Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Công tác xã hội: Công tác xã hội cá nhân trong việc hỗ trợ việc làm cho người sau cai nghiện ma túy (Nghiên cứu tại phường Thanh Miếu – thành phố Việt Trì

B

TR

GIÁO D C VÀ ÀO T O

NG

I H C TH NG LONG

Lể ANH D NG ậ C00545
CÔNG TÁC XÃ H I CÁ NHÂN
TRONG VI C H TR VI C LÀM CHO
NG
I SAU CAI NGHI N MA TÚY
(NGHIểN C U T I PH
NG THANH MI U ậ
THÀNH PH

VI T TRÌ ậ T NH PHÚ TH )

TÓM T T LU N V N TH C S
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG TÁC XÃ H I
MÃ S : 8.76.01.01
NG

IH

NG D N KHOA H C

TS. NGUY N VINH QUANG

HÀ N I - 2018


M CL C
PH N M
U
1. Lý do ch n đ tài
2. M c đích và nhi m v nghiên c u
2.1. M c đích nghiên c u
2.2. Nhi m v nghiên c u
3. T ng quan tình hình nghiên c u
3.1. Tình hình nghiên c u Vi t Nam:
3.2. Tình hình nghiên c u trên th gi i:
4. ụ ngh a khoa h c và Ủ ngh a th c ti n
4.1. ụ ngh a khoa h c
4.2. ụ ngh a th c ti n
5. óng góp m i c a lu n v n
6. i t ng nghiên c u
7. Khách th nghiên c u
8. Câu h i nghiên c u
9. Gi thuy t nghiên c u
10. Ph m vi nghiên c u
10.1. Th i gian nghiên c u
10.2. a bàn nghiên c u
10.3. Gi i h n n i dung nghiên c u
11. Ph ng pháp nghiên c u
11.1. Ph ng pháp phân tích tài li u
11.2. Ph ng pháp đi u tra Xã h i h c
11.3. Ph ng pháp Công tác xã h i

PH N N I DUNG
Ch ng 1: C s lý lu n và th c ti n trong h tr vi c
làm cho ng i sau cai nghi n ma túy
1. Các khái ni m c b n c a đ tài:
1.1. Các khái ni m v Công tác xã h i:
1.2. Các khái ni m v h tr vi c làm
1.3. Các khái ni m v Ma túy:
2. Ph ng pháp lu n:
2.1. Ch ngh a duy v t bi n ch ng
2.2. Ch ngh a duy v t l ch s
2.3. H ng ti p c n nghiên c u

Trang
1
1
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4

4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
6
6
7
7
7
7


3. Các lý thuy t áp d ng
3.1. Thuy t Nhu c u.
3.2. Thuy t Sai l ch xã h i.
4. C s pháp lý, các chính sách Pháp lu t c a nhà n c
Ti u k t ch ng 1
Ch ng 2: Th c tr ng công tác xã h i cá nhân trong h
tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy t i ph ng
Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
1. Khái quát đ a bàn nghiên c u
2. Th c tr ng v n đ h tr vi c làm c a ng i sau cai
nghi n ma túy ph ng Thanh Mi u, Vi t Trì, Phú Th :

3. Nhu c u đ y m nh ho t đ ng công tác xã h i h tr
vi c làm c a ng i sau cai nghi n ma túy t i ph ng
Thanh Mi u, Vi t Trì, Phú Th .
Ti u k t ch ng 2:
Ch ng 3: ng d ng Công tác xã h i cá nhân trong
vi c h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy
t i ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú
Th .
1 - Lý do ch n thân ch
2. Ti n trình Cơng tác xã h i cá nhân trong vi c h tr
vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy
2.1. Các b c c a ti n trình
2.2. Ti n trình tr li u
2.2.1. B c 1: Ti p c n thân ch
2.2.2. B c 2: Nh n di n v n đ c a thân ch
2.2.3. B c 3: Thu th p thông tin
2.2.4. B c 4: ánh giá ch n đoán v n đ
2.2.5. B c 5: K ho ch gi i quy t v n đ
2.2.6. B c 6: Th c hi n k ho ch can thi p
2.2.7. B c 7: L ng giá và k t thúc
Ti u k t ch ng 3
PH N KHUY N NGH VÀ K T LU N
1. Khuy n ngh
2. K t lu n

8
8
8
8
8

8

8
10
10

10
10

10
11
11
11
12
12
13
15
16
18
20
22
22
22
23


TểN
TÀI:
CÔNG TÁC XÃ H I CÁ NHÂN TRONG VI C H TR
VI C LÀM CHO NG

I SAU CAI NGHI N MA TÚY
(Nghiên c u t i ph ng Thanh Mi u, Vi t Trì, Phú Th )
PH N M

U

1. Lý do ch n đ tài
- T o vi c làm cho ng i nghi n ma túy sau khi đ c cai nghi n,
ph c h i là m t trong nh ng bi n pháp quan tr ng có Ủ ngh a c v
kinh t l n xã h i nh m giúp ng i nghi n tr v cu c s ng bình
th ng, góp ph n nâng cao hi u qu c a cơng tác phịng ch ng ma túy.
- Hi n nay d y ngh , t o vi c làm có thu nh p n đ nh cho ng i
sau cai nghi n là m t n i dung h t s c quan tr ng đ cơng tác phịng
ch ng tái nghi n, phịng ch ng ma túy đ t hi u qu .
- Trên th c t k t qu gi i quy t vi c làm cho ng i sau cai
nghi n ma túy còn nhi u h n ch , s ng i sau cai nghi n đ c h tr
t o vi c làm ch a đ n 10%. Nguyên nhân c a tình tr ng này ngồi
nh ng khó kh n khách quan do n n kinh t th tr ng còn do nh n
th c, trách nhi m c a c a chính quy n, các đồn th các c p ch a cao.
Nhà n c ch a có c ch , chính sách nào c th , phù h p đ khuy n
khích, huy đ ng các thành ph n kinh t xã h i tham gia gi i quy t vi c
làm cho ng i sau cai nghi n ma túy. V phía b n thân ng i sau cai
nghi n và gia đình h cịn l i xã h i, khơng n l c tìm ki m vi c làm,
khơng có ý th c v n lên.
- Nguyên nhân ch y u và quan tr ng nh t theo tơi là do chính
b n thân ng i sau cai nghi n ma túy. Sau th i gian cai nghi n, nhi u
h c viên tr v c ng đ ng không làm ch đ c b n thân tr c s cám
d quá l n c a ma túy, thi u s quan tâm c a gia đình, v n b c ng
đ ng k th , phân bi t đ i x , không tìm đ c vi c làm, b b n bè c r
rê, lôi kéo nên ti p t c tái s d ng trái phép ch t ma tuý. B n thân

ng i sau cai nghi n ma túy c ng m t ni m tin vào cu c s ng, t đó đa
ph n trong s h đã gây h i cho xã h i.
- Tình tr ng ng i sau cai nghi n ma túy có t l tái nghi n lên
đ n h n 90% nh hi n nay trên c n c đã t o thành h u qu x u cho
gia đình và xã h i.
- Xác đ nh b n thân ng i sau cai nghi n ma túy là quan tr ng
nh t đ vi c h tr vi c làm cho h đ t hi u qu . C n can thi p, h tr
tr c ti p đ thay đ i chính b n thân ng i sau cai nghi n ma túy. Vì
th , tơi s s d ng ph ng pháp Công tác xã h i cá nhân trong vi c h

