Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Y tế công cộng: Thực trạng dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan của trẻ em từ 0–24 tháng tuổi tại phường Khương Mai, Thanh Xuân, Hà Nội năm 2018

B ăGIỄOăD CăVÀă ÀOăT O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

NGUY NăTH ăOANH
TH C TR NG DINH D
QUAN C A TR EM T
KH

NG VÀ M T S

Y UT

LIÊN

0 –24 THÁNG TU I T I PH

NG

NG MAI, THANH XUÂN, HÀ N I N M 2018
Chuyên ngành :ăYăT ăCỌNGăC NG
Mưăs

: 8720701

TÓMăT TăLU NăV NăTH CăS ăYăT ăCỌNGăC NG

H

NGăD NăKHOAăH C:ăTS.ăBS.ăTR NăTR NGăD

HÀăN Iăậ 2018

NG


1
TăV Nă
Dinhă d ngă đóngă vaiă trịăquanătr ngă đ iă v iă c ă th ăconă ng i,ă
đ căbi tăđ iăv iătr ăemă– m tăc ăth ăđangăl năvàăphátătri n.ăDoăv y,ă
vi căđ măb o cungăc păđ yăđ ădinhăd ngăchoătr ătrongăgiaiăđo nănàyă
làă v nă đ ă r t quană tr ngă vàă nhuă c uă dinhă d ngă c aă giaiă đo nă nàyă
c ngălàăcaoănh t. Dinhăd ngăkhôngăđ yăđ ăs ăd năđ năh uăqu ătr ăb ă
suyădinhăd ng.ăSuyădinhăd ngălàătìnhătr ngăc ăth ăthi uăproteină –
n ngăl ngăvàăcácăviăch tădinhăd ng.ăB nhăth ngăg pănhi uănh tă ă
tr ăemăd iă5ătu i,ăbi uăhi nă ăcácăm căđ ăkhácănhau.ă
N mă2014,ătheoă cătínhăc aăT ăch căYăt ăth ăgi iă(WHO), suy
dinhă d ngă (SDD)ă ă tr ă emă d iă 5ă tu i:ă SDDă th ă th pă còiă 23,8%
(159ătri u tr );ăSDDăth ănh ăcân 14,3% (95,5ătri uătr ); SDD th ăg yă
cịmă(SDDăc pătính) 7,5% (50ătri uătr ).
Tuyănhiên,ăt ăl ăsuyădinhăd ng c aătr ăemăd iă5ătu iă ăn că
taăsoăv iăth ăgi iăvàăcácăn cătrongăkhuăv căcịnăcao.ăM cătiêuăc aă
ch ngătrìnhăphịngăch ngăsuyădinhăd ng c aăn cătaălàăgi măt ăl ă
suyădinhăd ng th ănh ăcânăcònă12,5%;ăsuyădinhăd ng th th păcòiă
cònă23%ăvàoăn mă2020. T i HàăN i,ăn mă2015ătr ăd iă5ătu iă ăth ă
nh ă cână làă 5,9%ă (c ă n că làă 14,1%),ă th ă th pă còiă 14,9%ă (c ă n că
24,6%),ăth ăg yăcòmă4,6%ă(c ăn călàă7,8%). N mă2016ătr ăd iă5ă
tu iă ăth ăth păcòiăgi măcònă14,2%.ăN mă2017,ăt ăl ătr ăemăd iă5ă

tu iă suyă dinhă d ngă th ăth pă còiă gi mă cònă 13,6%.ă Dinhă d ngă c aă
tr ătrongă2ăn măđ uăđ iăr tăquanătr ngăđ iăv iăs căkh eătrongăt ngă
lai và thành cơngăc aătr . Tuyănhiênăđ nănayăch aăcóănghiênăc uănàoă
v ădinhăd ngăc aătr ăemăt ă0-24ăthángătu iăt iăph ngăKh ngăMai,ă
Thanhă Xuân,ă Hàă N i.ă Doă đó,ă đ ă gópă ph nă mơă t tìnhă tr ngă dinhă
d ngă vàă nângă caoă ch tă l ngă dinhă d ng c aă tr ă emă trênă đ aă bànă
ph ng nói riêngăvàăthànhăph ăHàăN iănóiăchung,ăchúngătơiăth căhi nă
nghiênă c uă đ ă tài:ă “Th că tr ngă dinhă d ngă vàă m tă s ă y uă t ă liênă
quană c aă tr ă emă t ă 0ă – 24ă thángă tu iă t iă Ph ngă Kh ngă Mai,ă
ThanhăXuân,ăHàăN iăn mă2018”,ăv iă2ăm cătiêuăsau:
1. Môă t ă th că tr ngă dinhă d ngă c aă tr ă emă t ă 0ă – 24 tháng
tu iă t iă Ph ngă Kh ngă Mai,ă Qu nă Thanhă Xuân,ă Thànhă
ph ăHàăN iăn mă2018.
2. Phână tíchă m tă s ă y uă t ă liênă quană t iă th că tr ngă dinhă
d ngăc aăđ iăt ngănghiênăc u.


2
CH
NGă1
T NGăQUAN
1.1.ăCỄCăTH IăK ăPHỄTăTRI NăVÀă
Că I MăSINHăH C
C ă B N,ă NHUă C Uă DINHă D
NGă C A TR ă EMă T ă 0-24
THỄNGăTU I
1.1.1.ăCáchăphơnăchiaăcácăth i k ăc aătr ăem
TheoăWHOătr ăemăbaoăg măt ă0ăđ nă18ătu i,ăc ăth ănh ăsau:
- S ăsinhă(Newborn):ăt ălúcăsinhăđ nă1 tháng;
- Tr ăbúăm ă(Infant):ă1ăđ nă23 tháng;

- Tr ăti n h căđ ngă(Preschoolăchild):ă2ăđ nă5 tu i;
- Tr ăemănhiăđ ngă(Child):ă6ăđ nă12 tu i;
- Tr ăv ăthànhăniênă(Adolescent):ă13ăđ nă18 tu i.
1.1.2.ă căđi măsinhăh căc ăb năc aătr ăt ă0ăậ 24 tháng tu i
Tr ăt ălúcăsinhă(c tăr n)ăchoăđ nă4ătu năl ăđ u,ăs ăchuy năti păt ă
đ iă s ngă trongă t ă cungă sangă ngoàiă t ă cungă bu că đ aă béă ph iă cóă s ă
thayăđ iăch căn ngăc aăm tăs ăc ăquanăđ ăthíchănghiăv iăcu căs ngă
m iă nh ă ho tă đ ngă c aă b ă máyă hôă h p,ă b ă máyă tu nă hồn.ă Vìă v yă
th că năt tănh tălàăs aăm .ăCh căn ngăcácăb ăph năphátătri nănhanhă
nh ngăch aăhồnăthi năđ căbi tălàăch căn ngătiêuăhóa,ătìnhătr ngămi nă
d chăth ăđ ngă(IgGăt ăm ătruy năsangăgi mănhanhătrongăkhiăkh ăn ngă
t oăGlobulinămi năd chăcòn y u).
- H ăx ngăphátătri nănhanh.
- V ă đ că đi mă b nhă lýă th iă k ă nàyă hayă g pă làă cácă b nhă dinhă
d ngă vàă chuy nă hóaă (suyă dinhă d ng,ă thi uă máu,ă còiă x ng,ă tiêuă
ch yă c p)ă vàă cácă b nhă nhi mă khu nă m că ph iă (viêmă ph i,ă viêmă
nhi măđ ngăhơăh pătrên,ăviêmămàngănưoăm ).ăNóiăchungăcácăb nhă
nhi măkhu năd ăcóăxuăh ngălanăto .
1.1.3. Nhuăc uădinh d ngăc aătr ăt ă0ăậ 24 tháng tu i
Trongăn măđ uătiênătr ăphátătri nănhanh.ă căbi t,ăsauăsinhă6ă
thángătrungăbìnhăcânăn ngătr ăt ngălênăg păđơi,ăđ nă12ăthángăcână
n ngăc aătr ăt ngălênăg pă3ăsoăv iăcânăn ngălúcăsinh,ăđ ăđápă ngă
t că đ ă phátă tri nă trongă n mă đ uă c aă tr ă nhuă c uă cácă ch tă dinhă
d ngăc ngănh ăn ngăl ngăđ uăcao [27]. B tăđ uăchoătr ă năb ă
sungă t ă thángă th ă 7ă ngh aă làă t ă khiă tr ă đ că v aă trònă 180ă ngàyă
tu iătr ăđi. Tuyănhiên,ătrongătr ngăh păbàăm ă(vìăb tăk ăm tălýă


3
doănàoă đó)ă khơngăcóăs aă ho că khơngăth ăchoă conăbúăđ c,ăph iă

s ăd ngăcácăth că năthayăth ăs aăm ăchoătr .
1.2.ăPHỂNăLO IăSUYăDINH D
NGăTR ăEM
1.2.1.ăPhơnălo iătheoăGomeză(1956)
Gomeză làă ng iă đ uă tiênă đ aă raă phână lo iă SDD:ă Làă ph ngă
phápăphânălo iăđ cădùngăs mănh tănóăd aătrênăch ăs ăcânăn ngătheoă
tu iă vàă s ă d ngă qu nă th ă thamă kh o. Cáchă phână lo iă nàyă đ nă gi nă
nh ngăkhôngăphânăbi tăđ căSDDăc păhayăSDDăđưălâu.
1.2.2.ăPhơnălo iătheoăWellcomeă(1970)
- Dùngă choă cácă th ă SDDăn ngă đ ă phână bi tă gi aă Marasmusă vàă
Kwashiorko.
- Phânălo iăd aăvào cânăn ngătheoătu iăvàătri uăch ngăphù.
1.2.3.ăPhơnălo iătheoăWaterlowă(1972)
- uăđi m:
+ăD ăth căhi năt iăc ngăđ ng
+ăChoăbi tăSDDăc pătínhăhayăm nătính
+ăPhânălo iăd aăvàoăCC/Tăsoăv iăchu năvàăCN/CC.
1.2.4.ăPhơnălo iătheoăWHOă(2005)
Theoă khuy nă ngh ă c a WHO,ă cácă ch ă tiêuă th ngă dùngă đ ă
đánhă giáă tìnhă tr ngă dinhă d ngă làă cână n ngă theoă tu iă (CN/T),ă
chi uă caoă theoă tu iă (CC/T),ă cână n ngă theoă chi uă caoă (CN/CC).ă
Thi uă dinhă d ngă đ că ghiă nh nă khiă cácă ch ă tiêuă nóiă trênă th pă
h nă haiă đ ă l chă chu nă (<ă -2SD)ă soă v iă qu nă th ă thamă chi uă
National Center For Health Statistics c aă Hoaă K .ă âyă làă cáchă
phânălo iăđ năgi năchoăphépăđánhăgiáănhanhăcácăm căđ ăSDDăvàă
cóăth ăápăd ngăr ngărưiătrongăc ng đ ng.
1.3.ă NGUYểNă NHỂNă VÀă H Uă QU ă C Aă SUYă DINHă D NGă
TR ăEM
1.3.1. Nguyên nhân suyădinhăd ngătr ăem
*ăDoăsuyădinhăd ngăbàăm : Nhi uăđ aătr ăđ căsinhăraăthi uă

