Bài giảng Giá trị văn hoá tinh thần của dân tộc Việt Nam - HV Chính trị - Hành chính Quốc gia HCM

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
VIỆN VĂN HỐ VÀ PHÁT TRIỂN

GIÁ TRỊ VĂN HỐ TINH THẦN CỦA
DÂN TỘC VIỆT NAM


GIÁ TRỊ VĂN HỐ TINH THẦN
*

Đặt vấn đề

I.

Sự hình thành và phát triển của văn hoá
Việt Nam

II. Các giá trị văn hoá tinh thần của dân
tộc Việt Nam
III. Một số giải pháp phát huy vai trò của
các giá trị văn hoá
*

Kết luận


Sự hình thành và phát triển của văn hố Việt Nam
1. Cơ sở hình thành và phát triển của văn hố Việt Nam
1.1.
♦
♦

♦
♦
1.2.

Điều kiện địa lý sinh thái nhân văn
Mơi trường sông nước
Những thử thách do thiên nhiên đem lại
Khu vực tiếp xúc với nhiều nền văn hoá
Sự đa dạng của môi trường sinh thái
Điều kiện kinh tế - xã hội

♦

Tính thời vụ cao
Kinh tế nơng nghiệp: Trình độ thấp, điều kiện thô sơ
Sở hữu công về ruộng đất

1.3.
♦

Điều kiện lịch sử
Đấu tranh chống giặc ngoại xâm, giành độc lập dân tộc


Sự hình thành và phát triển của văn hố Việt Nam
2.

Các thời kỳ trong lịch sử văn hoá Việt Nam

2.1.

Văn hoá thời kỳ dựng nước (thời kỳ Văn Lang - Âu Lạc)

♦
2.2.

Đặt nền móng cho văn hố Việt cổ
Văn hố thời kỳ Bắc thuộc và chống Bắc thuộc

♦

Chống Hán hóa về văn hoá

♦

Tiếp nhận các giá trị văn hoá Trung Hoa, Ấn Độ

2.3.
♦
2.4.
♦
2.5.
♦

Văn hoá thời kỳ Đại Việt
Xây dựng và khẳng định bản sắc văn hoá dân tộc
Văn hoá thời kỳ Pháp thuộc và chống Pháp thuộc
Âu hoá và chống Âu hoá
Văn hoá thời kỳ Việt Nam xã hội chủ nghĩa
Xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc

Các giá trị văn hoá tinh thần của dân tộc Việt Nam
1.

Quan niệm về giá trị, giá trị văn hoá

1.1. Khái niệm giá trị
Là khái niệm dùng để chỉ các phẩm chất cao quý, có ý nghĩa
được đa số người trong xã hội ao ước và cùng chia sẻ
1.2. Khái niệm giá trị văn hoá
Là giá trị hướng tới cái đúng, cái tốt, cái đẹp được phản ánh
trong các nguyên tắc và chuẩn mực về phương diện pháp lý,
đạo lý và thẩm mỹ của cá nhân và cộng đồng, được cộng đồng
tin tưởng và chia sẻ, trở thành khuôn mẫu ứng xử chung, làm
nền tảng tinh thần của xã hội.


Các giá trị văn hoá tinh thần của dân tộc Việt Nam
2. Các giá trị văn hoá tinh thần của dân tộc Việt Nam
2.1. Quan niệm của các nhà hoạt động chính trị, các nhà nghiên cứu
♦
♦
♦

Chủ tịch Hồ Chí Minh: nồng nàn yêu nước, anh dũng, cần cù,
trung với nước, hiếu với dân, cần, kiệm, liêm, chính
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng: yêu nước, thương nòi,
anh dũng, cần cù, sáng tạo
Nhà nghiên cứu Trần Văn Giàu: yêu nước, cần cù, anh dũng,

sáng tạo, lạc quan, thương người, vì nghĩa

2.2. Quan niệm của Đảng Cộng sản Việt Nam
♦
♦
♦
♦
♦

Lòng yêu nước nồng nàn, ý chí tự cường dân tộc
Tinh thần đồn kết, ý thức cộng đồng gắn kết
cá nhân - gia đình - Tổ quốc
Lịng nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình đạo lý
Đức tính cần cù, sáng tạo trong lao động
Sự tinh tế trong ứng xử, giản dị trong lối sống


Các giá trị văn hoá tinh thần của dân tộc Việt Nam

3.

Vai trị của các giá trị văn hố tinh thần của
dân tộc Việt Nam
♦ Góp phần tạo nên sức mạnh tinh thần để chiến thắng
các kẻ thù
♦

Là cơ sở cho sự nghiệp xây dựng nền văn hoá tiên tiến,
đậm đà bản sắc dân tộc

♦ Vai trò nền tảng tinh thần để lựa chọn mơ hình phát
triển kinh tế - xã hội


Giải pháp phát huy vai trò của các giá trị văn hoá
1.

Đẩy mạnh việc bảo tồn các giá trị văn hoá tinh
thần của dân tộc

2. Nâng cao nhận thức và tăng cường giáo dục về
giá trị văn hoá của dân tộc
3. Tiếp thu tinh hoa có chọn lọc tinh hoa văn hoá
nhân loại, đồng thời phải hiện đại hoá các giá trị
văn hoá tinh thần của dân tộc


Kết luận
• Hệ giá trị văn hố Việt Nam được hình thành
trong lịch sử lâu dài dựng nước và giữ nước, xây
dựng trong đời sống cộng đồng.
• Hệ giá trị văn hố Việt Nam chính là những di sản
văn hố có vai trị như nội lực cố kết cộng đồng.
• Cần phải nhận thức và phát huy vai trò của các
giá trị đó để xây dựng nền văn hố mới và phát
triển đất nước.