận về hỗ trợ của Nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và
vừa
1.1.2. Những cơng trình nghiên cứu liên quan đến
thực tiễn quy định và áp dụng pháp luật về hỗ trợ của Nhà
nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.1.3. Những cơng trình nghiên cứu liên quan đến
giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả hỗ trợ của Nhà
nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.2. Đánh giá, kết quả của các cơng trình nghiên
cứu có liên quan trực tiếp đến đề tài luận án và những
vấn đề trọng tâm tiếp theo mà Luận án thực hiện


9

1.2.1. Một số nhận xét
1.2.1.2. Về nội dung nghiên cứu
1.2.1.3 Những nội dung trọng tâm tiếp theo mà Luận
án thực hiện
2. Cơ sở lý thuyết của đề tài
2.1. Lý thuyết nghiên cứu
Luận án “Pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối với
doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay” được
thực hiện dựa trên các lý thuyết cơ bản sau đây:
- Lý thuyết về Nhà nước và pháp luật của chủ nghĩa
Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Lý thuyết kinh tế học là lý thuyết về cách thức mà
cá nhân và xã hội lựa chọn việc sử dụng nguồn lực khan
hiếm của mình như thế nào.
- Lý thuyết “phát triển bền vững”.
2.2. Câu hỏi nghiên cứu
2.3. Các giả thuyết nghiên cứu
Kết luận phần tổng quan tình hình nghiên cứu và
cơ sở lý thuyết của đề tài
Thứ nhất, hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV là
một trong những nội dung quan trọng của pháp luật trên
phương diện vĩ mô và vi mô. Việc ghi nhận và bảo đảm
thực hiện hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV xuất phát


10

yêu cầu thực tiễn của đời sống xã hội, yêu cầu của việc
hoàn thiện pháp luật minh bạch, đồng bộ và hiệu quả;

đồng thời xuất phát từ yêu cầu của việc xây dựng Nhà
nước pháp quyền XHCN và xây dựng nền kinh tế thị
trường định hướng XHCN
Thứ hai, sự hỗ trợ của Nhà nước có vai trị lớn trong
đời sống cộng đồng doanh nghiệp. Vì vậy, hỗ trợ của Nhà
nước đối với DNNVV được các tác giả trong và ngoài
nước tiếp cận ở các góc độ khác nhau từ góc độ kinh tế,
góc độ pháp lý, góc độ chính trị về hỗ trợ của Nhà nước
đối với DNNVV. Các tác giả đều khẳng định: việc tiếp
cận, nghiên cứu về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV
là một yêu cầu cấp thiết và khách quan trong việc hướng
tới một xã hội công bằng, không tạo ra các rào cản hay sự
phân biệt đối xử giữa các chủ thể, giữa các doanh nghiệp.
Thứ ba, các nghiên cứu đã công bố đã không chỉ
dừng lại ở việc nhận diện doanh nghiệp nhỏ và vừa mà
còn xác định rõ vai trò của sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV, cũng như các yếu tố tác động đến việc đảm bảo
thực thi vấn đề này trong các giai đoạn lịch sử. Đồng thời
có khá nhiều cơng trình khoa học phân tích những nội
dung chủ yếu của pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối
với DNNVV, chỉ rõ những hạn chế, bất cập của pháp luật
hiện nay. Một trong những nội dung đáng chú ý được các


11

học giả quan tâm nghiên cứu đó là bước đầu đề xuất
những giải pháp hoàn thiện pháp luật về hỗ trợ của Nhà
nước đối với DNNVV nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng
pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV trong

một số lĩnh vực, một số phương diện hoặc ở một số địa
phương.
Thứ tư, thực tế cho thấy: mặc dù đã được hệ thống
hóa và quy định tại Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa,
nhưng các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam
chưa thực sự đúng trọng tâm, trọng điểm. Điều này khiến
cho nguồn lực của DNNVV bị phân tán, dàn trải và chưa
phát huy được hiệu quả hoạt động kinh doanh. Xuất phát
từ những lý do đó, kế thừa những kết quả từ các cơng trình
khoa học đã cơng bố và tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu,
đầy đủ, có hệ thống pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối
với DNNVV ở Việt Nam là một yêu cầu cấp thiết trong
bối cảnh hiện nay. Hướng tới một hệ thống pháp luật minh
bạch và hiệu quả để thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của
DNNVV.