dinhăd ngăvìăm ăchúngăthi uădinhăd ng. Cóăđ năm tăn aăs ătr ăemă
th păcịiăngay trongăt ăcung c aăbàăm .
ănhi uăn căđangăphátătri n,ăvi căcácăcôăgáiăk tăhônăvàăb tăđ uă
có conăkhiăcịnă ătu iăthi uăniênă- tr căkhiăc ăth ăhồnătồnătr ngă
thành.ăNh ngăbàăm ătr ăth ngăcóăítătàiăchính,ăítăh căh n,ăítăki năth că
ch măsócăs căkh eăvàăcóănhi uăkh ăn ngăb ăsuyădinhăd ngăkhiăh ă
mangăthai,ăt ngănh ngăr iăroăchoăb năthânăvàăconăcáiăc aăh . Khiăc ă


4
th ăc aăbàăm ăch aăhồnăthànhăphátătri năthìănguyăc ăsinhăconăthi uă
dinhăd ngăcaoăh n.
*ă Khôngă đ că búă s aă m ă ho că búă ít: Các chuyên gia khuyên
r ngătr ănênăđ căbúăs aăm ătrongăvịngăm tăgi ăsauăkhiăsinh,ăniă
conăhồnătồnăb ngăs aăm ătrongă6ăthángăđ u vàăsauăđóăchoăconăbúă
đ nă2ătu iăv iăcácăth căph măb ăsungăphùăh păv iăl aătu i,ăđ yăđ ă
dinhăd ngăvàăanătồn.ăTuyănhiên,ătrênătồnăth ăgi i,ăđ iăđaăs ătr ăemă
khơngăđ căbúăs aăm ăm tăcáchăt iă u.ă
* Thi uădinhăd ng: Thi uădinhăd ngăcóăth ăx yăraădoăgi mă
cungă c pă ch tă dinhă d ng,ă t ngă tiêuă th ă d ngă ch tă ho că c ă hai.ă
Gi mă cungă c pă ch ă y uă làă doă ch ă đ ă nă c aătr ă khôngă đ ă c ă v ă s ă
l ngăl năch tăl ng,ăthi uăn ngăl ng,ăproteinăcùngăcácăviăch tădinhă
d ng,ătrongăđóăcóăs t,ăaxităfolic,ăk m;ătr bi ngă n,ă năkhôngăđ ănhuă
c uăvàăth că năch ăbi năkhôngăphùăh p,ăn ngăl ngăth p.ă
* Nhi mătrùng: T ălâu,ăng iătaăđưăth aănh năcácăb nhănhi mă
khu năvàăkýăsinhătrùngălàănguyênănhânătr căti păd năđ năSDDătr ăem,ă
đ că bi tă làă tiêuă ch y,ă nhi mă giun,ă nhi mă khu nă hôă h pă c pă làă cácă
b nhăth ngăg pă ătr ănh .ăM tăkhác,ătr ăSDDăcóăh ăth ngămi năd chă
b ă gi mă sút,ă d ă m că b nhă nhi mă trùngă vàă h uă qu ă SDDă ngàyă m tă
n ngăthêm.ăSDDălàmăt ngăkh ăn ngănhi măkhu năhôăh p,ătiêuăch yă

và kéo dàiăth iăgianătiêuăch yă ătr ăem.
* Suyădinhăd ngădoănghèo: Trênăt tăc ăcácăkhuăv căđangăphátă
tri n,ăsuyădinhăd ngăcaoănh tă ănh ngăh ănghèoănh t. M iăquanăh ă
gi aăcịiăc căvàăs ăgiàuăcóăkhácănhauăgi aăcácăqu căgia.ă
1.3.2.ăH uăqu ăc aăsuyădinhăd ngătr ăem
- nhăh ngăđ năvócădáng/chi uăcao khiătr ngăthành.
- nhă h ngă đ nă nh nă th c,ă phátă tri nă tríă tu ă vàă kh ă n ngă laoă
đ ngăkhiătr ngăthành.
- T ngăgánhăn ngăb nhăt tăvàăt ăvong.
1.3.3.ăPh ngăphápăđánhăgiáătìnhătr ngădinhăd ngăc aătr em
Hi nănayăcóăb năph ngăphápăđ cădùngăđ ăđánhăgiáăTTDDăc aă
tr ăem:ă
- i uătraăkh uăph năvàăt păquánă nău ng;
- Cácăch ătiêuănhânătr c;
- Th măkhámăth căth ăđ ăphátăhi năcácăd uăhi uălâmăsàngăc aă
b nhăt tăcóăliênăquanăđ nă nău ng;
WHOă đưă khuy nă cáoă cóă 3ă ch ă tiêuă nhână tr că nênă dùngă làă cână


5
n ngă theoă tu i,ă cână n ngă theoă chi uă caoă vàă chi uăcaoă theoătu i.ă C ă
th ă nh ă sau: Cână n ngă theo tu i, chi uă caoă theo tu i, cână n ngă
theoăchi u cao
1.4.ă M Tă S ă Y U T ă LIểNă QUANă
Nă TH Că TR NGă
DINHăD
NGăTR EM
1.4.1.ăCh măsócădinhăd ngăbƠăm ăkhiăcóăthaiăvƠăchoăcon bú
Th iăk ămangăthaiălàăth iăk ăr tăquanătr ng,ăkhơngănh ngăcóă nhă
h ngăl năđ năs căkh eăb năthânăc aăbàăm ămàăcònă nhăh ngăl nă

đ năs ăphátătri năc aăthaiănhi.ăVìăv yăbàăm ăc năcóănh ngăhi uăbi tă
c ăb năv ăcácăki năth căkhiămangăthaiănh ăs ăl năkhámăthai,ăch ăđ ă
dinh d ng,ăs ăcânăt ngălênătrongăsu tăthaiăk ,ăch ăđ ăngh ăng i.
Khiămangăthai,ădinhăd ngăvàăthóiăquenădinhăd ngăt tăs ăcungă
c păđ yăđ ăcácăch tădinhăd ngăc năthi tăchoăth iăk ămangăthai,ăchoă
s ăphátătri năvàăl nălênăc aăthaiănhi.
* Nuôiăconăb ngăs aăm :
- Nuôiăconăb ngăs aăm ă(NCBSM)ălàăđ aătr ăđ cănuôiăd ngă
tr căti păb ngăbúăm ăho căgiánăti pădoăs aăm ăv tăra.ăS aăm ăc ngălàă
m tăngu năn ngăl ngăvàăch tădinhăd ngăquanătr ngă ătr ă6ătu iă23ă
tháng.
- L iăíchăc aăs aăm :ă
+ S aăm ălàăch tădinhăd ngăhồnăh oănh t,ăd ătiêuăhóa,ăd ă
h pă thu (đ ă acidă amină c nă thi tă v iă t ă l ă cână đ i,ă acidă béoă c nă
thi tă nh ă acidă linoleic,ă acidă linolenică vàă d ă tiêuă hóaă h nă vìă cóă
menă lipase,ă đ ngă lactose,ă hàmă l ngă vitamină Aă caoă vàă mu iă
khốngăd ăh păthu).
+ăS aăm ăcóăch tăkhángăkhu nă(ch aănhi uăIgAăti tăđ căbi tă
làă trongă s aă non,ă lactoferin,ă t ă bàoă mi nă d chă lympho,ă y uă t ă
kíchăthíchăs ăphátătri năc aălactoăbacillus bifilus).
+ăS aăm ăcóăkh ăn ngăch ngăb nhăd ă ng.
+ăT ngătìnhăc măm ăcon.
+ăGiúpăm ăs măl yăl iăvócădángăsauăsinh.
+ă Giúpă m ă ch ngă đ că b nhă t tă (giúpă coă h iă t ă cungă t tă
gi măm tămáuăsauăđ ,ăgi mănguyăc ăungăth ăt ăcungăvàăungăth ă
vú,ăgiúpăm ăk ăho chăhóaăăgia đình).
+ăR ăti n.ă