1


tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
- ã có nhi u nghiên c u v v n đ gi i quy t vi c làm cho
ng i sau cai nghi n ma túy (có s tham gia c a nhi u c quan ch c
n ng), nh ng s d ng các ph ng pháp c a công tác xã h i l i hồn
tồn m i. N u làm có k t qu t t vi c này s giúp cho nh ng ng i sau
cai nghi n ma túy ni m tin m nh m , ch đ ng h n trong tìm vi c làm,
h c ngh và l ng theo kh n ng ch n ngh phù h p v i b n thân.
- Trên đ a bàn t nh Phú Th ch a có đ tài khoa h c nào nghiên
c u v vi c áp d ng Công tác xã h i cá nhân trong vi c h tr vi c làm
cho ng i sau cai nghi n ma túy. Do đó, v n đ áp d ng Công tác xã
h i cá nhân trong vi c h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy
là v n đ m i c n đ c nghiên c u. N u nghiên c u đ t hi u qu thì
khơng ch áp d ng trong đ a bàn ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t
Trì, t nh Phú Th mà cịn có th nhân r ng ra các xã, ph ng, th tr n
khác trên toàn t nh.
b sung thêm vào nh ng nghiên c u v ng i sau cai
nghi n ma túy, tôi ch n đ tài: “Công tác xư h i cá nhân trong vi c

h tr vi c lƠm cho ng i sau cai nghi n ma túy (Nghiên c u t i
ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th )” đ nghiên
c u.
2. M c đích vƠ nhi m v nghiên c u:
2.1. M c đích nghiên c u
- Tìm hi u th c tr ng nhu c u vi c làm cho ng i sau cai nghi n
ma túy t i ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
- Xác đ nh c s lý lu n v Công tác xã h i cá nhân trong vi c
h tr có hi u qu vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
- ng d ng th c hành ph ng pháp Công tác xã h i cá nhân
trong vi c h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy và đ
xu t m t s khuy n ngh .
2.2. Nhi m v nghiên c u
- Thu th p, phân tích các tài li u liên quan đ tìm hi u th c tr ng vi c
làm và nhu c u h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy t i
ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
- Th c hành ph ng pháp Công tác xã h i cá nhân trong vi c h
tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
xu t m t s khuy n ngh giúp cho ho t đ ng Công tác xã
h i v i ng i sau cai nghi n ma túy t i ph ng Thanh Mi u, thành
ph Vi t Trì, t nh Phú Th đ t hi u qu h n.
3. T ng quan tình hình nghiên c u:
3.1. Tình hình nghiên c u Vi t Nam:

2


3.2. Tình hình nghiên c u trên th gi i:
4. ụ ngh a khoa h c vƠ ý ngh a th c ti n
4.1. ụ ngh a khoa h c

- Góp ph n làm rõ thêm nh ng lý lu n c a công tác xã h i vào
nghiên c u m t s v n đ c th .
tài v n d ng nh ng ki n th c
chuyên ngành v công tác xã h i: h th ng các lý thuy t, các ph ng
pháp, k n ng đ nghiên c u v đ i t ng c th .
- Làm rõ vai trị, v trí c a công tác xã h i trong các l nh v c c a
đ i s ng, kh ng đ nh đ c tính khoa h c c a cơng tác xã h i.
- Làm rõ và b sung thêm khung lý thuy t v công tác xã h i
trong h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
4.2. ụ ngh a th c ti n:
- Làm rõ vai trị c a cơng tác xã h i trong h tr vi c làm cho
ng i sau cai nghi n ma túy, qua đó giúp nhân viên công tác xã h i
làm vi c trong l nh v c này phát huy đ c vai trò c a mình.
- Có c s đ giúp các c quan ho ch đ nh chính sách hồn thi n,
b sung các chính sách, ch ng trình ho t đ ng trong công tác h tr
vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
- Nh ng k t qu nghiên c u c a đ tài và các gi i pháp có th
đ c v n d ng vào trong quá trình h c t p, nghiên c u c a sinh viên
c ng nh công tác gi ng d y ngành công tác xã h i t i các tr ng hi n
nay. ng th i, c ng có th đ c s d ng làm tài li u tham kh o dành
cho nh ng gia đình có ng i sau cai nghi n ma túy và b n thân ng i
sau cai nghi n ma túy.
5. óng góp m i c a lu n v n
- T tr c đ n nay, trên đ a bàn t nh Phú Th ch a có đ tài khoa
h c nào nghiên c u v vi c áp d ng Công tác xã h i cá nhân trong vi c
h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy. Do đó, v n đ áp
d ng Công tác xã h i cá nhân trong vi c h tr vi c làm cho ng i sau
cai nghi n ma túy t i ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh
Phú Th là v n đ m i c n đ c nghiên c u.
6. i t ng nghiên c u

Công tác xã h i cá nhân trong vi c h tr vi c làm cho ng i
sau cai nghi n ma túy (Nghiên c u t i t i ph ng Thanh Mi u,
thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th ).
7. Khách th nghiên c u:
- 05 ng i sau cai nghi n ma túy t i ph ng Thanh Mi u, thành
ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
- Anh Nguy n V n X.
- Ng i thân trong gia đình, b n bè anh Nguy n V n X.

3


- Cán b lãnh đ o ph ng Thanh Mi u, c ng tác viên CTXH
ng Thanh Mi u, lãnh đ o khu ph A.
8. Câu h i nghiên c u
- Th c tr ng nhu c u h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n
ma túy ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th hi n
nay nh th nào?
- Nh ng y u t nào nh h ng đ n vi c h tr vi c làm cho
ng i sau cai nghi n ma túy ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t
Trì, t nh Phú Th ?
- Hi u qu c a vi c ng d ng ph ng pháp Công tác xã h i cá
nhân đ i v i h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy
ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th nh th nào?
9. Gi thuy t nghiên c u
- a s ng i sau cai nghi n ma túy ph ng Thanh Mi u,
thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th có nhu c u đ c h tr vi c làm t o
thu nh p n đ nh.
- Có m t s y u t - khách quan và ch quan - nh h ng đ n
công tác h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy ph ng

Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
- S d ng ph ng pháp công tác xã h i cá nhân có th mang l i
hi u qu t t trong vi c h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy
ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
10. Ph m vi nghiên c u
10.1. Th i gian nghiên c u: Trong 06 tháng, t đ u tháng
5/2016 đ n h t tháng 10/2016.
10.2. a bàn nghiên c u: T i ph ng Thanh Mi u, thành
ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
10.3. N i dung nghiên c u:
tài đi sâu vào áp d ng ph ng pháp Công tác xã h i cá
nhân trong vi c h tr vi c làm cho m t ng i sau cai nghi n ma
túy.
11. Ph ng pháp nghiên c u
11.1. Ph ng pháp phơn tích tƠi li u
Tìm hi u các thông tin liên quan đ n đ tài nghiên c u thông qua
các tài li u sách, báo, đ tài, d án, cơng trình nghiên c u,…
11.2. Ph ng pháp đi u tra xã h i h c
- Ph ng v n sâu, nghiên c u tìm hi u nh ng đ c đi m nhân thân
c a thân ch Nguy n V n X; L p s đ ph h và s đ sinh thái c a
thân ch Nguy n V n X.
- Ph ng v n sâu 11 ng i
ph

4


- Ph ng pháp quan sát: ph ng pháp này góp ph n h tr và
làm sáng t thêm nh ng thông tin đã thu đ c đ ng th i là c s ban
đ u đ đ a ra các gi thuy t và h ng nghiên c u.

11.3. Ph ng pháp công tác xư h i:
D a vào vi c phân tích v n đ và các nhóm nguyên nhân chính
tác đ ng t i h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy, t đó
v n d ng nh ng lý thuy t, k n ng và xây d ng k ho ch gi i quy t
v n đ c a thân ch b ng cách s d ng ph ng pháp công tác xã h i
cá nhân.
PH N N I DUNG
CH
NG 1
C S LÝ LU N VÀ TH C TI N TRONG H TR
VI C LÀM CHO NG
I SAU CAI NGHI N MA TÚY
1. Khái ni m nghiên c u
1.1. Các khái ni m v Công tác xã h i
1.1.1. Công tác xã h i.
- Tác gi Bùi Th Xuân Mai đ a ra khái ni m Công tác xã h i
nh sau: “Cơng tác xã h i có th hi u là m t ngh , m t ho t đ ng
chuyên nghi p nh m tr giúp các cá nhân, gia đình và c ng đ ng nâng
cao n ng l c đáp ng nhu c u và t ng c ng ch c n ng xã h i, đ ng
th i thúc đ y môi tr ng xã h i v chính sách, ngu n l c và d ch v
nh m giúp cá nhân, gia đình và c ng đ ng gi i quy t và phòng ng a
các v n đ xã h i góp ph n đ m b o an sinh xã h i”.
1.1.2. Nhân viên công tác xã h i.
- Nhân viên công tác xã h i đ c Hi p h i các nhà công tác
xã h i chuyên nghi p Qu c t – IASW đ nh ngh a: “Là ng i
đ c đào t o và trang b các ki n th c và k n ng trong công tác xã
h i, h có nhi m v : tr giúp các đ i t ng nâng cao kh n ng gi i
quy t và đ i phó v i v n đ trong cu c s ng; t o c h i đ các đ i
t ng ti p c n đ c ngu n l c c n thi t; thúc đ y s t ng tác gi a
các cá nhân, gi a cá nhân v i môi tr ng t o nh h ng t i chính

sách xã h i, các c quan, t ch c vì l i ích c a cá nhân, gia đình,
nhóm và c ng đ ng thông qua ho t đ ng nghiên c u và ho t đ ng
th c ti n”.
1.1.3. Công tác xã h i cá nhân.
- Công tác xã h i cá nhân là: “H th ng giá tr và ph ng pháp
đ c các nhân viên xã h i chuyên nghi p s d ng, trong đó các khái
ni m v tâm lý xã h i, hành vi và h th ng đ c chuy n thành các k

