Sang kien kinh nghiem du thi GVDG huyen

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>MỘT SỐ THỦ THUẬT</b>

<b>SỬ DỤNG ĐỒ DÙNG TRỰC QUAN NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ</b>
<b>TRONG DẠY - HỌC TIẾNG ANH</b>

<b>PHẦN MỘT: ĐẶT VẤN ĐỀ</b>

Trong những năm gần đây việc dạy và học đã có nhiều chuyển biến tích
cực, đặc biệt luôn trú trọng việc đổi mới phương pháp giảng dạy. Cụ thể Bộ giáo
dục đã cho thực hiện đại trà chương trình thay sách mới từ 6 đến 12. Điều này
địi hỏi người thầy ln tìm tịi, phát hiện, thay đổi phương pháp giảng dạy cho
phù hợp với chương trình sách giáo khoa mới. Có người cho rằng học tiếng mẹ
đẻ đã khó thì việc học ngoại ngữ lại càng khơng dễ dàng gì. Xét về phương diện
nào đó thì câu nói này đúng. Thế nhưng theo tôi, học ngoại ngữ sẽ trở nên dễ
dàng hơn nếu ta có phương pháp giảng dạy khoa học phù hợp với nội dung và
đối tượng giảng dạy.

Theo tôi, nội dung sách giáo khoa mới phải dạy theo phương pháp mới,
học sinh đóng vai trị chủ động tìm tịi, tư duy, sáng tạo, giáo viên là người gợi
mở, kích thích tính chủ động sáng tạo của học sinh. Thực tế qua gần 9 năm thực
hiện chương trình sách giáo khoa mới theo phương pháp mới, tơi nhận thấy có
nhiều tiến bộ vượt bậc trong giảng dạy và khả năng lĩnh hội kiến thức của học
sinh. Có nhiều phương pháp và thủ thuật trong việc truyền đạt kiến thức. Ở đây
tôi chỉ xin đề cập đến môn học ngoại ngữ mà tôi đang đảm trách, cụ thể là môn
tiếng Anh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Đến nay việc dạy-học đã thực sự đi vào quỹ đạo theo chủ trương của Bộ
GD&ĐT về thực hiện cuộc vận động “Hai không”. Trong đó có nội dung học
thật, thi thật, chất lượng thật. Điều đó địi hỏi người giáo viên đứng lớp phải
khơng ngừng miệt mài nghiên cứu tìm ra phương pháp dạy học tối ưu. Tuy
nhiên tình trạng dạy chay của một số giáo viên hiện nay đã và đang gây khó

khăn rất lớn trong việc truyền đạt kiến thức theo phương pháp mới, cũng như
quá trình lĩnh hội kiến thức của học sinh hay việc vận dụng kiến thức vào thực tế
cuộc sống. Chính vì vậy nhiều em học sinh cho rằng mơn tiếng Anh thật là khó.

Thực tế cho thấy phần lớn học sinh còn lơ là trong việc học tiếng Anh vì
cảm thấy khó tiếp thu, khó nhớ. Qua tìm hiểu ở một số tiết dạy thậm chí có một
vài em khơng ghi bài, hay một số em không chú ý bài. Phải chăng do năng lực
giảng dạy hay ta đã bỏ qua một mảng rất quan trọng nào đó trong q trình dạy
học. Vậy câu hỏi đặt ra là làm sao nâng cao hiệu quả giờ dạy? Làm sao để cho
các em cảm thấy môn tiếng Anh thật là đơn giản và hứng thú học.

Qua quá trình thực dạy, được dự giờ, rút kinh nghiệm ở nhiều thầy cô .
Đến nay tôi nhận thấy nguyên nhân chính khơng hẳn do năng lực giáo viên, mà
cũng khơng thể đỗ lổi hoàn toàn cho học sinh. Mà ở góc độ là người giáo dục
thế hệ tương lai, tôi nhận thấy rằng do ta chưa sử dụng và khai thác có hiệu quả
các phương tiện dạy học. Ở bài viết này một trong những phương tiện dạy học
tôi đề cập đến đó là thủ thuật sử dụng <i><b>giáo cụ trực quan trong giờ dạy tiếng</b></i>
<i><b>Anh</b></i>. Đây cũng là lý do tôi chọn đề tài này.