6

*ăNuôiăconă năb ăsung: Theo khuy n cáo c a Vi nădinhăd ng,
t tháng th 6 tr điăngoài s a m tr c năđ că năb sung các lo i
th c ph m khác.
*ăCáchăch măsócătr :
N uă nh ă vi că cungă c pă ch tă dinhă d ngă đóngă vaiă trịă quy tă
đ nhătrongă vi căphátătri năth ăch tătr ăem,ăthìăcáchă ch măsócătr ă
quy tăđ nhăs ăphátătri nătinhăth năvàăgópăph năr tăquanătr ngăvàoă
vi că đ mă b oă phátă tri nă th ă ch tă tr ă emă toànă di n.ă Tr ă emă c nă
đ căch măsócăchuăđáoăv ăv ăsinh;ătiêmăch ngăm ăr ng;ătheoădõiă
t ngă tr ng;ă tìnhă th ngă yêu;ă h că hànhă vàă đ că ch mă sócă dinhă
d ngăđúngăkhiă mănh ătiêuăch y,ănhi măkhu năhơăh p.
1.4.2. M tăs ăy uăt khác
Ngồiăraăcịnăm tăs ăy uăt ăkhácătácăđ ngăđ năth cătr ngădinh
d ngă c aă tr ă emă nh ă đi uă ki nă kinhă t ă c aă giaă đình,ă tình tr ngă
thi uă n,ă trìnhă đ ă v nă hố c aă bà m ,ă các y uă t ă v ă v ă sinh mơi
tr ng,ăđ căbi tălàătình tr ngăăb nhăt tăc a tr .
1.5.ă M T S ă NGHIểNă C Uă V ă TH Că TR NGă SUYă DINHă
D
NGăTR ăEMăTRểNăTH ăGI IăVÀăT IăVI TăNAM
1.5.1.ăCácănghiênăc uăv ăsuyădinhăd ngătr ăemătrênăth ăgi i
Theoăk tăqu ănghiênăc uătr ăemăd iă5ătu iăc aăt ăch căC uătr ă
tr ăemăM ăn mă2012,ătrênăth ăgi iăcònăh nă100ătri uă(15,7%)ănh ăcân,ă
171,0ătri uă(27,0%)ăth păcòiăvàăh nă60ătri uă(10,0%)ăg yăcòm. Các khu
v că Namă Á,ă c nă hoangă m că Saharaă cóă t l ă SDDă tr ă emă caoă nh t.
Nh ngăqu căgiaăcònăt ăl ăSDDătr ăemăcaoăvàăr tăcaoăc ă3ăth ănh ăcân,ă
th păcòi,ăg yăcòmăt ngă ngănh ăTimorăLesteăn mă2010ă(44,7%,ă58,1%,ă
18,6%);ă Nigeră n mă 2011ă (38,5%,ă 51,0%, 12,3%);ă Pakistană n mă 2011ă
(31,5%,ă43,7%,ă15,1%);ăBangladeshăn mă2011ă(36,4%,ă41,3%,ă15,6%).
Tácăgi ăSilviaăvàăc ngăs ăchoăth yăth iăgianătrungăbìnhăchoătr ă
nă th că nă đ că làă 22,2ătu nă sauă sinh;ă 60,9%ă tr ă thôiăbúă m ă tr că4ă

tháng;ă18,0%ătr ăs ăsinhăcânăn ngăd iă5ăkgăvàoăth iăđi măd ngăbúă
m .ăTrongăcácăy uăt ăliênăquanăđ năng iăm ,ăch ăcóătu iăc aăng iă
m ălàăcóă nhăh ngăđ năth iăgianăchoăconăbú.ăTh că năd măđ uătiênă
đ ănuôiătr ălàăn cănghi năkhoaiătâyă(48,6%ătr ngăh p).ăTh tăvàăch tă
tinhăb tăđ cădùngăchoătr ă nătrungăbìnhă5-7ătu năsauăkhiăthơiăbú.
1.5.2.ăCácănghiênăc uăv ăsuyădinhăd ngătr ăemăt iăVi tăNam
Báo cáo n m 2011 c aăT ngăc căTh ngăkêăchoăth yăt ăl ătr ă
nh ă cân,ă th pă còi,ă g yă cịmă c aă nhómă đ ngă bàoă Kinhă vàă Hoaă


7
(10,0%,ă 19,6%,ă 3,8%),ă th pă h nă h nă soă v iă t ă l ă t ng ng c a
tr em dân t c thi u s (22,0%, 40,9%, 5,7%).
Nghiênăc uăc aă inhă oăvàăc ngăs ăt iăhuy năB căTràăMyă
t nhă Qu ngă Namă n mă 2014ă choă th y:ă T ă l ă suyă dinhă d ngă th ă
nh ăcân c aătr ăemăd iă5ătu iădânăt căthi uăs :ă36,5%,ătrongăđóă
28,3%ă đ ă I,ă 6,8%ă đ ă II,ă 1,4%ă đ ă III.ă T ă l ă suyă dinhă d ngă th ă
th pă cịi:ă 62,8%,ă trongă đóă 43,0%ă đ ă I,ă 19,8%ă đ ă II.ă T ă l ă suyă
dinhăd ngăth ăg yăcòm:ă8,4%.
Nghiênă c uă c aă Chuă Th ă Ph ngă Maiă t i phòng khám dinh
d ng B nhă vi nă nhiăTrungă ngă (2014) choă th y: T ă l ă SDDă th ă
nh ăcânălàă37,5%,ăSDDăth ăth păcòiălàă28,2%ăvàăSDDăth ăg yăcòmălàă
26,9%. Tr ăb ăSDDăch y u là m căđ v a c 3 th SDD nh cân,
th p còi và g y còm. SDD m căđ n ng chi m t l th p.
1.6.ăGI IăTHI UăTịMăT TăV ă Aă I M NGHIểNăC U
Ngàyă 26ă thángă 11ă n mă 1996,ă th că hi nă Ngh ă đ nhă 74/N -CP
c aă Chínhă ph ă thànhă l pă Qu nă Thanhă Xuân.ă C ngă t ă đó, ngày 17
thángă01ăn mă1997ăc ăquană ng,ăchínhăquy năvàăcácăđồnăth ăc aă
Ph ng raăm tănhânădânăph ngăKh ngăMaiăvàăchínhăth căcóătênă
vàăđ aădanhătrênăb năđ ăhànhăchínhăTh ăđơăHàăN i.ăN mă2015,ădi nă

tíchăc aăph ngălàă105,11ăhaătrongăđóăđ tăanăninh,ăqu căphịng:ă57,12ă
ha,ăđ tă ăchoădânăc :ă32,29ăhaăcịnăl iălàăđ tăcơngătrìnhăgiaoăthơng,ăc
quanăhànhăchínhăvàătr ngăh c.
Dânăs ăc ngăt ngălên,ăngàyăđ uăthànhăl păcóă2216ăh ăv iă9915ă
nhânăkh u,ăđ nănayălàă5683ăh ăv iă25086ănhânăkh u,ăh ăkh uăKLTă
t ngăt ă38%ălênă52%,ătrênă85%ăcácăh ălàăgiaăđìnhăcánăb ăcơngăch c,ă
viênă ch că Nhàă n c.ă Trongă 18 n mă quaă Lưnhă đ o,ă chínhă quy nă
Ph ngă đưă v nă d ngă sángă t oă trongă quáă trìnhă xâyă d ngă vàă t ă ch că
th căhi nănhi măv chínhătr ăc aăPh ng.
IăT

CH
NGă2
NGăVÀăPH
NGăPHỄPăNGHIểNăC U

2.1.ă IăT
NG,ă Aă I M,ăTH IăGIANăNGHIểNăC U
2.1.1.ă iăt ng,ăđ aăđi mănghiênăc uă
*ă iăt ngănghiênăc u:
- Tr ăem t ă0 - 24ăthángătu i s ng trênăđ aăbànăPh ngăKh
Mai,ăThanhăXuân,ăHàăN iătínhăđ năh tăthángă10/2018.

ngă


8
- Bàăm ăc aăcácătr ăemătrongănhómăđ iăt ngănghiênăc u.
*ă aăđi mănghiênăc u:
Ph ngăKh ngăMai,ăQu năThanhăXuân,ăThànhăph ăHàăN i.

2.1.2. Th iă giană nghiênă c u: T ăthángă05 n mă2018ăđ năthángă10
n mă2018
2.2.ăPH
NGăPHỄPăNGHIểNăC U
2.2.1.ăThi tăk ănghiênăc u
*ă Ph ngă phápă nghiênă c u: Nghiên c uă mơă t ă c tă ngangă có
phân tích.
*ăPh ngăphápăch năm u:
- Tiêu chu năch năm u:ă
+ Tr ăemăt ă0 - 24ăthángătu iăđangăs ng t iăth iăđi măvàătrênăđ aă
bànănghiênăc uătínhăđ năh tăthángă10/2018.
+ Tr ăkhơngăb ăm căcácăb nhăb măsinh,ăcácăb nhăm nătính,ăt iă
th iăđi mănghiênăc uăkhơngăm căcácăb nhăc p tính.
+ Bàă m cóă tinhăth n bìnhă th ng,ă t ă nguy nă thamă giaă nghiênă
c u.
- Tiêuăchu nălo iătr :
+ Tr ătrênă24ăthángătu i.
+ Tr m c các b nh b m sinh, các b nh m n tính ho c đang
m c b nh c p tính.
+ Bàăm b ăb nhătâmăth n,ăr iălo nătrí nh .
+ăBàăm ăkhơngăh pătácănghiênăc u.
2.2.2. C ăm uă
Ch năm uăthu năti n,ăch năt tăc ătr ăem t ă0ăđ nă24ăthángătu iă
và bà m ă c aă tr em đangă s ngă trênă đ aă bànă ph ngă Kh ngă Mai,ă
Thanhă Xuân,ă Hàă N i,ă t ngă s ă làă 720ă tr ,ă baoă g mă tr ă cóă h ă kh uă
th ngătrúăvàăt mătrúădàiăh n.
2.2.3.ăPh ngăphápăthuăth păs li u
*ăăCh ăs ănhânătr căvàăm tăs ătri uăch ngălâmăsàngăkèmătheo:
- Cân n ng: Dùng cân có đ ăchínhăxácă0,1kg.ă
- Chi uădài n măc aătr :ăđoăchi uădàiăn măc aătr ăthayăvìăchi uă

cao.ăVìă ăđ ătu iănày,ătr ăch aăcóăkh ăn ngăđ ngăđ ătiêuăchu năđ ăđoă
đ ng.ă oăb ngăth căg ăcóăch năđ uăvàăchân.
- Tínhă tu i:ă Tu iă c aă tr ă đ că tínhă b ngă cáchă l yă ngàyă thángă
n mă đi uă traă tr ă điă ngàyă thángă n mă sinhă c aă tr ,ă vàă phână lo iă theoă
WHO,ă1995.ăVíăd :