5


n ng giúp đ cá nhân và gia đình gi i quy t nh ng v n đ v n i tâm
lý, quan h gi a các cá nhân, kinh t xã h i và môi tr ng thông qua
các m i h m t-m t” (Farley O. W, 2000).
1.2. Các khái ni m v h tr vi c làm
1.2.1. H tr .
- Là ch t t c nh ng công vi c, ho t đ ng, suy ngh nh m giúp đ
m t ng i ho c nhóm ng i v t qua v n đ mà h g p ph i b ng cách
th c khác nhau, bao g m c v th ch t, tinh th n, ti n b c đ nh m kh i
d y ti m l c c a ng i đó đ h có đ kh n ng đ ng đ u v i hồn c nh
khó kh n. Trong nghiên c u tôi mu n s d ng khái ni m h tr nh m t h
th ng các ho t đ ng nh cho vay v n, d y ngh đ t o vi c làm cho ng i
sau cai nghi n tái hòa nh p c ng đ ng, n đ nh cu c s ng và phòng ch ng
tái nghi n.
1.2.2. Vi c làm.
- Vi c làm là nh ng công vi c, là nh ng ho t đ ng có ích, khơng b
pháp lu t c m và mang l i thu nh p cho b n thân ho c t o đi u ki n đ t ng
thu nh p cho các thành viên trong gia đình, đ ng th i góp ph n cho xã h i.
1.2.3. H tr vi c làm.
- Là nh ng ho t đ ng tr giúp c a nhân viên cơng tác xã h i trong

ti n trình làm vi c v i ng i sau cai nghi n ma túy nh m h tr h tìm
ki m vi c làm, phòng ch ng tái nghi n.
1.3. Các khái ni m v ma túy
1.3.1. Ma túy.
- Ta có th hi u m t cách chung nh t r ng: Ma tuý là các ch t
gây nghi n có ngu n g c t nhiên ho c nhân t o, khi đ a vào c th
s ng có th làm thay đ i m t hay nhi u ch c n ng tâm - sinh lý c a c
th . S d ng ma túy nhi u l n s b l thu c c v th ch t l n tâm lý,
gây h u qu nghiêm tr ng cho cá nhân, gia đình và xã h i.
1.3.2. Nghi n ma túy.
- Hi p h i Tâm th n M (APA) đ nh ngh a:“Các tri u ch ng bao
g m hi n t ng dung n p (c n ph i t ng li u l ng s d ng đ đ t
đ c khoái c m), s d ng ma túy đ gi m các tri u ch ng cai, không
th gi m li u s d ng thu c hay ng ng s d ng, và ti p t c s d ng dù
bi t nó có h i cho b n thân hay nh ng ng i khác”.
- T ch c Y t th gi i (WHO) đã đ nh ngh a: Nghi n ma túy là
tình tr ng l thu c v m t th ch t ho c tinh th n ho c c hai.
1.3.3. Ng i sau cai nghi n ma túy:
Thông t liên t ch s 121/2010/TTLT-BTC-BL TBXH ngày
12/8/2010 c a B Tài chính và B Lao đ ng - Th ng binh và Xã h i quy
đ nh t i đi u 1 nh sau:

6


“1. Ng i đã hoàn thành xong th i gian cai nghi n ma tuý t i
Trung tâm Ch a b nh - Giáo d c - Lao đ ng xã h i áp d ng bi n pháp
qu n lý sau cai nghi n t i n i c trú.
2. Ng i đã hoàn thành xong th i gian cai nghi n ma tuý t i
Trung tâm Ch a b nh - Giáo d c - Lao đ ng xã h i áp d ng bi n pháp

qu n lý sau cai nghi n t i Trung tâm.”.
2. Ph ng pháp lu n
- Ph ng pháp lu n là h th ng lý lu n v ph ng pháp nghiên
c u, ph ng pháp nh n th c và c i t o hi n th c.
tài này đ c nghiên c u d a trên c s lý lu n c a ch
ngh a duy v t bi n ch ng và ch ngh a duy v t l ch s cùng h th ng
các ch tr ng đ ng l i c a ng, pháp lu t c a Nhà n c v v n đ
h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
2.1. Ch ngh a duy v t bi n ch ng
- C s ph ng pháp lu n c a ch ngh a duy v t bi n ch ng yêu
c u ph i xem xét s ki n xã h i này trong quan h v i s ki n xã h i
khác.
xem xét tình tr ng h tr vi c làm cho ng i sau cai nghi n
ma túy, ta c n đ t nó trong m i quan h bi n ch ng v i đi u ki n t
nhiên, kinh t , v n hóa, chính tr , xã h i.
2.2. Ch ngh a duy v t l ch s
- Áp d ng ch ngh a duy v t l ch s trong đ tài nghiên c u, ta
có đ c cách nhìn t ng quan v v n đ h tr vi c làm cho ng i sau
cai nghi n ma túy trong b i c nh l ch s c th , trong m i quan h v i
n n kinh t th tr ng.
2.3. H ng ti p c n nghiên c u
- H ng ti p c n Xã h i h c giúp tôi hi u rõ h n v nh ng
khía c nh lý lu n và th c t v h tr t o vi c làm cho ng i sau
cai nghi n ma túy, nh n th c đ c đúng đ n th c tr ng công tác h
tr t o vi c làm cho ng i sau cai nghi n ph ng Thanh Mi u,
thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th . T đó, tìm ra đ c các nhân t
tác đ ng t i quá trình h tr t o vi c làm cho ng i sau cai nghi n
và nhu c u v n d ng các ki n th c v Công tác xã h i trong ho t
đ ng th c ti n h tr t o vi c làm cho h .
- H ng ti p c n Công tác xã h i c ng là m t trong nh ng

nh n th c c b n c a lu n v n. Trên c s nghiên c u v th c tr ng
công tác h tr t o vi c làm cho ng i sau cai nghi n, h ng ti p
c n này s giúp tôi có đ c nh ng ho t đ ng th c ti n hi u qu
h n, phát tri n b n v ng công tác h tr t o vi c làm cho ng i sau
cai nghi n ma túy.
3. Các lý thuy t áp d ng trong lu n v n

7


3.1. Thuy t Nhu c u.
3.2. Thuy t Sai l ch xã h i.
4. C s pháp lý, các chính sách Pháp lu t c a nhƠ n
Ti u k t ch ng 1
CH

c

NG 2

TH C TR NG CÔNG TÁC XÃ H I CÁ NHÂN TRONG H TR
VI C LÀM CHO NG
I SAU CAI NGHI N MA TÚY T I PH
NG
THANH MI U,THÀNH PH VI T TRÌ, T NH PHÚ TH