<b>PHẦN HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ</b>:

<i><b>1. Cơ sở lý luận: </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Ở đây tơi xin nói thêm về sự hứng thú trong học tập của học sinh đó là
điều kiện tiên quyết vừa là phương tiện nghiên cứu giúp học sinh ln ln có
động cơ học tập để đạt chất lượng cao. Vì thế hứng thú là khâu khơng thể thiếu
được trong quá trình học tập của học sinh mà cơng cụ chủ yếu để gây sự hứng
thú đó chính là giáo cụ trực quan như tranh ảnh, hình vẽ, vật thật… Ta có thể sử
dụng đồ dùng trực quan trong suốt quá trình dạy học, từ khâu giới thiệu ngữ liệu
đến khâu thực hành. Vì giáo cụ trực quan giúp cho học sinh ghi nhớ một cách

nhanh chóng và vững chắc những kiến thức, kĩ năng, hiểu được những khái
niệm và những hiện tượng xã hội lạ với thực tế cuộc sống.

<b>2</b><i><b>. Nội dung cụ thể và biện pháp thực hiện:</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

như các đồ vật ở gia đình như: cái chai, con dao, cái muỗng…. Ta cũng có thể
sử dụng những sơ đồ, biểu đồ để hệ thống hóa các phần ngữ liệu đã học như:
cách chia động từ, mẫu câu…Do đặc trưng môn học, đồ dùng phổ biến nhất hiện
nay là tranh vẽ, ta có thể phóng to hình có sẳn trong sách giáo khoa hay tự vẽ
theo tình huống. Đồ dùng trực quan loại này thì trường THCS Chùa Hang 1 hiện
khơng có đủ như các môn khác. Trên thực tế trên cấp về chỉ có khoảng 12 tranh
lớp 8, một số tranh lớp 6 nên hầu hết phải tự làm. Đây cũng là một thách thức
không nhỏ đối với tôi cũng như đồng nghiệp. Chính vì thế tơi phải tự tìm tịi và
suy nghĩ làm sao có đồ dùng trực quan để dạy. Lúc đầu tôi nghĩ rằng làm đồ
dùng trực quan là một việc thật là khó và cần có sự hoa mỹ, khéo tay vì chủ yếu
là tranh vẽ, muốn vẽ được tranh ảnh địi hỏi phải có hoa tay và mất nhiều thời
gian. Nên lúc đầu tôi đinh ninh sẽ không làm được. Nhưng qua nhiều lần làm và
sử dụng tôi mới cảm thấy một họa sĩ chưa từng cầm bút vẽ như tơi cũng có
những bức tranh đơn giản để dạy.

Tơi làm cơng việc này bằng nhiều hình thức như phóng to tranh ảnh bằng
cách phơ tơ hay tự vẽ lên giấy troki hoặc cắt từ họa báo những hình ảnh vừa đủ
lớn, phù hợp dễ hiểu và có liên quan đến bài học. Thực tế tơi đã vẽ nhiều tranh
và đạt hiệu quả giáo dục khả quan. Cụ thể qua các năm tôi áp dụng giảng dạy
theo phương pháp mới kết hợp với sử dụng giáo cụ trực quan cuối năm tôi đều
đạt chỉ tiêu nhà trường đề ra. Sau đây tơi xin trình bày một số thủ thuật cũng như
những kinh nghiệm mà tơi tích lũy được trong quá trình giảng dạy về việc sử
dụng đồ dùng trực quan.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Thực tế tôi luôn học hỏi, tìm tịi, sáng tạo ra những giáo cụ trực quan mới

nhằm giúp cho công việc giảng dạy đạt hiệu quả cao hơn, và tôi cũng đã gặt hái
được nhiều khả quan.

Một ví dụ cụ thể nữa là khi tôi dạy từ về màu sắc (Unit 11, English 6) nếu
chỉ dạy lý thuyết đơn thuần thì học sinh dễ dịch nghĩa nhầm lẫn giữa các màu và
mau quên. Nhưng khi dạy có đồ dùng bằng cách vẽ các đồ vật có đủ các màu sắc
lên giấy troki để dạy thì kết quả cho thấy: học sinh phấn khởi, lớp học trở nên
sôi động, các em hăng hái phát biểu, và khả năng nhớ kiến thức lâu hơn. Ngồi
ra ta cũng có thể sử dụng các đồ vật có màu sắc thực tế ở trong lớp như: viết,
thước, bảng, … để hỏi các em.