12

CHƢƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ
SỰ HỖ TRỢ CỦA NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA VÀ PHÁP LUẬT VỀ SỰ HỖ
TRỢ CỦA NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA
1.1. Lý luận về doanh nghiệp nhỏ và vừa, về sự hỗ
trợ của nhà nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.1.1.1. Định nghĩa doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.1.1.3. Phương thức phân loại doanh nghiệp nhỏ và

vừa
1.1.2. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa đối với
sự phát triển kinh tế, xã hội đất nước hiện nay
1.1.3. Khái niệm về sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.1.4. Sự cần thiết của sự hỗ trợ Nhà nước đối với
doanh nghiệp nhỏ và vừa trong giai đoạn hiện nay
1.2. Lý luận của pháp luật về sự hỗ trợ của Nhà
nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.2.1. Khái niệm, nội dung chủ yếu của pháp luật
về sự hỗ trợ của Nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và
vừa


13

1.2.1.1. Khái niệm của pháp luật về sự hỗ trợ của
Nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
- “Pháp luật về hỗ trợ DNNVV được hiểu là hệ
thống các quy phạm pháp luật do Nhà nước ban hành hoặc
thừa nhận, và bảo đảm thực hiện, điều chỉnh các quan hệ
xã hội phát sinh trong quá trình hỗ trợ của Nhà nước đối
với DNNVV, nhằm phát huy và nâng cao hiệu quả hoạt
động của DNNVV trong nền kinh tế”.
1.2.1.2. Nội dung của pháp luật về sự hỗ trợ đối với
doanh nghiệp nhỏ và vừa
Thứ nhất, dựa trên tính chất mối quan hệ giữa các
chủ thể trong việc hỗ trợ DNNVV điều chỉnh các quan hệ
xã hội
Thứ hai, dựa trên những khía cạnh, lĩnh vực mà Nhà

nước hỗ trợ đối với DNNVV.
1.2.1.3. Vai trò của pháp luật về sự hỗ trợ của Nhà
nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.2.2. Những nguyên tắc điều chỉnh của pháp luật
về sự hỗ trợ đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.2.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến nội dung pháp
luật về sự hỗ trợ đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.2.4. Lược sử quá trình hình thành và phát triển
của pháp luật về sự hỗ trợ của Nhà nước đối với doanh
nghiệp nhỏ và vừa ở nước ta


14

1.2.5. Kinh nghiệm quốc tế về hỗ trợ của Nhà nước
đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
1.2.5.1. Pháp luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ở
Cộng hòa Liên bang Nga
1.2.5.2. Pháp luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ở
Western Balkans và Thổ Nhĩ Kỳ
1.2.5.4. Pháp luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
ở Malaysia
Kết luận chƣơng 1
Từ những nội dung đã trình bày, trong phạm vi
Chương 2 tác giả nghiên cứu tồn diện về các vấn đề lí
luận liên quan đến sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV, và rút ra một số kết luận như sau:
1. Định nghĩa và tiêu chí xác định DNNVV có thể
thay đổi tùy theo quốc gia, khu vực địa lý, điều kiện kinh
tế của mỗi nước, v.v… nhưng chủ yếu dựa trên tiêu chí về

số người lao động mà doanh nghiệp sử dụng, số vốn đăng
kí, và doanh thu. Trong mỗi ngành kinh tế khác nhau, tiêu
chí xác định DNNVV có thể được thay đổi cho phù hợp.
2. Tại Việt Nam nói riêng và trên tồn thế giới nói
chung, DNNVV chiếm số lượng áp đảo, giữ vai trò quan
trọng trong nền kinh tế. So với các doanh nghiệp lớn,
DNNVV có nhiều ưu điểm về tính linh hoạt, sự thích ứng