1. Khái quát đ a bàn nghiên c u.
1.1.
c đi m, tình hình kinh t , xã h i c a ph ng Thanh
Mi u ậ Vi t Trì ậ Phú Th .

- Ph ng Thanh Mi u n m phía Nam thành ph Vi t Trì, có
di n tích 208,43ha đ t t nhiên, v i h n 13 nghìn nhân kh u c a 3.200
h dân. Tuy là đ n v hành chính c p ph ng, nh ng Thanh Mi u,
di n đ t nông nghi p và nuôi tr ng th y s n chi m g n m t n a. Tr c
đây, đã có th i k , Thanh Mi u đ c nhìn nh n nh là m t đ a bàn khó
kh n v m i m t: kinh t ch m phát tri n, môi tr ng b ô nhi m, t
n n xã h i di n bi n ph c t p. T đ u nh ng n m 2000, nh t là t khi
Vi t Trì đ c công nhân đô th lo i 1 tr c thu c t nh đ n nay, v i s
quan tâm c a thành ph ; đ ng b , chính quy n và nhân dân ph ng
Thanh Mi u đã đoàn k t, phát huy n i l c đ phát tri n kinh t - xã h i,
t ng b c c i thi n và nâng cao đ i s ng nhân dân. c bi t, trong 5
n m g n đây, Thanh Mi u đã có b c chuy n mình rõ nét trên nhi u
ph ng di n, t xây d ng, c ng c h th ng chính tr v ng m nh, đ n
phát tri n kinh t , v n hóa, xã h i, b o v môi tr ng, t o đ c xu th
phát tri n đô th nhanh và b n v ng.
- Tuy là ph ng n i thành, đa s dân là cán b các c quan Nhà
n c, công nhân, lao đ ng các doanh nghi p, cán b h u trí; nh ng
hi n t i Thanh Mi u v n t n t i m t b ph n lao đ ng làm nông
nghi p. V i di n tích đ t b thu h p t 54ha xu ng còn 23ha do Nhà
n c thu h i đ t đ phát tri n h t ng đô th , c ng v i 30ha m t n c
ao h ;
ng y, UBND ph ng ch đ o nhân dân chuy n m nh t
nông nghi p truy n th ng sang nông nghi p c n đơ th , s n xu t hàng
hóa k t h p v i phát tri n ngành ngh trong nông nghi p, gi i quy t
vi c làm cho trên 300 lao đ ng. M t khác, ph ng c n t o đi u ki n
cho ng i lao đ ng trên đ a bàn v v n, k thu t, th tr ng, … đ phát
tri n s n xu t kinh doanh, t o vi c làm t i ch cho ng i lao đ ng.
- S h i t nh ng đ c đi m v t nhiên và xã h i đã đ t ra nhi u

8

thách th c đ i v i công tác đ m b o an ninh chính tr , tr t t xã h i
trên đ a bàn. Vì v y, trong m t th i gian dài, Thanh Mi u là đ a bàn có
nhi u ph c t p v an ninh tr t t : các v ph m pháp hình s x y ra
th ng xuyên, s đ i t ng liên quan đ n ho t đ ng t i ph m và t n n
xã h i gia t ng; m t s t đi m liên quan đ n ho t đ ng t i ph m hình
thành và t n t i... M t th i gian dài, n i đây là “ đi m nóng” c a thành
ph Vi t Trì v tình tr ng tr m c p tài s n, nghi n hút, m i dâm, c
b c và l n x n v tr t t xã h i.
- T m t đ a bàn ph c t p, đ n nay Thanh Mi u là ph ng có
ti n b rõ r t v an ninh tr t t . Ph ng đã có n l c nh t đ nh gi i
quy t vi c làm cho 90 ng i và giáo d c thanh thi u niên; nhi u ng i
ph m t i đã đ c c m hóa tr v làm n l ng thi n. Tình tr ng tr m
c p, c p gi t và các t n n xã h i đã gi m, tr l i cu c s ng bình yên
cho nhân dân m t vùng c a ngõ phía nam thành ph .
1.2. ánh giá tác đ ng c a đ a bàn nghiên c u nh h ng
đ n vi c làm cho ng i sau cai nghi n ma túy:
- Là m t ph ng n i thành c a thành ph lo i I nên các công
vi c v l nh v c nông nghi p ngày càng thu h p, l nh v c kinh doanh,
d ch v ngày càng t ng tr ng m nh h n. Cơng vi c địi h i tay ngh
cao c ng vì th mà t ng d n qua hàng n m. Khơng ph i gia đình ng i
sau cai nghi n ma túy nào c ng có đ t r ng đ làm nơng nghi p. Tùy
vào th i gian m c nghi n nhanh hay lâu nh ng đa s các gia đình
ng i sau cai nghi n ma túy đ u có kinh t trung bình ho c th p, kh
n ng h tr v n cho ng i sau cai nghi n ma túy kinh doanh, buôn bán
r t h n ch . Do đó, các cơng vi c dành cho ng i sau cai nghi n ma
túy ngày càng ít đi, m c thu nh p c ng gi m d n do trình đ tay ngh
th p. Là ph ng có nhi u ng i nghi n ma túy và ngân sách c a chính
quy n ph ng c ng h n ch nên khó có th h tr v n cho ng i sau

cai nghi n ma túy t o vi c làm.
2. Th c tr ng v n đ h tr vi c làm cho ng i sau cai
nghi n ma túy t i ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh
Phú Th :
2.1. Th c tr ng v n đ h tr vi c làm cho ng i sau cai
nghi n ma túy:
2.2. Các y u t tác đ ng đ n v n đ h tr vi c làm cho ng i
sau cai nghi n ma túy.
3. Nhu c u đ y m nh ho t đ ng công tác xã h i h tr vi c
làm cho ng i sau cai nghi n ma túy t i ph ng Thanh Mi u,
thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th .
3.1. Vai trò lƠ ng i k t n i ngu n l c:

9


3.2. Vai trò lƠ ng i bi n h :
3.3. Vai trò lƠ ng i h tr tơm lý, giúp thơn ch v
kh ng ho ng sau cai nghi n
3.4. Vai trò lƠ ng i t v n:
Ti u k t ch ng 2

t qua

CH
NG 3
NG D NG CÔNG TÁC XÃ H I CÁ NHÂN TRONG
VI C H TR VI C LÀM CHO NG
I SAU CAI NGHI N
MA TÚY T I PH

NG THANH MI U, THÀNH PH
VI T TRÌ, T NH PHÚ TH
1 - Lý do ch n thân ch
1.1. Lý do ng d ng công tác xã h i cá nhân trong h tr vi c
lƠm cho ng i sau cai nghi n ma túy:
- Áp d ng Công tác xã h i cá nhân thì vi c chia s thông tin c a
thân ch v v n đ nghiên c u s d dàng h n.
- Khích l đ c s tham gia c a thân ch vào ti n trình can thi p,
tr li u, th c hi n k ho ch.
- Tìm ki m và k t n i ngu n l c s đ c t p trung nhi u h n.
- Ngồi ra, có th s d ng ph ng pháp công tác xã h i khác đ
h tr gi i quy t v n đ nghiên c u.
1.2. Lý do l a ch n thân ch :
- B n thân tôi đã đ c ti p xúc, làm quen v i thân ch X t khi
thân ch X còn đang trong th i gian cai nghi n b t bu c và trong th i
gian qu n lý sau cai nghi n b t bu c t i hai Trung tâm Giáo d c lao
đ ng xã h i t nh Phú Th và Trung tâm Qu n lý sau cai nghi n ma túy
t nh Phú Th .
- C hai Trung tâm Giáo d c lao đ ng xã h i t nh Phú Th và
Trung tâm Qu n lý sau cai nghi n ma túy t nh Phú Th đ u ch u s
qu n lý nhà n c v ho t đ ng chuyên môn c a Chi c c Phòng ch ng
t n n xã h i Phú Th , b n thân tôi th ng xuyên ph i đi t i hai Trung
tâm đ n m b t tình hình ho t đ ng.
- Qua ti p xúc tr c đây nên tôi đã hi u đ c m t ph n tâm t ,
nguy n v ng c a thân ch X là mu n t b hồn tồn ma túy; mu n có
vi c làm và tu trí làm vi c đ l y l i ni m tin c a gia đình, h hàng,
hàng xóm láng gi ng.
- V i ng i sau cai nghi n thì n l c c a b n thân thơi là ch a
đ , vì th v i ki n th c đã h c tôi nh n th y áp d ng Công tác xã h i
cá nhân vào vi c h tr vi c làm cho thân ch X là phù h p và có th

