Chương 3: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CNXH VÀ CON ĐƯỜNG QUÁ ĐỘ LÊN CNXH Ở VIỆT NAM

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1


Chương 3
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CNXH VÀ CON ĐƯỜNG QUÁ ĐỘ
LÊN CNXH Ở VIỆT NAM
Kết cấu :
 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về bản chất và
mục tiêu của CNXH.
 2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường quá
độ lên CNXH ở Việt Nam.
 3. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về CNXH
và con đường quá độ lên CNXH trong công
cuộc đổi mới hiện nay.


Thời gian quy định: 6 tiết (4 tiết giảng và 2 tiết
xêmina)
2


1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ BẢN CHẤT VÀ MỤC TIÊU CỦA CNXH
1.1. Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí
Minh về CNXH ở Việt Nam



Hồ Chí Minh tiếp cận tư tưởng về CNXH

từ phương diện kinh tế.
Hồ Chí Minh tiếp cận tư tưởng về CNXH
từ khát vọng giải phóng dân tộc và nhu
cầu giải phóng con người một cách triệt
để.
3








Hồ Chí Minh tiếp cận tư tưởng CNXH từ
văn hố.
Hồ Chí Minh tiếp cận CNXH từ phương diện
đạo đức.
Hồ Chí Minh tiếp cận tư tưởng về CNXH từ
truyền thống lịch sử, văn hố và con người
Việt Nam.
Hồ Chí Minh nhận thức tính tất yếu và bản
chất của chủ nghĩa xã hội là kết quả tác
động tổng hợp của các nhân tố: truyền
thống và hiện đại; dân tộc và quốc tế;
kinh tế, chính trị, đạo đức, văn hố.
4


1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về bản chất đặc

trưng của CNXH
 Quan

điểm của các nhà kinh điển.
 Quan điểm của Hồ Chí Minh:
 Chế độ xã hội do nhân dân làm chủ; có nền
kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản
xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu
sản xuất; một xã hội phát triển cao về văn
hố, đạo đức, một xã hội cơng bằng, hợp lý;
là cơng trình tập thể của nhân dân do nhân
dân xây dựng dưới sự lãnh đạo của Đảng.

5


1.3. Quan niệm của Hồ Chí Minh về mục
tiêu và động lực của CNXH

1.3.1. Mục tiêu cơ bản
Mục tiêu chung của CNXH là độc lập tự
do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân dân.
Tính ưu việt hơn hẳn so với các chế độ xã
hội đã tồn tại trong lịch sử, chỉ ra mục
tiêu giải phóng con người một cách tồn
diện. Mục tiêu cao nhất của chủ nghĩa xã
hội là nâng cao đời sống cho nhân dân.

6

Mục tiêu cụ thể:
 Về chính trị, xây dựng chế độ nhân dân lao
động làm chủ, Nhà nước thực sự của dân, do
dân, vì dân.
 Về kinh tế, phát triển cơng-nơng nghiệp hiện
đại, khoa học-kỹ thuật tiên tiến, cách bóc lột
xoá bỏ dần, đời sống vật chất của nhân dân
ngày càng cải thiện.
 Về văn hoá – xã hội, phát triển giáo dục,
nâng cao dân trí, phát triển văn hố nghệ
thuật…
 Về con người: trước hết Người quan tâm đến
tư tưởng XHCN, có đức và tài.
7


1.3.2. Về động lực của CNXH: phát huy các
nguồn động lực về vật chất và tư tưởng
cho việc xây dựng CNXH. Gồm động lực
bên trong và động lực bên ngoài.
 Động lực bên trong: Vốn, Khoa học kỹ
thuật, Con người – là động lực quan trọng
và quyết định.
 Nguồn lực con người phải phát huy trên cả
hai phương diện: cộng đồng và cá nhân.
 Coi trọng động lực lợi ích kinh tế.

8








Tác động cả chính trị và tinh thần của người
lao động. Người coi trọng cả văn hoá, khoa
học, giáo dục là động lực không thể thiếu của
chủ nghĩa xã hội.
Sử dụng vai trò điều tiết của các nhân tố khác
như: văn hoá, đạo đức, pháp luật đối với hoạt
động của con người.
Động lực bên ngoài: sức mạnh thời đại, ĐKQT
Khắc phục lực cản, yếu tố kìm hãm, triệt tiêu
nguồn năng lượng vốn có của chủ nghĩa xã
hội.

9


2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CON ĐƯỜNG QUÁ ĐỘ LÊN CNXH
2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kỳ quá
độ lên CNXH ở Việt Nam

Quan điểm của Mác, Ăngghen, Lênin về
TKQĐ.


Tư tưởng Hồ Chí Minh:

Tính quy luật chung và đặc điểm cụ thể của
mỗi nước khi bước vào thời kỳ q độ

Hồ Chí Minh lựa chọn hình thức q độ gián
tiếp và chỉ ra đặc điểm, mâu thuẫn, độ dài
của thời kỳ quá độ.
10




Nhiệm vụ lịch sử và nội dung xây dựng
CNXH ở Việt Nam:
- Nhiệm vụ lịch sử: xây dựng nền tảng vật
chất và kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội. Cải
tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới mà xây
dựng là chủ yếu và lâu dài
- Nội dung xây dựng chủ nghĩa xã hội:


Chính trị: tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng



Kinh tế …



Văn hoá - xã hội …

- Các nhân tố đảm bảo thắng lợi của CNXH
ở Việt Nam
11


2.2. Bước đi và biện pháp xây dựng CNXH
ở Việt Nam

Hồ Chí Minh đề ra 2 ngun tắc có tính
phương pháp luận:
 Một là, xây dựng chủ nghĩa xã hội là
hiện tượng mang tính quốc tế…
 Hai là, xác định bước đi, biện pháp
phải xuất phát từ điều kiện cụ thể của
nước ta.

12


2.2.1. Bước đi
Qua nhiều bước “bước ngắn, bước dài tuỳ
theo hoà cảnh…”; mặt khác lại phải tiến
nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên
CNXH. Các bước cụ thể:


Nông nghiệp



Công nghiệp nhẹ, tiểu thủ cơng nghiệp



Đặc biệt lưu ý vai trị của cơng nghiệp
hố.

13


2.2.2. Phương pháp, biện pháp tiến hành.
Cụ thể:
 Thực hiện cải tạo xã hội cũ, xây dựng
xã hội mới.
 Kết hợp xây dựng và bảo vệ, tiến hành
hai nhiệm vụ chiến lược ở hai miền khác
nhau.
 Xây dựng chủ nghĩa xã hội phải có kế
hoạch, biện pháp, quyết tâm.
 Biện pháp cơ bản lâu dài là đem tài dân,
sức dân, của dân để làm lợi cho dân.
14


15

3. VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CNXH VÀ CON ĐƯỜNG QUÁ ĐỘ LÊN CNXH
TRONG CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI HIỆN NAY
3.1. Giữ vững mục tiêu của chủ nghĩa xã hội
3.2. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân,
khơi dậy mạnh mẽ các nguồn lực để thực
hiện CNH – HĐH đất nước.
3.3. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh
thời đại.
3.4. Chăm lo xây dựng Đảng vững mạnh, làm
trong sạch bộ máy nhà nước, đẩy mạnh đấu
tranh chống quan liêu, tham nhũng, thực
hiện cần kiệm để xây dựng CNXH.16


HẾT

Chóc c¸c em
häc tèt
17