Và khi tôi dạy đến phần Liz, Ba, và gia đình của Ba có chuyến du lịch về
miền quê (Unit 3, English 9) Dựa theo nội dung bài học tôi đã tự vẽ thành một
bức tranh có nội dung miêu tả chuyến về quê của họ. Qua tranh vẽ giúp cho học
sinh dễ hiểu hơn và giúp cho tôi dễ dàng hơn từ khâu giới thiệu tình huống, dạy
từ vựng và hơn nữa qua bài học, học sinh có thể tự tóm tắc lại nội dung bài dựa
trên tranh vẽ đó. Tiết dạy này có các giáo viên trong tổ dự rút kinh nghiệm và
được đánh giá cao.

Ta cũng có thể mang vào lớp những đồ vật thật để dạy, đồ dùng trực quan
loại này cũng rất gây sự hứng thú ở các em. Tất nhiên khơng tranh vẽ nào có
hiệu quả giáo dục bằng cho các em tiếp cận với những đồ vật có thật. Nhưng
chúng ta khơng thể đem vào lớp những đồ vật quá cồng kềnh để dạy như: TV,
máy tính,

bếp…Mà chỉ hạn chế là những đồ vật gọn, nhẹ và có tính giáo dục.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

người bán hàng một em là người mua. Làm cho tình huống diễn ra như thật, như
vậy học sinh sẽ dễ dàng hơn khi vận dụng vào thực tế giao tiếp.

Hay khi tôi dạy đến phần từ vựng về hệ thống máy vi tính (A. Reading,
Unit 15 - English 8) Khi dạy từ <b>computer screen</b>, printer, <b>keyboard</b> hay từ

<b>speaker </b>tơi dùng những hình, hay mơ hình thu nhỏ. Với những từ có thể dùng
vật thật như: <b>mouse</b>, <b>CD ROMS</b>, <b>floppy disks</b>. Tất cả những đồ dùng trên tơi
đính lên tờ giấy troki theo mơ hình hệ thống máy tính, khi học từ kết hợp với
quan sát tranh làm cho học sinh cảm thấy dễ hiểu, hứng thú, say mê học hơn và
thuộc từ nhanh hơn.

Ngồi tranh ảnh, vật thật hay mơ hình thu nhỏ được chuẩn bị trước ở một
số tiết dạy, ta cũng có thể vẽ lên bảng những hình ảnh theo lối đơn giản mà tơi
nghĩ với lối vẽ này ai cũng thực hiện được dễ dàng. Sau đây là một số ví dụ
minh họa:

*Những hình ảnh miêu tả các danh từ:
<b>Chỉ người:</b>

<b> a boy a girl a child a baby</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b> a cat a dog a pig a hicken</b>

<b> a fish a crocodile a goal</b>

<b> a bicycle a car a hospital a teapot</b>

an apple bananas carrot
onion

<b> pawpaw melon strawberry beans</b>
<b>Cho đến các tính từ như:</b>

<b>tall short </b> <b>fat </b> <b> thin </b> <b>strong weak</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b> Một số hình ảnh miêu tả hoạt động:</b>

<b>walk run sit lie swim</b>

<b> </b>

*Đến một số hình ảnh minh hoạ các thì:

<b>He usually swims in the pool, but today he is swimming in the sea</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b> She is going to drive She is driving She has driven</b>
và còn rất nhiều hình vẽ khác theo lối như vậy. Các hình vẽ này theo tơi khơng
cần thiết đẹp, vì mục đích chính là để minh họa ngơn ngữ . Những hình ảnh theo
lối này học sinh cũng sẽ nhớ lâu vì những hình ảnh được khắc sâu trở nên ngộ
nghĩnh vì quá “xấu”.

Qua việc sử dụng những hình vẽ loại này cho thấy hiệu quả tiếp thu kiến
thức tăng đều. Điều đó chứng tỏ rằng: học sinh tưởng tượng và hiểu được tình
huống giao tiếp trong lúc nghe giáo viên giới thiệu ngữ liệu mới qua lời nói và
điệu bộ kết hợp hình ảnh mà khơng nhất thiết phải dịch ra tiếng việt.