10


thành cơng n u thân ch X tích c c, n l c đ cùng th c hi n ti n trình
này.
- N i thân ch X là Khu ph A, ph ng Thanh Mi u, thành
ph Vi t Trì, t nh Phú Th l i chính là đ a ch c a Chi c c Phòng
ch ng t n n xã h i Phú Th nên b n thân tơi có m i quan h t t v i
chính quy n Ph ng, c ng tác viên Công tác xã h i c a ph ng, ông
tr ng Khu ph A n i gia đình thân ch X sinh s ng.
1.3. Mô t thân ch :
- Anh Nguy n V n X có tu i đ i cịn khá tr nh ng có thâm niên
kho ng 05 n m nghi n ma túy.
- Anh m i ch p hành xong th i gian 02 n m b qu n lý sau cai
nghi n ma túy b t bu c t i Trung tâm Qu n lý sau cai nghi n ma túy
t nh Phú Th . Tr c đó là th i gian 02 n m cai nghi n b t bu c t i
Trung tâm Giáo d c lao đ ng xã h i t nh Phú Th .
- Anh v c ng đ ng t đ u tháng 01 n m 2016. Trong th i gian
cách ly kh i c ng đ ng 04 n m đã giúp anh th u hi u tác h i c a ma
túy và thêm quy t tâm không tái nghi n đ làm l i cu c đ i.
- Khi tôi l a ch n anh X là thân ch thì anh X ch a có vi c làm.
2. Ti n trình Cơng tác xã h i cá nhân trong vi c h tr vi c
lƠm cho ng i sau cai nghi n ma túy.
2.1. Các b c c a ti n trình: G m 07 b c
2.2. Ti n trình tr li u:
2.2.1. B c 1: Ti p c n thân ch
- Thu n l i:
+ B n thân tơi là Cán b Chi c c Phịng ch ng t n n xã h i Phú
Th đ c giao m ng cai nghi n ma túy và qu n lý sau cai nghi n ma

túy nên có kinh nghi m khi tri n khai nghiên c u đ tài này.
+ B n thân c ng n m đ c khá đ y đ v s ng i sau cai
nghi n ma túy tr v c ng đ ng t Trung tâm Giáo d c lao đ ng xã h i
t nh Phú Th và Trung tâm Qu n lý sau cai nghi n ma túy t nh Phú
Th .
+ a bàn nghiên c u là ph ng Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì,
t nh Phú Th l i chính là đ a ch c quan c a Chi c c Phòng ch ng t
n n xã h i Phú Th nên b n thân tơi có m i quan h t t v i Chính
quy n ph ng, C ng tác viên Công tác xã h i c a ph ng, ông tr ng
Khu ph A n i gia đình thân ch X sinh s ng.
+ B n thân tôi đã đ c ti p xúc v i thân ch X t khi thân ch X
còn đang trong th i gian cai nghi n b t bu c và trong th i gian qu n lý
sau cai nghi n b t bu c t i hai Trung tâm. Do c hai Trung tâm đ u
ch u s qu n lỦ nhà n c v ho t đ ng chun mơn c a Chi c c Phịng

11


ch ng t n n xã h i Phú Th , b n thân tôi th ng xuyên ph i đi t i hai
Trung tâm đ n m b t tình hình ho t đ ng.
+ Qua nh ng thơng tin mà b n thân tôi đã thu th p đ c t hai
Trung tâm Giáo d c lao đ ng xã h i t nh Phú Th , Trung tâm Qu n lý
sau cai nghi n ma túy t nh Phú Th và chính b n thân thân ch X, tôi
quy t đ nh ch n anh X làm thân ch đ h tr vi c làm cho anh. T đó
giúp anh X t b h n ma túy và tái hòa nh p t t v i c ng đ ng.
- Khó kh n:
+ B n thân thân ch X đã t ng nghi n ma túy m i cai nghi n
xong nên còn t ti vào b n thân. Thân ch ng i ti p xúc, ng i chia s
v i ng i ngoài.
+ Ng i thân trong gia đình anh X khơng mu n cung c p thông

tin và không mu n h p tác nên tôi ch n cách ti p c n thông qua ông
Tr ng khu A.
2.2.2. B c 2: Nh n di n v n đ c a thân ch :
- Có nhi u ph ng pháp nh n di n v n đ tùy thu c vào thân ch
và m c đích c a ti n trình giúp đ . Trong tr ng h p c a thân ch X,
tôi s d ng ph ng pháp v n đàm.
xác đ nh đ c m c đ các v n đ mà thân ch X g p ph i,
b n thân tôi đã th c hi n cu c nói chuy n tr c ti p v i thân ch . T
đó, tôi đ a ra b ng sau:
(M c đ quan tr ng t ng t 4 đ n 1)
V n đ c a thân ch g p ph i (l p ngày 17/05/2016)
V n, t li u
Thái đ
Trình đ
S c kh e
s n xu t
M cđ
1
2
3
4
-> V i các v n đ đang g p ph i c a thân ch X, tôi xác đ nh v n
đ nâng cao thái đ c a b n thân thân ch X là quan tr ng nh t. C n
l p k ho ch h tr c th đ thân ch X t thay đ i thái đ v i vi c
làm. Có nh v y, vi c h tr vi c làm m i hi u qu và b n v ng.
2.2.3. B c 3: Thu th p thông tin: Ti n hành thu th p qua
nhi u kênh thông tin khác nhau bao g m:
- T phía thân ch X: Tôi n m b t đ c anh X đã nghi n ma túy
đ c 5 n m. Dù có th i gian cách ly v i ma túy đ c 4 n m và quá
trình rèn luy n s c kh e, lao đ ng tr li u trong hai Trung tâm đ t hi u

qu nh ng s c kh e c a anh X c ng ch a th t t nh nh ng lao đ ng
tr tu i khác. M t khác, trình đ v n hóa, chun mơn c a anh X th p,
ch là lao đ ng ph thơng. Gia đình thành ph nên khơng có đ t r ng
đ làm nơng nghi p đ c. Vì th , tơi nh n th y thân ch X ch có th
tìm nh ng cơng vi c gi n đ n và không quá n ng nh c đ m u sinh.

12


M t v n đ n a c a thân ch X là s kiên trì, quy t tâm th p, thái đ
ch a t t v i v n đ vi c làm.
- T phía gia đình thân ch X: Tôi thông qua ông tr ng khu ph
A đ đ n gia đình thân ch X và đã đ c trò chuy n v i b anh X. B
thân ch X chia s : “Nó là đ a ham ch i, l i h c nên ch h c h t c p
3 r i đi lao đ ng ln. Trong th i gian đó b b n bè r rê r i th là
m c nghi n. Nghi n r i thì làm khơng đ phá n a. R i nó l y tr m
ti n, đ dùng trong nhà đ s d ng ma túy. Gi sau khi đi cai nghi n
và qu n lý sau cai nghi n b t bu c t i Trung tâm trong th i gian 4
n m thì gia đình hy v ng nó quy t tâm làm l i t đ u. Mong nó s m
tìm đ c vi c làm phù h p đ v a làm ra ti n và v a là cách t b t t
nh t v i ma túy.”. Theo gia đình thì v n đ l n nh t c a thân ch X v i
công vi c là l i làm, ch a bi t quý tr ng công vi c, chê nh ng vi c
thu nh p th p và t n s c. Tính cách này đã là b n ch t, không ph i do
m c nghi n sinh ra.
- T phía ơng tr ng khu ph A: “Nó b b n bè r rê nên m c
nghi n nh ng nó ch a n c p và gây m t tr t t t i khu ph . Nay nó
đã đi cai nghi n ma túy và cách lý v i ma túy đ c 4 n m r i thì chính
quy n, đồn th c a ph ng và ph cùng gia đình c n t o đi u ki n đ
nó có vi c làm. ó là cách t t nh t giúp nó t b hồn tồn đ c ma
túy. V i trình đ và s c kh e hi n t i c a nó thì nh ng vi c làm gi n