9
+ăTr ăt ă1-29ăngày:ă0ăthángătu i.
+ăTr ăt ă30-59ăngày:ă1ăthángătu i.
+ăTr ăt 11 tháng - 11 tháng 29 ngày: 11 thángătu i.
* Côngăc ăthuăth păs ăli u:ăNghiênăc uăs ăd ng b ngăh iăđ căh că
viênăxâyăd ngănh măthuăth păthôngătinăchungăv ăđ iăt ngănghiênăc u và
m tăs ăy uăt ăliên quan đ n th c tr ngădinhăd ngăc aătr .
2.2.4. ánhăgiáă ki năth c,ăth căhƠnh c aăbƠăm
2.2.5. Bi năs ăvƠăch ăs ănghiênăc u
2.2.6.ăPh ngăphápăx ălỦăs ăli u
- WHO Anthro 2005
- Nh păs ăli uăb ngăph năm măSPSSă20.0,ăOR (CI 95%) ch ăs ăp
đ ăsoăsánhăth ngăkê.ăS ăd ngăph iăh păcácăph ngăpháp,ăthu tătoánă
th ngăkêăy h c;
- Làmăs chăs ăli uăt ăphi u;
- L păcácăb ng,ăbi uăđ ăđ ătrìnhăbàyăk tăqu ănghiên c u;
2.2.7.ăSaiăs ăvƠăkh ngăch ăsaiăs
Cácălo iăsaiăs ăcóăth ăg p:
- Saiăs ăng uănhiênănh ăl iătrongăqătrìnhăthuăth păthơngătinăquaăph ngăv n;
- Saiăs ăh ăth ngătrongăqătrìnhăcân,ăđoăchi uădàiăchoătr .
Cáchăkh ngăch :
- Ch năl aăcácăđi uătraăviênăcóăkinhănghi mătrongăđi uătraădinhă
d ng,ăcóăkinhănghi mălàmăvi căv iăyăt ăph ng;

- T ch c t p hu n chi ti t v b ng h i và k thu t cân đo
tr c khi đi u tra;
- Trong q trìnhăđi uătraăcóăgiámăsátăviênăthamăgiaăgiám sát.
2.2.8.ă oăđ cănghiênăc u
- ThôngăquaăH iăđ ngăđ oăđ cătr ngă iăh căTh ngăLong;
- Lu năv nănàyăch ăph căv ăchoăh căt p,ănghiênăc u,ăkhôngăviăph măcácă
đ oăđ căngh ănghi păc ngănh ăthu năphongăm ă t căconăng i.
2.2.9.ăH năch ăc aănghiênăc u
- Ph măviănghiênăc uăc aălu năv nălàă ăt iăm tăph ngănênătính
đ iădi năch aăcao.
- Cácă s ăli uă ch ă y uălàă cácă s ăli uă s ă c p,ă ph ngă v nă cácăđ iă
t ngăcịnămangătínhăch ăquan,ătínhăkháchăquanăcịnăh năch .
- Nghiênă c uă c aă lu nă v nă ch ă t pă trungă đ că vàoă v nă đ ă suyă
dinhăd ngătr ăemămàăch aăđ ăc păđ nătìnhătr ng th aăcân - béo phì
c aătr ăemătrongănhómăđ iăt ngănghiênăc u.


10
CH
NGă3
K TăQU ăNGHIểNăC U
3.1. TH Că TR NGă DINHă D
NGă C Aă TR ă EMă T ă 0ă ậ 24
THỄNGăTU IăT IăPH
NGăKH
NGăMAI,ăQU NăTHANHă
XUỂN,ăTHÀNHăPH ăHÀăN I, N Mă2018
3.1.1.ăM tăs ăthôngătinăchungăc aăđ iăt ngănghiênăc u
Ngh nghi p ch y u c a các bà m làăngồiănhàăn c (69,9%).
Nhìn chung, ngu n thu nh p chính c a các bà m là t các doanh

nghi păt ănhân,ăkinhădoanh, t do.ăTrìnhăđ h c v n c a các bà m
ch y uălàăCaoăđ ngăvàă i h c (61,5%), Trung c pă(17,2%),ăSauăđ i
h c (7,7%) và t t nghi p ph thơng trung h c (13,6%). Nhóm tu i và
dân t c:ăD i 35 tu iăcóă470ăng i (65,3%), t 35 tu i tr lên có 250
ng i (34,7%); dân t căkinhăcóă684ăng i (95,0%), dân t c khác có
36ăng i (5,0%).
S phân b gi i tính gi a các tr đi u tra có s chênh l ch t t
c các nhóm tu i, t l tr nam chi m 56,1% và tr n là 43,9%. T
l tr namăcaoăh năt l tr n là 12,2%.
Tr emătrongănhómăđ iăt ng nghiên c u ph n l n là con th 2
trongăgiaăđìnhătr lên (65,5%), ch có 43,5% s tr làăconăđ u trong
giaă đình. Nhóm tr đ că đ th ng chi m t l (62,5%)ă caoă h nă
nhóm tr đ m (37,5%).
3.1.2. Th c tr ngădinhăd ng c a tr tham gia nghiên c u
Cânăn ngătrungăbìnhăc aătr ănamă(10,6±1,9 kg)ăcaoăh nătr ăn ă
(9,7±1,6 kg),ăs ăchênhăl chăcóăýăngh aăth ngăkêăv iăpă<ă0,05.ăChi uă
caoătrungăbìnhăc aătr ănamă(78,5±7,8 kg)ăcaoăh năn ă(76,4±6,0 kg),
tuyănhiênăs ăchênhăl chăch aăcóăýăngh aăth ngăkê v iăpă>ă0,05.
SDD th nh cân chi m 7,1%; SDD th th p còi chi m 16,2% và
SDD th g y còm chi m 7,4%. Tr ăb ăSDDăch y u là m căđ v a
(th nh cân là 6,9%; th th p còi là 15,8%; th g y còm là 6,0%),
SDD m căđ n ng ít (th nh cân là 0,2%; th th p còi là 0,4%; th
g y còm là 1,4%).
Tr trong nhóm 18-24 tháng tu i chi m t l suyădinhăd ng cao
nh t (th nh cân 12,5%, th th p còi 28,1%, th g y còm 12,0%).
Ng c l i, tr trong nhóm 6-11 tháng có t l suyădinhăd ng th p
nh t (th nh cân 1,9%, th th p còi 8,6%, th g y còm 3,1%).


11

3.2.ăM TăS ăY UăT ăLIểNăQUANăT IăTH CăTR NGăDINHă
D
NGăC Aă IăT
NGăNGHIểNăC U
3.2.1.ăKi năth c, th căhƠnhăv ăch măsócăbƠăm ămangăthai
Cóăs ăchênhăl chăv ăki năth căvàăth căhànhăc aăbàăm ăv ăs ăl nă
khám thai. Có 88,2% bà m ăchoăr ngănênăkhámăthaiătrênă3ăl nătrongă
su tăthaiăk ăvàăv năcịnă11,8%ăbàăm ăkhơngăbi tămìnhănênăkhámăthaiă
baoănhiêuăl nătrongăsu tăthaiăk ăđ ăt tănh tăchoăcon.ăVi căth căhànhă
điăkhámăthaiăc aăcácăbàăm ăchi măt ăl ăcaoăh năso v iăki năth căc aă
h . Có 98,8%ăbàăm ăđưăđiăkhámăthaiătrênă3ăl n,ăkhơngăcóăbàăm ănàoă
khámăthaiăd iă3ăl nătrongăsu tăthaiăk ,ăcóă1,2%ăbàăm ă khơngănh ă
mìnhăđưăkhámăthaiăbaoănhiêuăl n.
Cóăs ăkhácăbi tăgi aăki năth căvàăth căhànhăc aăcácăbàăm ăv ăs ă
cânăn ngăt ngălênăkhiămangăthai. Có 60,7%ăbàăm ăcóăki năth căđúngă
v ăcânăn ngănênăt ngă(10-12kg) khi mang thai. Còn 28,1%ăbàăm ăcho
r ngănênăt ngăd iă10kg vàăcóă11,1%ăbàăm ăchoăr ngănênăt ngătrênă
12kg trongă th iă k ă mangă thaiă đ ă tr ă khôngă b ă suyă dinhă d ngă bàoă
thai. Ng că l iă v iă ki nă th că c a cácă bàă m ,ă h uă h tă cácă bàă m ă đưă
t ngă trênă 12kgă (84,2%),ă cònă t ă l ă cácă bàă m ă t ngă 10-12kgă vàă d iă
10kgăch ăchi măt ăl ăr tăth p(8,0%ăvàă7,8%).
3.2.2.ăKi năth căv ăch măsócăvƠăniăd ngătr
Cácă bàă m ă cóă hi uă bi tă đúngă v ă v nă đ ă nuôiă conă b ngă s aă
m ăchi măt iătrênăd iă80%.ăTuyănhiênătrênăth căt ăthìăl iăcóăs ă
khácăbi tăkháăl n: Cóăs ăt ngăđ ngăgi aăki năth căvàăth căhànhăc aăcácă
bàăm ăv ăvi căv tăs aănon.ăH uăh tăcácăbàăm ăkhôngăv tăs aănonătr căkhiă
choătr ăbúă(74,4%).ă
Th iăgiană năb ăsung:ăcóă553ă(76,8%)ăbàăm ăchoăr ngăch ănênă
choăconă năb ăsungăkhiătr ăđưăđ că6ăthángătu i.ăTh căt ăđưăcóă425ă
(59,0%)ătr ă năb ăsungătr că6ătháng.ăCóă264ăă(34,2%)ătr ă năb ăsungă

khiăđưăđ că6ăthángătu i.ăCóă49ă(6,8%)ătr ăch aă năb ăsung.
năs aăngoàiăvàăs aăchuaăt ăthángăth ă6:ăKi năth căvàăth căhànhă
c aă bàă m ă v ă v nă đ ă nàyă phùă h pă v iă nhau.ă H uă h tă bàă m ă (trênă
96%)ăchoă conă nă b ă sungă s aă ngoàiă vàă s aă chuaă khiă tr ăt ă 6ăthángă
tu i.
năv t:ăCóă80%ăbàăm ăbiêtăr ngăkhơngănênăchoătr ă năv tăgi aă
cácăb aă n,ătuyănhiênăcóă68,5%ăbà m ăchoătr ă năv t.ă