15

cao, v.v… nhưng cũng có nhiều hạn chế, địi hỏi cần có sự
hỗ trợ của Nhà nước đối với sự phát triển của DNNVV.
3. Pháp luật về hỗ trợ của Nhà nước đối với DNNVV
là hệ thống các quy phạm pháp luật điều chỉnh mối quan
hệ giữa Nhà nước đối với DNNVV và các chủ thể liên
quan, trong quá trình thực hiện các hoạt động hỗ trợ
DNNVV. Pháp luật về hỗ trợ DNNVV cần quán triệt
những nguyên tắc, mục đích có tính chất cụ thể, đồng bộ,
thống nhất, để đảm bảo tính khả thi trên thực tế.
4. Tại Việt Nam, các quy định pháp luật về hỗ trợ
của Nhà nước đối với DNNVV đã hình thành hơn 20 năm
nay. Từ chỗ chỉ có các Nghị định của Chính phủ về hỗ trợ
DNNVV, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017
đã được ban hành, mang lại sức sống mới cho công tác hỗ
trợ của Nhà nước đối với DNNVV.


16

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ
SỰ HỖ TRỢ CỦA NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
2.1. Nội dung pháp luật hiện hành về sự hỗ trợ
doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.1. Các quy định pháp luật về hỗ trợ tín dụng
cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.2. Các quy định pháp luật về hỗ trợ về thuế và kế
toán cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.3. Các quy định pháp luật về hỗ trợ thông tin,
tư vấn và pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.4. Các quy định pháp luật về hỗ trợ phát triển
nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.5. Các quy định pháp luật về hỗ trợ mặt bằng
sản xuất cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.6. Các quy định pháp luật về khoa học, công
nghệ cho cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.7. Các quy định pháp luật về hỗ trợ mở rộng thị
trường cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
2.1.8. Các quy định pháp luật về hành vi bị cấm
trong hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa


17

2.1.9. Các quy định pháp luật về trách nhiệm của
các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa
2.1.9. Các quy định pháp luật về trách nhiệm của
các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong hỗ trợ doanh

nghiệp nhỏ và vừa
2.2. Thực tiễn thi hành pháp luật về sự hỗ trợ
doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay
2.2.1. Những kết quả chủ yếu trong hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa
2.2.2. Những hạn chế, bất cập và nguyên nhân của
những hạn chế, bất cập trong hoạt động hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa
2.2.2.1. Những hạn chế, bất cập
2.2.2.2. Nguyên nhân của những bất cập, hạn chế
Kết luận Chƣơng 2
1. Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đóng vai trị
rất quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Vai trò này
càng được khẳng định khi Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày
03/6/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa
XII) về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực
quan trọng của nền kinh tế. Trước đó, tại Kỳ họp thứ 3
Quốc hội khóa XIV đã thơng qua Luật Hỗ trợ DNNVV số


18

04/2017/QH14. Với sự ra đời của Luật này, lần đầu tiên
hoạt động hỗ trợ đối với DNNVV Việt Nam đã được quy
định tại một văn bản pháp quy ở cấp độ cao nhất. Đây là
cơ sở để hình thành một hệ thống quy định và pháp luật hỗ
trợ phát triển DNNVV trên phạm vi cả nước.
2. Để các quy định của Luật DNNVV có thể triển
khai trên thực tế, Chính phủ đã ban hành một số văn bản
hướng dẫn như: Nghị định số 34/2018/NĐ-CP ngày