đ n, nh nhàng nh : buôn bán nh , r a xe, ch y xe ơm.”. Theo ơng
tr ng khu thì v n đ c a thân ch X là trình đ th p, nên c n ph i
đ c đi h c ngh đ có th tìm vi c có thu nh p t t h n.
- T C ng tác viên Công tác xã h i c a ph ng Thanh Mi u:
“Tác gi nên áp d ng Công tác xã h i đ h tr anh X tìm ki m vi c
làm. Vì đ tìm đ c vi c làm có thu nh p n đ nh thì n l c t chính
b n thân anh X là r t quan tr ng. Anh X không quy t tâm, n l c thì s
h tr c a chính quy n, đồn th và gia đình s khơng mang l i k t
qu b n v ng.”. V i Công tác viên Công tác xã h i c a ph ng thì v n
đ c a thân ch X là tinh th n, thái đ , s kiên trì, quy t tâm làm vi c.
- T Chính quy n ph ng Thanh Mi u: “Trong đi u ki n c a
mình, ph ng s h tr , giúp đ đ anh X có vi c làm t o thu nh p n
đ nh. Vì đi u đó v a là vi c làm t t cho b n thân, gia đình anh X, v a
góp ph n n đ nh tình hình an ninh tr t t trên đ a bàn Ph ng.” T
chính quy n ph ng n m b t thì v n đ c a thân ch X là thi u v n,
thi u t li u s n xu t đ đ u t máy móc, hàng hóa, ph ng ti n ph c
v cơng vi c.
2.2.3.1. Thông tin cá nhân c a thân ch X:
- H và tên: Nguy n V n X; - Gi i tính: Nam; Tu i: 29 tu i

13


- Nguyên quán: H Hòa – Phú Th
- a ch th ng trú: Khu ph A, ph ng Thanh Mi u, thành ph
Vi t Trì, t nh Phú Th .
- V n hóa: 12/12; - Trình đ chun mơn: S c p
- Ngh nghi p: Lao đ ng t do
2.2.3.2. Các thông tin khác v thân ch X:
- Thân ch ch h c h t c p 3, r i đi lao đ ng t do.

- Do ham ch i, đua đòi, b b n bè x u r rê nên thân ch đã b
nghi n ma túy t n m 20 tu i.
- Thân ch nghi n Heroin, ban đ u là hít sau m t th i gian do
kinh t khơng có nên đã chuy n tiêm chích.
- N m 25 tu i thân ch k t hôn và có 01 con trai nay đ c 4 tu i.
- Sau 2 n m đi cai nghi n và 2 n m b qu n lý sau cai nghi n ma
túy t i Trung tâm nên s c kh e thân ch t t, không b nhi m HIV (theo
b nh án c a Trung tâm).
- Chi u cao: 1,7m; Cân n ng: 54kg
- Thân ch tuy ch a n tr m ngoài nh ng đã nhi u l n l y tr m
ti n nhà và đ đ c đi bán nên đã m t đi ni m tin c a b , m , v , anh
em h hàng, hàng xóm láng gi ng.
2.2.3.3. Thơng tin mơi tr ng c a thân ch X:
- B : Nguy n V n T; Sinh: 1958, ngh nghi p: công nhân.
- M : Lê Th H; Sinh 1963, ngh nghi p: công nhân.
- Ch gái: Nguy n H ng N; Sinh 1985, ngh nghi p: kinh doanh.
- V : Tr n Thùy L; Sinh 1989, ngh nghi p: kinh doanh.
- Con trai: Nguy n V n C, sinh n m 2012.
- Thân ch s ng cùng b , m , v , con trong đi u ki n kinh t
bình th ng. Ti n chi tiêu, sinh ho t c a gia đình ch y u ph thu c
vào l ng c a b , m và ti n kinh doanh c a v . Hàng xóm láng gi ng
Khu ph A ch y u là cán b , công nhân, ti u th ng. Trên đ a bàn
ph ng Thanh Mi u thì đa ph n ng i lao đ ng c ng là cán b , công
nhân, ti u th ng, m t s ít là nơng dân.
- S đ sinh thái c a thân ch X:
- S đ Ph h c a thân ch X:
2.2.4. B c 4: ánh giá ch n đoán v n đ :
- V n đ c a thân ch X nh h ng tr c ti p d n đ n khó kh n
cho thân ch X trong vi c tìm vi c làm.
gi i quy t đ c v n đ ta

c n ch ra các nguyên nhân:
+ Nguyên nhân ch quan:
S c kh e ch a t t.
B n ch t ham ch i, l i làm t tr c.

14


B n thân hay m c c m, t ti.
Quy t tâm, ngh l c b n thân ch a cao.
Ch a ch u khó h c t p, nâng cao trình đ b n thân.
+ Nguyên nhân khách quan:
Do th tr ng vi c làm ngày càng khó kh n h n ngay c v i
ng i có trình đ cao h n.
B m t ni m tin, th m chí là b k th vì là ng i đã t ng
nghi n ma túy.
Thi u v n.
Thi u c ch , chính sách, ngu n l c t chính quy n dành cho
nh ng ng i sau cai nghi n ma túy.
- Phân tích đi m m nh/đi m y u:
Thân ch X

Gia đình
thân ch

Khu dân
c

Chính quy n
ph ng

- Quy t tâm tìm vi c - Kinh t - Lãnh đ o - Có s tr giúp
đ có thu nh p.
gia
đình khu dân c nhi t tình t
bình
tâm huy t, phía
chính
th ng
trách
quy n
đa
i m
nh ng
n nhi m
ph ng.
m nh
đ nh.
- S ng tình
- S n sàng c m
h tr n u
thân ch
quy t tâm
- Không quan h - Gia đình Hàng - Thi u c ch ,
nhi u v i m i ng i c ng m t xóm cịn chính
sách,
xung quanh. Khơng ni m
tin th , lãnh ngu n l c t
tham gia các ho t vào thân đ m, k th chính
quy n

đ ng c a khu dân c . ch sau khi v i ng i dành cho nh ng
i m
- Ham ch i, l i làm. thân ch nghi n và ng i sau cai
y u
- S c kh e ch a t t. nghi n ma ng i sau nghi n ma túy.
- Trình đ th p.
túy.
cai nghi n - Ngu n l c c a
ph ng còn h n
- Thi u v n.
ch .
- ã t ng nghi n ma
túy.
-> Nh n xét: Qua b ng phân tích đi m m nh/ đi m y u c a thân
ch X, ta có th th y r ng thân ch ch y u là đi m y u. Nh ng thân
ch đ c gia đình s n sàng tr giúp n u có quy t tâm, có lãnh đ o khu
dân c tâm huy t, trách nhi m, t n tình giúp đ , dân c trong khu s ng

15


tình c m. Chính quy n ph ng c ng nhi t tình giúp đ .
2.2.5. B c 5: K ho ch gi i quy t v n đ :
Ng i
Ngu n Th i
M c tiêu
Ho t đ ng
th c
l c
gian

hi n
Nâng cao - Tìm s tr giúp - Tác - Ki n - T
thái
đ c a Tr ng khu gi
th c,
15/5
c a thân A.
- Thân th i
đ n
ch X:
- Ti p c n gia ch X gian,
30/9
Giúp đình thân ch . - Gia s c
thân ch Tìm hi u tâm t , đình
kh e
khơng
ngu n l c c ng thân
c a tác
m c c m, nh khai thác s
ch
gi .
ng i ti p h tr c a gia - Ông - H i
xúc v i đình.
tr ng tr ng
ng i
- G p g , nói khu A c a
dân khu chuy n, t
v n
khu
ph .

tâm lý cho thân
dân c
Giúp ch X.
đ
thân ch ng viên thân
tuyên
X
c m ch X tham gia
truy n,
th y yên các ho t đ ng c a
v n
tâm
v khu dân c .
đ ng
môi
- Qua bu i h p
s h
tr ng
khu dân c , tác
tr c a
s ng.
gi
xin
m t
khu
Giúp kho ng th i gian
dân
thân ch trong bu i h p đ
c .
quy t

nói v vi c khơng
tâm, ngh nên k th ng i
l c h n sau cai nghi n,
đ
làm t o đi u ki n cho
vi c và thân ch X vi c
duy
trì làm và yên tâm
cơng vi c làm vi c.
đó.
ánh - Khun thân - Thân - Ki n - T
giá tình ch X đi khám ch X th c,
20/5
hình s c s c kh e, n u có - Gia th i
đ n
kh e c a b nh thì ch a đình
gian,
21/5

16

K t qu
mong
đ i
- Giúp
thân ch
l c
quan,
tích c c,
t

tin
h n.
- Giúp
thân ch
t
n
l c,
quy t
tâm h n.

- Giúp
thân ch
bi t rõ
h n v


thân ch
T ng
c ng
s c kh e
c a thân
ch

V n đ ng
ngu n
l c, v n
đ
giúp
thân ch

b nh cho kh i đ thân
yên tâm làm vi c. ch .
- Tích c c th d c
bu i sáng.
- Tham gia tích
c c các ho t đ ng
th d c, th thao
c a khu dân c .
- Khuyên thân
ch nên n u ng
đ b a, đúng b a
và t ng c ng
ch t l ng dinh
d ng cho b a
n.