12
3.2.3.ăM tăs ăy uăt ăliênăquanăđ năth cătr ngădinhăd ngăc aătr
Liênă quană gi aă SDDă tr ă emă vƠă m tă s ă thơngă tină chungă
c aăbƠăm ă(n=720)
Tr ă ă nhómă bàă m ă ≥ 35ă tu iă kh ă n ngă SDDă caoă h nă 2,67ă l nă
(95%CI: 1,50 - 4,76) soăv iănhómăbàăm ăd iă35ătu i,ăm iăliênăquană
cóăýăngh aăth ngăkêăv iăp<0,05.
Tr ă ănhómăbàăm ălàălàmăcácăcơngăvi căkhácăkh ăn ngăSDD cao
h n 2,11 l nă(95%CI: 1,01 – 4,41) soăv iănhómăbàăm ălà cánăb ăcơngă
ch c,ăs ăkhácăbi tăcóăýăngh aăth ngăkêăv iăpă<ă0,05.
Tr ă ănhómăbàăm ăcóătrìnhăđ ăh căv nă≤ăTHPTăkh ăn ngăSDDă
caoăg pă2,08ăl nă(95%CI:ă1,05ă– 4,14)ăsoăv iănhómăbàăm ăcóătrìnhăđ ă
h că v nă TC/C / H/S H,ă m iă liênă quană cóă ýă ngh aă th ngă kêă v iă
p<0,05.
Liên quan gi a SDD tr em và ki n th c c a bà m v th i
gian bú m (n=720)
Nh ng bà m cho r ng th i gian cho bú sau sinh là sau 1h có
con b suyă dinhă d ng th nh cân kh ă n ngă SDD cao g p 7,8 l n
(95%CI: 4,3 – 14,2)ăsoăv iănhóm bà m cho r ng th i gian thích h p
cho tr bú sau sinh là ngay trong 1 gi đ u, m iăliênăquanăcóăýăngh aă
th ngăkêăv iăp<0,05.

Nhóm bà m cho r ng nên cho con bú s a m hoàn tồn trong 3
và 4 tháng kh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng cao g p 2,14 l n (95%CI:
1,08 – 4,26) so v i nhóm bà m cho r ng nên cho con bú s a m hồn
tồn trong 6 tháng, m iăliênăquanăcóăýăngh aăth ng kê v i p<0,05
Nhóm bàăm ăchoăr ngătr ănênăcaiăs aătr că18ăthángăkh ăn ngă
cóă conă suyă dinhă d ng caoă g pă 7,9ă l nă (95%CI:ă 4,4 – 14,4) soă v iă
nhómăbàăm ăchoăr ngătr ănênăcaiăs aăsauă18ătháng,ăm iăliênăquanăcóăýă
ngh aăth ngăkêăv iăp<0,05.
Liên quan gi a SDD tr em và th c hành c a bà m v
th i gian bú m (n=712)
Nhómăbàăm ăcóăv tăb ăs aănon kh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng
caoăg pă1,99ăl nă(95%CI:ă1,10ă– 3,58)ăsoăv iănhómăbàăm ăkhơngăv tă
s aănon,ăm iăliênăquanăcóăýăngh aăth ng kêăv iăp<0,05.
Nhómăbúăm ăsauăsinhăsau 1 gi ăđ uăkh ăn ngăcóăconăsuyădinhă
d ngă cao h nă 3,28 l nă (95%CI:ă 1,57 – 6,86)ă soă v iă nhómă búă m ă
trong 1ă gi ă đ uă sauă sinh,ă m iă liênă quană cóă ýă ngh aă th ngă kêă v iă pă
<0,05.


13
Liên quan gi a SDD tr em và th iăgianăcaiăs a (n=712)
M i liênăquanăgi aăth cătr ngădinhăd ngăc aătr ăvàăth căhànhă
th iă giană caiă s aă c aătr .ă Nhómă caiă s aă tr că 18ă thángă chi mă t ă l ă
caoănh tă(12,8%),ă ănhómăcaiăs aă≥ 18ăthángăchi mă10,3%,ăNhómătr ă
ch aăcaiăs aăchi măt ăl ăr tăth p,ăch ăchi mă2,6%.ăS ăchênhăl chăt ăl ă
gi aăcácănhóm g pă2,24ăl nă(95%CI:ă1,59 – 3,17), m iăliênăquanăcóă
ýăngh aăth ngăkêăv iăp<0,05.
Liên quan gi a SDD tr em và th c hành c a bà m v
cách cho tr bú (n = 712)
Nhóm tr bú m theo gi kh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng cao

g p 3,43 l n (95%CI: 1,84 – 6,39)ăsoăv iănhómătr ăđ căbúăm ătheoă
nhuăc u,ăp<0,05.
Nhóm tr gi m s l n bú khi m có t l SDD cao nh t (13,3%)
và th p nh t là nhóm tr đ că t ngă s l n bú khi m (4,3%). S
chênh lêch t l gi a các nhóm là 2,02 l n (95%CI: 1,03 – 3,95),
p<0,05.
Liên quan gi a SDD tr em v i th iă đi mă nă b sung và
th c hành c a bà m v lo i th că năc a tr (n = 671)
Nhóm bà m cho tr nă c m kh ă n ngă cóă conă suyă dinhă d ng
caoăh nă3,44ăl n (95%CI: 1,81 – 6,51)ăsoăv iănhómăbàăm ăchoătr ă nă
cháo,ăb tă(p<0,05).
Liên quan gi a SDD tr em và ki n th c c a bà m v 4
nhóm th c ph măc ăb n (n =720)
M i liên quan gi a th c tr ngădinhăd ng c a tr v i ki n th c
c a bà m v 4 nhóm TPCB. Nh ng bà m cho r ng tr nên b sung
1-2 nhóm th c ph m có con b SDD chi m t l cao nh t (11,9%),
nh ng bà m cho r ng tr nênă năđ 4 nhóm TPCB chi m t l th p
nh t (4,9%), nh ng bà m cho r ng tr nênă năb sung 3 nhóm th c
ph m chi m t l SDD 7,9%. S chênh l ch t gi a các nhóm là 1,63
l n (95%CI: 1,10 – 2,39), p<0,05.
Liênă quană gi aă SDDă vàă th că hànhă c aă bàă m ă v ă 4ă nhómă
th căph măc ăb nă(n=671)
Trongă t ngă s ă 671ă tr ă đangă nă b ă sungă thìă cóă t iă 654ă
(97,5%)ă bàă m ă choă conă nă đ yă đ ă 4ă nhómă th că ph mă vàă ch ă cóă
17ă(2,5%)ăbàăm ăb ăsungăchoătr ă năkhơngăđ ă4ănhómăth c ph mă
nênăch aătìmăth yăm iăliênăquanăgi aăSDDătr ăemăv iăvi căbàăm ă
choătr ă năcácănhómăth căph măc ăb năv iăP>0,05.ă


14

Liên quan gi a SDD và v năđ cho tr năs a ngồi và s a
chua t tháng 6 (n=720)
Nhóm tr khơngă năs a ngồi kh ăn ngăsuyădinhăd ng cao h năg p
9,06 l n (95%CI: 1,48 – 55,5) soăv iănhómătr ăcóă năs aăngồi,ăp <0,05.
Nhóm tr năs aăt i/c hai kh ăn ngăsuyădinhăd ng caoăh năg p
2,16 l n (95%CI: 1,20 – 3,90)ăsoăv iănhómătr ă năs aăb t,ăpă<0,05.
Nhóm tr khơngă năs a chua kh ăn ngăsuyădinhăd ng caoăh năg p
3,72 l n (95%CI: 1,33 – 10,41)ăsoăv iănhómătr ăcóă năs aăchua,ăpă<0,05.
Liên quan gi a SDD và m t s v năđ nuôiăd ng tr (n=671)
M iăliênăquanăgi aăt ăl ătr ăSDDăth ănh ăcânăv iăv năđ ă nă
v tă c aătr .ă Nhómătr ăcóă nă v tă gi aăcácă b aă nă (8,4%)ăcaoă h nă
g pă3,09ăl nă(95%CI: 1,09 – 8,74)ăsoăv iănhómătr ăkhơngă năv tă
gi aăcácăb aă n,ăm iăliênăquanăcóăýăngh aăth ngăkêăv iăp<0,05.
Liênă quană gi aă SDDă vàă ti nă s ă s nă khoa,ă tiêmă ch ngă c aă tr ă
(n=720)
Ch aă tìmă raă m iă liênă quană gi aă t ă l ă tr ă SDDă th ă nh ă cână
v iă ti nă s ă s nă khoaă (tu iă thai,ă cáchă sinh,ă cână n ngă khiă sinh),ă
tiêmăch ngăc aătr ,ăp>0,05.
Liênăquanăgi aăSDDătr ăemăvàăti năs ăb nhăt t (n=720)
Nhómătr ăcóăti năs ăn măvi nă kh ăn ngăsuyădinhăd ngăcao
h nă g pă 3,48ă l nă (95%CI: 1,92 – 6,30) so v i nhóm tr khơng
ph i n m vi n, m iăliênăquanăcóăýăngh aăth ng kê v i p<0,05.
Nhómătr ăcóăti năs ătiêuăch yăkh ăn ngăsuyădinhăd ngăcaoăh nă
6,85 l n (95%CI: 3,69 – 12,69) soă v iă tr ă khôngă b ă tiêuă ch y,ă m i
liênăquanăcóăýăngh aăth ng kê v i p<0,05.
Nhóm tr ă cóă ti nă s ă nhi mă khu nă hôă h pă kh ă n ngă suyă dinhă
d ngă caoă h nă 2,06 l n (95%CI: 1,15 - 3,69) soă v iă tr ă khơngă b ă
nhi măkhu năhơăh p,ăm iăliênăquanăcóăýăngh aăth ng kê v i p<0,05.
Liên quan SDD tr v i m t s bi u hi n th ch t khác c a
tr (n=720)

Nhóm tr có bi u hi n ng ngăt ngăcân/sútăcânăkh ăn ngăsuyădinhă
d ng caoă h nă g p 2,85 l n (95%CI: 1,49 – 5,44)ă soă v iă nhómă tr ă
khơngăcóăbi uăhi năng ngăt ngăcân/sútăcân,ăp<0,05.
Nhómătr ăbi ngă năkh ăn ngăsuyădinhăd ngăcaoăh năg pă5,50ă
l nă(95%CI: 2,64 – 11,49)ăsoăv iănhómătr ăkhơngăbi ngă n, p<0,05.
Nhómă tr ă daă xanhă xaoă kh ă n ngă suyă dinhă d ngă caoă h nă g pă
6,18ăl nă(95%CI: 3,42 – 11,18)ăsoăv iănhómătr ădaăh ngăhào,ăp<0,05.