08/3/2018 của Chính phủ về việc thành lập, tổ chức và
hoạt động của Quỹ Bảo lãnh tín dụng cho DNNVV; Nghị
định số 38/NĐ-CP ngày 11/3/2018 của Chính phủ quy
định chi tiết đầu tư cho DNNVV khởi nghiệp sáng tạo;
Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/3/2018 của Chính
phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ
DNNVV. Chính phủ và các cơ quan liên quan cũng đang
dự thảo một số các văn bản, pháp luật có liên quan khác
đến hoạt động trợ giúp, hỗ trợ đối với các DNNVV như
vấn đề về quỹ phát triển DNNVV, về cơ chế tài chính hỗ
trợ tư vấn cho DNNVV, vấn đề về miễn giảm thuế thu
nhập DN, tiền sử dụng đất...
3. Mặc dù đã đạt được những thành công nhất định,
tuy nhiên các pháp luật hỗ trợ DNNVV chưa đáp ứng
được yêu cầu, nhu cầu của doanh nghiệp trong bối cảnh
hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Việc triển khai các


19

pháp luật hỗ trợ DNNVV trong thời gian qua cho thấy,
pháp luật trợ giúp cho DNNVV còn ở mức thấp, tỷ lệ
DNNVV tham gia và thụ hưởng các chương trình hỗ trợ
pháp luật của Nhà nước còn ở mức khiêm tốn.
4. Tác động của hoạt động trợ giúp đối với DNNVV
chưa thể hiện rõ, chưa có trọng tâm, chưa ưu tiên cho
ngành trọng điểm, chưa hỗ trợ phát triển cho các cụm liên
kết ngành. Tình trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân
chủ quan và khách quan, trong đó có một nguyên nhân rất
quan trọng là nguồn lực dành cho trợ giúp phát triển

DNNVV cịn phân tán, trình tự thủ tục để thụ hưởng các
pháp luật hỗ trợ của Nhà nước cịn nhiều bất cập, gây khó
khăn cho DNNVV…
5. Chính vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu các vấn đề
lý luận cũng như nghiên cứu thực tiễn liên quan đến sự hỗ
trợ của Nhà nước đối với DNNVV như: nhận diện, phân
loại, vai trò của DNNVV cũng như các pháp luật hỗ trợ từ
phía Nhà nước đối với DNNVV trong giai đoạn hiện nay
là hết sức cần thiết. Kết quả nghiên cứu những vấn đề này
sẽ góp phần đưa luật đi vào cuộc sống, đáp ứng mong
muốn của doanh nghiệp nhỏ và vừa - lực lượng chủ lực
trong hoạt động sản xuất kinh doanh ở nước ta hiện nay


20

CHƢƠNG 3. ĐỊNH HƢỚNG, GIẢI PHÁP
HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ NÂNG CAO HIỆU
QUẢ HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CỦA NHÀ NƢỚC ĐỐI
VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở VIỆT NAM
3.1. Định hƣớng hoàn thiện pháp luật về sự hỗ trợ
của Nhà nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
3.1.1 Hoàn thiện pháp luật về sự hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa dựa trên quan điểm, đường lối của
Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển doanh nghiệp
trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa
3.1.2 Hoàn thiện pháp luật về sự hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa phải phù hợp với các quy định của
điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên

3.1.3. Hoàn thiện pháp luật về sự hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam phải xuất phát từ những
hạn chế, bất cập của thực trạng pháp luật pháp luật về
sự hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
3.1.4 Hoàn thiện pháp luật về sự hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa phải đặt trên quan điểm hoàn thiện
hệ thống, hoàn thiện pháp luật về kinh tế nói chung


21

3.2. Giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật về
sự hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành quy
định pháp luật về sự hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
Kết luận Chƣơng 3
Các quy định của pháp luật về sự hỗ trợ của Nhà
nước đối với DNNVV đã tạo khung pháp lý cho các
DNNVV có thể tham gia, phát huy thế mạnh, đóng góp
vào xây dựng và phát triển nền kinh tế quốc gia, ngành
hàng… Tuy nhiên, mặc dù đã đạt được những một số kết
quả nhất định về tạo nguồn vốn doanh nghiệp, về công ăn
việc làm, về khởi nghiệp… tuy nhiên việc hỗ trợ DNNVV
vẫn bộc lộ những hạn chế, bất cập, như: tư vấn pháp luật,
trách nhiệm của tổ chức, cá nhân hoặc tiếp cận thơng tin
của doanh nghiệp… Có thể thấy, các quy định của pháp
luật, các chính sách hỗ trợ DNNVV chưa đáp ứng được
yêu cầu, nhu cầu của doanh nghiệp trong bối cảnh hội
nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