- Tìm hi u và đ
ngh s h tr c a
chính
quy n
ph ng: v n, đ a
đi m kinh doanh,
c ch thu , ...
- Qua ông tr ng
khu A đ v n
đ ng s h tr ,
t o đi u ki n c a
khu dân c .
- V n đ ng s
ng h v n t

chính gia đình
thân ch X.
Nâng cao - T v n cho thân
trình đ ch X tham gia
c a thân h c ngh phù h p
ch X
nh m nâng cao
trình đ tay ngh .

s c
kh e
c a tác
gi .

- Lãnh
đ o
ph n
g.
- Ơng
tr ng
khu A
- Gia
đình
thân
ch .

- Ki n
th c,
th i
gian,

s c
kh e
c a tác
gi .

T
02/6
đ n
04/6.

- Tác
gi
- Thân
ch X

- Ki n
th c,
th i
gian,
s c
kh e
c a tác
gi .

T
05/6
đ n
10/6.

17

tình
hình s c
kh e
c a
mình đ
có
nh ng
can
thi p k p
th i
(n u
có).
S c
kh e
thân ch
t t d n
lên.
- Có đ a
đi m
làm
vi c.
- Có v n
đ
làm
vi c.

- Làm
t t cơng
vi c

đ c h
tr .


2.2.6. B c 6: Th c hi n k ho ch can thi p:
C n c vào đi u ki n th c t , tôi ti n hành th c hi n đ ng b và
đan xen các n i dung ho t đ ng nh m đ m b o ti n đ th i gian c ng
nh k ho ch đ ra:
- Ngày 15/5/2016: Tác gi g p tr c ti p Tr ng khu ph A và
gi i thi u là ng i cùng đ ng hành, h tr thân ch X tìm vi c làm n
đ nh. Tác gi xin thơng tin v gia đình thân ch X t bác Tr ng khu
và nh bác gi i thi u đ làm vi c v i gia đình thân ch X. Bác tr ng
khu đ a tác gi đ n nhà thân ch X thì đ c ti p xúc v i b thân ch X
là bác Nguy n V n T. Sau m t h i nói chuy n, b thân ch X đã m nh
d n chia s các thơng tin v gia đình, v cá nhân thân ch X, v ngu n
l c gia đình và c tâm t , nh ng b n kho n, s m t lòng tin vào thân
ch X.
- Ngày 16 - 19/5/2016: Tác gi g p g , nói chuy n v i thân ch
m t cách thu n l i, do đã quen thân ch t khi thân ch còn trong hai
Trung tâm Giáo d c – Lao đ ng xã h i và Qu n lý sau cai nghi n ma
túy. Tác gi ch đ ng gi i thi u m c đich c a mình là h tr vi c làm
cho thân ch . Thông báo cho thân ch X bi t v th i gian h tr là 06
tháng. Qua nói chuy n, tác gi n m b t đ c thân ch đang m c c m,
t ti. Xác đ nh các v n đ mà thân ch X đang g p ph i. Thân ch r t
mu n có vi c làm n đ nh đ t ch cho cu c s ng. Tác gi hi u đ c
n ng l c, trình đ , ngu n l c c a thân ch nên đ nh h ng thân ch
theo m t s vi c đ n gi n: r a xe, m quán n c nh , ch y xe ôm, ...
Thân ch còn v lo l ng khi ngh r ng làm nh ng vi c đó khơng thành
cơng.
- Ngày 20 – 21/5/2016: Tác gi đ ng viên thân ch X đi khám

s c kh e t i b nh vi n a khoa t nh Phú Th . Sau đó đ a thân ch đi
khám s c kh e, k t qu khám s c kh e là t t, khơng có b nh t t gì.
Th tr ng s c kh e c a thân ch y u là do th i gian dài ít lao đ ng,
không tham gia th d c, th thao. Tác gi khuyên thân ch nên t p th
d c bu i sáng và tích c c tham gia các ho t đ ng th d c, th thao c a
Khu dân c .
- Ngày 26/5/2016:
c s giúp đ c a bác Tr ng khu A, tác
gi thông qua m t th i l ng nh trong cu c h p khu dân c đ nh k
đ chia s v s c n thi t h tr anh X c a khu dân c và các cá nhân
trong khu dân c . Khu dân c c n t o đi u ki n cho anh X hòa nh p
c ng đ ng, không k th , xa lánh, ng h các công vi c làm n n u
chính đáng c a anh X.
- Ngày 02/6/2016: Tác gi lên y ban ph ng Thanh Mi u g p
lãnh đ o ph ng đ tìm ki m s h tr c a chính quy n. Lãnh đ o

18


ph ng nêu nh ng khó kh n c a ph ng nh ng v n đ ng ý giúp anh
X đ a đi m m quán c nh c ng chùa Thiên Long, g n ngã t Thanh
Mi u, n i có đơng ng i qua l i.
- Ngày 04/6/2016: Tác gi g p b thân ch và thân ch X r i
cùng h ra xem đ a đi m mà ph ng h tr . Sau đó, b thân ch đ ng
ý giúp kinh phí cho thân ch m m t quán n c nh . Thân ch đã vui
v h n v i đ nh h ng công vi c này và bi t n s quan tâm h tr c a
ph ng và chính gia đình mình.
- Ngày 05 – 10/6/2016: Cùng thân ch h c các pha ch m t s
lo i n c gi i khát đ n gi n: n c s u, n c chanh, n c m , nhân
tr n, cách hãm chè, ... Cùng thân ch đi mua s m bàn gh , m t s m t

hàng đ chu n b m quán n c. H ng d n thân ch cách nói chuy n
và ph c v khách hàng.
- Ngày 12/6 đ n 30/9/2016: Tác gi v n ti p xúc v i thân ch X,
gia đình thân ch , bác Tr ng khu A nh m n m b t k p th i tâm t ,
nguy n vong c a thân ch . Cùng gia đình thân ch X đ ng viên, giúp
đ nh ng khó kh n mà thân ch g p ph i. Kích l thân ch tham gia
các ho t đ ng c a khu dân c nh m t o s g n g i v i ng i dân.
B c đ u, thu nh p t quán n c ch a cao nh ng đang d n đ c
ng i dân ng h .
2.2.7. B c 7: L ng giá và k t thúc:
2.2.7.1. Vi c th c hi n k ho ch gi i quy t v n đ :
- m b o v ti n đ th i gian k ho ch đã đ ra.
- Sau 06 tháng, ti n trình đã b c đ u thành cơng. Tác gi rút lui.
2.2.7.2. V m t n i dung:
* i v i thân ch :
- Thân ch đã d n lo i b đ c c m giác m c c m, t ti c a
mình. Thân ch d n tin t ng và quy t tâm h n v i công vi c đ c h
tr .
- Tác gi cùng thân ch X th c hi n t ng b c c a k ho ch đã
đ ra.
+ Cùng thân ch nhìn nh n v n đ chính d n t i khơng có vi c
làm.
+ Cùng thân ch lên k ho ch tr li u tích c c. Giám sát, h tr
thân ch trong quá trình th c hi n k ho ch.
* i v i gia đình thân ch :
- V n đ ng s ng h , giúp đ c a gia đình thân ch v th i gian,
tình c m, quan tâm, đ ng viên, v n đ cho thân ch X có vi c làm n
đ nh.
- Phân tích, bàn b c v i gia đình cách h tr thân ch X.