15
CH
NGă4
BÀNăLU N
4.1.ăTH CăTR NGăDINHăD NGăC AăTR ăT ă0ăậ 24 THÁNG
TU Iă T Iă PH NGă KH NGă MAI,ă THANHă XUỂN,ă HÀă N Iă
N Mă2018
* Suyădinhăd ngătheoăcácăth :
Theo k tăqu ănghiênăc u,ăt ăl ătr ăSDDătheoăcácăth (nh ăcân là
7,1%, th pă còi là 16,2%, g yă còm là 7,4%) cao h nă so v iă s ă li uă
đi uătraăt iăthànhăph ăHàăN i n mă2015ăc aăVi năDinhăd ng (nh ă
cân là 5,9%, th păcòi là 14,9%, g yăcòm là 4,6%).
Nh ăv y,ănghiênăc uăc aăchúngătôiă ăc ă3ăth ăSDDă tr ăemăđ uă
choăk tăqu ăcaoăh năsoăv iăv iăs ăli uăđi uătra SDDătr ăd iă5ătu iăt iă
HàăN i n mă2015ăc aăVi năDinhăd ng. S chênh l ch này có th lý
gi i là doă chúngă tơiă ti nă hànhă nghiênă c uă ă nhómă 0-24ă thángă tu i.ă
âyălàănhómăcóănguyăc ăcaoăb ăSDD.ă
* SDDătheoăcácăm căđ :
K tăqu ănghiênăc u choăth yătr ăb ăSDDăch y u là m căđ v a
(nh ăcân là 6,9%; th păcòi là 15,8%; g yăcòm là 6,0%). SDD m căđ
n ng chi m t l th p (nh ăcân là 0,2%, th păcòi là 0,4%, g yăcòm là

1,4%), th păh năsoăv i thành ph Hà N iăn mă2015.ăS li uăđi u tra
c a Vi nă Dinhă d ngă trongă n mă 2015ă c ngă choă th y tr SDD toàn
qu c m căđ v a (nh ăcân là 12,2%, th păcòi là 16,4%, g yăcòm là
6,4%) và SDD tr em m căđ v a t i Hà N i (nh ăcân là 5,2%, th pă
còi là 11,6%, g yăcịm là 3,8%).
* SDDătheoănhómătu i:
K tăqu ănghiênăc uăc aăchúngătơiăchoăth yăt ăl ă SDDă ăc ă3ă
th ăcóăs ăkhácăbi tărõăr tăgi aăcácănhómătu i.ăNhómătu iăcóăt ăl ă
SDDă caoă nh tă là 12-24 tháng (nh ă cână 18,8%, th pă còi 41,4%,
g yăcòm 19,3%).
4.2.ăM TăS ăY UăT ăLIểNăQUANăT IăTH C TR NGăDINHă
D
NGă C Aă TR ă T ă 0-24ă THỄNGă TU Iă T Iă PH
NGă
KH
NGăMAI,ăTHANHăXUỂN, HÀăN I
4.2.1. Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr ăvƠăm tăs ăđ căđi măc aăm
* Liên quanăgi aăTTDD c aătr ăvàătrìnhăđ ăh căv năc aăbàăm :
K t qu nghiên c u c a chúng tơi cho th y nhómăbàăm ăcóătrìnhă
đ ăh căv nă≤ăTHPT kh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng caoăg pă 2,09


16
l nă (95%CI:ă 1,05 – 4,14)ă soă v iă nhómă bàă m ă cóă trìnhă đ ă h că v nă
TC/C / H/S H, k t qu đưăch ra m i liên quan gi aătrìnhăđ h c
v n c a bà m và th c tr ngădinhăd ng c a tr , p < 0,05.
* Liênăquanăgi aăTTDD c aătr ăvàătu iăc aăm :
K tăqu ănghiênăc uăc aăchúngătôiăt iăB ngă3.13 c ngăchoăth yă
nhómăbàăm ă≥ 35ătu iăkh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng cao h nă2,67
l nă(95%CI:ă1,50 - 4,76)ăsoăv iănhómăbàăm ăd i 35ătu i,ăm iăliênă

quanăcóăýăngh aăth ngăkêăv iăp<0,05.ăK t qu này phù h p v i nhi u
nghiên c u c a các tác gi khác. Nghiên c u c a Tr năV nă i năt iă
Ki nă Th y,ă H iă Phòngă n mă 2010ă c ngă nh nă th yă cóă s ă liênă quană
gi aătu iăc aăm ăvàătìnhătr ngădinhăd ngăc aătr .ăBáoăcáoăc aăVi nă
Dinhăd ngăn mă2005ăc ngăch ăraăr ngătu iăbàăm ăd iă20ăho cătrênă
35ăthìăkh ăn ngăconăc aăh ăb ăSDDăcaoăh nărõăr t.
* Liênăquanăgi aăTTDD c aătr ăvàăngh ănghi p c aăm :
Trongă nghiênă c uă c aă chúngă tơi,ă nhómă bàă m ă làălàmă cácăcơngă
vi căkhácăkh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ngăcao h n 2,11 l nă(95%CI:
1,01 – 4,41) soăv iănhómăbàăm ălà cánăb ăcơngăch c,ăs ăkhácăbi tăcóă
ýăngh aăth ngăkêăv iăpă<ă0,05.
* Liênăquanăgi aăTTDD c aătr ăvàăm tăs ăđ căđi măkhácăc aă
bàăm :
Trongă nghiênă c uă c aă chúngă tơi,ă khơngă cóă s ă liênă quană gi aă
th cătr ngădinhăd ngăc aătr ăv iădânăt căc aăbàăm ăv iăP>ă0,05.ăCóă
th ădoăph năl năcácăbàăm ă ăđâyăđ uăcóădânăt căKinhăch ăcóă35ăbàăm ă
cóădânăt căkhácănênăkhơngăcóăýăngh aăth ngăkê.
4.2.2. Liên quan gi a TTDD c a tr và s nuôi d ng tr c a bà m
Nhi uă nghiênă c uă trongă n că vàă n că ngoàiă c ngă đưă ch ngă
minhăki năth căc aăbàăm ăliên quanăt iătìnhătr ngăSDDă ătr .
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr và v năđ v t s a non:
Nghiên c u c a chúng tơi cho th y cóă79,7%ăbàăm ăchoăr ngă
khơngă nênă v tă b ă s aă nonă tr că khiă choă conă búă l nă đ u.ă Th c
hành v t s a non c a bà m có s t ngăđ ng v i ki n th c c a
h . Có 75,3% bà m cho con bú s a non ngay trong l năđ u tiên.
Nhómăbàăm ăcóăv tăb ăs aănonă kh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng
caoăg pă1,99ăl nă(95%CI:ă1,10 – 3,58) soăv iănhómăbàăm ăkhơngă
v tă s aă non,ă m iă liênă quană cóă ýă ngh aă th ngă kêă v iă p<0,05.
Nghiênă c uă c aă Nguy nă Th ă Nh ă Hoaă (2011) cóă 75,1%ă bàă m ă
choăconăbúăs aănon.ă

17
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr vàăki năth cănuôiăconăb ngă
s aăm :
Trong 720 bà m tham gia nghiên c u có 587 bà m (81,5%)
bi tă đ c nên cho con bú trong 1 gi đ u sau sinh, 133 bà m
(18,5%) cho r ng nên cho con bú sau 1 gi đ u, khơng có bà m
nào khơng bi t nên cho con bú l nă đ u vào th i gian nào. K t
qu caoă h nă v i nhi u nghiên c u c a Chu Th Ph ngă Maiă t i
B nh vi nă Nhiă Trungă ngă (2014)ă ch ra có 66,9% bà m bi t
nên cho tr bú trong 1 gi đ u sau sinh.
K t qu nghiên c u c a chúng tôi đưăch ra bà m cho r ng
th i gian cho bú sau sinh là sau 1h kh ă n ngă cóă conă suyă dinhă
d ng cao g p 7,8 l n (95%CI: 4,3 – 14,2)ă soă v iă nhóm bà m
cho r ng th i gian thích h p cho tr bú sau sinh là ngay trong 1
gi đ u, m iăliênăquanăcóăýăngh aăth ngăkêăv iăp<0,05.ă K t qu
t ngăđ ng v i nghiên c u c a các tác gi khác. Nghiên c u c a
Chu Th Ph ngăMaiăt i B nh vi năNhiăTrungă ngă(2014)ăc ngă
nh n th y có m i liên quan gi a ki n th c v th i gian bú m sau
sinh v i t l SDD c a tr .
* Liênă quană gi aă TTDDă c aă tr và ki n th c cho tr
BMHT:
Nhóm bà m cho r ng nên cho con bú s a m hồn tồn trong 3
và 4 tháng kh ăn ngăcóăconăsuyădinhăd ng cao g p 2,14 l n (95%CI:
1,08 – 4,26) so v i nhóm bà m cho r ng nên cho con bú s a m
hoàn toàn trong 6 tháng, p<0,05. K t qu này caoăh năk t qu c a các
nghiên c u khác. Nghiên c u c a Chu Th Ph ngăMaiăt i B nh vi n
NhiăTrungă ngă(2014)ăv i t l bà m bi tăđ c nên cho tr bú m
hoànă toànă trongă 6ă thángă đ uă làă 75,6%,ă tuyă nhiênă ch aă tácă gi ch aă

tìm th y m i liên quan gi a ki n th c v th i gian bú s a m hoàn
toàn v i t l SDD c a tr .
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr và ki n th c v th i gian cai
s a:
Khiăđ c h i v th i gian cai s a, ph n l n bà m ( 610 bà m ,
chi m 84,7%) cho r ng nên cho tr cai s a m sau 18 tháng. Nhóm
bà m ăchoăr ngătr ănênăcaiăs aătr că18ăthángă kh ăn ngăcóăconăsuyă
dinhăd ng caoăg pă7,9ăl nă(95%CI:ă4,4 – 14,4)ăsoăv iănhómăbàăm ă
choăr ngătr ănênăcaiăs aăsauă18ătháng,ăm iăliênăquanăcóăýăngh aăth ngă
kêăv iăp<0,05.ă Nghiên c u c a Chu Th Ph ngăMaiăt i B nh vi n


