Tổng hợp Lý thuyết về Sóng điện từ - Thông tin liên lạc bằng vô tuyến môn Vật lý 12 năm 2020

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>1. Đặc điểm của sóng điện từ</b>

+ Sóng điện từ lan truyền được trong chân khơng với vận tốc bằng vận tốc ánh sáng (c  3.108_{m/s). Sóng}
điện từ lan truyền được trong các điện mơi. Tốc độ lan truyền của sóng điện từ trong các điện môi nhỏ hơn
trong chân không và phụ thuộc vào hằng số điện mơi.

+ Sóng điện từ là sóng ngang. Trong q trình lan truyền <i>E</i> và <i>B</i> ln ln vng góc với nhau và vng
góc với phương truyền sóng. Tại mỗi điểm dao động của điện trường và từ trường ln cùng pha với nhau.
+ Khi sóng điện từ gặp mặt phân cách giữa hai mơi trường thì nó cũng bị phản xạ và khúc xạ như ánh sáng.
Ngoài ra cũng có hiện tượng giao thoa, nhiễu xạ... sóng điện từ.

+ Sóng điện từ mang năng lượng. Khi sóng điện từ truyền đến một anten, làm cho các electron tự do trong
anten dao động.

+ Nguồn phát sóng điện từ rất đa dạng, như tia lửa điện, cầu dao đóng, ngắt mạch điện, trời sấm sét ...

<b>2. Thông tin liên lạc bằng sóng vơ tuyến</b>

<b>+ Sóng vơ tuyến</b> là các sóng điện từ dùng trong vơ tuyến, có bước sóng từ vài m đến vài km. Theo bước
sóng, người ta chia sóng vơ tuyến thành các loại: sóng cực ngắn, sóng ngắn, sóng trung và sóng dài.

+ <b>Tầng điện li</b> là lớp khí quyển bị ion hóa mạnh bởi ánh sáng Mặt Trời và nằm trong khoảng độ cao từ 80
km đếm 800 km, có ảnh hưởng rất lớn đến sự truyền sóng vơ tuyến điện.

+ Các phân tử khơng khí trong khí quyển hấp thụ rất mạnh các sóng dài, sóng trung và sóng cực ngắn nhưng
ít hấp thụ các vùng sóng ngắn. Các sóng ngắn phản xạ tốt trên tầng điện li và mặt đất.

+<b>Nguyên tắc chung</b>của thông tin liên lạc bằng sóng vơ tuyến điện:
-<b>Biến điệu sóng mang:</b>

* Biến âm thanh (hoặc hình ảnh) muốn truyền đi thành các dao động điện từ có tần số thấp gọi là tín
hiệu âm tần (hoặc tín hiệu thị tần).

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

anten phát, sóng điện từ cao tần đã biến điệu được truyền đi trong khơng gian.

-<b>Thu sóng:</b>Dùng máy thu với anten thu để chọn và thu lấy sóng điện từ cao tần muốn thu.

-<b>Tách sóng:</b>Tách tín hiệu ra khỏi sóng cao tần (tách sóng) rồi dùng loa để nghe âm thanh truyền tới hoặc
dùng màn hình để xem hình ảnh.

-K<b>huếch đại:</b>Để tăng cường độ của sóng truyền đi và tăng cường độ của tín hiệu thu được người ta dùng
các mạch khuếch đại.

<b>3. Sơ đồ khối của một máy phát thanh vơ tuyến đơn giản</b>

1. Micrơ.

2. Mạch phát sóng điện từ cao tần.
3. Mạch biến điệu.

4. Mạch khuếch đại.
5. Anten phát.

<b>Ăng ten phát:</b>là khung dao động hở (các vòng dây của cuộn L hoặc 2 bản tụ C xa nhau), có cuộn dây mắc
xen gần cuộn dây của máy phát. Nhờ cảm ứng, bức xạ sóng điện từ cùng tần số máy phát sẽ phát ra ngồi
khơng gian.

<b>4. Sơ đồ khối của một máy thu thanh đơn giản</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

3. Mạch tách sóng.

4. Mạch khuếch đại dao động điện từ âm tần.

5. Loa.

<b>Ăng ten thu:</b> là 1 khung dao động hở, nó thu được nhiều sóng, có tụ C thay đổi. Nhờ sự<b>cộng hưởng</b> với
<b>tần số sóng cần thu</b>ta thu được sóng điện từ có f = f0.

<b>5. Sự tương tự giữa dao động cơ và dao động điện</b>
<b>Đại lượng</b>

<b>cơ</b>

<b>Đại lượng</b>

<b>điện</b> <b>Dao động cơ</b> <b>Dao động điện</b>

Tọa độ x Điện tích q x” +2_{x = 0} _{q” +}_2_{q = 0}

Vận tốc v Cường độ
dòng điện i

k
ω

m

 ω 1

LC


Khối

lượng m

Độ tự cảm L x = Acos(t +) q = Q0cos(t +)

Độ cứng
k

Nghịch đảo
điện dung 1

<i>C</i>

v = x’ = -Asin(t +
)

v =Acos(t ++
/2)

i = q’ = -Q0sin(t +
)

i =Q0sos(t ++
/2 )

Lực F Hiệu điện thế
u

2

2 2 v

A x
ω
 
 _{  }
 
2
2 2
0 i
Q q
ω
 
 _{  }
 
Hệ số ma

sát µ Điệntrở R F = - kx = - m2x

2
q

u Lω q

C
 
Động

năng Wđ

NL từ trưởng

(WL) Wđ=

1

2mv2 WL=

1
2Li2
Thế năng

Wt

NL điện

trưởng (WC) Wt=
1

2kx2 WC=

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4></div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Website<b>HOC247</b>cung cấp một môi trường<b>học trực tuyến</b>sinh động, nhiều<b>tiện ích thông minh</b>, nội
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh nghiệm,</b>
<b>giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm</b>đến từ các trường Đại học và các trường chuyên
danh tiếng.

<b>I.</b>

<b>Luyện Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ<b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b>từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây dựng

các khóa<b>luyện thi THPTQG</b>các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn:</b>Ơn thi<b>HSG lớp 9</b>và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b>các trường

<i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên khác cùng

<i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II. Khoá Học Nâng Cao và HSG</b>

- <b>Tốn Nâng Cao THCS:</b>Cung cấp chương trình Toán Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS lớp 6,

7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt ở các kỳ
thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Tốn:</b>Bồi dưỡng 5 phân mơn<b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học</b> và<b>Tổ Hợp</b>dành cho

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm:<i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam</i>
<i>Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i>cùng đơi HLV đạt thành
tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b>

<b>Kênh học tập miễn phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b>Website hoc miễn phí các bài học theo<b>chương trình SGK</b>từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các môn
học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham khảo
phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b>Kênh<b>Youtube</b>cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn phí
từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b>Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%</b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia</b></i>

</div>

<!--links-->
Vật lí lớp 12 - Tiết: 0 NGUYÊN TẮC THÔNG TIN LIÊN LẠC BẰNG SÓNG VÔ TUYẾN doc

• 12
• 1
• 0