19


- Tác đ ng vào gia đình: gia đình là ng i đ ng viên, giúp đ ,
giám sát thân ch X th c hi n k ho ch đã đ ra. Giúp thân ch có s
thay đ i dài lâu, b n v ng và mang tính tích c c.
* i v i Khu dân c , chính quy n đ a ph ng:
- H tr cho thân ch hòa nh p t t v i c ng đ ng, tích c c đ ng
viên, giúp đ thân ch tham gia các ho t đ ng đoàn th . Giúp thân ch
v t qua s m c c m, t ti đ d n làm ch cu c s ng c a mình. H tr
thân ch đ a đi m kinh doanh thu n l i.
* Nh ng h n ch , nh ng vi c ch a làm đ c:
- Sau th i gian h tr thân ch X, tác gi th y m t s h n ch
nh sau:
+ Vi c ti p xúc, theo dõi m i di n bi n c a thân ch ch a đ c
th ng xuyên do tác gi còn b n cơng vi c c quan, vi c gia đình. Nên
vi c n m b t nh ng khó kh n, tâm t , nguy n v ng c a thân ch có lúc
ch a k p th i.
+ Kh n ng liên k t các ngu n l c h tr thân ch còn h n ch
nên ch a t o đ c vi c làm t t h n cho thân ch .
2.2.7.3. Các k n ng đư s d ng:
i v i t ng b c ho t đ ng, tác gi s d ng các k n ng phù
h p đ tr giúp, khuy n khích thân ch . M i k n ng s d ng đ u g n
v i m t m c đích riêng trong m i b c nh ng đ u h ng t i m c đích
chung là: gi i quy t đ c v n đ c a thân ch .
- K n ng quan sát:
Thông qua k n ng này tác gi nh n th y đ c nhi u nh ng
thông tin quan tr ng ngay c khi thân ch không b c l tr c ti p b ng
l i nói.
- K n ng t o l p m i quan h :

K n ng này đ c tác gi s d ng khi ti p xúc v i thân ch , gia
đình c a thân ch c ng nh bác Tr ng khu A, lãnh đ o y ban
ph ng. B ng s chân thành và c i m , tôi đã nh n đ c s đ ng
thu n c ng nh ng h t thân ch , gia đình c a thân ch c ng nh
c a chính quy n đ a ph ng. ây là k n ng r t quan tr ng đ b c
đ u có đ c nh ng s h tr đ c l c giúp tác gi gi i quy t v n đ m t
cách d dàng h n.
- K n ng l ng nghe:
ây là k n ng c b n và th ng xuyên đ c s d ng trong m i
b c làm vi c b i vi c l ng nghe c a tác gi s t o cho ng i nói
chuy n v i mình c m giác đ c tôn tr ng, c m giác đ c s quan tâm
c a tác gi t i mình.
- K n ng đ t câu h i:

20


K n ng này đ c tác gi s d ng trong hai b c đ u c a k
ho ch hành đ ng: t o l p m i quan h và thu th p thông tin. Vi c đ u
tiên, đ t câu h i tr c h t đ khích l đ i t ng b c l thêm v b n
thân, th hai c ng là đ tìm hi u thêm nh ng thơng tin liên quan đ n
thân ch t chính thân ch và nh ng ng i xung quanh thân ch nh
gia đình, h hàng, chính quy n đ a ph ng.
- K n ng ph n h i:
ây là k n ng đ c tác gi s d ng k t h p v i k n ng đ t câu
h i và k n ng th u c m b i k n ng ph n h i là k n ng giúp cho
thân ch và tác gi nh n ra chính xác tâm t , tình c m và v n đ c a
thân ch đ t đó có k ho ch c th gi i quy t v n đ .
- K n ng ghi chép:
Ghi chép là k n ng quan tr ng nh t trong ho t đ ng công tác cá

nhân. Vi c ghi chép không đ n thu n ch ghi l i c m xúc suy ngh c a
thân ch mà còn ghi l i nh ng công vi c, hành đ ng đã đ c th c hi n
trong ngày gi a tác gi và thân ch c a mình. Tác gi s d ng ghi chép
v i m c đích l u l i nh ng thông tin c n thi t v thân ch đ t đó s
d ng chúng vào vi c l p k ho ch tr giúp thân ch .
- K n ng th u c m:
Th u c m là k n ng bi u hi n s rung đ ng (hi u đ c) c m
xúc c a đ i t ng nh ng không là m t đi b n ch t c a nhân viên công
tác xã h i. k n ng này, tác gi s d ng nó nh đ tìm đ c s chia
s , c i m b c l b n thân mình đ i v i thân ch . Th u c m đã đ c
s d ng hoàn toàn phù h p khi đi cùng v i k n ng đ t câu h i và k
n ng quan sát. T đó hi u và chia s h n nh ng khó kh n mà thân ch
đang g p ph i. Nh ng tác gi khơng vì th mà áp đ t nh ng suy ngh
ch quan c a mình lên thân ch .
Ti u k t ch ng 3
PH N KHUY N NGH VÀ K T LU N
1. KHUY N NGH
T nh ng nghiên c u trên, tôi đ xu t m t s khuy n ngh sau:
- V i ngành Công tác xã h i và nhân viên Công tác xã h i:
a Công tác xã h i vào công tác cai nghi n ma túy, h tr ng i
sau cai nghi n ( ph ng, xã, Trung tâm cai nghi n,v.v...)
- V i cá nhân ng i sau cai nghi n ma túy:
B n thân ng i sau cai nghi n ma túy c n ph i tích c c h n n a, t
tin xóa b t k th đ i v i b n thân, ch đ ng tìm ki m ho c t t o vi c
làm cho b n thân, xóa b tâm lý trông ch , l i. Ch đ ng tìm hi u, h c
h i nh ng t m g ng thành công v n lên làm l i cu c đ i.

21

- V i gia đình ng i sau cai nghi n ma túy:
Gia đình c n t o đi u ki n giúp đ h làm l i cu c đ i. C n đ ng
viên, chia s , c m thơng v i h đ h có ch d a tinh th n v ng ch c v t
qua giai đo n khó kh n. Quan tr ng h n c là gia đình c n có ni m tin đ i
v i h , tin t ng h s làm đ c và ghi nh n s ti n b , tích c c dù là
nh c a h và t o nh ng đi u ki n trong kh n ng c a gia đình đ h có
đ c cơng n vi c làm: cho h c ngh , gi i thi u công vi c, h tr v v n đ
ch n nuôi, kinh doanh buôn bán nh … Bên c nh vi c h tr , v m t kinh
t , k thu t gia đình c ng c n có s ch m sóc, giám sát đ có s đ ng viên,
giúp đ k p th i.
- V i các doanh nghi p, c s s n xu t:
i v i các doanh nghi p, c s s n xu t nên có cái nhìn c i m
h n đ i v i nh ng ng i sau cai nghi n ma túy. Vi c ti p nh n s d ng
nh ng ng i này vào doanh nghi p lao đ ng s n xu t c n có s cơng b ng
trong đánh giá.
- Chính quy n đ a ph ng:
V phía chính quy n đ a ph ng c n giúp đ t o đi u ki n cho
ng i sau cai nghi n ma túy tìm ki m vi c làm: các th t c v h s , lý l ch
c n đ n gi n, g n nh , tránh nh ng r m rà. C n tuyên d ng nh ng cá
nhân, doanh nghi p giúp đ t o công n vi c làm cho đ i t ng này. M
r ng các d ch v t v n đ ng i sau cai nghi n ma túy và gia đình h có
đ c nh ng thơng tin c n thi t cho b n thân v nh ng b n kho n, th c m c
trong quá trình tìm ki m vi c làm n đ nh đ i s ng phòng ng a tái nghi n.
Thi t l p các c s t v n ngay t i xã, ph ng đ ng i sau cai nghi n ma
túy có th d dàng ti p c n nh m cung c p c ng nh tr giúp cho h nh ng
d ch v công tác xã h i hi u qu nh t.
- V phía Nhà n c:
C n đ u t kinh phí (gi m thu , h tr 1-2 tháng l ng đ u tiên khi
lao đ ng th vi c,v.v…) đ khuy n khích các doanh nghi p ti p nh n
nh ng lao đ ng sau cai nghi n (có th tham kh o kinh nghi m c a m t s

n c khác, trong đó có Hàn Qu c)
2. K T LU N
Qua vi c nghiên c u và phân tích k t qu đi u tra v ho t đ ng h
tr t o vi c làm c a ng i sau cai nghi n ma túy trên đ a bàn ph ng
Thanh Mi u, thành ph Vi t Trì, t nh Phú Th , tơi rút ra m t s k t lu n
nh sau:
- K t qu ng d ng ph ng pháp Công tác xã h i cá nhân vào
quá trình th c nghi m trên c s h tr vi c làm cho ng i sau cai
nghi n ma túy c th đã đ t đ c m c tiêu đ ra. Lu n v n đã góp
ph n hồn thi n lý lu n ng d ng ph ng pháp Công tác xã h i cá

22