18
NhiăTrungă ngă(2014)ăv i t l 68,8% bà m cho r ng nên cho tr
cai s a sau 18 tháng và tác gi ch aătìmăraăđ c m i liên quan gi a
ki n th c v th i gian cai s a v i t l SDD c a tr .
4.2.3.ăLiênăquanăgi aăTTDDăc aătr ăvƠ th c hành c a bà m v
nuôi con b ng s a m
Trong s 720 bà m tham gia nghiên c u c a chúng tôi có 712
(98,9%) bà m cho con bú. Có 08 bà m (1,1%) không cho con bú v i
các lý do sau: 1 bà m b b nh (HIV), 4 bà m khơng có s a, 1 bà m
cho r ng s a m nóng, khơng t t cho s t ngăcân c a tr , 2 bà m cho
r ng cho con bú s làm ng c b ch y s , không gi đ c dáng.
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr và th i gian bú m sau sinh:
Nghiên c u c a chúng tơi th y r ng có 39,7% bà m cho con bú
ngay trong gi đ u sau sinh, th pă h nă soă v i ki n th c c a h
(81,5%). K t qu nghiên c u c aă chúngă tôiă caoă h năsoă v i k t qu
nghiên c u c a m t s tác gi trongăn c: nghiên c u c a ChuăTh ă
Ph ngăMaiă(2014)ăv iă156ăc păm ăvàăconăthìăch ăcóă35,9%ăbàăm ă
choăconăbúăngayătrongă1ăgi ăđ u. So sánh v i nghiên c u c a qu c t ,

Save the Children (2012) đưăch ăraăt ăl ătr ăs ăsinhăđ căbúăm trong
vòngăm tăgi ăsauăsinh: ăMalawi 95%, Peru 51%, Qu năđ oăSolomon
75%, Somalia 23%, Botswana 20%.
T ăl ătr ăSDDăc aănhómăbúăm ăsauăsinhăsau 1 gi ăđ uăcao h nă
3,28 l nă(95%CI: 1,57 – 6,86)ăsoăv iănhómăbúăm ătrong 1ăgi ăđ uăsauă
sinh,ăăm iăliênăquanăcóăýăngh aăth ngăkêăv iăpă<0,05. Nghiên c u c a
Tr năV nă i n t i Ki n Th y, H iăPhòngăn mă2008ăc ngăchoăth y có
s liên quan gi a tình tr ngă dinhă d ng c a tr và th i gian bú m
sau sinh.
*ăLiênăquanăgi aăTTDDăc aătr và th i gian BMHT:
Trong nghiên c uă này,ă khiă đ c h i v cho tr BMHT có t i
87,6% bà m cho r ngănênăchoăbúăhồnătồnătrongă6ăthángăđ uănh ngă
vi c th c hành c a h l i khơng t tă nh ă v y. Ch có 22,9% s tr
đ c BMHTăđ n 6 tháng, 77,1% s tr đ c BMHT 3 đ n 4 tháng.
Chúng tôi ch aătìmăđ căm iăliênăquanăSDDăc aătr ăv iăth iăgianăbúă
s aăm ăhồnătồn,ăp>0,05. Nghiênăc uăc aăChuăTh ăPh ngăMaiăt iă
B nhă vi nă nhiăTrungă ngă (2014)ă c ngă ch ă raă cóăt iă 75,6%ă bàă m ă
bi tă nên cho con BMHT trongă 6ă tháng,ă nh ngă th că t ă thìă ch ă cóă
23,7%ă bàă m ă choă conă BMHT trongă 6ă thángă vàă tácă gi ă c ngă đ aă raă
đ căm iăliênăquanăgi aăSDDăc aătr ăv iăth iăgiană BMHT c a tr .


19
Nghiênă c uă trênă th ă gi i,ă Save the Children (2012) ch ă raă t ă l ă tr ă
BMHT trong 6 tháng: Malawi 71%, Peru 68%. Tuyănhiên,ăt ăl ănàyă
l iăr tăth pă ăcácăn căphátătri n:ă ăB ăvàăV ngăqu căAnhă(1%),ă ă
Úc,ă Canada,ă Ph nă Lan,ă Ý,ă Naă Uy,ă Th yă i n,ă Hoaă K ă vàă m tă s ă
qu căgiaăkhác,ă15%ăho căítăh nătr emăcóă6ăthángăbúăm ăhồnătồn.
* Liên quanăgi aăTTDDăc aătr và cách cho tr bú:
Trongănghiênăc uăc aăchúngătơi,ăcóă56,7%ătr ăđ căbúătheoănhuă

c uăvàă43,3%ăcácăbàăm ăchoătr ăbúătheoăgi .ă Nhóm tr bú m theo
gi kh ăn ngăsuyădinhăd ng cao g p 3,43 l n (95%CI: 1,84 – 6,39)
soăv iănhómătr ăđ c búăm ătheoănhuăc u,ăp<0,05. Nhóm tr gi m s
l n bú khi m kh ă n ngă suyă dinhă d ng caoă h nă g p 2,02 l n
(95%CI: 1,03 – 3,95) soăv iănhómătr ăđ căt ngăs ăl năbúăkhiă m,ăcóă
m iă liênă quană gi aă SDDă c aă tr ă v iă vi că choă tr ă búă khiă mă v iă
p<0,05.ă Nghiênă c uă c a Chuă Th ă Ph ngă Maiă t iă B nhă vi nă nhiă
Trungă ngă(2014)ăc ngăch ăraănhóm tr SDD th nh cân có t l bà
m cho con bú theo gi vàăchoăconăbúăítăh năkhiă măcaoăh nănhómă
tr khơng SDD.
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr và th i gian cai s a:
Nghiênăc uăc aăchúng tôi có 295 tr ăđưăcaiăs aătrongăt ngăs ă712
tr ăđ căbúăs aăm ,ăchi mă41,4%;ătrongăđóăt ăl ătr ăcaiăs aăs măd iă18
tháng là 179ătr ă(60,7%),ăt ă18 tháng tr ălên là 39,3%. Nhómăcaiăs aă
tr că18ăthángăchi măt ăl ăcaoănh tă(12,8%),ă ănhómăcaiăs aă≥ă18ătháng
chi mă 10,3%,ă nhómă tr ă ch aă caiă s aă chi mă t ă l ă r tă th p,ă ch ă chi mă
2,6%.ăS ăchênhăl chăt ăl ăgi aăcácănhóm g pă2,24ăl nă(95%CI:ă1,59 –
3,17), m iăliênăquanăcóă ýăngh aăth ngă kêă v iăp<0,05ă(b ngă3.15). K t
qu nghiên c u c aăchúngătôiăt ngăđ ng v i nghiên c u c a Tô Th
H o t i B nh vi năNhiăTrungă ngăn mă2011, Hoàng Kh i L p t i Thái
Nguyênăn mă2008ă.
4.2.4.ăLiênăquanăgi aăTTDDăvà v năđ năb sung c a tr
*ăLiênăquanăgi aăTTDDăc aătr và th i gian b tăđ u cho tr năb
sung:
V ki n th c, k t qu nghiên c u cho th y có 553 bà m
(76,8%) có ki n th că đúngă v th i gian b tă đ uă nênă choă conă nă b
sung, ch có 23,2% bà m ch aă cóă ki n th că đúngă v th i gian b t
đ uăchoăconă năb sung.

20
V th c hành, có 671 tr năb sung trong t ng s 720 tr . Trong
đóă cóă 425 tr đ că nă b sungă tr c 6 tháng, chi m 63,3%, ch có
246 tr (36,7%)ă năb sung t 6 tháng tr lên.
*ăLiênăquanăgi aăTTDDăc aătr và lo i th că năc a tr :
K t qu nghiên c u (b ng 3.18) cho th y, có s liên quan th c tr ng
dinhăd ng tr em v i ki n th c và th c hành c a bà m v lo i th că nă
hi n t i c a tr (p<0,05). Nhóm bà m cho tr năc măkh ăn ngăcóăconă
suyădinhăd ng caoăh nă3,44ăl n (95%CI: 1,81 – 6,51)ăsoăv iănhómă
bàăm ăchoătr ă năcháo,ăb tă(p<0,05).
*ăLiênăquanăgi aăTTDDăc aătr và năb sung 4 nhóm TPCB:
V ki n th c, k t qu nghiên c u cho th y ch có 45,6% bà m
cho r ngăconămìnhănênă năb sung c 4 nhóm TPCB, có 40,4% bà m
cho r ng nên b sung cho con 3 nhóm th c ph m và có 14,0% bà m
cho r ngă nênă choă conă nă b sung 1- 2 nhóm th c ph m. K t qu
nghiên c u c a Chu Th Ph ngăMaiă2014ăcóă37,5% bà m bi t tên 4
nhóm TPCB c n b sung cho tr .
Nghiên c u c a chúng tơi có k t qu caoă h n.ă Tuy nhiên, v n
còn trên 50% bà m ch aăbi t h t 4 nhóm TPCB là nh ng nhóm nào.
Nhóm bà m cho r ng tr nên nă1-2 nhóm th c ph m kh ăn ngăcóă
conăsuyădinhăd ng cao g p 1,63 l n (95%CI: 1,10 - 2,39) so v i tr
trong nhóm bà m cho r ngănênă năđ 4 nhóm TPCB, m i liên quan
cóă ýă ngh aă th ng kê v i p<0,05. Trongă t ngă s ă 671ă tr ă đangă nă b ă
sungăthìăcóăt iă654ă(97,5%)ăbàăm ăchoăconă năđ yăđ ă4ănhómăth că
ph măvàăch ăcóă17ă(2,5%)ăbàăm ăb ăsungăchoătr ă năkhơngăđ ă4ănhómă
th căph mănênăch aătìmăth yăm iăliênăquanăgi aăSDDătr ăemăv iăvi că
bàăm ăchoătr ă năcácănhómăth căph măc ăb năv iăp>0,05. T l này
caoăh năsoăv i t l chung trong toàn qu c (71,6%).
*ă Liênă quană gi aă TTDDă c aă tr ă vàă v nă đ cho tr nă s a
ngồi và s a chua t tháng 6:

Nhóm tr khơngă năs a ngồi kh ăn ngăsuyădinhăd ng caoăh nă
g p 9,06 l n soăv iănhómătr ăcóă năs aăngồi,ăpă<0,05.ăNhóm tr năs a
t i/c hai kh ă n ngă suyă dinhă d ng caoă h nă g p 2,16 l n soă v iă
nhómătr ă năs aăb t,ăpă<0,05.ăNhóm tr khơngă năs a chua kh ăn ngă
suyădinhăd ng caoăh năg p 3,72 l n soăv iănhómătr ăcóă năs aăchua,ăpă
<0,05 (B ngă 3.21). Nghiên c u c a Chuă Th ă Ph ngă Maiă t iă B nhă
vi nănhiăTrungă ngăn mă2014ăc ngăch ăraănhómăkhơngă năs aăchuaă
(47,2%)ăcaoăh nănhómă năs aăchuaă(26,1%),ăp<0,05.


21
*ăLiênăquanăgi aăTTDDăc aătr và v năđ cho tr năv t:
Nghiênăc uăc ngăch ăraăr ngăcóăs ăliênăquanăgi aătìnhătr ngădinhă
d ngăc aătr ăvàăvi căchoătr ă năv t:ănhómătr ăcóă năv tăkh ăn ngăsuyă
dinhăd ng caoăg pă3,09 l nănhómătr ăkhơngă năv t,ăs ăkhác bi tăcóăýă
ngh aăth ngăkêăv iăp<0,05 (b ngă3.22).ăQuaăph ngăv năcácăbàăm ăth yă
r ngălýădoăcác bà m cho tr năv t hay g p nh t là tr địiă nă(44,7%),
sauăđóălàăb sungădinhăd ng cho tr (26,3%), d tr (11,8%), vì t t cho
tr (6,6%), cịn l i là nh ng lý do khác (t p cho tr quen th că năkhácă
nhau, t p nhai).
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr và th i gian m i b aă n:
Có 618 tr (92,1%) trong t ng s 671 tr có th i gian m i b aă nă
trên 30 phút và chúng tơi ch aătìmăth y s liên quan gi a tình tr ng dinh
d ng c a tr và th iăgiană năkéoădài v i p > 0,05.
4.2.5. Liênăquanăgi aăTTDDăvƠăm tăs ăy uăt ăc aătr
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr ăvàăti năs ăs năkhoa c aătr :
Nghiênăc uăc aăchúngătôiăchoăth yăt ăl ătr ăcóăcânăn ngăs ăsinhă
(CNSS) th pătrongănhómănghiênăc uălàă 75ătr ă(10,4%),ăth păh năsoă
v iă nghiênă c uă c aă Chuă Th ă Ph ngă Maiă t iă B nhă vi nă nhiă Trungă
ngă (2014) là 11,9%. T ă l ă tr ă SDDă th ă nh ă cână trongă nhóm có

CNSSă th p (≤ă 2,5kg) là 8,0%ă caoă h nă soă v iă nhómă cóă CNSSă bìnhă
th ng (7,0%). T ă l ă tr ă SDDă nhómă đ ă m ,ă đ ă cană thi pă làă 7,8%,ă
nhómăđ ăth ngălàă6,7%.ă
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr ăvàăti năs ăb nhăt t:
Nhómătr ăcóăti năs ăn măvi năkh ăn ngăsuyădinhăd ngăcaoăh nă
g pă3,48ăl nă(95%CI: 1,92 – 6,30) so v i nhóm tr khơng ph i n m vi n.
Nhómătr ăcóăti năs ătiêuăch yăkh ăn ngăsuyădinhăd ngăcaoăh nă6,85 l n
(95%CI: 3,69 – 12,69) soăv iătr ăkhơngăb ătiêuăch y.ăNhómătr ăcóăti năs ă
nhi măkhu năhôăh păkh ăn ngăsuyădinhăd ngăcaoăh nă2,06 l n (95%CI:
1,15 - 3,69) soăv iătr ăkhôngăb ănhi măkhu năhôăh p.
* Liênăquanăgi aăTTDDăc aătr và m t s bi u hi n th ch t
khác c a tr :
Nhóm tr có bi u hi n ng ngăt ngăcân/sútăcânăkh ăn ngăsuyădinhă
d ng caoă h nă g p 2,85 l n soă v iă nhómă tr ă khơngă cóă bi uă hi nă
ng ngăt ngăcân/sútăcân; nhóm tr ăbi ngă năkh ăn ngăsuyădinhăd ngă
caoăh năg pă5,50ăl năsoăv iănhómătr ăkhơngăbi ngă n; nhómătr ădaă
xanh xao kh ăn ngăsuyădinhăd ngăcaoăh năg pă6,18ăl năsoăv iănhómă
tr ădaăh ngăhào.


22
K TăLU N
1. Suy dinhă d ngă c aă tr ă t ă 0-24ă thángă tu iă t iă ph ngă
Kh ngăMaiănhìn chung caoăh năsoăv iăt ăl ăchungăc aăthànhăph ăHàă
N i: suyă dinhă d ng th ă nh ă cână làă 7,1%, suyă dinhăd ng th ă th pă
còi là 16,2% và suyă dinhă d ng th ă g yă còmă làă 7,4%. Suy dinh
d ng ă c ă 3ăth ă cóă s ă khácă bi tă rõăr tă gi aă cácă nhómă tu i.ă Nhómă
tu iă cóă t ă l ă suyă dinhă d ng caoă nh tă làă 18- 24 tháng,ă sauă đóă đ nă
nhómătu iă0-5 tháng.
2. Nghiênăc uăđưăphân tích đ căm tăs ăy uăt ăliên quan đ nă

suy dinhăd ngăc aătr t ă0ă– 24ăthángătu i, g m:
- Tu iăm t ă35ătr ălên (OR =2,67, p< 0,05), trìnhăđ ăh căv n
th p (OR =2,08, p< 0,05) vàăngh ănghi păngồiănhàăn c (OR =2,11,
p< 0,05).
- Niă conă b ngă s aă m :ă cóă v tă b ă s aă nonă (OR =1,99, p<
0,05),ă th iă giană búă m ă sauă sinhă mu nă (OR =3,28, p< 0,05), caiă s aă
tr că18ăthángă(OR =2,14, p< 0,05), choătr ăbúătheoăgi ă(OR =3,44,
p< 0,05),ăgi măs ăl năchoătr ăbúăkhiă mă(OR =2,02, p< 0,05).
- Tr ă năc mă(OR =3,44, p< 0,05),ăkhơngă năthêmăs aăngồiă
t ăthángă6ă(OR =9,06, p< 0,05),ăkhôngă năthêmăs aăchuaăt ătháng 6
(OR =3,72, p< 0,05),ăchoătr ă năv tă(OR =3,09, p< 0,05). Tr ăcóăti nă
s ăn măvi nă(OR =3,48, p< 0,05),ătr ăcóăti năs ătiêuăch yă(OR =6,85,
p< 0,05),ăti năs ănhi măkhu năhôăh pă(OR =2,06, p< 0,05).
Tr ăng ngăt ngăcânăho căsútăcână (OR =2,85, p< 0,05), tr ăbi ngă nă
(OR =5,50, p< 0,05),ădaăc aătr ăxanhăxaoă(OR =6,19, p< 0,05).


23
KHUY NăNGH
1. V iăbàăm ăc nătruy năthôngăliênăt căvàăt pătrungănhi uăh nă
vàoăcácăv năđ ăsau:
- Chúătr ngăvàoăch măsócăc ăv ădinhăd ngăl nătinhăth năchoă
bàăm ăkhiămangăthai.ă
- y m nhăcácăho tăđ ngăc aăCh ngătrìnhăniăconăb ngă
s aăm ăthơngăquaăcácăhìnhăth cătunătruy năgiáoăd căph ăn ,ăbàăm ă
cóăthai,ăbàăm ăchoăconăbúăđ ănângăcaoăt ăl ăbàăm ăchoăconăbú.
- T pă trungă vàoă th iă đi mă ă b tă đ uă choă tr ă nă b ă sung,ă cácă
nhómăth că năđ măb oăcungăc păđ ădinhăd ngăchoătr .ăH ngăd nă
ng iă dână bi tă t nă d ngă ngu nă th că ph mă t iă ch ă cóă giáă tr ă dinhă
d ngăđ ăc iăthi năch tăl ngăb aă năb ăsungăchoătr ,ăđ măb oăm iă

b aă năc aătr ăđ uăcóăđ yăđ ă4ănhómăth căph măc ăb n.
2.ă iăv iătr măyăt :
uăt ăvàoănhânăviênăyăt , đ căbi tălàă
nh ngăng iăph căv ă ătuy năđ uăđ d ăti păc năcácăbàăm ăvàătr ăemă
nh t.
3.ăV iăc ngăđ ng:ăTh căhi năt tăch ngătrìnhăk ăho chăhóaă
giaăđình,ăch măsócătr căsinhăvàăcácăch ngătrìnhăphịngăch ngăsuyă
dinhăd ngăkhác.ăT pătrungăvàoăgiáoăd căchoătr ăemălàăn .ăKhuy nă
khíchăgiaăđìnhăvàăc ngăđ ngăcoiătr ngăvi căgiáoăd căconăgáiăngayăt ă
khiăcịnănh ,ăv ăthànhăniên.ă âyălàăti năđ ăđ ăhyăv ngăchoăm tăt ngă
laiăt iăsángăc aătr .