Bài giảng Luyện nghe cho trẻ khiếm thính

Luyện nghe cho trẻ
khiếm thính


Mục tiêu
Hình

thành hình ảnh âm thanh
theo khả năng nghe cịn lại của trẻ
Rèn luyện thói quen tri giác âm
thanh
Phát triển kỹ năng nghe
Tạo điều kiện sử dụng triệt để
phần thính lực còn lại.


Nội dung
 Hình

thành và rèn luyện các kỹ năng
nhận biết âm thanh: Luyện cho TKT có
kỹ năng phát hiện, phân biệt và các định
các loại âm thanh khác nhau.
+ Phản ứng với các âm thanh do đồ vật
phát ra (cường độ lớn – tần số thấp)
+ Xác định số lượng âm thanh (3-5)
+ Xác định chuỗi âm thanh liên tục – ngắt
quãng
+ Xác định khu trú nguồn âm
+ Xác định các âm thanh quen thuộc từ
môi trường – phân biệt âm sắc

Nội dung
 Hình

thành và rèn luyện các kỹ năng
nghe âm nhạc: Luyện cho TKT có kỹ
năng phát hiện, phân biệt và các định các
loại âm thanh âm nhạc khác nhau.
+ Phân biệt âm thanh âm nhạc và âm
thanh không phải âm nhạc
+ Phân biệt tiết tấu
+ Phân biệt âm nhạc và bài hạt nhịp
2/4
+ Luyện tập với bài hát nhịp 2/4
+ Thể hiện bài hát nhịp 2/4


Nội dung
 Hình

thành và rèn luyện các kỹ năng nghe
âm thanh lời nói: cường độ, trường độ, tốc độ,
tần số; phân biệt và nhận dạng được các âm vị
khác nhau trong âm tiết: nguyên âm, phụ âm
đầu, phụ âm cuối, thanh điệu.
+ Phát hiện âm thanh tiếng nói
+ Xác định cường độ âm thanh tiếng nói.
+ Xác định trường độ âm thanh tiếng nói
+ Xác định số lượng tiếng trong tiếng nói

+ Phân biệt giọng nói: nhanh – chậm
+ Phân biệt tiếng nói thật và tiếng nói qua máy
ghi âm


Nội dung
+ Phân biệt giọng nói nam - nữ
+ Phân biệt tiếng nói nhanh – chậm
trong chuỗi âm thanh lời nói.
+ Phân biệt trọng âm câu trong chuỗi
âm thanh lời nói.
+ Phân biệt ngữ điệu trong chuỗi âm
thanh lời nói.
+ Phân biệt ca từ và lời nói trong chuỗi
âm thanh lời nói.


Nội dung
 Hình

thành và rèn luyện các kỹ năng
nghe hiểu: cụm từ, câu có độ dài khác nhau,
thực hiện theo yêu cầu trong các tình huống.


Nhiệm vụ
Phát

triển phần thính lực/ sức nghe cịn lại. Việc
phát triển được tiến hành trong q trình dạy có

mục đích tri giác ngơn ngữ và âm thanh ngồi
ngơn ngữ bằng thính giác.
Thiết lập cơ sở cho hình thức tri giác mới kết hợp
giữa tri giác nghe và nhìn để tri giác ngơn ngữ nói
trên nền tảng của khả năng nghe đã có.
Làm phong phú các biểu tượng về âm thanh của
thế giới xung quanh ở trẻ.


Trò chơi/ bài tập
Điều kiện để thực hiện trò chơi:
Được tiến hành trên nền tảng tri giác kết hợp nghe
và nhìn (trẻ vừa nhìn thấy khn mặt cùng với hành
động của giáo viên vừa nghe). Sau đó, tùy khả năng
của trẻ mà cho tri giác chỉ bằng thính giác.
Trong quá trình âm thanh phát ra trong bài tập – trị
chơi đó cần phải thay đổi thứ tự các âm. Điều này
rất quan trọng vì nó giúp trẻ khơng đốn mị mà
phải nghe được âm thanh.


Trò chơi/ bài tập
Điều kiện để thực hiện trò chơi:
 Cần

chú ý đến lứa tuổi, mức độ suy giảm thính lực, trình độ
phát triển tâm vận động, ngơn ngữ và các đặc điểm phát
triển cá thể (điều này liên quan đến số lượng âm thanh mà
trẻ cần phải nghe: 2 - 3 hay hơn nữa. Lúc đầu, cần xác định
rõ chỉ yêu cầu trẻ phân biệt 2 âm thanh có tính chất tương

phản với nhau. Dần dần, tùy theo mức độ lĩnh hội các tính
chất đó của trẻ trong điều kiện tri giác nghe thuận lợi hơn
mà chúng ta tăng số lượng âm cần nghe đến 3-5 âm hoặc
hơn. Khi đó, có thể đưa ra những âm thanh có tính chất gần
giống nhau hơn)


Trò chơi/ bài tập
Điều kiện để thực hiện trò chơi:
 Được

tiến hành khi trẻ đeo MTT cá nhân. Việc xác định
hướng của nguồn âm (bên trái, bên phải, đằng trước, đằng
sau) có thể được tiến hành hoặc với sự sử dụng cả 2 máy trợ
thính cá nhân cho hai bên tai (với máy trợ thính sau tai và
trong tai) hoặc là khơng sử dụng hồn tồn. Đối với trường
hợp khơng sử dụng máy trợ thính hồn tồn thì chúng ta
phải chọn những âm thanh mà trẻ nghe được trong phạm vi
không dưới 1 mét như tiếng trống hay tiếng sáo to.


Trò chơi/ bài tập
Điều kiện để thực hiện trò chơi:
 Trong

trò chơi, những nguồn âm thanh, bài tập, các tư liệu
ngôn ngữ chỉ được xem là những bài tập mẫu. Chúng có thể
được thay đổi và bổ sung tùy mức độ phát triển tâm vận động,
thính giác ngơn ngữ của trẻ trong nhóm, đặc điểm cá nhân của
trẻ cũng như những điều kiện cụ thể của trường/ lớp.

 Những giờ học tập thể phải được tiến hành song song với các
giờ cá nhân: một hoặc hai trẻ cùng thực hiện các bài tập đó.
Trong những giờ cá nhân đó, trước hết cần ưu tiên cho những
trẻ hay có sai sót trong việc phân biệt âm thanh bằng cách
nghe – nhìn hoặc chỉ bằng cách nghe.


Trò chơi/ bài tập
 Nghiên

cứu tài liệu