Ngoài ra ta cũng có thể dùng cách cho học sinh đối thoại với nhau về
mẫu câu nào đó có sự chứng kiến của lớp, theo tơi đây cũng là một hình thức
trực quan cũng không thể thiếu được.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Bên cạnh các loại trực quan tôi nhắc đến ở trên. Một loại đồ dùng trực
quan không kém phần quan trọng đó là máy chiếu. Năm 2010 – 2011 là năm đẩy
mạnh cơng nghệ thơng tin, hơn nữa vì nhờ sự quan tâm của lãnh đạo trường, đến
nay trường đã có 03 máy chiếu phục vụ cho giảng dạy. Qua hơn nửa học kỳ ứng
dụng máy chiếu trong giảng dạy tuy tơi mới chỉ mới sử dụng loại công nghệ
này khoảng 10 tiết những hiệu quả của loại này đem đến rất khả quan. Tuy chưa
dạy thường xuyên và chưa dạy đều ở các lớp và chưa thống kê chính xác được
kết quả học tập, nhưng qua các tiết dạy có máy chiếu tơi thấy rất rõ ở các em sự
hứng thú, say mê học, tất nhiên các em hiểu biết nhanh hơn rất nhiều so với
những tiết dạy bình thường. Tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu về loại trực quan này
trong năm học tiếp theo.

Tuy nhiên trong dạy ngoại ngữ cịn có nhiều loại trực quan khác nhưng vì
điều kiện của trường chưa có phịng học chức năng cho môn ngoại ngữ nên chưa
cho phép khai thác hết các loại đồ dùng trực quan mang tính cơng nghệ cao, vì
vậy những thủ thuật mà trong tầm tay cũng như ở những trường chưa có điều
kiện cịn thiếu thốn về cơ sở vật chất cũng có thể sử dụng tốt đồ dùng trực quan
như tôi đã nêu trên.

Chính vì vậy theo tôi sử dùng đồ dùng trực quan trong dạy học là rất cần
thiết và đặc biệt quan trọng. Đó là một khâu khơng thể thiếu được trong q
trình dạy học ngoại ngữ. Tuy có nhiều loại trực quan khác nhau nhưng tùy thuộc
vào từng trường hợp cụ thể, từng đối tượng cụ thể, từng bài, tiết, chương, phần..
mà vận dụng sáng tạo miễn phù hợp, sát yêu cầu nội dung bài học.

<b>PHẦN BA: PHẦN KẾT QUẢ, ỨNG DỤNG, TRIỂN KHAI VÀ KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

của học sinh, cùng với sự hứng thú mà trong đó người thầy giữ vai trò chủ đạo,
người hướng dẫn.

Kết hợp việc dạy lý thuyết với việc sử dụng giáo cụ trực quan là trợ thủ đắc
lực trong dạy học ngoại ngữ. Nhưng có điều cần lưu ý là nếu chúng ta sử dụng
không đúng với yêu cầu bài học sẽ làm mất thời gian, giảm hiệu quả giờ lên lớp.
Ngoài ra nếu chúng ta xem việc sử dụng đồ dùng trực quan chỉ để cho vui, thú vị
mà không phục vụ mục đích cụ thể nào hay chuẩn bị sơ sài sẽ dẫn đến kết quả
không như mong muốn.

Nếu biết kết hợp giữa việc dạy lý thuyết với đồ dùng trực quan sẽ phát
huy triệt để những tác dụng của chúng về mặt thẩm mỹ, tính chính xác, tính
khoa học, tính sư phạm thì hiệu quả giờ lên lớp sẽ được nâng cao.

Bên cạnh đó tơi cũng có đề xuất nhỏ là nhà trường, Sở giáo dục nên có
những lớp tập huấn cho giáo viên đứng lớp về khả năng ứng dụng công nghệ
thông tin trong giảng dạy.

Trên đây là những gì qua thực tế giảng dạy và học hỏi ở đồng nghiệp mà
tơi tích lũy được, và tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và phát triển đề tài này trong suốt
quá trình giảng dạy. Vì vậy có gì cịn thiếu, sai sót rất mong sự chỉ dẫn tận tình
của ban giám khảo, hội đồng chun mơn.

Mong sao hiểu thêm được nhiều điều bổ ích.
Xin chân thành cảm ơn.

<i>Đồng Hỷ, ngày 10 tháng 10 năm 2010</i>

<b>Người viết</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12></div>

<!--links-->