22

KẾT LUẬN
Nhận thấy rõ vai trò, tiềm năng phát triển cũng như
khó khăn của khối DNNVV, thời gian qua, Đảng, Nhà
nước, Chính phủ đã ban hành nhiều pháp luật hỗ trợ. Các
quy định của pháp luật về sự hỗ trợ của Nhà nước đối với
DNNVV đã tạo niềm tin cho các DNNVV vào khả năng
tham gia và đóng góp hiệu quả vào tiến trình hội nhập
quốc tế của đất nước. Tuy nhiên, mặc dù đã đạt được
những thành công nhất định, tuy nhiên việc hỗ trợ
DNNVV vẫn bộc lộ những hạn chế, bất cập trên phương
diện lý luận và thực tiễn, như: về mạng lưới tư vấn pháp
luật, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong hoạt động hỗ
trợ, khả năng và quy trình vay vốn, mức vay hoặc tiếp cận
thơng tin của doanh nghiệp… Có thể thấy, các quy định
của pháp luật, các pháp luật hỗ trợ DNNVV chưa đáp ứng
được yêu cầu, nhu cầu của doanh nghiệp trong bối cảnh
hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Việc triển khai các
pháp luật hỗ trợ DNNVV trong thời gian qua cho thấy,
pháp luật trợ giúp cho DNNVV còn ở mức thấp, tỷ lệ
DNNVV tham gia và thụ hưởng các chương trình hỗ trợ
pháp luật của Nhà nước cịn ở mức khiêm tốn. Tác động
hoạt động trợ giúp đối với DNNVV chưa thể hiện rõ, chưa
có trọng tâm, chưa ưu tiên cho ngành trọng điểm, chưa hỗ
trợ phát triển cho các cụm liên kết ngành. Bên cạnh đó,


23

nguồn lực dành cho trợ giúp phát triển DNNVV còn phân
tán, trình tự thủ tục để thụ hưởng các pháp luật hỗ trợ của
Nhà nước còn nhiều bất cập, gây khó khăn cho DNNVV.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nếu địi hỏi cơ quan nhà nước
hỗ trợ cho DNNVV nói chung thì q mênh mơng, với
phạm vi q rộng, vượt quá khả năng, khó mang lại hiệu
quả cụ thể, thiết thực. Vì vậy, để làm được việc đó, cần
tập trung vào một số đối tượng cụ thể trong các DNNVV
như hỗ trợ đối tượng là người quản trị hay người điều
hành hay là lực lượng chuyên môn, nghiệp vụ của doanh
nghiệp, doanh nghiệp đó hoạt động ở lĩnh vực nào? Điều
cơ bản là muốn hỗ trợ cho doanh nghiệp thì phải thông
qua các "kênh" dẫn pháp luật thâm nhập vào doanh
nghiệp. Cần dành một nguồn lực đáng kể nhằm phát triển
năng lực của các cơ quan, tổ chức, cá nhân để hỗ trợ cho
chính doanh nghiệp. Nếu tập trung vào một số trọng tâm,
trọng điểm đó, thì tin rằng việc hỗ trợ sẽ mang lại hiệu quả
tốt cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, DNNVV cũng cần có
trách nhiệm chủ động tìm hiểu pháp luật, bố trí cán bộ phù
hợp trong cơng tác tiếp nhận, xử lý hỗ trợ. Nhưng, có một
điều thực tế là, đội ngũ cán bộ, thậm chí các luật sư tư vấn
doanh nghiệp còn rất yếu và thiếu, chưa đủ khả năng đáp
ứng được yêu cầu của doanh nghiệp. Vì vậy, rất cần quan
tâm đến việc xây dựng và phát triển lực lượng đóng vai trị